Głos Wąbrzeski 1929.05.23, R. 9, nr 60

Cena pojedynczego egzemplarza 15 groszy Dzisiejszy numer zawiera 4 strony

Święto tryumfu odrodzonej i Polon.

Po uroczystem otwarciu Powszechnej Wystawy lMLKJIHGFEDCBA Krajowej w Poznaniu.

J e d e n z n a jw ię k s z y c h w y s iłk ó w o d r o d z o n e j O jc z y z n y n a s z e j, d o b ie g ł p o m y ś ln ie s w e g o k r e s u . Z a p o w ia d a n a o d d w u c h la t Powszechna Wysta­

wa Krajowa w Poznaniu jest już faktem zrealizo­

wanym. J u ż z a b rz m ia ły r a d o s n e f a n fa r y , g ło s z ą c e

otwarcie oczekiwanej długo wystawy, a z e s z c z y ­ tó w ty s ią c a p a w ilo n ó w p o w ia ły d u m n ie s z ta n d a ry p o ls k ie , te n ie m e s y m b o le tr y u m fu p o ls k ie j p r a ­ c y i u m ie ję tn o ś c i w c ią g u p ie r w s z e g o d z ie s ię c io le ­ c ia o d r o d z o n e j R z e c z y p o s p o lite j.

K ie d y m in ę ła ju ż c h w ila p ie r w s z e g o w r u s z e -

nia, chwila żywiołowej radości z dokonanego wiel­

kiego dzieła, — n a d e s z ła p o r a , a b y s p o k o jn ie z a s ta ­ n o w ić s ię n a d te rn olbrzymiem znaczeniem, któ­

re dla państwa i narodu naszego posiada otwarta kilka dni temu Wystawa poznańska.

Z a s a d n ic z e m je j r e z u lta te m b ę d iz e n ie w ą tp li­

w ie podniesienie konsumcji wewnętrznej i e k s p o r­

tu, ulepszene metod pracy i ujawnienie świata wartości kulturalnych i gospodarczych Polski.

J u ż n a c z e ln y d y r e k to r W y s ta w y dr. Wacho­ wiak, je d e n z n a jw ię k s z y c h lu d z i c z y n u z a c h o d n ie j P o ls k i w je d n e m z e s w o ic h o ś w ia d c z e ń w s p o m n ia ł ż e b o g a ta lite ra tu ra f r a n c u s k a i n ie m ie c k a d o s ta r ­ c z a n ie z b ity c h d o w o d ó w n a u k o w y c h , iż wszelkie wystawy decydująco wpływały przedewszystkiem na konsumcję wewnętrzną. J a k ie to m a z n a c z e ­ n ie w r P o ls c e , ła tw o z r o z u m ie ć , s k o r o s o b ie u p r z y - to m n im y , że konsumcja ta wróżnych częściach na­ szego państwa jest niesłychanie nierówna. Przez

W y s tw ę p r z e s u n ą s ię b o w ie m setki tysięcy oby”

wateli polskich >z ty c h c z ę ś c i k r a ju , g d z ie k o n s u m ­ c ja p r z e m y s ło w a je s t z n ik o m a .

J e ż e li id z ie o e k s p o r t, to nigdy jeszcze za”

granica nie miała sposobności poznania tak dokła­

dnie naszych możliwości wywozu, jak na Powsze­ chnej Wystawie Krajowej.N a ty m m a ły m s k r a w k u z ie m i p o ls k ie j w P o z n a n iu je s t b o w ie m r e p re z e n ­

towany cały przemysł, rzemiosło i rolnictwo polskie.

W y s ta w a p o z n a ń s k a p r z y c z y n ić s ię m u s i r ó w n ie ż i p r z y c z y n i n ie w ą tp liw ie d o ulepszenia me­ tod pracy. N a p r z y k ła d r o ln ik z K r e s ó w W s c h o d - d n ic h n a o c z n ie p r z e k o n a s ię o owocnych skutkach nawozów sztucznych, z o b a c z y p r z y te m maszyny rolnicze jakich nigdy nie widział. — J e ż e li id z ie o

przemysł, to wzajemne zaznajomienie się wpłynie napewno na wzmocnienie łączności pomiędzy prze myślami wszystkich trzech zaborów, co nie pozo­

stanie bez dodatnich rezultatów wdziedzinie ulep­

szenia sposobów produkcji.

P r o p a g a n d a z a g r a n ic z n a b y ła u n a s z a w s z e z a n ie d b a n ą . D o p ie r o W y s ta w a , a z n ią liczne wy­

cieczki przemysłowców, kupców, rolników, a tak­ że i mężów stanu idziennikarzy zagranicznych, o t­

w o r z y o c z y ś w ia tu n a f a k t, ż e Polska jest wiel- kiem mocarstwem, posiadającem nieprzebrane bo­

gactwa natury, ludność zdolną i chętną do pracy, a przedewszystkiem szerokie możliwości gospo­ darcze. W z b u d z i to zaufanie zagranicy do Polski, aw następstwie ułatwi nam zdobycie kredytów za granicznych.

P o w s z e c h n a W y s ta w a K r a jo w a p o s ia d a r ó w ­ n ie ż i wielkie znaczenie polityczne. J e j o tw a r c ie p r z y p a d łe n a c h w ilę k ie d y jeszcze nie przebrzmią ły echa ostatniego wystąpienia Niemiec w Paryżu, domagających się niedwuznacznie nowego rozbio­ ru Polski. I d o b r z e s ię s ta ło , ż e oprócz licznych pro testów przeciwko zaborczym pretensjom niemie'

WszechshwiańsM

D o m in u ją c y m m o m e n te m Z ie lo n y c h Ś w ią t b y ­ ła w s z e c h s ło w ia ń s k a m a n if e s ta c ja k u ltu r a ln a — W s z e c h s ło w ia ń s k i Z ja z d Ś p ie w a c z y z u d z ia łe m p o ­ n a d 1 8 ty s ię c y ś p ie w a k ó w , p r z y b y ły c h z e w s z y s t­

k ic h d z ie ln ic P o ls k i o r a z b r a tn ic h p a ń s tw s ło w ia n - । s k ic h , ja k : C z e c h o s ło w a c ji, J u g o s ła w ji, B u łg a rji, e - m ig r a c ji u k r a iń s k ie j i p o ls k ic h c h ó r ó w e m ig r a n - c k ic h .

