cieli* wajwiękesy odsetek zalicaoąych do tego poziomu rekru
tuje się spouród nauoaycleli a wykształceniem na poziomie
Studium
1^6
- X27~
lauoayoiaIa&ia©& wiafccu 25-29 lat /25t> V j oraa posiadajviOyali jodoo i8l«oto /Z^97>i/•
f 5PUj?i» O oajay&aaaj a&tywaoftoi oaytulaioaaj aajwi^scaay o&aotafe jost nauosyoiaU *ajw«fc tfy*8at&ioaaio ayftasa
/34f? V* # taj >pcu:>i© oaytołai'*** raapoudoaal aa aradaia j wytesatałoaalaa ataaowią 27»?^ a a wyfcaatałaaaiaa aa poaloala
;iauoay.3ialakl®$o jK)»9H* Jaat to obra* oaytaloiotaa a® wa$l$6u aa lytintrrołainl* aato ar>taioo®aaa* i*6toloo dyfcaetałoaaia - ^owyiaj ś*adaia&o - aogn * aawodala aau- osy® laia<sAa aiwałowstt* dodwladogaolaa* *ta&at& praoy, jfcaaa® *o6ftlttaj% aiateiaa ro»:>oadaata*
tta psay&iadalo odaotSca nauoayoiaii aalioaoayoh do
aajay&aaa#) poaloaiu aJttyfaoośal aayfcolaio.aj widać, Aa wysaata*
aaai© i afcaa rodataay aia r^^aioują pod aasł^daa oaytalaiafcwa
abiorowosoi jadaosiaeuatowo* Uwagi^^alaaa alaJcfc6ra oochy apo»
taganjwda mgrifUlaw — ©4BPywaj<| pawną rolf wraa a® aaionay*
,4if ktt»ryoh ai# *yodi^balono w praoy. ia^y aa ayaii &**ta s*ro-
biotay jasc aaaód, ataaowiaco* sarobale *ss>41aałS<toka§ waruiUct
aiaaafeaalo««t
>os#5>o w «|o^«ialtt mlfoh
d»laailtp* ią
tojadaak i&foafcia, fct'>ryah a ró&ayob «a<lfd6w aia udało aię
aaowŁiaaojoao®ać*
?ra&alaay §ww5#4d uwagę a» duta aróialcowanl®, a nasaat powaą j btaguaoao^ó ?>oalo®4 aktywnoAol aaytalaiaaaj t# Bi®itt5ryoh
«*vpa«b aauoayolait# ila pray&ład do najwyiaaaso paalaau aktyw' aa -oi osyisalnloaaj nałoży 37#U aauoayeiaU a xupy 35-29 lat il:T*>iffli jwin&fc ajoftrSd atoh aajwłfcaj oałaSy 'do aiaiia&o
110
— |4
lo.nu oaytalaiotwa - 2%%&1
>odv>toaą bi© suaowaotą «yrółalaf | ją al$ aauoayoiala m ;pn&l* wialni >0 4 «ifOaj157
-nauczycielskiego /23,^/j w grupie wieku 25-29 lat /25,9<V oraa posiadających jedno dsieoko /24,7$^*
W grupie o najwyższej aktywnoftol ozytelniozcj największy odsetek j©at nauczycieli a&ająoyoh wykształceni© wyżaa©
# tej .grupie czytelników respondenci ae średnia
Ottowi, 27,W a . . * « « * - * . . na pp.lo** Studium iJauozyoielslclego >0,9$. Jest to obraz czytelnictwa
ze względu na wykształcenie raalo zróżnicowane. Pewne różnic© wykształcenia • powyżej średniego * ajogą być w aawodzle
nau-I ozyoielskim niwelowane doświadczeni©®* atażea praoy, atanea r odzianym, wieki©a respondenta*
Na przykładni© wielkości odsetka nauczycieli zaliczonych do najwyższego poziomu aktywności czytelniczej widać, że wyksataJ ceaie 1 stan rodzinny nie różnicują pod względea ozytelnlatwa ablorowośol jednokierunkowo* Uwzględniane niektóre cuchy spe* łaozne-deuograficzne - odgrywają pewną rolę wraz z© zalenny^ *ai, których ni© wyodrębniono w pracy* Mtogr na ayali taki© pro- bleiay jak aaw6d, stanowisko, zarobek współmałżonka, waruaki
o&easkaniowe, pomoc w wychowaniu uałych dzieci itp* 3ą to jednak kw©atl©, ktSryoh z różnych względów ni© udało się zaewidencjonować.
