CM\742611PL.doc PE412.233v01-00
PL PL
PARLAMENT EUROPEJSKI
2004
2009 Komisja Petycji
17.07.2008
KOMUNIKAT DLA POSŁÓW
Dotyczy: Petycji 416/2004, którą złożył Antonio Di Spirito (Włochy), ze 185 podpisami, w sprawie sporu dotyczącego zatrudnienia z udziałem włoskiej administracji publicznej
Petycji 0595/2004, którą złożył Cristian Cresci (Włochy), z około 870 podpisami w sprawie sporu dotyczącego pracy w służbie cywilnej
Petycji 0048/2005, którą złożył F. R. (Włochy), w sprawie sporu dotyczącego praw pracowniczych toczonego z departamentem rządowym
1. Streszczenie petycji 416/2004
Składający petycję wyjaśnia, co następuje: skarży się na nieprzekształcenie umowy o pracę czasową dotyczącej znacznej grupy pracowników oraz pracowników technicznych administracji publicznej w umowę o pracę na czas określony. Składający petycję twierdzi, że pracodawca nie spełnił zapewnień dotyczących przedłużenia stosunku pracy po zakończeniu określonego okresu, co stanowiło naruszenie przepisów w sprawie końca takich okresów oraz wykorzystania kolejnych umów, które zostały zawarte w art. 5 dekretu prawnego 368 z dnia 6 września 2001 r. transponującego dyrektywę Rady 1999/70/WE dotyczącą Porozumienia ramowego w sprawie umów na czas określony.
Streszczenie petycji 595/2004
Tekst i treść są identyczne z petycją 416/2004 (błąd w rejestracji); w związku z tym streszczenie nie jest wymagane.
Streszczenie petycji 48/2005
Adlib Express Watermark
PE412.233v01-00 2/6 CM\742611PL.doc
PL
W związku z samobójstwem popełnionym przez pracownika, który pracował dorywczo dla wyspecjalizowanego departamentu rządowego (w Ministerstwie Finansów), składający petycję potępia niepewny status 5 570 pracowników, będący według niego skutkiem niewłaściwego transponowania przez Włochy do ustawodawstwa krajowego dyrektywy 1999/70/WE dotyczącej porozumienia ramowego w sprawie pracy na czas określony.
2. Dopuszczalność
Petycja 416/2004 uznana została za dopuszczalną dnia 25 października 2004 r.
Petycja 595/2004 uznana została za dopuszczalną dnia 16 grudnia 2004 r.
Petycja 48/2005 uznana została za dopuszczalną dnia 17 maja 2005 r.
Zwrócono się do Komisji o przekazanie informacji (art. 192 ust. 4 Regulaminu).
Odpowiedź Komisji Europejskiej na petycję 416/2004.
3. Odpowiedź Komisji, otrzymana dnia 3 maja 2005 r.
Komisja jest świadoma sytuacji w jakiej znajdują się włoscy pracownicy zatrudnieni przez agencję terytorialną we Włoszech. W rzeczy samej Komisja otrzymała liczne skargi, w których skarżący utrzymywali, że agencja terytorialna nie przestrzega włoskich regulacji prawnych transponujących dyrektywę 99/70/WE dotyczącą porozumienia ramowego w sprawie pracy na czas określony, zawartego przez Europejską Unię Konfederacji Przemysłowych i Pracodawców (UNICE), Europejskie Centrum Przedsiębiorstw Publicznych (CEEP) oraz Europejską Konfederację Związków Zawodowych (ETUC)1.
Zgodnie z wyżej wymienioną dyrektywą, państwa członkowskie UE muszą podjąć środki zapobiegające nadużyciom wynikającym z wykorzystywania kolejnych umów o pracę na czas określony. W tym celu mogą one zdecydować się na wprowadzenie obiektywnych powodów uzasadniających odnowienie takich umów, maksymalnej łącznej długości kolejnych umów o pracę, bądź też limitu ilościowego dla odnowień takich umów lub stosunków pracy.
Państwa członkowskie, po przeprowadzeniu konsultacji z partnerami społecznymi, ustalają na jakich warunkach umowy o pracę zawarte na czas określony będą uważane za „kolejne“ i na jakich warunkach będą uważane za umowy o pracę zawarte na czas nieokreślony. Dyrektywa nie stanowi podstawy prawnej uprawniającej pracowników zatrudnionych na umowach na czas określony do umów na czas nieokreślony. Dlatego też to odnośne państwa członkowskie, a w tym konkretnym przypadku Włochy, decydują o tym, czy umowy zawarte na czas określony zostaną przekształcone w umowy na czas nieokreślony lub też czy umowy te wygasną.
Włochy transponowały dyrektywę Rady 1999/70/WE głównie poprzez dekret legislacyjny 368/2001. Dekret ten określa maksymalny okres trwania umów o pracę i maksymalną liczbę odnowień tych umów dla pracowników zatrudnionych zarówno w sektorze prywatnym jak i publicznym.
1Dz.U. L 175, z 10.07.1999, str. 43.
