:
MIESIĘCZNIK POŚWIĘCONY NAUCE, TECHNICE, STATYSTYCE ORAZ ORGANIZACJI W POLSKIM PRZEMYŚLE NAFTOWYM
G R U D Z I E Ń 19 4 6
Nr 12 R O C Z N IK II
1 . I n ż . Z d z i s ł a w W i l k : N a f t a a K o n g r e s T e c h n i k ó w ...113
2. D r J a n W d o w i a r z : W i e r c e n i e w R y c h w a ł d z i e k o l o Ż y w c a . . . . 4 1 5 3 . D r A d a m T o k a r s k i : Z a c h o d n i a c z ę ś ć f a ł d u M r u k o w e j o r a z m o ż l i w o ś c i r o p n e t e r e n ó w P i e l g r z y m k i i F o l u s z a . . . . . . . . . 1 1 6 4 . S t a n i s ł a w K r i m m e r : Ż ó r a w S . M . 4 ... 1 2 2 5. P a m i ę c i t y c h , k t ó r z y o d e s z l i ...• ... 4 2 4 6. L i s t a p r a c o w n i k ó w p r z e m y s ł u n a f t o w e g o , k t ó r z y z a g i n ę l i , z m a r l i l u b z o s t a l i z a m o r d o w a n i w c z a s i e o d 1. I X . 1 9 3 9 r . d o 1. V . 1 9 4 5 r ...4 3 3 7 . I n ż . W ł . S e t k o w i c z i S t . W ę k l a r : R e g e n e r a c j a k r e z o l u z w ó d k r e z o l o w y c h 438 8. Z ż y c i a S t o w a r z y s z e n i a I n ż y n i e r ó w i T e c h n i k ó w P r z e m y s ł u P a l i w P ł y n n y c h 4 3 9 9. P r z e g l ą d z a g r a n i c z n y . . . . ... ...4 4 0 1 0 . D z i a ł s p r a w o z d a w c z y ... 4 4 2 1 1 . W i a d o m o ś c i b i e ż ą c e ... , ... 4 4 2 1 2 . S t a t y s t y k a n a f t o w a . 4 2 5 ‘ * H e (J)T i» “ JVs 1 2 . ,H e i< a 6 p 1 9 4 6 . H e c} )T . H u c T U T y T i l o j i b i u a , K p a K Ó B , y n . J l o 6 3 0 B C i < a a 4 9 O T J 1 A B J 1 E H H E : Ct p. 1 . H h j k . 3 . B i u i ł k : He<ł>TŁ. a C 'e 3 p, T e x i H M K O B . 4 1 3 2 . U p . 14. B g o B H J K : B y p c i m e b P b i x a a j r . g e o k o j i o Ż K i i a u n ... 4 1 5 3 . A . T o k a p c k m : 3 a n a g u a a u a e r b C K jr a g K u M p y K o n o i i i i u e c b r a i i o e B 0 3 ~ m o t k h o c t h p a i i o ł r a I le i t b r M C M M K M u < 3 > o j n o u r a ...4 1 6 4 . C t . K p a m m e p : I l e p e g B m K r r o u e r a i r o K „ C . M . 4 “ ... 4 2 2 5. n a M H T O y u r e g u w r x . . . . . . . 4 2 4 6. B e g o M O C T b c j i y a t a u p i x u p a © o u n x H e c b r f n i o i i n p o M b m u i e u H O C T H , K O T o p b ie n p o n a j i i i 6 e 3 s e e m , y a r e p n u , r a m e 6m j i m y & r r b i 3 a B p o w n o g 1. 9 . 3 9 r. AO 1 . 5. 1 9 4 5 r ... 4 3 3 7 . H h j k. B j i. Co t k o b h i k Ct. B e i i K J i s p : P e r e H c p a i p f H K p e 3 o m o 3 K p e 3 0 J i b n b i x H c e f l K o c r r o f i ...4 3 8 8. X poH iiK U OGuecTBa H nacnnepoB m T c x h k k o b rtpoM bnujiCHHocTii jkm akm x T o n j iH B ...4 3 9 9 . M H Q C TpaH H aiH X p O H M K a ... 4 4 0 10 . Ot a c j i- O B e A C H U M *. 4 4 2 1 1 . T e K y m w e w m e c m a ' ... 4 1 2 1 2 . H e c b T f l i r a a c r a T W C T W K a ...4 2 5 „ P etro leu m “ \ r 12. December 1946. P etroleum In stitu te Poland, K raków , Łobzowska 49 C O N T E N T S : P ag e 1 . Z . W i l k : P e t r o l e u m P r o b l e m s a t t h e C o n g r e s s o f T e c h n i c i a n s . . . . 413
2. J . W d o w i a r z : D r i l l i n g a t R y e h w a l d n e a r Ż y w i e c ...415
3. A . T o k a r s k i : W e s t e r n P a r t o f t h e M r u k o w a A n t i c l i n e a n d O i l P o s s i b i l i t i e s o n t h e P i e l g r z y m k a — F o l u s z A r e a s ... 416,
4. S K r i m m e r : T h e S . M . 4. D r i l l i n g R i g ... 422
5. I n M c m o r i a m ... 424
0 . R e g i s t e r o f w o r k e r s o f t h e P e t r o l e u m I n d u s t r y l o s t , d e c e a s e d a n d a s s a s s i n a t e d i n t h e t i m e f r o m 1. I X . 1939 t o 1. V . 1945 433 7. W ł . S e t k o w i c z a n d S t . W ę k l a r : R e g e n e r a t i o n o f C r e s o l s o u t o f C r e s o l W a t e r s . 438 8. A c t i v i t y o f t h e E n g i n e e r s a n d T e c h n i c i a n s A s s o c i a t i o n o f L i q u i d F u e l I n d u s t r y 439 9. F o r e i g n R e v i e w ... 440
10. R e p o r t i n g P a r t ...442
11. C u r r e n t N e w s ... 442
12. O i l S t a t i s t i c s ... 425
NAFTA
M I E S I Ę C Z N I K P O Ś W I Ę C O N Y N A U C E , T E C H N I C E , S T A T Y S T Y C E O R A Z O R G A N I Z A C J I W P O L S K I M P R Z E M Y Ś L E N A F T O W Y M
_______________________________________ RED AG U JE IN S T Y T U T N A F T O W Y
Rok II Grudzień 1946 r. Nr 12
Inż. Zdzisław Wilk
N a f t a a K o n g r e s
W d n ia c h o d 1 d o 3 g r u d n ia b r . K a t o w ic e g o ś c iły u s ie b ie n a jw ię k s z y Z ja z d T e c h n ik ó w P o l
s k ic h , ja k i k ie d y k o lw ie k m ia ł m ie js c e n a n a s z y c h z ie m ia c h .
S z c z e g ó ln ie im p o n u ją c o w y p a d ł p ie r w s z y d z ie ń o b r a d o g ó ln y c h , k ie d y to p o n a d c z t e r y ty s ią c e n a s z y c h in ż y n ie r ó w i t e c h n ik ó w , a w ię c p o ło w a Z c a łe j l i c z b y o c a la ły c h z p o ż o g i w o je n n e j p o ls k ic h t e c h n ik ó w , s w o ją o b e c n o ś c ią p o t w ie r d z ił a te z ę , że są z a g a d n ie n ia , k t ó r e łą c z ą w s z y s t k ic h o b y w a t e li b e z w z g lę d u n a r ó ż n ic e z a p a t r y w a ń p o lit y c z n y c h . Ł ą c z y n a s w s p ó ln y c e l i o g r o m p r a c y , k t ó r a n a s c z e k a je ż e li n ie c h c e m y z g in ą ć .
D l a t e c h n ik ó w P r z e m y s łu P a l iw P ły n n y c h , a p r z e d e w s z y s t k im d la n a f c ia r z y , t e n p ie r w s z y d z ie ń m ia ł w y ją t k o w e z n a c z e n ie . Z w ła s z c z a d la p r a c o w n ik a t e c h n ic z n e g o z a t r u d n io n e g o w k o p a ln i, p o ło ż o n e j n p . w ś r ó d la s ó w s a n o c k ic h , g d z ie p r z e z c a ły r o k p r a c u je w k i l k u s z y b a c h i o p r ó c z s k ą p o d o c h o d z ą c y c h n u m e r ó w c z a s o p is m a fa c h o w e g o n ie m a ż a d n e g o b o d ź c a w s w e j p r a c y , z ja z d t a k i b y ł p o t r z e b ą s e rc a . L u d z i e c i n u r k o w a li w t y s ię c z n y m t ł u m i e f a c h o w c ó w z t w a r z ą r o z r a d o w a n ą , z d a ją c ą s ię m ó w ić : „ je d n a k n ie je s te ś m y o p u s z c z e n i, je d n a k t e c h n ik p o ls k i d ź w ig a s ię , p r a c u je n a d s o b ą , o r g a n iz u je s ię — a z a te m w a r t o s ię t r u d z i ć , p o n ie w a ż w t r u d z i e t y m je s t c e lo w o ś ć i p la n o w e r o z ło ż e n ie p r a c y “ .
W ła ś c iw a p r a c a m ia ła m ie js c e w s e k c ja c h . „ P a l i w a P ły n n e “ a ś c iś le j b io r ą c „ N a f t a “ z o s t a ły p r z y łą c z o n e d o s e k c ji g ó r n ic z e j. D o b r z e o p r a c o w a n y i w y g ło s z o n y o d c z y t P r z e m y s łu W ę g lo w e g o o r a z b a r d z o in te r e s u ją c y o d c z y t P r z e m y s łu S o ln e g o w r a z z r e f e r a t e m n a s z y m d a ły z w ię z ły o b r a z o b e c n e g o s ta n u g ó r n ic t w a p o ls k ie g o — i je g o z a m ie r z e ń n a p r z y s z ło ś ć .
N a le ż a ło b y t y l k o s ię z a s ta n o w ić , c z y n ie t r z e b a b y b y ł o w p r z y s z ło ś c i p o ś w ię c ić w ię c e j c z a s u n a d y s k u s ję , Z te g o te ż p o w o d u u w a ż a m y z a k o n ie c z n e p o d n ie ś ć n a ła m a c h „ N a f t y “ w a ż n e z a g a d n ie n ia , k t ó r e c h c e m y u w y p u k lić .
