Sprawozdanie z działalności bibliotek zakładowych w systemie biblioteczno-informacyjnym UAM za rok 2002

Sprawozdanie z działalności

bibliotek zakładowych w systemie

biblioteczno-informacyjnym UAM za

rok 2002

Biblioteka 7 (16), 263-286 2003

SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI BIBLIOTEK ZAKŁADOWYCH W SYSTEMIE BIBLIOTECZNO-INFORMACYJNYM UAM ZA ROK 2002

I. Struktura organizacyjna

Biblioteki zakładowe tw orzą system biblioteczno-inform acyjny i funkcjonują jako specjalistyczne biblioteki naukowe: w ydziałow e, instytutow e, katedralne,

zakładowe oraz pozawydziałowe.

W bieżącym roku sprawozdawczym odnotowano zm iany organizacyjne. Została utworzona czytelnia Instytutu W schodniego i wydzielono księgozbiór przy Katedrze Ekokomunikacji na W ydziale Neofilologii. Również powstała ko­ lekcja zbiorów Śrem podporządkowana bibliotekom W ydziału Chemii i W y­ działu Nauk Geograficznych i Geologicznych dla zlokalizowanych dwóch kierunków studiów.

Poza tym dwie jednostki zmieniły lokalizację: Biblioteka Studium Nauczania Języków Obcych (Coll. H. Cegielskiego) i Biblioteka W ydziału M atem atyki i In­ form atyki (M orasko).

System tw orzą: 8 bibliotek wydziałowych ( Biblioteka Dydaktyczna W ydzia­ łu Biologii, Biblioteka W ydziału Chemii, Biblioteka W ydziału Fizyki, Biblioteka W ydziału M atem atyki i Inform atyki, Biblioteka W ydziału Nauk Geograficz­

nych i Geologicznych, Biblioteka W ydziału Prawa i Adm inistracji, Dwu w ydzia­ łow a Biblioteka W ydziału Nauk Społecznych i W ydziału Studiów Edukacyjnych i Biblioteka W ydziału Teologicznego) oraz 12 instytutowych i 6 katedralnych. Poza tym w skład struktury wchodzą biblioteki: Obserwatorium Astronom icz­ nego, Studium Nauczania Języków Obcych, Kolegium Języków Obcych, Biblio­ teka Ośrodka Kultury Austriackiej, Biblioteka i Czytelnia Brytyjska, Biblioteka Ośrodka Alliance Française i Ogrodu Botanicznego.

W 2002 r. zorganizowano 16 spotkań z kierownikam i bibliotek w celu omó­ wienia problemów bieżących, a przede wszystkim związanych z wdrażaniem systemu Horizon, retrokonwersją księgozbiorów , centralnym serwisem kom­ puterowym i centralną prenumeratą czasopism polskich (Biblioteka Uniwersy­ tecka). Również kierownicy bibliotek uczestniczyli w spotkaniach z władzam i dziekańskim i organizowanym i przez Bibliotekę Uniwerytecką.

Stan etatow y bibliotek zakładowych wynosił na koniec roku 152 5 /8 etatów , czyli uległ zm ianie w odniesieniu do roku 2001. W ramach tej liczby etatów pracowało 165 osób. W kilku bibliotekach przyznano etaty (Biblioteka W ydziału M atem atyki i Inform atyki - 1, Biblioteka Katedry Skandynawistyki i Baltologii — 1, Biblioteka W ydziału Nauk Społecznych i W ydziału Studiów Edu­ kacyjnych - 1/2, Biblioteka W ydziału Nauk Geograficznych i Geologicznych - VS i 14, czytelnia Instytutu W schodniego - 1/2, Biblioteka Instytutu Etnologii i A n ­ tropologii Kulturowej - V£, Biblioteka Instytutu Historii -14.

Rozkład ilościowy etatów na poszczególnych stanowiskach w grupie z a ­ wodowej bibliotekarzy przedstawia się następująco:

- bibliotekarze dyplomowani - 3

- służba biblioteczna - 144 5/8 - inżynieryjno-techniczni - 5

ogółem ~ 152 5/8

Również dokonano analizy struktury w ykształcenia pracowników:

Wykształcenie 2000 2001 2002 Liczba pracowników % Liczba pracowników % Liczba pracowników % wyższe 124 78,48 123 78,34 128 77,58 średnie 32 20,25 32 20,39 35 21,21 zasadnicze 2 1,37 2 1,27 2 1,21 ogółem 158 100.00 157 100,00 165 100,00

Obsada personalna poszczególnych jednostek nie uległa zasadniczym zm ianom . Z wykształceniem średnim dominują pracownicy w bibliotekach: Instytutu Filologii Germ ańskiej, Instytutu Filologii Angielskiej, W ydziału Prawa i Adm inistracji.

Absencja chorobowa wynosiła 2000 dni tj. o 99 4 dni więcej w porównaniu z rokiem 2001 (1006). W przeliczeniu na 1 pracownika przypada 12 dni zw ol­ nienia lekarskiego. Statystykę zwolnień zaw yżają urlopy zdrowotne i macie­ rzyńskie (2 urlopy m acierzyńskie, 1 wychow aw czy, 1 zdrow otny).

Z funduszu nagród otrzym ało 41 osób nagrodę III stopnia, w tym 3 osoby - II stopnia i 1 osoba - 1 stopnia tj. 2 4 ,8 5 % ogółu pracowników (2001 r. - 35 osób).

Średnia płaca zasadnicza bibliotekarzy obliczona na podstawie danych z a ­ mieszczonych w sprawozdaniach kształtuje się na poziomie 1135 zł + 20% prem ii, a dla bibliotekarzy dyplom owanych 1800 zł.

Spraw ozdanie z działalności bibliotek zakładow ych

II. Finanse

Środki finansowe wykorzystane przez biblioteki określono na podstawie poszczególnych rodzajów wydatków . Zasady przyznawania budżetu przez wydziały, instytuty i katedry są bardzo różne. Część jest finansowana ze wspólnych środków finansow ych, część ma fundusze wydzielone z poszcze­ gólnych kont tj. działalności statutow ej, badań własnych i dydaktyki (biblioteki w ydziałow e) na podstawie przedkładanych planów finansowych dotyczą­ cych kategoryzacji kosztów.

Głównym celem w polityce wydatkowania środków finansowych jest zakup książek i czasopism oraz prenumerata czasopism własnych i dopłata do prenumeraty czasopism zagranicznych otrzym ywanych z Biblioteki Uni­ wersyteckiej na dany rok kalendarzowy oraz retrokonwersja księgozbiorów. W dalszej kolejności można odnotować dodatkowe rodzaje kosztów zw ią­ zane przede wszystkim z zakupem sprzętu komputerowego, meblowego, kodów kreskowych, pasków m agnetycznych, czytników kodów kreskowych oprawą książek, opłatami pocztowym i, itp.

W ydatkowanie środków finansow ych w poszczególnych bibliotekach za­ kładowych przedstawiało się następująco:

Biblioteka

Wydatki ogółem Wartość zinwentary­ zowanych zbiorów 2001 2002 2001 2002 Biblioteka Dydaktyczna Wydziału Biologii 70398,82 11190,91 16 466,10 2450,96 Biblioteka Wydziału Chemii 324413,30 487766,57 85188,55 411726,42 Biblioteka Instytutu Filologii Klasycznej 25178,32 15200,17 18148,26 14355,99 Biblioteka Instytutu Filologii Polskiej 72577,04 115255,60 72577,04 88 261,16 Biblioteka Katedry Slawistyki 11529.58 9875,95 10539,36 8574,67

Biblioteka Wydziału Fizyki 54261,86 300000,00 54261,86 336 846,53 Biblioteka Obserwatorium

Astronomicznego

9260,00 5237,00 9260,00 5 237,00

Biblioteka Instytutu Etnologii i Antropologii Kulturowej

27297,34 18404,85 19914,82 13352,39

Biblioteka Instytutu Historii 130662,40 40000,00 82011,57 32646,10 Biblioteka Instytutu Historii Sztuki 42061,24 24982,14 42061,24 21991,15 Biblioteka Instytutu Prahistorii 29808,13 11506,90 5118,53 11506,90

