2014 r. 2 BvE 6/12wyrok w sprawie trakta-tów stabilizujących strefę euro, BVerfGE 135, s. 317 Skargi konstytu-cyjne oraz wnioski o roz- strzygnię-cie sporu pomiędzy organami konstytu-cyjnymi Skargi konstytu-cyjne i wniosku zostają odrzucone bądź oddalone Zasada demokracji, w tym odpowiedzialność Bundestagu za budżet, kontrola Bundestagu nad EMS oraz konieczność zachowania relacji legi-tymizacyjnej pomiędzy Bundestagiem a radą gu-bernatorów EMS poprzez zachowanie prawa weta w tejże radzie
Źródło: opracowanie własne.
Trybunał Konstytucyjny
2.
Poniżej zostanie omówiona pozycja ustrojowa TK oraz jego orzecznictwo w sprawach związanych z integracją europejską. Ze względu na obszerną literaturę dotyczącą tego organu konstytucyjnego poniższe omówienie będzie miało charakter bardzo skrótowy i nie obejmie takich zagadnień, jak skład i organizacja TK czy zasady postępowania przed TK.
Pozycja ustrojowa TK 2.1.
Trybunał Konstytucyjny został wprowadzony do systemu ustrojowego Polski w wyniku nowelizacji Konstytucji z 1952 r.450 Na mocy tejże nowelizacji, dokonanej w 1982 r., nie został on umieszczony w rozdz. 7 zatytułowanym Sąd i prokuratura, ale w rozdz. 4, łącznie z Trybunałem Stanu, Najwyższą Izbą Kontroli, RPO i Krajową Radą Radiofonii i Telewizji. Systematyka ta została zachowana również po uchwaleniu w 1992 r. Małej Konstytucji. Po-wyższe rozwiązanie normatywne stało się podstawą wątpliwości co do charakteru prawnego tego organu, gdyż nie został umieszczony w rozdz. 7 Konstytucji z 1952 r., zatytułowanym
Sąd i prokuratura451. L. Garlicki wymienia następujące przesłanki dla takiego rozwiązania normatywnego: niejasności koncepcyjne co do usytuowania ustrojowego Trybunału, jak i niechęć do akcentowania jego niezawisłej pozycji452.
450 Ustawa z dnia 26 marca 1982 r. o zmianie Konstytucji Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej, Dz. U. Nr 11, poz. 83. Szczegółowe zasady funkcjonowania organu zostały sprecyzowane w ustawie z dnia 29 kwiet-nia 1985 r. o Trybunale Konstytucyjnym, Dz. U. Nr 22, poz. 98 z późn. zm.; co do okoliczności utworzekwiet-nia TK, Z. Czeszejko-Sochacki, Sądownictwo konstytucyjne w Polsce na tle porównawczym, Warszawa 2003, s. 53 i n.
451 Z. Czeszejko-Sochacki, Zarys modelu polskiego Trybunału Konstytucyjnego, [w:] red. E. Zwierz-chowski, Prawo i kontrola jego zgodności z Konstytucją, Warszawa 1997, s. 88 i n.
Diametralna zmiana nastąpiła wraz z uchwaleniem Konstytucji RP w 1997 r. Rozdz. VIII Konstytucji został zatytułowany Sądy i trybunały, które w świetle art. 173 Konstytucji tworzą odrębną władzę. Na gruncie obecnie obowiązującej Konstytucji obowiązuje inny podział, mianowicie na organy władzy sądowniczej, w ramach których wyróżnione zostały sądy, sprawujące wymiar sprawiedliwości, oraz Trybunał Konstytucyjny. Zgodnie bowiem z art. 175 ust. 1 Konstytucji wymiar sprawiedliwości w RP sprawują Sąd Najwyższy, sądy powszechne, sądy administracyjne oraz sądy wojskowe. W świetle powyższych przepisów Trybunał Konstytucyjny jest organem władzy sądowniczej, ale nie jest sądem, bowiem nie sprawuje wymiaru sprawiedliwości, ani w sensie formalnym, ani materialnym453. K. Woj-tyczek stwierdza, iż, co prawda, TK rozstrzyga spory prawne, ale mają one specyficzny charakter: związane są z Konstytucją oraz zazwyczaj mają duże znaczenie polityczne. TK różni się od sądów także pod innymi względami: jego status w Konstytucji został unormo-wany wyjątkowo szczegółowo, odmienny jest tryb wyboru jego członków, a postępowanie przez TK jest jednoinstancyjne454.
