Dzisiejszy numer zawiera 4 strony Cena pojedynczego egzemplarza 15 groszy
6105 WABDiESKl
Wąbrzeźno, czwartek 27 lutego 1930 r Rok X
Nr. 24
Czy rząd ustąpi gdyby minister pracy upadł?
Walka z kryzysem
gospodarczym.NMLKJIHGFEDCBA K ry z y s g o sp o d a rc z y , p rz e ż y w a n y o b e cn ie p rz e z
P o lsk ę n a ró w n i z c a ły m sz e reg ie m p a ń stw , a b ę d ą cy w y n ik ie m d o d z iś trw a ją c y c h n a s tęp s tw w o j
n y św iato w e j, — je st p rz e d m io te m g łę b o k ie j tro sk i i w y tę żo n e g o d z ia ła n ia sfe r rz ą d o w y c h . W o statn ic h c z a sa c h o d b y ło się w P re zy d ju m R a d } M in istró w p o d p rz e w o d n ictw em p re m je ra B a rtla k ilk a n a śc ie n a ra d g o sp o d a rc z y c h , w w y n ik u k tó ry c h K o m ite t E k o n o m ic z n y M in istró w p o w z ią ł n a je d n em z o sta tn ic h p o sie d z e ń sz e reg p o sta n o w ie ń , z m ie rz a ją c y c h p rz e d ew sz y stk ie m d o z a rad z e n ia n a jd o tk liw sz em u z łu , t. j. d o z ła g o d z e n ia b e z ro b o c ia i d o o ż y w ie n ia p rz e m y słu .
A k c ja ta n iew ą tp liw ie z a in te resu je sz e ro k ie m a sy sp o łe cz n e . K o n iec z n ą te d y je st rz e c z ą , n a św ie tlić ją tu ta j w k ilk u n a jw a ż n ie jsz y ch fra g m e n ta ch .
P rz e d e w sz y stk ie m w ię c w ło n ie M in iste rstw a P rz e m y słu i H a n d lu p o w o łan ą z o stała d o ż y c ia K o m isja , k tó ra w o k re sie w ię k sz e g o n a tę że n ia k ry z y su g o sp o d a rc z e g o b ę d z ie u z g a d n ia ć p ro g ra m in w e sty c y j i w sze lk ic h z a k u p ó w p a ń stw o w y c h , a w m ia rę m o ż n o śc i i sa m o rz ą d o w y c h . P . M in iste r P rz e m y słu i H a n d lu m a o p ra c o w ać p o n a d to w n a j
b liż sz y m c z asie p ro je k t ty m c za so w y c h z a sa d , o b o w ią z u ją c y c h d la p rz e ta rg ó w p a ń stw o w y c h i sa m o rz ą d o w y c h , o ra z p rz y g o to w a ć p ro je k ty z a sa d n i
c z y ch u sta w w ty m p rz e d m io c ie .
N a stę p n ie K o m ite t E k o n o m ic z n y , p o d d a ją c g ru n to w n em u o m ó w ie n iu sp ra w ę in w e sty c y j p a ń stw o w y c h , p o sta n o w ił p o w strz y m ać w sz elk ie te g o ro d z aju n o w e in w esty cje , ja k ró w n ie ż p o w strz y m a ć tw o rze n ie n o w y ch p rz e d się b io rstw p a ń stw o w y c h w z a k re sie z a d a ń , k tó re m o g ą b y ć sp e łn io n e p rz e z p ry w a tn ą in ic jaty w ę g o sp o d a rc zą . D a le j — p o sta n o w io n o p o w strz y m ać w m iarę m o ż n o ści te in w e sty c je p a ń stw o w e i sa m o rz ą d o w e , k tó re w y m a g a ją z a k u p ó w z a g ra n ic ą . W re sz c ie , K o m ite t E - k o n o m ic z n y p o sta n o w ił z a lec ić in sty tu c jo m p a ń stw o w y m i sa m o rz ą d o w y m , a b y w ro k u 1 9 3 0 /3 1 n ie ro z p o cz y n a ły ta k ich in w e sty c y j, k tó re n ie d a ją p e w n o śc i o sią g n ię c ia d o sta te c z n e j i sz y b k ie j re n to w n o śc i, — w z g lę d n ie n ie o d d z ia ły w u ją d o sta te c z n ie sz y b k o n a o ż y w ien ie ż y c ia g o sp o d a r
c z e g o .
P rz e jd ź m y te raz z k o le i d o b u d o w n ictw a. W ty m z a k re sie K o m itet E k o n o m ic z n y p o le cił w sz y stk im M in iste rstw o m o p ra c o w a n ie w k ró tk im c z a
sie z e sta w ie ń c y fro w y c h , d o ty c z ą c y ch p ro g ra m u b u d o w la n e g o M in iste rstw , o ra z b a n k ó w i p rz e d się b io rstw p a ń stw o w y c h .
P o z a te m M in iste rstw o S p ra w W e w n ę trzn y c h m a d o k o ń c a b ie ż ą c e g o m iesią ca o p ra c o w ać p ro g ra m d z ia łaln o śc i b u d o w la n ej sa m o rz ą d ó w .
In s ty tu t B a d an ia K o n ju n k tu r G o sp o d a rcz y c h i C e n m a z b a d a ć , c z y i w ja k im sto p n iu m o ż liw e je st ła g o d z en ie w a h a ń k o n iu n k tu ra ln y c h z a p o m o c ą o d p o w ied n ie g o w y k o rz y sty w a n ia z a m ó w ie ń i in w e sty cy j p a ń stw o w y c h i sa m o rzą d o w y c h .