P r z y o m a w ia n iu w n io s k ó w z g ło s z o n y c h p r z e z k o le g ó w z p r z e m y s łu w ę g ło w e g o , w y w ią z a ła s ię d łu ż s z a d y s k u s ja n a d w n io s k ie m z m ie r z a ją c y m d o n a jw ię k s z e g o u p r z y w ile jo w a n ia g ó r n ic t w a w ę g lo w e g o .
T e c h n i k ó w P o l s k i c h
C z y u p r z y w il e j o w a n y m p o d w z g lę d e m d o s t a w m a b y ć t y l k o w ę g ie l, c z y ta k ż e i n a f ta , e w e n tu a ln ie in n e p r z e m y s ły i ja k ie są u z a s a d n ie n ia w te j s p r a w ie ?
J e ż e li c h c d z i o n a f tę t o :
p r o d u k u je m y o b e c n ie 1 2 0 0 0 0 t o n r o p y r o c z n ie — n a t o m ia s t p o t r z e b a n a m o b e c n ie 3 6 0 0 0 0 t r o c z n ie . R ó ż n ic ę p o k r y w a m y im p o r t e m .
T c n a r o p y k o s z to w a ła p r z e d w o jn ą p r z e c ię tn ie 1 8 0 z ł, zaś o b e c n ie o k o ło S C O O z ł , c z y li m n o ż n ik w y n o s i o k c ło 4 5 w s t o s u n k u d o c e n p r z e d w o je n n y c h .
T o n a p r o d u k t ó w f i n a l n y c h k o s z t u je o b e c n ie o k c ło 1 3 0 0 0 z ł.
W e d ł u g n a s z e g o p la n u t r z y le t n ie g o w y d a t k i n a s z e b e z C P N - u w y n io s ą :
N a in w estycje prze w id zia ne
p la n e m ... 3 0 0 0 m ilio n , z ł obiegow ych N a inw estycje dodat. w dzia
le ra fin e ry jn y m a nie prze
w idzia ne planem 2 0 0 0 „ „ „ N a inw estycje dodat. w dzia
le P oszukiw ań N a fto w y c h 1000 „ „ „ K o s z t im p o rtu 900000 to n
ro p y w y n ie s ie ... 3 000 „ „ „ K o s z ty ru c h u w ty m okresie
3 -le tn im w yniosą w p r z y b l. 40 00 „ „ „ Razem 13000 m ilio n , z ł obiegow ych D o d a liś m y c e lo w o d o in w e s t y c y j t r z y m i l i a r d y z ł.
o b ie g o w y c h d la w y b u d o w a n ia n o w e j r a f i n e r i i i r o z s z e r z e n ia p o s z u k iw a ń n a f t o w y c h p o z a r a m y p r z e w id z ia n e p la n e m ; b y ł b y to je d n a k ju ż p la n b a r d z o r o z s z e r z o n y .
P o d k r e ś lić n a le ż y , ż e k o s z te m 13 m il i a r d ó w w y d a n y c h d la n a f t y r o z w ią ż e m y p r o b l e m n a f t y p o l s k ie j, t j . b ę d z ie m y n a p e w n o w ie d z i e l i, c z y m o ż e m y b y ć z a b e z p ie c z e n i n a d łu ż s z y o k r e s c z a s u o d i m p o r t u i z a o p a tr z e n i w p ie r w s z o r z ę d n e m a t e r ia ły p ę d n e , a r ó w n o c z e ś n ie p r z e z t r z y la ta b ę d z ie m y p r o d u k o w a ć m a t e r i a ł y p ę d n e i g a z k r a jo w e g o p o c h o d z e n ia .
C z y je s t to d o s t a t e c z n y m u z a s a d n ie n ie m n a s z e j r a c ji s ta n u , k t ó r a w y r a ż a s ię w d ą ż e n iu d o s a m o w y s t a r c z a ln o ś c i w p . c d u k t y n a f to w e , c z y te ż n a le ż y in w e s t o w a ć w p r z e m y ś le w ę g lo w y m , w s y n te - t y c e , z u s z c z u p le n ie m i ta k n ie d u ż y c h k r e d y t ó w in w e s t y c y jn y c h w p r z e m y ś le n a f t o w y m ?
J e s te ś m y z d a n ia , że n a le ż y w s z y s t k im i s iła m i d ą ż y ć d o o s ią g n ię c ia s a m o w y s t a r c z a l n o ś c i i to z a w s z e lk ą c e n ę , a lb o w ie m m a ła p r z e r w a w d o s ta w ie r o p y l u b je j p r o d u k t ó w , s p o w o d u je k a ta s t r o f a ln e z a b u r z e n ia w n a s z y m ż y c iu g o s p o d a r c z y m . U w a ż a m y z a tr a g ic z n e n i e p o r o z u m ie n ie p r z y d z ie le n ie a p a r a tó w d o w ie r c e ń p o s z u k iw a w c z y c h p r z e m y s ło w i w ę g lo w e m u — ja k t o m ia ło m ie js c e o s t a tn io , a n ie p r z e m y s ło w i n a f t o w e m u , k t ó r y t y c h a p a r a tó w n ie p o s ia d a . W ę g ie l b o w ie m p o s ia d a r e z e r w y z b a d a n e n a s e t k i la t , a n a f tę m u s im y s p r o w a d z a ć , d la te g o te ż — w y d a je s ię n a m — że n a k a z e m c h w i l i o b e c n e j je s t p o s z u k i w a ć r o p y .
D r u g i m ź r ó d łe m p o k r y c ia n a s z e g o z a p o t r z e b o w a n ia w p a liw 'a p ły n n e m o g ła b y b y ć s y n t e ty k a . O k o n ie c z n o ś c i r o z w o ju s y n t e t y k i w o g ó le n ie p o t r z e b a s ię r o z w o d z ić , g d y ż w w i e lu w y p a d k a c h n ie m o ż n a s o b ie n a w e t w y o b r a z ić ż y c ia g o s p o d a r c z e g o b e z p r o d u k t ó w s y n t e ty c z n y c h .
W p ie r w s z y m r z ę d z ie n a le ż y W7 m ie n ić ta k ie p r c d u k t y , ja k a m o n ia k , k a r b id i t d . , k t ó r y c h u z y s k a n ie in n ą d r o g ą je s t n i e m o ż liw e , a i m p o r t t y c h m a t e r ia łó w b y ł b y w p r o s t k c m p r c m i t u ją c y .
D o d r u g i e j k a t e g o r ii z a lic z a m y ta k ie p r o d u k t y , ja k g u m a s y n t e ty c z n a , m ik a , g r a f i t — w k r a j u n ie p r o d u k o w a n e ze ź r ó d e ł n a t u r a ln y c h .
T r z e c ia k a t e g o r i a — t o m a s y p la s ty c z n e , k t ó r e n ie t y l k o z a s tę p u ją , ale w w i e lu w y p a d k a c h p r z e w y ż s z a ją in n e s u r o w c e d o ty c h c z a s u ż y w a n e , w z g lę d n ie z a o s z c z ę d z a ją n a m m a r n o t r a w n e g o i n ie c e lo w e g o ic h u ż y c ia , ja k n p . m e t a li, d ie w n a i t p .
W k o ń c u o s o b n ą k a t e g o r ię s t a n o w ią p a liw a p ł y n n e , g a z o w e i s m a r y . P r o d u k c ja t y c h o s t a t n ic h d r o g ą s y n t e z y je s t u s p r a w ie d liw ić n a t y lk o w ó w c z a s , je ż e li k r a j n ie p o s ia d a z a t o b o w t y c h p a liw ze ź r ó d e ł n a t u r a ln y c h , a w ię c z r e p y n a f t o w e j. T o te ż ja . d o ty c h c z a s , w s z ę d z ie , g d z ie b y ł y s to s o w a n e p a liw a s y n t e ty c z n e , to t y l k o z k o n ie c z n o ś c i, a w ię c w k r a ja c h , k t ó r e n ie r o z p o r z ą d z a ły d o s ta te c z n ą ilo ś c ią r o p y n a f t o w e j, c z e g o k la s y c z n y m p r z y k ł a d e m b y ł y N ie m c y .
K r a j e t a k b o g a te w w ę g ie l, ja k A n g li a lu b S t a n y Z je d n o c z o n e , n ié r o z b u d o w a ły f a b r y k p a liw s y n t e t y c z n y c h , m im o , ż e p o s ia d a ją w y ś m i e n i t y s z ta b f a c h o w c ó w i o l b r z y m i p r z e m y s ł h u t n ic z y o r a z m a s z y n o w y .
J e ż e li c h o d z i o ja k o ś ć p a liw s y n t e t y c z n y c h , p r o d u k o w a n y c h w p r z e w a ż n e j c z ę ś c i z n a n y c h n a m f a b r y k , t o s t o i o n a d a le k o n iż e j o d p r o d u k t ó w n a f t o w y c h , a w s z c z e g ó ln o ś c i b e n z y n a s y n t e ty c z n a w y k a z u je z n a c z n ie n iż s z ą lic z b ę o k t a n o w ą c d b e n z y n y u z y s k a n e j z r o p y o r a z z g a z o lin y .
'P r a c u ją c e d o ty c h c z a s n a s z e r s z ą s k a l ę f a b r y k i p a liw s y n t e ty c z n y c h m o ż n a ś m ia ło n a z w a ć m a r n o t r a w s t w e m p o t e n c ja łu e n e r g e ty c z n e g o . J e ż e li b o w ie m n a k il o g r a m s y n t y n y o w a r t o ś c i o p a ło w e j o k o ło 1 0 0 0 0 k a l o r i i z u ż y ć t r z e b a o k r ą g ło sześć k ilo g r a m ó w w ę g la o w a r to ś c i o p a ło w e j 5 0 0 0 k a l o r i i n a k ilo g r a m , t o w y d a jn o ś ć ta k ie g o p r o c e s u w y n o s i o k o ło 3 0 % . U w z g lę d n ia ją c , że n is k a li c z b a o k t a n o w a n ie p o z w a la n a w y s o k i s t o p ie ń s p r ę ż a n ia w m o t o r z e i s k u t k ie m te g o w y d a jn o ś ć m o t o r u je s t n is k a , b o o k c ł o 2 5 % , t o c a łk o w ita w y d a jn o ś ć te j z a m ia n y e n e r g ii o d w ę g la a ż d o w a łu k o r b o w e g o m o t o r u w y n o s i z a le d w ie s ie d e m i p ó ł p r o c e n t ,
c z y li je s t n iż s z a o d w y d a jn o ś c i m a s z y n y p a r o w e j lu b t u r b i n y o k o n s t r u k c ji p r z e s ta r z a łe j.