Zasady funkcjonowania TK są jednak zbliżone do zasad funkcjonowania sądów, co zadecydowało o jego umieszczeniu w rozdz. VIII Konstytucji. Należy wspomnieć o zasa-dzie niezawisłości sędziowskiej, a także zasadach postępowania przed TK wzorowanych na zasadach procedury sądowej.
Zakres jego właściwości został określony wyczerpująco w art. 188 Konstytucji, nie może zostać zmieniony przez ustawodawcę zwykłego i obejmuje kontrolę norm (pkt 1–3), orzekanie o konstytucyjności celów i działalności partii politycznych (pkt 4) oraz o skargach konstytucyjnych (pkt 5)455.
Biorąc pod uwagę orzecznictwo FTK w sprawach związanych z integracją europej-ską, rysuje się istotna różnica pomiędzy środkami prawnymi inicjującymi te sprawy. W RFN jest to skarga konstytucyjna, w Polsce wniosek o dokonane następczej kontroli przepisu prawa zawartego w umowie międzynarodowej lub ustawie. Ma to niewątpliwy związek z innym modelem skargi konstytucyjnej, przyjętym w Polsce, a więc skargą na niekonstytucyjność aktu prawnego, która nie dotyczy jednocześnie rozstrzygnięcia, które zostało wydane na podstawie normy prawnej, uznanej za niekonstytucyjną. Orzeczenie TK w świetle art. 190 ust. 4 Konstytucji stanowi bowiem jedynie podstawę do wszczęcia postępowania zmierzającego do uchylenia orzeczenia lub decyzji456. W związku z tym w literaturze proponowane są zmiany w odniesieniu do instytucji skargi konstytucyjnej, polegające na możliwości wniesienia skargi przeciwko ostatecznemu rozstrzygnięciu
453 M. Zubik, Status prawny sędziego Trybunału Konstytucyjnego, Warszawa 2011, s. 22; Z. Czeszejko-Sochacki, Sądownictwo konstytucyjne…, s. 93 i n.
454 K. Wojtyczek, Sądownictwo konstytucyjne…, s. 90 i n. 455 L. Garlicki, Rozdział VIII „Sądy i trybunały”..., s. 3.
456 J. Trzciński, Rozdział II „Wolności, prawa i obowiązki…”, art. 79 Konstytucji RP, [w:] red. L. Garlic-ki, Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, tom I, Warszawa 1999, s. 2 i n.
indywidualnemu457 lub na możliwości uchylenia lub zmiany indywidualnego rozstrzy-gnięcia na etapie postępowania przed TK458.
Zarówno wymienione cechy, jak i zakres właściwości TK powoduje, iż w pełni odpo-wiada on europejskiemu modelowi organu, dokonującego kontroli konstytucyjności prawa: ma bowiem status konstytucyjny, wyłączność rozstrzygania spraw konstytucyjnych, jego członkowie są powoływani przez Sejm, w większości nie są zawodowymi sędziami, zasady działania i procedury nadają mu charakter organu władzy sądowniczej, a jednocześnie jest on usytuowany poza systemem sądownictwa459.
Orzecznictwo TK w sprawach związanych z integracją europejską 2.2.