Biblioteka Wydziału Matematyki i Informatyki

176 511,60 138746,48 97805,22 122436,08

Dwuwydziałowa Biblioteka Wydziału Nauk Społecznych i Wydziału Studiów

Edukacyjnych

814020,30 115273,80 58529,18 87516,45

Biblioteka Wydziału Nauk Geograficznych

i Geologicznych

96347,11 166 504,47 55145,26

142854,15-Biblioteka Instytutu Geologii 29710,00 25460,00 28484,00 34795,00 Biblioteka Instytutu Językoznawstwa 64813,46 39913,82 59 474,34 38730,63 Biblioteka Instytutu Filologii Angielskiej 105 880,80 250594,43 97772,53 111048,41 Biblioteka Instytutu Filologii Germańskiej 78 581,53 58796,08 41996,31 30839,19 Biblioteka Instytutu Filologii Romańskiej 68488,00 21799,00 14708,00 10 623,90 Biblioteka Instytutu Filologii Rosyjskiej 53 918,22 39563,23 34 627,84 27223,54 Biblioteka Katedry Orientalistyki 6258,75 5 016,96 4690,75 1976,96 Biblioteka Katedry Glottodydaktyki i Translatoryki 27393,00 13200,00 13805,03 4051,26 Biblioteka Katedry

Skandy nawistyki i Baltologii

7329,13 6 595,30 7329,13 6 595,30

Biblioteka Wydziału Prawa i Administracji

209026,60 194682,07 181873,70 173795,96

Biblioteka Wydziału Teologii 12829,59 nie podano 415,00 nie podano Biblioteka Studium

Nauczania Języków Obcych

5497,24 3462,88 3 571,20 3 236,06 Biblioteka i Czytelnia Brytyjska 675,83 3 939,95 0 0 Biblioteka Ośrodka Kultury Austriackiej 10194,00 6300,00 0 0 Biblioteka Ogrodu Botanicznego 11897,20 11797,25 9 827,66 13 937,95 Biblioteka Collegium Języków Obcych 12 073,24 21631,86 9701,56 19799,22 Biblioteka Ośrodka Alliance Française

830,00 nie podano 0 nie podano

Biblioteka Katedry Muzykologii Czytelnia Instytutu Wschodniego 1600,00 37267,50 14294,96 0 36167,50 8 545,96 Razem 2611424,00 2199965,17 1135254,20 1812576,83

Spraw ozdanie z działalności bibliotek zakładow ych

Ogółem wydatki bibliotek zakładowych wynosiły 2199 965,17 zł, przy czym do inw entarza wpisano nabytki z różnych źródeł wartości 1812 576,83 zł. W y­ datkowanie środków finansowych zostało pomniejszone o kwotę 411458,83 zł w porównaniu z rokiem 2001. Natomiast wartość nabytków odnotowanych w inwentarzu była w yższa o kwotę 677 322,63 zł.

Należy podkreślić, że część bibliotek sieci miała możliwości uzyskania fun­ duszy z innych źródeł w ramach w ydziałów z przeznaczeniem w yłącznie na zakup sprzętu komputerowego i mebli na wyposażenie rem ontowanych po­ mieszczeń ( Biblioteka Instytutu Etnologii i Antropologii Kulturowej, Biblioteka Historii Sztuki, Biblioteka Instytutu Filologii Germ ańskiej, Biblioteka Instytutu Filologii Rosyjskiej, Biblioteka Katedry Glottodydaktyki iTranslatoryki, Bibliote­ ka Ośrodka Kultury Austriackiej, Biblioteka W ydziału Prawa i Adm inistracji, Bi­ blioteka Ogrodu Botanicznego).

Biblioteki miały również przyznane środki finansow e przez w ładze uczelni z rezerw y Rektora UAM w kwocie 100 000 zł (2001 r. - 250 026 zł) - przy ustalonym założeniu pokrycia kosztów w 50% każdej ze stron. W ładze dzie­ kańskie poszczególnych w ydziałów przyznały środki finansowe w kwocie 125 045 zł na kontynuowanie prac nad retrokonwersją poszczególnych księ­ gozbiorów specjalistycznych. Koszty szkolenia pracowników zostały pokryte z puli Rektora UAM w kwocie 5 000 zł. W bieżącym roku zostały przedsta­ wione dwie wersje finansow ania tego przedsięwzięcia i środki finansow e były przyznawane w wysokości od wyboru wersji przez zainteresowane jednostki. Dodatkowe środki finansow e otrzym ała Biblioteka Instytutu Antropologii Kul­ turow ej. Przyznane kwoty okazały się za niskie w stosunku do ilości zbiorów podlegających retokonwersji w bibliotekach i możliwości pracowników, którzy zaliczyli szkolenia w tym zakresie.

W ykaz bibliotek zakładowych, którym przyznano środki finansow e na retro- konwersję w roku 2002. Biblioteka Ilość osób Kwota Ogółem Rektor 35% Wydział (Instytut) Wersja

Biblioteka Wydziału Chemii 1 3100 1085 2015 I

Biblioteka Instytutu 2 8680 3038 5642 I

Filologii Klasycznej >

Biblioteka Instytutu Filologii Polskiej 6 37200 13020 24180 I Biblioteka Katedry Muzykologii 3 4340 1519 2821 I Biblioteka Instytutu Etnologii 2 7440 2604 4836 II i Antropologii Kulturowej

Biblioteka Wydziału Fizyki 5 17360 6076 11284 I Biblioteka Wydziału

Matematyki i Informatyki

2 7377 2582 4795 I

Biblioteka Wydziału Nauk Geograficznych i Geologicznych

3 35 994 17997 17997 II

Biblioteka Instytutu Geologii 2 7378 3689 3 689 II Biblioteka Instytutu Językoznawstwa 4 7594 3797 3797 II Biblioteka Instytutu Filologii Angielskiej 5 12152 6076 6076 II Biblioteka Instytutu Filologii Germańskiej 4 19530 9765 9765 II Biblioteka Instytutu Filologii Romańskiej 3 19530 9765 9765 II Biblioteka Instytutu Filologii Rosyjskiej 5 13 454 6727 6 727 II Biblioteka Katedry Glottodydaktyki iTranslatoryki 3 6 510 3255 3255 II Biblioteka Katedry Skandynawistyki i Baltologii 1 6076 3 038 3 038 II

Biblioteka Wydziału Teologicznego 3 1860 651 1209 I Biblioteka Studium

Nauczania Języków Obcych

1 3720 1302 2418 I

Austriacki Ośrodek Kultury i Biblioteka

2 4556 2278 II

Razem 59 227323 100000 125 045

Zestawienie w ydatkow ania środków finansowych przekazywanych na retro- konwersję w latach 1999-2002:

Rok Udział w kwocie Razem

I półrocze 1999 2000 2001 2002 50 % Rektor 58 800,00 zł 50 % Wydziały 58 800,00 zł 50 % Rektor 150 400,00 zł 50 % Wydziały 150 400,00 zł 50 % Rektor 125 013,00 zł 50 % Wydziały 125 013,00 zł Rektor 100 000,00 zł Razem Wydziały za 2002125 045,00 zł 117 600,00 zł 300 800,00 zł 250 026,00 zł 225 045,00 zł

Razem Razem Rektor za lata 1999-2002 423 213,00 zł

Razem Wydziały lata 1999-2002 459 258,00 zł

Sprawozdanie z działalności bibliotek zakładow ych

W podsumowaniu należy podkreślić, że biblioteki nie posiadają funduszy w łasnych, a jeżeli mają to niewielkie kwoty uzyskane z tytułu kar za przetrzy­

m ywanie książek po wyznaczonym terminie. Te środki z reguły przeznaczane są na zakup książek i czasopism do wykorzystania wewnętrznego lub drobne­ go sprzętu technicznego na wyposażenie danej jednostki.

Ogólnie można stw ierdzić, że biblioteki muszą dostosować swoje wydatki do wysokości przyznawanych funduszy. W znacznej ilości bibliotek odnoto­ wano brak środków finansowych na zakup sprzętu komputerowego, prze­ prowadzanie rem ontów, oprawę książek i czasopism.

III. Gromadzenie

Głównym zadaniem polityki gromadzenia poszczególnych jednostek jest tw o ­ rzenie zbiorów specjalistycznych. Podstawowymi źródłami bieżących w pły­ w ó w są kupno, wym iana i d ary

Z ogólnego wpływ u do zbiorów włączono 52261 druków zw artych i cza­ sopism polskich i zagranicznych tj. ogółem 54 78 6 vol. (2001 r. - 54 78 6 vol.) oraz 59 952 jednostek zbiorów specjalnych. Stan ilościowy zinw entaryzow a­ nych zbiorów jest w yższy o 48175 vol. w porównaniu z rokiem ubiegłym (bez uwzględnienie zbiorów specjalnych).