K o m ite t E k o n o m icz n y w d a lsz y m c ią g u sw y c h p o sta n o w ie ń z a le c ił in sty tu c jo m p a ń stw o w y m m o ż liw ie ja k n a jsz y b sz e w y p ła c e n ie b e z sp o rn y ch n a le ż n o śc i d o sta w c o m z a w y k o n a n e z a m ó w ien ia . R ó w n o c ze śn ie u z n ał z a c e lo w e , a b y — n a w n io se k M in istra S k a rb u — B a n k P o lsk i o tw o rz y ł k re d y t z a sta w o w y (re je stro w y ) d o w y so k o śc i 5 0 -c iu m il- jo n ó w z ło ty c h n a w a ru n k a ch a n a lo g ic zn y c h z is t
n ie ją c y m ju ż k re d y te m z a sta w o w y m d la ro ln ik ó w . J e śli c h o d z i o ro ln ictw o i o je g o b o lą c z k i, to , ja k w iad o m o , M in iste rstw o R o ln ictw a k o ń c z y o - b e c n ie o p ra c o w y w a ć p ro g ra m n a ty c h m ia sto w e j p o m o c y d la ro ln ik ó w . W z w ią z k u z ty m p ro g ra m em . K o m ite t E k o n o m ic z n y R a d y M in istró w p o -
Warszawa. W k u lu a ra c h se jm o w y c h k rą ż ą p o g ło sk i, ż e so c ja liśc i z a m ie rza ją ju ż n a p ią tk o w e m p o sie d ze n iu S e jm u p o sta w ić w n io se k o v o tu m n ie
u fn o śc i d la m in istra p ra c y p łk . P ry sto ra .
G ru p a p u łk o w n ik ó w w B B . z a p o w iad a , ż e c a ły rz ą d b ę d z ie się so lid a ry z o w a ł z p łk . P ry sto re m
i ż e w n io se k o v o tu m n ie u fn o ści p o c ią g n ie z a so b ą d y m isję c a łeg o g a b in e tu .
W k o ła ch o p o z y c ji le w ic o w e j n a to m ia st w y ra ż a ją p rz e k o n a n ie , ż e je d y n ie m in iste r p ra c y u s tą p i, 'a p o z a te rn g a b in e t p o z o sta n ie n ie z m ie n io n y .
Ferment w Prusach Wschodnich.
Berlin. W ty g o d n ik u b e rliń sk im „ B e rlin e r H e - ro ld “ u k a z a ła się d z iś n o ta tk a n a stę p u ją c e j tre ści:
„ W P ru sa c h W sc h o d n ic h z a z n a c z a się p o w a ż
n y ru c h se p a ra ty sty c z n y . W e w szy stk ich o k o li
c a c h p ro w in cy j W sch o d n ich P ru s d a je się z a u w a
ż y ć ru c h p o p ie ran y g łó w n ie p rz e z se k c ję m o n o n i- tó w , k tó ra z m ie rz a d o w y w o ła n ia n a stro ju a p rz y c h y ln e g o d la u tw o rz en ia w P ru sa c h W sch o d n ic h p a ń stw a a u to n o m ic z n e g o p o d p ro te k to ra tem L ig i N a ro d ó w .
M o ty w y , n a k tó re p o w o łu ją się se p a ra ty śc i, do ty c zą p rz e d e w sz y stk ie m xsp ra w p o d a tk o w y c h . 0- c z e k u ją o n i, ż e n o w e p a ń stw o w sch o d n io -p ru sk ie n ie b ę d z ie m u sia ło p ła c ić o d szk o d o w ań re p a rac y j- n y c h , P o z a te m o c z e k u ją se p a raty ści w ięk sz y c h k o rz y śc i p o łą c z o n y c h z e k sp o rtu d o N ie m ie c . D ą ż e n ią te — p isz e ..B e rlin e r H e ro ld “ — n ie m a ją ż a d n y c h w id o k ó w u rz e c z y w istn ie n ia , n ie m n ie j je d n a k d z iała ją jak o fe rm e n t ro z sa d z ają cy , z m u sza ją c y c z y n n ik i rz ą d o w e d o p o d ję c ia k ro k ó w i z a rz ą d z e ń p rz e ciw te g o ro d z aju p ro p a g a n d z ie .
Straszliwa burza nawiedziła Italię.