N a t o m ia s t w W7 p a d k u u ż y c ia m ie s z a n k i b e n z y - n o w c - g a z o lin o w e j w y d a jn o ś ć lo c o » w a l m o t o r u w y n o s i 5 0 % , a w ię c n ie m a l p ię ć r a z y w ię c e j. M a m y z a te m d o c z y n ie n ia z o l b r z y m i m m a r n o t r a w s t w e m m a ją t k u n a r o d o w e g o , je ż e li c h o d z i o p a liw a s y n t e ty c z n e .
J e ś li c h o d z i o k o s z t y p r o d u k c ji p a liw s y n t e t y c z n y c h t o — n a p o d s ta w ie d a n y c h p e w n e j f a b r y k i w N ie m c z e c h — p r z e d s t a w ia ją s ię o n e n a s tę p u ją c o :
Z p r o d u k c ji 1 8 0 C 0 0 t o n s y n t y n y ( c z y li s z tu c z n e j r o p y ) u z y s k a n o :
7 0 0 0 0 t o n b e n z y n y 5 0 C C 0 „ g a z u p ły n n e g o 8 0 0 0 0 „ c ię ż k ie g o k o n d e n s a tu .
K o s z t in s t a la c ji w y n o s ił 9 5 m i l i o n y R M , c z y li o k c ło 1 8 0 m il io n ó w z ło t y c h p r z e d w o je n n y c h .
D l a u t r z y m a n ia r u c h u z a t r u d n ia n o 4 0 0 0 p r a c o w n ik ó w , k t ó r y c h ś r e d n ia m ie s ię c z n a p ła c a w y n o s iła 2 8 0 R M , c z y li 5 6 0 z ł ( w t y m d u ż a ilo ś ć w y s o k o k w a lif ik o w a n y c h in ż y n ie r ó w ) .
K o s z t je d n e j t o n y b r y k i e t ó w w y n o s ił 10 R M , c z y li z a le d w ie 2 0 z ło t y c h , zaś k o s z t je d n e j t o n y k o k s u w y n o s ił 2 3 R M , c z y li 4 6 z ło t y c h p r z e d w o je n n y c h .
* F a b r y k a z u ż y ła w r e k u 1 5 0 0 0 k g k o b a lt u p o 7 R M z a k g , o r a z 2 6 0 0 k g t o r u p o c e n ie 2 0 R M za k g .
Z u ż y t o r o c z n ie p o n a d m i l i o n t o n w ę g la .
I lo ś ć z u ż y te g o d o b u d o w y t e j in s t a la c ji ż e la z a w z g lę d n ie s t a li o c e n ia n o n a 6 0 t y s ię c y t e n .
C a łk o w it y k o s z t je d n e j t o n y p r o d u k t u w y n o s ił 3 3 6 R M , c z y li 6 7 0 z ło t y c h p r z e d w o je n n y c h .
D l a p o k r y c ia n a s z e g o z a p o t r r e b c w a n ia w r o k u 1 9 4 9 , w y r a ż a ją c e g o s ię c y f r ą 6 0 0 0 C 0 t o n , m u s i e li
b y ś m y w y b u d o w a ć f a b r y k ę p r z e s z ło t r z y k r o t n ie w ię k s z ą , c z y li n a le ż a łc t y z u ż y ć o k c ł o IS O ty s ię c y t o n s t a li d o b u d o w y i p r z e r o b ić r o c z n ie o k c ł o 4 m i l i o n y t o n w ę g la i k o k s u , a p o n a d t o m u s ie li
b y ś m y je s z c z e im p o r t o w a ć le p s z e g a t u n k i b e n z y n y i s m a r ó w .
Ś m ie m y t w ie r d z ić , ż e p r z e r a s ta to n a s z e o b e c n e m o ż liw o ś c i.
U r z ą d z e n ie n o w o c z e ś n ie js z e b ę d z ie p r a c o w a ć n ie w ą t p liw ie z le p s z ą w y d a jn o ś c ią , z a w s z e je d n a k b ę d z ie to d u ż e m a r n o t r a w s t w o e n e r g ii.
O b e c n y k o s z t 1 t o n y p r o d u k t ó w f in a ln y c h Z r e p y — ja k p o d a n o p o p r z e d n io — w y n o s i 13 0 0 0 z ł , je s t z a te m z n a c z n ie n iż s z y c d 3 0 0 0 0 z ł z a 1 to n ę s y n t y n y .
• O t y m , a b y s y tu a c ję u r a t o w a ły p a liw a z a s tę p c z e , t a k ie ja k n p . p ó łk o k s l u b d r e w n o d la n a p ę d u g e n e r a t o r ó w s a m o c h c d o w y c h n ie m a n a r a z ie m o w y , a lb o w ie m n ie m a m y d r e w rn a n a te c e le , a je ż e li- b y ś m y ju ż z d u ż y m n a k ła d e m k a p it a łó w u r u c h o m i l i f a b r y k ę p ó łk e k s u z w ę g la b r u n a tn e g o , t o d o te g o n a le ż y je s z c z e z a in s ta lo w a ć k ilk a d z ie s ią t t y s ię c y g e n e r a t o r ó w , c o w y m a g a d a ls z e j p o w a ż n e j in w e s t y c ji i d łu g ie g o c z a s u .
W t y m s t a n i e r z e c z y n i e w i d z i m y i n n e g o w y j ś c i a j a k t y l k o f o r s o w n e p o s z u k i w a n i a z a r o p ą .
A b y t o u r z e c z y w i s t n i ć n a f c i a r z p r o s i
N r 12 N A F T A Str. 41 f
o p o m o c w f o r m i e k r e d y t ó w i n w e s t y c y j n y c h n a p o s z u k i w a n i a i o p o m o c w f o r m i e o c h r o n y p r z e d b a n d a m i g r a s u j ą c y m i n a n a s z y c h p ł d . - w s c h . k r e s a c h .
W y d a je s ię n a m , że d o s ta w a a p a r a tó w d o w ie r c e n ia je s t p iln ie js z a , a n iż e li r a d io o d b io r n ik ó w lu b k ie p s k ic h z e g a r k ó w .
Z a n a s z w ę g ie l m u s i n a m z a g r a n ic a d o s ta r c z y ć t o c z e g o m y p o t r z e b u j e m y , a n i e t o c o j e j s i ę p o d o b a . W ę g ie l n a s z , to d la S z w e c ji w ię c e j n i ż e li d o la r y , a t y m c z a s e m S z w e c ja d o s ta r c z a z a d o la r y A m e r y c e c e n n e a r t y k u ł y te c h n ic z n e w k r ó t k ic h t e r m in a c h , n a m zaś o f e r u je s ię p o d ł u g ic h u r g e n - s a c h u r z ą d z e n ia w ie r t n ic z e z d w u l e t n i m t e r m i n e m d o s t a w y . J e ż e li n a s z e k s p o r t w ę g lo w y w d z is ie js z e j d o b ie g ło d u w ę g lo w e g o n ie p o t r a f i w y e g z e k w o w a ć te g o c z e g o p o t r z e b u je m y , ja k ie b ę d z ie m y m i e l i k o r z y ś c i z te j p r y m i t y w n e j f o r m y
e k s p o r t u p ó ź n ie j, g d y z a o s t r z y s ię w a lk a k o n k u r e n c y jn a n a t y m o d c in k u ?
N i k t n a m n ie m o ż e w z ią ć z a z łe , ż e w a lc z y m y o n a s z p r z e m y s ł. M y w a lc z y m y o b e n z y n ę i s m a r y , b e z k t ó r y c h s ta n ie n ie t y lk o p r z e m y s ł w ę g lo w y a le c a łe ż y c ie g o s p o d a rc z e z a m r z e .
A p e l u j e m y z a t e m r a z j e s z c z e w i m i e n i u p o l s k i e j r a c j i s t a n u o z r o z u m i e n i e n a s , u p r z y w i l e j o w a n i e n a f t y w d o s t a w a c h m a t e r i a ł ó w , o w y d a t n ą p o m o c f i n a n s o w ą , a w s z c z e g ó l n o ś c i o d o s t a r c z e n i e n a f c i e z a w s z e l k ą c e n ę u r z ą d z e ń — p r z e d e w s z y s t k i m w i e r t n i c z y c h i n a j n i e z b ę d n i e j s z y c h r a f i n e r y j n y c h .
P a m i ę t a j m y , ż e p r z e d e w s z y s t k i m s a m o w y s t a r c z a l n o ś ć , a d o p i e r o p o t e m d ł u g o f a l o w e p l a n y i n w e s t y c y j n e d l a e k s p o r t u .
D r Jan Wdowiarz
W i e r c e n i e p o s z u k i w a w c z e w R y c h w a ł d z i e k o ł o Ż y w c a
K i e d y w r o k u 1 9 4 5 p o w s ta ła m y ś l z b a d a n ia p c d w z g lę d e m r o p o n o ś n y m i g a z o n o ś n y m K a r p a t Z a c h o d n ic h , I n ż . J . O b t u ł o w i c z z w r ó c ił m ię d z y i n n y m i u w a g ę n a f a łd y z n a jd u ją c e s ię n a p r z e d p o lu p ła s z c z o w in y m a g u r s k ie j, n a w s c h ó d c d Ż y w c a . W y s t ą p ił o n z in ic ja t y w ą p r z e p r o w a d z e n ia w i e r c e n ia za g a z e m w R y c h w a łd z ie . P o w s p ó ln e j e k s - k u r s j i w lis to p a d z ie u b . r . I n ż . J . O b t u ło w ic z , D r S t . S o k o ło w s k i ( P I G ) i D r J . W d o w ia r z p o s t a n o w ili z r e a liz o w a ć w s p o m n ia n e w ie r c e n ie , a a s u m p t d o te g o d a ł d a w n y o t w ó r , o d w ie r c o n y w G ilo w ic a c h , k t ó r y w e d łu g o p o w ia d a ń n a w ie r c ił ga z w w ię k s z e j il o ś c i. P o d o k ła d n ie js z y m p r z e jr z e n iu u t w o r ó w g e o lo g ic z n y c h w G ilo w ic a c h o k a z a ło s ię , że n a p o w i e r z c h n i w y s t ę p u ją t y lk o w a r s t w y k r o ś n ie ń s k ie g ó r n e i ż e b r a k t u f o r m y s io d ło w e j. N ie z r o z u m ia ł y m je s t w ię c u s y t u o w a n ie te g o o t w o r u , ja k te ż n ie p e w n ą i w ą t p liw ą je s t w ia d o m o ś ć o g a z ie .
