7. SYTUACJA FINANSOWA GRUPY KAPITAŁOWEJ JSW ORAZ JSW
7.1. PODSTAWOWE WIELKOŚCI EKONOMICZNO-FINANSOWE GRUPY KAPITAŁOWEJ JSW
7.1.3. WYBRANE MIERNIKI FINANSOWE
Metodologia obliczeń wskaźników została przedstawiona na końcu niniejszego sprawozdania.
ZADŁUŻENIE ORAZ STRUKTURA FINANSOWANIA
Na dzień kończący okres sprawozdawczy udział zobowiązań w finansowaniu działalności Grupy mierzony wskaźnikiem ogólnego zadłużenia wzrósł do poziomu 0,51 wobec 0,41 według stanu na koniec 2019 roku, co jest efektem wzrostu udziału zobowiązań w strukturze finansowania Grupy. Na koniec 2020 roku Grupa posiadała zadłużenie z tytułu kredytów i pożyczek w kwocie 2 007,8 mln PLN. Wskaźnik zadłużenia długoterminowego wzrósł z 0,17 do 0,28 głównie w wyniku wzrostu zobowiązań długoterminowych o 1 552,7 mln PLN, tj. 60,2%, w tym głównie zobowiązań z tytułu kredytów i pożyczek o 1 353,0 mln PLN oraz zobowiązań z tytułu rezerw o 143,2 mln PLN. Wzrost stanu zobowiązań
[DATA]
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ORAZ GRUPY KAPITAŁOWEJ JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2020 ROKU
PŁYNNOŚĆ
W okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2020 roku wskaźniki płynności bieżącej i szybkiej osiągnęły poziomy odpowiednio 1,03 i 0,76. Proces zarządzania zasobami finansowymi oraz wykorzystywane przez Grupę rozwiązania pomocowe w ramach Tarczy Antykryzysowej w zakresie prolongaty terminu płatności części swoich zobowiązań cywilno-prawnych zostały szczegółowo opisane w Punkcie 1.5.3. oraz Punkcie 7.1.4.
niniejszego sprawozdania.
RENTOWNOŚĆ
Analiza grupy wskaźników z zakresu rentowności wskazuje na obniżenie się rentowności w stosunku do stanu na 31 grudnia 2019 roku, co jest efektem uzyskanych niższych przychodów ze sprzedaży o 1 682,4 mln PLN, spowodowanych głównie niższymi średnimi cenami sprzedaży węgla o 117,21 mln PLN, tj. o 23,9% oraz koksu o 335,13 mln PLN, tj. o 30,1%.
W okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2020 roku wskaźniki rentowności aktywów ogółem (ROA) oraz rentowności kapitału własnego (ROE) obniżyły się w stosunku do analogicznego okresu 2018 roku i wyniosły odpowiednio (10,2) i (21,0), co jest wynikiem uzyskanej straty netto w 2020 roku w wysokości 1 537,4 mln PLN.
1,14
1,67
1,03 1,05 1,03
0,98
1,46
0,84
0,70
0,76
2016 2017 2018 2019 2020
WSKAŹNIK PŁYNNOŚCI BIEŻĄCEJ WSKAŹNIK PŁYNNOŚCI SZYBKIEJ
226,6 1 065,4 4,4
3 116,5 3 941,2 2 543,3
2 254,1 3 020,1 1 760,8
905,6 1 939,5 649,6
(1 743,3) ( 638,4) (1 537,4)
WYNIK OPERACYJNY EBIT (MLN ZŁ) EBITDA (MLN ZŁ) WYNIK NETTO (MLN ZŁ)
2016 2017 2018 2019 2020
3,4 15,8
35,1 44,4
23,0 30,8
10,4 22,4
( 24,9) ( 9,1)
MARŻA EBIT (%) MARŻA EBITDA (%)
2016 2017 2018 2019 2020
[DATA]
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ORAZ GRUPY KAPITAŁOWEJ JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2020 ROKU
GOTÓWKOWY KOSZT WYDOBYCIA WĘGLA
Gotówkowy koszt wydobycia węgla („Mining cash cost”, „MCC”) jest wskaźnikiem wykorzystywanym przez Grupę w celach zarządczych.
Metodologia obliczania i prezentacji gotówkowego kosztu wydobycia węgla odzwierciedla koszty z punktu widzenia ich gotówkowości, bez względu na okres ich poniesienia. Jednostka dominująca wylicza gotówkowy koszt wydobycia węgla odejmując od wszystkich kosztów poniesionych w okresie, koszty niezwiązane bezpośrednio z produkcją węgla oraz koszty niemające trwale wpływu na przepływy finansowe.
