Ustawa z dnia 25 czerwca 2010 roku o sporcie

a) Ustawodawca podejmując decyzję o uchwaleniu nowej ustawy, która miałaby zastąpić obie wyżej wspomniane akty prawne, stanął więc przed zadaniem stworzenia jednej spójnej regulacji, która pozwoliłaby na określenie podstawowych założeń i funkcji jakie prawo powinno pełnić w sferze sportu. Nową ustawę o sporcie uchwalono 25 czerwca 2010 roku, natomiast weszła ona w życie 16 października 2010 roku. Tym samym, w miejsce obowiązujących dotychczas 2 ustaw tj. ustawy z dnia 18 stycznia 1996 roku o kulturze fizycznej oraz ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o sporcie kwalifikowanym, problematyka sportu została przez ustawodawcę objęta jednym aktem normatywnym, który, w założeniu twórców ma skupić całość niezbędnej regulacji dotyczącej sportu.

Mając na uwadze cel niniejszego rozdziału, warto zastanowić się nad pytaniem czy za uprawnioną można uznać tezę, że doczekaliśmy się wreszcie spójnej, bazowej regulacji sportu w Polsce, pozwalającej na wyznaczenie materialnego zakresu prawa sportowego.

b) Jak już wspomniano, z dniem 16 października 2010 roku, swą moc utraciły - ustawa o sporcie kwalifikowanym oraz ustawa o kulturze fizycznej (z wyjątkiem art. 43). Powyższe oznacza, że ustawodawca jednoznacznie zrezygnował z utrzymywania dwóch odrębnych regulacji - dla sportu w jego wymiarze rekreacyjnym oraz sportu uprawianego w formach i według zasad zorganizowanych. W ten sposób, przesądzając jednocześnie, że sport wraz z wychowaniem fizycznym i rehabilitacją ruchową składają się na kulturę fizyczną²⁶, zapewnił nowemu aktowi normatywnemu spójność z rozwiązaniami Konstytucji RP, odnoszącej się bezpośrednio do dobra publicznego jakim jest kultura fizyczna. W aktualnym stanie prawnym nie powinno więc budzić wątpliwości, że sport

26 art. 2 ust. 2 ustawy o sporcie

stanowi nierozerwalną część kultury fizycznej, będąc jednocześnie jej podstawowym i najbardziej znaczącym elementem²⁷.

c) Podstawowym założeniem aksjologicznym nowej ustawy jest umiejscowienie źródła "prawa" do uprawiania sportu w niezbywalnej sferze wolności obywateli. W konsekwencji, ustawodawca zdecydował się na uregulowanie form i zasad uprawiania sportu tylko w takim zakresie, w jakim będzie to służyło ochronie płynących ze zjawiska sportu korzyści społecznych. Ochrona tychże "dóbr publicznych", do jakich będą należeć z pewnością szeroko rozumiane prawo do ochrony zdrowia i wypływająca z niego ogólna dostępność form aktywności fizycznej ale także społeczna, promocyjna i edukacyjna rola sportu wyznaczać powinny, zgodnie z zamiarem ustawodawcy, obszar legitymacji państwa do reglamentacji sportu²⁸.

d) W efekcie powyższych założeń, nowa ustawa o sporcie nie jest rozbudowanym aktem prawnym, i koncentruje się wokół minimum, niezbędnego do zapewnienia prawidłowej realizacji funkcji sportu. W pierwszej kolejności zatem, obszarem, który pozostaje poza zainteresowaniem ustawodawcy jest sfera tzw. sportu niezorganizowanego, który nie potrzebuje do swego funkcjonowania ingerencji ze strony państwa. Tym bardziej, słusznie uznano za zbędne regulowanie zasad uprawiania sportu, pozostawiając w tym zakresie swobodę organizacjom sportowym. Rola państwa w powyższym zakresie powinna, w założeniu ustawodawcy sprowadzać się do zapewnienia reguł ochronnych uprawiania sportu.

W powyższym kontekście, zastąpienie dwóch ustaw jedną regulacją, która wszelkie niezorganizowane formy wchodzące w skład szeroko

27 por. uzasadnienie projektu ustawy o sporcie, str. 4

28 por. uzasadnienie projektu ustawy o sporcie, str. 2

pojmowanej kultury fizycznej pozostawia poza zakresem swego zainteresowania należy ocenić pozytywnie. Oczywiście powyższe nie oznacza, że ustawodawca nie dba o sport w zakresie w jakim służy on rekreacji, poprawie zdrowia czy też zwykłej, nieujętej w organizacyjne ramy, rozrywce obywateli. Taki a nie inny kształt nowej ustawy oznacza po prostu tyle, że do korzystania z powyższych funkcji sportu nie jest potrzebna szczególna regulacja ustawowa. To co najważniejsze jest już przecież uregulowane w innych aktach prawnych, począwszy od Konstytucji RP.

d) W konsekwencji można stwierdzić, że nowa ustawa ma pełnić funkcję szkieletu zapewniającego prawidłowy "ustrój" sektora sportu w Polsce, który tak naprawdę konkretną treścią będzie wypełniany przez inne, podstawowe akty normatywne, np. ustawę prawo o stowarzyszeniach w odniesieniu do funkcji społecznej sportu, ustawę kodeks spółek handlowych, w zakresie w jakim dotyczyć będzie form profesjonalnych klubów sportowych czy też ustawy o swobodzie działalności gospodarczej w odniesieniu do prowadzenia w obrębie sportu działalności zarobkowej.

Mając powyższe na uwadze, w moim przekonaniu, uzasadnione jest stanowisko, wedle którego ustawa o sporcie pełnić powinna funkcję bazowej regulacji dla sektora sportu w Polsce stanowiąc jednocześnie centralny punkt struktury prawa sportowego.

Z kolei na pytanie czy ustawodawcy udało się stworzyć podstawowy model regulacji sportu, będzie można odpowiedzieć twierdząco jeśli uda się wykazać, że proponowana przez niego konstrukcja pozwoli na ukazanie budowy, działania oraz podstawowych cech i zależności charakterystycznych dla omawianego obszaru²⁹. Odpowiedzi na powyższe pytanie próbuję udzielić w rozdziale 3, przy okazji omawiania tzw.

29zob. pojęcie modelu, Słownik Języka Polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN

"europejskiego i amerykańskiego modelu sportu". W tym miejscu pragnę więc jedynie zasygnalizować to zagadnienie oraz wskazać podstawowe założenia aksjologiczne ustawy o sporcie. Podstawy ustroju prawnego w zakresie uprawiania sportu winny opierać się na następujących zasadach³⁰:

a. Po pierwsze, państwo nie ingeruje w sport niezorganizowany.

b. Po drugie, państwo nie ustanawia zasad uprawiania dyscyplin sportu pozostawiając tu autonomię polskim związkom sportowym.³¹

c. Po trzecie, nowa ustawa ma zapewniać prawidłowe funkcjonowanie polskich związków sportowych.

d. Po czwarte, ustawodawca przyjmuje zasadę "europejskiego modelu sportu", zgodnie z którą w kraju działa jedna narodowa federacja w jednej dyscyplinie.

1.2.3. Normy wewnątrzorganizacyjne, tj. regulacje federacji