Wiosna.
Wiosna si§ zbliza! Z niq nowe zycie, wysilki, klopoty i radoici, szczegöloie dla nas mlodych, w ktörych wiosnq zycie wionie...
Jak na zew trqbki posluszny iolnierz Btaje w szereg, tak na zew wioäny cala przyroda budzi si§
ze snu zimowego, by w sobie daö poczqtek wszy- stkiemu, co zabezpieczy nasz Aywot przez rok caly.
0 ! jakze przytem jest pi§knq ta nasza wiosna, wio
sna na wsi.... kto odczac jq umie, komu danem jest w niej przebywac... wöröd pöl, öpiewu skowron- köw, wsi pelnej radosnych gdakan cipusiek i... pra- cy konkursistek i konkursistöw, ktörych liczne zast§- py — sekcje konkursowe ztnobilizowane sq we wsi kazdej.
Koledzy i K oleianki! NIech wiosna wzbudzi we Was natchnienia silny wqtek do pracy w swych zespoiach — niech konkursy stanq si§ w naszem wiosennem 4yciu tem, czem jest promien wiosennego siobca dla kielkujqcego ziarna, z ktörego wyrasta ädzbto, by wydac plon obfity...
Mnie obowiqzek w ola!.,.
Opuöcic musz§ na pewien czas wie§, poletko pi^kniei zapowiadajqcego si? üyta konkuräowego j i konkursistöw naszej zgranej sekcji, lecz „Mfody Rolnik“ döniesie mi o waszej zboänej pracy, ktöry i dziö niecb poniesie Warn od serca oddanego Sta- cha iyczenia jak najlepszego powodzenia w pracy
konkursowej. Bywajcie!
Stach Konkursista.
M t O D Z I E Z Y !
Czy juz zasluzylas n a miano MIodyeli Rolniczek i Uolniköw przez zapisanie siQ do Sekeji Konkursowej?
Nowe sposoby uczenia siq gospodarstwa wiejskiego.
Przygotowanie mlodziezy na przysztych gospo- darzy przez nauczanie staje si§ tem konieczniej- sze, im wi§cej docholu potrzebujemy wydobyc z gospodarstwa, gdyi do tego nieodzownem jest sto- sowanie mqdrzejszycb, coraz to nowych sposoböw, ktörych bez nauki dobrze poznac nie mo£na.
Nauka rolnicza wyjaönia rolnikowi zjawiska, od ktörych jego praca zalezy i daje mu örodki, przez ktöre mofcemy przy uprawie roSIin i przy hodowaniu zwierzqt otrzymaö, w sposöb gospodarczo zyskowny, plony tak wysokie, o jakich sto lat temu nikt ma- rzyö nawet nie mögt.
Rolnik z nanki mo£e ciqgnqc wielki pozytek — ale musi utniec to robic. Wskazanych przez nauk§
sposoböw gospodarowania nauczyc si§ winien, ale i musi nadsluchiwaö, co nowego przynoszq zdobycze naukowe, aby jak najpr^dzej zuiytkowac to w swej praey rolniczej.
Uczyö si§ gospodarstwa muszq ci, ktörzy si§
przygotowujq do tego pi§knego, ale trudnego zawo-
du, a wi§c miodziez. Uczyc si§ nowych sposoböw gospodarowania potrzebuje rolnik starszy, ktöry dotychczaä nie umiat skorzystac z najskuteczniej- szego örodka na bied§ — z nauki. Douczaö si§
musi ka4dy rolnik, chocby najlepiej gospodarujqcy, przez cale swe iycie, gdyi traci wiele, gdy nie korzysta z tych nowoöci, ktöre daje nauka.
WiadomoSci nabywamy przez sluchanie, czyta- nie, przypatrywanie si?, latwiej przy pomocy nauczy- ciela — instruktora - trudniej bez niego. Naj- wi§ksza iloSc wiadomoöci nie daje nam poäytku, jeSll ich nie umiemy zastosowac i nie korzystamy z nich dla polepszenia swego iycia, ulatwieuia so- bie pracy. Mala iloSc wiadomoöci, dobrze wyzy3ka- nych moie daö rolnikowi lepsze warunki bytu.