WYSZCZEGÓLNIENIE 2020 2019 2018 2017 2016 DYNAMIKA
2019=100
Zużycie materiałów i energii 1 079,0 1 130,0 1 022,2 846,5 880,3 95,5
Usługi obce 1 517,5 1 656,1 1 614,0 1 275,9 1 158,3 91,6
Świadczenia na rzecz pracowników 3 074,2 3 309,7 3 141,3 2 370,3 2 064,6 92,9
Podatki i opłaty 140,4 122,9 122,3 104,6 131,0 114,2
Pozostałe koszty rodzajowe 49,0 69,9 54,6 18,3 (2,2) 70,1
Mining cash cost (mln PLN) 5 860,1 6 288,6 5 954,4 4 615,6 4 232,0 93,2
Wydobycie węgla (mln ton) 14,4 14,8 15,0 14,8 16,8 97,3
Mining cash cost (PLN/tonę)(1) 407,37 426,00 396,46 312,54 251,38 95,6
(1) Wartość gotówkowego kosztu wydobycia węgla na tonę, z uwagi na większą dokładność, wyliczona została w oparciu o wartości w tys. PLN oraz tys. ton.
Mining cash cost za 2020 rok ukształtował się na poziomie 5 860,1 mln PLN, tj. o 428,5 mln PLN (6,8%) niższym niż w 2019 roku. Na spadek wartości gotówkowego kosztu wydobycia wpłynęły głównie:
niższe koszty świadczeń na rzecz pracowników o 235,5 mln PLN (7,1%). Na wyższy poziom kosztów w 2019 roku istotny wpływ miała wypłata dodatkowej nagrody pieniężnej dla pracowników w kwocie 136,1 mln PLN. Natomiast w 2020 roku z gotówkowego koszty wydobycia węgla wyłączono koszty pracy związane z COVID-19 (między innymi koszty pracy związane z chorobą pracowników na COVID-19, ich kwarantanną oraz realizacją działań profilaktycznych polegających na konieczności wprowadzenia tzw. „postojowego”, jak również koszty związane z obsługą i organizacją procesu tak, aby skutki pandemii były jak najmniej dotkliwe dla JSW) w wysokości 77,1 mln PLN,
niższe koszty usług obcych o 138,6 mln PLN (8,4%), co związane jest przede wszystkim z obniżeniem:
− usług odmetanowania (o 91,6 mln PLN), w związku z przejęciem przez oddziały własne kopalń od 2020 roku zadań realizowanych przez firmy zewnętrzne z zakresu obsługi stacji odmetanowania oraz kontroli i utrzymania dołowych, magistralnych rurociągów odmetanowania oraz mniejszej ilości wykonywanych otworów odmetanowania,
− usług remontowych (o 61,8 mln PLN), spadek kosztów wynika głównie ze zmniejszenia ilości zrealizowanych remontów, konserwacji oraz serwisów maszyn i urządzeń górniczych, jak również z działań podjętych w związku z sytuacją epidemiczną,
− pozostałych usług obcych (o 45,1 mln PLN), w tym: kosztów opracowań naukowo badawczych i ekspertyz, usług geodezyjnych, geologicznych i kartograficznych, usług najmu i dzierżawy oraz usług związanych z badaniami i rozwojem,
pomimo wzrostu kosztów usług likwidacji szkód górniczych o 56,7 mln PLN, głównie w wyniku zmiany stanu rezerwy na przyszłe
0,1 0,0 0,1
28,6 21,0 38,4
17,9 12,8 20,8
7,5 4,4 7,3
(22,0) (10,2) (21,0)
RENTOWNOŚĆ NETTO SPRZEDAŻY (%) RENTOWNOŚĆ MAJĄTKU OGÓŁEM (ROA) (%) RENTOWNOŚĆ KAPITAŁÓW WŁASNYCH (ROE) (%)
2016 2017 2018 2019 2020
[DATA]
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ORAZ GRUPY KAPITAŁOWEJ JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2020 ROKU
niższe koszty z tytułu zużycia materiałów i energii o 51,0 mln PLN (4,5%), z tego zużycie materiałów spadło o 61,2 mln PLN, a zużycie energii wzrosło o 10,2 mln PLN.Spadek kosztów zużycia materiałów wynika między innymi z obniżenia o 377,0 tys. ton poziomu wydobycia węgla oraz mniejszej ilości zbrojonych ścian w porównaniu do 2019 roku. Natomiast na wzrost kosztów zużycia energii wpłynął wzrost kosztów opłat dystrybucyjnych energii elektrycznej, wynikający ze wzrostu stawek u operatora oraz większego wolumenu energii zakupionej z zewnątrz, spowodowany niższą produkcją energii elektrycznej we własnych źródłach wytwórczych,
niższych pozostałych kosztów rodzajowych o 20,9 mln PLN (29,9%), głównie z tytułu zmiany stanu rezerw na skutki postępowania sądowego.