Ogólny stan ilościowy zainwentaryzowanych zbiorów:

Rodzaj zbiorów 1999 2000 2001 2002 Wydawnictwa zwarte Czasopisma Zbiory specjalne 1 465 974 293 873 151 078 1 496 347 286 187 99 568 1464 458 290 259 105 600 1482 927 319 965 165 552 Razem 1 910 925 1 882102 1860 317 1968 444

Stan ilościowy zbiorów w poszczególnych bibliotekach zakładowych na dzień 31.12.2001 r. i 31.12.2002 r.

Biblioteka Wydawnictwa zwarte Czasopisma Zbiory specjalne 2000 2001 2000 2001 2000 2001 Biblioteka Dydaktyczna Wydziału Biologii Bilioteka Wydziału Teologicznego 56 393 158 535 57 076 103199 15115 16 657 10 214 0 304 23 400 312 24 051

Biblioteka Wydziału Chemii 28 526 25 726 392 22 047 23 219 23 527 Biblioteka Instytutu Filologii Klasycznej 46 734 46 896 1701 1729 941 960 Biblioteka Instytutu Filologii Polskiej 130 342 132 979 9 893 10 023 8 629 8 587

Biblioteka Katedry Slawistyki 19 539 11 039 475 481 236 303 Biblioteka Wydziału

Prawa i Administracji

118 185 119 904 52 245 61155 172 315

Biblioteka Wydziału Fizyki 37 527 37 956 14 351 14 391 105 261 Biblioteka Obserwatorium

Astronomicznego

9 430 9 482 4 936 5 018 2195 150

Biblioteka Instytutu Etnologii i Antropologii Kulturowej

22 296 22 763 4 989 5 076 938 1334

Biblioteka Instytutu Historii 122 222 126 757 39 014 39 525 13 407 Biblioteka Instytutu Historii Sztuki 51 950 37 341 40 10 21 076 17 670 Biblioteka Instytutu Prahistorii 21 687 21 626 14 472 14 632 23 604 Biblioteka Wydziału Matematyki i Informatyki 32 384 33 069 21410 21 774 626 655

Biblioteka Instytutu Geologji 7793 8 586 13 067 13 162 - 0

Biblioteka Wydziału Nauk Geograficznych

i Geologicznych

38 597 39 759 21848 22 262 407 413

Dwuwydziałowa Biblioteka Wydziału Nauk Społecznych i Wydziału Studiów Edukacyjnych 173 916 157 340 5 765 5 935 1 061 0 Biblioteka Instytutu Językoznawstwa 38 921 40 312 9 548 10190 153 1033 Biblioteka Instytutu Filologii Angielskiej 64 827 65 622 14 620 1122 812 2 507 Biblioteka Instytutu Filologii Germańskiej 85 407 104 035 5 482 5 642 4 771 5 430 Biblioteka Instytutu Filologii Romańskiej 54 966 55 806 12 995 13 317 3 494 3 642 Biblioteka Instytutu Filologii Rosyjskiej 84 561 85 540 812 838 1407 4 415 Biblioteka Katedry Orientalistyki i Bałtologii 5 051 4 354 972 823 445 502 Biblioteka Katedry Glottodydaktyki iTranslatoryki 7 950 8179 2 316 2180 607 313 Biblioteka Katedry Skandynawistyki 23 533 23 971 586 670 29 399 Biblioteka Ośrodka Alliance Française 6 327 6 420 348 13 847 894

Biblioteka Studium Nauczania Języków Obcych

Spraw ozdanie z działalności bibliotek zakładow ych

Biblioteka i Czytelnia Brytyjska

Biblioteka Ośrodka Kultury Austryjackiej Biblioteka Kolegium Języków Obcych Biblioteka Ogrodu Botanicznego Biblioteka Katedry Muzykologii 17 357 6 400 13 461 4153 19 587 17 454 6 534 13 880 4 217 100 184 1620 5 463 0 0 0 1669 1522 591 795 20 3123 1592 650 820 173 Razem 1496347 1464458 286187 290259 99568 105600

Stan ilościowy zainwentaryzowanych zbiorów jest w yższy w porównaniu z rokiem ubiegłym, co w ynika z prowadzenia bardziej szczegółowej staty­ styki dotyczącej czasopism i selekcji zbiorów. Powyższy przyrost w zakresie gromadzenia w ydaw nictw zw artych i czasopism zam yka się liczbą 48175 w o­ lum inów (2001 r. - spadek o 27 817 wolum inów ). Na dzień 31.12.2002 r. za­ rejestrowano 1 739 (2001 - 1 817) tytułów czasopism polskich i zagranicznych otrzym ywanych w ramach prenumeraty, w tym 636 (2001 - 8 0 0 ) tytułów za ­ granicznych w tym 471 (2001 - 4 4 5 ) tytułów z Biblioteki Uniwersyteckiej. A na­ lizując czasopisma pod względem tytułowym odnotowano na stanie bibliotek 10 783 tytułów ogółem, w tym 6 797 tytułów zagranicznych.

Zestawienie tytułow e czasopism w bibliotekach zakładowych w roku 2002

Czasopisma zarejestrowane Ilość tytułów W tym prenumerata

Polskie 3 986 1103

Zagraniczne 6 797 636

Razem 10 783 1739

w tym Biblioteka Uniwersytecka 471

W ramach zbiorów specjalnych zgromadzono 165 552 jednostek (2001 r. - 105 600 jednostek) pozyskiwanych z różnych źródeł wpływ u. Stan inw enta­ rzow y został powiększony o 59 952 jednostek w stosunku do roku ubiegłego, co w ynika z dodatkowych zakupów tego rodzaju w ydaw nictw . Zestawienia ilościowe pozwoliły stw ierdzić, że dominują w pływ y pozyskiwane drogą kupna, co jest korzystne i zgodne z polityką gromadzenia. Nadal w zbiorach dominują prace dyplomowe i nadbitki, w mniejszym stopniu mapy i atlasy. Po­ jaw iają się nowe rodzaje, jak CD-ROM Y i to w większych ilościach (Biblioteka

W ydziału Fizyki, Biblioteka W ydziału Chem ii, Biblioteka W ydziału M atem atyki i In fo rm atyki) dyskietki, płyty kom paktowe, itp. W bieżącym roku odnotowa­

no znaczny w zrost tego typu dokum entów. Cenne zbiory starodruków po­ siadają trzy biblioteki: Biblioteka Historii Sztuki (473 vo l.). Biblioteka Instytutu Filologii Polskiej (357 v o l.). Biblioteka W ydziału Teologicznego (2 4 4 4 8 vol. - przyrost o 1 419 vo l.).

Ważnym źródłem pozyskiwania zbiorów jest wym iana. W przypadku kilku bibliotek ma długoletnią tradycję i pozwala na zdobycie cennych m ateriałów konferencyjnych, sem inaryjnych, regionalnych. Najszerszą wym ianę w yd aw ­ nictw zw artych i czasopism prowadzą: Biblioteka Instytutu Filologii Angielskiej - kontrahentów polskich - 202 (2001 - 211), zagranicznych - 98 9 (2001 - 1028), Biblioteka Instytutu Prahistorii - kontrahentów polskich - 45 (2001 - 4 4 ), zagranicznych - 219 (2001 - 218). W dalszej kolejności należy wym ienić Bibliotekę W ydziału Teologicznego, Bibliotekę Instytutu Historii Sztuki, Biblio­ tekę Instytutu Etnologii i Antropologii Kulturowej, Bibliotekę Instytutu Geo­ logii i Bibliotekę W ydziału Nauk Geograficznych i Geologicznych, Bibliotekę W ydziału Biologii, Bibliotekę Instytutu Filologii Romańskiej, Bibliotekę Filologii Germ ańskiej. W analizowanym roku odnotowano 518 (2001 - 5 8 4 ) kontra­ hentów polskich i 1866 (2001 -1 9 0 9 ) kontrahentów zagranicznych. W ramach prowadzonej w ym iany międzybibliotecznej wysłano 3419 (2001 - 3060) eg­ zem plarzy w ydaw nictw własnych i otrzym ano 2 393 (2001 - 3 4 5 9 ) zagra­ nicznych. Mimo zarejestrowanego ogólnego spadku zarówno źródeł wym iany polskiej i zagranicznej, jak również w zakresie w ydaw nictw pozyskiwanych w ramach w ym iany m iędzybibliotecznej, to w ydaw nictw a otrzym ywane na zasadzie w ym iany stanow ią w ażne źródło dla badań naukowych i dydaktycz­ nych. Corocznie uaktualnia się listę kontrahentów w celu ukierunkowania po­ lityki grom adzenia.