Adlib Express Watermark
CM\742611PL.doc 3/6 PE412.233v01-00
PL
W szczególności, art. 4 ust. 1 dekretu legislacyjnego 368/2001 określa zasady ogólne ograniczające maksymalną łączną długość umów o pracę na czas określony:
umowy o pracę na czas określony mogą zostać przedłużone, za zgodą pracownika, tylko w przypadku jeżeli czas trwania pierwotnej umowy jest krótszy niż trzy lata,
w takim przypadku, umowa może zostać przedłużona tylko raz, obejmując ten sam zakres obowiązków i po podaniu obiektywnych powodów uzasadniających to przedłużenie,
łączny czas trwania umów nie może przekroczyć trzech lat.
Art. 4 ust. 2 określa, że to pracodawca ma obowiązek podania obiektywnych powodów uzasadniających przedłużenie umowy o pracę na czas określony.
Dodatkowo, art. 5 stanowi co następuje:
W przypadku jeżeli stosunek pracy utrzymuje się po upływie terminu określonego w pierwotnej umowie o pracę lub terminu przedłużonego zgodnie z postanowieniami art. 4, za każdy kolejny dzień utrzymywania się stosunku pracy do dziesiątego kolejnego dnia pracodawca wypłaca pracownikowi wynagrodzenie o 20% wyższe, a następnie o 40% wyższe za każdy kolejny dzień.
Jeżeli stosunek pracy utrzymuje się po upływie dwudziestego dnia w przypadku umów poniżej sześciu miesięcy lub powyżej trzydziestego dnia we wszystkich innych przypadkach, umowa staje się umową na czas nieokreślony.
Jeżeli pracownik zostaje zatrudniony w ramach umowy na czas określony w ciągu dziesięciu dni od wygaśnięcia umowy poniżej sześciu miesięcy lub dwudziestu dni od wygaśnięcia umowy na okres powyżej sześciu miesięcy, ta druga umowa staje się umową na czas nieokreślony.
W przypadku dwóch następujących po sobie umów o pracę na czas określony, tzn. w przypadku braku jakiejkolwiek ciągłości, stosunek pracy zostaje uznany za zawarty na czas nieokreślony począwszy od wejścia w życie pierwszej umowy.
W związku z powyższym, służby Komisji nie mają powodu przypuszczać, że transponowanie dyrektywy 1999/70/WE we Włoszech, poprzez wyżej wymienione postanowienia dekretu legislacyjnego 368/2001, nie jest zgodne z dyrektywą.
W zasadzie, w przypadku domniemanego pogwałcenia prawa, to odnośne władze włoskie są odpowiedzialne za właściwe stosowanie ustawodawstwa krajowego transponującego prawo wspólnotowe.
Powinno się więc poradzić składającemu petycję, aby zwrócił się ze skargą do odnośnych władz krajowych, uwzględniając możliwość wstąpienia na drogę sądową.
Niemniej jednak w kontekście wyżej wymienionej skargi, służby Komisji zbadają również, czy nie stosuje się praktyk administracyjnych, które kłóciłyby się z ustawodawstwem wspólnotowym.
Adlib Express Watermark
PE412.233v01-00 4/6 CM\742611PL.doc
PL
4. Dodatkowa odpowiedź Komisji, otrzymana w dniu 20 października 2005 r.
W dniu 2 sierpnia 2005 r. Komisja wystosowała pismo do władz włoskich, w którym domaga się wyjaśnień w związku z sytuacją pracowników zatrudnionych na czas określony przez agencję terytorialną, a w szczególności dostarczenia informacji o stosowaniu zasady niedyskryminacji między pracownikami zatrudnionymi na czas określony a pracownikami zatrudnionymi na czas nieokreślony na odpowiednich stanowiskach oraz o istniejących środkach w celu zapobiegania nadużyciom przy stosowaniu następujących po sobie umów na czas określony, jak i o stosowaniu ich w praktyce w agencji, niezgodnie z odpowiednimi przepisami dyrektywy 1999/70/WE dotyczącej Porozumienia ramowego w sprawie umów na czas określony zawartego przez ETUC, UNICE i CEEP1. Komisja wniosła o przedłożenie żądanych informacji przez władze krajowe nie później niż dwa miesiące od otrzymania niniejszego pisma.
Odpowiedź Komisji Europejskiej na petycję 48/2005
3. Odpowiedź Komisji, otrzymana w dniu 12 lipca 2005 r.
Ocena skarg odnoszących się do sytuacji pracowników zatrudnionych na czas określony we Włoskiej Agencji Terytorialnej nie została jeszcze zakończona. Służby Komisji Europejskiej skontaktują się z władzami włoskimi i zwrócą się o dodatkowe informacje, co pozwoli podjąć im dalsze odpowiednie kroki.
4. Dodatkowa odpowiedź Komisji, otrzymana w dniu 9 listopada 2005 r.
Jak opisano w petycji, Komisja otrzymała znaczną ilość skarg, w których skarżący stwierdzali, że Agencja Terytorialna nie respektuje włoskiego ustawodawstwa transponującego dyrektywę 1999/70/WE dotyczącą porozumienia ramowego w sprawie pracy na czas określony, zawartego przez Europejską Unię Konfederacji Przemysłowych i Pracodawców (UNICE), Europejskie Centrum Przedsiębiorstw Publicznych (CEEP) oraz Europejską Konfederację Związków Zawodowych (ETUC).2. Składający petycję chciałby otrzymać informację na temat zaawansowania rozpatrywania ww. skarg.
