Kalendarz Wileński Informacyjny R. 23 (1928); Kalendarz Wileński Informacyjny, Księga Adresowa Miasta Wilna R. 23 (1928) - Kujawsko-Pomorska Biblioteka Cyfrowa

Biblioteka Główna

UMK Toruń o r a

n u

^r

KALENDARZ

W IL E Ń S K I IN F O R M A C Y J N Y

1928

K S I Ę G A A D R E S O W A M I A S T A W I L N A

R O CZNIK XXIII.

| NAKŁADEM I DRUKIEM JÓZEFA ZAWADZKIEGO W WILNIE.

f ^ HlilllilllllllllllllllllllllllllllllllllllliB

S p ó ł d z i e l c z y B a n k

1 „ L I G N O P I L “ |

d l a H a n d lu i R z e m io s ł

m F A B R Y K A S Z C Z O T E K , m

( z o g r a n ic z o n ą o d p o w i e d z i a l n o ś c i ą )

m ^PĘDZLI 1 W Y R O B Ó W B

w W i l n i e

D R Z E W N Y C H .

(dawniej Spółdzielczy Bank Ludowy)

M ic k ie w ic z a 7 t e l 2 -0 1 . ul. W ilkom ierska 105. Tel 7 -4 1 . | 1 §

| Sklep detaliczny— ul. Ś-toJańska 2. ¡ m

Przyjmuje W K Ł A D Y na

najdogodniejszych warunkach.

Z ałatw ia w szelk ie

operacje B A N K U WE.

V ______________ ____________

J illlillllllllllllllllllllllllllllllllB

■lllllilillillillllllllllillllll

g W ŁO S K A SPÓ ŁKA AKC YJN A

=i R 1 U N I O N E A D R I A T 1 C A D I S I C U R T A g

=

g

m

= P R Z E D S T A W I C I E L S T W O W W I L N I E : =

g

m

m

m

= = o r a z

Z JE D N O C Z O N E T O W A R Z Y S T W A U B E Z P I E C Z E Ń U H „ O M N I U M “ i „W ILJA" ■

=

g g W szelk ie u b ezp ieczen ia:— od ognia, kradzieży, transporty, T8 E 5 !8 W

„PIAST" - O ddział W ileński. d MM § Hi życie, szyby, konie, chom age, autocasco i od pow . cyw iln.

N a jd o g o d n ie js z e w a r u n k i. S o lid n e s t o s u n k i r e a s e k u r a c y jn e .

m

1 ....

D O M B A N K O W Y

T. B U N IM O W IC Z

B A N K D E W I Z O W Y

WILNO, WIELKA Nr. 44. TELEFONY: 257, 270 i 830.

Załatwia wszelkie operacje w zakres bankowości wchodzące, jak to:

Rachunki bieżące i wkłady terminowe w walutach zagranicznych, złotych p. i złocie. Przekazy zagraniczne i krajowe. Inkaso, akre­

dytywy krajowe i zagraniczne. Wynajem kasetek (safes) opance­

rzonych.

Najbliżej centrum miasta położona WŁASNA BOCZNICA KOLEJOWA

przy ul. Słowackiego Nr. 17, posiadająca murowane składy towa- TELEFON 879. rowe- Place 1 P an ice . TELEFON 879.

Załatwia wszelkie czynności z t r a n s p o r t e m związane, jako to:

clenie, asekuracja i t. p.

Zygmunt Jfagrodzki

WILNO, Z A WALNA JJ-a.

P o l e c a :

NARZĘDZIA do uprawy roli fabr. VetltzkiegO i innych.

ŻNIWIARKI i KOSIARKI szwedzkie „Arvika - Viking";

MŁOCARNIE czeskiej fabryki „Wichterle i Kowarzyk“ ; naftowe, stałe i przewoźne, amerykańskiej fabryki

„Massey - Harris“ ; TRIEURY oryg. francuskie „M a ro fa “ ;

WIRÓWKI szwedzkie „DIABOLO“ i innej BUKOWNIKI różnej wielkości;

MŁYNY GOSPODARSKIE różnych systemów.

TOW ARZYSTW O UBEZPIECZEŃ

fU * ^{SP. AKC.}

W W ARSZAW IE.

G Ł Ó W N Y I N S P E K T O R A T

W W IL N IE , U LIC A JA G IE LLO Ń S K A

5.

P

Z BADANIEM LEKARSKIEM I BEZ BADANIA NA NAJBARDZIEJ DOGODNYCH WARUNKACH.

\ Za rok 1926 Towarzystwo wypłaciło ubezpieczonym dywidendę w wysokości 20%.

Poszukiwani są zdolni ajenci, inspektorzy i akwizatorzy na dogodnych warunkach.

II

J. R A J C H E L W iln o

u l . Z a w a / n a 2 4 ( r ó g T r o c k i e j ) .

P ie r w s z o r z ę d n y M A L A R Z r o b ó t p o k o j o w o - m a la r s k ic h , s z y l d ó w a r t y s t y c z n y c h i p r z e d s i ę b i o r c a

P IE C O W Y C H i R E M O N T O W Y C H r o b ó t .

U w a g a ! Za sumienne i punktualne wykonanie robót gwarantują.

^ ---- 1 P U ja (>

1 jlllll' |

i l l U l w i l l i B ... Illillilllllllllllllllllllllllllllllllllll

I L E C Z N I C A

| L IT E W S K IE G O ST O W A R Z Y S Z E H IA PO M O C Y SA I11T A R I1E J Wilno, Wileńska 28, telef. 846.

j | W przychodni przyjmują lekarze specjaliści.

|

I I P 1’ 1.. . 1

|

P i l

"i

"*"&• = W sz

ą | *

i | G a b M Iiiiiniiiiiiiiiii

hiiiiiiiiiiimnnniTiiTniinininninniiinnniniiTHiimiiiiiiiiiiiiiiMiMiiiiiiiiiMiiiiiiMiiMiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMj )italu oddziały: wewnętrzny,'chirurgiczny, ginekologiczny, | |

* ołożniczy, oraz dla stałych chorych moczopłciowych. H ¿Ąi

>inet R o e n t g e n a i E le K t r o - le c z n ic z y . | ^ W W

...mii...

■ ■ ¿ k i i .■^rpallllllllllll

.iinniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii Leczenie promieniami, fotografowanie, prześwietlanie, elektryczne wanny,

elektryczny masaż. Laboratorjum analityczne.

Zakład Zegarmistrzowski i Jubilerski

W. Tomaszewski

Wilno, ulica Wielka Jlr. 20 (na piętrze — wejście z bramy).

i i i

X88 X 38X88X8eX8eXS8X8SX36X8§XSSX88X 88X3SX88X8eX86X8SX88X88X

88

Największe Przedsiębiorstwo Transportowe w Polsce

x x

88

X 88 X

38

X 88 X

88 X 88 X

88 X

88 X

88 X

88

X

88 X

88 X

„ C . H M R T W I G “

S P Ó Ł K A A K C Y J N A

CENTRALA w POZNANIU.

O d d z i a ł y we wszystkich większych miastach Polski.

ROK ZAŁOŻENIA 1868.

K a p i t a ł A k c y j n y 2 . 0 0 0 . 0 0 0

zł.

zł.

A d r e s t e le g r a fic z n y : „ C E H A R T W I G “.

M ię d z y n a r o d o w i E k s p e d y t o r z y i M a k le r z y O k r ę t o w i. O fic ja ln i E k s p e d y to r z y P o ls k i c h K o le i P a ń s t w o w y c h , T a r g u E k s p o r t o w e g o w P o z n a n iu , T a r g ó w

W s c h o d n i c h w e L w o w i e i N a j w ię k s z y c h K o n c e r n ó w P r z e m y s ł o w y c h .

EKSPEDYCJA

MAGAZYNOWANIE

ASEKURACJA

ZWÓZKA

k ie g o r o d z a j u t o w a r ó w .

OPŁATA PRZEWOZU i CŁA, UDZIELANIE

POŻYCZEK

INKASO.

P r z e p r o w a d z k a w e w ł a s n y c h w o z a c h m e b l o w y c h d o w s z y s t k i c h m i a s t P o l s k i i z a g r a n i c ą .

ODDZIAŁ w WILNIE.

B iu r o , M a g a z y n y , P la c e i B o c z n ic e K o l e j o w e u l . W .

