Rozdział 4: FUNDUSZE INWESTYCYJNE A ROZWÓJ USŁUG POŚREDNICTWA
4.3 Wartość rynku funduszy inwestycyjnych a rozwój gospodarki Polski
W Polsce w ostatnich pi kapitałowego, bezpośrednio zwi kapitałodawcami a kapitałobiorcami finansowych. Przeprowadzają
finansowe o zróżnicowanych parame zainteresowanie inwestowaniem nadwy ale i zagranicznych inwestorów.
Liczba towarzystw i funduszy inwestycyjnych w Polsce w latach 199
Źródło: J. Parczewski, Jak to z rynkiem było i pieniężne, „Nasz Rynek Kapitałowy”, Kapitałowy” 2003, nr 5, s. 116; Zarządzających Funduszami i Aktywami,
W ślad za wzrostem napływaj
więcej nowych rodzajów instrumentów finansowych, co z na możliwość lokowania ś
bardziej skomplikowanym
trendów, właściwego doboru instrumentów finansowych oraz ci się sytuacji rynkowej552.
549 W. Dębski, Fundusze inwestycyjne w Polsce, Wydawnictwo Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie
550
T. Adrian, H. Shin, The Changing Nature of Financial International and the Financial C of 2007–2009, “Annual Review of Economics
551 J. Kropiwnicki, Fundusze inwestycyjne. Prawna ochrona interesów ucz LexisNexis, Warszawa 2009, s.11.
552
Dylematy inwestowania. Rodzaje, efektywno Wydawnictwo Poltext, Warszawa 2011,
1 1 1 4 0 100 200 300 400 500 600 700 1992 1993 1994 1995 1996 Liczba TFI
ży również podkreślić, iż uregulowania prawne na polskim rynk funduszy inwestycyjnych stanowią szansę na ich zaistnienie na jednolitym finansowym rynku europejskim. Obecne przepisy umożliwiają krajowym funduszom inwestycyjny
oferty porównywalnej z funduszami zagranicznymi oraz pozwalają konkurowa dnych549.
rynku funduszy inwestycyjnych a rozwój gospodarki P
W Polsce w ostatnich piętnastu latach nastąpił bardzo dynami
średnio związanego z przepływem środków kapitałowych pomi kapitałodawcami a kapitałobiorcami, dokonywanym przy użyciu wielu p finansowych. Przeprowadzają oni między sobą operacje finansowe i wystawiaj
żnicowanych parametrach550. Każdego roku obserwuje si
zainteresowanie inwestowaniem nadwyżek finansowych nie tylko przez krajowych ale i zagranicznych inwestorów.
Liczba towarzystw i funduszy inwestycyjnych w Polsce w latach 199
Jak to z rynkiem było, Parkiet”, 2001, nr 105, s. 1; T. Miziołek, , „Nasz Rynek Kapitałowy”, 2002, nr 2, s. 74; T. Miziołek, Boom nadal trwa
nr 5, s. 116; Rynek funduszy inwestycyjnych zamkniętych w Polsce Funduszami i Aktywami, Warszawa 2010, s.13.
lad za wzrostem napływającego kapitału pojawia się na polskim rynku coraz cej nowych rodzajów instrumentów finansowych, co z kolei wpływa w znacz
lokowania środków pieniężnych551. Inwestowanie na współczesnym
bardziej skomplikowanym – rynku kapitałowym wymaga dogłębnej analizy koniunktury, ciwego doboru instrumentów finansowych oraz ciągłego ś
Fundusze inwestycyjne w Polsce, [w:] Rynki kapitałowe, red. W. Bie Wydawnictwo Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie, Warszawa 2005, s. 127.
The Changing Nature of Financial International and the Financial C Annual Review of Economics”, 2010, Vol. 2, s. 603.
Fundusze inwestycyjne. Prawna ochrona interesów uczestników LexisNexis, Warszawa 2009, s.11.
Dylematy inwestowania. Rodzaje, efektywność, przykłady, red. D. Podedworna awnictwo Poltext, Warszawa 2011, s. 67.
