Kalendarz Wileński Informacyjny R. 24 (1929); Kalendarz Wileński Informacyjny, Księga Adresowa Miasta Wilna R. 24 (1929) - Kujawsko-Pomorska Biblioteka Cyfrowa

Biblioteka Główna

UMK Toruń

O M

49 Z 3

KALENDARZ

WILEŃSKI IN FO R M A C yJN y

1929

K S I Ę G A A D R E S O W A M I A S T A W I L N A

/ w SPÓŁDZIELCZY BANK

D L A

HANDLU I RZEMIOSŁ

( z o g ra n ic zo n ą o d p o w ie d zia ln o śc ią )

W WILNIE

Mickiewicza 7. Telefon 2-01.

Przyjmuje W K Ł A D Y na najdogodniejszych

warunkach.

Załatwia wszelkie operacje B A N K O W E .

„LIGNOPIL“

FABRYKA SZCZOTEK, P Ę D Z L I 1 WYROBÓW

DRZEWNYCH

sp. z ogr. odp.

Nagrodzona WIELKIM MEDALEM ZŁOTYM na Targach Północnych i Wystawie Rolniczo-Przemysłowej w Wi l n i e . F a b ry k a : W ilno, W iłk o m iersk a 105,

telefon Nr. 7-41.

S k lep detaliczny: ul. Ś w . J a ń s k a 2 .

F a b r y k a wykonywa wszelkie zamówienia wchodzące w zakres

szczotkarstwa i pędzli.

W d z i a l e wyrobów galanterji drzewnej wykonują się przedmioty sportowe: saneczki sportowe, narty, oszczepy, praski rakietowe i inne.

S e d e s y bukowe, jesionowe na capach.

State dostawy dla Wojska, Kolejnictwa i Uriądów.

Z a s t ę p s t w o F a b r y k i WYCIERACZEK DYWANÓW I CHODNIKÓW

KOKOSOWYCH „WAWEL“ w Poznaniu.

W Ł O S K A SPÓŁKA AKCYJNA

RIUNIONE ADRIATICA DI SICURTA

ADRJATyCKIE TOWARZySTWO UBEZPIECZEŃ W TR yJE Ś C IE Rok założenia 1838.

Przedstawicielstwo w W i l n i e :

Plac Katedralny, ulica Magdaleny Nr. 4. Telefony 851 i 823.

Adres telegraficzny: „Aswil— Wilno"

ZJEDNOCZONE TOWARZYSTWA UBEZPIECZEŃ

„OM NIUM * I „W I LJ A“

Sp. Akc. w Warszawie — Dyrekcja Wileńska.

TOWARZySTWO UBEZPIECZEŃ „ P I A S T " — Oddział Wileński.

Wszelkie ubezpieczenia: od ognia, kradzieży, transporty, życie, szyby, konie, chomage, autocasco i odpow. cywiln.

Najdogodniejsze warunki. Solidne stosunki reasekuracyjne.

s b:

: s a

b s:

D O M B A N K O W Y

T . B U N I M O W I C Z

B A N K D E W I Z O W Y

W I L N O , W I E L K A N r . 4 4 . T E L E F O N Y : 2 5 7 , 2 7 0 I 8 3 0 .

Załatwia wszelkie operacje w zakres bankowości wchodzące, ja k to :

P r z e k a z y zagraniczne i krajowe. I n k a s o , akredytywy krajowe i zagraniczne. R a c h u n k i bieżące i w k ł a d y terminowe w walutach zagranicznych, złotych poi. i złocie.

Wynajem k a s e t e k (safes) opancerzonych.

Najbliżej centrum miasta położona w łas n a bocznica k o l e j o w a przy ul. SŁOWACKIEGO Nr. 17, posiadająca murowane składy towarowe,

place i piwnice.

Telefon 8T9. Telefon 879.

Załatwia wszelkie czynności z t r a n s p o r t e m związane, jako to:

clenie, asekuracja i t. p.

r

P O L E C A :

NARZĘDZIA

do uprawy roli fabr.

i innych;

ŻNIWIARKI I KOSIARKI

szwedzkie

czeskiej fabryki

naftowe, stałe i przewoźne, amer. fabr. „M ASSEY-

-;

TRIEURY

oryg. francuskie

szwedzkie

i inne;

BUKOWNIKI

różnej wielkości;

MŁYNY GO SPO DARSKIE

różnych systemów.

:b b

Z Y G M U N T NAGRODZKI

W IL N ® , Z A W A L N A l l - a , t e ł . 6 . 8 7 .

P r o s z ę ż ą d a ć p r o s p e k t ó w .

■

4

i

g | l 9 0 4 | BIURO T/H. G. PIOTROWSKI ¡1 9 2 8 U

D o s ta w a w s z e lk ic h M A T E R J A Ł Ó W B U D O W L A N Y C H c z ę ś c io w o te c h n ic z n y c h i c h e m ic z n y c h .

T a n ie , ła tw e , s z y b k ie i o g n io trw a łe B U D O W N I C T W O z „ H E R A K L IT U “ o ra z

p u s ta k ó w „ R O S A C O M E T T A “ . P I E C E o p a n c e rz o n e „ S Z R A J B E R A “

(zalecone przez 4 ministerstwa).

P re p a ra ty o d W I L G O C I .

P O M P Y tu rb in o w e w s z e lk ic h w y d a jn o ś c i etc. etc.

WILNO, UL. TROCKA 11 m. 9. TELEF. 13-96.

A R T Y S T A F O T O G R A F W ILNO , ULICA W IE L K A Nr. 44.

W Y K O N Y W A :

P o r t r e t y , z d ję c i a g r u p o w e , r e p r o d u k c j e p l a n ó w , o b r a z ó w i w s z e l k i e p r a c e w z a k r e s f o t o g r a f j i

w c h o d z ą c e .

Odznaczony m e d ala m i za prace artystyczne. Za staranne w y ko n a nie o trz y m a ł piśm ienne podziękow anie od Pana

P r e z y d e n t a R zplitej Polskiej.

II

BANK ZIEMIAŃSKI

WYDM AGRARNO-PARCELACYJNY

Przedstawicielstwo w Wilnie

ULICA W ILEŃSKA 30 m . 15, TEL. 4-4 3 .

NABYWA majątki do parcelacji.

W Y D A J E właścicielom awanse na dokonywaną parcelację komisową.

LI KWI DUJE serwituty.

P R Z EP R OWAD Z A pomiary.

I n f o r m a c j e listowne odwrotną pocztą.

n i

Tel. 14-40 Tel. 10-51.

C H A R T W I G , SP. A K C . ULICA W. STEFAŃSKA 29.

Centrala w Poznaniu.

O D D Z I A Ł W W I L N I E .

Kapitał akcyjny: 2.000.000 zł. Rezerwowy 1.000.000 zł.

R ok z a ło ż e n ia 1858. A d v. te le g v . „ C e b a v tw ig - .

Międzynarodowi ekspedytorzy

Oficjalni ekspedytorzy Polskich Kolei Państwowych

oraz

największych koncernów przemysłowych.

PR ZEC H O W A N IE, OPAK O W ANIE MEBLI

1 ZWÓZKA W SPEC JA LN Y C H W OZACH MEBLOWYCH.

L

M agazyny z b oczn icam i przy w szystk ich ODDZIAŁACH : B Y D G O S Z C Z , G D A Ń SK , G D Y N IA , K A T O W IC E , K R A K Ó W , L W Ó W , P O Z N A Ń , W A R S Z A W A , Ł Ó D Ź , ZBĄ SZY N , W IE D E Ń , N E U -B E N T S C H E N .

