Kalendarz Robotniczy na Rok 1934

CO0OĄ

USTA. E O K

Cena

Z r e d a g o w a ł : F e r d y n a n d G o e t z e . N akładem Polskiej Sekcji Zw. Górników w KarwinifiS Czcionkami Ludowej D rukarni Sembol i Ska, Frysztat.

Właściciel (Nazw isko)_____________________________

Pomieszkanie i ulica --- A d r e s y d o z a p a m i ę t a n i a

Numer telefonu urząd numer

•

N o t a t k i n a d z w y c z a j n e

4 —

Książki, które tego roku przeczytałem.

Dnie Św. rzym.-kat. Św. ewang.

I P Nowy R. Nowy Rok 2 W Mukarego Abla i Seta 3 Śr Genowefy Enocha 4 Cz Tytusa Izabeli 5 P Imię Jezu Szyn.ona 6 S 3 Kibli Trz?ch Króli 7 N Walentego Izydora 8 P Seweryna ([ E rh rda g W Juliana Marc> ana 10 Sr P-wla pust. Pawła 11 Cz Hygina Matyldy 12 P Ernesta Reinholda 13 S Hilarego H ih reg o 14 N F eliksa Feliksa 15

p

16 W Marcelego Marcelego 17 Sr Antoniego Antoniego 18 Cz Pryski Pryski ig P Kantego Sary 20 S Fabiana iS. Fabiana i Seb.

21 N Agnieszki Agnieszki 22 P W incentego) W incentego 23 W 1 Z. NMP. E m eryka 24 Sr 1 Tymoteusza Tymoteusza 25 Cz 1 N. św. P. N aw r. św. P.

26 P Polikarpa Polikarpa

27 S Jana Jana _]

28 N Karola W. Karola W ielk 20 P Franciszka W aleryna

30 W Martyny ^ Adelajdy _I

31 Sr Piotra z N. W irgiljusza

1 1

- 6 -

r p

LUTY

Dnie |Św. rzym -kat.| Św ewangel i Cz Ignacego

2 P 3 S

NMP Gr.

Błażeja 4 N 5 P 6 W 7 Sr 8 Cz 9 P io S

11 N 12 P 13 W 14 Sr

1 5 C z

16 P 17 S

Weroniki Agaty Doroty Rom uald 1 Jana z M Auolonji Agatona

Dezydera Eulalja Katarzyny Popielec 1 Fausta Juljany

Konstancji iS N

19 P 20 W 21 Sr 22 Cz 23 P 24 S 25 N 26 P 27 W 28 Sr

Symeona Konrada P.

Eleuteryi Eleonory ' K św P.

Piotra Maciej 1 W a!burga Aleksandra Leandra Rom ana

Brygidy Oczyszcz. M.

Błażeja W eroniki Agaty Doroty R yszarda Salamon 1 A polonji Gabryela Eufrozyny Eula^a Kastora Walentego F austa Juliany Konstancy!

Zuzanny Gabinusza Euchnrjusza Eleonory K at św P.

Seweryna Macieja W iktora Bogusława Leandra R om ana

N O T A T K I

| MARZEC |

Dnie jŚw. rzym -kat. Św. ewangel i Cz Albina © Albina 2 P Agnieszki Symplicjusza 3 S Kunegundy Kunegundy 4 N Kazimierza Adrjana 5 P Euzebjusza F ry d ery k a 6 W Frydolina F rydolina 7 Sr Tomasza Felicya 8 Cz Jan Bożyt (£ Filom ena 9 P Franciszki Prudencjusza io S 40 Męczen. Aleksandra 11 N H eraklj. Rozyny 12 P Grzegorza Grzegorza 13 W Rozyny E rnesta 14 Sr Matyldy Zacharyusza 15 Cz Długosza @ K rysztofa 16 P H erbert Cyrjaka 17 S Gertrudy Gertrudy 18 N Ewdarda Anzelma 19 P Józefa Obi. Józefa 20 W Aleksandry R uprechta 21 Sr Benedykta Benedykta 22 Cz Bazyli M. Kazimierza 23 P Katarzyny ) E berharda 24 S Gabrjela Gabrjela 25 N Zw. NMP. Zw. NMP.

26 P Dyzmy Emanuela

27 W Ruperta H uberta 28 Sr Sykstusa Mai husa 29 Cz W Czw. Eustachego 30 P W Piat. W. P iątek

| 3 i s IV. Scb. © Amosa 10 -

li

---

---

1

(WIECIEN

---

i N Wielkanoc Wielkanoc 2 P Pon. W iek. Pon. Wielk.