.Pragniemy awróoić uwagę na duże zróżnicowanie, a nawet pewną ble;junowo6ć pozio.uu aktywnożol ozytolnicz©j w niektórych
^ I i^rupaoh nauczycieli« Ha przykład do najwyższego pezioau aktyw* noścl czytelniczej należy 37*1*5 nauczycieli z ^rupy 25*29 lat, aarazaa jednak epoóród nioh najwięcej należy do niakiego po* aloiau czytelnictwa - 25,9% * t>odobną biegunowością wyróżnia ją się nauczyciele w grupie wieku 50 i więcej
• 1j>8 •
lati - 30,9 $ - należy do pozioma o najwyższej aktywności czy
telniczej i 23«9 % do najniższego pozioma czytelnictwa*
Charakteryzując ogólni® czytelnictwo nauczycieli nie stwier*»| ciaiuiy Jakieja cechy różnicującej wyraźnie, jednokierunkowo zależności. Bardziej wyraźniejsze teka zależność widoczna jest wśród nauczycieli posiadających, wykształoenle pełne wyższe
Obraz czytelnictwa uzupełniamy analizą czytelnictwa według typów i poziomów lektury. Łącznic poddano opracowaniu 1.242 przypadki /książki/.
■r2.okturao typu elementarnego wśród naucaycieli
znajdują pozycje stanowiące literaturę szkoły podstawo-
wej, a przeważają« dawna powieść historyczna, obyczajowa /poziom niższy niż “klasyka V f w lekturze typu klaayoane^o
przeważat klasyka polaka i obca odpowiadaj ąca poziomowi szko
ły średniej /proza i poezja/t w lekturze typu elitarnego literatura naukowa, podręczniki poziomu uniwersyteckiego, anikocjy odsetek w lekturze nauczycieli pozycji o charakte rze społeczno politycznym, może i^iadozyu nie tyle o braku zainteresowania tą problematyką, co o wykorzystaniu możli wości zdobywania tego typu informacji inną drogą /zebrania partyjne, związkowe, szkolenia ideologiczne, konferencje
rejonowe itp#/. .5ewoy« potwierdzeniem naszych pwypuszczeń
jest fakt dużej popularności wdród badanych nauczycieli te-* lewiayjnych i radiowych prograoów informacyjnych, zwłaszcza dzienników TV - o czym piszemy w innym miejscu*
139
pozycji o charakterze społeczno-politycznym /i, 7 %/ Eiośno
potraktować jako ossn«k$ bwlw ©ktymiej Baroodzlelnoścl w tej dziedzinie, ozego nie należałoby bagatelizować, tym bardziej, że coraz mocniej podkrećlanc jeat probl omtyka wychowania politycznego w ©skole*
W lekturze nauczyolali "eaaeje", "monografie literackie" zajmują Ot3 %• "Filozofia" - 1,1 %% "Poezja XX wieku, dawna,
mniej popularna, obca 1 polaka X I X wlaku* - 1,o %\ "liurao*
rystyka 1 satyra" * 1,5 %\ "Powieźć eenuacyjna i kryminalna"
- 1,5 %* "Itouianae brukowa, powleóó aantyaantalna" - 1,6 %%
"Literatura epołe czno-polltyczna , propagandowa, publicystyka" • 1,7 %m Jeżeli brak w lek tur aa naucayciell pozycji o cha* rakterae dewocjonolnym uznać trzeba aa objaw bardzo pozytyw ny, to w zestawieniu ae znikomy liczbą pozycji a literatury sensu filozoficznego - można ten etan rzeczy uznać aa objaw Indyferentyzmu w ogóle w kweatlaoh światopoglądowych, co potwierdza dodatkowo brak .pozycji typu wyraźnie dialogowego w pozabeletrystycanej formie.