W y r a ź n ą n a t o m ia s t je d n o s tk ą je s t s ic d ło w R y c h w a łd z ie ( m a p a ) , k t ó r e n a z a c h ó d o d u s k o k u o d s ła n ia w ją d r z e n a m a łe j p r z e s tr z e n i w a r s t w y h i e r o g li f o w e (e o c e n ), n a s k r z y d ła c h zaś ł u p k i m e n i- lit o w e . T y m w ła ś n ie o d c in k ie m z a in te r e s o w a n o s ię .
U p a d y p ó łn o c n e w łu p k a c h m e n ili t o w y c h o r a z u p a d y p o łu d n io w e w w a r s tw a c h k r o ś n ie ń s k ic h p ó ł
n o c n e g o s k r z y d ła w s k a z u ją n a s t o p n io w e p r z e c h y la n ie s ię f o r m y k u p ó łn o c y . C a la w ię c je d n o s t k a s t a n o w i f o r m ę p r z e c h y lo n ą , z w ą s k im s k r z y d łe m p ó łn o c n y m . W e d łu g p o w ie r z c h n io w e g o z d ję c ia g e o lo g ic z n e g o i p r o f i l u h ip o te ty c z n e g o s p o d z ie w a n o s ię n a w ie r c e n ia w o t w o r z e : ł u p k ó w m e n ili t o w y c h , w a r s t w h i e r o g li f o w y c h i e w e n tu a ln ie k r e d o w y c h . W r a z ie n a p o tk a n ia p ia s k o w c ó w w o s t a tn ic h se
r ia c h , m o g ła b y b y ć n a d z ie ja n a o b e c n o ś ć g a z u w z g lę d n ie r o p y .
O t w ó r w i e r t n ic z y , ja k w s k a z u je p u n k t n a m a p ie , z a ło ż o n o n a p o łu d n i o w y m s k r z y d le a n t y k lin y . W ie r c e n ie p r z e p r o w a d z o n e p r z e z „ P o s z u k iw a n ia
N a f t o w e '* , r o z p o c z ę to 19 c z e r w c a 1 9 4 6 r . , z a k o ń c z o n o 12 p a ź d z ie r n ik a 1 9 4 6 r . w g łę b o k o ś c i 5 3 2 m ; w ie r c o n o s y s te m e m u d a r o w y m ( li n o w y m ) .
O r ie n t a c ję c o d o p r z e w ie r c o n y c h w a r s t w , ja k te ż c g ó ln ą b u d o w ę g e c lc g ic z n ą p c d a je n a m z a łą c z o n y p r o f i l p o p r z e c z n y .
Mapka geologiczna okolic Rydtwaldu
(wg S t Sokołowskiego) 1. P ta szczow lna m a g u rsk a , 2. W. h ieroglifow e I p s tr e lu p ki, 3. Ł upki m enllltow e,
4. W. k ro śn ień skie, 5. U sk o k , 6. U pady, 7. W iercenia, 8. Linia profilu
P o d a je m y d o k ła d n ie js z e d a n e z w ie r c e n ia . P r o f i l p r z e w ie r c o n y c h w a r s t w : 0 — 8 2 m ł u p k i m e n ili t o w e ,
8 2 — 2 7 6 „ „ z ie lo n a w e z w k ła d k a m i b r u n a t n y c h ( c z a r n y c h ) ,
2 7 6 — 3 7 4 „ „ m e n ili t o w e ,
3 7 4 — 5 2 5 „ „ c z a rn e , p o p ie la te i p ia s k o w c e m ik o w e ,
5 2 5 — 5 3 2 „ „ p o p ie la te i. p ia s k o w c e m ik o w e .
Z a r u r o w a n ie :
1 8 " d o g łę b o k o ś c i 3 2 ,3 0 m 1 7 7 ,8 9 „ 1 6 "
14 "
1 2 "
4 4 6 ,9 4 „ 5 2 9 ,9 2 „
Przekrćj gaologiczny p rzez otwór poszukiwawczy.RYCHWALO 1"
Oßr. J. Véivlén ¡ n ,H9*0/
FI W o d a u k a z y w a ła s ię t y lk o z a s k ó r n a , p e r io d y c z n ie ( p o d e s z c z u ) . I n n y c h h o r y z o n t ó w w o d n y c h n ie b y ło ( d o le w a n o w o d ę d o w ie r c e n ia ) .
G a z — 2 S 6 m ś la d y , 3 0 2 m a ła ilo ś ć .
Z p r z e w ie r c o n e g o p r o f i l u w y n ik a , że ją d r o s io d ła w t y m p r z e k r o ju t w o r z ą t y lk o ł u p k i z ie lo n a w e , p r z e d z ie la n e łu p k a m i c z a r n y m i. J e s t t o c z ę ś ć s t r o p o w a w a r s t w h i e r o g li f o w y c h . P o t e j n ie w y r a ź n e j s e r ii w a r s t w , p r z e w ie r c o n o ł u p k i m e n ilit o w e z w k ła d k ą r o g o w c ó w , z m a łą ilo ś c ią g a z u , n a s tę p n ie c z a rn e i s z a re ł u p k i , z m ik o w y m i, w a p n is t y m i p ia s k o w c a m i, w r e s z c ie o d 5 2 5 m p o p ie la te (s z a re ) ł u p k i i p ia s k o w c e .
O s ta tn ie w a r s t w y są t o ju ż z d e c y d o w a n ie w a r s t w y k r o ś n ie ń s k ie ; p o p r z e d n ie s t a n o w iły p r z e jś c ie m ię d z y m e n ili t a m i a w a r s t w a m i k r o ś n ie ń s k im i. W o b e c n a w ie r c e n ia w a r s t w p ó łn o c n e g o s k r z y d ła d a ls z e w i e r c e n ie o k a z a ło s ię n ie c e lo w y m i z o s ta ło z a s ta n o w io n e . R u r y w y c ią g n ię to , o t w ó r zaś z a iło w a n o .
Z a d a n ie w ie r c e n ia c o d o s t r u k t u r y g e o lo g ic z n e j i s t r a t y g r a f i i z o s ta ło s p e łn io n e . C o d o p r o d u k t y w n o ś c i w t y m m ie js c u , o k a z a ło s ię u je m n y m , g d y ż b r a k t u p r z e w id y w a n y c h s e r ii p ia s k o w c o w y c h , k t ó r e b y s t a n o w i ły z b i o r n i k d la b i t u m ó w .
O p is a n a s t r u k t u r a w t y m p r z e k r o ju je s t w ą s k a i w y d łu ż o n a . B y ć m o ż e , że k u p o łu d n i o w i w g łę b i f o r m a s io d ło w a r o z s z e r z a s ię i z a w ie r a u t w o r y s ta rs z e w r a z Z s e r ia m i p ia s k o w c o w y m i. N i e je s t t o je d n a k p e w n e , d la te g o d a ls z e p r a c e p o s z u k iw a w c z e n a t y m e le m e n c ie z o s t a ły z a n ie c h a n e .
Dr Adam Tokarski
Z a c h o d n i a c z ę ś ć f a ł d u M r u k o w e j o r a z m o ż l i w o ś c i r o p n e t e r e n ó w P i e l g r z y m k i i F o l u s z a
Dokończenie B. Synkllna Samoklęsk
S y n k lin a ta , to w a r z y s z ą c a o d p ó łn o c y f a łd o w i M r u k o w e j , z b u d o w a n a je s t w e w s c h o d n ie j c z ę ś c i z b a d a n e g o t e r e n u , n a p o łu d n ie o d Ł y s e j G ó r y i S ta r e g o Ż m ig r o d u , w y łą c z n ie z w a r s t w k r o ś n ie ń s k ic h g ó r n y c h . W id a ć t u je j o ś , f r a g m e n t s k r z y d ła p ó łn o c n e g o i o b a lo n e , w y c iś n ię t e s k r z y d ło p o łu d n io w e , n a k t ó r e n a s u w a ją s ię s ta le w a r s t w y p r z e j
ś c io w e p ó łn o c n e g o s k r z y d ła f a łd u M r u k o w e j ( p r o f ile 1— 6 ) . P o p r z e r w ie , s p o w o d o w a n e j lu k a m i w o b s e r w a c ja c h , s p o t y k a m y tę s y n k lin ę z n o w u b l is k o W is ł o k i , n a je j p r a w y m b r z e g u . J e s t o n a t u u t w o r z o n a — t a k w ją d r o w e j p a r t i i , ja k i w o b u s k r z y d ła c h — z w a r s t w k r o ś n ie ń s k ic h ś r o d k o w y c h . P o n ie w a ż je j o ś p o d łu ż n a c ią g le z a n u r z a s ię k u z a c h c d o w i, p r z y p u s z c z a m , że p a r t i a t a z o s ta ła p o d n ie s io n a w s t o s u n k u d o o d c in k a w s c h o d n ie g o n a ja k ie jś d y s lo k a c ji p o p r z e c z n e j1).