Na podstawie zam ieszczonych m ateriałów statystycznych odnotowano w niektórych jednostkach zbiory nie opracowane. Liczba tego typu w yd aw ­ nictw waha się w granicach 182 731 vol. (w tym 146 000 vol. W ydziału Teo­ logicznego) i w zrasta w porównaniu z latami ubiegłymi Stan zbiorów nie zainw entaryzow anych przedstaw ia poniżej zam ieszczone zestawienie:

1999 - 38 750 2000 - 50 538 2001 - 240 765 2002 - 182 731

Podsumowując można stw ierdzić, że 50% ogółu bibliotek nie posiada zbiorów nie opracowanych. Duży procent zbiorów nie zainwentaryzow anych i jego w zrost w ynika z w pływ ów jednorazowych w dużych ilościach typu dary czy w ym iana, łącznych w pływ ów z różnych źródeł, ilości udostępnień i obsady etatowej danej jednostki oraz z prac nad retrokonwersją poszczególnych księ­

Spraw ozdanie z działalności bibliotek zakładow ych

gozbiorów. W bieżącym roku zarejestrowana duża liczba zbiorów nie opraco­ wanych wynika z ujawnienia bardziej szczegółowych danych przez Bibliotekę W ydziału Teologicznego (8 0 % ogółu).

IV. Opracowanie

W iększość jednostek prowadzi nadal tradycyjne katalogi: alfabetyczny, rze­ czowy, zbiorów specjalnych, publikacji pracowników, itp. Do bibliotek, które wprowadziły w yłącznie katalog komputerowy zbiorów należą:

- Biblioteka Dydaktyczna Wydziału Biologii, - Biblioteka Wydziału Matematyki i Informatyki, - Biblioteka Katedry Glottodydaktyki i Translatoryki, - Biblioteka Wydziału Fizyki,

- Biblioteka Katedry Orientalistyki,

- Biblioteka Instytutu Filologii Romańskiej, - Biblioteka Instytutu Filologii Germańskiej, - Biblioteka Studium Nauczania Języków Obcych - Biblioteka Instytutu Geologii,

- Biblioteka Wydziału Nauk Geograficznych i Geologicznych, - Biblioteka Wydziału Chemii

- Biblioteka Instytutu Filologii Polskiej

Stopniowo opracowanie komputerowe wprowadzało coraz więcej biblio­ tek w porównaniu z rokiem ubiegłym. Do bibliotek, które nie prowadzą kata­ logu komputerowego należą:

- Biblioteka Wydziału Prawa i Administracji, - Biblioteka i Czytelnia Brytyjska,

- Biblioteka Ośrodka Kultury Austriackiej, - Biblioteka Collegium Języków Obcych - Biblioteka Ogrodu Botanicznego - Biblioteka Ośrodka Alliance Française - Biblioteka Historii Sztuki

W ynika to z braku podłączenia wymienionych bibliotek do ogólnouczel­ nianej sieci komputerowej. Na podstawie powyższych danych m ożna stwier­ dzić, że znaczna ilość jednostek opracowuje zbiory komputerowo. Natomiast pozostałe jednostki łączą katalog tradycyjny i kom puterowy Niski procent bazuje wyłącznie na katalogu kartkow ym , przede wszystkim te jednostki, które nie mają podłączenia do sieci ogólnouczelnianej lub pracują w innym system ie (Biblioteka Historii Sztuki - SOW A). W ynika to również z braku przy­ gotowania pracowników, obsady etatow ej, jak również wyposażenia w sprzęt komputerowy.

Stan ilościowy opracowanych rekordów w systemie Horizon w poszcze­ gólnych bibliotekach przedstawia się następująco:

2000-•2002 2002 Biblioteka Liczba egz. książek Liczba opisów bibliogr. Liczba egz. książek Liczba opisów bibliogr.

Biblioteka Dydaktyczna Wydziału 5948 188 228 50 Biologii oraz Biblioteki Zakładowe

Wydziału Biologii

Biblioteka Instytutu Etnologii 8 955 2743 3 967 1304 i Antropologii Kulturowej

Biblioteka Instytutu Filologii Angielskiej 22432 7746 3 941 2468 Biblioteka Instytutu Filologii Germańskiej 24374 11718 5 871 3042 Biblioteka Instytutu Filologii Polskiej 29603 9581 9 882 3653 Biblioteka Instytutu Filologii Romańskiej 29914 21850 6125 5650 Biblioteka Instytutu Filologii Klasycznej 9265 3 831 1513 904 Biblioteka Instytutu Filologii Rosyjskiej 12455 4723 3 047 1120 Biblioteka Wydziału Fizyki 13 284 3350 2959 366 Biblioteka Instytutu Geologii 8193 1559 1256 676 Biblioteka Instytutu Historii 2 501 2221 2364 2122 Biblioteka Instytutu Językoznawstwa 3409 857 2716 588 Biblioteka Instytutu Prahistorii 6273 2960 973 620

Biblioteka Katedry 3 998 1115 900 183

Glottodydaktyki iTranslatoryki

Biblioteka Katedry 10484 0 1791 0

Skandynawistyki i Baltologii

Biblioteka Katedry Słowiańskiej 1324 149 466 142 Biblioteka Katedry Orientalistyki 1279 461 228 186 Biblioteka Wydziału Chemii 4703 792 1425 328

Biblioteka Wydziału 14096 2355 2 539 684

Matematyki i Informatyki

Biblioteka Wydziału Nauk 36195 8284 10686 1427 Geograficznych i Geologicznych

Biblioteka Katedry Muzykologii 1226 1113 643 555 Biblioteka Wydziału Pedagogiczno- 1284 1034 1284 1034 -Artystycznego w Kaliszu

Biblioteka Obserwatorium 2918 0 427 0

Astronomicznego

Biblioteka Studium Nauczania 1419 488 426 103 Języków Obcych

Dwuwydziałowa Biblioteka Wydziału 29178 2518 9441 1434 Nauk Społecznych i Wydziału Studiów

Edukacyjnych

Biblioteka Wydziału Teologii 30584 26415 5 279 6 971

Spraw ozdanie z działalności bibliotek zakładow ych

W ramach kontynuacji prac związanych z retrokonwersją i opracowań bieżących w pływ ów wprowadzono do katalogu komputerowego w latach 2 0 00 -2 00 2 284710 egzem plarzy książek i opracowano 91636 opisów bi­ bliograficznych (2002 r. - 7 7 330 egzem plarzy książek i 35610 pozycji biblio­ graficznych - 26 bibliotek zakładow ych), które w dużym stopniu rozbudują tw orzoną bazę bibliograficzną w ramach uczelni.

Do funkcjonujących katalogów tradycyjnych włączono 42422 kart kata­ logowych (2000 r. - 2 6 0 5 6 , 2001 - 54 4 0 2 ). Dane te świadczą o wdrażaniu modułu katalogowania w systemie HORIZON, spadek ilości kart jest wynikiem odchodzenia od katalogu tradycyjnego i przechodzenia w yłącznie do katalo­ gu komputerowego w większym stopniu przez niektóre biblioteki systemu bi- blioteczno-informacyjnego. Część bibliotek gromadzi wydruki opracowanych rekordów bibliograficznych dla większego zabezpieczenia danych na życzenie pracowników naukowych.