A l

n

f ZJEDNOCZONEi n

Z A K Ł A D Y

C H E M IC Z N E

I „ Z A G O Ż D Ż O N "

N a g r o d z o n e w i e l o m a m e d a l a m i n a W y s ta w a c h K r a jo w y c h .

Biuro s p rz e d a ż y : W iln o , Jagiellońska 8.

P o l e c a :

„ANTILIT“ — preparat zabezpieczający przed tworzeniem się kamienia w kotłach parowych i parowozach.

EMULSYNA“ — Smar-emulsja dla obrabiarek metali, maszyn szybkobieżnych i pyłochłon do podłóg.

FARBY P RZ ECi W OGNIOWE „FENIX“ — zabezpieczające bu­

dynki i konstrukcje drewniane przeciw pożarom.

FARBY WODNO - OLEJNE „ZAGOŻDŻON“ — do malowania tynków i drzewa.

FARBY MINERALNE „FENIX“ — na zaprawy cementowe, szla­

chetne i tynki zwykłe.

„IMPREGNOL“ — preparat do zabezpieczania od grzyba i pro­

cesów gnilnych.

„KREOZOTAN-ZAGOŻDŻON“ — środek dezynfekcyjny.

”KREOZOTAN - ZAGOŻDŻON 2 “ — pyłochłonna emulsja dezyn­

fekcyjna.

PASTA „FENIKS" — do zmywania farb olejnych i lakierów.

(

/

T o w a rz y s tw o U bezpieczeń

„EUROPA“

SP. AKC. W WARSZAWIE.

GŁÓWNY INSPEKTORAT w WILNIE, Jagiellońska 3 m. 5.

Przyjmuje U B E Z PIE C Z E N IA Ż Y C IO W E z badaniem lekarskiem i bez b ad an ia na naj­

bardziej d o g o d n y ch warunkach.

Za rok 1926— 1927 T ow arzystw o w y p ła ciło ubezpieczonym d yw id en d y w w y so k o ści 20 %•

♦♦♦ ■ ^-.... ... ... * ♦♦♦

Lecznica L i M i e p Stowarzyszenia Pomocy Sanitarnej

W I L N O , W I L E Ń S K A N r . 2 8 , T E L E F O N N r . 8 4 6 .

W przychodni przyjmują l e k a r z e specjaliści.

W SZPITALU ODDZlAŁy : wewnętrzny, oczny, nerwowy, chirurgiczny, ginekologiczny oraz dla stałych c h o r y c h moczopłciowych.

G A B I N E T ROENTGENA I ELEKTRO - LECZNICZY.

LECZENIE promieniami Roentgena i elektrycznością, fotografowanie, prześwietlanie, elektryczne wanny, elektryczny masaż.

P rz y ję c ia od g. 10 — 3.

♦ ♦ ♦ | ^ — ... ' "" — | ♦ ♦ ♦

r

B . S Z T I ^ A L L A

V

nagrodzona medalem złotym na wystawie Handlowo-Przemysłowej w Paryżu.

WILNO, ULICA AD. MICKIEWICZA (róg Tatarskiej), TELEFON 451.

LETNIA WERANDA W OGRODZIE.

PO LECA W Ł A SN E W YROBY C U K IER N IC ZE P IE R W SZ O R Z Ę D N E J JAKOŚCI.

K oncerty od god zin y 5 1/2 w iecz.

0/H. B tfflT IILEÍ5II

W ILNO , ULICA W ILEŃSKA 31.

TELEFON 382.

P o l e c a : to w a ry w e łn ia n e n a m ę s k i e i d am skie u b r a n i a , korty b a w e łn ia n e , to w ary bieliźniane, kołdry, p o d u s z k i , w atę , sienniki, pończochy, sk a rp e ty .

G arnitury i p alta ro b im y n a za m ó w ie n ia z naszych to w aró w . D uży w ybór. C en y niskie.

JED W A B IE W RÓŻNYCH GATUNKACH.

W. W. P. P. U rz ę d n ik o m i w o jsk o ­ w ym d a je m y to w a r n a r a t y n a d o g o d n y c h w a ru n k a c h .

i

F irm a egzystuje od 1919 r. ,

m m n w il e ń s k a

SPÓŁKA PARGELACYJNA

W iln o , ulica Ad. Mickiewicza 4.

Telefon Nr. 5-45.

P o d kierow nictw em u p o w a ż n io ­ nych d o z a w o d o w e g o w y k o n y w a ­ n ia p a rc e la c ji osó b p rz e p ro w a d z a p a rc e la c ję p o sia d ło śc i ziem skich o raz p o d kierow nictw em M ierni­

czych P rzy sięg ły ch w y k o n u j e w szelkiego ro d zaju ro b o ty p o m ia ­ row e, z w i ą z a n e z p a rc e la c ją , l i k w i d a c j ą służebności i t. p.

PO SIA D A DUŻY W Y B Ó R PARCEL NA SPR ZED A Ż.

S T A Ł A W Y S T A W A D Z IE Ł SZTU K I A N TY K W A K N IA I S A L A LICY TA C.

PAŁAC SZTUKI

KUPNO — KOMIS — SPRZEDAŻ — z wolnej ręki i przez licytację:

antyków , bronzów , ceram iki, szkła, p orcelany, obrazów , sztychów , kilimów, dyw anów , tkanin, oręża, zegarów i t. p. U rząd zan ie specjalnych w ystaw i licytacyj p ry w a tn y c h kolekcji dzieł sztuki, stylow ych u rzą d ze ń m ieszka­

niow ych i t. p.

Licytacje odbywają się co dwa tygodnie.

B iuro czynne codziennie (prócz św iąt) od g. 10 do 7 po poł.

WARSZAWA, ul. Trębacka 2. I-sze piętro. Tel. 317-87-

VI

)0*=a®E==»0*=3®C='000

H L E Ś N E i P A R C E L A C Y J N E

inż. leśnictw a J- ŁA STO W SK l.

W i l n o , M i c k i e w i c z a 4 2 m . 5 , t e l e f o n 1 0 - 8 4 . I n f o r m a c j e o d g o d z . 1 0 — 1 1 i 5 — 6 w i e c z .

Szacowanie lasów i majątków ziemskich, sporządzanie planów gospodarstw leśnych, parcelacja maj. ziemskich, wyjednywanie pożyczek w Bankach

Rolnym i Ziemskim.

0

W. Borkowski

W I L N O .

M ick iew icza 5. T elef. 372.

O d d z i a ł :

Ś -to J a ń sk a 1. T elef. 371.

P A P IE R , M A TER JA LY piśm ienne, G A L A N T E R JA b iurkow a i t, p.

Otworzono specjalne dz i a ł y : M A T E R Y A Ł Ó W m alarskich,

rysunkow ych i k reślarskich.

Z A B A W E K RAM.

D ostaw a do biur i szkól z o d p o ­ w iednim rabatem .

N ajw iększy w y b ó r ! N ajniższe c e n y !

= > ^ g y = = i B

W. Charytonowlcz i S-ka

wiEtmy h mnoion

WILNO,

ul- Adama Mickiewicza 7- Telefon 9-71.

OGROMNY WYBÓR.

CENY TANIE.

B i u r o i s p r z e d a ż h u r t o w a : WILNO, Wielka Nr. 58.

Telefon 3-92.