5 20 38
64 81 94
114 128 128 214
1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 Liczba TFI Liczba FIO i SFIO Liczba FIZ Suma FIO i FIZ
uregulowania prawne na polskim rynku na jednolitym finansowym rynku zom inwestycyjnym stworzenie oferty porównywalnej z funduszami zagranicznymi oraz pozwalają konkurować z nimi
stycyjnych a rozwój gospodarki Polski
pił bardzo dynamiczny rozwój rynku rodków kapitałowych pomiędzy życiu wielu pośredników operacje finansowe i wystawiają instrumenty go roku obserwuje się coraz większe ek finansowych nie tylko przez krajowych,
Wykres 4.3.1 Liczba towarzystw i funduszy inwestycyjnych w Polsce w latach 1992–2010
nr 105, s. 1; T. Miziołek, Najlepsze – obligacji Boom nadal trwa, „Nasz Rynek tych w Polsce, Wydawnictwo Izby
ę na polskim rynku coraz kolei wpływa w znacznym stopniu . Inwestowanie na współczesnym – coraz ębnej analizy koniunktury, głego śledzenia zmieniającej
[w:] Rynki kapitałowe, red. W. Bień, , Warszawa 2005, s. 127.
The Changing Nature of Financial International and the Financial Crisis estników, Wydawnictwo Podedworna–Tarnowska, 280 380 498 579 680 2006 2007 2008 2009 2010 Suma FIO i FIZ
Na polskim rynku kapitałowym instytucje zbiorowego inwestowania oferuj uczestnikom profesjonalne zarz
one niemal we wszystkich gospodarkach
skutecznych instrumentów finansowych. Atrakcyjno z nimi popyt wynika z możliwo
przewyższających zysk z tradycyjnych form pomn konta oszczędnościowe555.
Kolejne lata istnienia rynku instytucji wspólnego inwestowania przyniosły wiele zmian, ewaluacja rynku przejawia
w zwiększającej się dynamicznie liczbie towarzystw funduszy inwestyc inwestycyjnych – które obok standard
podmiotom indywidualnym i insty ich kapitału, przyciągają
we wzroście zgromadzonego kapitału, zwi przez fundusz wynikami, ale równie inwestorów;
w liberalizacji ustawoda tworzenie funduszy o róż różnych inwestorów.
Aktywa funduszy inwestyc
Źródło: T. Miziołek, Bariery rozwoju rynku Skuteczne inwestowanie, cz. I, red. W. Tarczy Szczecin 2002, s. 491; Rozwój systemu finansowego w Banku Polskiego, Warszawa.
Pierwszy fundusz inwestycyjny 1992r. Przełomowym był 1997r., kiedy t
towarzystw inwestycyjnych. W latach kolejnych nast
553 M. Dyl, Fundusze inwestycyjne…, op. cit.,
554 M. Rogala, Otwarte fundusze
555
Dylematy inwestowania. Rodzaje, efektywno op. cit., s. 68. 0,002 0,83 1,42 0,07 1,36 0 25 50 75 100 125 150 1992 1993 1994 1995 1996 Aktywa w mld. zł
Na polskim rynku kapitałowym instytucje zbiorowego inwestowania oferuj uczestnikom profesjonalne zarządzanie powierzonymi środkami pienięż
one niemal we wszystkich gospodarkach świata i są uważane za jedne z najbardziej skutecznych instrumentów finansowych. Atrakcyjność funduszy inwestycyjnych i zwi z nimi popyt wynika z możliwości osiągnięcia korzystnych wyników554
cych zysk z tradycyjnych form pomnażania pieniędzy, ta
Kolejne lata istnienia rynku instytucji wspólnego inwestowania przyniosły wiele zmian, ewaluacja rynku przejawia się m.in.:
ę dynamicznie liczbie towarzystw funduszy inwestyc
które obok standardowego uczestnictwa w funduszach indywidualnym i instytucjonalnym również inne usługi