Rzym. S trasz n y w ic h e r p ó łn o c n y , k tó ry n a w ie d z ił p o łu d n io w e W ło ch y i p ro w in cje z a ch o d n ie a ż d o T ry jestu , sp o w o d o w a ł w ie lk ie sp u sto sz e n ia i z n a c z n e sz k o d y . — B u rz a, k tó ra n a jsiln ie j d a ła się w e z n a k i n a w y b rz e żu K a la b rji b y ła p o łąc z o n a z p o d m o rsk ie m trz ę sie n ie m z iem i. C a łe m o rze b y ło ta k w z b u rz o n e , ż e o k o ło p ó łn o c y w śró d c ie m n o śc i g ę ste fa le, się g a ją c e d o 5 i 6 m e tró w w y so k o śc i, u d e rz y ły n a c a łe w y b rz e ż e , z a le w a ją c 5 w io se k , a z w ła szc z a m iejsc o w o ść C a ta n z aro . 2 5 d o m ó w z o sta ło fo rm a ln ie z m y ty c h . — F a le p o rw a ły sz cz ą tk i ty c h d o m ó w , u n o sz ąc je n a p e łn e m o rz e . M o rz e w ta rg n ę ło n a lą d d o g łę b o k o ści p ó ł k ilo m e tra , S z k o d y m a te rjaln e są o lb rz y m ie . O k o ło 1 5 o - só b p a d ło o fia rą k a ta stro fy . R ó w n o c z e śn ie p a d a ł d e sz c z , a w o d a p o d m y ła c a ły sz e re g fa listy c h stro n g ó rsk ic h , ta k , ż e n a stą p iło o b su n ięc ie się z iem i. P o łą c z en ia m ię d z y C o se n za i C a ta n z a ro są z u p e łn ie p rz e rw an e . L u d n o ść m ie jsc o w o śc i C a tan z a ro w p a n ic z n y m stra ch u sc h ro n iła się n a d a c h y d p m ó w . k tó re o p ie ra ły się k lę sce .
B u rz a d o k o n ała o lb rz y m ic h z n isz c z e ń . O s ta tn ie j n o c y n ie ty lk o n a w y b rz e żu K a h b rji, le c z ta k ż e n a c a łe m w y b rze ż u w sc h o d n iem la w in a p o łą c z o n a z w ich re m sp a d a ła n a m iejsc o w o ść V illa d e M e z z o w o k rę g u B o lo n g o la , z a sy p u ją c i n isz c z ą c o k o ło 5 0 z a b u d o w a ń . W e d łu g d o ty c h c z a so w y c h o b lic z e ń lic zb a z a sy p a n y ch i z a b ity c h d o c h o d z i d o 3 0 o só b . D a lsz e o d k o p y w a n ie o fia r je st w to k u . W m ie jsc o w o śc i A ffra g o la w y w ró c ił w ic h e r w y so k i m u r, k tó ry z a b ił 4 k o b ie ty , k tó re sc h ro n iły się z a m u re m p rz e d d e sz c z e m . N a w ie lu lin jac h k o lejo w y c h i a u to b u so w y c h m u sian o p rz e rw a ć k o m u n ik a c ję . W m ie jsc o w o śc i M a d o n n a d e l M a re g w a łto w n y w ich e r p o z ry w ał z 2 0 d o m ó w d a c h y , u n o sz ą c je n a z n a c z n ą o d le g ło ść . Z c a łe g o k ra ju w o b e c p rz e rw a n ia p o łąc z e ń te le g ra fic z n y c h i te le fo n ic z n y c h b ra k d o ty c h c z a s sz c ze g ó ło w y c h w ia
d o m o śc i. S z k o d y w lu d z iac h i m a te rja le p rz y p u sz
c z a ln ie są w ielk ie .
Nowy obowiązkowy pacierz niemiecki.
„Panie wyzwól nas cd Wersalu!"
Z E rfu rtu d o n o sz ą , iż m in iste r sp ra w w e w n ę trz n y c h i o św ia ty T u ry n g ji, h ittle ro w ie c F rick z a m ie rz a w y d a ć ro z p o rz ą d z e n ie , w p ro w ad z a ją c e w e
w szy stk ich sz k o łac h T u ry n g ji o b o w iąz k o w y p a c ie rz, ro z p o c z y n ają c y się o d słó w „ P a n ie w y z w ó l n a s o d W e rsa lu " .
GDY ZAJRZAŁA BIEDA — ZAMORDOWAŁA 3 DZIECI.
Poznań, W G n ie w k o w ie w d o w a p o z a m o ż n y m sw e g o c z asu g o sp o d a rz u , n ie m o g ą c w y ż y w ić d z ie
ci, z a m o rd o w a ła sie k ierą tro je n a jm ło d sz y c h d z ie
ci, z a k o p u ją c c ia ła z a m o rd o w a n y c h w p o lu . O z b ro d n i p o w ia d o m iła p o lic ję 1 6 -le tn ia c ó rk a m o r
d e rc z y n i.
NOWA WĘDRÓWKA LUDÓW.
„ K rasn a ja G a ze ta" d o n o si, ż e rz ą d so w iec k i sp o rzą d z ił sp is t. z w . „ k u ła k ó w " i w ie rn y ch re li
g ijn e j k u ltu rz e c h rze ścija ń sk ie j.
S p is o b e jm u je 5 2 0 ty sięc y o só b , k tó re m a ją b y ć w y sie d lo n e w g łą b R o sji i n a S y b ir w te rm i
n ie d o 1 k w ie tn ia b . r.
sta n o w ił, ż e z b a d a n ie m o ż liw o śc i z m o b iliz o w a n ia k a p ita łó w n a c e le k re d y to w e d la ro ln ictw a p rz e k a z a n e b y ć w in n o k o m isji rz e c zo z n a w c ó w , z ło ż o n e j z p rz e d sta w ic ie li z a in te re so w a n y c h M in i
ste rstw , b a n k ó w p a ń stw o w y c h i B a n k u P o lsk ie g o . C e le m sp o tę g o w a n ia a k c ji d la p rz y jśc ia z p o m o c ą ro ln ic tw u , K o m ite t E k o n o m icz n y p o le c ił w sz y stk im z a in te re so w a n y m M in iste rstw o m p rz e p ro w a d ze n ie o d p o w ie d n ic h k o n fe ren c y j w sp ra w ie
re a liz a c ji p o sz c z e g ó ln y c h p o stu la tó w M in iste r
stw a R o ln ic tw a .