Dnia 2 sierpnia 2005 r. Komisja wysłała do władz włoskich pismo, w którym zwróciła się o informacje wyjaśniające sytuację pracowników zatrudnionych na czas określony w Agencji Terytorialnej, a zwłaszcza o informacje dotyczące przestrzegania zasady niedyskryminacji, zapewniającej niezróżnicowane traktowanie pracowników zatrudnionych na czas określony i porównywalnych pracowników zatrudnionych na czas nieokreślony, informacje dotyczące istnienia środków zapobiegania nadużyciom wynikającym z wykorzystywania kolejnych umów o pracę, a także te dotyczące stosowania w praktyce ww. zasad w Agencji – wszystkie powyższe informacje w kontekście odnośnych przepisów dyrektywy 1999/70/WE. Komisja zwróciła się do władz krajowych o przedłożenie tych informacji w terminie dwóch miesięcy od otrzymania pisma.
1Dz.U. L 175 z 10.07.1999, str. 43.
2 Dz.U. L 175, z 10.7.1999, str. 43.
Adlib Express Watermark
CM\742611PL.doc 5/6 PE412.233v01-00
PL
Odpowiedź Komisji Europejskiej na petycje 416/2004, 595/2004, 48/2005 3. Odpowiedź Komisji, otrzymana w dniu 17 lipca 2008 r.
Komisja postanowiła poinformować Komisję Petycji o swojej opinii na temat kilku odpowiedzi otrzymanych od władz włoskich w związku z kwestią pracowników zatrudnionych na czas określony we włoskim sektorze publicznym i odmową przekształcenia umów na czas określony w umowy na czas nieokreślony w oparciu o przepisy prawne, które obowiązywały we Włoszech wcześniej niż prawodawstwo transponujące dyrektywę 1999/70/WE dotyczącą porozumienia ramowego w sprawie pracy na czas określony, zawartego przez Europejską Unię Konfederacji Przemysłowych i Pracodawców (UNICE), Europejskie Centrum Przedsiębiorstw Publicznych (CEEP) oraz Europejską Konfederację Związków Zawodowych (ETUC)1.
Włochy powiadomiły Komisję, że dyrektywa 1999/70/WE została przeniesiona na grunt prawa krajowego dekretem legislacyjnym 368/2001 z dnia 6 września 2001 r., który obejmuje środki zapobiegające nadużywaniu kolejnych umów na czas określony. Przepisy dotyczące sektora publicznego zostały zawarte też w dekrecie legislacyjnym 165/2001 z dnia 30 marca 2001 r., który zapobiega stosowaniu w tym sektorze konkretnego środka naprawczego w postaci przekształcenia kolejnych umów na czas określony w umowy na czas nieokreślony bez uszczerbku dla innych środków naprawczych, takich jak odszkodowania.
Europejski Trybunał Sprawiedliwości przeanalizował wspomniane wyżej przepisy krajowe i orzekł, że na pierwszy rzut oka wydają się one spełniać wymogi dyrektywy 1999/70/WE.
Jednak to do sądów krajowych należy stwierdzenie, w jakim zakresie warunki stosowania i skutecznego wprowadzania w życie pierwszego zdania art. 36 ust. 2 dekretu legislacyjnego 165/2001 stanowią odpowiedni środek do zapobiegania, a tam, gdzie to wskazane, do karania nadużyć związanych z korzystaniem przez władze publiczne z kolejnych umów o pracę czy innych form zatrudnienia na czas określony (orzeczenie z dnia 7 września 2006 r. w C-53/04 Marrosu i Sardino, pkt. 55-56 oraz C-180/04 Vassallo, pkt. 40-41).
Komisja skontaktowała się z władzami włoskimi, które bardziej szczegółowo, ostatnio w piśmie z dnia 23 maja 2007 r., wyjaśniły w oparciu o prawo krajowe sytuację w odniesieniu do warunków, w których umowy na czas określony mogą być stosowane w sektorze publicznym, oraz do mających zastosowanie środków naprawczych. Zgodnie z otrzymanymi informacjami przyjęto odpowiednie środki zapobiegające nadużywaniu kolejnych umów na czas określony, natomiast proces transpozycji zapewnia ponadto niezbędne i właściwe kary.
Na podstawie informacji dostępnych obecnie Komisji, w tym potwierdzeń otrzymanych od władz włoskich, nie można stwierdzić żadnego naruszenia mającego prymat prawodawstwa wspólnotowego, ani braku stosowania przepisów krajowych transponujących dyrektywę 1999/70/WE i dotyczących zapobiegania nadużywaniu kolejnych umów na czas określony we włoskim sektorze publicznym.
1 1 Dz.U. L 175 z 10.7.1999, str. 43.
Adlib Express Watermark
PE412.233v01-00 6/6 CM\742611PL.doc
PL
A zatem zamknięto odnośne zarejestrowane skargi.