Pomi§dzy sposobami nauczania gospodarstwa wiejskiego, z ktörych mogq korzystac rolnicy, bez opuszczania swoich wsi, dwa sq nowe sposoby, zasfugujqce na szczegölniejszq uwag§.
Jeden z nich — przysposobienie rolnika drogq konkursöw, przeznaczone jest dia mlodzieäy. Drugi,
| gospbdarstwo przykladowe, sluiyc ma glöwnie rol-
| nikom samodzielnym, prowadz^cym juz wlasne gospodarstwo.
Przysposobienie roluicze drogq konkursöw pole- ga na tem, 4e kaidy uczestnik konkursu podejmuje si§ wyprodukowania jakiegoä plodu roölinnego lub zwierz§cego, starajqc si? osi^gnqc najwi^kszq ko- rzyäö materjsln^. Wskazöwki i pouczenia potrze- bne mu otrzymuje od przewoduiköw konkursöw.
Jak z tego skorzystal, okazujq rezultaty, ktöre otrzymal. Cele wykonywanego zadania sq dwal Zdobycie potrzebnych wiadomoöci do dobrego samo- dzieluego prowadzenia dauego przedsi^biorstwa go- spodarczego, osiygni§cie przy wspölzawodnictwie z innymi uczestnikami kola konkursowego najlep
szego wyniku. Plerwszy z tych celöw jest najwa- zniejszy, drugi jest bodzcem do wysilköw, aby sig nauezyc jak najwi§eej, co daje si§ osi§gnqc jedyaie przy pilooäci i starauiu uczestnika konkursu. Przez to, ze wszystkie wiadomoAci sq przez uczuia zuiy- tkowane przy robocie, ktörq wykonuje, utrzymuje sl§ jego uwaga w qapi§ciu, utrwala w pami§ci rzeczy dla niego nowe, poznaje gruntownie znaeze- nie kaüdej. Konkursista jest postawiouy w takicb warunkach, 4e moze si§ duio rzeczy gruntownie nauczyc, o ile przedewszystkiem sam tego b§dzie pragnqt i naturaluie, o ile b^dzie miat odpowiednie do tego zrödta : wi§c ksiqikl, pouczenia i t. p. Je§li mu tych örodköw brak lub on sam z nich korzystac nie ehe* poäytek z konkursu b§dzie polowiczuy.
Za pozqdany wynik pracy konkursowej uwaia- my zdobycie potrzebnych wiadomoöci i umiej?- taoAci do samodzielaego radzonia sobie przy prowadzeniu tego przedsi^wzi^cia, z ktörem konkursista mial do czynienia. W ciqgu roku, wiosna i lato sq porami odpowiedniejszemi dla kon
kursöw od zimy, konkursista mo4e dobrze pozuaö jedno, dwa przedsi§wzi§cia, np. opas prosiqt i upraw?
buraköw pastewnycb, nast^pnego roku wyehöw kur i upraw§ pomidoröw i t. d. W ten sposöb konkur
sista, przez kllkoJetniq prac§, moie si§ zapoznaö z uprawq kilku roSIin, hodowlq, iywieniem kilku
MLODY ROLNIK
Rok I. D O D A T E K D O „ R O L M K A “ Nr. 5
zwierzqt domowyeh; przyucza si§ do myglenia po gospodarsku, wdraza si§ do cbllezania kosztöw i zysköw; nabrac moäe duto uzytecznycfa wiadomo- öci, a tym sposobem, juz w mlodym wieku, zostaje do pewnego stopnia przygotowany do prowadzenia gospodarstwa.
Dobrej szkoly — w ktörejby uczen mögt prze- byc przynajmniej rok — konkurs nie zastqpi, ale jest on najlepszym sposobem samoksztalcenia si§
zawodowego, jakie moze miec mlodziez wiejska, ktöra do szköl ucz^szczac nie moze. Konkurs ma cz^sto t§ wyiszoßc nad szkolq, w tej ostataiej uczen nie nabywa nmiej^tnoSci zastosowywania wszystkich poznawanych wiadomoöci w sposöb sa- modzielny.