Stefańska

węgla i drzewa.

X

88 X X 88 X 88 X 88 X

88 X

88 X

88 X 88 X

88 X

88 X 88 X

88 X

88X88X88X88X 88X88X 88X88X88X 88 X88X88X38X88 X88X88X 88X 88X88 X 81

H m ■

W Y T W Ó R N I A U B I O R Ó W

wojskowych i cywilnych

Juljan NOWICKI i Syn

Wilno, ulica Wielka Nr. 24, telefon 292.

Po l e c a : materjały krajowe, zagraniczne,

na zamówienia i gotowe.

G arnitury, jesionki, Futra,

kO ŻU S Zki, bekiesze, kurtki skórzane,

U l 11 płaszcze gumowe.

OZDOBY WOJSKOWE oraz ARTYKUŁY PODRÓŻY w wielkim wyborze.

Po cenach konkurencyjnych■

■ m m

KSIĘGARNIA I SKŁAD NUT

G E B E T H N E R A <& W O L F F A i S-K i Wilno, nl. Mickiewicza Nr. 7. Telefon «24.

S ta le z a o p a t r z o n a w D Z I E Ł A N A U K O W E z w s z e l k i c h g a ł ę z i w i e d z y . L I T E R A ­ T U R A P I Ę K N A p o l s k a i o b c a . P O D R Ę C Z N I K I S Z K O L N E d la s z k ó ł p o w s z e c h ­ n y c h , ś r e d n ic h i w y ż s z y c h . N U T Y i n o w o ś c i m u z y c z n e w w ie lk im w y b o r z e .

Z a m ó w i e n i a w y s y ł a m y o d w r o t n ą p o c z t ą .

m

^ S a S 3 « 3 3 S g £ S & g S S 8g K j

LEONARD SIEMASZKO “

ARTYSTA FOTOGRAF

WILNO, UL. WIELKA 44.

WYKONYW A:

Portrety, zdjęcia grupowe, reprodukcje planów, obrazów i wszelkie prace w zakres fo to g r a fji

wchodzące.

Odznaczony m edalam i za prace artystyczne.

Za staranne wykonanie otrzym ał piśmienne podziękowanie od Pana P r e z y d e n t a

Rzplitej Polskiej.

« I C W C D B C ) ■ GDK 2 M JC4EMGD ■ (

W I L E Ń S K A F A B R Y K A , ^

Skład M aszyn oraz Biura T aoiinlczno-lnstalacyjna

J a g ie llo ń s k a 1 1 (r ó g P o r t o w e j) . Budowa olejarni, młynów i elektrowni, remont wszelkich maszyn, oraz roboty kowalskie,

tokarskie i kotlarskie.

Wykonywanie numeratorów, ceohunok, suwa­

ków oraz wszelkich narzędzi leśnych.

Ć J

SKLEP WINO - WÓDCZANY

FR . G IE S A J T IS

Wilno, Mickiewicza Nr. 37.

Poleca po cenach umiarkowanych: W ó d k i g a t u n k o w e , k o n ja k i f r a n c u s ­ k ie i k r a j o w e , w in a g r o n o w e i o w o ­

c o w e , m i o d y s t a r o p o ls k ie . Sklep suto zaopatrzony w towary gastronomiczne

oraz artykuły pierwszej potrzeby.

V

FABRYKA SZTUCZNYCH WÓD MINERALNYCH,

LECZNICZYCH i NAPOJÓW CHŁODZĄCYCH

„E . T r o m s z c z y A s k i“

k ie r o w n ik i w s p ó ł w ł a ś c i c i e l • W r Z C Ś n i o W s K i W iln o , P iw n a 7.

M a g a z y n : W ie lk a 5 0 ( v i s - à - v i s te a tr u ).

P o l e c a :

wody mineralne sztuczne

DOM HANDLOWY

Wilno, ul. Wielka 28.

Sukno, kamgarny I jedwabie.

Towary wełniane i lniane

Żyrardowskie.

W ysokie gatunki. Ceny niskie.

W IELKA 28. TEL. 11-55.

Poradnia Polskiego Zrzeszenia Lekarzy Specjalistów

ULICA GARBARSKA 3, II piętro, ttlef. 6-58.

Czynne od godz. 9 rano do 7 wlecz.

P o r a d y l e k a r s k i e

cych» nerwowych, skórnych i wenerycznychi chorób płuc, oczu, ucha, gardła i nosa. Chirurgja dziecięca, urologja,

G a b i n e t R o e n t g e n a -

G a b i n e t e l e k t r o t e c h n i c z n y

(D ia te rm ia )*

P r a c o w n i a b a k t e r i o l o g i c z n a

V I

BANK ZIEMIAŃSKI

W łD Z im KGRARNO-PARCELACYJNY

Przedstawicielstwo w Wilnie

ULICA WILEŃSKA 30 m. 15, TEL. 4-43.

N A B Y W A majątki do parcelacji.

W Y D A J E właścicielom awanse na dokonywaną parcelację komisową.

L I K W I D U J E serwituty.

P R Z E P R O W A D Z A pomiary.

I n f o r m a c j e listowne odwrotną pocztą.

Towarzystwo Akcyjne Ubezpieczeń

„ P O L O N I A “

w W A R S Z A W IE założone w 1917 roku.

O D D Z IA Ł w W IL N IE , ulica / U ćftCickiewicza 3\£r. 29, ielefon 321.

f S K S ? “bezPi£cze?“ : . od 0 Kni“> transportów kolejowych, rzecznych i morskich, od kradzieży z włamaniem oraz rabnnkn, szyb wystawo-

wycli, oraz od odpowiedzialności cywilnej.

Centrala: w Warszawie, plac tfljjapoleona tNjr- 3.

i o t r z y m u j e n a w z a j e m o d p o w i e d n i e k w i w a l e n t s k ła d k i.

Towarzystwo posiada szereg własnych nieruchomości.

_ O d d z i a ł y i R e p r e z e n t a c j e T o w a r z y s t w a :

Bydgoszcz, Częstochowa, Grudziądz, Katowice, Kraków, Lwów, Łódź Łuck, Poznań, Równe, Wilno.

TURBINY WODNE systemu „Francisa“.

KOMPLETNE URZĄDZENIE Młynów i Kaszarń.

PLANY, PROJEKTA, KALKULACJE na dogodnych ulgowych warunkach, NIWELACJE RZEK i SIŁY WODNEJ.

Fabryczny skład maszyn Młyńskich i krajów.

REPREZENTACJA FIRM ZAGRANICZNYCH.

L O K O M O B I L E , M O T O R Y i INSTALACJA ŚWIATŁA ELEKTRYCZNEGO.

Biuro techniczno - handlowe i Robót Inżynieryjnych

Sfamsłati) jjfofcersfti

Wilno, Mickiewicza 9, tel. 12-75.

VIII

Polskie Koleje Państwowe

Ajencja Celna.

CLENIE przesyłek zagranicznych.

PRZEKAZyWANIE krajowych przesyłek za granicę.

SKŁADy CELNE.

UBEZPIECZENIE przesyłek krajowych i zagranicznych.

KONTAKT z Ajencjami Celnemi przy wszystkich kolejowych urzędach celnych wewnątrz kraju i na granicy.

Stacja Miejska.

SKŁADy TOWAROWE z prawem częściowego wydawania przesyłek kolejowych-

WŁASNA ekspedycja towarowa „Wilno Miasto“.

d o s t a w a

ładunków z d w o r c ó w k o l e j o w y c h d o m i a s t a i odwrotnie własnemi środkami przewozowemi.

SPRZEDAŻ bilCtÓW k o l e j o w y c h osobowych w dniu wyjazdu i do siedmiu dni naprzód.

EKSPEDJOWANIE na kolej i dostarczanie do domów b 3 9 3 Ź y . WSZELKIE POLECENIA w zakresie ekspedycji i incaso.

Wilno, Wiwulskiego 2, naprzeciw Dyrekcji Kolejowej.

Oddział na stacji towarowej.

T elefon y: Nr. 789 (m iejsk i) biuro i Nr. 537 (m iejsk i) magazyny

Nr. 122 (Centrali Dyrekcji Kol ) Gabinet Kierownika.

I X

W. Ctiarytomwicz i S-ka

A M Dom Handlowy

Wilno, ul. Wielka 5 8 . T el.3 -9 2.