ągając jednocześnie kolejnych potencjalnych inwestorów; cie zgromadzonego kapitału, związanego przede wszystkim z osi przez fundusz wynikami, ale również np. ze wzrostem świadomo
liberalizacji ustawodawstwa polskiego dotyczącego tego rynku, które umo worzenie funduszy o różnorodnej polityce inwestycyjnej, odpowiadaj
Aktywa funduszy inwestycyjnych w latach 1992–2010 (w mld
Bariery rozwoju rynku funduszy inwestycyjnych w Polsce,
Skuteczne inwestowanie, cz. I, red. W. Tarczyński, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczeci Rozwój systemu finansowego w Polsce (z lat 2005–2010), Wydawnictwo Narodoweg
Pierwszy fundusz inwestycyjny – PIONIER – rozpoczął swoją działalno 1992r. Przełomowym był 1997r., kiedy to swoją działalność rozpocz towarzystw inwestycyjnych. W latach kolejnych następował wzrost li
Fundusze inwestycyjne…, op. cit., s. 62–64
Otwarte fundusze inwestycyjne, Wydawnictwo Exclusive, Gliwice 2006 Dylematy inwestowania. Rodzaje, efektywność, przykłady, red. D. Podedworna
1,36 1,9 1,78 3,15 7,1 12,12 22,76 33,2337,72 61,3 109 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 Aktywa w mld. zł
Na polskim rynku kapitałowym instytucje zbiorowego inwestowania oferują rodkami pieniężnymi553. Występują żane za jedne z najbardziej funduszy inwestycyjnych i związany
z inwestycji, znacznie ędzy, takich jak lokaty czy
Kolejne lata istnienia rynku instytucji wspólnego inwestowania przyniosły wiele
dynamicznie liczbie towarzystw funduszy inwestycyjnych i funduszy owego uczestnictwa w funduszach – oferują inne usługi związane z alokacją kolejnych potencjalnych inwestorów;
zanego przede wszystkim z osiągniętymi świadomości inwestycyjnej
cego tego rynku, które umożliwiło m.in. norodnej polityce inwestycyjnej, odpowiadającej preferencjom
Wykres 4.3.2 w mld zł)
, [w:] Rynek kapitałowy. ski, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Wydawnictwo Narodowego
ą ą działalność w połowie
ść rozpoczęło pięć nowych wzrost liczby towarzystw
wnictwo Exclusive, Gliwice 2006, s. 25. Podedworna–Tarnowska…, 109 142,2 81,5 103,5 134,3 2006 2007 2008 2009 2010
inwestycyjnych. Na rynku pojawiły się specjalistyczne fundusze otwarte556 oraz fundusze zamknięte. Wraz z rosnącą liczbą towarzystw funduszy inwestycyjnych rosły aktywa netto zarządzane przez te instytucje, przekraczając w 2000r. poziom 7 mld zł. Następne lata to kolejny wzrost liczby funduszy inwestycyjnych. Liczba instytucji w tym okresie przekroczyła sto na polskim rynku.
Kolejne lata przynoszą znaczący wzrost liczby funduszy inwestycyjnych – jednej z głównych form usług finansowych557. Następuje również wzrost aktywów zgromadzonych funduszy. W 2005r. liczba funduszy inwestycyjnych przekroczyła granicę dwustu, a środki zgromadzone wyniosły ponad 53 mld zł. Mimo zmiennych warunków rynkowych starano się wprowadzać nowe produkty, jak najlepiej dostosowując ofertę do potrzeb inwestorów szukających alternatywy w stosunku do inwestycji portfelowych na pogrążonym w kryzysie rynku kapitałowym. Szczególną dynamiką charakteryzował się segment funduszy zamkniętych, których otworzono osiemdziesiąt. Jednak w dobie kryzysu niemal wszystkie fundusze odnotowały spadek zarządzanego kapitału, w dziewięciu przypadkach spadek wynosił ponad 50%.