Z ja z d te n p o s ia d a n ie ty lk o d o n io s łe z n a c z e n ie k u ltu r a ln e a le i s p o łe c z n o - p o lity c z n e g d y ż id e a z b liż e n ia n a r o d ó w s ło w ia ń s k ic h p o z w a la w ie rz y ć , ż e w k r a c z a m y n a to r y tr w a łe g o p o r o z u m ie n ia , z g o d y i m iło ś c i n a r o d ó w ty c h .

J u ż w e w c z e s n y c h g o d z in a c h r a n n y c h n a w ie l­

k i s ta d jo n s p o rto w y m . P o z n a n ia c ią g n ę ły w p o c h o d a c h p o s z c z e g ó ln e c h ó r y o r a z lic z n e r z e s z e m ie s z ­ k a ń c ó w m ia s ta .

O g o d z . 8 -m e j o d b y ła s ię u r o c z y s ta M s iz a ś w . n a in te n c ję z ja z d u ś p ie w a c z e g o .

N a c h w ilę p r z e d p r z y b y c ie m G ło w y P a ń s tw a , o lb r z y m i s ta d jo n s p o r to w y z a p e łn iło o k o ło 1 0 0 ty s . lu d z i. P u n k tu a ln ie o g o d z . 1 2 - te j n a d je c h a ł P a n P r e z y d e n t w o to c z e n iu ś w ity i w to w . K s . P r y m a s a H lo n d a p o w ita n y u w r ó t p r z e z p r e z e s a W s z e c h - s ło w ia ń s k ie g o Z w ią z k u Ś p ie w a c z e g o d r. S u r z y ń - s k ie g o , p r e z y d e n ta m . P o z n a n ia C y r y la R a ta js k ie ­ g o , n a c z e ln e g o d y r e k to r a P W K d r. W a c h o w ia k a i k o m ite t o r g a n iz a c y jn y z ja z d u . G d y P a n P r e z y ­ d e n t p r z e c h o d z ił w z d łu ż s iz p a le ru d o lo ż y s w e j, z g r o m a d z o n e tłu m y w z n o s iły w ie lo k r o tn e o k r z y k i:

N ie c h ż y je ! O r k ie s tra z a in to n o w a ła h y m n p a ń s tw o - I w y . P a n P r e z y d e n t z a s ia d ł w f o te lu , m a ją c p o p r a ­

w e j s tro n ie K s . P r y m a s a H lo n d a , p r e z e s a S u r z y ń - s k ie g o , p r e z y d e n ta R a ta js k ie g o , d r . W a c h o w ia k a itd ., p o le w e j: w ic e m in is tra s p r a w w o js k o w y c h g e ­ n e r a ła K o n a r z e w s k ie g o , k s . K a n o n ik a L e w ic k ie g o i b . p r e m je ra P o n ik o w s k ie g o , p r e z e s a Z je d n o c z e n ia z w ią z k ó w ś p ie w a c z y c h w P o ls c e . W lo ż y P r e z y ­ d e n ta z a s ia d ł r ó w n ie ż p o s e ł c z e c h o s ło w . w W a r­

s z a w ie p . G ir s a .

N a c z ę ś ć p r o g r a m o w ą z ło ż y ły s ię : G a u d ę M a ­ te r , G o r c z y ń s k ie g o , o d ś p ie w a n e p r z e z z b io ro w y c h ó r m ę s k i Z je d n o c z e n ia P o ls k ic h Z w ią z k ó w Ś p ie ­ w a c z y c h w lic z b ie 8 0 0 0 m ę ż c z y z n , p o d b a tu tą p r o f . R a c z k o w s k ie g o , „ O jc z y z n a * * — F e lik s a N o ­ w o w ie jsk ie g o , o d ś p ie w a n a p r z e z 8 -m io g ło s o w y c h ó r m ie s z a n y w lic z b ie o k o ło 1 3 .0 0 0 o s ó b p o d b a ­

tu tą k o m p o z y to ra , „ P s a lm * * — W a lk a - W a le w s k ie | U d z ia ł w z je ź d z ić ś p ie w a c z y m b r a ły r ó w - g o n a c h ó r m ę s k i p o d je g o d y r e k c ją i „ D o M e l- . n ie s z z W ą b r z e ź n a ,,L u tn ia " i T o w . Ś p ie w u p o m e n y * * — L a c h m a n a ta k s a m o p o d b a tu tą a u - . p C e c y lja " .

to r a . ' _ _ _ _ _ _ _ _ _

Wiele osób zwiedziło P. W. K.

W c z w a rty m d n iu o d o tw a r c ia P o w s z e c h n e j W II ś w ię to Z ie lo n y c h Ś w ią t te re n y w y s ta w y W y s ta w y K ra jo w e j lic z b a z w ie d z a ją c y c h d o c h o d z i- z w ie d z iło o k o ło 5 0 0 0 0 lu d z i.

ła d o 2 0 0 ty s ię c y . _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

ZWIEDZAJCIE POWSZECHNĄ WYSTAWĘ KRAJOWĄ W “^POZNANIU!

ckim, ukończyliśmy akurat gigantyczny {wysiłek w kierunkutwórczejpracy,której owoce będąnaj­

lepsząodpowiedziąna podstępnezamiary wrogów.