W kolejnych rozdziałach monografii przedmiotem analizy będą orzeczenia TK z lat 2003–2015. Podobnie jak w przypadku orzecznictwa FTK przedmiotem analizy nie są wszystkie orzeczenia związane z członkostwem Polski w UE, dokonano bowiem wyboru orzeczeń istotnych z punktu widzenia tematu monografii, w których zostały zawarte lub doprecyzowane warunki członkostwa Polski w UE. Pojęcie „spraw związanych z członko-stwem Polski w UE” należy rozumieć szeroko, podobnie jak pojęcie spraw z „elementem europejskim”, stosowane przez S. Biernata, który dokonuje wyczerpującej systematyzacji tego typu spraw, wyróżniając na podstawie art. 188 Konstytucji: 1) kontrolę zgodności ustaw z Konstytucją, przy czym celem przedmiotowej ustawy mogło być wdrożenie prawa UE lub ustawa była konieczna do prawidłowego wykonywania obowiązków wynikających z prawa UE lub konstytucyjność ustawy była oceniana z uwzględnieniem prawa UE, 2) kontrolę zgodności umów międzynarodowych z Konstytucją, 3) kontrolę zgodności ustawy z traktatami, 4) rozstrzyganie sporu kompetencyjnego460. Do tego katalogu należy jeszcze dodać 5) rozstrzyganie w sprawie skargi konstytucyjnej.
Pomimo iż przedmiotem analizy są orzeczenia wydane w ciągu zaledwie 12 lat, ich liczba jest tylko o 1/3 mniejsza w porównaniu z liczbą analizowanych orzeczeń FTK. Świadczy to niewątpliwie o intensywnej obecności prawa unijnego w polskim porządku prawnym.
Last but not least TK wniósł pierwszy wniosek o wydanie orzeczenia prejudycjalnego do TS UE po 11 latach od przystąpienia Polski do UE, a FTK po 56 latach od przystąpienia RFN do WE.
Ze względu na stosunkowo krótki okres członkostwa Polski w UE, trudno dokonać periodyzacji orzecznictwa TK w tym zakresie. W literaturze występuje podział na orzecz-nictwo przedakcesyjne i poakcesyjne. W orzecznictwie przedakcesyjnym nie formułowano z oczywistych względów warunków członkostwa Polski w UE, jedyną zasadą rozwijaną w tym okresie, którą można zakwalifikować jako wspomniany warunek, była zasada
457 L. Garlicki, Ewolucja funkcji i zadań Trybunału Konstytucyjnego, [w:] Księga XXV-lecia Trybunału
Konstytucyjnego, Warszawa 2010, s. 21.
458 M. Safjan, Ewolucja funkcji i zadań Trybunału Konstytucyjnego – próba spojrzenia w przyszłość, [w:]
Księga XXV-lecia..., s. 26; P. Tuleja, Czy ewolucja ustrojowa Trybunału…, s. 361.
459 Z. Czeszejko-Sochacki, Zarys modelu polskiego Trybunału…, s. 98.
460 S. Biernat, Członkostwo Polski w Unii Europejskiej w świetle orzecznictwa Trybunału
Konstytucyjne-go, [w:] red. S. Biernat, S. Dudzik, Doświadczenia prawne pierwszych lat członkostwa Polski w UE, War-szawa 2011, s. 66 i n.
przychylności wobec procesu integracji europejskiej, w szczególności zasada prounijnej wykładni prawa krajowego.
Niewątpliwie kluczowe znaczenie dla kształtowania przez TK warunków członkostwa Polski w UE miały wyroki wydane po 2004 r. na skutek wniesienia wniosków przez grupy posłów lub senatorów o dokonanie następczej kontroli w trybie art. 188 pkt 1 Konstytucji zgodności umowy międzynarodowej z Konstytucją – odpowiednio Traktatu akcesyjnego oraz Traktatu z Lizbony. Są to niewątpliwie orzeczenia najbardziej obszerne, które zawierają również najwięcej refleksji o charakterze ogólnym, odnoszącym się do przedmiotu mono-grafii. Wskazuje na to również konstrukcja uzasadnienia tych wyroków. W obu przypadkach analiza zarzutów wnioskodawców co do zgodności przepisów traktatów z Konstytucją została poprzedzona obszernymi wywodami odnoszącymi się do warunków uczestnictwa Polski w UE. W wyroku w sprawie Traktatu akcesyjnego zagadnieniem wiodącym była niewątpliwie zasada nadrzędności Konstytucji oraz zagadnienie przekazywania kompe-tencji na rzecz WE. Natomiast w wyroku w sprawie Traktatu z Lizbony była to zasada zachowania suwerenności w procesie integracji europejskiej oraz zasada poszanowania tożsamości konstytucyjnej. O ile jeszcze, w wyroku dotyczącym Traktatu akcesyjnego zostały zachowane proporcje pomiędzy wspomnianą częścią ogólną a częścią zawierającą analizę zarzutów wnioskodawców, to w wyroku dotyczącym Traktatu z Lizbony wywodom o charakterze ogólnym poświęcono 23 strony, a analizie zarzutów szczegółowych jedynie 10 stron uzasadnienia. Również uzasadnienie wyroku w sprawie ustawy o ratyfikacji de-cyzji Rady Europejskiej posiada szczególną strukturę – bardzo rozbudowaną część ogólną zawartą w tezach III.2–III.6 oraz stosunkowo krótką część poświęconą analizie zarzutów wnioskodawcy – III.7–III.8.
