Nauka w czasie okupacji - Sylwia Warakomska-Grzycka - fragment relacji świadka historii [TEKST]

(1)

SYLWIA WARAKOMSKA-GRZYCKA

ur. 1923; Lublin

Miejsce i czas wydarzeń Lublin, II wojna światowa

Słowa kluczowe Lublin, II wojna światowa, okupacja niemiecka, nauka, szkoła, Szkoła Handlowa im. A. i J. Vetterów, przedmioty szkolne

Nauka w czasie okupacji

3 września 1940 roku dzięki interwencji dyrektora Szkoły Handlowej im. A. i J.

Vetterów, [pana] Edwarda Janickiego, pozwolono na utworzenie szkoły. Szkoła był podzielona na 3 klasy, klasa pierwsza dla gimnazjalistów I i II, klasa druga, dla gimnazjalistów III i IV, a klasa trzecia, zwana specjalną, dla tych, którzy mieli przystępować już do matury. Szkoła funkcjonowała dwóch częściach dnia, ranna i taka jak gdyby popołudniowa. Popołudniowa musiała wziąć pod uwagę godzinę policyjną, która wypadała o godzinie 19.00. Szkoła ta była dla młodzieży Lublina szczęściem. W tej szkole czuliśmy się jakoby niezależni, jakoby nieokupowani.

Uczyliśmy się 14 przedmiotów handlowych. Mnie najbardziej interesowała stenografia systemem Cornella, której się uczyłam z chęcią. Uczyliśmy się [tylko] przedmiotów handlowych, ponieważ okupant chciał z nas zrobić tylko takich podręcznych [pracowników], zatrudniając nas ewentualnie gdziekolwiek. [Uczyliśmy się] języka niemieckiego i to pisanego alfabetem gotyckim, nie wolno było inaczej. Drugim zainteresowaniem cieszyła się matematyka handlowa. Do tej pory umiem inaczej mnożyć, dodawać [i] dzielić dużo szybciej aniżeli robią to [inni] ludzie. Szkoła dla zachęcania nas urządzała konkursy. Konkurs pisania na maszynie z zakrytą tabulaturą i konkurs stenografii. Dla mnie [nauka w] szkole trwała tylko rok.

Stenografia przydała mi się bardzo na I i II roku medycyny, ponieważ nie mieliśmy książek i trzeba było korzystać z wykładów. Pisałam stenografią wykłady, potem je odtwarzałam i pomagałam kolegom.

(2)

Data i miejsce nagrania 2012-08-09, Lublin

Rozmawiał/a Łukasz Kijek

Redakcja Weronika Prokopczuk