V. Udostępnianie

W zakresie udostępniania zbiorów do czytelni i poza bibliotekę odnotowano znaczny w zrost, o czym świadcżą dane w kolejnych latach:

Udostępnianie 1999 2000 2001 2002 Czytelnia Wypożyczalnia 1122 303 680 286 1100 376 796 875 1 006 638 613 463 1172 362 679 043 Razem 1 802 589 1 897 251 1 620101 1851405

W zakresie udostępniania pomiędzy rokiem 2001 a 2002 odnotowano znaczny w zrost zam ykający się liczbą 231 304. (2001 r. - spadek o 277 150). Dane zarejestrowane są zaniżone ze względu na wolny dostęp do półek i przeprowadzane długoterminowe rem onty w bibliotekach: W ydziału Prawa i Adm inistracji, Instytutu Historii Sztuki, Instytutu Etnologii i Antropologii Kultu­ row ej, Bibliotece Katedry Glottodydaktyki i Translatory ki oraz Ośrodka Kultury Austriackiej. O powyższej statystce decyduje ilość studentów na poszczegól­ nych kierunkach, jak i również cena podręczników. Poza tym bardziej szcze­ gółowo jest prowadzona statystyka w tym zakresie.

Również odnotowano w zrost indywidualnych kont czytelniczych -147 929 (2001 -115 77 5,2 000 - 59 341,1999 - 65 714). Liczba ta ogranicza się do grona bardziej stałych, ale szerszych kręgów czytelników.

W bieżącym roku sprawozdaw czym powiększyła się ilość miejsc w czy­ telniach 1189 (2001 - 1170, 2000 - 1282, 1999 - 1251) tj. o 19. W związku z koniecznością organizowania stanowisk komputerowych dla czytelników na W ydziale Prawa i Adm inistracji powstała czytelnia w ydaw nictw elektronicz­ nych. Do bibliotek posiadających większe czytelnie należą:

Biblioteka Liczba miejsc w czytelni

Biblioteka Instytutu Filologii Polskiej 102 Biblioteka Wydziału Nauk Społecznych 97 i Wydziału Studiów Edukacyjnych

Biblioteka Wydziału Teologicznego 92

Biblioteka Wydziału Chemii 92

Biblioteka Wydziału Prawa i Administracji 92 Biblioteka Wydziału Matematyki i Informatyki 83

Biblioteka Instytutu Historii 73

Biblioteka Wydziału Fizyki 72

Wskaźnik częstotliwości udostępniania księgozbiorów byłby o wiele wyższy przy uwzględnieniu tj. rejestracji odwiedzin wszystkich użytkowników. W niektórych czy­ telniach wprowadzono wolny dostęp do półek ( Biblioteka Wydziału Fizyki, Biblioteka Katedry Glottodydaktyki iTranslatoryki, Dwuwydziałowa Biblioteka Wydziału Nauk Społecznych i Wydziału Studiów Edukacyjnych). W tych jednostkach korzystanie ze zbiorów nie jest odnotowane. Stan etatowy i prace wdrożeniowe dotyczące syste­ mu Horizon nie pozwalają na prowadzenie szczegółowej statystyki.

Udostępnianie księgozbiorów pod względem poszczególnych rodzajów zbiorów do czytelni i poza bibliotekę przedstawiało się następująco w po­ szczególnych latach: Rodzaj zbiorów 1999 2000 2001 2002 Druki zwarte Czasopisma Zbiory specjalne 1 042 428 666 411 3 750 1 063 428 725 412 108 411 640 055 286 883 51 088 786 060 300 904 85 398 Razem 1802589 1 897 251 1006 638 1172 362

Powyższe zestawienie obrazuje, że najwięcej udostępnia się w ydaw nictw zw artych (podręczniki, skrypty, monografie, w ydaw nictw a inform acyjne itp .). W mniejszym stopniu korzystają użytkownicy z czasopism . Zbiory specjalne w ykorzystyw ane są zależnie od specyfiki kierunku studiów.

Należy zaznaczyć, że stopniowo jest w prow adzany moduł udostępniania - aktualnie w tym module pracuje 11 bibliotek.

Spraw ozdanie z działalności bibliotek zakładow ych

VI. Przechow yw anie i konserwacja

Głównym zadaniem w tym zakresie je st porządkowanie i zabezpieczanie zbiorów i to przede w szystkim w okresie w akacyjnym (lipiec, sierpień, w rze­ sień ). W analizow anym roku rozpoczęto skontrum zbiorów bibliotek W y­ działu Biologii w zw iązku ze scalaniem i przygotowaniem do przeniesienia na M orasko. Ubytkowano 4 0 8 6 vol. (2001 - 314 vo l.) w ydaw nictw zw ar­ tych . Również w Bibliotece W ydziału Teologicznego kontynuowano prace porządkowe na szerszą skalę zw iązane przede w szystkim z założeniem in­ w entarzy, ustaleniem stanu m ajątkowego czyli w artości posiadanego księ­ gozbioru. W w yniku tych prac ustalono stan zbiorów nie opracowanych i oszacow ano na 146 000 vol. Ze względu na zaistniałą sytuację wykonano selekcję i przekazano do melioracji 556 egz. druków zw artych oraz 323 w o ­ lum iny czasopism (32 tytu ły), które uległy zniszczeniu w w yniku zalania m a­ gazynu bibliotecznego.

Przede w szystkim w okresie letnim przeprowadzano porządkowanie zbiorów , w zw iązku z otrzym aniem dodatkowych pom ieszczeń i przepro­ wadzonym i rem ontam i w bibliotekach: Instytutu Filologii G erm ańskiej, In­ stytutu Historii, Instytutu Historii Sztuki, W ydziału Prawa i Adm inistracji. W Bibliotece Katedry M uzykologii zabezpieczono archiw alny zbiór nagrań dźw iękow ych. Do Biblioteki Katedry Skandynaw istyki i Baltologii przyjęto zbiory łotew skie.

O dnotow ano w kilku jednostkach cząstkow e skontrum w ydzielonych zbiorów w obrębie księgozbioru danej jednostki - Biblioteka Instytutu Fi­ lologii Angielskiej - 4 4 (2001 - 6 6 ) tytu łó w czasopism . Biblioteka Instytutu Filologii Rosyjskiej - czasopism a i w yd aw nictw a zw arte w m agazynie bi­ bliotecznym .

W bibliotekach zakładow ych oprawiono 3 324 (2001 - 3 592 vo l., 2000 r. - 5254 v o l.). Zarejestrow ana ilość je st wynikiem braku środków fin an ­ sow ych na ten cel, przy w zrastających kosztach usług introligatorskich. Porównując okres trzyletni m ożna stw ierdzić spadek opraw ianych egzem ­ plarzy.

Tradycyjnie przeprowadzano selekcję zbiorów w tych jednostkach, gdzie zaistniała konieczność ze względu na ich specjalizację, mając na uwadze aktu­ alizację i stopień wykorzystania księgozbiorów.

W podsumowaniu należy podkreślić, że w ramach selekcji przygotow ywa­ no do ubytkowania tytuły w ydaw nictw nieaktualnych z problem atyką badań i programem zajęć (2001 - 82 603 vol., 2000 - 54 682 vo l.) i to przede w szyst­ kim w zakresie w ydaw nictw zwartych i czasopism.

VII. Komputeryzacja

M ając na uw adze praw id łow e w d rażanie system u Horizon oraz w y k a za ­ ny w przeprow adzonej ankiecie stan przygotow ania bibliotek zakład o ­ w ych , w dalszym ciągu biblioteki koncentrow ały się przede w szystkim na działaniach w zakresie:

1. uzupełnienia i m odernizacji posiadanego sprzętu komputerowego, utwo­ rzenia stanowisk komputerowych dla użytkowników,

2. uzyskania środków finansowych na retrokonwersję,

3. zorganizowania centralnego serwisu nad sprzętem kom puterowym . Realizując pow yższe zadania przy nawiązaniu współpracy z władzam i dzie­ kańskim i, kilka bibliotek uzyskało fundusze ze środków inwestycyjnych uczelni na zakup nowych kom puterów i sprzętu uzupełniającego (Biblioteka Instytu­ tu Historii, Biblioteka Glottodydaktyki iTranslatoryki, Biblioteka Historii Sztuki, Biblioteka W ydziału Chem ii, Biblioteka W ydziału Teologicznego).