TK, podobnie zresztą jak sądy konstytucyjne w innych państwach członkowskich, traktuje postępowania w sprawie zgodności traktatów zawieranych w ramach UE z Konstytucją jako okazję do kształtowania doktryny konstytucyjnej odnoszącej się do warunków członkostwa Polski w UE. Natomiast w porównaniu z kilkudziesięcio-, a nawet kilkusetstronicowymi wywodami FTK, uzasadnienia polskich orzeczeń nie są nadmiernie rozbudowane, przy czym bynajmniej nie może to być postrzegane jako ich wada.
TK sam dostrzega wyjątkowość powyżej wspomnianej kategorii spraw. Znalazło to wyraz w uzasadnieniu wyroku w sprawie Traktatu z Lizbony. Ze względu na znaczenie tej tezy dla specyfiki orzecznictwa TK w sprawach UE zostanie ona przytoczona w obszernym fragmencie: „Kompetencje prawodawcze są atrybutem suwerennego państwa. Ta okoliczność, w powiązaniu z dynamicznym charakterem integracji europejskiej, czego skutkiem są zmiany prawa unijnego, zwłaszcza obejmujące zmiany sposobu tworzenia tego prawa, jest źródłem obaw, czy system gwarancji określony i uznany w Państwie Członkowskim zaefektywny w danym momencie (np. w momencie przystąpienia do Unii) jest dostatecznie wydolny, aby zabezpieczyć na przyszłość krajowy porządek prawny przed przekroczeniem granic i miary zagrażających suwerenności. Jest zatem logiczne, żezarówno samo przystąpienie do Unii, jak i poszczególne dalsze etapy zmian wprocedurach (mechanizmie) tworzenia prawa unijnego, wywołują w państwach członkowskich reakcję w postaci zainicjowania
kontroli zgodności z konstytucją krajową [podkreślenie aut.]”461. W związku z powyższym każdorazowa zmiana w zasadach funkcjonowania UE wręcz „wymaga sprawdzenia pozo-stającego z nim w korelacji systemu mechanizmów i gwarancji w prawie krajowym [...], co potwierdza praktyka europejskich trybunałów isądów konstytucyjnych”. Powyższa teza implikuje, że istnieje niemalże obowiązek dokonania kontroli konstytucyjności traktatów rewizyjnych. Podobnie postępują sądy konstytucyjne innych państw członkowskich, któ-rych orzeczenia w sprawie Traktatu z Lizbony zostały nota bene w wyroku polskiego TK uwzględnione. W tym kontekście TK postrzega siebie ewidentnie jako członka europejskiej wspólnoty trybunałów konstytucyjnych.
Należy jednak zauważyć, iż to nie system mechanizmów i gwarancji krajowych podlega sprawdzeniu. System gwarancji krajowych może ewentualnie podlegać ocenie, czy jest wystarczający na danym etapie integracji europejskiej, ale trudno sobie wyobrazić, by ta ocena była dokonywana przez Trybunał Konstytucyjny, który w tym zakresie może pełnić rolę raczej sygnalizacyjną, choć z drugiej strony znane są jego orzeczenia, w których TK wyraźnie postuluje konieczność zmiany Konstytucji. Wydaje się jednak, iż jest to raczej rola z jednej strony nauki prawa, a z drugiej kręgów politycznych, a potem ewentualnie ustrojo-dawcy. Krajowy „system mechanizmów i gwarancji” jest natomiast, zgodnie z eksponowaną w orzecznictwie TK zasadą nadrzędności Konstytucji, wzorcem, według którego następuje kontrola stopnia korelacji przepisów unijnych z przepisami krajowymi. Za niezbyt fortunne należy przy tym uznać stosowanie pojęcia mechanizmu, które nie jest raczej tradycyjnym pojęciem prawa konstytucyjnego. Wydaje się, iż w ramach przedmiotowej kontroli właśnie stosowane mogłoby być pojęcie konstytucyjnych warunków członkostwa lub konstytucyj-nych zasad członkostwa Polski w UE.