In ży n iero w ie H. JENSZ, WŁ. JACEW1CZ i S‘"

BIURO INŻYNIERYJNO - MELJOKACYJNE

Wilno, ulica Portowa Nr. 28. Tel. 13-11.

STUDJA, EKSPERTYZY, SPORZĄDZANIE PROJEKTÓW , KOSZTORYSÓW, WYKONYWANIE ro b ó t i KIEROWNICTWO.

D Z I A Ł Y :

z a k ł a d y o sile w odnej, m osty, o dw odnianie i naw od n ian ie łąk i pól, reg u lacja rzek , staw y ry b n e , w odociągi i kanalizacje: a) m iast, b) dom ow a.

VII

■ T O W A R Z Y S T W O A K C Y J N E U B E Z P I E C Z E Ń ^

99 POLONIA

W W A R S Z A W I E .

i i

Założone w 1917 roku.

ODDZIAŁ w W iln ie , u l. A d . M ic k ie w ic z a 29, t e l e f o n 321.

Przyjmuje u b e z p i e c z e n i a : od ognia, transportów kolejowych, rzecznych i morskich, od kradzieży z włamaniem oraz rabunku,

szyb wystawowych, oraz od odpowiedzialności cywilnej.

CENTRALA w W a rs z a w ie , plac Napoleona Nr. 3.

T o w a r z y s t w o pozostaje w stosunkach z pierwszorzędnymi r e a s e k u r a t o r a m i w ANGLJI, FRANCJI, SZW A JCARJI, SKANDYNAW JI, W ŁOSZECH i otrzymuje nawzajem odpowiedni

ekwiwalent składki.

Towarzystwo posiada szereg własnych nieruchomości.

Oddziały i Reprezentacje T-wa: BYDGOSZCZ, CZĘSTOCHOWA. GRUDZIĄDZ KATOWICE, KRAKÓW, LWÓW, ŁÓDŹ, ŁUCK, POZNAŃ, RÓWNE, WILNO.

POZNAŃSKO-WARSZAWSKIE

¡ l i o U ta jii

Sp. Akc.

W POZNANIU

O D D Z I A Ł W I L E Ń S K I ul. A- Mickiewicza 7. Tel. 825-

U B E Z P I E C Z E N I E

od o g n ia , k rad z ież y z w łam a­

niem , s z k ó d w odociągow ych, nieszczęśliw ych w y p a d k ó w , odpow iedzialności p r a w n o - c y w i l n e j i a u t o c a s c o . u b e z p i e c z e n i e :

uczącej się m ł o d z i e ż y w szy­

stkich zakładów n a u k o w y c h od nieszczęśliw ych w ypadków .

FABRYKA CHEMICZNA

„ S P Ó Ł C H E M

MYDŁA toaletowe, ATRAMENTY różnych

gatunków i kolorów.

LAK kancelaryjny i butelkowy.

TUSZE do stempli.

KAUCZUK i METAL.

GUMA arabska.

KREDKI szkolne białe i kolorowe

i inne ARTYKUŁY kancelaryjne.

:a

K S I Ę G A R N I A I S K Ł A D N U T

GEBETHNERA & WOLFFA i S-ki

WILNO, ULICA MICKIEWICZA Nr. 7. TELEFON 624.

Stale zaopatrzona w DZIEŁA NAUKOWE z wszelkich gałęzi wiedzy. LITERATURA PIĘKNA polska i obca. PODRĘCZNIKI SZKOLNE dla szkół powszechnych, średnich

i wyższych. NUTY i nowości muzyczne w wielkim wyborze.

D :

Zamówienia wysyłamy odwrotną pocztą.

W. PUHACZEWSKI

S K Ł A D

M A T E R JA Ł Ó W PIŚMIENNYCH i KAN CELARYJNYCH

(dawniej RIO) w Wilnie, Zamkowa Nr. 7.

P o l e c a w w ielkim w y b o rz e : P ap ie r, m aterjaly piśm ienne, kancelaryjne, artykuły m a lar­

skie, k reślarskie, o brazy i ram y.

K S I Ę G A R N I A W O J S K O W A i S K Ł A D M A T E R J A Ł Ó W P I Ś M I E N N Y C H

w Lidzie, Suwalska Nr. 46.

P o leca w w ielkim w y b o rz e : K siążki z w szelkich dziedzin w iedzy. M aterjaly piśm ienne

i kancelaryjne.

D o s ta w y d o B IUR, U R Z Ę D Ó W i S Z K Ó Ł

G A B I N Ł T

KOSMETYKI HIGJENICZNEJ

P O P R A W IA , PIELĘGNUJE CERĘ, WŁOSY, PRZYWRACA NORMALNY PODKŁAD TŁUSZ­

CZOWY SKÓRY TWARZY.

USUWA ZMARSZCZKI ORAZ INNE DEFEKTY I WADY CERY.

P R Z Y JĘ C IA I I---2 I 4 ---- 6 W i l n o , Jagiellońska 8 m . 14

(pierw sze piętro).

S K L E P R O B Ó T R Ę C Z N Y C H

66 aa

Wilno, D om inikań ska 17.

P o le c a : B a w e łn y D M C , N ici L acet, J e d w a b ie , W ełny, W łóczki i t. d.

N iezb ęd n e m a t e r j a ł y d o ro b ó t ręcznych. P rzy jm u je z a m ó w ie n ia listow nie i w y k o n u je obstalu n k i.

H U R T. D ETAL.

S K Ł A D f o r te p ia n ó w , p ia n in i fisfra rm o n ij

r \ Ą D n I I 7 ę 1 /* A Wilno, ul. N ie m ie c k a 3, m- 6 f \ . / / / j D f V V / V r U A / l (istn ieje od r. 1874).

PRZEDSTAWICIELSTWO najstarszych fabryk POLSKICH.

(Najwyższe n a g r o d y na wystawach europejskich ZŁOTE MEDALE na Targach Północnych w Wilnie), a również zagranicznych:

ARNOLD FIBIGER B. SOMMERFELD ANTONI DRYGAS PLEYEL - PARIS

WILNO, UL. ZAMKOWA Nr. 5.

WYROBY WŁASNE.

Z akład w y ro b ó w kościelnych, zło­

tych, sreb rn y ch i platero w an y ch . M onstrancje, puszki do Kom unji św ., K rzyże p rocesyjne, kielichy, lićhtarze rozm aitych w ym iarów , try b u la rz e (kadzielnice), latarnie, kociołki do w o d y św ., tarcze, bal­

dachim y (parasolow e i o 4 kijach), suknie (szaty) m etalow e do o b ra ­ zów św . O dnaw iam i prze ra b iam sta re a p a raty kościelne. Z łocenie i sre b rz e n ie galw aniczne w ogniu.

W ILEŃ SK I D O ty

Towarowo - Przemysłowy

S p . Akc.

O k tic E ie w i e ż a 1 8 .

T O W A R Y w łókiennicze w szelkiego rodzaju.

G A L A N T E R JA dam ska i m ęska.

K O N FEK C JA dam ska i m ęska.

O b u w i e .

WINA KRAJOW E

WYTWÓRNI

Władysław OSfIOŁOUSKI

; Wilno, Kazimierzowski zauł. 9.

S zczegółow a an a liza stw ier-

; d za , iż n a t u r a l n e wina owocowe p o sia d a ją wysoką w artość odżyw czą i leczniczą, są zdrow e i lepsze od byle- jakiej) w i n o etykietacl)

z a g r a n i c z n y c h ) . o Ż ą d a ć w s z ę d z i e ! D

> i

UL. T Y Z E N H A U Z O W S K A 16.