3 W Ryszarda Darjusza 4 Sr Izydora Ambrożego 5 Cz Wincentego Hozeasza 6 P Celestyna Ireneusza 7 S Hermana ([ Hegezypa 8 N Dyonizego Apolonji 9 P Marcelego Demetryusza io W Ezechjela Daniela 11 Sr Leona W. Leona 12 Cz Juljusza Juljusza 13 P Hermenegildy Justyna 14 S Justyna @ Tyburcju-jza IS N Anastazji Olympii

16 P Benedykta Charazjusza /

17 W Aniceta Rudolfa 18 Sr Apolonji Florjana 19 Cz Leona IX. W ernera 20 P Agniesz. Marcela 21 S Anzelma ) Anzelma 22 N Sotera i K . Sotera i Kaja 23 P Wojciecha W ojciecha 24 W Jerzego Jerzego

25 Sr Marka Marka

26 Cz Kleta Kleta

27 P Teofila P. Anastazego 28 s "Witalisa W italego 29 N Piotra K. Sybilji 1 3° P Katarz. z Eutropjus2a

- 12 -

N O T A T K I

■>

- 13 —

MAJ

n Dnie Św. rzym -kat. Św. ewangel.

i W Św. robotn. Św. robotn.

2 Sr Zygmunta Zygmunta 3 Cz Król. N M P. Znal. św. Krz, 4 P Florjana Florjana

5 S Piusa G otharda

6 N Jana w Ol. ([ D ytrycha 7 P Domiceli Gotfryda 8 W Stanisława Stani-ława 9 Sr Grzegorza Joba io Cz Wnieb. P. Wnieb. P.

n P Mamerta Adalberta 12 S Pankracego Pankracego 13

N

®

15 W Zofji Zofji

16 Sr Jana Nep. Peregryna 17 Cz Paschalisa Torpeteusza 18 P F eliksa Liborys^a 19 S P iotra Cel. Potencjusza 20 N Zesł. D. św. Zesł.D.Sw.

21 P P. Z i e l . Ś w . ) P. Ziel. Św.

22 W J“lj> H eleny 23 Sr Dezyderego D ezyderego 24 Cz Afra © Zuzanny 25 P ^{Wnieb. P. Wnieb. P.}

26 s Filipa Bedy 27 N Jana P. Łucyana 28 P Augustyna W ilhelm a 29 W Maksyma Marji 30 Śr Ferdynanda Ferdynanda

| 31 Ci B i ź e Ciało Boże Ci»ło - 14 -

!, CZERWIEC

Dnie Sw. rzym.-kat. Św. ewangel.

I P Nikodem a Nikodem a 2 S Marcelina Efraima 3 N K lotyldy Erazma 4 P Franc. K. (J K arpa 5 W Bonifacego Bonifacego 6 Sr N orberta Regina 7 Cz R oberta Lukrecji 8 P Medarda Medarda 9 S Felicjana P rjm a io N Małgorzaty Onufrego u P Barnaby Barnaby 12 W Onufrego @ Bazylego 13 Sr Antoniego Tobiasza 14 Cz Bazylego Antoniego

1 s r W ita W ita

16 s Benona Justyny

17 N Adolfa Laury

18 p Marcelina Gerw-.zego 19 w Juljar.ny Sylwerego 20 Sr H orentyny ) Sylasa 21 Cz Alojzego A lbana 22 P Paulin y Achaz

23 s W andy Bazylego

24 N Jana Chrzc. Jana Chrzcic.

25 P Prospera Prospera 26 W Jana i Pawia Jerem iasza 27 Sr W ładysl. @ Filipiny

28 Cz Leona Leona

29 P Piotra i P. Piotra i P.

30 S Wsp. św. P . W sp. św. P.

- 16 —

n o t a t. k i

— 17 -

■

L I P I E C

--- r Dnie Św. rzym -kat Św. ewangel.

i N Teobalda Teobalda 2 P N aw .N M P. Nawiedz. M P.

3 W Otona ([ Kornelego 4 Sr Józefa Ulryka 5 Gi Cyryla i M. C yry la i M.

6 P Husa Izaj. Husa Izjasza 7 S W ilibalda W ilibalda 8 N Elżbiety Kiljana

9 P Zenoma Alojzy

io W Amalji 7 braci sp.

I I Sr Piusa I @ Placydy 12 Cz JanaG w alb. H enryka 13 P Małgorzaty Małgorzaty 14 s Bonawent Bonawentury 15 N H enryka R ozesl. Ap.

16 P R o z .A p .H . R u ty 17 W Aleksego Aleksego 18 Sr Szymona Maternusa 19 Cz W incentego ) R ufina 20 P Czesława Eliasza 21 S Kunegundy Pauli ny 22 N M arji^lagd. Marji Magd.

23 P Apolinarego Apolinarego 24 W Krystyny K rystyny 25 Sr Jakóba Jak ó b a 26 Cz Anny ® Anny 27 P Pantaleona Marty 28 s W iktora Pantalona 29 N M arty Beatryksy 30 P Abdona i S. Abdona 31 W Ignacego Ernest) ny

- 18 -

- 19 -

f SIERPIEŃ jj

s - --- — ...

....

Dnie jŚw. rzym -kat.j Św. ewangel. 1 1 Sr

2 Cz 3 P 4 S

Piotra ( J NM P.A.

Znal. św. S.

Dominika

P iotra Gustawa Agusta

Dominika 5 N

6 P 7 W 8 Sr 9 Cz 10 P 11 s

N M P. Śn.

Przem. P.