W y s ta w a p o z n a ń s k a b ę d z ie te ż i n a u k ą n a - p rz y sz ło ś ć , ż e codzienny i konsekwentny dorobek na wszystkich polach życia narodowego, kultural­

nego i gospodarczego może byćNajlepszym środ­

kiemumocnienia naszego stanu posiadania. Wszy­

stko to zabezpieczyć może najlepiej byt państwo­

wy naszego narodu.

U r z ą d z a ją c P o w s z e c h n ą W y s ta w ę K ra jo w ą — n ie m ie liśm y b y n a jm n ie j z a m ia ru o lś n ić z a g r a n ic ę

w Poznaniu

N a d a ls z ą c z ę ś ć p r o g r a m u s k ła d a ły s ię p r z e ­ m ó w ie n ia p o w ita ln e . P ie r w s z y p r z e m a w ia ł p r e ­ z e s W s z e c h s ło w ia ń sk ie g o Z w ią z k u Ś p ie w a c z e g o p o s e ł d r. S u rz y ń s k i, — a k c e n tu ją c w p rz e m ó w ie n iu s w e m w ia rę w tr w a łe p o ro z u m ie n ie i z b liż e n ie n a ­ r o d ó w s ło w ia ń s k ic h , k tó r e p r z e z w ie lk ie m a n ife ­ s ta c je k u ltu r a ln e z b liż a ją s ię d o s ie b ie s< z y b k ie m i k r o k a m i w z g o d z ie i m iło ś c i b r a te r s k ie j:

D a le j p r z e m a w ia li: p r e z y d e n t m . P o z n a n ia C y ­ ry l R a ta js k i, b . p r e m je r P o n ik o w s k i, K a je ta n B o ­ ja rs k i ja k o p r e z e s W lk p . Z w ią z k u K ó ł Ś p ie w a ­ c z y c h , g e n e r a ln y k o n s u l d r. M a to u s e k w z a s tę p ­ s tw ie p r e z e s a c z e s k o s ło w a c k ie g o Z w ią z k u Ś p ie w a c z e g o d r. J e r z a b k a , d e le g a t Z w ią z k u J u g o s ło w ia ń ­ s k ie g o M a n o y lo v ic , d e le g a t C h o r w a c k ie g o Z w ią z ­ k u K ó ł Ś p ie w a c z y c h , o r a z d y r e k to r U k r a iń s k ie g o U n iw e r s y te tu w P r a d z e D y m itro A n to n o w ic z .

P o p r z e m ó w ie n ia c h c h ó r m ie s z a n y S ło w ia ń ­ s k ie g o Z w ią z k u K ó ł Ś p ie w a c z y c h o d ś p ie w a ł A p o ­ te o z ę P ie ś n i, z to w . o r k ie s tr y p o d d y r e k c ją k o m p o z y to ra p ie ś n i te j p ro f. R a c z k o w s k ie g o . J a k o n a s tę p "

n ą o s ta tn ią p ie ś ń p r o g r a m u o d ś p ie w a n o „ B o g a R o d iz ic o D z ie w ic a " p ro f. N o w o w ie js k ie g o .

P o p r o d u k c ja c h ty c h P a n P r e z y d e n t ż e g n a n y i o k r z y k a m i: N ie c h ż y je ! p r z y d ź w ię k a c h M a z u rk a

D ą b r o w s k ie g o o p u ś c ił s ta d jo n .

W ie c z o r e m o g o d z . 8 -m e j w w ie lk ie j h a li k o n -

| g re s o w e j n a te re n a c h z a c h o d n ic h P W K o d b y w a ły i s ię p o p is y Z w ią z k u P o ls k ie g o Z je d n o c z e n ia Ś p ie ­

w a c z e g o , w k tó r y m u c z e s tn ic z y ły c h ó ry z e Ś lą sk a P o m o rz a , M a z o w s z a , w o je w ó d z tw c e n tr a ln y c h i z ie m w s c h o d n ic h P o ls k i. P o p is y te tr w a ły d o g o d z . I 1 1 -te j z m in u ta m i. Z p o ś ró d p r o d u k u ją c y c h s ię c h ó r ó w n a jw ię k s z e o w a c je z d o b y ły s o b ie c h ó r ś lą s k i z a p ie ś ń „ O r z e ł B ia ły * ', k tó r ą p o w tó r z y ł o - r a z c h ó r lw o w s k i z a p ie ś ń „ B u rz a *.

N a z a k o ń c z e n ie p o p isó w d y r e k c ja P W K u r z ą ­ d z iła w s p a n ia łą ilu m in a c ję te r e n ó w W y s ta w y p o ­ łą c z o n ą z o g n ia m i s z tu c z n e m i. Z a p o w ie d z ia n a ilu ­ m in a c ja i o g n ie s z tu c z n e w y w o ła ły d o te g o s to p ­ n ia z a in te re s o w a n ie w ś ró d z e b ra n y c h , ż e o b e c n y n a p o p is a c h ś p ie w a c z y c h P r y m a s H lo n d p o z a ­ k o ń c z e n iu ic h z a tr z y m a ł s ię je sz c z e s p e c ja ln ie

d łu g ą c h w ilę , a b y b y ć ś w ia d k ie m w s p a n ia łe g o o b ra z u ś w ie tln e g o , ja k i p r z e d s ta w ia ły s o b ą ilu m in a c ja W y s ta w a i o g n ie s z tu c z n e .

a n i b o g a c tw e m , a n i p r z e p y c h e m , c h c e m y je d y n ie s k ro m n ie w y k a z a ć s ię p r a w d ą , ż e naród polski w y

datnie pracować potrafi i pracować też będzie na­

dal dla zapewnienia Ojczyźnie umiłowanej siły go­ spodarczej i potęgi mocarstwowej.