E G Z Y S T U J E O D I 8 8 4 R O K U .

Z oddziałam i dla cho ry ch ocznych i chirurgicznych.

P rzyjm ow ani są chorzy na choroby:

O c z n e

W e w n ę t r z n e i C h i r u r g i c z n e n a salę o g ó l n ą i do osobnych

gabinetów . C eny um iarkow ane.

O pieka stała lekarska

X

r ¡ ^{BIU RO} PULUYMl - lELHUtlflE^

55

R O L A “

Sp. z ogr. odpow.

w Wilnie, przy ul. Uniwersyteckiej 2 m. 2.

Telef. 13-82.

W ykonyw a w szelkiego rodzaju prace w zak res m iernictw a w chodzące: pomiary dla potrzeb gospodarczych, h ip o tek , po­

działy w spólnot (rodzinne), pomiary m iast ze sporządzeniem odpowiednich planów r e ­ gulacyjnych, plany w arstw icow e, niw e­

lacje, stu d ja rzek, dróg i kolei, p arcelacje, scalenie»gruntów (kom asacje), likw idację służebności (serw itu ty ), ek sp erty zy sądo­

we etc.

M eljoracje rolne, osuszanie i naw odnia­

nie rowam i otw artem i, drenow anie, plany dla k o n cesji praw now odnych i przem y­

słow ych.

P rz y jm u je m a ją tk i do c a łk o w ite g o roz- s p rz e d a n ia w d ro d ze p a rc e la c ji.

R oboty p o m ia ro w o -m e ljo ra c y jn e w y ­ k o n y w a n e s ą pod k ie ro w n ic tw e m :

Tadeusza Stulgińskiego, inżyniera komunikacji upoważnionego do wy­

konywania melioracji z kredytemBan- ku Rolnego mierniczego przysięgłego oraz Justyna Cywińskiego inżyniera

mierniczego. ,

Zarzad: W. BAO IEN SK1

,

DOM HANDLOWY

WILNO, UL WIELKA 7, TEL. 11-55.

Sukno, kamgarny i jedwabie.

Towary wełniane i lniane

ŻYR AR D O W S K IE .

W ysokie gatunki. Ceny niskie.

W IELKA Nr. 7. TELEFON 11-55.

J k

Poleca O B U W I E wszelkiego rodzaju najnowszych fasonów z towarów krajowych i zagra­

nicznych, po cenach dostępnych- S K L E P O B U W IA

WŁ. CZAPLIŃSKIEGO

WILNO, DOMINIKAŃSKA 8.

FILJA: ZAMKOWA Nr. 4.

P IEKAR N IA

„KONGRESÓWKA“

d aw n . HR. A . TYSZKIEWICZA W . S t e f a ń s k a 31, t e l . 454.

1

F I L J E :

- W . S tefańska 29 W iłk o m iersk a 13 Z arze cz e 22 W ito ld o w a 24 G iedym inow ska 54.

Poleca stale świeże pieczywo oraz przyjmuje o b s t a l u n k i .

Cen y k o n k u r e n c y jn e.

S K Ł A D M E B L I

Z JE D N O C Z E N I ST O L A R Z E

W WILNIE, TROCKA 6.

Wielki wybór rolnych M E B L I własnych war­

sztatów. Przyjmuje zamówienia na całkowite urządzenia BIUR, URZĘDÓW, RÓŻNYCH INSTY-

TUCYJ, BANKÓW i t. d.

P O L S K I S K Ł A D A P T E C Z N Y

Władysława TRUBIŁŁY

Wilno, Ludwisarska 12, róg Tatarskiej.

Z a o p a trz o n y w e w szelkie to w a ry ap teczn e, kosm etyczne i p erfu m e­

ry jn e. Z am ó w ie n ia z prow incji z a ła tw ia o d w ro tn ą pocztą.

Spdtdzleinla Bazar Przemysłu Lol

W iln o , ul. Z am ko w a 8.

Poleca po cenach hurtowych i detalicznych autentyczne

WYROBY LUDOWE

(ze wszystkich dzielnic Polski).

►

ZAKŁAD CYNKOGRAFICZNY egzystuje od roku 1919-go

F. ZANIEWSKI

Wilno, Wielka 3 m. 9.

Klisze d o druku je d n o b a rw n e i w ielo b arw n e.

1000«

ODLEWNIA i Pracownia Mechaniczna

„METALOWIEC“

J Ó Z E F A P R Z Y G O D S K I E G O

KIJOWSKA 11 m. 20.

D zw ony, dzw onki, b u d o w lan e okucie, d ro b n e m aso w e o d lew y żeliw ne, m osiężne

i g a lw a n iz a c ja . NIKLOWANIE, MOSIĘDZOWANIE

i t. d.

---■ n o o o i

o o o o o o o o o c D o o o o c D O o o o o c o o n a o o o o o o

o o

§

§

§

K O K S o d lew n iczy , k o w a lsk i i ga- O O IV U I \ o zow y (i d la g a z o g e n e ra to - O O ró w ) ślą sk i i k a rw iń s k i O

poleca w najlepszych gatunkach

PRZEDSTAWICIELSTWO 8 HANDL.-PRZEMYSŁOWE

O is tn ie ją c e p rz e sz ło BO la t. q

8 Wilno, ul. Jagiellońska 3, telef. 811. 8 o o o o o o o o a o o o o o a x ) O c x D Q O o o o o o x ) a r ) o o

M. DEULL

«lll|||l',0" --- ----... O-HUIU»

BIURO RACHUNKOWE

S. GĄSIOROWSKIEJ

Wilno, ul. Mickiewicza 8.

P ro w a d z i k s i ę g i rac h u n k o w e i ko n tro lę rac h u n k ó w , ze sta w ia b ilan se, sp o rz ą d z a sp ra w o z d a n ia

przed sięb io rstw h an d lo w y c h , przem ysłow ych, m a j ą t k ó w r o l n y c h , spółd zieln i i t. p.

«llll|||H|.«.———— " ... ——...

X II

PRACOWNIA UBIORÓW MĘSKICH I KOSTJUMÓW DAMSKICH _ L

MORAWSKI

Wilno, Mickiewicza Nr. 56.

T am że p rz y jm u je się w szelk ą g a rd e ­ ro b ę do o d św ie ż a n ia i p ra so w a n ia .

P O L S K I E B I U R O P O D R Ó Ż Y

„ O R B I S “

ODDZIAŁ w WILNIE: ul. Mickiewicza 11-a (róg Śniadeckich). Tel. 8-83.

S p rze d a ż biletó w k o le jo w y c h do w s z y s t­

k ic h s ta c ji w s z y s tk ic h k la s (do 7-n;iu dni p rzed w yjazdem ).

B ile ty o k rę ż n e , p o w ro tn e i z a g ra n ic z n e . W sz e lk ie in fo rm a c je w s p ra w a c h p o d ró ży . B iu ro czy n n e w d n ie p o w szed n ie od 9 do 4 i p ó ł., w n ied ziele i ś w ię ta od godz. 10 do

12 i pół.

£ 3Ś

BYŁY MAJ S T E R FIRMY

PAWEŁ BURE

W ito ld J u r e w ic z

W ilno, M ickiew icza 4.

P o leca n a jr o z m a its z e i n a jle p s z e Z E G A R K I o r a z B 1Ź U T E R JĘ p o cen act) p r z y s tę p n y c h . N a p r a w a z d łu g o te r m in o w ą g w a r a n c ją .

F ilji n ie p o s ia d a .