K ajet m i Cyrjaka Romana W aw rzyńca®

Zuzanny

Oswalda Syksta D onata Cyrjaka R olanda W awrzyńca H erm ana 12 N

13 P 14 W 15 Sr 16 Cz

>7 P iS s

Klary H ipolita Euzebjusza Wn. NMP J a c k a iR

Anastazego Heleny J

K lary Kasjana Euzebjusza W nieb. MtJ .

R ocha Bertrama A gapita 19 N

20 P 21 W 22 Sr 23 Cz 24 P 25 s

Tymoteusza B ernarda Joanny

Alfonsa Filip 1 Bartłom. @ Ludwika

Sebalda Bernarda Adolfa Tymoteusza Zacheusza Bartłom ieja Ludwika 26 N

27 P 28 W 92 Sr 30 Cz

| 3 . p

Zefiryny Cezarjusza Augustyna Ścięcie śwj.

Rńży Rajm un. (j[

Zefiryny Gebliarda August) na Ścięcie św. J R ebeki Paulm y

!

- 20 -

- 21 -

W RZESIEŃ

Dnie jŚw. rzy m -k at.| Św. ewangel.

i s Bronisławy Idziego 2 N

3 P 4 W 5 Sr 6 Cz 7 P 8 S

Szczepana Zenona Rozalji Wawrzyńca Zacharjusza Melchior Nar. NM P.

Absolona Mansweta R óży H erkulesa Magnusa R eginy N ar M P.

9 N 10 P 11 W 12 Sr 13 Cz 14 P '5 S

Gorgonj. © Mikołaja Piotra Im NMP.

Filipa m.

Pod św K.

Nikodema

Gorgonjusza Jodotia

P rota Cyrusa M aterna

Pod. św. Krz N ik o d e m a 16 N

17 P 18 W 19 Sr 20 Cz 21 P 22 S

Korneljusza ) Piętna św.

Józefa Kup Januarego Eustach).

Mateusza Maurycego

Eufemja Lam berta T ytusa Sydonji Faustyny Mateusza Maurycego 23 N

24 P 25 W 26 Śr 27 Cz 28 P 29 S

Tekli ®

Matki B Ł.

Kleofasa Cyprjana Kośmy i D.

Wacława Michała

Tekli Ger. rd 1 Kleofasa Cyprjana Adolfa Wac ława Michała 30 N H ieron. ( H ieronim a

- 22 -

N O T A T K I

- 23 -

ff PAŹDZIERNIK !

—--- r Dnie Sw. rzym -kat Św. ewangel.

i P Jana z D. Benigna 2 W Bogumiła Leodegara , 3 Sr Kandyda Kandyd.i 4 Cz Franc z A. Franc. Ser.

5 P Placydy F i desa 6 S Brunona Fryder) ki 7 N Justyna Amalji 8 P Brygidy Pelagji 9 W Dyonizego Dyonizego Io Sr Franciszka Gereona 11 Cz Nikazego Burkharda 12 P Maksymil. Maksymiljana 13 S Koloni a na Edw arda 14 N K alikbta Kaliksta 15 P Jadw iga kr. ]) Jadwiga 16 W Galasa op. G aw łi 17 Sr Terezji F!orentynv 18 Cz Łukasza Łukasza ew.

19 P Piotra zA_ _ Ferdynanda 20 S »• elicjana W endelina 21 N Urszuli Urszuli 22 P Korduli ® Korduli 23 W Jana K^p. Seweryna 24 Sr Rafaela a S: lomei 25 Cz Chryzant. Wilhelm ny 26 P Amanda Ewaryst 1 27 S Frum enta Sabiny 28 N Św. p a n st Św. państw 29 P Narcyza Narcyza 30 W Zenobjusza ( Ozyja 3 1 Sr Wolfganga Paw. reform.

- 24 -

LISTOPAD

Dnie Św. rzym.-kat j Sw. ewangel.

I C/ Wszyst.św. W szystk. św.

2 P Dzień zad. Dzień zad.

3 S Huberta Bogumiła 4 N Karola Bor. Em eryka 5 P Emeryka Blandyny 6 W Leonarda Ziem owita 7 Sr Engelberta @ Malachjasza 8 Cz Gotfryda Sewera

9 P Teodora Teodora

io S Andrzeja Próba

i i i<l Marcina Marcina 12 P Kunegundy Jonasza 13 W Stan. K. Brykcjusza 14 Sr Serafina ) Lew ira 15 Cz Gertrudy Leopolda 16 P Edmunda Otmara 17 S Grzegorza Hugona 18 N Ottona Gelazjusza 19 P Elżbiety Elżbiety 20 W Feliksa Edmunda 21 Sr Ofiar.NMP ® Ofiar. MP.