Literaturę naukową nauczycieli możne by zaliczyć również do zawodowej, gdyż przeważają poaycje ogólnopedagogloane zna* nyoh autorów l metodyczne# Pozycji nie odnoszących się bez pośrednio do zawodu jest bardzo mało * co potwierdza utyli*
tamy punkt widzenia w doborze lektury. Nawet pozycji orientu
jących w oddziaływaniach mechanizmów środowiska poaaszkol*
nego na przebieg socjalizacji i wychowania w ogóle nie od notowano*
Rawne potoild jaki® w ofceoel® badań nrovxic&ono w ćrodo- wlckaoh naukowych w fcraju w ogól® ni® znajdują odzwierciocSk nio w leiturao naucaycieli /probloa alicnaoji, problcoy itaatałlOv7ariia GoajaliDtyaanyali postaw załodaledy, probiera modelu wyahowłwoSOGO/.
W całował oaytclnlotroa literatury prz©wafta loktu-
£0
o cbait&toaM inetrusontalnjo, ^ra^cia tyoaayo, co a s * lazło odbici® w odpowiedziach na pytaiiei **Które2
przeczy- ' tanycii koi^cfc aa ją dla Kol. najwi^teazą w*rtO&ó 1 alacacjo?" "Kaśda &3ią0ka eo porno wartości, tylko kryminały poaa uara- łon, 2o ab&odnla bęułio ukarana nic dają nio", "Kslą&fta po- da^ogioana, ponlewaS bardzo poiae^ w praoy zawodowej","lozyt tkic potrzebne pray aeliozenlaoli", "flojwiękimą woł- tofió uo ją dla cnie keią&iii Ldetorjcane, bo a niob dowiaduj cię dalejdw naaac^o pana tura, a potom ttOgę to «tykoc«y&teó w lekcjach", "Btoeunfco&o cało czytam - brai: ozaeu, praca, don. llatcjjo ozytan raczoj kfllą&kl praydafcnc © pracy , pogłębia jąc* goją wiedzę „>eua^£icBno-dydaktyaaną oma aaepofcajająoe aalntci^eacoą&lc np« hlatorycan*. chyba tsoło jeat nauczycieli, którzy czytają, bo no^ą - caytają, bo auoaą« bo potrzebują - zawód Ich aiui;aa. Ule czytają ołioolaż lubią, znajdują o tyts rooryufcę 1 zadowolenie* 3n K czacu, praca » docu, za łatwianie równych cpraw osobistych, "ogonai" w t&lopacb", ntęk*M6ó nauczycieli oly^ po keląffitę tylko juk po nora*- dzio procy, by ucaynld pracy cpiramiejoaą, efe&tywolejeaą.
-mm 1<tf1 mm
.Piwu* niewielka &rupa nauczycieli sięga po książkę "dla roaiywkl, rozproszenia nudy# nAptenla bólu, dla rozkosay ob-oowanla * oioknam siowu i **y61t".
Du&o grupa uauuKyoieli A&oło C,o %/ nia yę-chodai poza krąg literatury i*l«k»ej i x*z*dko sięga po literaturę fachową
i porjtilr,uno-mukową*
Wóród naucayoiali zaujdujeciy tgkśt wybornych cay*» l<«jlaikpw /około 14,o %/9 supłających lekturae i szukają- cyah w niej sasadn&aayah Ula bytu aalowlefca kwestii! "poszu kują cennych wartował artystycznych, bo^aatwa przeżyć boha
terów, prawdy payoholojjiij.i;usj, problemów laoralnycli"*^
Anuliaująo zasięg lek*u*y wśród nauczycieli według wyróżnionych wyżej typ .w, dostrzega się, że największą popu larnością w cttitfj sbloiwośui clesią się poaycja zaliczane <3.0 typu klai>yu»a<8go*
Wśród kaiąiak poadanyoh opracowaniu, odsetek saliozonyoh do typu klasycznego wykosi ?2,6 %\ elitarnego - 1jJ,4 %| popular n e j - 10,9 % i elementarnego - l%2 %* Podsaa kolejność za sięgu według typów lektury - utrayiauje się w6ród nauoaycielt na wszystkich poziomach wykształcenia, choclad różnice
zmsiwgu popularności w obrębie j^»ac*e&ólr^ch grup wykształ cenia są znaczne*
Na przykład w lekturze nauczycieli imających wykształcenie wyższe pigwie w ogóle nie występuje typ elementarny
K
a w grupie tej ponad 20,o % pozycji zaliczono do typu eli tarnego.