Z a p o d s z y w a ją c y c h s ię p o d m o ją f ir m ę n ie o d p o w ia d a m .

SKŁAD APARATÓW I MAT. FOTOGRAF.

C l ) . K o ł y s z ą Wilno, ul. M ickiewicza 4,

telefon Nr. 11-29.

Przyjmuje roboty amatorskie.

Jeneralna reprezentacja T-wa „ K O D A K " .

( T B I U R O T E C H N I C Z N O - H A N D L O W E ^ A . K a w e n o k. i Inżynier

Wilno, W ielka 66. Tek 13-80, p ry w. 10-47.

B E N N O S C H IL D E s u s z a r n i e p a ro w e i fabr. m a s z y n .

J

W ^

" M E C H A N I C Z N E W A R S Z T A T Y '>

S T O L A R S K I E

I , Pawiionis i J. Gapaoowicz

WILNO, ULICA RYDZA ŚMIGŁEGO 22.

Wykonanie wszelkich robót w zakres stolarstwa wchodzących.

A

1

KURSY K O E D U K A C Y J N E

| i m . K S . P IO T R A S K A R G I g

® Wilno, ul. Mickiewicza 22.

<g> 7 ffl,

@ dla dorosłych w zakresie gimnazjal- ®

<g nym przygotowują do klas lii—VIII ® g włącznie. Nauka wgodz. od 16—21. g

# Opłata miesięczna. ®

* Typ humanistyczny i matematyczno* ®

g przyrodniczy. ®

¡¡■¡ Język niemiecki lub francuski. S?

r

. Józefa Hejhera.

1 W ILNO,

ulica A dam a M ickiewicza 9,

V.

FIL JE : ulica Ludwisarska 1,

O strobram ska 5 m.

MIEJSKI KINEMATOGRAF KULTURALNO-OŚW IATOW Y

W W IL N IE .

W y św ietla w yłqcznie filmy, które u zy sk ały a p r o b a tę M inistr. W yzn.

i O św . P ubliczn eg o , ja k o do zw o ­ lone d la dzieci i m łodzieży.

C e n a n a p a rte r — 80 gr.

C e n a n a g a le rję — 40 gr.

SKŁAD FARB

Jana Mazurkiewicza

w Wilnie, Dominikańska 11.

P o lec a: P o k o sty , P ędzle, F a rb y o lejne i e m a ljo w a n e i t. d.

T o w a r w y b o ro w y . | C e n y n a jni żs ze .

LABORATORJUM

PERFUIUIERYJNO - KOSMETYCZNE -

..DIVINA“ I*

r

WILNO, ulica Uniwersytecka Nr.

S P Ó Ł D Z IE L C Z Y BA N K £>

RZEMIEŚLNIKÓW I KUPCÓW POLSKICH W WILNIE

S p ó łd zieln ia z o g ra n ic z o n ą o d p o w ie d zialn o śc ią

W iln o , N ie m ie ck a 26. T el. 787. K onto c ze k . P.K.O. N r. 80.605. S k ró t. t e l . ; ,.RZEMBANK“ . Z n ła'w in w sz e lk ie o p e ra c je w z a k r e s b a n k o w o śc i w c h o d zą c e.

____________ Przyjm ow anie w kładów od najm niejszych snm.___________________________ I

ENSKA S Z K O Ł A Z A W O D O W A D O K S Z T A Ł C A JĄ C A ® )

rnTUŁ U fi urn niuv I DD7 m V C in illV I n

( D Z IA Ł H A N D L O W Y I P R Z E M Y S Ł O W Y )

i m . M . K O N O P N I C K I E J

w W i l n ie , u li c a W ile ń s k a 1 0.

P r z y jm u je u c z e n n ic e z e ś w ia d e c tw a m i 4 —5 oclił z . s z k o ły p o w sz e c h n e j).

ZAKŁAD MECHANICZNY

W. PIOTROWSKIEGO

Trocka 13.

Specjalność:

MASZYNY I NARZĘDZIA ROLNICZE.

pj

v ' ' ' M i e r a

w Wilnie, ulica D om inikańska 1 4.

K upuje książki używ ane, p rzyjm uje w komis, oraz posiada na' składzie stale książki rzad k ie i w y c z e r­

pane.

SI. Stankiewicz

KSIĘGARNIA

I MATERJAŁY PIŚMIENNE Wilno, O strobram ska 2.

P o s i a d a w szelkie podręczniki szkolne i k s i ą ż k i do czytania, ró żn e k a l e n d a r z e , senniki, listow niki, flirty, ścianki do k a ­

len d arzy , ż u r n a l e m ó d .

^ ... ... ... J

R E S T A U R A C J A

„Z IE M IF lh S K R

AD. MICKIEWICZA 9.

Wydaje smaczne obiady w wielkim wy­

borze Bufet zaopatrzony w wyśmienite zakąski zimne i gorące. Podczasobiadów i kolacji przygrywa znakomity zespół

muzyczny.

Restauracja otwarta do g. 3 w nocy

s

a es

r* Sktad mebli i łóżek mełalowycti §

B. ŁOKUCIEWSKI l

B I U R O I S K Ł A O | Wilno, Ad. Mickiewicza 42 Ifil ZA K ŁA D Y STO L A R S K IE fj

S P E C J A L N O Ś Ć : U

Urządzenia szkolne, biurowe, oraz całkowite ^ urządzenia internatów i wszelkich instytucji. |£j Łóika metalowe na najlepszych patentowa- IR]

nych siatkach MATRA. m

WYTWÓRNIA TAPICERSKA. „j

WYTWÓRNIA ARTYKUŁÓW GOSPODARCZYCH „ B N W B “

NAUMA WAJNSZTEJNA

Wilno, ul. Trocka 9. Teł■ 500.

Istnieje od 1903 r.

S p e c j a l n o ś ć : H ERBA TA „K A R A W A N “,

K AW A „M O K K A “ ) K A K A O H O L E N D E R S K IE .

S K Ł A D na czyń k u c h e n n y c h , p rz e d m io tó w g o s p o d a rs tw a d o m o w e g o , P IE C E , W A G I, W Y R O B Y ż e la z n e , n o ż o w e , b la s z a n e i d rz e w n e P O L E C A :

S. H. K U L E S Z A W ilno, Zamkowa 3.

Dla in sty tu cji P aństw ow ych i p ryw atnych chętnie służym y na w iększe dostaw y pisemnemi ofertam i.

XV

r

^{wilradio rr^ R o}

WILNO, ULICA MICKIEWICZA Nr. 23, TEL. 4-05.

D z ia ł R a d io

Poleca odbiorniki detektorowe i lampowe od najprostszych do naj­

bardziej nowoczesnych ekradyn na ekranowych lampach, wyrobu Zakł. Radjot. „ Wi l r a d i o “, Polskich Zakładów Marconi, Sp. Akc.

Wszelki sprzęt radjotechniczny.

Ładowanie akumulatorów, naprawy i uselektywnianie odbiorników.

D z ia ł P r ą d ó w S i l n y c h

Dostawa ze składów konsygnacyjnych, maszyn, kabli i wszelkich przyrządów elektrycznych. Projekta, instalacje niskiego

i wysokiego napięcia.

Najstarsza firma na Wileńszczyźnie.

i^osiav

r BIURO Techniczno-H andlow e

I ii. KIERSNOWSKI i KROŻOŁEK - S-ka

Wilno, ulica Jagiellońska 8, telefon Nr. 560.

A d r e s t e l e g r a f i c z n y : K R U K I E R W I L N O .