22 Cz Cecylji Cecylji 23 P Klemensa Klemensa 24 S Jana od K Emilji 25 N Katarzyny Katarzyny 26 P Konrada Konrad*

27 W Wirgilego Walerego 28 Sr Sosden Rufina 30 Cz Saturnina ([ ^{W altera} ( 2 9 P Andrzeja Andrzeja

N O T A T K I

- 37 -

J —

,

1 GRUDZIE*®

i S Eligjus'/a Długosza 2 N Bibjanv Aurelji

^ r ^{Franc. K Kasjana} 4 w Barb try Barnaby

5 Sr Saby Abigai'a

6 Cz Mikołaja @ Mikołaja 7 r Am brożego AgUona 8 S NP. NMP. tLi&n pokuin.

9 N Leok dji Joachim a 10 P Judyty Judyty i i W ■ Damazego Damazego 12 Sr Maksentego Epimacha 13 Cz Łucji ) Łucji

>4 P Spirydjona Nikazego l 5 S Celjana Ignacego 16 N Albiny Ananjasza 17 P Łazarza Ła?arza iS W Gracjana W inibalda 19 Sr Nemezjusza Abrahama 20 Cz Liberta © A mona

21 P Tomasza Tomana

22 S Demetra Beaty 23 N W iktorji Dagoberta 24 P Adama i E. Adama i Ewy 25 W Boże Nar. Nar, Chr. P.

26 Sr Szczepar.a Szczepana 27 Cz Jana ap. Jana 28 P Młodziank. Młodzianków 29 S Tomasza ([ Jonatana

30 N Dawida Dawida

31 P Sylwestra Boguchwała *

Adresy do zapam iętania.

Imię Mieszkanie Nr

domu

---

- 30 -

T aryfa pocztowa.

Naleźytości poczty listowej.

Listy zw y­

czajne (poczta w miejscu 60 h)

n a dalsze oddalenie

K arty kores­

ponden­

cyjne

*

Druki

W zorki

Najniższy taryf 40 h

Papiery kupieckie Najniższy tary f 100 h g

20 40 60 80 100 120 I4 0

100 130 IÓO 190

220

250 280 Za każdych dalszych 20 g

30 h więcej 50h lOOh

5°

io o 15°

200 250 300 35o 400 45°

500 20 40 60 80 100 120 140 160 180 200

g 100 150 200 250 300 35°

400 45°

500 40 60 80 100 120 140 160 180 200

g 250 300 35o 400 45°

500 100 120 140 160 180 200

Do 20 g 250 h la dalszych 20 g 150 h.

Za każdych 50 g 50 h

Najniższy tary f 100 h za każdych 50 g 50 h 100 g 100 h 150 g 150 h

250 g 250 h 300 g 300 h Najniższy ta ry f 250 h za każdych dalszych 50 g 50 h

Zniżone t a r y f y pocztowe z a listy

do Niemiec, Włoch, Austrji, Polski Rumunji i Węgier:

K« 9 5 0

„ 11.—

.. 12-5°

» 1 4 —

i 5-S°

Dopuszczalna waga najwyższa 2 k g ; za każdych dal­

szych 20 gr K£ 1.20,

Karty korespondencyjne K£ 1.20.

Za listy p i l e c o n ” p!aci się n^leźytość: w kraju 2 KJ, za granicę 2'5o Kć oprócz należytości za list zwykły.

- 31 -

D o 20 g • . Kć 2.— do 120 g • ł» 40 g • »> 3-50 I4 0 g • l» 60 g • • » 5 -— n IÓO g • ł» 80 g • • M 6.50 >> l8 0 g • 1) IOO g • • >» 8.— tt 200 g •

N afeźyfn śo za l i s 'y p iin c: W kraju K i x.— , karty korespondencyjne Kć I . - ; do zagranicy: Kć 5. — , karły korespondencyjne Kć 5- > oprócz zwykłej należ) tości.

Pr zekazy pocztowe,

W k r a j u : Do 100 Kć 50 h, do 200 Kć 100 h, do 400 Kć 150 h, do 600 Kć 200 h, do 800 Kć 250 h, do 1000 Kć 300 h.

Z a g r a n ic a : Do 100 Kć 100 h, za każdych dal­

szych 100 Kć 5° h.

Dla przekazów telegraficznych oprócz tego należy- tość za telegram oraz opłata za doręczenie osobiste posłem.

Opłaty za pakunki pocztowe.

Dopuszczalna waga 25 g

Pakunki bez podania w artości:

Pakunki j g a ! 7 , z podaniem | braniem

wartości 1« i 1

Strefa bliska k g kg kg

3 6 15 kg 9 20 kg 12 25 kg 15

Kć Kć K ć

Strefa daleka 1 kg 2.50 Kć 5 kg 10 kg Kć j 15 kg 12

20 kg 16 25 kg 20 Kć

Kć

Kć K ć K ć Kć Kć

-O 'O o

X C m

a o- 3 S « ..

s t l l t :_r ? « 'O «2 3 - I fj & a a

Ol i - ”

K Occ O

$ c<3 M -2 CS o a .5z s = A 10Cc' . ® 'ĆT -a S“’S Opłaty za n a m o w y pozam«astowe oraz telegramy w k r a j u ’

1. Za każdy telegram, bez względu, czy państwowy lub pryw atny, 4 Kć.

2. Oplata za każde słowo z 15 literami najwyżej lub 5 cyfram i:

zwyczajne telegramy 40 h, najmniej 4 Kć, pilne telegramy 120 h, najmniej 12 Kć.