W p r z e k r o ju W i s ł o k i ( p r c f i l 9 ) s t r u k t u r a te j s y n k l in y je s t w y r a ź n ie w id o c z n a , p o d k r e ś lo n a p r z e z c h a r a k t e r y s t y c z n ą p r z e w o d n ią w k ła d k ę s z a r y c h ł u p k ó w w g ó r n e j c z ę ś c i w a r s t w k r o ś n ie ń s k ic h ś r o d k o w y c h . P o łu d n io w e s k r z y d ło z a p a d a t u s t r o m o k u S W S . J ą d r o w a p a r t ia je s t d o b r z e o d s ło n ię ta
3) P otw ierd zają to obserw acje, zebrane ba rdziej na p ó ł
noc, w osiowej p a r tii następnego elem entu a n ty k lin a l- nego — fa łd u D ra ga now ej.
w s a m e j rz e c e o r a z n a p r a w y m z b o c z u , g d z ie łą c z ą s ię d w a p a s y łu p k ó w s z a r y c h o b u s k r z y d e ł i t w o r z ą c e n t r a ln ą c z ę ś ć s y n k l in y , o b a lo n ą k u p ó ł n o c y , z w y r a ź n ą z m ia n ą p o ło ż e n ia h ie r o g li f ó w . T y p o w e są d la t e j o s io w e j p a r t i i lic z n e d r o b n e s fa ł- d o w a n ia s z a r y c h łu p k ó w . W s k r z y d le p ó łn o c n y m s y n k l in y w id a ć w t y m p r o f i l u ta k ż e lic z n e w t ó r n e s f a łd o w a n ia .
T e n , o p is a n y p o w y ż e j, t y p b u d o w y s y n k l in y S a m o k lę s k , z a c h o w u je s ię k u W N W n a p r z e s tr z e n i 3 k m , lic z ą c w z d łu ż je j o s i. N a c a ły m t y m o d c in k u z a n u r z a s ię o n a s t o p n io w o k u W N W ( p r o f i le 10, 11 i 1 2 ). O k o ło 1 3 0 0 m k u W N W o d W i s ł o k i p o ja w ia ją s ię w je j ją d r z e w a r s t w y k r o ś n ie ń s k ie g ó r n e w ą s k im k li n e m , r o z s z e r z a ją c y m s ię k u W N W . N a l i n i i p r o f i l u 1 2 w id a ć z n a c z n e t e k t o n ic z n e z r e d u k o w a n ie m ią ż s z o ś c i w a r s t w p o łu d n io w e g o s k r z y d ła . N a s tę p n ie z o s ta je t e n łę k p r z e c ię t y w a ln ą d y s lo k a c ją p o p r z e c z n ą . M a o n a k ie r u n e k N N E , s t a n o w ią c ja k b y p r z e d łu ż e n ie o p is a n e g o ju ż p o z o r n e g o p r z e s u n ię c ia p o p r z e c z n e g o , b ie g n ą c e g o p r z e z f a łd M r u k o w e j ( je g o c z w a r te j d y s lo k a c ji p o p r z e c z n e j lic z ą c o d W i s ł o k i k u z a c h c d o w i) . N a te r e n ie s y n k l i
n y S a m o k lę s k , p o z a c h o d n ie j s t r o n ie te j d y s lo k a c ji, o d w r o t n ie n i ż to m ia ło m ie js c e d la f a łd u M r u k o w e j , g r a n ic e w a r s t w p r z e s u n ię te s ą k u p ó łn o c y . W p o ł u d n i o w y m s k r z y d le s y n k l in y w i d z i m y t u p r z e -
N r 12 N A F T A Str. 4 1 7
m ie s z c z e n ie s t r o p u w a r s t w k r o ś n ie ń s k ic h . ś r o d k o w y c h t y l k o o o k o ło 6 0 m k u N N E . N a t o m ia s t w je j s k r z y d le p ó łn o c n y m r o z m ia r p r z e s u n ię c ia je s t o g r o m n y ( o k o ło 1 6 0 0 m ) . S t r o p w a r s t w k r o ś n ie ń s k ic h ś r o d k o w y c h te g o s k r z y d ła w y c h o d z i s k u t k ie m te g o p o z a o b s z a r p r z e d s t a w io n y n a m a p ie . D y s l o k a c ję tę s t w ie r d z ił e m s z e r e g ie m s z u r f ó w p c m ię d z y w s ia m i S a m o k lę s k i i C z e k a j, ju ż p o z a o b r ę b e m z a łą c z o n e j m a p y .
C h o d z i t u p r a w d o p o d o b n ie o r u c h t y p u „ n o ż y c o w e g o “ , g d z ie n a z a c h ó d o d d y s lo k a c ji p ó łn o c n a c z ę ś ć , o d c in e k s y n k l in y S a m o k lę s k , z o s ta je o b n iż o n a , a p o łu d n io w a — o d c in e k f a łd u M r u k o w e j — u le g a p o d n ie s ie n iu . P r z y z a p a d a n iu w je d n y m k ie r u n k u , k u p o łu d n i o w i, o b u s k r z y d e ł o b u e le m e n t ó w t e k t o n ic z n y c h o t r z y m u je s ię p r z y t y m w r a ż e n ie p r z e s u w a n ia w p r z e c iw n e s t r o n y .
W d a ls z y m , z a c h o d n im p r z e b ie g u s y n k l in y S a - m o k lę s k d o b r y je j p r z e k r ó j d a ją s z u r f y , w y k o n a n e n a N E o d w s i S a m o k lę s k i, p o o b u s t r o n a c h s z o s y , s k o m b in o w a n e z o d k r y w k a m i p o t o k u S a m o k lę - s k ie g o ( p r o f i le 13 i 1 4 ). W id a ć t u s t r o m e , n ie c o o b a lo n e k u p ó łn o c y s k r z y d ło p o łu d n io w e , z w ią z a n e n o r m a ln y m p r z e jś c ie m z p ó łn o c n y m s k r z y d łe m f a łd u i ła g o d n ie p o c h y lo n e , n ie c o s fa lo w a n e s k r z y d ło p ó łn o c n e , z k t ó r e g o w y s t ę p u ją n a n a s z y m te r e n ie ju ż t y lk o w a r s t w y k r o ś n ie ń s k ie g ó r n e .
W p o d n ie s io n y m b lo k u , n a z a c h ó d o d o p is a n e j p o p r z e d n io d y s lo k a c ji p o p r z e c z n e j, b ie g n ą c e j n a le w o o d p o t o k u S a m o k lę s k ie g o , w id a ć w p o łu d n i o w y m s k r z y d le s y n k l in y c h w ilo w e z r e d u k o w a n ie t e k t o n ic z n e m ią ż s z o ś c i w a r s tw k r o ś n ie ń s k ic h ś r o d k o w y c h , ja k t o ju ż z a z n a c z y łe m p r z y o p is ie f a łd u M r u k o w e j ( p r o f i l 1 5 ).
G d z ie ś n a p ó łn o c n y m p r z e d łu ż e n iu l i n i i p r o f i l u 15 m o ż n a b y p r z y ją ć z a m y k a n ie s ię w o s i s y n k l in y S a m o k lę s k , k u w s c h o d o w i, w a r s t w in o c e r a m o w y c h p ó łn o c n e g o p ła t a m a g u r s k ie g o , s ą d z ą c p o s z e ro k o ś c i w y s t ą p ie ń t y c h w a r s t w d a le j n a z a c h ó d , n a w z g ó r z u p r z y s z o s ie , n a w s c h ó d o d p o t o k u P ie lg r z y m - s k ie g o . T u z a te m r o z d w a ja łb y s ię r e jo n w a r s t w k r o ś n ie ń s k ic h n a s z e g o łę k u . C z ę ś ć p ó łn o c n a i d z ie — ja k o je g o p ó łn o c n e s k r z y d ło — p r z e z o d s ło n ię c ia w t ó r n ie s f a łd o w a n y c h w a r s t w k r o ś n ie ń s k ic h g ó r n y c h w d o ln e j c z ę ś c i p o t o k u P ie lg r z y m s k ie g o , k u o d k r y w k o m t y c h ż e w a r s t w w p o t o k u K ło p o t n ic a . W t y m o s t a t n im r e jo n ie w id a ć je w o d le g ło ś c i o k o ło 8 0 0 m p o n iż e j s z o s y , z u p a d a m i 3 0 ° i 5 0 ° k u S W . Z a p a d a ją o n e w ię c p o d w a r s t w y in o c e r a m o w e p ła - s z c z o w in y m a g u r s k ie j.
S k r z y d ło p o łu d n io w e s y n k l in y S a m o k lę s k je s t p r z e s u n ię t e k u N E n a z a c h ó d o d n a s tę p n e j, o p is a n e j ju ż p r z y f a łd z ie M r u k o w e j , d y s lo k a c ji p o p r z e c z n e j. S t ą d c ią g n ie s ię o n o k u z a c h o d o w i, k u P ie l
g r z y m c e . W te j w s i, n a w z g ó r z u n a p r a w o o d r o z w i d le n i a p o t o k u , w id a ć w a r s t w y k r o ś n ie ń s k ie ś r o d k o w e te g o s k r z y d ła w b e z p o ś r e d n im s ą s ie d z tw ie w a r s t w in o c e r a m o w y c h p la s z c z o w in y m a g u r s k ie j, w y p e łn ia ją c y c h ją d r o s y n k l in y . T u w ię c w a r s t w y k r o ś n ie ń s k ie g ó r n e o s io w e j p a r t i i łę k u s c h o w a ły s ię p o d u t w o r a m i n a s u n ię te j w y ż s z e j je d n o s t k i t e k t o n ic z n e j ( p r o f i le 16 i 1 7 ). W p r a w y m r a m ie n iu p o t o k u P ie lg r z y m s k ie g o m o ż n a o b s e r w o w a ć o b a le n ie k u p ó łn o c y n a s z y c h w a r s t w k r o ś n ie ń s k ic h ś r o d k o w y c h .
K u z a c h o d o w i w y n u r z a ją s ię z n o w u s p o d w a r s t w in o c e r a m o w y c h w a r s t w y k r o ś n ie ń s k ie g ó r n e p o łu d n io w e g o s k r z y d ła o p is y w a n e j s y n k l in y . W id a ć je , w b e z p o ś r e d n im k o n t a k c ie z u t w o r a m i p ła - s z c z o w in y m a g u r s k ie j, w d o ln e j c z ę ś c i le w e g o r a m ie n ia p o t o k u P ie lg r z y m s k ie g o . N o t u je je ta k ż e D r T c ł w i ń s k i w d w u s z u r f a c h n a z a c h ó d o d te g o p o t o k u ( „ s z a r e ł u p k i “ ) . W b a r d z ie j p o łu d n i o w y m Z t y c h d w u s z u r f ó w z a p a d a ją o n e k u S S W p o d k ą t e m 7 0 ° . K u p ó łn o c y zaś o b s e r w u je t e n b a d a c z w n a s t ę p n y m s z u r f ie „ ł u p k i s z a re i c ie m n e " z u p a d e m 6 0 ° k u S S W . U w a ż a m te o s t a tn ie z a w a r s t w y in o c e r a m o w e ( p r o f i l 1 8 ).