8

W irnik turbiny.

Wykonuje:

BUDOWY ELEKTROWNI CIEPLNYCH i WODNYCH, CENTRALNE OGRZEWANIE.

Uskutecznia:

DOSTAWY TURBIN WODNYCH wytwórni Towarzystwa Przemysłu Metalowego K. RUDZ KI i S-ka, MASZYN 1 PĘDNI Z MONTAŻEM, KAS PANCERNYCH OGNIO­

TRWAŁYCH, LAMP nattowo-żarowych, słuchawek— , głośników— , trans­

formatorów — , i kondensatorów radjowych fabryki „POLMET“. PAPY specjalnej dachowej asfaltowej „ K o r i o I i t “ , silników elektrycznych, silników ropowych.

Kompletne urządzenia b i u r o w e .

I I

I

B C D C O E S XVI

J

ROK WYDAWNICTWA XXIV.

KALENDARZ

WILEŃSKI INFORMACYJNY

NA ROK

1929

N A K Ł A D E M I D R U K I E M

JÓZEFA ZAWADZKIEGO W WILNIE

i;i 1111111111111111111111111111111111111111111111111111111111 ii 1111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111 m 1111111111111111111111111111111111111 ii 11111111111111111111111111111111111111111 ^

| KSIĘGARNIA JÓZEFA ZAWADZKIEGO |

W WILNIE., Z a m k o w a 2 2 p o le c a o s t a t n i e w y d a w n i c t w a w ła s n e : I F E D O R O W IC Z Z. K ra jo w e zw ierzęta s s ą c e .

212 str., 108 ilu stracji w tekście. C e n a zł. 8.— §

„D r. F edo ro w icz p o d ją ł się śm ia łe g o z a d a n ia ze­

b r a n ia w szystkich d a n y c h o zw ie rzę tac h ssą cy c h ziem polskich. N a p is a n ie te g o dzieła jest w y bitng zasługg, o d d a n ą faunistom polskim i m iłośnikom ojczystej p rzy ­ ro d y “ . (K osm os 1928).

„K siąż k a z a słu g u je n a u w a g ę stu d ju jąc y ch przy- ro d ę , n au c zy c ie lstw a , le śników i m łodzieży szkolnej, d la k tórej sta n o w ić będzie n ie w ą tp liw ie d u żą pom oc przy pie rw sz y ch p ró b a c h p o z n a w a n ia k r a j o w y c h ssa k ó w “ . (Przyr. i Technika 1928).

i M A P A W OJEW ÓDZTW A WlLEŃSK]EGO-i=30o.ooo

: z a w ie ra ją c a k ilk a tysięcy m iejscow ości (w tej liczbie m iasta , m iaste cz k a, w iększe w sie i m ajątk i) z ozn aczen iem p a ra fji rz.-katol., u rzęd ó w p o czto ­ w y ch i gm innych, stacji kolejo w y ch , kolei, d ró g : bitych o ra z trak tó w , rzek i jezior, g ra n ic w oje-

w ódzkich, p o w iato w y c h i gm innych i t. d.

C e n a w ark u sz u lub złóż. w okł. . . zł. 5.— |

„ p o d k le j, n a p łó tn ie z w a łk a m i zł. 10.— |

| P U Z Y N 1 N A G . W W iln ie i w d w o ra c h litew sk ich .

' P a m ię tn ik z la t 1815—1843. O p ra c o w a ł H. M ościcki : i A. C z artk o w sk i, str. 389+X V lll-j-6 nlb., 18 ilu ­

strac ji p o rtre to w y ch i 27 w injet. C e n a zł. 18. |

„ P u z y n in a b e z p rete n sjo n a ln em i, a le p ełn em i p la ­ styki i życia sło w a n i m a lu je b arw n y , k alejd o sk o p o w o r . ru ch liw y o b ra z życia d w o ró w i p a ła c ó w litew skich o raz - *" sp o łe c z e ń stw a m iejsk ieg o w W iln ie . . .

“ P a m ię tn ik jej sta n o w i lek tu rę n iezm iernie c ie k a w ą 4 n iety lk o d la ludzi in tere su ją c y c h się h isto rją, a le d la

* k a ż d e g o in telig en tn e g o czy teln ik a. O d b ę d z ie on m iłą, n ie n u ż ą c ą w ę d ró w k ę p o szerokich ro zło g a ch naszej

>■ przeszło ści“. (K urjer P oranny 1928).

w „ L ite ra tu ra w y d o b y ta z la m u sa p rz e sz ło ś c i. . . o p o s y p a n a puszkiem o d le g ły ch w spom nień... S ztam buch,

** w którym dużo syntym entu.

® O s o b n a w z m ia n k a n ależ y się ilu stracjo m , zw łasz- - cza w injetom . Z a w ie ra ją klejn o cik i“ . . .

“ (Kurjer W arszawski 1928).

1 W 1 L N O w d zieja ch k siążk i p olsk iej.

H istoryczno - statystyczny zary s pro d u k cji k sią ż ­ k ow ej w ileńskiej o d XVI d o k o ń c a XIX w ieku.

24 str. 10 ilustr., C e n a egz. num erów , zł. 2.— |

iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiii iiiimiiiiiiłiiiiiiiiiiiiiuimiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiir:

O przewidywaniu pogody.

W iadom o pow szechnie, że pogoda w naszym kraju, ja k rów nież w znacz­

nej części Europy, nie odznacza się stałością. Po k ilk u lub k ilk u n astu dniach pięknych, słonecznych i suchych następuje pogoda pochm urna, dżdżysta i chłod­

na, lub też naprzem ian słoneczna i dżdżysta. Z m iany te następują zw ykle dość szybko. Nic więc dziwnego, że ludzie in teresu ją się jej przebiegiem i sta ra ją się przew idzieć stan y pogody w przyszłości, aby stosow nie do nich układać swoje życie i prace. To zainteresow anie się pogodą wyraziło się oddaw na w próbach przew idyw ania jej sta n u w ta k zw. kalendarzach długoletnich, gdzie przew ażnie w naiw ny i na niczem nie oparty sposób podaw ane są przew idyw ania n a rok lub więcej naprzód. Samo przez się je st jasne, że ta k ie przew idyw ania nie są poważne i nie rozw iązują zagadnienia, któ re pow inno być o parte n a dostrzeże­

niach zjawisk i praw ach niem i kierujących. P ow ażnie zaczęto zajmować się po- godoznaw stw em niezbyt daw no, bo dopiero około 1831 r., ale silniejszy im puls do tego był dany znacznie później, bo dopiero w roku 1854. M ianowicie d n ia 14-go listo p ad a 1854 r. gw ałtow na burza n a m orzu C zarnem zatopiła jed en z n a j­

większych statków francuskich w ojennych, biorących udział w w ojnie K rym skiej;

w ślad za tym h uraganem silne w ichury rozigrały się w E uropie Zachodniej,

W A ustrji i w Algerze. W tedy to z polecenia francuskiego M inisterjum W ojny, Le V errier, znakom ity astronom , zapytał m eteorologów krain, naw iedzonych k lę­

ską, o obserwacje, tyczące stanu atm osfery pom iędzy 12 a 16 listopada. Po roz­

p atrzeniu tych obserw acyj okazało się, że klęski, spow odow anej burzą m orską, m ożna byłoby uniknąć, gdyby te spostrzeżenia; były zebrane dość wcześnie, a ostrzeżenie zakom unikow ane za pom ocą telegrafu flocie w ojennej. Ton w ypa­

