Ćwiczenia nr 8, RP, 7.5.2020 Splot. Rozkład normalny
Zadanie 1. Niezależne zmienne losowe X, Y mają rozkład wykładniczy z parametrem λ. Znajdź 2/3-kwantyl zmiennej X − Y .
Zadanie 2. X ∼ N (0, 1). Znaleźć rozkład zmiennej aX + b, gdzie a > 0.
Zadanie 3. Niech X1, X2, . . . , Xn będą niezależnymi zmiennymi losowymi, przy czym Xi ∼ N (mi, σi), dla i = 1, 2. Znaleźć rozkład zmiennej Pn
i=1aiXi. Wskazówka: to daje się zrobić bez rachunków i wystarczy znaleźć rozkład X1+ X2.
Zadanie 4. Zmienne X, Y są niezależne o rozkładzie N (0, 1). Pokazać, że X + Y
√2 ,X − Y
√2
są niezależne o tym samym rozkładzie N (0, 1).
Zadanie 5. Zmienne X, Y są niezależne, przy czym X ∼ Exp(1), a Y ma rozkład zero-jedynkowy z p = 1/2.
Wyznaczyć rozkład zmiennej X + Y ? Czy ma ona gęstość?
Zadanie 6. Niech X1, X2, . . . będzie ciągiem niezależnych zmiennych losowych o rozkładzie Exp(λ). Niech T > 0 będzie ustaloną liczbą. Definiujemy
NT(ω) :=
(0 jeśli X1> T,
max{l : X1+ . . . + Xl¬ T } jeśli X1¬ T.
Znaleźć rozkład zmiennej losowej NT.
Zadanie 7. Zmienne losowe X, Y spełniają warunki Var X = 3, Cov(X, Y ) = −1, Var(Y ) = 2. Oblicz Var(4X − 3Y ) oraz Cov(5X − Y, 2X + Y ).
Zadanie 8. Niech X = (X1, X2, . . . , Xd) będzie d-wymiarową zmienną losową. Udowodnij,że jeśli macierz kowariancji (Cov(Xi, Xj))i,j nie jest dodatnio określona, to istnieją t1, t2, . . . , td, c ∈ R, że P(t1X1+ . . . + tdXd= c) = 1.
Zadanie 9. [wielowymiarowy rozkład normalny o macierzy kowariancji Λ = Q−1i średniej 0]. Niech T : Rn→ Rn będzie przekształceniem liniowym, a X = (X1, . . . , Xn), gdzie Xi ∼ N (0, 1) i (Xi) są niezależne.
Udowodnij, że zmienna losowa T X ma gęstość
fT X(x) =
√det Q (√
2π)nexp
−1 2hQx, xi
,
gdzie Q = (T−1)tT−1. Uzasadnij, że macierzą kowariancji zmiennej T X jest Q−1.
Zadanie 10. Zmienna losowa (X, Y ) ma dwuwymiarowy rozkład normalny o średniej (0, 0) i macierzy kowa- riancji
2 1 1 1
(a) Napisz gęstość zmiennej (X, Y ).
(b) Wyznacz rozkład zmiennej X + 3Y .
(c) Wyznacz a ∈ R, by zmienne X + Y, X + aY były niezależne.
Zadanie 11. Niezależne zmienne losowe X1, X2, X3 mają rozkład jednostajny na zbiorze {−1, 0, 1}. Definiu- jemy X(1) = min{X1, X2, X3}, X(3) = max{X1, X2, X3} oraz X(2) tak, by {X(1)(ω), X(2)(ω), X(3)(ω)} = {X1(ω), X2(ω), X3(ω)} oraz X(1)(ω) ¬ X(2)(ω) ¬ X(3)(ω) dla wszystkich ω ∈ Ω. Wyznacz rozkład X(2). Definicja (k-ta statystyka pozycyjna). Ogólniej, jeśli (X1, . . . , Xn) są niezależnymi zmiennymi losowymi, to przez X(k), gdzie 1 ¬ k ¬ n, rozumiemy k-ty z kolei wyraz uporządkowanego w sposób rosnący ciągu (X1, . . . , Xn). W szczególności, X(1)= min{X1, . . . Xn}, X(n)= max{X1, . . . , Xn}.
1
Zadanie 12. Niech zmienne losowe Xi, 1 ¬ i ¬ n, będą niezależnymi zmiennymi losowymi o rozkładzie wy- kładniczym z parametrami λi. Wykazać, że
(a) min(X1, . . . , Xn) ∼ Exp(λ1+ . . . + λn),
(b) P(Xi= min(X1, . . . , Xn)) = λi/(λ1+ . . . + λn).
Zadanie 13. Niech X ∼ N (0, 1). Definiujemy zmienną losową Ya, a > 0 wzorem Y = X ·1X∈[−a,a]− X ·1X6∈[−a,a].
Udowodnij, że Ya ∼ N (0, 1), zmienne X, Ya nie są niezależne, a dla pewnego a, zmienne losowe X, Ya są nieskorelowane.
Zadanie 14. Wektor losowy (X, Y ) ma rozkład łączny podany w tabelce (ε ∈ [0, 1/4]):
Y \ X X = 0 X = 1 X = 2 Y = 0 1/8 + ε 0 3/8 − ε
Y = 1 1/4 − ε 1/4 ε
(a) Znajdź ε takie, że zmienne X, Y są nieskorelowane.
(b) Uzasadnij, że nie istnieje ε, przy którym zmienne X, Y są niezależne.
Zadanie 15. Niech Sn= X1+ . . . + Xn, Xi∼ Exp(λ), będzie ciągiem sygnałów w procesie Poissona. Wykazać, że (S1/Sn+1, S2/Sn+1, . . . , Sn/Sn+1) ma rozkład jednostajny na ∆n = {(x1, . . . , xn) : 0 ¬ x1 ¬ x2 ¬ . . . ¬ xn¬ 1}.
Zadanie 16. [Zagadnienie regresji liniowej.] Niech X, Y będą zmiennymi całkowalnymi w kwadracie. Szukamy przybliżenia postaci aX + b, a, b-stałe, zmiennej losowej Y , błąd mierzymy w sensie średniokwadratowym.
Niech f (a, b) = E(Y − aX − b)2.
(a) Udowodni, że jeśli Var X 6= 0, to minimum funkcji f (a, b) jest osiągane przy
a = Cov(X, Y )
Var X , b = E(Y − aX) = EY − Cov(X, Y ) Var X EX.
(b) Wartość minimum funkcji f (a, b) wynosi (1 − ρ2(X, Y )) Var X, gdzie ρ(X, Y ) = √Cov(X,Y )
Var X Var Y jest współczynnikiem korelacji zmiennych X, Y .
Zadanie 17. Udowodnij, że współczynnik korelacji ρ(X, Y ) jest liczbą z przedziału [−1, 1], a ponadto, jeśli
|ρ(X, Y )| = 1, to istnieją stałe a, b, że Y = aX + b.
Zadanie 18. Znamy wartości oczekiwane i wariancje zmiennych losowych X0, X1: EX0 = 0.05, σX0 = 0.02, EX1 = 0.07, σX1 = 0.03 (Var X − σX2), ρ(X0, X1) = −0.5. Niech Xt = tX0+ (1 − t)X1. Dla jakiego t wariancja Xtjest minimalna?
Zadanie 19. Wyznacz współczynnik asymetrii dla rozkładu wykładniczego.
Zadanie 20. Wyznacz kurtozę dla rozkładu (a) jednostajnego, (b) normalnego (c) wykładniczego
2