O strukturze rynku decydują dwa podmioty kształtujące na nim popyt i podaż. Dzięki zwiększającej się konkurencji zarówno ilościowej, jak i jakościowej struktura podmiotowa rynku funduszy inwestycyjnych w Polsce ulega wielu przeobrażeniom. Wykazuje wyraźne tendencje rozwojowe. Można zauważyć dominację jednego, największego funduszu, zarządzającego największą liczbą otwartych funduszy inwestycyjnych – Pioneer Pekao TFI. Jego udział w pierwszych latach istnienia sukcesywnie spadał, lecz po fuzji z PeKaO/Alliance zaczął się umacniać i w 2004r. wynosił ponad 34%. Wzrost liczby nowych funduszy spowodował, że jego znaczenie stopniowo malało. Na koniec 2010r. udział wynosił 18,49%. Podmiot ten ma wciąż znaczną przewagę nad pozostałymi towarzystwami inwestycyjnymi w Polsce. Wydaje się, że jego dotychczasowa niepodważalna pozycja wynika z tego, że towarzystwo to ma największe doświadczenie na polskim rynku. Dysponuje też rozbudowaną siecią dystrybucji, a także jest najlepiej rozpoznawalnym przez inwestorów indywidualnych towarzystwem funduszy inwestycyjnych w Polsce558.
Analizując wielkość aktywów netto funduszy inwestycyjnych, przypadających na jednego mieszkańca oraz w stosunku do PKB, można zauważyć, iż dynamiczny rozwój funduszy, szczególnie widoczny od 1998r., został nieco wyhamowany na przełomie 2002–2003 roku.
Podczas gdy przyrost aktywów netto przypadających na jednego mieszkańca w latach 2001–2002 wynosił odpowiednio 71% i 88%, to w latach 2003 i 2004 spadł do poziomu odpowiednio 46% i 14%. Jednak w dalszym ciągu wartość aktywów netto funduszy na jednego mieszkańca w Polsce jest niższa niż w innych krajach europejskich. W 2005r. wzrost WAN o 63,5% i nominalny przyrost aktywów o 23,9 mld zł były zaskakujące. Do wzrostu popularności funduszy i tak dynamicznego wzrostu ich aktywów przyczyniła się przede wszystkim bardzo dobra koniunktura na rynku akcji. W spektakularny sposób przełożyła się ona na bardzo dobre wyniki funduszy polskich akcji i hybrydowych. W otoczeniu spadającego oprocentowania lokat bankowych oraz coraz szerszego otwierania się banków na dystrybucję funduszy i związanego z tym poszerzenia sieci dystrybucji, doszło do wzrostu świadomości i zainteresowania Polaków ofertą towarzystw funduszy
556 T. Kondrakiewicz, Nowe podmioty na rynku funduszy inwestycyjnych w warunkach kryzysu, [w:] Rynek finansowy w erze zawirowań, red. J. Węcławski, P. Karpuś, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie–Skłodowskiej w Lublinie, Lublin 2009, s. 185.
557 Supervision of Financial Services in the OECD Area, H. D. Skipper Jr. Financial Services Integration Worldwide: Promises and Pitfalls, Organization for Economic Co–Operation and Development, OECD 2000, s. 3.
inwestycyjnych. Uruchomione przez najwi się silnie dominującym źródłem napływu
Relacja WAN funduszy inwestycyjnych do PKB w Polsce
Źródło: T. Miziołek, Bariery rozwoju rynku funduszy inwestycyjnych w Polsce Skuteczne inwestowanie – cz. I, red. W. Tarczy
2002, s. 491; Rozwój systemu finansowego w Polskiego, Warszawa.
Pomimo kolejnego wzrostu
niższy niż w niektórych krajach, które weszły w 2004r. czy na Węgrzech, a przecież
w tych krajach znacznie mniejsza ni funduszy inwestycyjnych560
Od 2000r. obserwuje si
inwestycyjnych. Konsekwentna polityka redukcji stóp procentowych miała pozytywn na atrakcyjność funduszy. Obni
inwestorów do poszukiwania alternatywnych lokat. Fundusze obligacyjne znalazły wielu inwestorów akceptujących
oferowanych portfeli561. Poniewa fundusze obligacji wydawały si oferującym znaczne dochody.