N a s tę p n ie , za p r z y p u s z c z a ln ą d y s lo k a c ją , m i e l i b y ś m y w s p c m n ia n e ju ż d a le k ie w y s u n ię c ie k u p ó ł n o c y łu p k ó w m e n ili t o w y c h p ó łn o c n e g o s k r z y d ła f a łd u M r u k o w e j . B r a k t u d a n y c h o p r z e b ie g u w a r s t w k r o ś n ie ń s k ic h . P r a w d o p o d o b n e je s t, ż e są o n e n a t y m o d c in k u z u p e łn ie u k r y t e p o d m a s a m i m a g u r s k im i, g d y ż o 2 0 0 m k u p ó łn o c y o d b a r d z ie j p ó łn o c n e g o z d w u s z u r f ó w , k t ó r e n a t r a f i ł y n a ł u p k i m e n ilit o w e , p r z y c h o d z ą j u ż — ta k ż e w s z u r f ie — ł u p k i c z e r w o n e , a w ię c je s t t o ju ż ją d r o w a p a r t i a p ł a t u , w y p e łn ia ją c e g o t u o p is y w a n ą s y n k lin ę ( p r o f i l 1 9 ).
? N a n a s tę p n e j k u z a c h o d o w i l i n i i s z u r f ó w D r T o ł w iń s k ie g o p o ja w ia ją s ię z n o w u — ja k b y z a n o w ą d y s lo k a c ją — w s p o m n ia n e ju ż w a r s t w y k r o ś n ie ń s k ie ś r o d k o w e w je d n y m s z u r f ie . D a le j w id a ć je w s z e re g u o d k r y w e k w p o t o k u K ło p o t n ic a . M a m y t u z a w s z e w a r s t w y k r o ś n ie ń s k ie ś r o d k o w e . U j ę t e są w d w ie , w s p o m n ia n e ju ż , w t ó r n e , o b a lo n e k u N N E a n t y k lin y , a o d p ó łn o c y o g r a n ic z a je k o n t a k t Z p s t r y m i łu p k a m i p ła s z c z o w in y m a g u r s k ie j. N a l i n i i p r o f i l u 21 z a k lin o w a n y je s t w w a r s tw a c h k r o ś n ie ń s k ic h , b l is k o te g o k o n t a k t u , s t r z ę p łu p k ó w m e n ili t o w y c h . J e s t t o p o r w a k , z w ią z a n y z n a s u w >
n ie m s ię p ła s z c z o w in y m a g u r s k ie j.
C.
Synklina Brzezowej
S y n k lin a t a t o w a r z y s z y f a łd o w i M r u k o w e j o d p o łu d n ia . Z b a d a łe m ią t y lk o w d w u p r z e k r o ja c h . R a z , w c z ę ś c i w s c h o d n ie j p r z e c ią łe m ją w p o t o k u , s p ły w a ją c y m z g r z b ie t u Ł a z y k u S W , k u W is lo c e ( p r o f i l 6 ) . J e s t o n a t u z b u d o w a n a z w a r s t w k r o ś n ie ń s k ic h ś r o d k o w y c h i m a s k r z y d ło p o łu d n io w e s t r o m e , n ie c o o b a lo n e k u p ó łn o c y . D r u g i r a z z e t k n ą łe m s ię z n ią w p r z e k r o ju p o t o k u S a m o k lę s k ie g o i t u ż n a p r a w o o d n ie g o ( p r o f i l 1 3 ). W id a ć t u t y lk o je j s k r z y d ło p ó łn o c n e , z ło ż o n e z w a r s t w k r o ś n ie ń s k ic h ś r o d k o w y c h i g ó r n y c h , s t r o m o z a p a d a ją c y c h k u S W . C h w il a m i s t o ją o n e p io n o w o , z a w s z e je d n a k z h i e r o g li f a m i o d s t r o n y N E . O s io w a p a r t ia t e j s y n k l i n y z n a jd u je s ię t u ju ż p o d p ła s z c z o - w in ą m a g u r s k ą . K u w s c h o d o w i o d te g o p r o f i l u d o p r o w a d z iłe m z d ję c ie t y lk o d o d o ln e j p a r t i i w a r s t w k r o ś n ie ń s k ic h ś r o d k o w y c h p o łu d n io w e g o s k r z y d ła f a łd u M r u k o w e j . K u z a c h o d o w i za ś o d p o t o k u S a m o k lę s k ie g o m a m y n a jp r z ó d o b s z a r z a k r y t y c z w a r to r z ę d e m , n a s tę p n ie — w P ie lg r z y m c e ( p r o f i l 18) — w i d z i m y ju ż n a je ż d ż a n ie p ła s z c z o w in y m a g u r s k ie j n a ł u p k i m e n ilit o w e p o łu d n io w e g o s k r z y d ła f a łd u M r u k o w e j . T e n s t y l b u d o w y u t r z y m u je s ię , ja k w i d z ie liś m y , a ż d o F o lu s z a . C a ła z a te m s y n k lin a w B r z e z o w e j je s t t u p r z y k r y t a p r z e z u t w o r y p ła s z c z o w in y . m a g u r s k ie j.
2 . P ł a s z c z o w i n a m a g u r s k a
A . Pas południowy
B r z e g z w a r te g o k o m p le k s u p ła s z c z o w in y m a g u r s k ie j p o ja w ia s ię n a te r e n ie o b ję t y m m o i m i b a d a n i a m i w p o t o k u S a m o k lę s k im . P r z y c h o d z i o n t u Z k ie r u n k u p r a w ie p o łu d n io w e g o , tr a w e r s u ją c p o ło ż o n y b a r d z ie j n a p o łu d n ie f a łd S k a ln ik a i s y n k lin ę B r z e z o w e j, d z ie lą c ą t e n f a łd o d f a łd u M r u k o w e j ( p o z a o b r ę b e m z a łą c z o n e j m a p y ) . W p o t o k u S a m o k lę s k im w i d z i m y n a s tę p u ją c ą b u d o w ę w a r s t w , s k ła d a ją c y c h p ła s z c z o w in ę m a g u r s k ą : n a p ó łn o c y , u b r z e g u n a s u n ię c ia , m a m y s z e r o k i n a o k o ło 10 0 m p a s w a r s t w in o c e r a m o w y c h z z a k lin o w a n ą w e ń w k ła d k ą p s t r y c h łu p k ó w . W a r s t w y te z a p a d a ją m o n o k lin a ln ie k u W S W (3 5 ° ). N a s tę p n ie p r z y c h o d z i n o w y p a s łu p k ó w p s t r y c h . P c ło ż e n ie ic h je s t w y r a ź n ie s y n k lin a ln e , g d y ż n a S W o d n ic h w a r s t w y in o c e r a m o w e z a p a d a ją k u N E (6 5 ° ), z h ie r o g l i f a m i u d o łu . Z a r a z d a le j u p a d y z m ie n ia ją s ię n a S W i W S W , z h i e r o g li f a m i u d o łu i z a c h o w u ją to p o ło ż e n ie a ż d o k o n t a k t u z p ia s k o w c e m m a g u r s k im . J e s t t o k o n t a k t t e k t o n ic z n y . B r a k t u m ię d z y w a r s t w a m i in o c e r a m o w y m i i p ia s k o w c e m m a g u r s k im ł u p k ó w p s t r y c h , ja k t o w y k a z a ł s w e g o c z a s u H . Ś w i d z iń s k i, z n a la z łs z y je n a o b u z b o c z a c h te g o p o t o k u 1).
S t o s u n k i o p is a n e i l u s t r u j ą p r o f i le 1 4 i c z ę ś c io w o 1 5 . M i e l i b y ś m y z a te m w p o t o k u S a m c k lę s k im , id ą c o d p o łu d n i a : z lu ź n io n y p ia s k o w ie c m a g u r s k i, n a s u w a ją c y s ię b e z p o ś r e d n io n a w a r s t w y in o c e r a m o w e , p o łu d n io w e s io d ło t y c h ż e w a r s t w in o c e r a m o w y c h , s y n k lin ę p s t r y c h łu p k ó w i — d a le j k u p ó ł
n o c y — d w ie m o n o k lin a ln e łu s k i w a r s t w in o c e r a m o w y c h , p r z e d z ie lo n e s m u g ą p s t r y c h łu p k ó w .
K u N W p o łu d n io w e s io d ło w a r s t w in o c e r a m o w y c h w r a z Z to w a r z y s z ą c ą m u o d p ó łn o c y s y n k lin ą p s t r y c h łu p k ó w c ią g n ie s ię p r a w d o p c d o b n ie n a o d c in k u p o n a d 2 - k i lc m e t r o w y m , p r z e z o b a r a m io n a p o t o k u P ie lg r z y m s k ie g o , z t e n d e n c ją d o o b a la n ia m o n o k lin a ln e g o ( p r o f i le 1 5 , 1 6 , 1 7 , 1 8 ). W p c ł u d - n i o w y m s k r z y d le te g o s io d ła o b s e r w o w a łe m łu p k i p s t r e d o p ie r o w le w y m z t y c h r a m io n . P rz e ś le d z e n ie k u N W e le m e n t ó w t e k t o n ic z n y c h p ła s z c z o w in y m a g u r s k ie j, p r z e b ie g a ją c y c h n a p ó łn o c o d o p is a n e j s y n k l i n y p s t r y c h ł u p k ó w je s t t r u d n e . B r z e g p ła s z c z o w in y m a g u r s k ie j w y s u w a s ię k u M r u k o w e j , k u p ó łn o c y , p r a w d o p o d o b n ie w w y n i k u p ła s k ie j in t e r s e k c ji p ła s z c z y z n y n a s u n ię c ia . W s k u t e k z n a c z n e g o r o z s z e r z e n ia p a s a w a r s t w in o c e r a m o w y c h , b ie g n ą c e g o n a p ó łn o c o d s y n k l in y p s t r y c h łu p k ó w , p o ja w ia ją s ię w n i m ja k ie ś n o w e , b a r d z ie j p ó łn o c n e je d n o s t k i s t r u k t u r a ln e , k t ó r y c h b r a k b y ł o w p r o f i l u p o t o k u S a m o k lę s k ie g o . I ta k w id a ć w s u c h y m ja r z e n a S W o d w s i M r u k o w a n a jp r z ó d u d o łu , n a p ó łn o c y , w a r s t w y in o c e r a m o w e , z a p a d a ją c e k u S S W p o d k ą t e m 3 0 ° , d a le j, w g ó r ę ja r u , o b s e r w u je m y w y r a ź n ie w w a r s tw a c h in o c e r a m o w y c h p ó ł n o c n e , o b a lo n e s k r z y d ło ja k ie g o ś s ic d ła t y c h w a r s tw . S ą t u s ta le u p a d y k u S W i S , w y n o s z ą c e o d 5 0 °— 8 0 ° , p r z y w y s t ę p o w a n iu h i e r o g li f ó w n a g ó r n y c h p o w ie r z c h n ia c h . D a le j k u p o łu d n i o w i b r a k je s t o d -
‘ ) H . Ś w i d z i ń s k i : S praw ozdanie z badań geologicz
n y c h , w yko na nych w ro k u 1931 na ark. G o rlic e — G ry b ó w . Pos. N a u k . P IG , N r 33, W arszaw a 1932.