Ponadto nastąpił wzrost kosztów z tytułu podatków i opłat o 17,5 mln PLN (14,2%), w tym głównie z tytułu wzrostu podatku od nieruchomości o 12,4 mln PLN.
W ujęciu jednostkowym gotówkowy koszt wydobycia węgla za 2020 rok wyniósł 407,37 PLN/tonę tj. o 18,63 PLN/tonę (4,4%) mniej niż w 2019 roku, na co wpłynęły niższe o 6,8% nakłady na produkcję węgla oraz niższa o 0,4 mln ton produkcja węgla netto.
GOTÓWKOWY KOSZT PRODUKCJI KOKSU
Gotówkowy koszt produkcji koksu („Cash conversion cost”, „CCC”) jest miernikiem wykorzystywanym przez koksownie Grupy, liczonym jako suma kosztów rodzajowych poniesionych przez koksownie pomniejszona o koszt wsadu węglowego (w tym również koszt transportu wsadu) i koszt zakupu energii elektrycznej przeznaczonej do odsprzedaży oraz koszty sprzedaży pomniejszone o amortyzację przypadającą na koszty sprzedaży. Jednostkowy Cash conversion cost jest wynikiem podziału tego miernika przez wolumen produkcji koksu przeznaczonego do sprzedaży. Od 1 stycznia 2020 roku zmianie uległa definicja Gotówkowego kosztu produkcji koksu poprzez rozszerzenie listy wyłączeń o koszt zakupu energii elektrycznej przeznaczonej do odsprzedaży.
WYSZCZEGÓLNIENIE 2020 2019 2018 2017 2016 DYNAMIKA
2019=100
Zużycie materiałów bez wsadu węglowego 50,3 63,4 59,4 50,2 53,0 79,3
Zużycie energii 37,5 39,6 55,8 47,9 48,3 94,7
Usługi obce bez kosztów transportu wsadu węglowego 180,5 192,3 162,2 154,9 196,3 93,9
Podatki i opłaty 33,9 31,5 50,2 51,7 51,5 107,6
Koszty osobowe 244,1 226,1 209,3 183,4 235,4 108,0
Pozostałe koszty rodzajowe 1,6 1,2 0,8 3,5 4,5 133,3
Koszty administracyjne pomniejszone o amortyzację 72,6 69,9 62,0 55,5 - 103,9
Koszty Koksowni Dębieńsko pomniejszone o amortyzację(1) - 15,4 3,2 - - -
Koszty sprzedaży pomniejszone o amortyzację
przypadającą na koszty sprzedaży (27,1) (31,5) (27,7) (30,1) (35,7) 86,0
Cash conversion cost (mln PLN) 593,4 607,9 575,2 517,0 553,3 97,6
Produkcja koksu do sprzedaży (mln ton) 3,3 3,2 3,6 3,5 4,1 103,1
Cash conversion cost (PLN/tonę) 178,37 191,78 161,68 149,82 133,52 93,0
(1) Od 1 stycznia 2020 roku zgodnie z rekomendacją biegłych rewidentów koszty rodzajowe Koksowni Dębieńsko, w której zaprzestano produkcji w 2018 roku, księgowo rozliczane są
w pozostałej działalności operacyjnej JSW KOKS. W okresie od września 2018 roku do grudnia 2019 roku koszty Koksowni Dębieńsko prezentowane były w pozycji Koszty administracyjne pomniejszone o amortyzację.