TK w powyżej przedstawionej tezie definiuje także cel kontroli konstytucyjności aktów prawa unijnego, przede wszystkim traktatowego. Według TK kontrola pełni funkcję ochronną – przed przekroczeniem „granic i miar”, które chronią suwerenność. Zauważyć należy przy tym, iż te „granice i miary” to zasady wywiedzione z art. 8, 90 i 91 Konstytucji, określane w orzecz-nictwie TK jako „kotwice normatywne”, ale owe „granice i miary” są także współtworzone przez TK, co będzie przedmiotem analizy w dalszych rozdziałach monografii.
Wspomniane powyżej orzeczenia niewątpliwie zawierają podstawowe elementy kon-strukcyjne doktryny TK w sprawie warunków członkostwa państwa w UE, nie jest to jednak materiał, który pozwalałby na całościową rekonstrukcję wspomnianych warunków. Może ona być dokonana tylko po uwzględnieniu kilkunastu innych orzeczeń wydanych także w trybie rozpatrywania skargi konstytucyjnej, pytania prawnego, czy też kontroli prewen-cyjnej ustawy inicjowanej przez Prezydenta RP462. Są to orzeczenia zdecydowanie krótsze, ale warte zainteresowania przynajmniej z dwóch powodów. Po pierwsze zawierają nieraz rozstrzygnięcia kluczowe dla ukształtowania warunków członkostwa Polski w UE – wymie-nić można tutaj wyrok w sprawie ENA, wyrok dopuszczający skargę konstytucyjną na akt unijnego prawa pochodnego, czy też postanowienie, w którym TK uznał za niedopuszczalne pytanie prawne o zgodność ustawy z traktatem. Po drugie wspomniane orzeczenia ukazują
461 Wyrok TK w sprawie K 32/09, teza III.2.3.
praktykę stosowania prawa unijnego w Polsce, ewentualne punkty sporne, a także kierunki, w których w przyszłości może rozwijać się doktryna orzecznicza.
Analiza orzecznictwa TK w sprawach członkostwa Polski w UE miała na celu określenie warunków członkostwa Polski w UE w świetle tychże orzeczeń. Wyniki tej analizy na tle orzecznictwa FTK zostaną przedstawione w kolejnych rozdziałach. Szczegółowa lektura uzasadnień kilkudziesięciu polskich i niemieckich orzeczeń, abstrahując od treści mery-torycznych, pozwala na ocenę struktury orzeczeń polskiego TK w sprawach związanych z członkostwem Polski w UE.