W szy stk o to — je st a k c ją p o w aż n ą i w y m o w n ie św iad c z ą c ą o rz e te ln e j p ra c y rz ą d u w k ie ru n k u z ła g o d z e n ia k ry z y su g o sp o d a rc z e g o . S k u tk i jej n ie w ą tp liw ie d a d z ą się w k ra ju o d c z u ć ju ż w n ie d łu g im c z asie.
J a n W a lew sk i, p o se ł n a sejm .
Str. 2--- --- --- --- „GŁOS WĄBRZESKI" Nr. 24 ---
Co pisze prasa?ZYXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA
„ G ło s R o b o tn ik a* * o p isu je sp raw ę p ó łd n io w e g o stra jk u p rac o w n ik ó w m a jętn o śc i G ajew o .
...G a je w o — p isze „ G ło s R o b o tn ik a * * ' — o b sz a ru o k o ło 4 0 0 0 m o rg ó w m a g d e b u rsk ic h — n a leż y o d 1 0 -c iu la t d o p . d r, Je rzy k o w sk ieg o W ło d z im ie rz a — o b e c n ie z a m ie szk a łe g o w P o z n a n iu . G a je w o b y ło w o sta tn ich latac h teren e m ró żn y c h e k sp e ry m e n tó w (p ró b ) g o sp o d a rc z y c h — n a k tó ry c h n ie w ia d o m o — jak w y ch o d ził w ła ściciel — a le p ra c o w n ic y w y c h o d z ili n a tem w sz y stk ie m b a rd zo ź le — a lb o w iem n a w y d a n ie z ap rac o w a n eg o d e p u ta tu i w y p łac e n ia z a p ra c o w a n e j g o tó w k i — b y li z m u sz e n i n iera z c z ek a ć k il
k a m ie sięc y — a n a w e t la t.
N ale g a n ia i sk a rg i n ie w iele c o p ra c o w n ik o m p o m ag a ły i z w y k le z ad a w aln iali się o d p o w ied z ią „ d o sta n ie c ie , ja k b ę d z ie " — a p o n iew a ż p o trz e b n ej g o tó w k i ta m n ig d y n ie b y ło — c o się u w id a c z n ia ło w c iąg ły c h w iz y tac h k o m o rn ik ó w (e g z e k u to ró w ) są d o w y c h — p rz e to ro b o tn icy c ze k a li — łu d z ą c się n a d zieją — ż e sto su n k i z c z a se m się z m ien ią n a le p sz e. N a d zie je je d n a k z a w io d ły ic h w z u p ełn o śc i — o c z e m się p rz e k o n a li — g d y w je sie n i u b ie g łe g o ro k u p , d r. J e - rz y k o w sk i p rz y s tąp ił d o p a rc elac ji c a łe g o m a ją tk u , z a p o śre d n ic tw e m S p ó łk i P a rce la c y jn ej p , d u ra ck ie g o z P o z n a n ia — p rz y cz e m d a le j p ra c o w n ik o m p rzy o b ie cy w an o — ż e z a le g łe z aro b k i z a ra z p o ro z p o cz ęc iu p a rc e la c ji b ę d ą w y p łac o n e.
D o p a rce lac ji p rz y stą p io n o w je sie n i a p ra c o w n ic y ja k c z ek a li p rz ed p a rce la cją , ta k też c z e k ali i p o d c z as p a rc e lac ji z a z ap ła tą . A z a p ła ta n a leż ą ca się im — sta n o w iła d c ść p o w aż n ą su m ę d la k a ż d e g o p ra c o w n ik a w b u d ż e c ie p o sz c ze g ó ln y ch ro d zin , a m ian o w icie 3 m iesię cz n y z aro b e k w szy stk ic h k a teg o ry j z m ie sięc y lip ca , sierp n ia i w rz eśn ia , o ra z z aro b e k a k o rd o w y o d w y k o p k ó w b u rak ó w i z iem n ia k ó w z a ro k u b ie g ły , p sz e n ic a d e p u ta to w a z a c ały ro k k o n trak to w y — jęc z m ień , z a je d en k w arta ł z ro k u 1 9 2 8 — p o z a te m jesz cz e ró żn e z a le g ło ści in d y w id u a ln e .
N a re sz c ie m iark a się p rz e b ra ła i w d n iu 15 lu te g o r. b . p rz y stą p ili w szy sc y p rac o w n ic y d o stra jk u . S trajk m iał p rz eb ie g sp o k o jn y — a le sk u te cz n y . D la z a ła tw ie n ia z a ta r
g u z je ch a ł w d n iu 1 8 lu te g o ran o In s p e k to r P rac y 5 8 O b w o d u z T o ru n ia , p . in ży n ier O sso w sk i i s e k reta rz Z w iąz k u R o b o tn ik ó w R o ln y c h i L eśn y c h Z . Z , P . d ru h K ru p k a z T o ru n ia .
W to k u ro z p ra w — p ro w ad z o n y c h z p le n ip o te n tam i (p e ł
n o m o c n ik a m i) p , d r. Je rzy k o w sk ie g o d o sz ło d o p o ro zu m ie n ia — m o cą k tó re g o ro b o tn icy z araz n a m ie jsc u o trz y m a li jed n ą trz e c ią c z ę ść z a ro b k ó w g o tó w k o w y ch , jak ró w n ie ż z a le g ły d e p u ta t. R e sz tę g o tó w k i p rzy rze cz o n e w y p łac ić z k o ń ce m b ie żą c eg o ty g o d n ia .