3. Oplata za słowa dla państw sąsiednich 1 Kć (Niemcy, Austrja. Polska, Rumunia, Węgry)

Telegramy zwyczajne, podane w niedzielę, podwójna oplata 80 h, najmniej 8 Kć.

- 32 —

Z czynności Zw iązku Górników.

CZĘŚĆ OGÓLNA.

P rz y ocenie bilansu stosunków gospodarczych i zbytow ych naszego państw a za rok 1931. znaleźli się ludzie i to naw et tędzy ekonomiści, k tó rzy p rzy ­ puszczali i tw ierdzili, że rok 1931 był najgorszym jaki kiedykolw iek przeżyw aliśm y i że w p rzy ­ szłych latach stosunki rozw ijać się będą ku lepsze­

mu. W praw dzie nie w ypow iadali oni żadnych prze­

sadnych nadziei na przyszłość, jednak przypuszcza­

li że to najgorsze m am y już za sobą. R zeczyw i­

stość jednak ukazała zupełnie coś innego. P ow szech­

n y kry zy s gospodarczy i zbytow y, k tó ry obejmuje cały św iat a którym dotknięty jest w szystek p rze­

m ysł czechosłow acki, uległ w latach 1932 i 1933 dalszemu pogorszeniu i nabył dotąd niebyw ałych rozm iarów .

K ryzys ten, będący kryzysem całego ustroju pry- w atno-kapitalistycznego, pozostaw ia po sobie n a­

stępstw a, pod ciężarem których naw et państw a, któ re w całym św ięcie uchodzą za najlepiej zago­

spodarow ane (Anglja i A m eryka), doznają w sw ych podstaw ach gospodarczych pow ażnych strzasó w . Z tego pow staje w e w szystkich państw ach chaos, któ ry zao strza się, rrz y c z e m stosunki pogarszają się także i przez to, że państw a zam ykają swoje granice przeciw dowozowi to w aró w z innych państw , zaprow adzają kontygenty dow ozow e, do­

w óz obarcza się w ysokiem i cłami, w prow adza się specjalne zarządzenia tran sp o rto w e , podatkow e i w alutow e, w skutek C/ego cierpi cały handel św ia­

tow y.

P od ciężarem pow yższych następstw kryzysu cierpią oczyw iście najbardziej te państw a, które

— 33 - 3

odkażane są na w yw óz sw ych prpduktów zagranicy.

Do tych państw trzeba rów nież zaliczyć Czecho­

słow ację. Do jakiego stopnia Republika C zechosło­

w acka dotknięta je • t temi sto su n k am i o tem poucza nas następujące porów nanie całkow itej w artości n a­

szego w yw ozu i dowozu:

W roku Wywóz

Kcz

Duwóz Kcz 1928

1329 193 J 1931 1932 1933 I. półr.

Z powyżs

21 227,610 000 20.415.969.000 17.494.998.000 13.149.399.000 7.399.359.000 2.698.710.000 zego porów nania

19.!93,69J.OOO 19.918.788.000 15.726.964.000 11.789.201.000 8.155.386.000 2.682.545.000 wynika, że cyfra na- szego całkow itego w yw ozu w roku 1932 w porów ­ naniu z rokiem 1928 spadła na jedną trzecią, zaś dowóz o 57‘5 % . Spadek dowozu jest mniejszy, ani­

żeli spadek w yw ozu, tak, że bilans naszego handlu zagranicznego jest w roku 1932 dla nas pasyw ny, podczas gdy w latach poprzednich był on dla nas w w ysokim stopnia aktyw ny.

N ajw iększy spadek w arto ści w yw ozu jest do za­

notow ania u gotow ych produktów przem ysłow ych.

W roku W ywóz

Kcz

Dowóz Kcz

1928 14.561,712.000 5.815,761.000 1929 14.595,734.000 6.229,100.000 1930 12.865.531.000 5.149,929,000 1931 9.920.913.000 4.124,497.090 1932 5.316,801.000 2.446,384.000 1933 1.822,938.000 786.791.000 I. półr.

- 34 -

Źatem w yw ó z gotow ych fab ry k ató w spadł w ró- ku 1932 w porów naniu z rokiem 1928 w swej w a rto ­ ści o 9.444,911.000 Kcz, o k tó rą to w arto ść przem ysł Czechosłow acji został poszkodowany.

Już ta okoliczność, że w całkow itym w yw ozie to­

w aró w zagranicę notujem y w roku 1932 stra tę 14 m iljardów Kcz, najlepiej dowodzi, do jakiego stopnia czechosłow acki przem ysł dotknięty jest fatalnemi skutkam i pow szechnego k ry zy su gospodarczego.