P ie rw s z a o g ó ln o p o ls k a W y s ta w a P o w s z e c h n a

w P o z n a n iu je s t w ię c zaczątkiem nowej ery, tym

n o w y m s z la k ie m , k tó r y m e k s p a n s ja p o lsk a p o p r z e z lą d y i b e z k r e s n e o c e a n y p ó jd z ie w s z e r o k i ś w ia t,

przynosząc potęgę i dobrobyt narodowi, a chwałę nieśmiertelną polskiemu imieniu.

W I A D O M O Ś C I Z K R A J U I Z E Ś W I A T A .UTSRQPONMLKJIHGFEDCBA

— M i n i s t e r Z a l e s k i w y j e c h a ł d o B u k a r e s z t u .

— S t r a s z n a k a t a s t r o f a l o t n i c z a w y d a r z y ł a s ię p o d B u d a p e s z t e m . S a m o l o t w s k u t e k z ł a m a n ia s ię s k r z y d ł a w p a d ł z 5 - c i u lu d ź m i d o w o d y i z a t o n ą ł .

— W i e l k i e t r z ę s i e n i e z ie m i o d c z u to w m i e­ ś c ie S o n c i e r i w T u r c j i . 9 5 0 d o m ó w z o s ta ł o z n is z c z ę n y c h , a 3 9 o s ó b z a b i t y c h .

_ _ P r e m j e r e m w s z e c h r o s y j s k i e j r e p u b l k i z w i ą ­ z k o w e j z o s t a ł S e r g i e j I w a n o w i c z S y r c o w .

_ _ Z w ło k i ś p . p o r . S z a ł a c h a p r z e w i e z i o n e z o­ s t a ły d o k r a j u .

— P o m n i k p ł k . L i s a - K u l i z o s t a ł o d s ło n i ę ty 2 0 m a j a b r . w Ł u c k u .

Z M I A N Y N A S T A N O W I S K A C H S T A R O S T Ó W . S t a r o s tą w S t a r o g a r d z i e m i a n o w a n y z o s t a ł Z y g ­ m u n t K a l s z t e in .

B r o n is ł a w S ę d z i m i r , s t a r o s t a w K a r t u z a c h , z o­ s t a ł z e s w e g o s t a n o w i s k a o d w o ł a n y i p r z e n i e s io n y w c h a r a k t e r z e r a d c y w o j e w ó d z t w a w T o r u n i u .

H e n r y k B i e r k i e w i c z , d o t y c h c z a s o w y s t a r o s t a w O s t r o ł ę c e , m i a n o w a n y z o s ta ł s t a r o s t ą w K a r t u ­

z a c h . , rp

C z e s ł a w T o l l ik , d o t y c h c z a s o w y s t a r o s t a w l u - c h o li, z o s t a ł z e s w e g o s t a n o w i s k a o d w o ł a n y i p r z e n i e s io n y d o w o j e w ó d z tw a w T o r u n i u .

M I N I S T E R P R A C Y I O P I E K I S P O Ł E C Z N E J W L U D W I K O W I E .

W s o b o tę , d n i a 1 8 b m . S a n a t o r j u m w L u d w i­ k o w i e p o d M o s i n ą d y r e k c j a z a k ła d u g o ś c i ł a M i n i­

s t r a P r a c y i O p i e k i S p o ł e c z n e j p . P r y s t o r a i je g o m a ł ż o n k ę .

P r z e d s a n a t o r j u m u s t a w i o n a b y ł a b r a m a t r y ­ u m f a ln a , w e j ś c i e z a ś d o s a n a to r j u m u d e k o r o w a n o z i e le n i ą i b a r w a m i n a r o d o w e m i b a r d z o g u s to w n ie

P a n M i n i s t e r p r z y b y ł z e Ś r e m u w t o w a r z y ­ s t w i e Z a r z ą d u O k r . Z w i ą z k u K a s C h o r y c h . P a n a M i n is t r a w i t a l i D r . S t a r o n i e w i a z j a k o g o s p o d a r z i p . B r z e z i ń s k i z G r u d z i ą d z a , o r a z p . r e d . W a c h o - w i a k z P o z n a n i a w im ie n iu p a c j e n t ó w .

P o l u s tr a c j i u r z ą d z e ń z a k ł a d u i k r ó t k i e j p o ­ g a w ę d c e p . M i n is t e r w y j e c h a ł s a m o c h o d e m d o P o z n a n ia .

——— I

.• ł ■ wrrw 1■"w 11 łni- l u u i uw ■■ ■__________________________________________________________________|

P r z e d K o n g r e s e m

E u c h a r y s ty c z n y m w T o r u n iu

P o w s z e c h n i e m ó w im y , ż e n a d e s z ły c z a s y p r z e t o m o w e w d z i e ja c h l u d z k o ś c i . N i e ty l k o k u l t u r a w o s t a t n i c h d z i e s i ą t k a c h l a t u c z y n i ł a o g r o m n y s k o k n a p r z ó d , n i e t y l k o z m ę c z o n a i z n i s z c z o n a s t r a s z l i­

w ą w o jn a E u r o p a w y s i la s ię , b y w y r ó w n a ć p o n i e ­ s i o n e s t r a t y , n i e t y l k o p o s z c z e g ó l n e p a ń s t w a p r z e ­ c h o d z ą o s t r e k r y z y s y g o s p o d a r c z e i z a b u r z e n i a p o­ l i ty c z n e , a l e i p o d w z g l ę d e m d u c h o w y m , a p r z e d e - w s z y s t k i e m r e l ig i j n y m p r z e c h o d z i c a ły ś w i a t c z a s y o g r o m n e g o iz n a c z e n ia . D z iś z u p e ł n i e w y r a ź n i e ’■

