SPOŁECZNO-GOSPODARCZEGO POLSKI I REGIONU
7. ZAKOŃCZENIE
Szkoły wyŜsze jako instytucje Ŝycia publicznego dźwigają cięŜar odpowiedzialności równieŜ za nadąŜanie za globalnymi zmianami cywilizacyjnymi, a zwłaszcza gospodar-czymi.
Aby sprostać temu wyzwaniu uczelniom trzeba stworzyć odpowiednie warunki. Dlatego tak istotna z tego punktu widzenia jest kwestia uwzględnienia szkolnictwa wyŜszego w planach rozwoju społeczno-gospodarczego Polski: zarówno w wymiarze potrzeb szkół wyŜszych (poprzez wskazanie obszarów wymagających pilnie zmian i dofinansowania),
jak równieŜ w odniesieniu do roli uczelni w procesie budowania gospodarki opartej na wiedzy (poprzez akcentowanie konieczności współpracy nauki i gospodarki). W pol-skich dokumentach strategicznych najwięcej miejsca poświęcono szkołom wyŜszym w Programie Operacyjnym Kapitał Ludzki w ramach Priorytetu IV "Szkolnictwo wyŜsze i nauka". Zastanawiające jest jednak, Ŝe zdawkowo potraktowano szkolnictwo wyŜsze w
"Strategii Rozwoju Edukacji na lata 2007-2013", a przede wszystkim zrezygnowano z osobnej strategii, która mimo wielu słabości (a zwłaszcza zbyt duŜego stopnia ogólniko-wości) była jednak próbą określenia głównych celów, i w rezultacie ich realizacji, próbą zarysowania wizji przyszłości szkolnictwa wyŜszego w Polsce. A przecieŜ, jak pisano na łamach Forum Akademickiego w 2002 roku, "wizja społeczeństwa przyszłości musi za-wierać wizję i wieloletnią strategię jego edukacji równieŜ na poziomie wyŜszym"236. Odpowiednia wizja i strategia rozwoju, wdraŜane stopniowo w Ŝycie, stanowią podwa-liny dla coraz lepszej realizacji całej gamy postulatów formułowanych pod adresem uczelni, zarówno ze strony otoczenia (firmy, instytucje, społeczeństwo), jak i jej bezpo-średnich uczestników (studentów, pracowników). Efektywność i skuteczność strategii weryfikuje jednak praktyka Ŝycia codziennego.
BIBLIOGRAFIA
[1] Delors J. (red.): Edukacja – jest w niej ukryty skarb, Raport dla UNESCO Między-narodowej Komisji ds. Edukacji XXI wieku, Stowarzyszenie Oświatowców Pol-skich Wydawnictwa UNESCO, Warszawa 1998.
[2] Kochanowski J.: Ponowoczesne społeczeństwo wiedzy – kilka uwag porządkują-cych, "Nauka i Szkolnictwo WyŜsze", Nr1/27/2006, s. 83-94.
[3] Mańkowski S., "Dobry początek", Forum Akademickie 11/2002 http://www.forumakad.pl/archiwum/2002/11/ARTYKULY/16-agora-dobry_poczatek.htm)
[4] Nauka i technika w 2005 r., GUS, Warszawa 2006.
[5] Woźniak P,. Priorytety Strategii Lizbońskiej w Polsce, w: Biała Księga PFSL 2006.
[6] Zadania polskich szkół wyŜszych w realizacji nowej Strategii Lizbońskiej, Funda-cja Rektorów Polskich, Instytut Społeczeństwa Wiedzy, Warszawa 2005.
Dokumenty unijne:
[7] Edukacja w Europie: róŜne systemy kształcenia i szkolenia – wspólne cele do roku 2010 (Education and training in Europe: diverse systems, shared goals for 2010), KE, Luksemburg 2002 (tłumaczenie Ministerstwa Edukacji Narodowej).