Przeprowadzając rozeznanie co do bazy sprzętu komputerowego w sieci stwierdzono, że funkcjonują 205 (2001 - 152) zestaw y kom puterowe, 24 drukarki i 3 skanery. Najlepiej wyposażone w sprzęt kom puterowy są takie jednostki, jak: Biblioteka Instytutu Historii (17), Biblioteka W ydziału Nauk Geo­ graficznych i Geologicznych (13), Biblioteka W ydziału Fizyki (12), Biblioteka W ydziału Chemii (15), Biblioteka Instytutu Filologii Romańskiej (12), Bibliote­ ka Instytutu Filologii Germ ańskiej (10), Dwuwydziałowa Biblioteka W ydziału Nauk Społecznych i W ydziału Studiów Edukacyjnych (11), Biblioteka W ydziału Teologii (14)

Zakup nowego sprzętu komputerowego wym agał przeprowadzenia mo­ dernizacji sieci teleinform atycznej w kilku jednostkach systemu biblio- teczno-inform acyjnego.

Zapewnienie dobrego sprzętu komputerowego pod względem technicz­ nym jest w ażne dla w prowadzania kolejnych modułów. Udostępnianie zbio­ rów kom puterowe prowadzą w skali sieci biblioteki: W ydziału M atem atyki i Inform atyki, Biblioteka Dydaktyczna W ydziału Biologii, Biblioteka Instytutu Filologii Rom ańskiej, Biblioteka Instytutu Prahistorii, Biblioteka W ydziału Nauk Geograficznych i Geologicznych, Biblioteka Instytutu Etnologii i Antropologii Kulturowej, Biblioteka W ydziału Chemii, Biblioteka W ydziału Nauk Społecz­ nych i W ydziału Studiów Edukacyjnych, Biblioteka W ydziału Fizyki.

W dalszym ciągu były kontynuowane prace nad retrokonwersją księgo­ zbiorów. Dodatkowo do prac w łączyły się 3 biblioteki (2 3 ).

W ciągu roku zostały przeprowadzone uzupełniające szkolenia dla pra­ cowników, przede wszystkim w zakresie: Format US MARC opisy bibliogra­

Spraw ozdanie z działalności bibliotek zakładow ych

ficzne w ydaw nictw zwartych - poziom I i II, KABA - poziom I i II, Moduł czasopism - założenia, wpływy, kontrola. Szkolenia były finansowane przez Rektora U AM .

W bieżącym roku nie udało się rozw iązać problem serwisu centralnego do­ tyczącego opieki nad sprzętem kom puterowym . Tego typu usługami byty za­ interesowane jednostki funkcjonujące w ramach w ydziałów z wyłączeniem W ydziału Fizyki i W ydziału M atem atyki i Inform atyki.

Rozpoczęte prace wdrożeniowe zw iązane z uruchomieniem bazy LEKTU­ RY, um ożliwiającej prowadzenie jednolitej polityki gromadzenia w zakresie obowiązujących podręczników, skryptów, itp. na poszczególnych kierunkach studiów nadal nie były kontynuowane. Ankietę, która została przygotowana do wypełnienia przez pracowników uznano za zbyt obszerną, mimo że celem było tworzenie aktualnego księgozbioru dydaktycznego pod względem rze­ czowym i ilościowym . Funkcjonowanie takiej bazy pozwoliłoby na właściwe wydatkowanie środków finansowych.

Najważniejszym i problemami, jakie pozostały nadal do rozwiązania przy wdrażaniu komputeryzacji są:

1. brak aktywnych gniazd sieciowych w pomieszczeniach, 2. brak podłączenia do sieci ogólnouczelnianej nw. bibliotek:

- Biblioteki W ydziału Prawa i Adm inistracji, - Biblioteki i Czytelni Brytyjskiej,

- Biblioteki Ogrodu Botanicznego.

Należy podkreślić, że w analizowanym roku udało się podłączyć do sieci ogólnouczelnianej Bibliotekę Ośrodka Kultury Austriackiej pełniącej ważną funkcję kulturalną, edukacyjną i ośw iatow ą dla m iasta Poznania i ośrodków zaprzyjaźnionych.

Utworzono stanowiska komputerowe dla czytelników w celu umożliwienia przeglądania katalogu komputerowego zbiorów, m ające na celu ułatwienie dostępu do internetu i to przede wszystkim w jednostkach, gdzie na w ydzia­ łach nie funkcjonują pracownie komputerowe.

W bieżącym roku zostały rozpoczęte prace nad konwersją zbiorów, uznane za jedne z ważniejszych problemów do rozwiązania dla zapewnienia prawi­ dłowego funkcjonowania systemu (Biblioteka Instytutu Filologii Polskiej, Bi­ blioteka Instytutu Filologii Klasycznej, i Biblioteka Instytutu Historii).

W dalszym ciągu istnieje zapotrzebowanie na sprzęt komputerowy, jak również konieczna jest częściowa wym iana sprzętu będącego na stanie po­ szczególnych jednostek.

V IIł. D ziałaln o ść in form acyjna

W e wszystkich jednostkach organizowane są w ystaw y nowości. Częstotli­ wość ich jest uzależniona od ilości w pływ ów z różnych rodzajów źródeł, jak również od zainteresowania użytkowników. Najczęściej aktualne w pływ y pre­ zentowane są 2 do 3 razy w miesiącu w ramach tzw . w ystaw nowości. Coraz więcej bibliotek organizuje w ystaw y publikacji pracowników, mające na celu prezentacje dorobku naukowego danej jednostki (Biblioteka Instytutu Histo­ rii, Biblioteka Zakładu Muzykologii, Biblioteka Instytutu Etnologii i Antropologii Kulturowej, Biblioteka Instytutu Prahistorii, Dwuwydziałowa Biblioteka W y­ działu Nauk Społecznych i W ydziału Studiów Edukacyjnych, Biblioteka Instytu­ tu Filologii Angielskiej). Poza tym na w iększą skalę organizowane są w ystaw y nowości z zakresu literatury światowej w zakresie poszczególnych dziedzin wiedzy (Biblioteka W ydziału Fizyki, Biblioteka W ydziału Chemii, Biblioteka W y­ działu Nauk Geograficznych i Geologicznych, W ydziału Biologii, Biblioteka In­ stytutu Filologii Angielskiej, Instytutu Językoznaw stw a przy współpracy z IPS.

W ażniejsze w ystaw y tem atyczne zostały przygotowane przez poniżej w y­ mienione biblioteki:

Biblioteka Instytutu Filologii Polskiej

- Twórczość Juliana Przybosia, październik, listopad 2002 r.

- W ystaw a poświęcona prof. dr M .Gruchm anow ej, styczeń, luty 2002 r. Biblioteka Katedry Filologii Słowiańskiej

- W okół M acedonii - siła kultury - kultura siły, 1-31.05.2002 r. Biblioteka i Czytelnia Brytyjska

- W ystaw a książek nominowanych do nagrody Bookera, październik 2001 r.

- W ystaw a fotografii S. Nowaka-Solińskiego, grudzień 2001 r. Biblioteka Instytutu Filologii Angielskiej

- W ystaw y książek z zakresu literatury, kultury, językoznaw stw a angiel­ skiego, literatura angielska i am erykańska - 25.12.2001-8.01.2002 r., grudzień 2002 r.

Biblioteka Instytutu Filologii Rosyjskiej

- Rosyjskie Symbole Państwowe, styczeń-luty 2002 r. - M oskowskoje Mietro, 12.02.-10.04.2002 r.

- Czużoje Chwalim - Swojego nie Znajem , 15.05.-31.07.2002 r.

- V Ogólnopolski Konkurs Recytacji Poezji Rosyjskiej, 28 .04 -14.0 5.20 02 r. - Szedewry Russkoj Ziwopisi, 20.10.-20.12.2002 r.

- Putieszestwije iż Poznani w Rossiju: Sankt Pieterburg - Archangielsk - M oskwa, 09.12.-17.01.2003 r.

Spraw ozdanie z działalności bibliotek zakładow ych

Ośrodek Alliance Française - Victor Hugo, maj 2002 r. Biblioteka W ydziału Chemii

- Dwie w ystaw y nowości światowych w ydaw nictw chemicznych przy współpracy z International Publishing Service.

Dwuwydziałowa Biblioteka W ydziału Nauk Społecznych i W ydziału Studiów Edukacyjnych

- Dwie w ystaw y zagranicznych publikacji naukowych, 0 8 -0 9 .0 4 .2 0 0 2 , 08-09.12.2002 r.