dek zadecydow ał o założeniu państw ow ych instytucji, t. zw. b iu r lub instytutów m eteorologicznych, m ających m iędzy in n em i za zadanie inform ow anie codzienne o stanie pogody i grożących niebezpieczeństw ach, w ynikających z burz, h u rag a­

nów i t. p. W e w szystkich krajach Europy, a później i w innych częściach św iata zorganizow ano m nóstw o punktów , n a których obserw atorow ie no tu ją przebieg pogody, jak to; tem p eratu rę, ciśnienie, w iatr i siłę jogo, zachm urzenie i opady deszcz,’ śnieg i grad), usłonecznienie i t. p. O bserw acje te opracow ują zwykle cen traln e instytucje państw ow o (w Polsce P aństw ow y In sty tu t M eteorologiczny) w celu poznania k lim atu i praw , kierujących pogodą. Prócz tego, pew ne sp e ­ cjalne p u n k ty przysyłają codziennie dane obserw acyjne do centrali, gdzie zebrane łącznie z danem i z zagranicy, pozw alają n a opracow anie t. zw. m ap synoptycz­

nych, na podstaw ie któ ry ch m ożna nie tylko uchw ycić przebieg pogody dla d a ­ nego’ kraju, lecz i skonstatow ać przyczyny, kształtujące pogodę oraz przewidzieć jej rozwój w czasie najbliższym . Je d n y m z najw ażniejszych czynników pogodo- tw órczych je st ciśnienie atm osferyczne. C iśnienie je st to ciężar słu p a pow ietrza od najwyższych w arstw atm osfery aż do pow ierzchni ziemi, n a któ rą w yw iera Ucisk, rów now ażny wysokości słupa rtęc i w barom etrze.

Ja k w skazują obserw acje baro m etru , ciśnienie nie je st praw ie nigdy stałe, a zm ienia się dość szybko i w dość szerokich granicach. Obserwacje ciśnienia, tem p eratu ry , w iatru i innych czynników , zrobione jednocześnie n a całym obszarze

kraju lu b n a obszarze całej części św iata, w niesione n astęp n ie n a m apy, pozwat oz łają połączyć p u n k ty o jednakow em ciśnieniu (np.: 755 mm ., 760 m m . i t. d.]|n| 8 linją jednakow ego ciśnienia, ta k zw aną izobarą.

Izobary pozw alają n a w y odrębnienie pew nych sam odzielnych układów, l!1(

podobnych do wirów n a wodzie, pow stających w oceanie pow ietrznym , lecz nie rów nie większych, poruszających się przew ażnie z zachodu na w schód. Jedi)(aj e z nich są układam i, w których ku środkow i ciśnienie stałe m aleje (depresje),g0 drugie zaś n aodw rót są obszaram i, w których środku sta n b aro m e tru jest naj wyższy. (Wyże barom etryczne). P ierw sze układy, to jest depresje, dzięki swemijgpj rozkładow i ciśnienia, m ają w iatry skierow ane ku sw em u środkow i, a je d n o cz eśn ie nie wznoszące się ku górze, dzięki czem u następuje skrap lan ie się pary wodnejje z t. j. opady; w drugich zaś układach p rądy pow ietrza m ają kierunek naogó(ypa odśrodkow y, w iatry zw iastują najczęściej pogodę jasną. W iadom o już, że każdo;

razowy sta n pogody zależny je st przedew szystkiem od rozkładu ciśnienia atmotopi]

sferycznego, z któ ry m pozostają w bezpośrednim związku w iatry: oceaniczne -ogoi ciepłe i w ilgotne zim ą, chłodne i w ilgotne latem , lą d o w e—zimno i suche zimą gorące i suche latem . Te zasady tw orzą podstaw ę t. zw. m etody synoptycznejigjg.

obejm ującej cały szeroki te re n zjawisk atm osfery w celu w yciągnięcia odpo w iednich wniosków. O stateczne rezultaty kom unikow ane są kolejom , większyngo-n m ajątkom , p o rto m lotniczym i m orskim i t. d. za pom ocą telefonu i telegrafiłi]gC a w n iedalekiej przyszłości i za pom ocą radjotelefonu. Za przykładem Europ;

Zachodniej próby w tym k ie ru n k u dokonyw ane są i w Polsce. J a k już w yjaśąjyS niono powyżej tylko m etoda synoptyczna pozw ala przew idyw ać zm iany pogodyem m im o to i spostrzeżenia lokalne m ogą oddać nam pew ne usługi.

Spostrzeżenia lokalne dzielą się na spostrzeżenia in stru m en ta ln e i spostrzejst i żenią bez przyrządów , P ierw sze m ożna urządzić niezbyt w ielkim kosztem co zaś do n ajp ro stszy c h spostrzeżeń bez przyrządów , to m eteorologow ie zebralogoi pew ną ilość p raw id eł, m ających m niejszą lub w iększą w artość d la prognoj pogody. Szereg tych najb ard ziej używ anych praw ideł, opartych na obserwacjiży najpospolitszych zjaw isk atm osferycznych, zarówno bez jak i z przyrządam i

podajem y poniżej. urpi

I. C e c h y p o g a r s z a j ą c e j s i ę p o g o d y .

1. G dy z jakiegokolw iek p u n k tu zachodniej części nieba, z prędkością dającą się uchw ycić gołem okiem , nadciągają chm ury pierzaste (t. zw. cirri}

je st to oznaką zbliżan ia się cyklonu t. j. w iru atm osferycznego, rozciągającegijdęt się n a w iele setek m il. C hm ury owe dają wskazówkę, że po upływ ie jednegma 1 lub dw u dni n astąp i bard ziej długotrw ała zm iana pogody.

2. Jeżeli, po ukazaniu się tak ich szybko poruszających się chm ur piemrzi rzastych, nieb o sk ło n pokryw a się stopniow o d elik atn ą oponą w arstw ow anyclltón i w szeregi rozłożonych chm urek (t. zw. b aranki), to m ożna oczekiwać z peweilgi nością n astąp ien ia pogody wietrznej w połączeniu z deszczem lub śniegiem .

3. G dy k ie ru n e k ruchu chm ur nie o d pow iada k ierunkow i w iatru w wartu y stw ie dolnej, lecz w porów naniu z tym ostatnim w ykazuje w idoczne odchyleniturz (i to n a praw o), oznacza to, że znajdujem y się w części przedniej depresji W tenczas w ypada oczekiwać pogorszenia się stan u pogody. ihar

4. G dy n a znacznej części n ie b a przechodzą w w yciągniętych pasacharo chm ury pierzaste, w yglądające tak, ja k gdyby strzelisto w ychodziły z jednego p u n k tu n a horyzoncie (z t. zw. p u n k tu radjacyjnego), poczytyw ać to można

łów, nie

2wai oznaką, że w pobliżu przechodzi drugorzędna d epresja barom etryczna; ta os-

• d-!tnia może sprow adzić opad bez silnego w iatru, a w lecie wyw ołać burzę.

5. G dy chm ury kłęb iaste trw ają do w ieczora i nie rozpraszają się m ożna oczekiwać pogorszenia się pogody lub deszczu.