Analizując popularnoA6 wyróżnionych typów lektury według wykształcania stwierdzamy podobnie jak przy rozważaniach na teraat ogólnej aktywno joi czytelniczej , 2a czynnikiem nieco widocznioj różnicującym zbiorowość jest wykształcenie wyż sze, natomiast nauczyciele z wykształceniem na poziomie rtudiua Nauczycielskiego nie wyróżniają się korzystniej
ogólną aktymośoią czytelniczą, ani poziomem 1 typem lektu ry od posiadających wykształcenie średnie. Upoważnia to do zaryzykowania hipotezy, Ze tan typ wykształcenia Ai.lU/ nie rozbudził spodziewanych aspiracji.
Celera porównania czytelnictwa nauczycieli a wynikami badań -
A, Kioskorakiej - czytelnictwa ksląlek wśród mieszkańców po
wiatowego miasta Bełchatowa z materiałami zebranymi przez W. Wesołowskiego dotyczącymi Lod^l /próbka mężczyzn/, wy odrębniany kategorie czytelników książek - w obu przypad kach - posiadających wykształcenie średnie i wyższe i porów nujemy x czytelnictwem nauczycieli - według przyjętych typów lektury.
Ograniczenie porównań tylko do zbiorowości mieszkańców Beł chatowa 1 Łodzi, posiadających wykształcenie średnie i wyż sze, nadaje zbiorowości bardziej porównywalną jednorodność. Czytelnictwo książek według typów 1 poziomów waród róiiaych tórm? ilustruje poniższa tabela /podajemy w procentach/.
-I
14*
-» .imhhmiiIi w im ilu iri>fiiiininiii«illi nw uli^*:»s8wsw«s».;-«ia»n«.■ mummmtmj. Lnoraw ! mteafca*- - . ^ S S S 5 ^ L M 2 £ 2 S S 2 »
1 y 9 ' Melo ‘ of tocti. 't .ioayail jkoliloty
’ »/ 1 ani/ 1 1
m '■«-;.!m a iMittitidLiii im ir r y -|rjs«s»cssi«jraawsfcaawr«r»*» *» *# « .'■ »tsammummm,
l &®mateusay 1 % Z * .$♦& ł 2,3 * »
<*»«■> «ai> « • < ■ » A* a v w l <■» mm mm mm 1L» w n m m m m m m * m b m m * m * m m r n m » W • • » < ■ » * » «•
21 poi^utftiogr 110,9 * 17*7 * 21,5 i 32,2
III klasycsKgr *] 7®fS J" 67,2 £ ?&»2 J 64,5
XV* alit^agf 1 w » ~ ~ 1 " 1l7$ ł *- * 3,5
» r m- n^-a^ammaass -K^minKs
»/ H ^ o ^ M i kobiety.
m / » * 220, tylko nośaayfal fio 0 5 i«ku ^ l a , glo^f roualn.
»twy&tt8« coue wtaiAsują, źe makMmi, i proporcja 1
-typu 1akfcuzy s>ą oo siawio aajkurdssiaj słill&aoa na poaloole
IttMyoaBya, M « a wi* wsajotkiofc trsaofe :^vóvmywilnjśb sbio-
s?o«o^vlacii wi&Uil Utgo typu lok iJttsy proututtoaa « o&óląyiii
osytaliiicia&e (4 jft osy ta,uyoto k^Ł^aek. 9&*M prayoayn CKsaj
oli&saktaiya tyuauej cUmLoaoji laktusgr typu klaayoami^o kuwi~ '
aa rola pwsypaiar, aoAo <Mvtod?s><miCHi ayulaBioagna a lat
eskolayuii, fcjuj/i t m utajnia tyrp lok susy wcjuodat ©lówai®