Biblioteka Instytutu Językoznaw stwa

- W ystaw a książek zagranicznych z zakresu językoznaw stw a, orientali- styki i zagadnień interkulturowych

Biblioteka Katedry Muzykologii

- Adolf Chybiński 1880-1952, 10.11.-30.11.2002 r. W ystaw ę połączono z konwersatorium z okazji 50 rocznicy śmierci prof. A . Chybińskiego. Ośrodek Kultury Austriackiej i Biblioteka

- Konkurs w iedzy o Austrii w LO SS Urszulanek - nagroda dla laureatów - w yjazd do W iednia.

Biblioteka i Czytelnia Brytyjska

- W ystaw a książek biznesowych, W ystaw a książek o sztuce. W ystawa The World o f Sport, W ystaw a fotografii Bożeny Cerby W ystaw a UK Today W ystaw a Knowledge and Society

Największe osiągnięcia w dziedzinie wystawienniczej ma Biblioteka In­ stytutu Filologii Rosyjskiej, Biblioteka Instytutu Filologii Angielskiej oraz Ośro­ dek Kultury Austriackiej. Przy współpracy z Instytutem Filologii Germańskiej Biblioteka Ośrodka Kultury Austriackiej zorganizowała nowy cykl wykładów dotyczących tem atyki tłum aczeń. W ramach działalności edukacyjnej przygo­ tow ała spotkania dla uczniów szkół ponadpodstawowych połączone z pro­ jekcją film ów o Austrii, w łączyła do działalności studentów W ydziału Prawa i Adm inistracji - kierunku europeistyka.

IX. Dydaktyka

Pracownicy bibliotek zakładowych uczestniczą w procesie dydaktycznym po­ przez prowadzenie zajęć w ramach swoich dyscyplin naukowych (Instytut Prahistorii, Obserwatorium Astronom iczne). Pani dr Barbara Stolpiak z Bibliote­ ki Instytutu Prahistorii prowadzi wykłady fakultatyw ne: „Szklarstwo

pradzięjo-w e" i „Szklarstpradzięjo-w o średniopradzięjo-wieczne". Poza tym pod jej kierunkiem odbypradzięjo-wają się praktyki terenowe z zakresu archeologii. W szystkie biblioteki wydziałow e i in­ stytutow e organizują zajęcia dla studentów I roku. W ażne jest zapoznanie słu­ chaczy pierwszych lat studiów z regulaminem udostępniania zbiorów w danej bibliotece, schem atem katalogu, jak również z zasadam i korzystania z kata­ logu komputerowego oraz wykazem podręczników obowiązujących w toku studiów.

Biorą udział w pracach naukowo-badawczych poszczególnych wydziałów, instytutów czy zakładów. Do tej grupy należą pracownicy Biblioteki Instytutu Prahistorii, Biblioteki Instytutu Historii Sztuki, Biblioteki Instytutu Filologii Ro­ syjskiej. Ogółem opublikowano 55 artykułów i notatek (Biblioteka Instytutu Historii Sztuki, Biblioteka Instytutu Prahistorii, Biblioteka Instytutu Filologii Ro­ syjskiej, Ośrodek Kultury Austriackiej -1 9 9 9 - 4 1 ,20 00 - 36,2001 - 4 5 ).

Pracownicy Instytutu Filologii Rosyjskiej uczestniczą w pracach dotyczą­ cych opracowania i składu komputerowego m ateriałów wydawanych przez Instytut.

Należy zaznaczyć, że pracownicy systemu biblioteczno-inform acyjnego w coraz większym stopniu uczestniczą w opracowywaniu inform atorów na rekrutację w danym roku akadem ickim , jak również w przygotowywaniu w y ­ kazów publikacji naukowych instytutów czy wydziałów.

Poza tym duża grupa osób była w łączona w organizowanie konferencji naukowych lub osobiście uczestniczyła wygłaszając referaty (Biblioteka In­ stytutu Filologii Rosyjskiej, Biblioteka Instytutu Prahistorii, Biblioteka Instytutu Historii Sztuki, Biblioteka W ydziału Nauk Geograficznych i Geologicznych). Pracownicy Biblioteki Instytutu Historii Sztuki uczestniczyli w organizowaniu Seminarium M ediewistycznego przy współpracy z PTPN, natom iast przedsta­ wiciel Instytutu Prahistorii uczestniczył w dwóch konferencjach: w Trzebnicy i Bambergu. Odnotowany został udział anglistów w spotkaniu kierowników bibliotek anglistycznych funkcjonujących w kraju -15 -17.0 9.2 002 w Lublinie, jak również w otwarciu Biblioteki W ydziału Humanistycznego (15.10.2002 r.). Kilku pracow ników uczestniczyło w konferencji organizowanej przez Biblio­ tekę Uniwersytecką Stan i potrzeby polskich bibliotek uczelnianych (Poznań 13-15.11.2002 r.) z okazji stulecia gmachu.

Ośrodek Kultury Austriackiej prowadził w dalszym ciągu kursy z języka nie­ mieckiego. W latach 2000-2001 poczyniono starania o uzyskanie statusu li­ cencjonowanego centrum egzam inacyjnego, co daje m ożliwość studentom UAM i innym uzyskanie dyplomu potwierdzającego znajom ość języka nie­ mieckiego. Przeprowadzono dwukrotnie egzaminy w marcu i czerw cu 2002 roku. Uczestniczyło w nich ogółem 156 osób, przy czym egzam iny zaliczyły

Spraw ozdanie z działalności bibliotek zakładow ych

142 osoby. W roku 2002 Ośrodek otrzym ał uprawnienia do przeprowadzenia egzam inów z języka niemieckiego, stając się tym samym Licencjonowanym Centrum Egzaminacyjnym OSD, co uznano za największy sukces minionego roku. Przedstawiciel Biblioteki i Czytelni Brytyjskiej uczestniczył w szkoleniu w W arszawie zorganizowanym przez British Council. Celem w yjazdu służbo­ wego było zapoznanie się z pracą British Library, Oxford Brookes University. W Bibliotece Obserwatorim Astronom icznego przeprowadzono 25 wykładów i pokazów dla młodzieży szkolnej.

W sieci bibliotek zakładowych 4 (2001 r. - 5) pracowników zaliczyło m ie­ sięczny staż w Bibliotece Głównej Akademii Rolniczej i Bibliotece Głównej A ka­ demii Ekonomicznej w zw iązku z awansowaniem na stanowisko kustosza (Biblioteka Instytutu Filologii Polskiej, Biblioteka W ydziału Prawa i Adm inistra­ cji i Biblioteka W ydziału Teologicznego).

Pracownik Biblioteki Instytutu Językoznaw stw a zaliczył egzamin państw o­ w y dla bibliotekarzy dyplomowanych w sesji zim owej.

W szkoleniach uzupełniających organizowanych przez Bibliotekę Uniwer­ sytecką uczestniczyło 20 osób. Dodatkowo pracownicy brali udział w w arsz­ tatach szkoleniowych.

W dwóch bibliotekach studenci W ydziału Pedagogiczno-Artystycznego w Kaliszu zaliczali praktyki zawodowe (Biblioteka Instytutu Prahistorii i Dwu- wydziałowa Biblioteka W ydziału Nauk Społecznych i W ydziału Studiów Edu­ kacyjnych - wrzesień 2002 r.).

X. Remonty i modyfikacje

W analizowanym roku sprawozdawczym przeprowadzono rem onty na w ięk­ szą skalę w Bibliotece Katedry Glottodydaktyki i Translatory ki, Bibliotece Ośrodka Kultury Austriackiej, Bibliotece W ydziału Prawa i Adm inistracji i w bi­ bliotekach zlokalizowanych w Collegium Novum oraz w Bibliotece Historii Sztuki.

Przeprowadzony remont kapitalny w Bibliotece Katedry Glottodydaktyki i Translatoryki był związany z zagospodarowaniem pomieszczeń, reorganiza­ cją biblioteki, powiększeniem księgozbioru czytelni i powierzchni użytkowej z 53 do 103 m2, jak również z zorganizowaniem pracowni komputerowej dla studentów.

W miesiącach letnich rozpoczęto kompleksowy remont całej placówki Ośrodka Kultury Austriackiej tj. m alowanie, wym ianę okien, gipsowanie ścian, w yrów nyw anie tynków. Na ścianach i suficie położono panele. Również miało

miejsce m alowanie elewacji zew nętrznej. Pomieszczenia zostały wyposażone w nowy sprzęt meblowy.