6. G dy w ciągu kolejnych d n i o jasnej pogodzie, k ierunek w iatru pozo-

>du(;aje sta ły z nieznacznem i zm ianam i w ciągu dnia, to w razie raptow nej zm iany si e)sgo k ie ru n k u m ożna spodziew ać się opadów i zm iany w stanie pogody.

n a.i 7. G dy po przejściu depresji (zazwyczaj wobec w iatrów pólnocno-zaohod- emlich) w ysokie chm ury p ierzaste szybko przechodzą poprzez przeryw ane chm ury :ze®tębiaste, to je st tą oznaką zbliżającej się nowej depresji, naw et gdyby b arom etr lneJie zaczął jeszcze sp ad ać w tym czasie. K ozjaśnienie się nieb a będzie w tym

°£ ó|ypadku tylko krótkotrw ałe; ła d n a pogoda je st więc w tedy bardzo niepew na.

zd ° 8. Je że li dzień był jasny, a chm ury ukazują się dopiero ku wieczorowi, 'nl°t0pn i0 wo w zrastając i stając się grubszem i, to je st praw dopodobieństw o zm iany 6 "ugody i n astąp ien ia deszczu.

' ml' 9. G dy w iatr nie słabnie ku wieczorowi, lecz przeciw nie staje się sil-

?neJiejszy, to m ożna praw ie z pew nością oczekiwać długotrw ałego deszczu lub burzy.

:lp ° 10. G dy w iatr k u w ieczorow i nie u staje i przytem zm ienia swój kierunek zyrfeo^inie z biegiem słońca, to p raw dopodobne je st zbliżanie się depresji lub

"afhilgotncgo stan u pogody.

r0Pl 11. G dy pow ietrze je st nadzwyczaj jasne, ta k że w okolicach górskich

?jas&rysy bardzo odległych przedm iotów dają się d o k ła d n ie odróżnić, to ze znacz- odyem praw dopodobieństw em m ożna przew idyw ać opady.

12. Nadzwyczajno iskrzenie sie gw iazd (zwłaszcza p rzed w schodem słońca) trzejst rów nież zw iastunem opadów.

13. G dy po u p alnych d niach le tn ic h b rak rosy, to należy spodziew ać się Ogody dżdżystej.

14. Gdy księżyc otoczony je st kręgam i (wieńce) o m ałej średnicy to na-

■ acjłży oczekiwać opadów po upływ ie jednego lub dw u dni.

łm i 15. G dy n a tle wschodzącego lub zachodzącego słońca w ystępują barw y urpurow e, je st to niekiedy zapow iedzią opadów.

te ni sra) mo>

II. C e c h y u l e w y i b u r z y .

3CKf

•rri) i. Jeżeli chm ury k łębiaste szybko rosną, w ystępując w form ie wałów ceg»iętrzonych o w ierzchołkach, dosięgających w ielu kilom etrów , oraz gdy spód ich legma kierunek poziom y, to należy oczekiw ać burzy z deszczem.

2. Gdy ta k a bardzo w ysoka chm ura k lę b iasta p rzem ienia się w chm urę pielurzową, z której części górnej w ychodzą p rom ieniście ch m u ry pierzaste, lub lyclitórej część górna rozchodzi się w kształcie grzyba, to, w razie znaczniejszych iewvilgotności bezw zględnych pow ietrza, należy oczekiwać gradu.

3. Gdy rano lub w ciągu dn ia w idoczne się stają „b a ra n k i“ , lub gdy w adu w ieczorow i podnoszą się chm ury kłębiasto-w arstw ow e, to m ożna oczekiwać eniturzy w ciągu nocy.

■esji 4. Gdy w ciągu d n ia letniego i jasnej pogody chm ury m ają przew ażnie iharakter w arstw ow o-kłębiasty (strato-cum ulus w edług n o m en k latu ry m iędzy- îacharodow ej), to burze nocne pow tarzają się często przez kilka nocy z rzędu, lego 5 C hm ury w arstw ow o-kłębiaste nie przynoszą sam e znaczniejszych opadów.

>żnf 6. Gdy słabe lub z oddali pochodzące dźw ięki dają się szczególnie wy-

¡raźnie słyszeć, je st to oznaką wielkiej w ilgotności w arstw dolnych powietrza i to hyc może zw iastunem burzy lub opadów.

7. Jeżeli n a dolnej pow ierzchni nadciągającej chm ury burzowej występują stopniow o liczne, okrągłe i n a dół skierow ane w yrostki (M amm ato cum ulus) je st to oznaką, że burza nie n astąpi, lecz że chm ura u leg n ie rozproszeniu bet znaczniejszych opadów.

Iii. C e c h y p o l e p s z a j ą c e j s i ą p o g o d y .

1. Gdy niew ielkie chm ury kłębiaste ciągną po n iebie w tym samyrl kierunku, co i w iatr n a d pow ierzchnią ziemi, oznacza to, że depresja o d d aliła sił i że p raw dopodobne jest polepszenie się pogody.

2. Gdy po dniu jasnym w zim ie niebo pokryw a w ieczorem (wobec ciszy;

n isk a chm ura w arstw ow a, jak opona, je st to oznaką stałego mrozu.

3. Gdy n a w iosnę, la tem lu b je sie n ią w idoczne są w ciągu dnia tylk' poszczególne chm ury, ginące k u wieczorowi, je st to zapow iedzią dłużej trwa jącej, suchej i jasnej pogody.

4. G dy w nocy p anuje cisza, a n ato m ia st rano, w parę godzin po wscho dzie słońca, pojaw ia się lek k i w ietrzyk, k tó ry stopniow o w zm acnia si ku południow i, aby znów osłabnąć k u wieczorowi, stanow i to pew ną oznak długotrw ałej, jasnej i suchej pogody.

5. G dy dzień je st gorący, a noc chłodna lub zim na, je st to oznaką dobre i długotrw ałej pogody.

6. S ilna rosa zapow iada d obrą pogodę,

7. B iałe kręgi koło słońca i księżyca (znane po d nazw ą halo), jak rów nież pasy św ietlne, w idziane n iek ied y w pobliżu słońca, zw iastują zim ą mról

8. Sucha m gła tow arzyszy zazwyczaj suszy i upałom .

9. Gdy na słońcu, zachodzącem przy jasn em niebie, w idać przez cza długi b ia łosrebrzystą sm ugę bez w yraźnych granic, je st to zapow iedzią długi trw ałej, dobrej pogody.

10. Gdy n ie b o w czesnym ran k iem nie je st zachm urzone, a natom iai koło 10-ej rano ukazują się okrągław e chm ury pierzaste, któ re zbierają s) w liczbie rosnącej aż do godzin popołudniow ych, aby ku wieczorow i ulec roi proszeniu, to przebieg ta k i znam ionuje d o b rą pogodę.

11. G dy w ieczorem w m iejscach niżej położonych tw orzy się mgła, któl znika n astęp n ie w czasie w schodu słońca, je st to zapow iedzią zbliżającej si, dobrej pogody.

12. G dy w nocy je st w yraźnie cieplej w lesie niż n a polu, zwiastuj to d obrą pogodę.

13. G dy w stępując w ieczorem lub w nocy n a większy pagórek lub wznii sienie, nagle uczuw am y się w otoczeniu cieplejszogo p rąd u pow ietrza, je st to takz oznaką dobrej pogody.

14. G dy cirri ciągną ze w schodu je st to oznaką suchej pogody.

IV. R e g u ł y , o p a r t e n a w s k a z a n i a c h p o s z c z e g ó l n y c h p r z y r z g d ó w m e t e o r o l o g i c z n y c h .

1. Gdy rano w ilgotność w zględna zm niejsza się znacznie, aby wieczoret ulec znow u zwiększeniu, zw iastuje to dobrą pogodę.

2. Tegoż sam ego należy się spodziew ać, gdy w ilgotność bezwzględna, ni