P o l e c a :

Chem ikalja, opatrunki, paten- tica, odczynniki, b a r w n i k i , w yroby gum ow e, k osm etyk ę

i perfumerję.

W y k o n a n ie z a m ó w i e ń p r ę d k ie i a k u r a tn e .

C e n y t a n ie .

Przy hurtowym sk ład zie został otw arty O d d ział detaliczny.

WILNO, UL. AD. MICKIEWICZA 23.

TEL. Nr. 1352.

Aparaty, papiery, klisze, oraz wszelkie artykuły dla fotografji

amatorskiej i zawodowej.

Wykonywanie robót amatorskich.

Zamówienia z prowincji odwrotną pocztą.

Fabryka Chemiczna

„ Spótchem ^(C

Wilno, Trocka 16.

M Y D Ł A t o a l e t o w e . A T R A M E N T Y r ó ż n y c h

g a t u n k ó w i k o l o r ó w . L A K k a n c e l a r y j n y

i b u t e l k o w y . T U S Z E d o s t e m p l i . K A U C Z U K i M E T A L .

G U M A a r a b s k a . K R E D K I s z k o l n e b i a ł e i k o l o r o w e i i n n e A R T Y K U Ł Y

k a n c e l a r y j n e .

M m

M

!!

(M) y

H O T E L

i RESTADRACJA

St. Jeorges

w Wilnie, ul. Mickiewicza 20.

x

•COOOOOOOOOOOCOCXDOOOOOO|

z ^¡Ml

Wileńska 32 m. 2—1 p.

PRZYJMUJE OBSTRLUNKI Z WŁRSŃYCti i POWIERZONYCH

MATERJRŁÓW.

aOOOOOOCiOOOOanOCiDOOOOOOOOOCiDi

Dom landlowo-Piiemysławi

Lii

Wilno, ol. Zawalna 20— teł. 697.

MATERJAŁY budowlane, WĘGIEL opalowy, kowalski i KOKS.

Dostawa od 100 (stu) kilogr.

Załatwianie wszelkich czynności ekspedycyjnych

i przewozowych.

0000«I® E5=-i^=a® D =<X I® C =«000

| < ~U)ito(d G zyż |

^ ^Biuro ^Przemysłowo- ^ (Techniczne

f

j I

i

„£ H g ro te G ()rd k

g D iin o , RJOiCeńsfca 2 6 . TeC efon 2 0 5 .

Urządzenia instalacji oświetlenia elektrycznego,

telefonicznych.

Jlparaty elektromedyczne.

Dostawa i konserwacja.

Kanalizacja i wodociągi.

! j

i

000€3X3OX3<£XC2><EXC2)<=D0Cs>0Q

D<xoaoocxx)cxoocDO(Xooooar)oooaoo

§

§

§

§

§

§

§

§

§

§

io

B

A

R O B O T Y

Leśne i Parcelacyjne

inż. leśnictwa

J. Łastowski 8

Wilno, ul. Mickiewicza 42, m. 5. ^ Informacje od godz. 10 — 11

i 5—6 wiecz.

-■'S/S/S/S/S/S,

Szacowania, urządzenia leśne, parcelacje majątków ziemskich.

Wszelkie roboty miernicze:

sporządzanie, kopjowanie planów i in.

O O

O O 0 X 3 £ J X 3 <£333 € 3 X 3 0 X 2 ) 0 0 0

XI

T. ODYNIEC

i S-ka

Wilno, ulica Wielka Mr. 19.

Skład: SZKLĄ FAJANSU, PORCELANY, LAMP.

WYROBÓW metalowych, NACZYŃ kuchennych,

SPRZĘTÓW domowych.

Ceny niskie.

Wybór duży.

Wileński Dom Towarowo - Przemysłowy

B‘cia Jabłkowscy

Sp. Rkc.

M i c k i e w i c z a 18 .

Towary w łókiennicze, G alanterja,

Konfekcja, Perfum erja, Porcelana, Platery,

Galanterja n łjs k a i damska, Meble.

D ./H . B ła w a t W i l e ń s k i

WILNO, ULICA WILEŃSKA 81, TELEFON 382.

l e c ą : t o w a r y w e ł n i a n e n a m ę s k i e i d a m s k ie u b r a n ia , k o r ty b a w e łn ia n e t o w a r y b .e liz m a n e , k o łd r y , p o d u s z k i, w a t a , s ie n n ik i, p o ń c z o c h y , s k a r p e t y ,

barimitry

palta

D u ż y w y b ó r . Ce n y n i s k i e .

j e d w a b i e w r ó ż n y c h g a t u n k a c h.

W. W. P. P.

Urzędnikom i wojskowym dajemy towar na raty na dogodnych warunkach.

x ir

f - - - -— ¹

P I E K A R N I A

„KONGRESÓWKA“

dawn. h r. R. T yszkie w icza W. Stefańska 31, telef. 454.

FI LJE : W. Stefańska 29,

Wiłkomierska 13, Śniegowa 22,

Zarzecze 22.

Poleca stale świeże pieczywo oraz przyjmuje obstalunki.

Ceny konkurencyjne.

> .______________ _____________ -

|WINA KRAJOWE|

WYTWORNI

l

Wilno, Kazimierzowski zauł. Nr. 9.

Szczegółowa analiza stwier­

dza, iż n a t u r a l n e wina owocowe posiadają wysoką wartość odżywczą i leczni­

czą, są zdrowe i lepsze od bylejakich win o etykietach

z a g r a n i c z n y c h .

Poznańsko-Warszawski Bank Ubezpieczeń

Tow. Akcyjne w Poznaniu. ODDZIAŁ WILEŃSKI.

ulica Adama Mickiewicza 7, telef. 852..

Ubezpieczenia od ognia, kradzieży z włamaniem, szkód w odociągo­

wych, nieszczęśliwych wy­

padków, odpow iedzialności prawno - cywilnej

i A uto-casco.

X I I I

p ie r w s z a W ile ń s k a S p ó łk a p a r c e la c y jn a

dawniej

Biuro Taksacyjno~Miernicze

Ostrobramska 7 Wilno Telefon Nr. 545.

Adres telegraficzny: Wiipar.

Pod kierownictwem upoważnionych geometrów wyko­

nywa wszelkiego rodzaju pom iary:

parcelacyjne, komasacyjne, przy regulacji serwitutów i t. p.

Posiada duży wybór parcel na sprzedaż.

M. G O L D S T E J N i D. Z E L D O W IC Z H D R T O mS mafia

Poleca w wielkim wyborze różne zagraniczne TOWARY KOLONJALNE, h u r to w y s k ła d s ie d z i.

Reprezent. Pierwszego Warszawskiego Importowanego Tow. E. W. I G.—Wilno, Rudnicka 2. Tel. 561.

W. Jurewicz

były majster firmy

Paweł Bure

uprasza łaskawą Klijentelę o zwracanie się tylko pod adresem u l. M ickiew icza 4.

Filja zlikwidowana. Poleca z e g a r k i najlepszych f a b r y k i konstrukcji oraz wykonywa reperację zegarków i biżuterji

po cenach przystępnych.

ini. H .J E N S Z ,

W t. J A C K W IC Z i 5 ‘

BIURO Inżynieryino-Meljoracyjiie

Wilno, Portowa 28 m. 6. Telef. 13-11.

y ! •

,i ^jakiady ^Powozowe •}

f | egzystujące od 7895 roku

(t CW . S te fa n o w ic z a %

WILNO, WILEŃSKA 8. | |

1= Wszelkiego rodzaju zamówienia: karety, f j bryczki, powozy, karoserje samochodowe,

osie i resory powozowe.

Ą f ł

MELJORACJA podstawowa i szczegółowa, STA Wy rybne, ZAKŁADy o sile wodnej, WODOCIĄGI i KANALIZACJA.

XIV

■H Artystyczny zakład fotograf]! I portretów „OLIMPJA“ Dominikańska n. ■

P O R T R E T Y o le j n e , a k w a r e l o w e i k r e d k o w e . B R O S Z K I G e m y - E m a e o . F O T O G R A F J E d o p o m n i k ó w . W y k o n a n ie K L I S Z d o k in e m a t o g r a f ó w .

Zakład urządzony według najnowszych wymagań techniki.