Aktywa funduszy inwestycyjnych, w ramach rosły w różnym tempie. Jednak z podobn w przeszłości, kiedy to preferencje klientów w ró
559 Raport 2005, Wydawnictwo s.12.
560 D. Dawidowicz, Rozwój funduszy inwestycyjnych na polskim rynku kapitałowym [w:] Przekształcenia ry
ich funkcjonowania, red. P. Karpu
Skłodowskiej w Lublinie, Lublin 2005, s. 239.
561 M. Łukaszewski, Polski sektor funduszy inw Europejskiej, Zeszyty Naukowe nr 18, red. J. Koty Ryzykiem Wyższej Szkoły Ubezpiecze
s. 70–71. 562 D. Dawidowicz, Fundusze 0% 3% 5% 8% 10% 13% 1995 1996 1997 1998
inwestycyjnych. Uruchomione przez największe banki systemy dystrybucji funduszy stały
ą źródłem napływu środków do funduszy559.
Relacja WAN funduszy inwestycyjnych do PKB w Polsce w latach 1995
Bariery rozwoju rynku funduszy inwestycyjnych w Polsce, cz. I, red. W. Tarczyński, Wydawnictwo Uniwersytetu Szczeci
Rozwój systemu finansowego w Polsce (z lat 2002–2010), Wydawnictwo Narodowego Banku
o wzrostu aktywów w 2005r. o ponad 63,8% ch krajach, które weszły w 2004r. do Unii Europejskiej
grzech, a przecież wartość aktywów netto zgromadzonych przez fundusze jest nie mniejsza niż w Polsce. Świadczy to o istniejącym potencjale polskich
560
.
obserwuje się gwałtowny wzrost aktywów zainwestowanych w funduszach inwestycyjnych. Konsekwentna polityka redukcji stóp procentowych miała pozytywn
funduszy. Obniżanie stopy oprocentowania depozytów bankowych zmuszało inwestorów do poszukiwania alternatywnych lokat. Fundusze obligacyjne znalazły wielu
ących oferowane przez nie wyniki, biorąc pod uwag Ponieważ w okresie kilku lat wahania odbywały si
fundusze obligacji wydawały się być pozbawionym ryzyka instrumentem inwestycyjnym znaczne dochody.
Aktywa funduszy inwestycyjnych, w ramach poszczególnych segmentów rynku TFI, nym tempie. Jednak z podobną sytuacją mieliśmy równie
ci, kiedy to preferencje klientów w różnych okresach kształtowały si
, Wydawnictwo Izby Zarządzających Funduszami i Aktywami
Rozwój funduszy inwestycyjnych na polskim rynku kapitałowym [w:] Przekształcenia rynku finansowego w Polsce, tom I. Instytucje finansowe i
ich funkcjonowania, red. P. Karpuś, J. Węcławski, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie Skłodowskiej w Lublinie, Lublin 2005, s. 239.
Polski sektor funduszy inwestycyjnych w aspekcie wejś
, Zeszyty Naukowe nr 18, red. J. Kotyński, Wydawnictwo Instytutu Zarz ższej Szkoły Ubezpieczeń i Bankowości w Warszawie, Warszawa 2004,
Fundusze inwestycyjne…, op. cit., s. 9–10.