z d e c y d o w a n i e w y s t ą p i ł y n a p r z e c iw s ie b i e d w ie p o ­ tę g i, k t ó r e ś w . A u g u s t y n n a z w a ł : C i v i t a s D e i i c i- v i t a s d i a b o l i — K r ó l e s t w o B o ż e i k r ó l e s t w o s z a­ t a n a , a ś w i a t o ś w i a d c z a s ię z a j e d n e m lu b d r u g ie m , T e d w i e p o t ę g i t o c z ą z e s o b ą z a c i ę t ą w a l k ę . O d g ł o s y t e j w a l k i s z c z e g ó l n i e o s t r e j u w s c h o d n i e ­ g o " s ą s i a d a n a s z e g o i z a s z e r o k i m o c e a n e m , o d­ b i j a j ą s ię c o r a z w y r a ź n i e j i w n a s z e j O j c z y ź n i e . N a s i b r a c i a w y s t ą p i l i p r z e c i w w ł a s n e j M a t c e i r o b o ­ t ą r o z k ł a d o w ą n i s z c z ą s p o i s to ś ć p a ń s t w a , C h c ą o n i n a w ł a s n e j O j c z y ź n i e d o ś w ia d c z y ć to , c o o b e c n i e p r z e c h o d z i B o l s z e w ja i M e k s y k , g d z ie p o d k o p y w y w r o t o w e p o p r o w a d z i ł y t e n a r o d y p o d c z e r w o n y s z t a n d a r , p o g r ą ż a j ą c je z o d m ę t n e j n i e w i a r y i n ę­ d z y n a j s t r a s z l iw s z e j, b o n ę d z y d u c h o w e j i m a t e r - ia ln eT y m c z a s e m O p a t r z n o ś ć p r z e z n a c z y ł a P o l s c e in n e , w y j ą tk o w e p o s ł a n n i c t w o ; t r z y m a n i e s t r a ż y n a w s c h o d z i e E u r o p y , z a s ł a n i a n i e c y w i l i z a c j i c h r z e ś c ij a ń s k i e j p i e r s i a m i r y c e r z a , a w m i a r ę m o ż n o ś c i

— k r z e w i e n i a je j z a p a łe m m i s j o n a r z a . P o l s k a m o ­ n a r s z a s p e ł n ia ł a t o z a d a n i e p o p r z e z w i e k i c a ł e z p o ś w ię c e n i e m i i d e a li z m e m n i e s p o ty k a n e m u m n y c h n a r o d ó w . P o l s k a O d r o d z o n a , j e s z c z e s ł a b a i w y c i e ń c z o n a n i e w o l ą w p a m i ę t n y m r o k u 1 9 2 0 w a l­

c z y z w y c i ę s k o o s w ą w o l n o ś ć n a r o d o w ą i ś w i ę t o ś ć r e lig ijn ą , p r z e z c o z a p i s u j e s ię n a k a r c i e d z i e jo w e’ ś w i a t a j a k o p a ń s tw o c h r z e ś c i j a ń s k i e , j a k o P o l s k a k a t o li c k a .

D z is ia j t r z e b a ż y c ie r e l ig i j n e w P o l s c e p o d­ n o s ić , g r u n t o w a ć , u m a c n i a ć . T r z e b a p r z y p o m n i e ć z a s a d n i c z e z n a m i ę k a t o l i c y z m u , o k t o r e m w s r o u w i e l k i c h p r z e m i a n d z i e j o w y c h n a r o d y n a w e t k a ­ t o l i c k i e ł a t w o b y m o g ły z a p o m n i e ć : je g o c h a r a k t e r n a d p r z y r o d z o n o ś c i . D l a t e g o r a z e m z w z m a c n i a ­ n ie m s ię ż y c i a k a t o li c k ie g o r o ś n i e c z e ś ć d l a N a js w . S a k r a m e n t u t a k ż e w p u b l ic z n y c h m a n i f e s t a c j a c h . P r z y t a k i c h u r o c z y s t o ś c i a c h d a j e s ię w y r a z p r a g ­ n i e n i o m b y C h r y s t u s s t a ł s ię s e r c e m d z i a ł a ń s p o­ ł e c z n y c h i c a ł e g o ż y c ia . P r z y t e r n p r z y p o m i n a ją s ie n a m s ł o w a K s . P r y m a s a H l o n d a , z e „ b e z ż y c i a e u c h a r y s t y c z n e g o n i e m a ż y c i a k a t o l i c k i e g o , a w s z e l k i e h a s ła o d r o d z e n i a d u s z y p o l s k i e j p o z o s ta ć m u s z a p u s t e m i f r a z e s a m i , j e ż e l i E u c h a r y s tj a n ic

s t a n i e s ię s ł o ń c e m i s e r c e m n a s z e g o ż y c i a r e l i g i j­

n e g o .’1

H a s ł a r e l i g ij n e m u s z ą c o r a z g ło ś n ie j r o z b r z m i ę w a ć w s p o ł e c z e ń s t w i e , b o c o r a z g w a ł t o w n ie j p o d ­ n o s i g ło w ę w s z e l k a r o b o t a w y w r o t o w a i c o r a z n a ­ t a r c z y w i e j n a c i e r a s e k c i a r s t w o i n a n a s z e z ie m ie z a c h o d n i e . D l a t e g o z r a d o ś c i ą i w d z i ę c z n o ś c ią p o ­ w i t a ć n a m t r z e b a i n i c j a t y w ę n a s z e g o A r c y p a s t e - r z a J , E . K s . B i s k u p a O k o n i e w s k i e g o u r z ą d z e n i a k o n g r e s u e u c h a r y s t y c z n e g o w s t o l i c y n a s z e j z ie m i