Zamówienia z prowincji — odwrotną pocztą za zaliczeniem-

Z E G A R M I S T R Z z L o n d y n u b . d ł u g o l e t n i \ \ 7 C l T R O C Z p r a c o w n ik fir m y fabr- S t. R o s k o l l L iv e r p o o l •

Wilno, ulica Wileńska Nr. 33, róg JUama ¿Mickiewicza.

Przyjmuje wszelkie r e p e r a c j e Z E G A R Ó W różnych systemów oraz antyków.

Wykonanie sumienne. Gwarancja.

M ły n F r a n c u s k i

M . K I N R U L R I N

W i l n o . E g z y s t . o d r. 1 8 4 0 . M Ł Y N : L e o n is z k i N r. 9 . B i u r o : K w a s z e ln ia N r. 19.

P o le c a s w o j e w y r o b y !

m ąka pszenna, żytnia i otręby.

J. Włodawski

Wielka 29. Tel. 63 J.

O PO N Y i D Ę T K I s a m o c h o d o w e i r o w e r o w e .

C ZĘ Ś C I s a m o c h o d o w e i r o w e r o w e .

W Y R O B Y g u m o w e i te c h n ic z n e .

3 t 2 3 0 E E I ] l SKLEP MATERJAŁÓW ż e la z n y c h , stalowych, NACZYŃ kuchennych, i przyborów TAPICERSKICH

M. Jerenburg

Wilno, ul. Niemiecka Nr.

Hurtowy Skład Śledzi

M . S Z T R A K S

W iln o , Z a w a ln a 37,

wejście w bramie.

TOWARZYSTWO UBEZPIECZEŃ I I P R Z Y S Z Ł O Ś Ć “

założone w roku 1918.

JENERALNA REPREZENTACJA W WILNIE

in ż . Ł. S p iro

ulica Adama Mickiewicza 37, tel 657.

UBEZPIECZA od OGNIA, od XRADZIEŻY z włamaniem, TRANSPORTY l ą d o w e

i morskie, ŻYCIE.

XV

D źE

©b==lBlBi=Qi

F P f l M n W IL E Ń S K IE B I U R O I \ / l U l U r a d i o t e c h n i c z n e

Wilno, ul. Ad. Mickiewicza 23, telef. 405.

NAJSTARSZA FIRMA RADIOWA poleca najlepszą aparaturę odbiorczą, solid­

nej i trwałej budowy, oraz nadawczą Zakła­

dów Radiotechnicznych

„ W I L R A D I O "

oraz P o lskie g o T o w a rzystw a R adiotechnicznego

(P. T. R.) '

TECHNICZNEGO; NAPRAWA APARATURY. KONSULTACJE I PORADY BEZPŁATNIE.

Ładowanie wszelkich a k u m u l a t o r ó w . Sprzedaż za gotów kę i na raty na dogodnych'w arunkach.

S K L E P W IN O -W Ó D C Z A N Y

W. MACKIEWICZA

W ilno M ickiew icza 29.

. Poleca po cenach przystępnych : WÓDKI gatunkowe, KONJAKI francuskie i krajowe, WINA gronowe, owocowe I szam­

pańskie, MIODY staropolskie, oraz TOWA­

RY gastronomiczne I artykuły pierwszej potrzeby.

T A N IO n a jle p s z e F A R B Y

POKOST, PENDZLE, SZCZOTKI .,f

M

Franciszka Rymaszewskiego ¡P

W i l n o , Ad. M i c k i e w i c z a N r . 3 5 . V © POLECA SKŁAD FARB

3 EH---

R O K W y D A W N IC T W A X X III.

KALENDARZ

W IL E Ń S K I IN F O R M A C Y J N Y

N A R O K

1928

N A K Ł A D E M I D R U K I E M

JÓZEFA ZAW ADZKIEGO W W ILN IE

T

W NAJBLIŻSZYM CZASIE OPUSZCZĄ PRASĘ P A M I Ę T N I K I

Gabrjeli z Guntherów Puzyniny

P. T.

W W I L N I E

I W DW ORACH L IT E W SK IC H 1815 - 1 8 4 3

POD REDAKCJĄ

H E N R Y K A M O Ś C I C K I E G O I A D A M A C Z A R T K O W S K I E G O

O Z D O B I O N E

SZEREGIEM ILUSTRACYJ I PORTRETÓW WSPÓŁCZESNYCH.

NAKŁADEM I DRUKIEM JÓZEFA ZAWADZKIEGO W WILNIE.

D o NABYCIA WE WSZYSTKICH KSIĘGARNIACH. /

t \ A A *

ii» i i

O przewidywaniu pogody

Wiadomo powszechnie, że pogoda w naszym kraju, jak również w znacz­

nej części Europy, nie odznacza się stałością. Po kilku lub kilkunastu dniach pięknych, słonecznych i suchych następuje pogoda pochmurna, dżdżysta i chłod­

na, lub też naprzemian słoneczna i dżdżysta. Zmiany te następują zwykle dośó szybko. Nic więc dziwnego, że ludzie interesują się jej przebiegiem i starają się przewidzieć stany pogody w przyszłości, aby stosownie do nich układać swoje życie i prace. To zainteresowanie się pogodą wyraziło się oddawna w próbach przewidywania jej stanu w tak zw. kalendarzach długoletnich, gdzie przeważnie w naiwny i na niczem nie oparty sposób podawane są przewidywania na rok lub więcej naprzód. Samo przez się jest jasne, że takie przewidywania nie są poważne i nie rozwiązują zagadnienia, które powinno być oparte na dostrzeże­

niach zjawisk i prawach niemi kierujących. Poważnie zaczęto zajmować się po- godoznawstwem niezbyt dawno, bo dopiero około 1831 r., ale silniejszy impuls do tego był dany znacznie później, bo dopiero w roku 1854. Mianowicie dnia 14-go listopada 1854 r. gwałtowna burza na morzu Czarnem zatopiła jeden z naj­

większych statków francuskich wojennych, biorących udział w wojnie Krymskiej;

wślad za tym huraganem silne wichury rozigrały się w Europie Zachodniej, w Austrji i w Algerze. Wtedy to z polecenia francuskiego Ministerjum Wojny, Le Verrier, znakomity astronom, zapytał meteorologów krain, nawiedzonych klę­

ską, o obserwacje, tyczące stanu atmosfery pomiędzy 12 a 16 listopada. Po roz­

patrzeniu tych obserwacyj okazało się, że klęski, spowodowanej burzą morską, można byłoby uniknąć, gdyby te spostrzeżenia były zebrane dość wcześnie, a ostrzeżenie zakomunikowane za pomocą telegrafu flocie wojennej. Ten wypa­

dek zadecydował o założeniu państwowych instytucji, t. zw. biur lub instytutów meteorologicznych, mających między innemi za zadanie informowanie codzienne o stanie pogody i grożących niebezpieczeństwach, wynikających z burz, huraga­

nów i t. p. We wszystkich krajach Europy, a później i w innych częściach świata zorganizowano mnóstwo punktów, na których obserwatorowie notują przebieg pogody, jak to: temperaturę, ciśnienie, wiatr i siłę jego, zachmurzenie i opady deszcz, śnieg i grad), usłonecznienie i t. p. Obserwacje te opracowują zwykle centralne instytucje państwowe (w Polsce Państwowy Instytut Meteorologiczny) w celu poznania klimatu i praw, kierujących pogodą. Prócz tego, pewne spe­

cjalne punkty przysyłają codziennie dane obserwacyjne do centrali, gdzie zebrane łącznie z danemi z zagranicy, pozwalają na opracowanie t. zw. map synoptycz­

nych, na podstawie których można nie tylko uchwycić przebieg pogody dla da­

nego kraju, lecz i skonstatować przyczyny, kształtujące pogodę oraz przewidzieć jej rozwój w czasie najbliższym. Jednym z najważniejszych czynników pogodo- twórczych jest ciśnienie atmosferyczne. Ciśnienie jest to ciężar słupa powietrza od najwyższych warstw atmosfery aż do powierzchni ziemi, na którą wywiera ucisk, równoważny wysokości słupa rtęci w barometrze.

Jak wskazują obserwacje barometru, ciśnienie nie jest prawie nigdy stałe,

a zmienia się dość szybko i w dość szerokich granicach. Obserwacje ciśnienia,

temperatury, wiatru i innych czynników, zrobione jednocześnie na całym obszarze

kraju lub na obszarze całej części świata, wniesione następnie na mapy, pozwa­

lają połączyć punkty o jednakowem ciśnieniu (np.: 755 mm., 760 mm. i t. d.) linją jednakowego ciśnienia, tak zwaną izobarą.

