XIII. Stan organizacyjny i działalność bibliotek powiatowych na rzecz bibliotek gminnych. Zadania wojewódzkie realizowane
3. Zadania realizowane przez biblioteki powiatowe
Ze sprawozdań nadsyłanych do Książnicy Pomorskiej wynika, że najczęstszą pomocą dla bibliotek gminnych jest instruktaż i doradztwo, zarówno na miejscu w bibliotekach gminnych, jak i podczas spotkań w bibliotece powiatowej. Niestety pracownicy niemal jednej trzeciej bibliotek powiatowych (5) w 2017 roku nie wyjeż-dżali w teren w ogóle.
W sprawozdaniach z 2016 roku biblioteki powiatowe wykazywały większą liczbę wyjazdów w teren, za to mniejszą liczbę szkoleń w swoich siedzibach. Z kolei w 2017 roku zwiększono liczbę przeprowadzonych szkoleń w bibliotekach powiatowych kosz-tem wyjazdów w teren.
Szkolenia i warsztaty przeprowadzone w bibliotekach powiatowych Miejska Biblioteka Publiczna w Choszcznie:
• szkolenie Ochrona prawa autorskiego,
• prelekcja o związkach Marii Dąbrowskiej z Belgią wygłoszona przez prof. Bar-barę Styk,
• warsztaty Zróbmy sobie książkę (przeprowadzone przez pracownika Książnicy Pomorskiej).
Miejska Biblioteka Publiczna w Chojnie:
• szkolenie System biblioteczny MAK+,
• spotkanie metodyczne Biblioteki powiatowe – rola, zadania, problemy,
• szkolenie Wykorzystanie dostępnych narzędzi do promocji książki, biblioteki, czytelnictwa.
Miejska i Powiatowa Biblioteka Publiczna w Drawsku Pomorskim:
• szkolenie MAK+ przeprowadzone w Bibliotece Publicznej w Złocieńcu,
• konferencja kierowników i dyrektorów bibliotek powiatu drawskiego w Gminnej Bibliotece Publicznej w Czaplinku.
Miejska i Powiatowa Biblioteka Publiczna w Goleniowie:
• szkolenie z obsługi zintegrowanego programu bibliotecznego MAK+ przeprowa-dzone przez pracownika Instytutu Książki,
• szkolenie z ochrony danych osobowych oraz RODO przeprowadzone przez firmę ESCEKA.
Miejska Biblioteka Publiczna w Gryficach:
• szkolenie z zakresu statystyk bibliotecznych przeprowadzone przez pracownika Książnicy Pomorskiej.
Koszalińska Biblioteka Publiczna:
• konferencja Analiza czytelnictwa bibliotek publicznych powiatu koszalińskiego za 2016 r. (sesja wyjazdowa w Bibliotece Publicznej Gminy Mielno),
• wykład Joanny Olech z okazji Dnia Bibliotekarza zatytułowany Nowoczesna ilustracja książkowa,
• wykład dr. Grzegorza Leszczyńskiego Bunt czytelników. Proza inicjacyjna net-generacji,
• warsztaty Biblioteka wrażeń, czytanie wrażeniowe,
• szkolenie Gamifikowanie literatury na smartfonach.
Miejska Biblioteka Publiczna w Łobzie:
• szkolenie Komunikacja niewerbalna w obsłudze klienta biblioteki przeprowadzone przez Warszawską Grupę Doradców Public Relations.
Biblioteka w Policach:
• szkolenie Dobrze planujesz, w pracy zyskujesz przeprowadzone przez pracownika Książnicy Pomorskiej.
Książnica Stargardzka:
• szkolenie Digitalizacja regionalnych dokumentów życia społecznego oraz czaso-pism o tematyce regionalnej za pomocą narzędzi software i hardware w Książnicy Pomorskiej (przeprowadzone przez pracownika Książnicy Pomorskiej),
• szkolenie Sposobów kilka na promocję biblioteki oraz czytelnictwa w Sieci i nie tylko.
Miejska i Powiatowa Biblioteka Publiczna w Świdwinie:
• szkolenie Zmiany w regulaminie biblioteki, ochrona danych osobowych.
Podobnie jak w roku poprzednim w Miejskiej i Powiatowej Bibliotece Publicznej w Drawsku Pomorskim, w porozumieniu z dyrektorami i kierownikami bibliotek w po-wiecie, część dotacji w 2017 roku postanowiono przeznaczyć na wsparcie działalności statutowej bibliotek gminnych, współorganizację ich udziału w ogólnopolskich akcjach bibliotecznych oraz szkolenia zawodowe bibliotekarzy i inne związane z tym wydatki.
Wykorzystanie tych środków pozostawiono w gestii kierowników bibliotek gminnych.
Wśród wydatków opłaconych z tych środków znalazły się opłaty za spotkania autorskie, spektakle dla dzieci, nagrody w konkursach czytelniczych, niezbędne materiały biurowe i plastyczne, usługi wydawnicze, poligraficzne itp.