p o m o r s k i e j. ,

K o n g r e s t e n n i e w ą t p l i w i e ś m ia ło s t a n i e w r z ę d z i e k o n g r e s ó w c z y z j a z d ó w k a t o l i c k i c h , o d b y ­ t y c h v z B y d g o s z c z y L e s z n i e , G n i e ź n i e , O s t r o w i e , P o z n a n i u i o s t a t n i o — w I n o w r o c ł a w i u . P o d o b n i e j a k o n e , k o n g r e s t o r u ń s k i .z a ś w i a d c z y o z w a r t e j s i le i b o j o w e j k a r n o ś c i n a s z e g o z a c h o d n i o - p o l s k i e g o k a t o l i c y z m u i p r z y p o m n i c a łe m u s p o ł e c z e ń s t w u , ż e k a t o l i c k i e k r e s y z a c h o d n i e n i e w z r u s z e n i e c z u­ w a ją , g o t o w e d o d e f e n z y w y i o f e n z y w y w s p r a ­ w ie s w y c h n a j ś w i ę t s z y c h i d e a łó w .

O b o k o w o c n i e o d b y t e g o s y n o d u d i e c e z j a ln e g o , k o n g r e s e u c h a r y s t y c z n y s t a n i e s ię g r a n i t o w y m k a ­ m i e n i e m k a t o l i c y z m u , n a k t ó r e g o o g l ą d a ć s ię b ę d ą i p ó ź n i e js z e p o k o l e n i a , b ę d z i e o b r a z e m b u j n e g o ż y­ c ia r e lig ijn e g o , j a k i e t ę t n i n a n a s z e j z ie m i p o m o r­ s k ie j, b ę d z i e d o w o d e m , ż e P a s te r z e n a s i r o z u m i e­ ją w y m a g a n i a o b e c n e j , w i e lk i e j c h w i l i d z ie jo w e : i n a z j a z d a c h p r z y g o t o w u j ą c h w i l ę , w k t ó r e j k r ó ­ l e s t w o B o ż e iz n o w u ś w i ę c i ć b ę d z i e n a z ie m i p o l­ s k ie j s w ó j tr iu m f .

C z . R a c k i .

K o m u n i k a t

d o t y c z ą c y u d z i a ł u w K o n g r e s i e E u c h a r y s t y c z n y m w T o r u n i u .

1 ) Z g ł o s z e n i e o s ó b z p r o w i n c j i i n o c le g i, ju ż to w d o m a c h p r y w a t n y c h j u ż t o w k w a t e r z e m a s o w e j , p r o s im y b e z z w ł o c z n i e w y s ł a ć p o d a d r e s e m p r z e­ w o d n i c z ą c e g o S e k c j i K w a t e r u n k o w e j , p . S e k r e t . B u n t k o w s k i e g o z T o r u n i a , M a g is t r a t p o k ó j 3 1 lu b K r ó l. J a d w i g i 1 i to n a j p ó ź n i e j d o 2 4 b m .

2 ) Z g ł o s z e n i a d e l e g a c y j o u d z i a ł w p r o c e s j i w ś w i ę t o . B C i a ła n a l e ż y w y s y ł a ć p o d a d r e s e m p r z e w o d n i c z ą c e g o S e k c j i A d m i n i s t r a c y j n e j , p . r a d­ c y M a k o w s k i e g o w T o r u n i u , u l. S z e r o k a 2 . (

M 99 li

p r z y jm u ją lis to w i p r z e d p ła tę G ło s u W ą b r z e s k ie g o n a m ie ­ s ią c c z e rw ie c !

Satafetana Sztandar Kola Pod­

oficerów Rezerwy x Wąbrzeźna-

Z a w e z w a n i p r z e z p . r a d c ę G r a b o w s k i e g o s k ł a d a m y z ł o t y c h 2 5 . — . i w z y w a m y d o d a l s z e g o p r o w a d ze n i a s z t a f e t y f i r m ę : B r a c i a G o g o l e w s c y i p . B e r n a r d a K l i m k a .

M Ł Y N P A R O W Y — W ą b r z e ź n o . W e z w a n y p r z e z p . M a l s k i e g o s k ł a d a m w R e ­ d a k c j i „ G ł o s u W ą b r z e s k i e g o 1 * z ł o t y c h 2 0 . — i w z y ­ w a m p p . C y r k l a f f a M a r c i n a , F e l i k s a W i ś n i e w s k i e ­ g o , S o j e c k i e g o z O r z e c h o w a , W o j c i e c h o w s k i e g o z S r e b r n i k o r a z p . S p o r s a z W . R a d o ^ i s k d < * d a l s z e ­

g o p r o w a d z e n i a s z t a f e t y . *

g P B O L E S Ł A W P A S Z O T A

N i e z a l e ż n i e o d s z t a f e t y j a k o c z ł o n e k o k ł a ­ d a m w r e d a k c j i z ł o t y c h 8 0 , — n a s z t a n d a r K o ł a P o d o f i c e r ó w R e z e r w y w W a ż n i e .

U g o d z o n y k u l ą s z t a f e t o w ą p r z e z p . T y l l o c h a z D y l e w a s k ł a d a m z ł . 2 5 , — i w z y w a m p . p u ł ­ k o w n i k o w ą I w a n o w s k ą z P i ą t k o w a d o d a l s z e g o p r o w a d z e n i a s z t a f e t y .