Izobary pozwalają na wyodrębnienie pewnych samodzielnych układów, podobnych do wirów na wodzie, powstających w oceanie powietrznym, lecz nie­

równie większych, poruszających się przeważnie z zachodu na wschód. Jedne z nich są układami, w których ku środkowi ciśnienie stałe maleje (depresje), drugie zaś naodwrót są obszarami, w których środku stan barometru jest naj­

wyższy. (Wyże barometryczne). Pierwsze układy, to jest depresje, dzięki swemu rozkładowi ciśnienia, mają wiatry skierowane ku swemu środkowi, a jednocześ­

nie wznoszące się ku górze, dzięki czemu następuje skraplanie się pary wodnej, t. j. opady; w drugich zaś układach prądy powietrza mają kierunek naogół odśrodkowy, wiatry zwiastują najczęściej pogodę jasną. Wiadomo już, że każdo­

razowy stan pogody zależny jest przedewszystkiem od rozkładu ciśnienia atmo­

sferycznego, z którym pozostają w bezpośrednim związku wiatry: oceaniczne ciepłe i wilgotne zimą, chłodne i wilgotne latem, lądowe zimne i suche zimą, gorące i suche latem. Te zasady tworzą podstawę t. zw. metody synoptycznej, obejmującej cały szeroki teren zjawisk atmosfery w celu wyciągnięcia odpo­

wiednich wniosków. Ostateczne rezultaty komunikowane są kolejom, większym majątkom, portom lotniczym i morskim i t. d. za pomocą telefonu i telegrafu, a w niedalekiej przyszłości i za pomocą radjotelefonu. Za przykładem Europy Zachodniej próby w tym kierunku dokonywane są i w Polsce. Jak już wyjaś­

niono powyżej tylko metoda synoptyczna pozwala przewidywać zmiany pogody mimo to i spostrzeżenia lokalne mogą oddać nam pewne usługi.

Spostrzeżenia lokalne dzielą się na spostrzeżenia instrumentalne i spostrze­

żenia bez przyrządów, Pierwsze można urządzić niezbyt wielkim kosztem, co zaś do najprostszych spostrzeżeń bez przyrządów, to meteorologowie zebrali pewną ilość prawideł, mających mniejszą lub większą wartość dla prognoz pogody. Szereg tych najbardziej używanych prawideł, opartych na obserwacji najpospolitszych zjawisk atmosferycznych, zarówno bez jak i z przyrządami, podajemy poniżej.

I. Cechy pogarszającej się pogody.

1 . Gdy z jakiegokolwiek punktu zachodniej części nieba, z prędkością, dającą się uchwycić gołem okiem, nadciągają chmury pierzaste (t. zw. cirri), jest to oznaką zbliżania się cyklonu t. j. wiru atmosferycznego, rozciągającego się na wiele setek mil. Chmury owe dają wskazówkę, że po upływie jednego lub dwu dni nastąpi bardziej długotrwała zmiana pogody.

2. Jeżeli, po ukazaniu się takich szybko poruszających się chmur pie­

rzastych, nieboskłon pokrywa się stopniowo delikatną oponą warstwowanych i w szeregi rozłożonych chmurek (t. zw. baranki), to można oczekiwać z pew­

nością nastąpienia pogody wietrznej w połączeniu z deszczem lub śniegiem.

3. Gdy kierunek ruchu chmur nie odpowiada kierunkowi wiatru w war­

stwie dolnej, lecz w porównaniu z tym ostatnim wykazuje widoczne odchylenie (i to na prawo), oznacza to, że znajdujemy się w części przedniej depresji.

Wtenczas wypada oczekiwać pogorszenia się stanu pogody.

4. Gdy na znacznej części nieba przechodzą w wyciągniętych pasach chmury pierzaste, wyglądające tak, jak gdyby strzelisto wychodziły z jednego punktu na horyzoncie (z t. zw. punktu radjacyjnego), poczytywać to można

- 4 —

za oznakę, że w pobliżu przechodzi drugorzędna depresja barometryczna; ta os­

tatnia może sprowadzić opad bez silnego wiatru, a w lecie wywołać burzę.

5. Gdy chmury kłębiaste trwają do wieczora i nie rozpraszają się to można oczekiwać pogorszenia się pogody lub deszczu.

6 . Gdy w ciągu kolejnych dni o jasnej pogodzie, kierunek wiatru pozo­

staje stały z nieznacznemi zmianami w ciągu dnia, to w razie raptownej zmiany tego kierunku można spodziewać się opadów i zmiany w stanie pogody.

7. Gdy po przejściu depresji (zazwyczaj wobec wiatrów północno-zachod­

nich) wysokie chmury pierzaste szybko przechodzą poprzez przerywane chmury kłębiaste, to jest tą oznaką zbliżającej się nowej depresji, nawet gdyby barometr nie zaczął jeszcze spadać w tym czasie. Rozjaśnienie się nieba będzie w tym wypadku tylko krótkotrwałe; ładna pogoda jest więc wtedy bardzo niepewna.

8 . Jeżeli dzień był jasny, a chmury ukazują się dopiero ku wieczorowi, stopniowo wzrastając i stając się grubszemi, to jest prawdopodobieństwo zmiany pogody i nastąpienia deszczu.

9. Gdy wiatr nie słabnie ku wieczorowi, lecz przeciwnie staje się sil­

niejszy, to można prawie z pewnością oczekiwać długotrwałego deszczu lub burzy.

10. Gdy wiatr ku wieczorowi nie ustaje i przytem zmienia swój kierunek zgodnie z biegiem słońca, to prawdopodobne jest zbliżanie się depresji lub wilgotnego stanu pogody.

11. Gdy powietrze jest nadzwyczaj jasne, tak że w okolicach górskich zarysy bardzo odległych przedmiotów dają się dokładnie odróżnić, to ze znacz- nem prawdopodobieństwem można przewidywać opady.

12. Nadzwyczajne iskrzenie sie gwiazd (zwłaszcza przed wschodem słońca) jest również zwiastunem opadów.

13. Gdy po upalnych dniach letnich brak rosy, to należy spodziewać się pogody dżdżystej.

14. Gdy księżyc otoczony jest kręgami (wieńce) o małej średnicy to na­

leży oczekiwać opadów po upływie jednego lub dwu dni.

15. Gdy na tle wschodzącego lub zachodzącego słońca występują barwy purpurowe, jest to niekiedy zapowiedzią opadów.

II. Cechy ulewy i burzy.

1. Jeżeli chmury kłębiaste szybko rosną, występując w formie wałów spiętrzonych o wierzchołkach, dosięgających wielu kilometrów, oraz gdy spód ich ma kierunek poziomy, to należy oczekiwać burzy z deszczem.

2. Gdy taka bardzo wysoka chmura kłębiasta przemienia się w chmurę burzową, z której części górnej wychodzą promieniście chmury pierzaste, lub której część górna rozchodzi się w kształcie grzyba, to, w razie znaczniejszych wilgotności bezwzględnych powietrza, należy oczekiwać gradu.

3. Gdy rano lub w ciągu dnia widoczne się stają „baranki“, lub gdy ku wieczorowi podnoszą się chmury kłębiasto-warstwowe, to można oczekiwać burzy w ciągu nocy.

4. Gdy w ciągu dnia letniego i jasnej pogody chmury mają przeważnie charakter warstwowo-kłębiasty (strato-cumulus według nomenklatury między­

narodowej), to burze nocne powtarzają się często przez kilka nocy z rzędu.

5. Chmury warstwo wo-kłębiaste nie przynoszą same znaczniejszych opadów.

6 . Gdy słabe lub z oddali pochodzące dźwięki dają się szczególnie wy-

— 5 —

raźnie słyszeć, jest to oznaką wielkiej wilgotności warstw dolnych powietrza i to być może zwiastunem burzy lub opadów,

7. Jeżeli na dolnej powierzchni nadciągającej chmury burzowej występują stopniowo liczne, okrągłe i na dół skierowane wyrostki (Mammato cumulus), jest to oznaką, że burza nie nastąpi, lecz że chmura ulegnie rozproszeniu bez znaczniejszych opadów.

I>l. Cechy polepszającej sią pogody.