1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 Udział aktywów FI w PKB
ksze banki systemy dystrybucji funduszy stały
Wykres 4.3.3 w latach 1995–2010
, [w:] Rynek kapitałowy. ski, Wydawnictwo Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin Wydawnictwo Narodowego Banku
o ponad 63,8% poziom nadal jest do Unii Europejskiej, np. w Czechach aktywów netto zgromadzonych przez fundusze jest
ącym potencjale polskich
gwałtowny wzrost aktywów zainwestowanych w funduszach inwestycyjnych. Konsekwentna polityka redukcji stóp procentowych miała pozytywny wpływ nia depozytów bankowych zmuszało inwestorów do poszukiwania alternatywnych lokat. Fundusze obligacyjne znalazły wielu ąc pod uwagę poziom ryzyka w okresie kilku lat wahania odbywały się w jedną stronę, pozbawionym ryzyka instrumentem inwestycyjnym562,
poszczególnych segmentów rynku TFI, śmy również do czynienia nych okresach kształtowały się inaczej.
Funduszami i Aktywami, Warszawa 2006, Rozwój funduszy inwestycyjnych na polskim rynku kapitałowym,
Instytucje finansowe i mechanizmy , Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie– estycyjnych w aspekcie wejścia Polski do Unii
, Wydawnictwo Instytutu Zarządzania ci w Warszawie, Warszawa 2004,
W 2000r. niemal połowa środków ulokowana była w funduszach pieniężnych, a aktywa całego rynku wynosiły zaledwie 7 mld zł. Przez kolejne dwa lata najszybciej rosły aktywa funduszy dłużnych, dzięki czemu aż do końca 2005r. miały one największy udział w rynku funduszy inwestycyjnych. Zapoczątkowana w 2003r. hossa na warszawskiej GPW, przyczyniająca się do wzrostu opłacalności inwestycji bardziej agresywnych, skłoniła część inwestorów do przenoszenia środków w kierunku funduszy, które choć część aktywów lokują na rynku akcyjnym. Na początku głównym beneficjentem były fundusze mieszane stabilnego wzrostu, których aktywa w ciągu 2003r. wzrosły aż 10–krotnie.
Wykres 4.3.4 Udział aktywów netto grup funduszy w aktywach ogółem w latach 2000–2010
Źródło: Na podstawie raportów (z lat 1999–2011), Wydawnictwo Izby Zarządzających Funduszami i Aktywami, Warszawa.
W 2008r. tendencja uległa zmianie i to właśnie fundusze akcyjne w największym stopniu zmniejszyły swój udział w rynku. Już w styczniu odczuły one gwałtowne spadki cen akcji na giełdach oraz masowe odkupienia jednostek dokonywane przez klientów. W tym samym czasie zwiększył się natomiast udział w rynku funduszy bardziej bezpiecznych, czyli dłużnych, oraz gotówkowych i rynku pieniężnego. Wraz z zapoczątkowaną w 2009r. hossą, aktywa krajowych funduszy inwestycyjnych powróciły na ścieżkę dynamicznego wzrostu. Od 2008r. w ciągu dwóch lat pozytywnej koniunktury na rynku akcji, w wyniku dość istotnych rozbieżności w zachowaniu się poszczególnych segmentów rynku, w strukturze aktywów zaszło również kilka istotnych zmian. Przede wszystkim swój wieloletni prym straciły fundusze mieszane, w wyniku czego pod koniec 2010r. najistotniejszą kategorią funduszy zostały produkty akcyjne. Produktom tym powierzono łącznie 32,2 mld zł, czyli 27,6% zainwestowanych środków. Z kolei aktywa funduszy mieszanych w okresie lat 2009–2010 wzrosły o prawie 22%, do ponad 30,4 mld zł. Trzecią siłą na polskim rynku były tym razem fundusze dłużne, zarządzające aktywami na poziomie 16,7 mld zł (14,4%). Podczas trwania giełdowych wzrostów z lat 2009–2010, jednym z segmentów, którego aktywa rosły w najbardziej dynamicznym tempie, były fundusze o najniższym poziomie ryzyka, czyli pieniężne i gotówkowe. Wartość środków zgromadzona w tych produktach rosła szczególnie szybko w 2010r., kiedy to zyskała blisko 76%, kończąc rok na poziomie 15,3 mld zł. W 2010r., obok funduszy pieniężnych i gotówkowych, liderem pod względem wzrostu aktywów były także relatywnie nowe segmenty funduszowe na rynku, czyli fundusze surowcowe (108%) oraz absolutnej stopy zwrotu (71%).