W A W R Z Y N I E C K U B A C K I - P i ą t k o w o Z e z r o z u m i e n i a o b o w i ą z k u s w e g o s k ł a d a m n a s z t a n d a r K o ł a P o d o f i c e r ó w R e z e r w y z ł o t y c h 1 0 . — i w z y w a m d o d a l s z e g o k o n t y n u o w a n i a s z t a f e t y J W P . S t a r o s t ę d r . P r ą d z y ń s k i e g o , n a c z e l n e g o s e ­ k r e t a r z a W y d z i a ł u P o w i a t o w e g o p . J . K u r z y n s k i e - g o , p . b u d o w n i c z e g o p o w i a t o w e g o M a k o w s k i e g o , c z ł o n k a S e j m i k u P o w i a t o w e g o p . A n t o n i e g o M a ­ k o w s k i e g o , p . F r a n c i s z k a S z y m a ń s k i e g o - w ł a ś c i ­ c i e l a k i n a „ S ł o ń c e " ; p . Z a r e m b ę u r z ę d n i k a s t a ­ r o s t w a , p . M a ł k i e w i c z a , u r z ę d n i k a S t a r o s t w a , i p . i n ż y n i e r a S w o b o d z i ń s k i e g o .

K R Z E S Z O W S K I , p o r u c z n i k k o m e n d a n t P o w . P . W . i W . t . U g o d z o n y k u l ą s z t a f e t o w ą p r z e z p . C z e s ł a ­ w a K i s i e l e w s k i e g o s z t a f e t ę p o d e j m u j ę s k ł a d a j ą c z } ( i o . _ g o d z ą c w m i s t r z a p i e k a r s k i e g o p . L e o n a P o m i e c z y ń s k i e g o , p . f a b r y k a n t a p o w o z ó w K o p ­

c z y ń s k i e g o , p . m i s t r z a b l a c h a r s k i e g o J a n a M u ­ r a w s k i e g o ; p . s p e d y t o r a S k r z y p c z a k a i p . C h m i e ­ l e w s k i e g o , k u p c a . t

W y ż e j w y m i e n i o n y c h p a n ó w u p r a s z a m o s z y b ­ k i e p o d j ę c i e s z t a f e t y .

J Ó Z E F Z A M O R S K I Z a w e z w a n y p r z e z p . C z e s ł a w a K i s i e l e w s k i e ­ g o d o d a l s z e g o p r o w a d z e n i a s z t a f e t y p o d e j m u j ę j ą s k ł a d a j ą c n a t e n c e l z ł o t y c h 1 0 . — i p r o s z ę p . W i e r z b o w s k i e g o , s k a r b n i k a B r a c t w a S t r z e l e c k i e g o , f i r m ę G r z e g o r c z y k i K u b a s z e w s k i o r a z p . G e r k e g o m i s t r z a z e g a r m i s t r z o w s k i e g o d o d a l s z e g o p r o w a ­ d z e n i a s z t a f e t y .

A N A S T A Z Y C A N D E R .

Wiadomości potoczne.

W ą b r z e ź n o , d n i a 2 2 m a j a 1 9 2 9 r .

— Z i e l o n e Ś w i ą t k i p r z e s z ł y w m i e ś c i e n a s z e m s p o k o j n i e . T e g o r o c z n e „ Z i e lo n e Ś w i ą t k i11 n i e b y ł y t a k i e j a k i e w i n n e l a t a , z u p * e łn ie c i e p ł e . P o w o d e m t e g o b y ł a o s t r a i d ł u g o t r w a ł a z im a .

P i e r w s z y d z ie ń Ś w i ą t b y ł n a d z w y c z a j z im n y . W n i e k tó r y c h m i e js c o w o ś c ia c h P o l s k i s p a d ł o b­ f i t y d e s z c z . Z a c h m u r z e n i e t r w a ł o p r z e z c a ły d z i e ń W d r u g id z i e ń ś w i ą t n a t o m i a s t b y ł o d o ś ć c i e p ł o . P o g o d a s p r z y j a ł a to t e ż s p r a c o w a n i m i e s z k a ń c y p o ­ w y c h o d z i l i z a m i a s t o , b y t a m n a ł o n i e n a t u r y z a ­ c z e r p n ą ć ś w i e ż e g o p o w i e t r z a , t a k p o t r z e b n e g o d l a ż y c i a lu d z k ie g o .

— D r u ż y n a h a r c e r s k a z C h e ł m n a w W ą b r z e ź "

n i e . W p i e r w s z e ś w i ę t o Z i e l o n y c h Ś w i ą t p r z y b y­ ł a d o n a s z e g o m i a s t a d r u ż y n a H . K . S . „ C z u w a j11 z C h e ł m n a , w g o ś c i n ę d o t u t e j s z e j d r u ż y n y H . K . S .

„ C z u j - D u c h .11

W d r u g i e ś w i ę to m i ę d z y w y ż e j w s p o m ia n e m i d r u ż y n a m i o d b y ł s ię m e c z p i ł k i n o ż n e j n a p l a c u l u ­ k s u s o w y m . W y n i k m e c z u 4 : O z k o r z y ś c i ą d l a W ą ­ b r z e ź n a . S ę d z i o w a ł p . J ó z e f B ia ły .

— N i e s z c z ę ś l i w e m u w y p a d k o w i u le g ł w p i e r­ w s z e ś w i ę to p i ę c i o l e t n i W ł a d y s ł a w S z y n k i e w i c z . B a w i ą c s ię n i e u w a ż n i e n a u l i c y W o ln o ś c i, w p a d ł p o d d w u k o n n y z a m i e j s c o w y p o j a z d t a k n i e s z c z ę ś­ liw ie , ż e d o z n a ł c i ę ż k i e g o p o r a n i e n i a g ł o w y i p i e r ­ s i o r a z z ł a m a n ia l e w e j r ę k i i l e w e j n o g i. C ę ż k o r a n ­ n e g o u m i e s z c z o n o w d o m u c h o r y c h . J e ż e l i w y z d r o ­ w i e j e , p o z o s t a n i e k a l e k ą p r z e z c a łe ż y c ie . — O t o s k u t k i p u s z c z a n i a m a ł y c h d z i e c i s a m o p a s n a u ” l i c e !