W 2020 roku gotówkowy koszt konwersji koksu wyniósł 593,4 mln PLN i w porównaniu do 2019 roku był niższy o 14,5 mln PLN, tj. o 2,4%. Zmiana wynika przede wszystkim:
ze spadku kosztów zużycia materiałów bez wsadu węglowego o 13,1 mln PLN tj. o 20,7%, co wynika ze spadku zużycia materiałów bezpośrednich do produkcji koksu o 5,5 mln PLN (niższa o 627,53 PLN/t cena zużycia ługu sodowego, niższa o 358,85 PLN/t cena oleju płuczkowego) oraz materiałów do remontów o 10,2 mln PLN,
ze spadku kosztów usług obcych bez kosztów transportu wsadu węglowego o 11,8 mln PLN, tj. o 6,1% na co wpłynął głównie spadek kosztów usług remontowych o 10,9 mln PLN oraz kosztów usług transportowych o 1,9 mln PLN przy jednoczesnym wzroście kosztów pozostałych usług o 1,1 mln PLN,
[DATA]
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ORAZ GRUPY KAPITAŁOWEJ JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2020 ROKU
ze spadku kosztów sprzedaży pomniejszonych o amortyzację przypadającą na koszty sprzedaży o 4,4 mln PLN, tj. o 14,0%, głównie ze względu na niższe o 3,0 mln PLN koszty usług transportowych oraz niższe pozostałe koszty administracyjne i rozliczenia wewnętrzne o 1,2 mln PLN,
ze spadku kosztów zużycia energii o 2,1 mln PLN, tj. o 5,3%, co wynika między innymi ze zmiany definicji wyliczania miernika CCC od 1 stycznia 2020 roku. Nowa definicja nie uwzględnia kosztów zakupu energii elektrycznej w celach odsprzedaży, które w 2019 roku wyniosły 11,8 mln PLN. Ponadto w grudniu 2019 roku dokonano korekty w wysokości (13,9) mln PLN w związku z wejściem w życie ustawy z dnia 13 czerwca 2019 roku zmieniającej ustawę o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw, ustawę o efektywności energetycznej oraz ustawę o biokomponentach i biopaliwach ciekłych, na mocy której sprzedający byli zobowiązani do korekty faktur za I półrocze 2019 roku korygując cenę i stawki opłat odsprzedaży. Natomiast w 2020 roku nastąpił spadek zakupu energii na potrzeby własne o 5,5 mln PLN w stosunku do roku 2019 zarówno ze względu na niższy wolumen zakupionej energii, jak i na niższą cenę zakupu,
ze wzrostu kosztów osobowych o 18,0 mln PLN, tj. o 8,0%, w tym kosztów wynagrodzeń o 15,3 mln PLN (wyższej o 16,1 mln PLN wyceny rezerw aktuarialnych) i pozostałych świadczeń na rzecz pracowników o 3,3 mln PLN, wynikające m.in. z wyższego poziomu środków przekazanych na PPE. Spadły natomiast koszty ubezpieczeń społecznych o 0,6 mln PLN z tytułu niższych wynagrodzeń,
ze wzrostu kosztów administracyjnych pomniejszonych o amortyzację o 2,7 mln PLN, tj. o 3,9%, co jest konsekwencją wzrostu kosztów osobowych o 2,6 mln PLN (w 2020 roku zaksięgowano wyższe o 1,4 mln PLN rezerwy na nagrody jubileuszowe, wyższe o 0,8 mln PLN rezerwy na odprawy emerytalne i rentowe oraz dokonano wyższych odpisów na ZFŚS o 0,3 mln PLN. Ponadto w okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2019 roku w kosztach administracyjnych ujęte były koszty Koksowni Dębieńsko pomniejszone o amortyzację w wysokości 15,4 mln PLN, które zgodnie z rekomendacją biegłych rewidentów od 1 stycznia 2020 roku prezentowane są w pozostałej działalności operacyjnej,
ze wzrostu kosztów podatków i opłat o 2,4 mln PLN tj. o 7,6%, na co wpłynął m.in. wzrost kosztów akcyzy od energii elektrycznej o 1,7 mln PLN oraz podatków od nieruchomości o 0,5 mln PLN,
ze wzrostu pozostałych kosztów o 0,4 mln PLN, tj. o 33,3%, na co wpłynęły m.in. wyższe koszty ubezpieczeń rzeczowych,
W wyniku przedstawionych zdarzeń w ujęciu Jednostkowym Cash Conversion Cost za 2020 roku osiągnął poziom 178,37 PLN/t i był niższy o 13,41 PLN/t, tj. o 7,0% w stosunku do roku 2019.
Wpływ braku obciążenia CCC kosztami Koksowni Dębieńsko w roku 2020 na wysokość tego wskaźnika w ujęciu jednostkowym w okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2020 roku wyniósł (-)2,23 PLN/t, natomiast wpływ zmiany definicji określającej metodologię liczenia wskaźnika odnoszącej się do wyłączenia kosztu zakupu energii elektrycznej w celu odsprzedaży wyniósł (-)22,96 PLN/t.