L ecz s tr a ta ta p rzejaw ia się u nas jeszcze w dal- szem pogorszeniu, m ianowicie pod tym względem, że nasze m ieszczańskie partie polityczne hamują w szelkie zarządzenia, m ające na celu choćby czę­

ściow e złagodzenie n astęp stw k ryzysu, którym do­

tkniętych jest 900.000 ludzi, będących bez pracy a ponadto conajrnnuj dw a ra z y ta k w ielka ilość ro­

botników ograniczenie zatrudnionych, któ rzy nie m ogą zakupić sobie naw et tych najkonieczniejszych potrzeb życiow ych, tak, że zb y t to w aró w w krają obniża się a bezrobocie w skutek tego w dalszym ciągu w zrasta.

N ajbardziej oczyw iście dolegają pow yższe sk u t­

ki k ry z y su gospodarczego na nasz przem ysł górni­

cz y i na zatrudnionych w nim robotników . Stosunki te pogarszają się na niekorzyść robotników jeszcze przez to, że system racjonalizacji, którym przedsię­

biorcy w ostatnich latach posługują się w niesły- chanem tempie, pozbaw ia robotników możności za­

robkow ania. W niemałej m ierze p ogarsza stosunki w górnictw ie rów nież niem ożliwa w ęglow a polity­

ka handlow a m inisterstw a robót publicznych w kw e­

stii w yw ozu i dow ozu w ęgla i jego pobocznych pro­

duktów .

Do jakiego stopnia nasz przem ysł w ęglow y i gór­

nictw o dotknięty jest pow yższym i stosunkam i, w y­

nika z następujących sta ty sty c zn y c h danych:

- 35 -

Z agłębia w ęg la kam iennego razem

W roku

Ilość za­

trudnionych robotników

Wydobycie w tcnach

Ilość wykonanych

zmian 1929

1930 1931 1932 1933 I. półr.

57.592 57.618 53.856 44.419 47.922

16 750.674 14,672.332 18,243.367 11,052.508 5,028.526

16,066.576 14,186.798 12,473.663 10,312.194 4,515.998

Z agłębia w ęg la brunątnego razem

W roku

Ilość za­

trudnionych robotników

Wydobycie w tonach

Ilośi wykonanych

zmian 1929

1930 1931 1932 1933 I. półr.

38.689 37.334 33.893 31.592 30.536

22,555.212 19,316.246 17,960.907 15,909.764 7,254.303

11,036.905 9,459.870 8,283.761 7,132 683 3,218.105

Z w yżej przytoczonych cyfr w ynika, że w roku 1932 w porównaniu z rokiem 1929 w zagłębiach w ę­

gla kam iennego cy fra zatrudnionych robotników spa­

dła o 13.173, to jest 22‘8 % , w ydobycie o 5,698.160, to jest o 34% , zaś ilość w ykonanych zm ian o 5,754.381, to jest o 35% . Na kopalniach w ęgla b ru ­ natnego ilość zatrudnionych spadła o 6.997, to jest o 18‘1% , w ydobycie w ęgla o 6;645.448 ton, to jest o 29% , zaś ilość w ykonanych zm ian o 3,904.222, to jest o 35% .

Skutki kryzysu najdotkliwiej dają się odczuw ać w zagłębiu ostraw sko-karw ińskiem , co w ynika z następującego porów nania:

- 36 -

W roku

Stan za­

trudnio­

nych rob.

Wydoby­

cie w tonach

Ilość wy­

konanych zmian

Producja koksu w tonach 1929

1930 1931 1932 1933 I. półr.

38.917 39.234 36.086 27.208 31.184

12,660.000 10,734.400 9,657.600 7,778.100 3,614.180

10,453.143 8,933.982 7,622.392 6,830.981 2,566.321

2,628.650 1,961.500 1,344.900 872.010 383.000

Z pow yższego iest w idoczne, że w roku 1932 w porównaniu z rokiem 1929 było w zagłębiu ostraw - sko-karw ińskiem zatrudnionych o 11.739 robotni­

ków mniej, tj.- o 30% . W ydobycie w ęgla spadło o 4,781.900 ton, tj. o 38% , ilość w ykonanych zmian o 4,622.162, tj. o J 4 % , zaś produkcja koksu spadła o 1,656.640 ton, czyli o 65‘5% .

A czkolwiek z naszego przem ysłu węglow ego od roku 1929 w ydalono przeszło 20.000 robotników, przecież pozostałym w p rac y robotnikom nie dano możności pracow uć takiej ilości zmian, jak w roku 1929, chociaż i w tym roku pracow ano już ograni­

czenie. W edług przytoczonych ilości w ykonanych zmian i stanu zatrudnionych robotników , przypadało na jednego robotnika w ykonanych zm ian w tygo- niu:

W roku W zagłębiach W e wszygtkich

zagłębiach

W zagłębi u ostr.-karw . węgla kam . węgla b ru n .

1929 6-36 5*50 6-42 616

1932 4-46 4-34 4-41 4 19

1933 3-62 405 3-78 313

I. półr.

W zagłębiu o straw sko-karw ińskiem Ilość w ykona­

nych zm ian, przy p ad ająca w roku 1932 na jednego robotnika, nie podaje jasnego obrazu o stanie zatru-

- 37 -

dnionych, gdyż w e w spom nianym roku w czasie od 15 kw ietnia do końca grudnia w ysiano na niepłatny urlop przeciętnie 9.000 robotników miesięcznie, k tó ­ rych sta ty sty k a o ilości zatrudnionych nie uw zględ­

nia, chociaż ich uw zględnić pow inna, poniew aż ro ­ botnicy ci nie zostali zupełnie w ydaleni z pracy.