0 20 40 60 80 100 120 140 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 W a rt o ść a k ty w ó w Rok
absolutnej stopy zwrotu ochrony kapitału surowcowe
sekurytyzacyjne nieruchomości aktywów niepublicznych
pieniężne i gotówkowe dłużne mieszane
Dzięki nowym regulacjom ustawy o funduszach inwesty 2004r., regulującej działalność
inwestycyjne mają możliwość
ich udziału w stosunku do szybko rozwijaj
Struktura rynku funduszy inwestycyjnych według polity
Źródło: Opracowanie własne na podstawie
Poza zmianami iloś
poszczególnych typów funduszy inwestycyjnych. Na wykre rynku funduszy inwestycyjnych według polity
Pod względem aktywów nett
stabilnego wzrostu564. Przez kolejne lata traciły ich aktywa stanowiły zaledwie 15%. W
udział aktywów netto w sumie aktywów netto funduszy inwestycyjnych na rynku wykazywały również fundusze akcyjne, które
35%–owy. Następnie odnotow
wzrost udziału aktywów netto funduszy akcyjnych w sumie aktywów netto funduszy inwestycyjnych do nieco ponad 13% w 2005r
Okres od połowy 2004r. do pa największe tempo rozwoju ry
podmiotowej, jak i popytowej rynku. Wówczas to funkcjonuj szybko zaczęły się prześcigać
inwestycyjnych. Początkow
konstrukcjach. Powszechnym stało si ryzyka oraz tworzenie funduszy w większości pochodzące z Lu
w omawianym okresie zaowocowała bardzo dynamicznym wzrostem warto funduszy. Łącznie zwiększyła si
2004r. do ponad 144 mld na koniec
563 D. Dawidowicz, Rozwój funduszy inwestycyjnych
564 A. Saunders, M. M. Cornett, Mc Graw Hill, Boston 2001
565 D. Dawidowicz, Rozwój funduszy inwestycyjnych 14,40%
13,20% 9,70% 3,00% 2,80% 2,30%
ki nowym regulacjom ustawy o funduszach inwestycyjnych z dnia 27 maja cej działalność funduszy na wspólnym rynku Unii Europejskiej, fundusze
ą żliwość zwiększania swojej oferty, co przyczynia si
ich udziału w stosunku do szybko rozwijających się funduszy hybrydowych i akcyjnych
Struktura rynku funduszy inwestycyjnych według polityk inwestycyjnych na koniec 2010
własne na podstawie sprawozdań towarzystw funduszy inwestycyjnych. ami ilościowymi i jakościowymi następowały takż
nduszy inwestycyjnych. Na wykresie 4.3.5, przedstawiono struktur rynku funduszy inwestycyjnych według polityk inwestycyjnych na koniec 2010
ędem aktywów netto z 1995r. dominowały fundusze zrównowa Przez kolejne lata traciły swój udział na rynku a wiły zaledwie 15%. W 2003r. jednak ich udział sięgał ju
udział aktywów netto w sumie aktywów netto funduszy inwestycyjnych na rynku ż fundusze akcyjne, które w ciągu 2 lat osiągnę
pnie odnotowały spadek do poziomu 5% w 2003r., aby ponownie zanotowa wzrost udziału aktywów netto funduszy akcyjnych w sumie aktywów netto funduszy
do nieco ponad 13% w 2005r.565
wy 2004r. do października 2007r. to czas, w którym z
ksze tempo rozwoju rynku funduszy inwestycyjnych w Polsce zarówno po stronie ytowej rynku. Wówczas to funkcjonujące i nowe towarzystwa bardzo
ę ścigać w tworzeniu nowych rodzajów, konstrukcji i typów funduszy
ątkowo koncentrowano się na funduszach otwartych o ró owszechnym stało się łączenie, w fundusze parasolowe
oraz tworzenie funduszy powiązanych, które inwestowały w fundusze podstawowe ące z Luksemburga. Aktywność funduszy inwestycyjnych w Polsce okresie zaowocowała bardzo dynamicznym wzrostem warto
ększyła się ona aż o 109 mld zł, z nieco ponad 35 mld na koniec lipca mld na koniec października 2007r. Oznaczało to
Rozwój funduszy inwestycyjnych…, op. cit., s. 241.