N a sk u tek p o w y ż sz e g o p o ro z u m ie n ia o d p o łu d n ia p o d ję to p ra cę n a n o w o .
KRATECZKI
R o z p ra w y 1 2 lu te g o 1 9 3 0 r.
P rze w o d n ic z ąc y sę d zia H e jm o w sk i, p ro to k o la n t p ra k t.
O lsz a k .
K a ro l M e c h z C zy sto c h leb ia z a k rad z ież d rą g ó w z lasu je d en ty d z ie ń w ięz ie n ia ,
P a w eł D e sk o w sk i z C z y sto c h le b ia o w y stę p e k z § 137 k . k . 1 0 0 z ł. g rz y w n y .
M a rta W a sile w sk a z B u d zisze w a z a o sz u stw o 3 m ie sią c e w ięz ie n ia .
K az im ierz A d a m c z y k i H en ry k A d a m c zy k z M ie le w a p o w . L u b a w a z a staw ian ie o p o ru p o lic ji p o 5 0 z ł. g rzy w n y .
B. BOLESLAWITA.
P R Z E D B U R Z Ą <■
P o w ie ść h is to ry c z n a z r . 1 8 3 0 .
3 9 ) —o— (C ią g d a lszy )
P rz y s z ło m u n a m y śl, ż e b ia ły , k ro c h m a lo n y k o ł
n ie rz o d k o sz u li d a łb y się u ż y ć m o ż e ... O d d a rł g o w ię c n a ty c h m ia s t... K re w n a jn a tu ra ln ie j słu ż y ć m u - sia ła z a m iast a tra m e n tu ... Z s ie n n ik a s ło m a p ió rem b y ć m o g ła . N a ty c h m ia st K a lik st w z ią ł się d o te g o lis tu ... D re w ien k o z p o d ło g i o s tre d o b y ło k ro p lę k rw i, a c h o ć s ło m ian e p ió ro ź le i n ie p o s łu s z n ie p i
ja ło ... z m u sił je w resz cie d o k re śle n ia lite r, k tó re się n a k o łn ie rzy k u ja k o ta k o ry s o w a ły ... L ist m u s ia ł b y ć n a w sze lk i w y p a d e k ta k u ło ż o n y , a b y , c h o c ia żb y g o p rz eję to , n ic n ie p o w ie d z iał... W n ie w ie lu s ło w a c h tę sk n o ta , m iło ść , w d z ię cz n o ść w y raz iły się , n ie w y sila ją c n a fo rm ę - a p rz e c ie ż lis t b y ł p ię k n y , p o e ty c z n y ... rz ew n y ...
G d y p ism o z a sc h ło - K a lik st z w in ą ł je w trą b k ę, z w ią z a ł n ite cz k ą , d o b y ł o s ta tn ią p ię c io zło tó w k ę , ja k ą m ia ł, i c ze k ał n a s tró ż a ... k tó ry w k ró tc e p o w i
n ie n b y ł n a d e jść z e św ie c ą ...
Z w ite k le ż a ł n a sto le ra ze m z n a g ro d ą , n a ja k ą się w ię z ie ń m ó g ł z d o b y ć...
C h w ila o c z e k iw an ia w y d a ła m u się n ie sły ch a n ie d łu g ą — a le n a re sz c ie k lu c z z a k rę c ił się w z a m k u , — s tró ż w s z e d ł, n ie p a trz ą c n a w ię źn ia . O k o je g o p a - d ło n a b ia ły z w ite k i rę k a c h w y ciła g o z p ię c io z ło tó w k ą ta k z ręc z n ie, iż K a lik st się n ie s p o s trz e g ł, ja k z n ik n ą ł.
N ie p rz e m ó w ili d o sie b ie a n i słó w ec z k a.
K a rtk ę J u lii s to ra z y p rz e cz y taw szy , n a p a m ięć się je j w y u c zy w sz y , K a lik st d n ia te g o ra z p ie rw sz y u s n ą ł sn a m i n a iro z k o s z n ie isz e m i k o ły sa n y . N ie m o -
Ig n ac y L e sz c zy ń sk i z C za p el o o b ra z ę 3 5 z ł. g rzy w n y . M a k sy m ilja n B e tle je w sk i z W ąb rz eź n a c /a C z esła w K i
sie le w sk i z W ą b rz e ź n a o w y stę p ek z § 1 8 5 d o 1 8 7 k , k , u - w o ln ien ie.
WIADOMOŚCI Z KOWALEWA
P A M IĘ T A J C IE O Z A B A W IE „ R O D Z IN Y P O L IC Y J N E J" .
W n a d c h o d z ą c ą n ie d z ie lę o d b ę d z ie się w K o w a le w ie z a b a w a T o w a rz y stw a „ R o d z in a P o lic y j- n a “ . K o m ite t z a b a w o w y te g o to w a rz y s tw a p rz y g o to w u je c a ły s z e re g m iły ch n ie s p o d z ia n e k . D o ta ń c a p rz y g ry w a ć b ę d z ie o rk ie s tra d o b o ro w a . P o s p ie s z c ie w s z y sc y !