1. Gdy niewielkie chmury kłębiaste ciągną po niebie w tym samym kierunku, co i wiatr nad powierzchnią ziemi, oznacza to, że depresja oddaliła się i że prawdopodobne jest polepszenie się pogody.

2. Gdy po dniu jasnym w zimie niebo pokrywa wieczorem (wobec ciszy) niska chmura warstwowa, jak opona, jest to oznaką stałego mrozu.

3. Gdy na wiosnę, latem lub jesienią widoczne są w ciągu dnia tylko poszczególne chmury, ginące ku wieczorowi, jest to zapowiedzią dłużej trwa­

jącej, suchej i jasnej pogody.

4. Gdy w nocy panuje cisza, a natomiast rano, w parę godzin po wscho­

dzie słońca, pojawia się lekki wietrzyk, który stopniowo wzmacnia się ku południowi, aby znów osłabnąć ku wieczorowi, stanowi to pewną oznakę długotrwałej, jasnej i suchej pogody.

5. Gdy dzień jest gorący, a noc chłodna lub zimna, jest to oznaką dobrej i długotrwałej pogody.

6 . Silna rosa zapowiada dobrą pogodę,

7. Białe kręgi koło słońca i księżyca (znane pod nazwą halo), jak rów­

nież pasy świetlne, widziane niekiedy w pobliżu słońca, zwiastują zimą mróz.

8 . Sucha mgła towarzyszy zazwyczaj suszy i upałom.

9. Gdy na słońcu, zachodzącem przy jasnem niebie, widać przez czas długi białosrebrzystą smugę bez wyraźnych granic, jest to zapowiedzią długo­

trwałej, dobrej pogody.

10. Gdy niebo wczesnym rankiem nie jest zachmurzone, a natomiast koło 10 -ej rano ukazują się okrągławe chmury pierzaste, które zbierają się w liczbie rosnącej aż do godzin popołudniowych, aby ku wieczorowi ulec roz­

proszeniu, to przebieg taki znamionuje dobrą pogodę.

11. Gdy wieczorem w miejscach niżej położonych tworzy się mgła, która znika następnie w czasie wschodu słońca, jest to zapowiedzią zbliżającej się dobrej pogody.

12. Gdy w nocy jest wyraźnie cieplej w lesie niż na polu, zwiastuje to dobrą pogodę.-

13. Gdy wstępując wieczorem lub w nocy na większy pagórek lub wznie­

sienie, nagle uczuwamy się w otoczeniu cieplejszego prądu powietrza, jest to także oznaką dobrej pogody.

14. Gdy cirri ciągną ze wschodu jest to oznaką suchej pogody.

IV. Reguły, oparte na wskazaniach poszczególnych przyrzą­

dów meteorologicznych.

1. Gdy rano wilgotność względna zmniejsza się znacznie, aby wieczorem ulec znowu zwiększeniu, zwiastuje to dobrą pogodę.

2. Tegoż samego należy się spodziewać, gdy wilgotność bezwzględna, nie

6

wykazując żadnych wahań specjalnych, daje bieg dzienny zgodny co do charak­

teru ze zmianami dziennemi temperatury.

3. Gdy ilość pary wodnej w powietrzu, t.j. wilgotność bezwzględna wzrasta o więcej, niż 2 mm. między poszczególnymi terminami obserwacyjnymi (w ciągu 9 do 8 godzin), to można oczekiwać obfitszych opadów już w dniu następnym.

4. Jeżeli barometr spada bez przerwy w ciągu całego dnia, to można ocze­

kiwać zbliżania się depresji lub depresji wtórnej, a wraz z nią związanych z tym stanem pogody, opadów i wiatru.

5. Jeżeli barometr spada bardzo szybko, to prawdopodobna jest burza.

6 . Gdy barometr podnosi się powoli i bez przerwy w ciągu kilku dni, to można oczekiwać ładnej pogody w ciągu dłuższego czasu.

7. Gdy wobec zniżającego się ciśnienia, krzywa barometru

o piszącego (barografu) jest wygięta ku górze, t. j. gdy szybkość spadania się zwiększa, można oczekiwać znacznego zwiększenia się wiatru i gorszego stanu pogody.

8 . Gdy wraz ze zniżką ciśnienia, krzywa barografu jest wygięta ku dołowi, t. j. gdy spadek stopniowo się zmniejsza, jest rzeczą prawdopodobną, że ciśnie­

nie wkrótce przestanie spadać i nastąpi polepszenie się stanu pogody.

9. Gdy wobec wzrastających wartości ciśnienia, krzywa barografu jest wygięta ku górze, należy oczekiwać osłabienia wiatru i spokojnego przebiegu pogody.

10. Gdy krzywa barografu, mimo swego zwyżkowego przebiegu, jest wklę­

sła, to jest gdy wartości ciśnienia wzrastają coraz szybciej, to prawdopodobnem jest zwiększenie się siły wiatru.

11. Gdy, w czasie szybkiego wzrostu łub zniżki barometru, zmiany te ule­

gają nagłemu przerwaniu, a barograf zaczyna wtedy kreślić linję prawie poziomą, to oznacza to pojawienie się wtórnej depresji, a zarazem możliwość dłuższego okresu deszczowego.

V. Reguły dla przewidywania przymrozków nocnych.

1 . Gdy o godzinie 9-ej wieczorem punkt rosy, t. j. temperatura, w której dane powietrze byłoby całkowicie nasycone, spada poniżej 2° C. (według skali stustopniowej), to należy obawiać się przymrozku nocnego, zwłaszcza gdy niebo jest jasne i panuje cisza.

2. Gdy punkt rosy (t.j. temperatura na termometrze zwilgoconym) spada poniżej zera wobec nieba zachmurzonego, słabego wiatru i wznoszącego się ba­

rometru, to należy oczekiwać przymrozku w porze nocnej.

3. Podnoszenie się barometru i rozchodzenie się chmur zwiększają we wszystkich powyżej podanych przypadkach prawdopodobieństwo przymrozku nocnego; natomiast wiatr, spadek barometru i wzrastające zachmurzenie prawie wykluczają prawdopodobieństwo przymrozku.

4. Gdy występuje przymrozek, to działaniu jego ulegają przedewszystkiem nizko położone pola; rośliny, znajdujące się na gruncie piaszczystym lub kamie­

nistym względnie rzadko cierpią od przymrozków. Wyżej położone wierzchołki mogą być tylko wyjątkowo nawiedzane przez przymrozki nocne.

U W A G A : Bliższe wskazówki, tyczące się przyrządów, można znaleść w Instrukcji, wydanej przez Państwowy Instytuty Meteorologiczny w Warszawie (Nowy-Świat 72).

(L. B ) . _ 7 —

-

—

8

la ta c h 1 9 2 8 -1 9 3 6 .

L ic z b a z w r o t ó w k a le n d a r z o w y c h . P o r y r o k u .

Według kalendarza Gregoriańskiego.

Liczba Z ł o t a ... X E p a k t a ... XX Okres s ł o ń c a ... V Poczet r z y m s k i...XI Litera n ie d z ie ln a ...A. g.

Początek wiosny dnia 21 marca.

Początek lata dnia 22 czerwca.

Początek jesieni dnia 24 września Początek zimy dnia 22 grudnia.

Święta ruchome.

Niedziela S ta ro zap u stn a... 5 Lutego.

„ M ięsopustna... 12 B

„ Z a p u s tn a ...19 n P opielec...22 „ Niedziela W s t ę p n a ... 26 „

„ S u c h a ... 4 Marca.

. G ł u c h a ... 11 „

„ Środopostna... 18 „

„ Męki P a ń sk ie j... 25 „

P a lm o w a ... 1 Kwietnia.

W ie lk a n o c ... 8 i 9 Kwietnia.

Krzyżowe d n i ... 14, 15 i 16 Maja.

Wniebowstąpienie P ań sk ie... 17 Maja.

Zesłanie Ducha Św... 27 i 28 Maja.

Trójcy Św... 3 Czerwca.

Boże C i a ł o ... 7

Niedziela 1-sza A dw entu... 2 Grudnia.

Karnawału, licząc od Nowego Roku do Popielca, jest tygodni 7 i trzy dni.

S u c h e dni.

Pierwsze — 29 lutego, 2 i 3 marca (w I tygodniu Wielkiego Postu).

Drugie — 30 maja, 1 i 2 czerwca (w świątecznym tygodniu Zesł. Ducha Św.).