Jeśli w ięc porów nam y faktyczną ilość zatrudnionych . ~'>n<r''trA'y / i’o ś 'ią w ykonanych zmian, stw ie rd z i­

my, że w zagłębiu ostraw sko-karw ińskiem na jed­

nego robotnika przypada przeciętnie mniejwięcj 3‘3 w ykonanych zmian tygodniow o.

Spadek liczby zatrudnionych robotników oraz w y ­ konanych zmian nie jest zaw iniony tylko i w y łą c z ­ nie kryzysem . lec^ w znacznej m ierze także nie- ustannem śrubow aniem w ydajności robotnika, co w y pływ a z następującego zestaw ienia:

../ « . W roku

Wydajność na ffłowe i zmianę w q według zagrłebi

w zagł. we gis kamiennego

w zagł. wegl brunatnego

w zagłębiu oslr.-karw.

1929 10-42 20-43 12-01

1930 10-27 20-42 12 01

1931 10-62 12-68 12 67

1932 10-72 22-30 13-34

1931 1113 22-54 14-08

I. półr.

P ow yższe cy fry dow odzą, że górnicy cierpią nie- tylko pod następstw am i pow szechnego k ry zy su go­

spodarczego, lecz zarazem w skutek ciągłej nagonki do coraz to w iększej w ydajności.

N iezdrowa polityka w ęglow a m inisterstw a robót publicznych u k a te się nam w praw dziw em świetle, ieśli porów nam y w yw óz w ęgla i jego w y tw o ró w za granicę z dowozem z zagranicy do kraju, i to tak Co do ilości, jak i w artości.

- 38, -

W ęgiel kamienny:

w roku

Wywóz Dowóz

w tonach w Kcz w tonach w Kcz 19-28

1929 1930 1931 1932 1933 I. półr.

1,675.442 1,854.285 1,705.506 1,652.801 1,367.785 5'-6.376

W

317.164.000 316.297.000 299.350.000 290,7 74.000 227.697.000

8 J.776.000

ręgiel brunat

2,462.372 2.330.649 1,882.679 1,830.883 1,588.060 479.801

ny:

461.784.000 426.044.000 327.131.000 312.852.000 265.232.000

7 ',488/ 9:

W roku

Wywóz Dowóz

w ton ah w Kcz w toua h | w Kcz 1928

1929 1930 1931 1933 19 i3 1 półr.

2,998.526 3,069.664 2,377.655 1,960.282 1,633 285 755 954

382 998 000 393.306.000 297,722 000 238.763.000 139.448.000

62,613.000

Koks:

64.418 107.226 123.327 118 763 104.294 26.829

7.696.000 10,928 000 8.721.000 8,427 000 9.708.000 1.783.000

W Wywóz Dowóz

r >ku w tonach w Kcz ^w tonach | w Kcz 1928 783 884 177,273.000 88.562 [21,355.000 1929 883 975 215.107.000 385.531 l()i*76.000 1930 583 998 142,957 000 215.400 j54.983.000 1931 402.392 92,285.000 234.29H (59,735.000 1932 276 531 59,419.000 228.790 56,422.000 1933 89 600 17 377 000 83 160 19,?.73.000 1. półr.

W yw óz w ęgla kam iennego do zagranicy w ykazu­

ję w praw dzie szczególnie niebezpieczny spadek, po- 39 -

mimo tego jednak dowóz w ęgla kam iennego i w n aj­

gorszym dla nas czasie p rzew yższa w yw óz naszego

" ęgla. Chociaż nie pomijamy faktu, że w zamian za w yw ieziony węgiel do Niemiec, Niem cy mogą do nas dowozić pew ną dość węgla kamiennego, p rze­

cież nie można zrozumieć, jak można przy tak znacz­

nym spadku zbytu naszego w ęgla brunatnego, spro­

w adzać z Niemiec przeszło 1 miljon ton w ęgla k a­

miennego, obok znacznej ilości koksu a w ięc tyle, ile Niemcy dow oziły w czasach norm alnych, przy, daleko większym zbycie w ęgla brunatnego.

Najgorzej przedstaw ia się sytuacja z w yw ozem i dowozem koksu. W yw óz koksu spadł o 65% w porównaniu z' rokiem 1928, podczas gdy dowóz w zrósł i dosięga ..uż nasz w yw óz, pomimo tego, że nasze koksow nie nie m ają zatrudnienia. W skutek tego aktyw ność naszego bilansu zagranicznego w pozycji w ęglow ej ciągle spada i istnieje pow ażne niebezpieczeństw o że jeśli nie będzie n a kom pe­

tentnych miejscach dostatecznego zrozum ienia, w pizyszłości bilans handlowy będzie pasyw ny.