C z y s ty z y sk z z a b a w y p rz e z n a c z o n y z o s ta je n a c e le T o w , „ R o d z in a P o lic y jn a " . (x )
— Z e b ra n ie In w a lid ó w , Z e b ra n ie m ie jsc o w eg o K o ła Z w . In w a lid ó w W o jen n y c h o d b ęd z ie się w n ie d zie lę d n ia 2 m a r
c a o g o d z in ie 1 2 ,3 0 w lo k a lu p . Z ieh lk o \y e j. D la w a żn y c h sp ra w p rz y b y c ie w sz y stk ic h c z ło n k ó w k o n ie cz n e. Z a rz ą d .
WIADOMOŚCI Z GQLUBIA
W IE L K I B A L R E P R E Z E N T A C Y JN Y .
W so b o tę d n ia 1 m a rc a 1 9 3 0 r. u rz ą d z a B ra c tw o S trz e lec k ie w G o lu b iu n a sa la ch H o te lu p o d O rłe m sw ó j p ie rw sz y „ B al R e p re ze n tac y jn y ", W stęp w o ln y , le c z ty lk o z a o - k a z an ie m z a p ro sz en ia . P o c zą te k o g o d z . 2 0 m in . 3 0; stró j w ie cz o ro w y ; o rk ie s tra p ie rw sz o rzę d n a , D o ja k ie j w y ż y n y p o su n ę te je s t w y sz u k iw a n ie i d o b ie ran ie lic z n y c h m iły c h n ie sp o d z ian e k , św ia d cz ą n a jd o b itn iej św ie cą ce n a z a p ro sz e n iac h p o d p isy z n an y c h a ran ż eró w b a lu .
P rz eto k a żd y , k to o trz y m ał w z g l. o trzy m a z a p ro sz e n ie , w in ie n b e z w a ru n k o w o sk o rz y sta ć z te j rza d k ie j i n ie b y w ałej o k a z ji i p ó jść n a n a jb ard zie j w y tw o rn y b a l G o lu b ia w o b e c n y m k a rn a w a le , (s)
W IE C Z O R N IC A H A R C E R S K A .
W ie lk a i u ro c z y sta W iec z o rn ic a H a rc e rsk a I, D ru ż y n y H arce rsk iej im . T a d e u sz a K o ściu szk i w G o lu b iu o d b ę d z ie się n a z a k o ń c z e n ie teg o ro c zn e g o k a rn a w a łu w d n iu 2 m a r
c a w D o m u M ie jsk im . N a u ro z m a ic o n y , p ro g ra m sk ład a ją się d e k lam a cje , m o n o lo g i, re fe rat, ro zd a n ie u ro c zy ste ż e to n ó w , o ra z d ram a t h isto ry c z n y w 3 a k ta c h z c za só w o b ro n y L w o w a w 1 9 1 8 r. p , t. „ O rlęta" , N a z a k o ń c z e n ie z a ś W iec zo rn icy — z a b aw a ta n ec zn a z lo te rją fa n to w ą , k o łe m sz c z ęśc ia e tc. P o c zą te k p u n k tu aln ie o g o d z . 7 m in . 3 0 w ie c zo rem . G en e ra ln a p ró b a w p ią te k 2 8 lu te g o b r. o g o d z . 4 p o p o ł.
P ro śb y o w sp a rc ie i a p e l k o m en d y d ru ży n y , w y sto so w a n e d o S z a n , O b y w atelstw a m . G o lu b ia , D o b rz y n ia i ich -o k o lic, n ie b ę d ą c h y b a g ło sem w o łając eg o n a p u sty n i, (s)
Odpowiedź.
O trz y m a liś m y n a s tę p u ją c e p is m o z p ro ś b ą o o - p u b lik o w a n ie :
N ie b a n k o w c o w i
n ie o rje n tu ją c e m u się d o k ła d n ie w o b o w ią z u ją c e j o b e c n ie u s ta w ie b a n k o w e j w z g l. s p ó łd z ie lc z e j n a n o ta tk ę w „ G a z e c ie W ą b rz e s k ie j" n r. 2 3 z d n ia 2 5 lu te g o 1 9 3 0 r. w o d p o w ie d z i, ż e o g ło s z e n ie o
g ą c u k ry ć s w o je g o s k a rb u in a c ze j, ro z p ru ł s u rd u t i z w in ą w s z y p a p ie rek , w s u n ą ł g o m ię d z y d w a su k n a.
J u lia c z e k a ła n a o d p o w ie d ź z ro s n ą c ą n ie cie rp li
w o ś cią . P rz e z c a ły ty d z ień n ie p rz y s ze d ł O . P o rfiry . Z d a w a ło się je j, ż e m o ż e n ie p o k a ż e się ju ż w ię ce j, g d y w n ie d z ie lę p o o b ie d z ie , u jrz a ła g o o c iera jąc e g o p o t z c z o ła w b ra m ie i w o ln y m k ro k ie m z b liż a ją c e g o się p o s c h o d a c h . W y b ie g ła p o w ita ć .
D o b ry m z n a k ie m b y ło , ż e B e rn a rd y n śm ia ć śię z a c z ą ł...
— N ie ch b ę d z ie p o c h w a lo n y ! — z a w o ła ł. — J e ż e li a s iń d ż k a m y ślisz , iż ja to p o w ita n ie w e z m ę n a w ła sn y ra ch u n e k , to się m y lisz ... A le — n ie m a m n ic ! n ie m a m n ic !