k r y w e k . K o m b i n u j ę je d n a k te o d s ło n ię c ia z p r o f i l e m p o t o k u S a m o k lę s k ie g o i p r z y j m u ję t u n a s t ę p n ie z a p a d p o łu d n i o w y , p c d ł u p k i p s t r e o p i s a n e j s y n k l in y , ju ż b e z u w z g lę d n ie n ia w t ó r n e g o z łu s k o w a n ia , w id o c z n e g o w t y m p o t o k u . P r o f il e 15 i 16 i l u s t r u j ą m o ją in t e r p r e t a c ję t e k t o n ik i t e j p a r t i i w a r s t w in o c e r a m o w y c h . U ję c ie to e k s t r a p o lu ję d a le j n a z a c h ó d , o p ie r a ją c s ię p r z y t y m n a w a r to ś c i u p a d ó w w w a r s tw a c h in o c e r a m o w y c h w p r a w y m r a m ie n iu p o t o k u P ie lg r z y m s k ie g o ( p r o f i le 17 i 1 8 ).
N a z a c h ó d o d le w e g o r a m ie n ia p o t o k u P ie lg r z y m s k ie g o je s t p ła s z c z o w in a m a g u r s k a p r z e c ię ta w y m ie n io n ą ju ż w y ż e j w a ln ą d y s lo k a c ją p o p r z e c z n ą 0 b ie g u N N E . N a z a c h ó d o d n ie j z o s ta ją w s z y s t k ie k o m p le k s y s t r a t y g r a f ic z n e i e le m e n t y s t r u k t u r a ln e t e j p ła s z c z o w in y p r z e n ie s io n e k u p ó łn o c y o 1 5 0 d o 5 0 0 m . I t a k : p a s p s t r y c h ł u p k ó w w s p ą g u p ia s k o w c a m a g u r s k ie g o , p r z e s u n ię t y o 1 5 0 m , w y k s z t a łc o n y je s t n a z a c h ó d o d d y s lo k a c ji n o r m a ln ie 1 t w o r z y p a s s z e r o k i n a o k o ło 1 2 0 m . J ą d r o w a p a r t ia w a r s t w in o c e r a m o w y c h p c łu d n io w e g o s io d ła s z e r o k a t u je s t n a o k c ło 4 0 0 m . J e g o s t r c p w p o łu d n i o w y m s k r z y d le z o s ta ł p r z e m ie s z c z o n y o 2 5 0 m , a te n ż e s t r e p w p ó łn o c n y m s k r z y d le o 5 0 0 m k u p ó łn o c y . S y n k lin a p s t r y c h łu p k ó w — te ż p r z e s u n ię t a — z o s ta ła p o s z e r z o n a z 7 5 m d o o k c ło 1 2 0 m . I t y l k o p a s w a r s t w in o c e r a m o w y c h , b ie g n ą c y n a p ó łn o c o d t e j s y n k l in y , z o s ta je n a z a c h ó d c d t e j d y s lo k a c ji z w ę ż o n y d o 1 0 0 m . W r e z u lt a c ie , b r z e g p ła s z c z o w in y m a g u r s k ie j w r a z z t o w a r z y s z ą c y m i m u c d P ie lg r z y m k i łu p k a m i m e n ili t o w y m i p c ł u d n io w e g o s k r z y d ła f a łd u M r u k o w e j z o s ta ł p r z e s u n i ę t y o 2 5 0 m k u p ó łn o c y .
P o s u w a ją c s ię c d d o p ie r o c o o p is a n e j d y s lo k a c ji w z d łu ż o s i p c łu d n io w e g o s ic d ła w a r s t w in o c e r a m o w y c h k u W N W , w i d z i m y w o d le g ło ś c i o k c ło 1 k m o d n ie j, w p r a w y m r a m i e n i u p r a w o b o c z n e g o d e p ł y w u p o t o k u K ło p o t n ic a , g w a łt o w n e z a n u r z a n ie s ię le k k o o b a lo n e g o ją d r a w a r s t w in o c e r a m o w y c h k u W N W p o d p s t r e ł u p k i . W ty m ż e s a m y m p o t o c z k u , w je g o d o ln e j c z ę ś c i o b s e r w u je m y m o n o k li n a l n e u ło ż e n ie w a r s t w in o c e r a m o w y c h p a s a , t o w a rz y s z ą c e g o s y n k l in i e p s t r y c h łu p k ó w o d p ó łn o c y . B u d o w a je g o je s t t u p r o s ts z a , n i ż n a w s c h o d z ie ( p r o f i l 1 9 ).
N a z a c h ó d o d te g o p o t o c z k u , n a s k u t e k z a n u r z e n ia s ię w a r s t w in o c e r a m o w y c h p o łu d n io w e g o s io d ła , m a m y n a p o w ie r z c h n i t y lk o t r z y p a s y u t w o r ó w p ła s z c z o w in y m a g u r s k ie j. O d S W są t o p ia s k o w c e m a g u r s k ie , b ie g n ą c e o d o s t a tn ie j d y s lo k a c ji n ie p r z e r w a n ie k u N W , z l e k k i m i t y l k o , łu k o w a t y m i w y g ię c ia m i s p ą g o w e j g r a n ic y . G r a n ic a ta p r z e c in a w e w s i F o lu s z p r a w o b o c z n y d o p ł y w p o t o k u K ł o p o t n ic a n a je g o z g ię c iu z e d e in k a p o d łu ż n e g o , w d ó ł, k u p o p r z e c z n e m u . N a N E o d p ia s k o w c a m a g u r s k ie g o c ią g n ie s ię p a s łu p k ó w p s t r y c h , p o w s t a ły ze z la n ia s ię o b u s t r e f , o b r z e ż a ją c y c h p c p r z e d n io w a r s t w y in o c e r a m o w e p o łu d n io w e g o s ic d ła . N a p o tk a n e p r z e z D r a T o łw iń s k ie g o w d w u s z u r f a c h n a t y m o d c in k u ł u p k i s z a re w ś r ó d p s t r y c h m o ż n a b y u w a ż a ć z a z a k lin o w a n e łu s k o w a t o — p r z e d łu ż e n ia t y c h p o łu d n i o w y c h w a r s t w in o c e r a m o w y c h ( p r o f i l 2 1 ) . N a s t ę p n y k u N E p a s , to w a r s t w y in o c e r a m o w e , tw o r z ą c e b r z e g p ła s z c z o w in y m a g u r s k ie j. J e s t to d a ls z y c ią g w s p o m n ia n e g o m o n o k lin a ln e g o . z e s p o łu ,
N r Ti N A F T A Str. 419
to w a r z y s z ą c e g o p o p r z e d n io s y n k lin ie p s t r y c h ł u p k ó w o d N E . R o z s z e rz a s ię o n k u N W , n a te r e n ie s ta r e j k o p a ln i, d o o k c ło 3 0 0 m ( p r o f i l 2 0 ) . W id a ć t u w je d n y m z s z u r f ó w D r a T o łw iń s k ie g o p s t r e ł u p k i z a p e w n e z a k lin o w a n e . D r u g ie ta k ie p r a w d o p o d o b n e z a k lin o w a n ie z a z n a c z a s ię o 7 0 0 m d a le j k u N W , ta k ż e n a p o d s t a w ie d a n y c h z s z u r f o w a ń .
W d o lin ie K ł o p o t n i c y , w F o lu s z u , w a r s t w y in o c e r a m o w e b r z e ż n e g o p a s a p ła s z c z o w in y m a g u r s k ie j w y s t ę p u ją n a p o w ie r z c h n i, z p r z e r w a m i, n a p r z e s t r z e n i o k c ło 2 8 0 m , o d z a s y p a n e j o b e c n ie o d k r y w k i u u jś c ia p r a w o b o c z n e g o d c p ł y w u ( w k t ó r e j J . C z e r n ik o w s k i z n a la z ł m ik r o f a u n ę s e n c ń s k ą ) — n a p o łu d n i u , d o d o łu ły ż k o w e g o s z y b u „ F o l u s z “ n r 2 — n a p ó łn o c y . W ic h c z o ło w e j p a r t i i w id a ć t u z a k lin o w a n ą w k ła d k ę c z a r n y c h ł u p k ó w t y p u m e n ili t o w y c h , p e w n ie z w a r s t w p r z e jś c io w y c h . P o n a d t o , m ię d z y p ó łn o c n y m b r z e g ie m t y c h w a r s t w in o c e r a m o w y c h i w a r s t w a m i p r z e jś c io w y m i p c ł u d n io w e g o s k r z y d ła f a łd u M r u k o w e j , p o ja w ia s ię s z e r o k a n a k ilk a d z ie s ią t m e t r ó w s m u g a p s t r y c h łu p k ó w 1).