Trzecie — 19, 21 i 22 września (w tygodniu po 14 września).

Czwarte — 19, 21 i 22 grudnia (w tygodniu po 3-ej Niedzieli Adwentu).

O p o ś c i e .

Na mocy Kodeksu prawa Kanonicznego obecnie sprawa postu przedstawia się w sposób następujący:

1) Używanie nabiału, jaj, oraz wszelkich tłuszczów dozwolonem jest we wszystkie dni całego roku.

2) We wszystkie święta, w które wierni obowiązani są do słuchania mszy św. chociażby przypadały one w dni postne, byle nie w czasie Wielkiego Po­

stu — wolno jest jadać mięso.

3) W Wielką Sobotę od południa post ustaje.

4) Nie wolno używać mięsa: a) we wszystkie piątki całego roku, b) piątki i soboty podczas Wielkiego Postu; c) Środę Popielcową; d) w tak zwane kwar­

tały (środa, piątek i sobota), a mianowicie: 1) w drugim tygodniu Wielkiego Postu, 2) w świątecznym tygodniu Zielonych Świątek, 3) w tygodniu po 14 września i 4) w tygodniu po III niedzieli Adwentu i e) 4 wigilje: a) przed Zie- lonemi Świątkami, b) przed Wniebowzięciem Matki Boskiej, c) przed Wszyst­

kimi Świętymi i d) przed Bożem Narodzeniem.

5) W dni Wielkiego Postu, za wyjątkiem niedziel, w które jada się mięso, jak poniedziałek, wtorek, środa i czwartek—wolno jadać takowe tylko raźna dzień.

9 —

Epoki główne.

Rok 1928 Ery Chrześcijańskiej jest:

Rokiem 7436 Ery Bizantyjskiej.

„ 6641 „ Juljańskiej.

„ 5689 „ Żydowskiej.

„ 2681 od założenia Rzymu.

„ 1895 „ śmierci Chrystusa P.

„ 1603 „ 1 powszechnego so­

boru w Nicei.

„ 963 „ zaprowadzenia chrze­

ścijaństwa w Polsce.

„ 542 „ chrztu Litwy przez króla Wład. Jagiełłę.

„ 541 „ założenia biskupstwa Wileńskiego.

„ 359 „ zaprzysiężenia aktu wieczystej unji Pol­

ski z Litwą na Sej­

mie Lubelskim.

„ 350 „ założenia Akademji Wileńskiej.

„ 136 „ ogłoszenia w Polsce Konstytucji 3 Maja.

Rok 1928 Ery Chrześcijańskiej jest:

Rokiem 518 od bitwy pod Grunwal­

dem.

77

488

wynalezienia druku.

r>

436

odkrycia Ameryki.

71

403

hołdu p r u s k i e g o w Krakowie.

n

346

zaprowadzenia kalen­

darza Gregorjańsk.

77

230

wynalezienia maszyn parowych.

n

156

1-go rozbioru Polski.

w

145

wynalezienia oświe­

tlenia gazowego.

77

134

ostatniego rozbioru

Polski.

V

91

zaprowadzenia telegr.

1)

51

„ telefonu.

n

31

odkrycia radium.

77

14

wybuchu wojny świa­

towej.

n

11

wskrzeszenia Państwa Polskiego.

E W A N G I E L J E

na wszystkie niedziele i uroczystości w roku 1928.

Na Nowy Rok, u Łukasza św. w roz­

dziale 2. O obrzezaniu Chr. P.

„ 3-ch Króli, u Mateusza św. w roz­

dziale 2 . O przybyciu mędrców ze wschodu.

„ N. 1 po 3 Królach, u Łukasza św.

w rozdziale 2. O Chrystusie 12 -letnim w kościele.

„ N. 2 po 3 Królach u Jana św. w rozdziale 2. O godach w Kanie Galilejskiej.

„ N. 3 po 3 Królach, u św. Mateusza w rozdziale 8 . O trędowatym i setniku.

„ N. 4 po 3 Królach, u św. Mateu­

sza w rozdziale 8 . O uciszeniu burzy morskiej.

„ Oczyszczenie N. M. P., u Łukasza św. w rozdz. 2 . O ofiarowaniu Chr. w kość. Jerozolimskim.

„ N. Starozapustną, u Mateusza św.

w rozdziale 20 . O robotnikach w winnicy.

„ N. Mięso pustną, u Mateusza św. w rozdziale 8 . O siejbie słowa Bo­

żego i jego owocach.

„ N. Zapustną, u Łukasza św. w roz­

dziale 18. Jezus przepowiada swą mękę i przywraca wzrok niewidomemu.

„ Popielec, u Mateusza św. w roz­

dziale 6 . Jak pościć należy.

NaN. Wstępną, u Mateusza św. w roz­

dziale 4. O Chrystusie, kuszo­

nym przez czarta.

„ N. Suchą, u Mateusza św. w r. 17.

O przemienieniu się Chrystusa.

v św. Kazimierza, u Łukasza św. w rozdziale 22 . O sługach, czu­

wających i gotowych na przyj­

ście Pana swego z godów.

n N. Głuchą, u Łukasza św. w r. 11.

O wypędzeniu czartów.

* N. Środopostną, u Jana św. w r. 6 . O nakarmieniu 5000 ludzi.

„ N. Męki Pańskiej, u Jana św. w rozdziale 8 . O żydach, chcących ukamienować Jezusa.

„ Zwiastowanie N. M. P., u Łukasza św. w rozdziale 1 . O poselstwie Anioła Gabrjela do N. M. P.

„ N. Kwietną, u Mateusza św. w roz­

dziale 21. O wjeździe Chrystusa do Jerozolimy

„ Wielki Czwartek, u Jana św. w roz­

dziale 13. O wieczerzy Pańskiej.

„ Wielki Piątek, Pasja według Jana św. w rozdziale 18 i 19.

„ N. Wielkanocną, u Marka św. w roku 16 . O Zmartwychwstaniu Chrystusa Pana.

„ Poniedziałek Wielkanocny, u Łu­

kasza św. w rozdz. 24. O dwóch uczniach, idących do Emmaus.

10

Na N. Przewodnią, u Jana św. w roz­

dziale 20. O pokazaniu się Chry­

stusa uczniom.

„ N. 2 po W., u Jana św. wrozdz. 10.

O Chrystusie dobrym pasterzu.

„ N. 3 po Wielk., u Jana św. w r. 16 . O odejściu Chr. Pana do Ojca.

„ N. 4 po Wielk., u Jana św. w roz­

dziale 16. O opiece Ducha św.

nad Kościołem.

„ N. 5 po Wielk., u Jana św. w roz­

dziale 16. O skutkach prośby w imię Jezusa.

„ Wniebowstąpienie Pańskie, u Mar­

ka św. w rozdziale 16. O wnie­

bowstąpieniu Chrystusa Pana.

„ N. 6 po Wielk., u Jana św. w roz­

dziale 15 i 16. O przyjściu po­

ciechy Ducha Świętego.

„ Zesłanie Ducha Św., u Jana św.

w r. 14. O,zesłaniu Ducha Św.

„ Poniedziałek Św., u Jana św. w rozdziale 3. O rozmowie Chry­

stusa z Nikodemem.

„ N. Trójcy Św., u Mateusza św. w r.

28. O mocy, danej Apostołom.

„ Boże Ciało, u Jana św. w rozdzia­

le 6 . O sakramencie Ciała i Krwi Chrystusa Pana.

„ N. 2 po Św., u Łukasza św. w r. 14.

O wezw. na wielką wieczerzę.

„ N. 3 po Św., u Łukasza św.wr. 15.

O zgubionej owcy i groszu.

„ N. 4 po Św., u Łukasza św. w r. 5.

O obfitym Piotra połowie ryb.

„ ŚŚ. Piotra i Pawła, u Mateusza św.

w rozdziale 16. O władzy, da­

nej św. ¿Piotrowi.

„ N. 5 po Św., u Mateusza św. w roz­

dziale 5. O sprawiedliwości i pojednaniu się z bratem.

„ N. 6 po Św., u Marka św w r. 8 . O nakarmieniu 4000 ludzi.

„ N. 7 po Św., u Mateusza św. w r. 7.

O fałszywych prorokach.

„ N. 8 po Św., u Łukasza św. w r. 16.