— Ś w i ę t y J a n j e s z c z e n i e m i n ą ł , a ju ż o d k i l ­ k u n a s t u d n i m ł o d z i e ż u ż y w a k ą p i e liw j e z io r z e , c h o c i ą ż w o d a n i e z d o ł a ł a s ię j e s z c z e p o d w p ł y w e m p r o m i e n i s ł o n e c z n y c h n a l e ż y c ie o g r z a ć . P r z e d ­ w c z e ś n i k ą p i e l o w i c z e w y c h o d z ą z a to z g ę s ią s k ó­ r ą i t r z ę s ą c s ię k l a p o c z ą z ę b a m i . J e d e n z n i c h t w i e r d z i ł o n e g d a j, ż e p o d c z a s p ł y w a n i a t r ą c a ł n o g a m i o b r y ł y l o d u ...

S u k c e s T e a t r u L u d o w e g o . Z a ł o ż e n i e w n a s z y m m i e ś c i e T e a t r u L u d o w e g o m a d o n i o s łe z n a ­ c z e n i e n a p o l u z a z n a j o m i e n i a j a k n a j s z e r s z e j p u ­ b l i c z n o ś c i z t w ó c z o ś c i ą d r a m a t y c z n ą p o p u l a r n ą o - r a z p o d n i e s i e n i e k u l t u r y i z a m i ł o w a n i e d o s c e n y . P o p i e r a n ie t e g o z b o ż n e g o d z i e ł a j e s t n a s z y m o b y­ w a t e l s k i m o b o w i ą z k i e m . — O t w a r c ie T e a tr u L u d o­ w e g o w W ą b r z e ź n i e o d b y ł o s ię w d n i u 9 - t e g o m a j a w ś w i e ż o o d n o w io n e j s a l i i n a s c e n i e p . K a c z y ń s k ie

g o „ H o t e l D w ó r W ą b r z e s k i” . P o p r z e d z i ł y je p r z e d­ s t a w i e n i a w G o l u b i u i J a b ł o n o w i e , k t ó r e , j a k w y n i­

k a z r e c e n z j i m i a ł y d u ż e p o w o d z e n i e .

J a k o p i e r w s z ą s z tu k ę o d e g r a n o z n a n y w o d e ­ w i l K . K r u m ł o w s k ie g o p . t. „ K r ó l o w a P r z e d m i e ś ­ c i a ” z e ś p i e w a m i i t a ń c a m i . —

P o w t ó r z o n o p r z e d s t a w i e n i e w d n i u 1 4 - g o m a­ ja b r , P r z e d e w s z y s tk i e m , c o s i ę t y c z y s t r o n y a r­ t y s ty c z n e j, t r z e b a p o d n i e ś ć t r u d y i s t a r a n i a p . B , C z a j k o w s k i e g o , k t ó r y j a k o r e ż y s e r p o t r a f ił d o s­ k o n a l e p r z y g o t o w a ć a m a t o r ó w d o w y s t ę p u i s a m r o l ę p i s a r z a M a jc h e r k a o d e g r a ł d o s k o n a l e . Z w ł a­ s z c z a k u p l e t y i t o a k t u a ln e u d a ł y m u s ię w z u ­ p e ł n o ś c i . C h a r a k t e r y z a c j a t y l k o m o g ł a b y ć n i e c o s t a r a n n i e j s z ą . O b o k n ie g o n a p i e r w s z y p l a n w y s u­ n ę ł a s ię p a r a A n d r u s ó w , o r a z p o s t a ć p o l i c j a n t a G o m ó ł k i . R e s z t a m ę s k c h r ó l o d t w o r z o n a b y ł a w m i a r ę s ił u d a t n ie , a z t y c h n a w y r ó ż n i e n ie z a s ł u ­ g u je ż y d , z w ł a s z c z a k a r c z m a r z , H a m e r . ,

Z ż e ń s k ic h r ó l z u p e ł n i e d o b r z e w y p a d ł a b o h a ­ t e r k a „ K r ó l o w a P r z e d m ie ś c i a ” i p r z e k u p k a M a c i e - jo w a . N ie c o s ł a b i e j o d t w o r z o n a b y ł a r o l a m o d e l k i D o s k o n a ł e e w o l u c j e t a n e c z n e , j a k o t o p o l k a

„ O j r a” o r a z d z i a r s k i , p e ł e n w e r w y K r a k o w i a k - O g ó łe m i m p r e z a u d a ł a s i ę w z u p e ł n o ś c i , a p u­ b l i c z n o ś ć r z ę s i s t e m i o k l a s k a m i w y r a ż a ł a u z n a n ie a m a to r o m t a k , ż e m u s ie l i n i e k tó r e s c e n y P 0 ™ 1 * ' r z a ć . Z z a d o w o l e n i e m n a l e ż y p o d n i e ś ć , z e t a k P p r o f . S z c z y r z y c k i j a k o p r z e w o d n i c z ą c y t e a t r u , p B C z a j k o w s k i , j a k o r e ż y s e r , o r a z a m a t o r o w i e n ie s z c z ę d z i l i t r u d u i p r a c y , b y p r z e d s ta w i e n i e w y p a ' d ł o j a k n a j l e p i e j , c o im s ię w z u p e ł n o ś c i , m im

d r o b n y c h u s t e r e k s ię u d a ło . .

P o w i n n o t o b y ć z a c h ę t ą d o d a l s z e j o w o c n e ) p r a c y T e a tr u L u d o w e g o n a d k r z e w i e n i e m k u l t u