Drugim sposobem zdobywania wiedzy rolniczej, obecnie stosowanym przez stowarzyszenia rolnicze, zajmujqce si§ szerzeniem oöwiaty rolniczej poza- szkolnej, sq tak zwane gospodarstwa przykladowe.
Jest to sposöb, z ktörego korzystac moze wlaöciciel gospodarstwa, ktöry zobowiqzuje si§ do tego, ze b§- dzie przez lat par§ gospodarowat wedlug wskazöwek doäwiadczonego instruktora, wprowadzac b§dzie zmiany zalecoao, gospodarstwo jego ma si§ stac przykladem dla sqsiadöw. Instruktor cz^sto odwie- dza gospodarstwo i daje wskazöwki. Tak jak przy konkursach, — kazda nowo poznana rzecz jest odrazu stosowanq i wypröbowanq, przynosi pozytek, zach§ca do dalszego korzystania ze zdobyczy nauki.
W gospodarstwach przykladowych zamierzonerm jest, by instrüktor-nauczyciel, w ciqgu kilkoletniej opieki nad gospodarstwem, wglqdal we wszystko.
Tym spcsobem jego wlaöciciel ma sposobnoäc do zdobycia pelnej wiedzy, ktöra jest potrzebnq dla lepszego gospodarowania. Konkursy, ebejmujqee tylko cz^öciowe dziaiy gospodarstwa dac mogq tylko cz§§e tych korzyöci, lecz za to ich dobrodziejstwa sq latwiej dost§pne dla licznych jednostek, gdyz jeden instrubtor moze obstuzyc dobrze przynajmniej dziesigciokrotnie wi^kszq liczbg uczestniköw.
Te dwa nowe sposoby rozszerzania nauki rol- niczej, przysposobienie rolnicze drogq bonkursöw dla mlodziezy, gospodarstwa przykladowe dla star- szych gospodarzy dajq moznoSc zdobycia grunto- wnyoh wiadomoöci, bez ktörych dzisiaj rolnik nie moze wyciqgnqc pelnych korzyäci z warsztatu, ktöry posiada. Prof. J. Mikulowski Pomorski.
II© Jest w Polsc© zorgän lzow aaej m lod zleiy pozaszUolneJ ?
Odpowiedz na to ciekawe pytanie daly wykresy i statystyki, umieszczone na P. W. K.
1 tak: „TUR“ w 119 kolach gromadzi 4.100 czlonköw, „Strzelec“ ma 2.693 köl i 72.897 czlonköw,
„YMCA“ 3.495 czlonköw, „Soköl“ na ogölnq liezb§
76.618, czlonköw ma mlodziezy 15.383, a cwiczqcych 23.530, „Kolo Polek“ 2.598, „Swietlica“ 355, „Zwiqzek mlodziezy przemyslowej“ (Krakow) 788 czlonköw,
„Zwiqzek mlodziezy wiejskiej“ Rz. P. („Wici“ — Warszawa) liczy 546, „Zwiqzek mlodzieiy wiejskiej“
(„Siew“ — Warszawa) 1700 böl, „Zwiqzek mlodziezy wiej feiej“ w Krakowie 912 köt. Jezeli przyjmiemy, ze te trzy Zwiqzki, ktöre liczby czlonköw nie podaly, majq po trzydziestu czlonköw w kolach, to ogölna liczba ich czlonköw wynosi 94.740. Liczba zorga- nizowanej mlodziezy komunistycznej wynosi 5.000.
Najwi§kszq grupq zorganizowanej mlodzieiy pozaszkolnej sq Stowarzyszenia Mlodziezy Polskiej, ktörych centralq jest Zjednoczenie Mlodziezy Pol
skiej w Poznaclu, liczy opo bowiem 125.349 czlon
köw w 3.490 stowarzyszeniach. Razem wi§c zorga- nizowanej mlodziezy pozaszkolnej w Polsce mamy 348.225. Nie jest to cyfra dokladna, gdyz poza wymienionemi organizaejami, istniejq jeszcze inne, mniejsze, a cyfry, podane wyzej, nie wszystkie od- noszq si§ tylko do mlodziezy mrjskiej i ienskiej, w wieku 14—25 lat, lecz obejmujq takze osoby starsze.