In plus wyróżnia się tutaj jeden z pierwszych wyroków związanych z funkcjonowaniem
Polski jako członka UE, mianowicie wyrok z dnia 12 stycznia 2005 r. w sprawie K 24/04. Uzasadnienie wyroku jest zwięzłe, brak jest zbyt rozbudowanych wywodów o charakterze ogólnym, jest logiczne, spójne i zawiera wszystkie istotne elementy pozwalające na identyfika-cję tego orzeczenia jako orzeczenia wydanego w ramach europejskiej wspólnoty trybunałów konstytucyjnych, chociaż nie ma w nim bezpośredniego odwołania do orzeczeń trybunałów konstytucyjnych innych państw członkowskich. W pierwszej kolejności analizie podlegają przepisy prawa polskiego, dokonywana jest ona jednak ze świadomością, iż „Jest to zagad-nienie o bardzo dużym znaczeniu dla funkcjonowania państwa, dla wzajemnych stosunków pomiędzy poszczególnymi władzami, wreszcie – dla procesu stanowienia prawa o mocy powszechnie obowiązującej, które w znacznej części powstawać będzie na szczeblu euro-pejskim”463. Następnie w uzasadnieniu zostają uwzględnione rozwiązania prawa unijnego odnoszące się do zagadnienia udziału parlamentów krajowych w stanowieniu prawa po-chodnego. Powyższe wywody nie są zbyt obszerne, ale konieczne do wydania poprawnego rozstrzygnięcia, w kontekście unijnym, w tym deficytu demokracji. Wyrok dotyczy bowiem zgodności ustawy polskiej z Konstytucją, ale ustawa reguluje funkcjonowanie organów władzy państwowej związane ze stanowieniem prawa pochodnego. Kolejnym istotnym elementem jest analiza modeli udziału parlamentów krajowych w sprawach unijnych, sto-sowanych w innych państwach członkowskich. Dzięki tak skonstruowanemu orzeczeniu TK mógł rzeczywiście zastosować zasadę wykładni Konstytucji przyjaznej dla integracji europejskiej i wydać orzeczenie prawidłowe z punktu widzenia prawa unijnego. Należy przy tym zaznaczyć, iż przepisy Konstytucji pozostają zasadniczym wzorcem kontroli w sprawach rozstrzyganych przez TK, jednakże w sprawach związanych z członkostwem Polski w UE powinny zostać one osadzone w kontekście europejskim.
Kolejnym orzeczeniem zasługującym na uznanie z punktu widzenia konstrukcji uzasadnienia, abstrahując od kontrowersyjnej treści merytorycznej, jest wyrok w sprawie SK 45/09. Struktura uzasadnienia jest spójna, pozwala na śledzenie toku wywodu sędziów, brak jest wtrętów niezwiązanych z przedmiotem wyroku, a refleksje o charakterze ogólnym zostały ograniczone zasadniczo do niezbędnych. Natomiast do orzeczeń, w odniesieniu do których rekonstrukcja wywodu należała do najtrudniejszych, należy niewątpliwie wyrok w sprawie Traktatu z Lizbony, ze względu na swoją niespójność, a miejscami wręcz we-wnętrzną sprzeczność i powtórzenia. W uzasadnieniu zawarto bardzo rozbudowane refleksje
o charakterze ogólnym, natomiast analiza zarzutów zawartych we wnioskach o zbadanie zgodności przedmiotowego traktatu pozostawia w wielu punktach niedosyt.
Tabela 5. Zestawienie orzeczeń TK w sprawach związanych z integracją europejską, omówionych w monografii Lp. Data wydania orzeczenia Sygnatura akt, publikator orze-czenia
Tryb postępowania Treść orzeczenia Warunki członko-stwa pańczłonko-stwa w UE omówione w orze-czeniu 1. 27 maja 2003 r. K 11/03Z.U. 2003, nr 5A, poz. 43
Wnioski grup posłów o zbadanie zgodności ustawy o referendum ogólnokrajowym z dnia 14 marca 2003 r. z Kon-stytucją
Ustawa jest
zgod-na z Konstytucją Przesłanki przeka-zania kompetencji na podstawie art. 90 Konstytucji, zasada przy-chylności wobec procesu integracji europejskiej, zasada wykładni prounijnej prawa krajowego, zasada suwerenności Narodu 2. 31 maja 2004 r. K 14/04Z.U. 2004, nr 5A, poz. 47
