U WARUNKOWANIA PRAWNE W STOSOWANIU URZĄDZEŃ REKLAMOWYCH

Istotą reklamy jest skupienie na sobie uwagi widza. Dlatego wszelkie nośniki reklamy, umieszczone w pasie drogowym, stwarzają poważne zagrożenie bezpieczeństwa ruchu drogowego, gdyż koncentrują na sobie uwagę kierowców, ingerują w ich pole widzenia i zasłaniają znaki drogowe.

Stąd Ustawa o drogach publicznych w art. 39 ust. 1 pkt. 5 zabrania

„umieszczania poza obszarami zabudowanymi w pasie drogowym tablic z hasłami reklamowymi lub propagandowymi” (Stanek 1998).

Ustawianie reklam na terenach zabudowanych odbywa się na takich samych zasadach jak innych urządzeń obcych niezwiązanych z drogą tj. za zezwoleniem Generalnego Dyrektora Dróg Publicznych w odniesieniu do dróg wymienionych w art. 14 ust. 1 tej ustawy lub właściwego zarządu drogi w odniesieniu do innych dróg.

Zgodnie z art.16 Kodeksu postępowania w dziedzinie reklamy zewnętrznej jej nośniki oraz umieszczone na nich reklamy winny:

- być wykonane zgodnie z regułami sztuki budowlanej i przepisami prawa budowlanego,

- uwzględniać przepisy dotyczące zabudowy i wykorzystania dróg oraz pasa przydrożnego,

- uwzględniać wymagania dotyczące wyglądu estetycznego i architek-tonicznego, stawiane przez osoby i instytucje odpowiedzialne za wygląd miast, gmin i innych terenów,

- być wykonana zgodnie z przepisami dotyczącymi bezpieczeństwa pracy (Budzyński 2001).

Administracja drogowa nie ma wpływu na reklamy umieszczone poza pasem drogowym. Natomiast prawo budowlane, traktujące wolno stojącą reklamę na fundamentach jako obiekt budowlany, pozwala na zastosowanie art.43 ust.1 ustawy o drogach publicznych, tj. odsuniecie reklamy na:

- 50 m od zewnętrznej krawędzi jezdni autostrad w terenie nie zabudowanym i 30 m w terenie zabudowanym,

- 40 m od zewnętrznej krawędzi jezdni dróg krajowych w terenie nie zabudowanym i 20 m w terenie zabudowanym,

- 25 m od zewnętrznej krawędzi jezdni drogi krajowej w terenie nie zabudowanym i 10 m w terenie zabudowanym,

- 20 m od zewnętrznej krawędzi jezdni dróg wojewódzkim w terenie niezabudowanym i 8 m w terenie zabudowanym (Stanek 1998).

Artykuł 18 kodeksu postępowania w dziedzinie reklamy zewnętrznej wskazuje miejsca, w których nie można umieszczać nośników zewnętrznych reklamy:

- na ogrodzeniach parków i skwerów parkowych,

- na ogrodzeniach cmentarzy i obiektów sakralnych oraz w odległości mniejszej niż 50 m od linii muru lub ogrodzenia cmentarzy i obiektów sakralnych,

- w odległości mniejszej niż 30 m od pomników i miejsc pamięci, - w odległości mniejszej niż 30 m od pomników przyrody,

- na obiektach administracji rządowej, chyba że nośniki te wyko-rzystywane byłyby do działań promocyjnych przez organy admini-stracji rządowej (Kodeks 1998).

Do kategorii budowli zostały zaliczone urządzenia reklamowe, które są wolno stojące i trwale związane z gruntem. Obie te cechy muszą występo-wać łącznie, aby urządzenie zaliczyć do kategorii budowli. Na wybudowanie takiej budowli potrzebne jest pozwolenie na budowę. Pozwolenie na budowę wymaga też wykonanie robót budowlanych, polegających na instalowaniu i remoncie reklam świetlnych na istniejących obiektach budowlanych.

Zgody organu budowlanego, którym zgodnie z prawem budowlanym jest kierownik urzędu powiatowego, wymaga instalacja wolno stojących urządzeń reklamowych (najczęściej dużych plansz) oraz reklam świetlnych – wolno stojących i instalowanych na budowlach.

Urządzenia wniesione lub instalowane bez pozwolenia są uznawane w świetle art.48 Prawa budowlanego za samowolę i mogą być rozebrane lub usunięte na koszt inwestora.

Nie można dokonać rozbiórki lub usunięcia, jeżeli upłynęło 5 lat od dnia zakończenia budowy obiektu budowlanego lub jego części, a jego istnienie nie narusza przepisów o zagospodarowaniu przestrzennym, w szczególności ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzen-nego. Na właścicielu spoczywa wtedy obowiązek uzyskania pozwolenia na użytkowanie obiektu budowlanego (Budzyński 2001).

W art.29 ust.2 prawa budowlanego wymieniono obiekty reklamowe, których budowa nie wymaga takiego pozwolenia jak instalowanie i remont tablic oraz urządzeń reklamowych, z wyjątkiem reklam świetlnych i pod-świetlanych, usytuowanych poza obszarem zabudowanym zgodnie z przepi-sami o ruchu drogowym (Prawo budowlane 1994).