W s z y s t k ie te s e rie z a p a d a ją m o n c k lin a ln ie k u S W . N a z a c h o d n im z b o c z u d o l i n y p o t o k u K ło p o t n ic a r o b o t y s z u r f o w e Z je d n o c z e n ia P r z e m y s łu N a f t o w e g o i G a z ó w Z ie m n y c h w y k a z a ły w p ó łn o c n o - z a c h o d n im p r z e d łu ż e n iu o p is a n e g o p c p r z e d n io , w t ó r n e g o , p o łu d n io w e g o s f a łd o w a n ia a n t y k l i n y M r u k o w e j , c a łą s e rię b r z e ż n ą p ła s z c z o w in y m a g u r s k ie j. S ą t u n a jp ie r w w a r s t w y in o c e r a m o w e ze w s p o m n ia n y m ju ż z a k lin o w a n ie m w a r s t w p r z e j
ś c io w y c h i — d a le j k u N W , w y ż e j n a z b o c z u — ł u p k i p s t r e . J e d y n y w id o c z n y u p a d (w e w k ła d c e w a r s t w p r z e jś c io w y c h ) s k ie r o w a n y b y ł k u W S W i w y n o s ił 2 0 ° . U w a ż a m c a łą tę s e rię n a z b o c z u z a z a k r ę c a n ie c z o ło w e g o p a s a w a r s t w in o c e r a m o w y c h i g łó w n e g o p a s a ł u p k ó w p s t r y c h w je g o s t r o p ie , k u p ó łn o c y , o d p o w ie d n io d o f le k s u r o w a - te g o z a n u r z a n ia s ię c a łe j s t r u k t u r y k u N W n a l i n i i t e j d o lin y .
B. Płat Kłopotnicy
J e s t t o p ó łn o c n y f r a g m e n t u t w o r ó w p ła s z c z o w in y m a g u r s k ie j, w y p e łn ia ją c y s y n k lin ę S a m c k lę s k ję z y k ie m , w y c ią g n ię t y m k u E S E . W s p o m n ia łe m ju ż o je g o o d r ę b n o ś c i f a c ja ln e j o d p a s a p o łu d n io w e g o .
N a jd a le j n a w s c h ó d w y s u n ię t e w a r s t w y te g o p ła t a s p o t y k a m y w s z u r f a c h n a w z g ó r z u - ś w ia d k u , p r z e c ię t y m p r z e z s zo sę n a p r a w o o d p o t o k u P ie lg r z y m s k ie g o . S ą t o — m o i m z d a n ie m — w a r s t w y in o c e r a m o w e . C z ę s te są z m ia n y k ie r u n k ó w i w a r to ś c i u p a d ó w , ta k , ja k b y is t n i a ł t u s z e re g w t ó r n y c h s f a ł- d o w a ń . P ó łn o c n e o g r a n ic z e n ie te g o z e s p c łu w a r s t w n ie je s t n a t y m w z g ó r z u w id o c z n e . D c p ie r o d a le j k u p ó łn o c y m a m y w a r s t w y k r o ś n ie ń s k ie w d o ln e j c z ę ś c i p o t o k u P ie lg r z y m s k ie g o . N a p c ł u d n i u k o n t a k t u ją te w a r s t w y in o c e r a m o w e , w p o ło ż e n iu o b a lo n y m ( u p a d y k u S ) z w a r s t w a m i k r o ś n ie ń s k im i g ó r n y m i, w z g lę d n ie ś r o d k o w y m i, p c łu d n io w e g o s k r z y d ła s y n k l i n y S a m o k lę s k . G łó w n a oś t e j s y n k l i
n y z d a je s ię t u p r z e b ie g a ć b liż e j p c łu d n io w e g o b r z e g u p ła t a u t w o r ó w p ła s z c z o w in y m a g u r s k ie j ( p r o f i l e 16 i 1 7 ).
*) Z o s ‘ata ona o d k ry ta przez ro b o ty ziem ne Zjednocze
nia P rzem yślu N a fto w e g o i G azów Z ie m n y c h ju ż p o na
w ie rc e n iu je j w szybie „F o lu s z “ N r 1.
N a z a c h ó d o d p o t o k u P ie lg r z y m s k ie g o p o ja w ia ją s ię w c e n t r a ln e j p a r t i i te g o p ła t a ł u p k i p s tr e , o b s e r w o w a n e w s z e r e g u s z u r f ó w p r z e z D r a T o łw iń s k ie g o . W a r s t w y in o c e r a m o w e t w o r z ą t u je g o o b a s k r z y d ła ( p r o f i l 1 8 ). J e s z c z e d a le j k u z a c h c d c w i pa s o s io w y łu p k ó w p s t r y c h r o z s z e rz a s ię z n a c z n ie ( n a s tę p n a l i n i a s z u r f ó w ) n a n ie k o r z y ś ć w a r s tw in o c e r a m o w y c h o b u s k r z y d e ł. W s k r z y d le p ó łn o c n y m w a r s t w y in o c e r a m o w e d o c h c d z ą w ą s k im p a s e m d o p o t o k u K ło p o t n ic a ( m a k s im u m 1 0 0 m s z e r o k o ś c i) . W s k r z y d le p o łu d n i o w y m , ju ż n a l i n i i p r o f i l u 19, b r a k o n ic h w s z e lk ic h d a n y c h .
W p o t o k u K ło p o t n ic a , n a p r z e s t r z e n i 5 0 0 m w d ó ł c d s z o s y i 6 0 0 m w g ó rę o d n ie j, o d s ło n ię te s ą ł u p k i p s t r e , g d z ie n ie g d z ie w t o w a r z y s tw ie p ia s k o w c ó w m ik o w y c h o n ie p e w n e j p r z y n a le ż n o ś c i s t r a t y g r a f ic z n e j, s fa łd o w a n e w t ó r n ie w t r z y s y n k l i
n y , p r z e d z ie lo n e d w ie m a w t ó r n y m i a n t y k lin a m i ( p r o f i le 19 i 2 0 ) . N a jb a r d z ie j p ó łn o c n a z t y c h s y n k l in p o d ś c ie lo n a je s t o d p ó łn o c y w s p o m n ia n ą w ą s k ą s m u g ą w a r s t w in o c e r a m o w y c h , le ż ą c ą z k o le i n a w a r s tw a c h k r o ś n ie ń s k ic h g ó r n y c h . W ją d r z e t e j s y n k l i n y w i d z i m y ju ż p ia s k o w ie c , k t ó r y u w a ż a m z a o d p o w ie d n ik p ia s k o w c a m a g u r s k ie g o . P ia s k o w ie c t e n , p r z e k ła d a n y łu p k a m i p t r y m i , je s t d o b r z e r o z w in i ę t y d a le j n a z a c h ó d , n a te r e n ie w z g ó r z a
„ G ó r k i " , n a p o łu d n ie o d D o b r y n i , ju ż n ie z a z n a c z o n y m n a z a łą c z o n y m z d ję c iu .
N a o d c in k u o d 1 0 0 0 — 1 5 0 0 m w z d łu ż p o t o k u K ło p o t n ic a , w d ó ł c d je g o s k r ę t u k u w s c h o d o w i, w d o ln e j c z ę ś c i w s i F o lu s z , o b s e r w u je m y w s z e re g u o d k r y w e k p s t r e ł u p k i . Z a p a d a ją o n e t u s t r o m o k u S W i t w o r z ą p o łu d n io w ą g r a n ic ę p ła t a K ł o p o t n i c y . W id a ć b o w ie m w k i l k u m ie js c a c h ic h k o n t a k t z w a r s t w a m i k r o ś n ie ń s k im i ś r o d k o w y m i p ó łn o c n e g o s k r z y d ła f a łd u M r u k o w e j , r ó w n ie ż n ie c o o b a lo n y m i . P o t w ie r d z a s ię t u p r z y p u s z c z e n ie o z a n ik a n iu w t y m k ie r u n k u n a p o w ie r z c h n i p a s a w a r s t w i n o c e r a m o w y c h p o łu d n io w e g o s k r z y d ła p ła t a K ł o p o t n i c y , p o w s ta łe p c p r z e d n io , n a p o d s t a w ie d a t z s z u r f ó w D r a T o łw iń s k ie g o ( p r o f i l 2 1 ) .
D a le j k u z a c h o d o w i, n a l i n i i p r o f i l u 2 2 , w id a ć ł u p k i p s t r e p ła t a K ł o p o t n i c y w o d le g ło ś c i 1 5 0 m k u N N E , lic z ą c w z d łu ż l i n i i p r o f i l u c d w a r s t w p r z e jś c io w y c h p ó łn o c n e g o s k r z y d ła f a łd u M r u k o w e j.
D w i e p r z y p u s z c z a ln e d y s lo k a c je p o p r z e c z n e , t n ą ce f a łd M r u k o w e j m ię d z y p o t o k ie m P ie lg r z y m s k im i p r a w y m r a m ie n ie m p o t o k u K ł c p o t n i c a , z k t ó r y c h je d n a p r z e c in a w y r a ź n ie p o łu d n i o w y k c m p łe k s m a g u r s k i, n ie o d b ija ją s ię w p ła c ie K ł c p c t n i c y , a p r z y n a jm n ie j n ie m a ż a d n y c h d a n y c h d o p r z e d ł u ż e n ia ic h n a je g o o b s z a r .
C .
Ogólna charakterystyka tektoniczna
N a c a ło k s z t a łt o b r a z u s t r u k t u r a ln e g o z b a d a n e g o t e r e n u s k ła d a ją s ię z ja w is k a t e k t o n ic z n e t r o ja k ie g o r o d z a ju .
P r z e d e w s z y s t k im w i d z i m y t u w f a łd z ie M r u k o w e j, a p r z y n a jm n ie j w p r z e d s t a w io n e j n a z d ję c iu je g o c z ę ś c i, m n ie j lu b w ię c e j n o r m a ln ą , o b a lo n ą k u p ó łn o c y a n t y k lin ę g r u p y ś r e d n ie j, o o s i p o d łu ż n e j, z a n u r z a ją c e j s ię k u z a c h o d o w i. W y s t ę p u je p r z y t y m t y p o w e d la te g o t y p u f a łd ó w w z r a s ta n ie a m p lit u d y d y s lo k a c ji p o d łu ż n y c h ( n a s u n ię ć i z lu ź n le ń ) o r a z