Wniosek grupy posłów o zbadanie zgodności: art. 8 oraz art. 9 ustawy z dnia 23 stycznia 2004 r. – Ordynacja wyborcza do Parla-mentu Europejskiego z Konstytucją
Ustawa nie jest niezgodna z Kon-stytucją Zasada suwerenno-ści Narodu 3. 12 stycz-nia 2005 r. K 24/04 Z.U. 2005, nr 1A, poz. 3
Wniosek grupy senato-rów o zbadanie zgod-ności ustawy o współ-pracy Rady Ministrów z Sejmem i Senatem w sprawach europej-skich z Konstytucją Niezgodność art. 9 ustawy z art. 10 ust. 2 i art. 95 ust. 1 Konstytucji Zasada suwerenno-ści Narodu, zasada współdziałania organów władzy państwowej w spra-wach UE 4. 27 kwiet-nia 2005 r. P 1/05Z.U. 2005, nr 4A, poz. 42
Pytanie prawne sądu krajowego o zgodność przepisu ustawy stano-wiącej implementację decyzji ramowej o ENA z Konstytucją Art. 607t § 1 k.p.k. jest niezgodny z art. 55 ust. 1 Konstytucji Zasada nadrzędności Konstytucji, przy-chylności wobec prawa międzynaro-dowego, prounijnej wykładni prawa krajowego, posza-nowania wolności i praw człowieka
Lp. Data wydania orzeczenia Sygnatura akt, publikator orze-czenia
Tryb postępowania Treść orzeczenia Warunki członko-stwa pańczłonko-stwa w UE omówione w orze-czeniu 5. 11 maja 2005 r. K 18/04Z.U. 2005, nr 5A, poz. 49
Wnioski grup posłów o zbadanie zgodności aktów stanowiących podstawę członkostwa Polski w UE z Konsty-tucją Przepisy Trakta-tu akcesyjnego wymienione we wnioskach są zgodne z Konsty-tucją Zasada nadrzęd-ności Konstytucji, warunki przeka-zania kompetencji na rzecz WE i UE, zasada obopólnie przyjaznej wy-kładni, doktryna władców traktatów, kontrola aktów ultra
vires, zasada posza-nowania wolności i praw człowieka, zasada suwerenności Narodu, relacja TK a TS UE, zakres kontroli TK 6. 7 listopada 2007 r. K 18/06Z.U. 2007, nr 10A, poz. 122
Wniosek RPO o zbada-nie zgodności przepi-sów ustawy z Konsty-tucją Art. 26 ust. 1 pkt 2 oraz art. 27 b ust. 1 o podatku dochodowym od osób fizycznych są niezgodne z art. 32 w związku z art. 2 Konstytucji Relacje pomiędzy TK a TS WE zasada prounijnej wykładni prawa krajowego 7. 19 grudnia 2007 r. P 37/05Z.U. 2006, nr 11A, poz. 177
Pytanie prawne sądu krajowego czy art. 80 ustawy o podatku akcyzowym jest zgodny z art. 91 zd. 1 Konsty-tucji Umorzenie postępowania ze względu na jego niedopuszczalność Relacje pomię-dzy TK a TS WE, zasada przychyl-ności wobec prawa międzynarodowego, zasada pierwszeń-stwa stosowania prawa unijnego 8. 18 lutego 2009 r. Kp 3/08Z.U. 2009, nr 21, poz. 9 Wniosek Prezydenta o zbadanie zgodności ustawy o upoważnieniu Prezydenta do złożenia oświadczenia o uznaniu właściwości TS WE z art. 45 ust. 1 Konsty-tucji Ustawa zgodna z art. 45 ust. 1 Konstytucji Przesłanki przeka-zania kompetencji, zasada poszanowa-nia wolności i prawa człowieka
Lp. Data wydania orzeczenia Sygnatura akt, publikator orze-czenia
Tryb postępowania Treść orzeczenia Warunki członko-stwa pańczłonko-stwa w UE omówione w orze-czeniu 9. 20 maja 2009 r. Kpt 2/08Z.U. 2009, nr 5A, poz. 78
Wniosek Prezesa Rady Ministrów o rozstrzy-gnięcie sporu kompe-tencyjnego Uznanie kom-petencji Prezesa Rady Ministrów do reprezentowa-nia RP na posie-dzeniach Rady Europejskiej Zasada przychylnej prawu międzynaro-dowemu wykładni prawa krajowego, zasada współdzia-łania organów pań-stwowych, przeka-zanie kompetencji, zasada suwerenności i integralności tery-torialnej 10. 16 lipca 2009 r. Kp 4/08Z.U. 2009, nr 7, poz. 112 Wniosek Prezydenta o zbadanie zgodności przepisów ustawy o zmianie ustawy o ob-rocie instrumentami finansowymi z Konsty-tucją Przepis ustawy jest niezgodny z Konstytucją Zasada suwerenno-ści Narodu, zasada obopólnie przyja-znej wykładni