[8] Mobilizowanie potencjału umysłowego Europy: umoŜliwianie uniwersytetom wnie-sienie pełnego wkładu do Strategii Lizbońskiej (Mobilising the brainpower of Eu-rope: enabling universities to make their full contribution to the Lisbon Strategy), KE, Bruksela 20.04.2005, COM(2005) 152 końcowy {SEC(2005)518}.
[9] Polityka spójności wspierająca wzrost gospodarczy i zatrudnienie: Strategiczne Wytyczne Wspólnoty na lata 2007-2013 (SWW) (Cohesion Policy in support of Growth and Jobs – Comminity Strategic Guidelines 2007-2013), KE Bruksela 5.07.2005, COM(2005)0299.
236Mańkowski S., "Dobry początek", Forum Akademickie 11/2002
(http://www.forumakad.pl/archiwum/2002/11/ARTYKULY/16-agora-dobry_poczatek.htm).
[10] Program działań w zakresie uczenia się przez całe Ŝycie (Action Programme in the field of lifelong learning), Decyzja Nr 1710/2006/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 listopada 2006 r.
[11] Realizacja programu modernizacji dla uniwersytetów: edukacja, badania naukowe i innowacje ( Delivering on the Modernisation Agenda for Universities: Educa-tion, Research and Innovation), Komunikat Komisji do rady i Parlamentu Europej-skiego, Bruksela 10.05.2006, COM(2006) 208.
[12] Rola uniwersytetów w Europie wiedzy (The Role of the Universities in the Europe of Knowledge), KE, Bruksela 5.02.2003, COM(2003) 58 ostateczny.
[13] Wspólne działania na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia. Nowy początek strategii lizbońskiej, (Working together for growth and jobs A new start for the Lisbon Strategy), Komunikat na wiosenny szczyt Rady Europejskiej, Bruksela 2.02.2005, COM(2005)24 końcowy, {SEC(2005) 192}, {SEC(2005) 193}.
[14] Wspólne działania na rzecz wzrostu i zatrudnienia: Wspólnotowy program lizboń-ski, (Common Actions for Growth and Employment: The Community Lisbon Pro-gramme), Komunikat Komisji do Rady i Parlamentu Europejskiego, Bruksela 20.07.2005, COM(2005) 330 końcowy {SEC(2005) 981}.
[15] Zintegrowany Pakiet Wytycznych dla Wzrostu i Zatrudnienia 2005-2008 (ZPW) (Integrated Guidelines on Growth and Jobs 2005-2008), KE, Bruksela 12.04.2005, COM(2005) 141 końcowy2005/0057 (CNS).
Dokumenty krajowe:
[16] Krajowy Program Reform na lata 2005-2008 na rzecz realizacji Strategii Lizboń-skiej, Warszawa 2005.
[17] Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia 2007-2013 wspierające wzrost gospo-darczy i zatrudnienie (Narodowa Strategia Spójności), Ministerstwo Rozwoju Re-gionalnego, Warszawa 2007.
[18] Narodowy Plan Rozwoju 2004-2006, Warszawa 2003.
[19] Polityka MNiI w odniesieniu do udziału polskich zespołów naukowych w progra-mach ramowych UE, Ministerstwo Nauki i Informatyzacji, Warszawa 2005.
[20] Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka 2007-2013, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa 2007.
[21] Program Operacyjny Kapitał Ludzki 2007-2013, Ministerstwo Rozwoju Regional-nego, Warszawa 2006.
[22] Program Operacyjny Rozwój Polski Wschodniej 2007-2013, Ministerstwo Rozwo-ju Regionalnego, Warszawa 2007.
[23] Program rozwoju i utrzymania infrastruktury informacyjnej i informatycznej nauki oraz jej zasobów w postaci cyfrowej na lata 2006-2009, Ministerstwo Edukacji i Nauki, Warszawa 2005.
[24] Program rozwoju infrastruktury informatycznej nauki na lata 2007-2013, Minister Nauki i Szkolnictwa WyŜszego, Warszawa 2007.
[25] Proponowane kierunki rozwoju nauki i technologii w Polsce do 2020 roku, Mini-sterstwo Nauki i Informatyzacji, Warszawa 2004.
