Analiza matematyczna 1
zadanie domowe nr 5 1. Czy w my±l denicji podanej na wykªadzie funkcja f(x) =√
x jest ci¡gªa w punkcie 0?
2. Udowodnij nierówno±ci |x + y| ≤ |x| + |y| oraz |x − y| ≥ |x| − |y|.
3. Uzupeªnij szczegóªy dowodów twierdze« z wykªadu:
(a) f jest ci¡gªa w a ⇐⇒ lim
x→af (x) = f (a);
(b) f posiada rozszerzenie do funkcji ci¡gªej w a ⇐⇒ lim
x→af (x)istnieje.
Podaj dokªadne zaªo»enia tych twierdze«.
4. Udowodnij, »e funkcja f jest ci¡gªa w a wtedy i tylko wtedy, gdy:
dla ka»dego ε > 0 istnieje δ > 0 taka, »e: (|x − a| ≤ δ) ⇒ (|f(x) − f(a)| ≤ ε).
5. Udowodnij, »e funkcja f jest ci¡gªa w a wtedy i tylko wtedy, gdy:
dla ka»dego n ∈ Z+ istnieje k ∈ Z+ takie, »e: (|x − a| < 1k) ⇒ (|f (x) − f (a)| <n1).
6. Zaªó»my, »e f i g s¡ ci¡gªe na przedziale (a, b) i f(c) = g(c) dla pewnego c ∈ (a, b). Okre±lmy h(x) = f (x) dla x < c, h(x) = g(x) dla x > c oraz h(c) = f(c) = g(c). Udowodnij, »e h jest ci¡gªa na (a, b) (a zwªaszcza w punkcie c).
7. Zerknij na nast¦pn¡ stron¦.
8.∗ O pot¦gowaniu. (A mo»e bardziej o tym, czym s¡ liczby rzeczywiste?)
(a) Czy umiesz ±ci±le uzasadni¢, »e istnieje liczba rzeczywista, której kwadrat jest równy 2?
(b) Przypomnij, jak si¦ deniuje pot¦g¦ wymiern¡ apq (a > 0, p ∈ Z, q ∈ Z+).
Czy umiesz ±ci±le uzasadni¢, »e apq istnieje?
(c) Uzasadnij, »e je±li a > 1 oraz pq < rs, to apq < ars. Jak jest dla a ∈ (0, 1)?
(d) Niech f b¦dzie funkcj¡ monotoniczn¡ i tak¡, »e f(pq) = a
p
q dla liczb wymiernych pq. Okre-
±lamy ax= f (x) dla dowolnej liczby rzeczywistej x.
Czy umiesz uzasadni¢, »e istnieje dokªadnie jedna funkcja f speªniaj¡ca powy»szy warunek?
9.∗ Nierówno±ci typu Bernoulliego. Ju» niedªugo takie nierówno±ci to b¦dzie buªka z masªem.
(a) Udowodnij (indukcyjnie) nierówno±¢ Bernoulliego: (1+x)n≥ 1+nx(x > −1, n = 0, 1, 2, ...).
(b) Udowodnij, »e (1 + α)k ≤ 1
1 − kα (−1 < α < k1, k = 0, 1, 2, ...). Wskazówka: x = −1+αα , n = k + 1.
(c) Udowodnij, »e (1 + β)n1 ≤ 1 +βn (β > −1, n = 0, 1, 2, ...). Wskazówka: x = βn. 10.∗ O ci¡gªo±ci pot¦gowania.
(a) Zaªó»my, »e p ≥ 1. Je±li |g(x) − q| < m1, to oczywi±cie p−m1 ≤ pg(x)−q≤ pm1. Wywnioskuj z nierówno±ci Bernoulliego, »e
1
1 +p−1m ≤ pg(x)−q ≤ 1 +p−1m .
Uzasadnij, »e je±li ε > 0, to istnieje m tak du»e, »e |pg(x)−q− 1| < ε. Wywnioskuj, »e w takim razie je±li lim
x→ag(x) = q, to lim
x→apg(x)−q = 1. Korzystaj¡c z praw arytmetyki granic, uzasadnij analogiczny wzór dla p ∈ (0, 1) i wywnioskuj, »e:
je±li lim
x→ag(x) = q, to lim
x→apg(x)= pq.
(b) Zaªó»my, »e q > 0. Uzasadnij, »e je±li |f(x) − p| < m1, |g(x) − q| < m1, to
1 −mp1 q+1
≤f (x)
p
g(x)
≤
1 +mp1 q+1
;
zakªadamy przy tym, »e m1 < q. Wywnioskuj z nierówno±ci typu Bernoulliego, »e je±li oznaczymy Q = dq + 1e, to
1 −mpQ
≤
f (x) p
g(x)
≤ 1
1 −mpQ ;
potrzebne zaªo»enia to m1 < q, mpQ < 1. Uzasadnij, »e je±li ε > 0, to dla pewnego m ∈ Z+
zachodzi
f (x)
p
g(x)
− 1
< ε. Wywnioskuj, »e gdy lim
x→af (x) = p, lim
x→ag(x) = q > 0, to
x→alim
f (x)
p
g(x)
= 1. Korzystaj¡c z praw arytmetyki granic, uogólnij ten wynik na przypadek dowolnego q ∈ R (wskazówka: dla q < 0 jest ªatwo; dla q = 0 rozwa» g1(x) = g(x) + 1oraz g2(x) = 1 i zapisz g(x) = g1(x) − g2(x)), a nast¦pnie poª¡cz go z wynikiem z poprzedniego punktu, by uzyska¢ twierdzenie z wykªadu:
je±li lim
x→af (x) = poraz lim
x→ag(x) = q, to lim
x→a(f (x))g(x)= pq. (c) Odetchnij z ulg¡ wkrótce poznamy nowy, lepszy dowód ci¡gªo±ci pot¦gowania!
Mateusz Kwa±nicki