W Bibliotece W ydziału Nauk Społecznych i W ydziału Studiów Edukacyjnych kontynuowano prace uzupełniające związane z przeprowadzeniem całkowi­ tego remontu czytelni, i m agazynów bibliotecznych. W szystkie pomieszcze­ nia zostały wyposażone w nowe meble i regały. Księgozbiór czytelni został podzielony na działy tem atyczne, dodatkowo utworzono now y dział. Zain­ stalowano m agnetyczny system ochrony zbiorów, który wym agał oklejenia zbiorów paskami m agnetycznym i. Czytelnicy mają możliwość wolnego dostę­ pu do półek.

W Bibliotece W ydziału Prawa i Adm inistracji przeprowadzono remont ze względu na konieczność utworzenia nowego magazynu i czytelni książek. Remont trw ał od 11.12.2002 r. do 02.01.2003 i obejmował wym ianę okien, wyburzanie ścian i stropów, zmianę instalacji elektrycznej. W magazynie za ­ instalowano dodatkowo nowe regały. W yżej wym ienione prace remontowe umożliwiły otw arcie nowej czytelni w ydaw nictw zw artych. Jednocześnie prze­ dłużono sieć kom puterową. Rozpoczęto prace techniczne nad podłączeniem biblioteki do sieci ogólnouczelnianej. Uruchomiono czytelnię w ydaw nictw elektronicznych.

W Bibliotece Instytutu Filologii Rosyjskiej remont przebiegał w magazynie bibliotecznym ze względu na miejsce jego zalania podczas aw arii sieci w odo­ ciągowej. Dodatkowo przydzielono bibliotece pomieszczenie magazynowe.

Biblioteka Instytutu Filologii Polskiej miała problemy z korzystaniem ze sprzętu komputerowego w związku ze stanem technicznym .

M alowanie pomieszczeń miało miejsce w Bibliotece Instytutu Filologii Ger­ m ańskiej. Częściowo wymieniono sprzęt meblowy, oświetlenie, zainstalowano w entylację.

Podobny typ prac rem ontowych przeprowadzono w Bibliotece Instytutu Filologii Romańskiej. W yrem ontowano pomieszczenie z przeznaczeniem na nowy magazyn czasopism i prac magisterskich.

W Bibliotece Katedry Skandynawistyki przystosowano część pracowni technicznej katedry na m agazyn w zw iązku z przejęciem zbiorów z Biblioteki Katedry Orientalistyki i Bałtologii i rozpoczęto prace nad opracowaniem przy­ jętych zbiorów.

Ze względu na przeniesienie zbiorów Biblioteki Ośrodka Alliance Française do Collegium H. Cegielskiego kontynuowano prace nad ich uporządkowa­ niem.

W miesiącach od sierpnia do października przenosiła zbiory Biblioteka W ydziału M atem atyki i Inform atyki z Coli. M athemtaicum przy ul. M atejki

Sprawozdanie z działalności bibliotek zakładow ych

na Morasko przy ul. Umultowskięj 87. Cały księgozbiór został oznakowany kodami kreskowymi i paskami magnetycznymi w celu ujednolicenia ze zbiora­ mi czytelni.

Należy podkreślić, że kolejne biblioteki oczekują na środki finansowe z przeznaczeniem na prace remontowe. W bardzo złych warunkach pracują Biblioteka Katedry Orientalistyki i Biblioteka Instytutu Językoznaw stw a.

Podsumowując, wśród najważniejszych problemów w bibliotekach w za­ kresie systemu biblioteczno-informacyjnego należy wym ienić:

- podłączenie do sieci ogólnouczelnianej 4 bibliotek: Biblioteki W ydziału Prawa i Adm inistracji,

Biblioteki i Czytelni Brytyjskiej,

Biblioteki Kolegium Języków Obcych, Biblioteki Ogrodu Botanicznego.

- uaktywnienie gniazd sieciowych w pomieszczeniach bibliotecznych oraz zainstalowanie dodatkowych,

- uzyskanie środków finansow ych na kontynuowanie prac związanych z retokonwersją zbiorów w ydaw nictw zw artych i czasopism ,

- konwersja zbiorów Biblioteki Instytutu Historii i Biblioteki Instytutu Hi­ storii Sztuki,

- wym iana i uzupełnienie sprzętu komputerowego w poszczególnych bi­ bliotekach,

- kontynuowanie szkoleń uzupełniających w zakresie poszczególnych mo­ dułów związanych z wdrażaniem systemu HORIZON i w arsztatów szko­ leniowych,

- dbałość o w łaściw ą politykę gromadzenia przy zachowaniu właściwego poziomu selekcji bieżącej i retrospektywnej,

- zintensyfikowanie prac nad wdrożeniem modułów udostępniania i gro­ madzenia.

- nawiązanie lepszej współpracy między bibliotekami zakładowym i a Bi­ blioteką Uniwersytecką w zakresie wym iany dubletów i druków zbęd­ nych - propozycja listy elektronicznej.

- ukierunkowanie prowadzonej wym iany międzybibliotecznej krajowej i zagranicznej w zakresie w ydaw nictw zw artych, ciągłych i czasopism •- zorganizowanie w iększej liczby stanowisk komputerowych dla użyt­

kowników.

Załącznik 1

Kierownicy bibliotek zakładowych na kadencję 2 0 0 2 /0 3 -2 0 0 4 /0 5

1. Biblioteka Dydaktyczna Wydziału Biologii oraz Biblioteki Zakładowe Wydziału Biologii - mgr Violetta Morasz

2. Biblioteka Wydziału Chemii - mgr Teresa Dachtera

3. Biblioteka Instytutu Filologii Klasycznej - mgr Dorota Daleszyńska 4. Biblioteka Instytutu Filologii Polskiej - mgr Irena Horbowy

5. Biblioteka Katedry Słowiańskiej - mgr Violetta Popiel-Machnicka 6. Biblioteka Wydziału Fizyki - mgr Elżbieta Mosiężna

7. Biblioteka Obserwatorium Astronomicznego - dr Henryk Kuźmiński 8. Biblioteka Instytutu Etnologii i Antropologii Kulturowej -

mgr Iwona Grzegorczyk

9. Biblioteka Instytutu Historii - mgr Bogusława Szylin 10. Biblioteka Instytutu Historii Sztuki - dr Jerzy Domasłowski 11. Biblioteka Instytutu Prahistorii - dr Barbara Stolpiak 12. Biblioteka Katedry Muzykologii - mgr Hanna Nizińska

13. Biblioteka Wydziału Matematyki i Informatyki - mgr Halina Wydra 14. Biblioteka Instytutu Geologii - mgr Genowefa Rozmiarek

15. Biblioteka Wydziału Nauk Geograficznych i Geologicznych - mgr Danuta Czaja

16. Dwuwydziałowa Biblioteka Wydziału Nauk Społecznych i Wydziału Studiów Edukacyjnych - mgr Irena Jagodzińska

17. Biblioteka Instytutu Językoznawstwa - mgr Halina Dobska 18. Biblioteka Instytutu Filologii Angielskiej - mgr Izabela Mytko 19. Biblioteka Instytutu Filologii Germańskiej - Alicja Łowicka 20. Biblioteka Instytutu Filologii Romańskiej - mgr Jan Jabłoński

21. Biblioteka Instytutu Filologii Rosyjskiej - mgr Janina Mickiewicz-Turska 22. Biblioteka Katedry Orientalistyki - mgr Maria Weber

23. Biblioteka Katedry Glottodydaktyki i Translatoryki - mgr Elżbieta Piasecka 24. Biblioteka Katedry Skandynawistyki i Baltologii - mgr Jerzy Łosik

25. Biblioteka Wydziału Prawa i Administracji - mgr Lidia Maria Frąckowiak 26. Biblioteka Wydziału Teologicznego - Ks. mgr Feliks Lenort

27. Biblioteka Studium Nauczania Języków Obcych - mgr Anna Prus 28. Biblioteka i Czytelnia Brytyjska - mgr Joanna Kopel

29. Austriacki Ośrodek Kultury i Biblioteka - mgr Bernadetta Sturzbecher 30. Biblioteka Kolegium Języków Obcych - mgr Jadwiga Ciszewska 31. Biblioteka Ogrodu Botanicznego - mgr Małgorzata Zielińska 32. Biblioteka Ośrodka Alliance Française - mgr Karolina Jankowiak