Inwestor ubiegający się o pozwolenie na budowę wolno stojących i trwale związanych z gruntem urządzeń reklamowych jest zobowiązany:

- złożyć wniosek o wydanie pozwolenia na budowę w terminie ważności decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu,

- wykazać się prawem do dysponowania nieruchomością na cele budowlane np. w formie prawa własności do nieruchomości, użytkowania wieczystego, zarządu itp.

Wraz z wnioskiem inwestor jest zobowiązany przedstawić też: projekt budowlany wraz z określonymi w przepisach prawnych uzgodnieniami i pozwoleniami, dowodem stwierdzającym prawo do dysponowania nieru-chomością na cele budowlane, decyzję o warunkach zabudowy i zagospoda-rowania. Ustawa – Prawo budowlane – wprowadziła też procedurę uprosz-czoną, polegającą na pisemnym poinformowaniu właściwego organu

państwowego nadzoru budowlanego i instancji o rodzaju, zakresie i sposo-bie wykonywania robót. Jeśli w terminie 30 dni organ nie wniesie sprzeciwu, inwestor może rozpocząć prace budowlane. Ale prawo budowlane daje też możliwość nałożenia przez organ nadzoru budowlanego obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę mimo, że roboty te wymagają tylko zgody. Sytuacja taka występuje, gdy nadzór budowlany uzna, że roboty te mogą spowodować:

- zagrożenie bezpieczeństwa ludzi lub mienia, - pogorszenie stanu środowiska lub dóbr kultury, - pogorszenie warunków zdrowotno-sanitarnych,

- wprowadzenie, utrwalenie lub zwiększenie ograniczeń czy uciążliwo-ści dla terenów sąsiednich.

Zgodnie z art.20 Ustawy o ochronie dóbr kultury i o muzeach, wznie-sienie obiektów budowlanych, w tym również urządzeń reklamowych, trwale związanych z gruntem, wymaga zgody wojewódzkiego konserwatora zabytków. Jej uzyskanie jest niezbędne przed instalacją reklam świetlnych.

Ustawa ta wprowadza też wymóg projektowania każdego obiektu budowla-nego w sposób zapewniający dostosowanie do krajobrazu i otaczającej go zabudowy, z uwzględnieniem bezpieczeństwa ludzi i mienia, ochrony środowiska oraz dóbr kultury (Budzyński 2001).

Ustawa o drogach publicznych wprowadziła zasadę, według której za zajęcia pasa drogowego i za umieszczenie w nim urządzeń niezwiązanych z funkcjonowaniem dróg pobiera się opłaty, a za niedotrzymanie warunków ustalonych w zezwoleniu lub zajęcie pasa drogowego bez zezwolenia płaci się kary pieniężne (Ustawa 1985).

Wysokość opłat za umieszczenie reklamy w pasie drogowym jest uzależniona od miejsca lokalizacji, powierzchni reklamy i czasu, na jaki została umieszczona. Minimalna oplata za 1 m² powierzchni reklamy nie powinna być niższa niż cena 30 litrów etyliny o najniższej liczbie oktanowej, obowiązująca w dniu zawarcia umowy, a jednocześnie nie powinna być wyższa niż cena 500 litrów takiej etyliny.

4. Z

Reklama zewnętrzna staje się coraz bardziej widoczna na ulicach i drogach w Polsce. Nośników reklamy zewnętrznej jest coraz więcej i są one coraz bardziej różnorodne. Firmy reklamy zewnętrznej prowadzą ostrą konkurencję w stosowaniu nowych formatów, typów lokalizacji oraz form reklamy.

Reklama zewnętrzna może podnieść swój udział w polskim rynku reklamowym kosztem innych mediów, jeśli usprawni system sprzedaży, zaoferuje bardziej atrakcyjne lokalizacje i obniży koszty. Konkurencyjność reklamy zewnętrznej zwiększają nowe metody badań stylów życia i kon-sumpcji oraz planowania kampanii reklamowych.

Dużym postępem w realizacji reklamy zewnętrznej było zastosowanie komputerowego systemu planowania i rezerwowania nośników reklamy,

który pozwala na błyskawiczny dobór i rezerwację nośników oraz stałą kontrolę realizacji kampanii.

Istotną zmianą w systemie sprzedaży nośników reklamy zewnętrznej może być wprowadzenie na rynek standardu kampanii dwutygodniowych.

Największą efektywność wykazują właśnie reklamy dwutygodniowe. W ten sposób firmy reklamy zewnętrznej będą mogły podwoić liczbę oferowanych powierzchni ekspozycyjnych, co ma szczególne znaczenie w okresach największego popytu na to medium reklamowe.

L

:

[1] Budzyński W.: Reklama. Techniki skutecznej perswazji. Warszawa, Poltext 2001

[2] Czarnecki A., Korsak R.: Planowanie mediów w kampaniach reklamowych.

Warszawa, PWE 2001

[3] Grabowski M.: Konsolidacja rynku reklamy zewnętrznej. „Press” dodatek specjalny 2001

[4] Kodeks postępowania w dziedzinie reklamy zewnętrznej „Press” dodatek specjalny 1998

[5] Stanek D.: Reklama w mieście. „Aida” 1998 nr 45