Ze stanowiska katolickiego pocieszajqcym obja- wem jest to, ze najwigcej mlodzieäy, bo przeszlo jedna trzecia ogölu zorganizowanej, gromadzi si§
w zrzeszeniu o charakterze wybitnie katolickim, w Stowarzyszeniu Mlodziezy Polskiej SMP.
II© Jest rnröwek w m röw isku?
Tym razem szczegölnie pilnym okazal si§ nie jakiä Niemiec, lecz Anglik.
Angielski przyrodnik prof. B. Andrew przeliczyl mianowicie — jak twierdzi najdokladniej — mie- szkancöw jednego malego kopca mröwczego i stwier- dzil, ie male to panstwo mialo 5 brölowych i okrq- glo 26000 roboczych mröwek.
Za pewnik mozna uwazac, ie rachunku tego nikt nie poda w wqtpliwoäc.
Najwl^ce] ryb
jadajq Japonczycy. Naglow§ ludnoöci przypada tarn az 90 kilogramöw rocznie. Pod tym wzgl^dem nie doröwnywa Japonczykowi zaden naröd na Swiecie.
Nawet wyspiarze —• Anglicy spozywajq zaledwie 18 kg. ryb, Francuzi — 15 kg., Niemcy 12 kg. W Stanach Zjednoczonych wypada na 1 mieszkanea 10 kg., w Rosji — 8, w Polsce za£ zaledwie 2 kg.
Holandja, kraj w ieczn ie w aiczqcy z Zywiolem o zlemlQ.
Takim krajem, w ktörym kazdq pi§dz ziemi trzeba wydzierac morzu w walce nieraz wiekowej, jest Holandja, zwana inaczej Niderlandami, Pays Bas, t. j. ziemie nisko lezqce.
Pot^zne groble ze Sluzami i tamami nie pozwa- lajq morzu wkraczac na swe dawne leze. Setki kanalöw, przecinajqcych kraj, odprowadzajqc wod§, osuszajq lqd. Od kilku wieköw czlowiek coraz dalej wdziera si§ w morze, budujqc nowe groble i coraz wi§cej zysknje na ziemi, osuszajqc moczary, blota i jeziora.
W ciqgu trzech ostatnicb wieköw Holendrzy wy- darli morzu 250.000 ba ziemi. Od r. 1883 przez osuszanie blot i odpowiedniq kultur§ powi§kszono obszar Iqk o 265.000 ha i ziemi ornej o 200.000 ha wewnqtrz kraju. Pozatem zacz^to zalecac nadbrze- zne djuny i w ten sposöb w ciqgu kilku lat z 228.000 ha zadrzewionych terenöw osiqgni^to 500.000 ha. Ostatnio Holandja przystqpila do cz§- öciowego osuszania Zuidersee, przez co ma nadziej?
zyskac nowych 200.000 ha ornej ziemi.
Jakie krölikl chow ac n a le iy .
Wobec wzmoionej w r. b. akcji na rzecz roz- woju krölibarstwa na terenie wßi, Centralny Komitet do spraw Hodowli Drobiu przypomina, i naleäy propagowac wylqcznie uzytkowe rasy tych zwierzqt i w pierwszym rz^dzie kröliki-szynszyle oraz wie- denskie niebieskie, przyczem najbardziej jest wska- zane, gdy na terenie danej wsi lab nawet calej gmi- ny chowa 8i§ tylko jednq z wymienionych ras.
Poza wymienionemi rasami istnieje szereg innych ras uÄytkowyeh, nie nalezy jednak wprowadzac systemu wielorasowoöci, gdy w rezultacie nie b§- dziemy miec oörodköw produkcji jednolitego mater- jalu. Uwagi te sq tembardziej na czasie, iz obecnie rozpoczyua si§ akcja rozpowszechniania krölikar • stwa drogq konbursöw przez Kola Mlodz. Wiejskiej.