J u lia z a ła m ała rę ce , Iw a rz je j p o b la d ła , a B e rn a r d y n , z lito w a w s z y się , c o p rę d z e j z rę k a w a d o b y ł z w ite k , k tó ry c h w y c iw szy z n ik ła . M a łu sk a c z ek a ła n a g o ś c ia w p ro g u .
— A g o d z i się to ta k o n a s z a p o m in a ć ! — w o ła ła .
— B ó g w id z i — n ie śm iałe m tu o c z ó w p o k a z a ć.
J u ż m ię a siń d żk a n ie e g z a m in u j d la c z e g o ... A c o sły ch a ć ?
. C io c ia n a tu ra ln ie s k a rż y ła się n a sio strz en ic ę , stę k ała . B e rn a rd y n p o c ie sz a ł p o sw o je m u . N ie p rę d k o p o k a z a ła się ro z p ro m ie n io n a p a n n a J u lia . T ro c h ę d o m y śln ie jsz ą b ę d ą c, M a lu śk a b y ła b y o d g a d ła , ż e c o ś m u s ia ło u k o c h a n ą jej s io s trz e n ic ę n ie p o m ie r
n ie u ra d o w a ć , — a le w p ro sto c ie d u c h a w z ię ła w e s o ło ść tę z a sk u te k p rz y b y c ia s try ja s z k a — k tó re m u w sz y scy b y li ra d z i...
J a k o ś te g o d n ia n a d sz e d ł i B re n n er... T e n je d n a k m ia ł tw a rz ta k w y k rz y w io n ą i c h m u rn ą , b y ł ta k z a m y ślo n y p o n u ro , ż e i d ru d z y , p a trz ą c n a ń , p o s m u tn ie li. N ie m ó w ił je d n a k n ic . S ia d ł, p o s łu ch a ł ro z m o w y o b o ję tn e j, n ie o d e z w a ł się a n i s łó w a , s p o j
rz a ł n a z e g are k , c ó rk ę u śc isk a ł i w y sz ed ł z n o w u , tłu m a c zą c sie . ż e m a n iln e in te re sa.
o d b y ć s ię m a ją c e m w a ln e m z g ro m a d z e n iu B a n k u L u d o w e g o S p . z o d p . n ie o g r. w W ą b rz e ź n ie n a s tą p iło w m y ś l p rz e p is ó w p ra w n y c h o ra z w s z e lk ie z w ią z a n e z te m fo rm a ln o ś c i u w z g lę d n io n o . C h ę ć w ic h rz e n ia p rz e jrz y sta , le c z n ie u d o ln a .
W d a ls z ą p o le m ik ę się n ie w d a jem y , p o n ie w a ż u b liż a ło b y -p o w ad z e S p ó łd z ie ln i.
(— ) J a n N a d o ln y .
p re z e s R a d y N a d z o rc z e j B a n k u L u d o w e g o S p . z o d p . n ie o g r, W ą b rz e ź n o — P o m .
„ C z y z a k u p iłe ś ju ż b ile t n a k o n c e rt m s tn u n e n - ta ln o - w o k a ln y u rz ą d z a n y p rz e z „ L u tn ię " ?
WIADOMOŚCI POTOCZNE.
W i|b r z e ź n O | d n ia , 2 6 lu te g o 1 9 3 0 r.
— O s o b iste . Z a s tę p c a in s p e k to ra s z k o ln e g o p . S ta n isła w T a rn o w ic z o trz y m a ł n o m in a c ję n a s ta n o w is k o in s p e k to ra s z k o ln e g o w T c z e w ie . P a n u in s p e k to ro w i T a rn o w ie ż o w i ż y c z y m y n a n o w e j p la c ó w c e w s z y s tk ie g o n a jle p s z e g o i m a m y n a d z ie ję , ż e ta m te js z e s p o łe c z e ń stw o le p ie j o c e n i p ra c ę p . in sp , T a rn o w icz a . a n iż e li s p o łe c z e ń s tw o tu te j
sz e . R e d a k c ja .
— N o w y m is trz s to la rs k i. P a n B o n ifa c y K o w n a c k i z W ą b rz e ź n a z ło ż y ł p rz e d k o m is ją e g z a m i
n a c y jn ą w P o m . Iz b ie R z e m ie śln ic z e j p a ń stw o w y e g z a m in n a m istrz a . P a n u K o w n a c k ie m u z a sy ła m y n a s z e g ra tu la c je , (k )
— W o s ta tn ie j c h w ili p rz y p o m in a m y C i S z a n o w n y C z y te ln ik u , ż e n a jw ię k s z y c z a s z a p is a ć
„ G ło s W ą b rz e s k i" n a m ie sią c m a rz e c ! D z is ie js z y n u m e r je s t o s ta tn i w m ie sią c u lu ty m ! W ię c s p ie sz s ię z z a p is a n ie m ! N o w y a b o n e n t o trz y m a k a le n d a rz k s ią ż k o w y „ P o m o rz a n in " b e z p ła tn ie ! Z a p is z s o b ie „ G ło s W ą b rz e s k i" . (x )
— G ru ź lic a !* .. J a k ie p io ru n u ją c e w ra ż e n ie w y w o łu je to s ło w o w ś ró d ty c h , k tó ry c h o k ro p n a ta c h o ro b a n ie d o tk n ę ła .
N ie b a rd z o je d n a k w W ą b rz e ź n ie z w ra c a s ię n a to u w a g ę , z w ła s zc z a w lo k a la c h p u b lic z n y c h .