S
SPRAWOZDANIA Miejska Biblioteka Publiczna w Choszcznie sfinansowała ze środków starostwa za-kup książek dla bibliotek gminnych w powiecie (dla 5 bibliotek przeznaczono 5 tys. zł).Ponadto biblioteki w Goleniowie i Myśliborzu opłaciły, ze środków na działalność powiatową, pracownikom bibliotek gminnych ze swoich powiatów uczestnictwo w szko-leniach w Książnicy Pomorskiej.
Miejska Biblioteka Publiczna w Sławnie z własnego budżetu (poza dotacją ze sta-rostwa) opłaciła szkolenie Ochrona danych osobowych w bibliotece – jak bezpiecznie korzystać z Internetu, na które zaprosiła bibliotekarzy z terenu powiatu.
Dyrektor Białogardzkiej Biblioteki Publicznej ukończył studia podyplomowe w zakresie ochrony danych osobowych w Wyższej Szkole Administracji Publicz-nej w Szczecinie – Administrator Bezpieczeństwa Informacji – i w związku z tym prowadził szkolenia dla bibliotekarzy w bibliotece wojewódzkiej i bibliotekach powiatowych.
Niezmiennie od wielu lat najbogatszą działalność na rzecz bibliotek gminnych prowadzą biblioteki powiatowe w Choszcznie, Koszalinie i Stargardzie. Pośród różno-rodnych form wsparcia na uwagę zasługują liczne wyjazdy instruktorów i pracowników bibliotek, których celem jest pomoc merytoryczna, długofalowe szkolenie młodych bibliotekarzy z bibliotek gminnych, kontrola pracy, organizacja spotkań autorskich i imprez cyklicznych o zasięgu powiatowym oraz bieżący kontakt z organizatorami bibliotek.
Biblioteki powiatowe coraz częściej organizują spotkania w miejscowościach in-nych niż miasta powiatowe, aby bibliotekarze mogli na miejscu zapoznać się z pracą innych bibliotek gminnych. W województwie zachodniopomorskim takie formy kon-taktu realizują biblioteki z Choszczna, Drawska Pomorskiego, Koszalina, Stargardu i Szczecinka.
Powraca forma szkoleniowa w postaci instruktażu na miejscu – w bibliotece gminnej.
Dotyczy ona najczęściej szkolenia nowych pracowników, doraźnej pomocy w sprawach bieżących oraz wyjazdów związanych ze spotkaniami autorskimi. Na 18 bibliotek sprawujących funkcje powiatowe w województwie zachodniopomorskim, 13 wykazało wyjazdy instrukcyjne do bibliotek gminnych (biblioteka w Białogardzie – 3 wyjazdy, w Chojnie – 10, Choszcznie – 5, Drawsku Pomorskim – 1, Goleniowie – 1, Gryfinie – 4, Koszalinie – 33, Myśliborzu – 3, Policach – 3, Sławnie – 1, Stargardzie – 6, Szczecin-ku – 22, Świdwinie – 20).
Ponad 35% środków otrzymywanych przez biblioteki powiatowe ze starostw jest wy-korzystywane na wynagrodzenia dla bibliotekarzy w bibliotekach powiatowych, kolejne 30% stanowi zakup materiałów bibliotecznych dla bibliotek powiatowych. Ze środków powiatowych opłacany jest przez niektóre biblioteki dostęp do e-booków.
Powoli poprawia się sytuacja wśród bibliotek pełniących zadania powiatowe, któ-re oprócz sporadycznych kontaktów telefonicznych i e-mailowych do 2017 roku nie prowadziły praktycznie żadnych działań skierowanych do bibliotekarzy. W roku
spra-wozdawczym widocznie zwiększyła się ich liczba. Nieaktywne do tej pory biblioteki podjęły się realizacji pojedynczych zadań powiatowych, takich jak: szkolenie w biblio-tece powiatowej, opłacenie szkolenia dla bibliotekarzy z terenu, opłacenie spotkania autorskiego w bibliotece gminnej.
Sześć bibliotek wydaje prawie cały swój budżet przeznaczony na zadania powia-towe na dodatki dla swoich pracowników lub na zakup księgozbioru do bibliotek powiatowych.
Cztery biblioteki dotację powiatową nadal przeznaczały wyłącznie na potrzeby wła-sne i nie prowadziły działalności na rzecz bibliotek w powiecie. Biblioteki te otrzymują najniższe dotacje z powiatu (do 20 tys. zł). Powiatowa Biblioteka Publiczna w Wałczu jest jedyną biblioteką powiatową w województwie zachodniopomorskim w całości finansowaną ze starostwa, a wysokość tych środków wystarcza jedynie na utrzymanie biblioteki.
Na szkolenia organizowane w bibliotekach powiatowych w 2017 roku wydatkowano o 1,3% więcej środków niż w 2016 roku (tzn. 2,7% wszystkich środków powiatowych).
Książnica Stargardzka, oprócz dotacji na działalność powiatową (60 tys. zł), otrzy-mała od starostwa dotację celową (45 tys. zł), która nie była związana z działalnością powiatową.