[26] Przedsięwzięcie dotyczące realizacji Narodowego Programu Foresight "Polska 2020", Minister Nauki i Szkolnictwa WyŜszego, Warszawa 2006.
[27] Strategia Rozwoju Edukacji na lata 2007-2013, Ministerstwo Edukacji Narodowej i Sportu, Warszawa 2005.
[28] Strategia Rozwoju Kraju 2007-2015, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, War-szawa 2006.
[29] Strategia rozwoju kształcenia ustawicznego do 2010, Ministerstwo Edukacji Naro-dowej i Sportu, Warszawa 2003.
[30] Strategia Rozwoju Nauki do 2015 roku, Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa WyŜ-szego, Warszawa 2007.
[31] Strategia zwiększania nakładów na działalność B+R w celu osiągnięcia załoŜeń Strategii Lizbońskiej, Ministerstwo Nauki i Informatyzacji i Ministerstwo Gospo-darki, Pracy i Polityki Społecznej, Warszawa 2004.
[32] Ustawa z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju, Dz. U.
Nr 227, Poz. 1658.
[33] Wstępne załoŜenia do zmiany systemu badań naukowych i prac rozwojowych, Ministerstwo Edukacji i Nauki, Warszawa 2006.
[34] ZałoŜenia polityki naukowej, naukowo-technicznej i innowacyjnej państwa do 2020 r., Ministerstwo Nauki i Informatyzacji, Warszawa 2004
mgr Paweł Błędowski, pbledowski@wp.pl
Zakład Metodologii Historii, Instytut Historii, Uniwersytet Marii Curie Skłodowskiej w Lublinie prof. nzw. dr hab. Ewa Chmielecka, echmie@sgh.waw.pl
Katedra Filozofii, Szkoła Główna Handlowa; Fundacja Rektorów Polskich mgr Izabela A. Duś, izabela.dus@pwr.wroc.pl
Politechnika Wrocławska
Biuro Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich (KRASP) dr Agnieszka Dziedziczak – Foltyn, sagittar@uni.lodz.pl
Katedra Socjologii Edukacji, Instytut Socjologii, Uniwersytet Łódzki dr Anna Kulpa, a.kulpa@orange.pl
Katedra Socjologii Ogólnej i Antropologii Społecznej, Wydział Nauk Społecznych Stosowanych, Akademia Górniczo – Hutnicza w Krakowie dr inŜ. Krzysztof Leja, kleja@zie.pg.gda.pl
Katedra Zarządzania Wiedzą i Informacją, Wydział Zarządzania i Ekonomii, Politechnika Gdańska
mgr Katarzyna Martowska, k.martowska@uksw.edu.pl
Instytut Psychologii Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Rada Główna Szkolnictwa WyŜszego
mgr Mateusz Molasy, mateusz.molasy@pwr.wroc.pl
Politechnika Wrocławska, Rada Główna Szkolnictwa WyŜszego dr Lucyna Prorok, lucpro@wp.pl
Katedra Socjologii Edukacji, Instytut Socjologii, Uniwersytet Łódzki czł. rzecz. PAN Henryk Samsonowicz
Zakład Historii Średniowiecza, Instytut Historyczny, Uniwersytet Warszawski, Polska Akademia Nauk
dr Ewa Solska, esa77@interia.pl
Zakład Metodologii Historii, Instytut Historii Uniwersytet Marii Curie Skłodowskiej w Lublinie prof. zw. dr hab. Kazimierz Z. Sowa, kazimierz.sowa@uj.edu.pl
Katedra Badań Społeczeństwa Obywatelskiego, Instytut Spraw Publicznych, Uniwersytet Jagielloński
prof. nzw. dr hab. Aleksander Sulejewicz, a.sulej@sgh.waw.pl Katedra Ekonomii II, Szkoła Główna Handlowa
prof. zw. dr hab. Jerzy Woźnicki, frpfund@mbox.pw.edu.pl Fundacja Rektorów Polskich, Instytut Społeczeństwa Wiedzy