W n ie k tó ry c h re s ta u ra c ja c h b ra k o d p o w ie d n ic h p o u c z a ją c y c h n a p is ó w o g ro z ie g ru ź lic y , n ie m a o d p o w ie d n ic h n a c z y ń d o s p lu w a n ia ...
N ie m ó w im y ju ż o te m , ż e w P o z n a n iu n a w e t n a u lic y n ie w o ln o s p lu w a ć !...
M ia ro d a jn e c z y n n ik i w in n e s ię z tą s p ra w ą b liż e j z a p o z n a ć , le ż y to w in te re s ie c a łe j lu d n o ś c i
W ą b rz e ź n a . (e)
— N ie k tó rz y lis to w i, u rz ę d o w o o b c h o d z ą c y d o m y n ie p o s ia d a ją z n a c z k ó w p o c z to w y c h n a s p rz e d a ż . Istn ie je p o d o b n o ro z p o rz ą d z e n ie M in , P o c z t, i T e l. w k tó ry m m ó w i s ię o z a o p a trz e n iu lis to w y c h w z n a c z k i p o c z to w e d la u ż y tk u p u b lic z n o ś c i. (x )
— In te n s y w n ą p ra c ę w y k a z a ło w o s ta tn ic h c z a s a c h K o ło P rz y ja c ió ł H a rc e rs tw a w e W ą b rz e ź n ie , p re z e s K o ła p . N a łę c z , k ie ro w n ik s z k o ły p o w s z e c h n e j w y k a z a ł d u ż o z d o ln o ś c i o rg a n iz a c y jn y c h .
W c iąg u n ie s p e łn a 2 m ie s ięc y K o ło p o z y sk a ło s p o rą lic z b ę c z ło n k ó w ta k , ż e o b e c n ie lis ta c z ło n k ó w K o ła w y k a z u je c y frę p rz e s z ło 1 0 0 .
N a d o le ju ż , n ie w ia d o m o z ja k ieg o ź ró d ła . N o iń sk a p ie rw s z a , k tó ra d o tą d m ia ła B re n n e ra z a lich w ia rz a , z a s p e k u la n ta , c o ś się d o w ie d z ia ła — ja k o b y z ta jn ą p o lic y ą m iał s to su n k i... Z a lte ro w a ło to n ie p o s p o lic ie ... R o z u m u ją c i tru ty n u jąc , d o sz ła w re sz c ie d o w n io s k u , ż e n ie k to in n y m u s iał K a li k sta w sk a za ć , ty lk o te n z d ra jc a . D la z a k ry c ia sw e;
s p ra w y , n a p rz ó d g o n ib y sa m z a p ro s ił d o c ó rk i, z
ż e s o b ie g o z a z ięc ia n ie ż y c z y ł — ty m sp o so b e m się g o p o z b y ł.
Z b u d o w a w s z y ta k ą h isto ry ę , p a n i m a jstro w a n a j- św ię c ie j w n ią u w ie rz y ła . O b m ierz iło je j to ta k w s z y stk ic h m ie sz k ań c ó w p ie rw s z e g o p ię tra , iż n a w e t n a k u c h a rk ę , z k tó rą ż y ła d a w n ie j w p o u fa ło śc i i p rz y ja ź n i, p a trz e ć z a c z ę ła w ie lce p o d e jrzliw e m o k ie m . O sty g ły s to su n k i z n a cz n ie. M a js tro w a n ie z ry w a ła ic h , a b y się n ie n a ra ż a ć , a le n ie m iała ju ż n a jm n ie j
sz e j u fn o śc i w d a w n e j sw e j p o w ie rn ic y .
Ż e ję z y k je j u trz y m a ć n a d z w y c z a j b y ło tru d n o — w ia d o m o śc i o B re n n e rz e n a p rz ó d u d z ie liła n a u c h o A ra n io w ie ż o w i. Z n a ła je g o tc h ó rz o s tw o i w ie d z ia ła , ż e ją n ie z d ra d z i...
S to la rz z a d rż a ł... n ie p o w ie d z ia ł z ra z u n ic , ale w k o ń cu s z ep n ą ł:
— J a się te g o z a w sz e d o m y śla łe m — a le n ie c h p a n i m a jstro w a te g o n ie m ó w i n ik o m u ... n a w e t m o je j ż o n ie , b o i to p a p la ... a c h o w a j B o ż e c z eg o , w sz y stk ich n a s p o b io rą .
N o iń sk a z a k lę ła się , ż e n a n ic , n ik o m u w św ię cie te g o se k re tu n ie w y d a ... Je d n a k ż e fak te m je st, ż e te g o ż w ie c z o ra p o s z ła d o M a tu so w ej i sz ep ta ła je j c o ś d łu g o n a u c h o , a p rz ek u p k a , a ż się w strz ą sł- sz y i rę ce z a łam a w sz y , p o w ie d z ia ła je j ty lk o :
— Ja k B ó g ż y w y — b ę d z ie w isiał!
P o n ie w aż D y g a sa p o s ą d z a n o o d d a w n a, ż e i o n m ó g ł b y ć w p e w n y c h s to su n k a c h z o s o b a m i p o d e jrz ą - n e m i, b o d o n ie g o c h o d z iły c z a se m sto ją ce k o ln ie- '• i rz e — je m u w ie c n ie ja o w ie d z ian o n ic ... ' (C . d .n .) i