O niesprawiedliwym szafarzu.

„ N. 9 po Św. u Łukasza św. w r. 19.

O zburzeniu Jerozolimy.

„ N. 10 po Św., u Łukasza św. w r. 18.

O faryzeuszu i celniku.

„ N. 11 po Św., u Marka św. w r. 7.

O uzdrowieniu głuchoniemego.

„ Wniebowzięcie N. M. P., u Łuka­

sza św. w rozdziale 10. Mowa Chrystusa Pana do Marty.

„ N. 12 po Św., u Łukasza św. w roz­

dziale 10. O miłosiernym Sa­

marytaninie.

„ N. 13 po Św., u Łukasza św. w r. 17.

O uzdrowieniu 10 trędowatych.

Na N. 14 po Św., u Mateusza św. w r. 6 . O służeniu Bogu i mamonie.

„ Narodzenie N. M. P., u Mateusza św. w rozdziale 1. Księgi ro­

dzaju Jezusa Chrystusa.

„ N. 15 po Św., u Łukasza św. w r. 7.

O wskrzeszeniu syna wdowy.

„ N. 16 po Św., u Łukasza św. w r. 14 O uzdrowieniu opuchłego.

n N. 17 po Św., u Mateusza św. w r. 22.

O miłości Boga i bliźniego.

„ N. 18 po Św., u Mateusza św. w r. 9.

O uzdrowieniu paralityka.

„ N. 19 po Św.. u Mateusza św. w rozdziale 22 . O wezwaniu na gody weselne.

„ N. 20 po Św., u Jana św. w r. 4.

O chorym synu królewskim.

„ N. 21 po Św., u Mateusza św. w rozdziale 18. O dłużniku i zło­

śliwym słudze.

„ N. 22 po Św., u Mateusza św. w roz­

dziale 22 . O oddawaniu mone­

ty czynszowej.

„ Wszystkich Św., u Mateusza św.

w rozdziale 5. O tych, którzy są błogosławieni.

„ Dzień Zaduszny, u Jana św. w r. 5.

O wskrzeszeniu umarłych.

„ N. 23 po Św., u Mateusza św. w r. 9.

O wskrzeszeniu córki księcia.

„ N. 24 po Św., u Mateusza św. w r. 8 . O burzy na morzu.

„ N. 25 po Św., jak na N. 6 po 3 Kró­

lach, u Mateusza św. w rozdz. 13.

O ziarnie gorczycznem.

„ N. 26 (ostatnią) po Św., u Mateusza św. w roz. 24. O sądzie ostateczn.

„ N. 1 Adwentu, u Łukasza św. w rozdziale 21 . O znakach na nie­

bie i ziemi.

„ Niepokalane Poczęcie N. M.P. u Łu­

kasza św. w rozdz. 1 . O posel­

stwie Anioła Gabrjela do N.M.P

„ N. 2 Adwentu, u Mateusza św. w rozdziale 11. O poselstwie Jana do Chrystusa.

„ N. 3 Adwentu, u Jana św. w r. 1 O poselstwie żydów do Jana.

„ N. 4 Adwentu, u Łukasza św. w r. 3.

O Janie opowiadającym chrzest.

„ Narodzenie Chrystusa Pana, u Łu­

kasza św. w rozdz. 2 . O naro­

dzeniu Chrystusa Pana.

„ Ś. Szczepana 1 Męcz., u Marka św.

w r. 23. O poselstwie proroków.

„ Młodzianków, u Mateusza św. w roz­

dziale 2. O ucieczce do Egiptu.

„ N. po Bożem Narodź., u Łukasza św.

w rozdz. 2. Proroctwo Symeona o Chryst. i Boleściach M. Panny.

11 —

S T Y C Z E Ń - 31 d n i.

Ś w i ę t a k a t o l i c k i e N O T A T N I K "3

P Wschód

słońca

0 . M.

Zachód słońca

G. M.

1 N.

i 7 45 3 00

2 P. Makarego Op., Martynjana B. 2 7 45 3 01

3 W. Daniela M., Genowefy P. 3 7 44 3 02

4 Ś. Tytusa B., Rygoberta B. W. 4

44 3 03

5 c. Wigilja (bez postu). Telesfora P. M. 5

44 3 05

6 p.

6 7 43 3 07

7 s. Lucjana i Juljana M. M. 7 7 43 3 08

8 N.

3

Seweryna Op. Juljana M. M. 8 7 43 3 09

9 P. Marcjanny P. M., Jukunda M. 9 7 42 3 10

10 W. Agatona P., Wilhelma B. W. 10 7 41 3 12

11 ś. Honoraty i Hygina. 11 7 40 3 13

12 c. Arkadjusza i Modesta M. M. Św. Rodź. 12 7 39 3 15

13 p. t Weroniki i Glafiry P. P. 13

38 3 16

14 s. Hilarego B. W. D. K. 14 7 38 3 17

15 N. 2

3

Pawła I Pust. 15 7 37 3 20

16 P. Marcellego P. M. Ottona M. 16 7 37 3 21

17 W. Antoniego Op. 17 7 36 3 22

18 ś. Katedry Św. Piotra w Rz. 18 7 35 3 24

19 c. Henryka B. W., Marty M. 19 7 34 3 26

20

f Fabjana i Sebastjana. 20 7 32 3 28

21 8 . Agnieszki P. M. 21 7 30 3 31

22 N.

Wincentego i Anastazego. 22 7 29 3 33

23 P. Zaślubiny N. M. P . Rajmunda. 23 7 28 3 35

24 W. Tymoteusza B. 24 7 26 3 37

25 ś. Nawrócenie Św. Pawła Ap. 25 7 25 3 39

26

Polikarpa B. M., Pauli Wd. 26 7 23 3 41

27

f Jana Zlotoustego B. W. 27 7 22 3 43

28 s. Objaw. św. Agnieszki. 28 7 20 3 45

29 N.

Franciszka Salezego. 29 7 18 3 47

30 P. Martyny P. M., Sawiny P.

7 17 3 49

31 W. Piotra Nolasko. 31 7 16 3 51

12

L

S T Y C Z E Ń

♦

Ubezpiecza od s z k ó d o g n i o w y c h budynki, urządzenia, towary, ziemiopłody, fabryki i przedsiębiorstwa przemysłowe, składy, m aterjały, zapasy i t. d.

T O W A R Z Y S T W O U B E Z P I E C Z E Ń

„ P R Z E Z O R N O Ś Ć “ s. a .

założone w roku 1892 w W arszaw ie.

O D D Z I A Ł W W I L N I E

(na wojew. W ileńskie, Nowogródzkie, Poleskie, Białostockie i W ołyńskie)

ul. Ad. M ickiew icza 24, tel. Nr. 19 i Nr. 649. Dyrektor JÓZEF K 0R 0LEC .

Styczeń — od stykać, gdyż styka się rok stary z nowym, albo stydnąć (stud — studzió) — stygnąć co wskazuje na panu­

jące w tym miesiącu mrozy.

NOTATNIK.

Odmiany księżyca *).

© Pełnia 7-go godz. 7 m. 7.

(g Ostatnia kwadra 14-go godz. 22 m. 13.

@ Nów

godz. 21 m. 18.

Jj) Pierwsza kwadra 29-go godz. 20 m. 25.

*) W edług danych, zaobserw ow anych przez O bserw atorium Astronomiczne w W il­

nie. Czas Środkow o-Europejski, liczony od północy.

Przysłowia:

Na świętą Agnieszkę, woda wy­

chodzi na ścieżkę.

Na świętego Karola, wyjrzy z pod śniegu rola.

Styczeń.

Co

się

? Przyroda jeszcze pogrążona

śnie zimowym. — Wolno polować na: niedźwiedzie, rysie, wilki, lisy, dziki-maciory, zające, (do 15) kuny, gronostaje, wydry, kaczki, cietrzewie-koguty, oraz wszelkie drapieżniki. — Na niebie: Merkury widoczny rano godzinę, Wenus — wieczorem do północy, Mars — rano 2 godziny, Saturn — wieczorem 3 godziny.

(Kai. „Iskier“ 1925/6 r.).

P R E N U M E R A T Ę na wszystkie pisma w kraju i zagranicą

przyjmuje

K S I Ę G A R N I A J ó z e f a Z a w a d z k i e g o w W i l n i e , Wielka 7, tel. 6-60.

— 13 —