M. Cornett, Financial Markets and Institutions: a Modern P Mc Graw Hill, Boston 2001, s. 515.
D. Dawidowicz, Rozwój funduszy inwestycyjnych…, op. cit., s. 242. 27,60% 26,10% 0,70% 0,20% akcyjne mieszane dłużne pieniężne aktywów niepublicznych absolutmej stopy zwrotu ochrony kapitału nieruchomości sekuryzacyjne surowcowe
cyjnych z dnia 27 maja funduszy na wspólnym rynku Unii Europejskiej, fundusze kszania swojej oferty, co przyczynia się do wzrostu
hybrydowych i akcyjnych563. Wykres 4.3.5 k inwestycyjnych na koniec 2010r.
towarzystw funduszy inwestycyjnych.
powały także zmiany wewnątrz przedstawiono strukturę k inwestycyjnych na koniec 2010r.
dominowały fundusze zrównoważonego oraz swój udział na rynku aż do 2001r., gdzie
ęgał już 24%. Zmienny udział aktywów netto w sumie aktywów netto funduszy inwestycyjnych na rynku ągnęły w 1997r. udział aby ponownie zanotować wzrost udziału aktywów netto funduszy akcyjnych w sumie aktywów netto funduszy
r. to czas, w którym zanotowano nku funduszy inwestycyjnych w Polsce zarówno po stronie ące i nowe towarzystwa bardzo w tworzeniu nowych rodzajów, konstrukcji i typów funduszy na funduszach otwartych o różnych w fundusze parasolowe o różnym poziomie w fundusze podstawowe, funduszy inwestycyjnych w Polsce, okresie zaowocowała bardzo dynamicznym wzrostem wartości netto
nad 35 mld na koniec lipca r. Oznaczało to średni przyrost
ncial Markets and Institutions: a Modern Perspective, akcyjne
mieszane dłużne pieniężne
aktywów niepublicznych absolutmej stopy zwrotu ochrony kapitału nieruchomości sekuryzacyjne surowcowe
aktywów funduszy o 66,1% rocznie, co dało Polsce miejsce w ścisłej czołówce krajów członkowskich UE o najwyższym tempie wzrostu wartości aktywów netto566.
Od listopada 2007r. – po tym jak świat finansów zaczął pogrążać się w kryzysie – do lutego 2009r. wartość aktywów netto funduszy inwestycyjnych zmniejszyła się do 67,75 mld zł, co w stosunku do października 2007r. oznaczało spadek o 76,27 mld zł (53%). Czynników tej utraty należy przede wszystkim upatrywać w przecenie wartości akcji będących składnikami portfeli funduszy, co przełożyło się bezpośrednio na bardzo słabe wyniki inwestycyjne funduszy akcyjnych i hybrydowych, a w konsekwencji dużą skalę umorzeń jednostek funduszy inwestycyjnych przez ich uczestników. Stanowiło to potwierdzenie założenia, że przy takiej strukturze rynku, na którym dominują fundusze o dużym zaangażowaniu w instrumenty udziałowe, kluczowe znaczenie dla salda nabyć i umorzeń ma koniunktura panująca na GPW w Warszawie.
Wykres 4.3.6 Struktura podmiotowa rynku funduszy inwestycyjnych pod względem wartości aktywów
netto (stan na koniec 2010r.)
Źródło: Opracowanie własne na podstawie sprawozdań towarzystw funduszy inwestycyjnych.
Część środków podejmowanych przez inwestorów była lokowana w fundusze bezpieczne, w szczególności fundusze dłużne, które w ciągu 2008r. najbardziej spośród