P ow yższe opłakane, ba w prost k ry ty cz n e stosun­

ki, dolegają bardzo dotkliwie na górników i byłoby wielkim błędem na przyszłość, gdyby górnicy nie uświadomili sobie, :>e usunięcie pow yższych stosun- kow i popraw ę ich położenia gospodarczego i s o ­ cjalnego, można osiągnąć tylljo w łasn ą silą i pogo­

towiem w jedności organizacyjnej, nigdy jednak do- tychczasow em rozbiciem organizacyjnem .

CZĘŚĆ ORGANIZACYJNA.

Pocieszającem zjawiskiem, któ re z zadowoleniem możemy tutaj zanotow ać, jest, że w ytężona p ra ­ ca naszych funkcjonariuszy i członków grup miej­

scowych w szeregach górniczych przynosi uznailia godne wyniki. Zw iązek Górników p rzy w spółpracy sw ych funkcjonariuszy i członków m a do zan o to w a­

- 40 -

nia w roku 1932 i w pierw szym kw artale 1933 suk­

cesy organizacyjne, czego dowodem jest ciągły w zrost członkow stw a. To jest najlepszym dowodem, że Zw iązek G órników cieszy się coraz to więk- szem zaufaniem górników i, że górnicy w swej w iększości przychodzą do przekonania, że tylko pizez organizacyjne skupienie w Związku G órników można nietylko odeprzeć ataki w rogów , ale za ra­

zem zapew nić sobie lepszy b y t gospodarczy i so­

cjalny. F aktem dla nas tem w ięcej pocieszającym jest, że w łaśnie w czasie, gdy Zw iązek G órników nara­

żony byl na najostrzejsze ataki ze strony kapitali­

stów w ęglow ych i najgorsze szczucie ze strony ko­

munistów i faszystów , Zw iązek Górników zdobyw a coraz to w iększy w pływ i siłę. Dokumentuje to, że Zw iązek G órników postępuje spraw nie i nie ma żad­

nej przy czy n y ustępow ać z dotychczasow ej drogi.

W edług zapłaconych w kładek członkow skich stan członkow stw a w poszczególnych zagłębiach w ro­

ku 1932, oraz w Pierw szym półroczu 1933 w porów ­ naniu z rokiem 19.31 p rzedstaw ia się następująco:

W klasie Stall członków

członkowskiej 1931 1932 I. półrocze

J 933

I. dobrowolna . . i I. obowiązkowa

II. obowiązkowa II. prowizj< niśi i .

132 7.270 8.167 1.894

328 9.332 7.597 . 1.586

676 12.410 6.525 1 527 Razem członków 16.972 18.813 21.138 Z pow yższej tabelki w ynika, że w edług uiszczo­

nych w kładek członkow skich w zro st członków w 1932, w porów naniu z rokiem 1931 wynosi 187T, zaś z dniem 30 czerw ca 1933 r. 4.166.

W dalszym ciągu z przytoczonej' tabelki widać, że w roku 1932 stan członków w klasie I. dobro-

- 41 -

wolnej, oraz w klasie I. obow iązującej przekroczył połowę liczby w szystkich członków Związku. Rów- l.ież ilość wolnych znaczków przy daleko mniejszem zatrudnieniu członków w latach poprzednich, spadła w roku 1932 o 24.567 w porównaniu z rokiem 1931.

Dowodzi to, że członkow ie Zw iązku pojmują obo­

w iązek należytego przestrzegania obow iązujących postanow ień regulaminu zw iązkow ego. Z p rz y to ­ czonego w ynika, że jesteśm y na najlepszej drodze do organizacyjnej konsolidacji i w zm ocnienia nasze­

go Związku, którego nam tyle trzeba do przyszłych w alk o popraw ę położenia gospodarczego i socjalne­

go robotników w C zechosłow acji To też tern w ię ­ cej nasi funkcjonariusze i członkow ie m uszą doło­

żyć starań celem dalszego rozw oju organizacyjnego Związku.

43

Suma znaczków członkowskich i stan członków w roku 1932.

W zagłębiu

Suma znaczków według klas Ilość c<łonkńw a S s-ś

CS

Q- 1. kl.

dobr.

4K-z I. kl.

obow.

3 Kcz U, kl.

obow.

2 Kcz III. kl.

50 h wolne znacz.

zazem

znacz. 1932 1931 + plU3 minus

Ostrawa czeska , fhtrawa polska . |

4.503 1 917

178.526 51.5-26

123.732 17.302

18.691 5.540

31.539 7.128

356.991 83.413

7.437 1.737

6.404 1.134

+1.033 + 623

2 07!

1.147 Ostrawa razem . | 6.420|-230.052 141,034 24.231 38.667|440.40 9.175 7.618⁺ 1.657 3 218 Ktadno okręg . .

Nuczyce okręg . liakownik i okręg

349| 2.945 2-4 14.218 2i\ 2.673

10.583 5.836 4.364

1.725 2.256 9 i9

1.4161 17.018 2 318 2 1.86'-*

44HI 8.467 354 518 176

346 493 243

4- 8

+ 25

- 67 66 169 29 Kładno razem 6081 19.836 20.78s! 4.94o| 4.180| 50.34'! 1.048| 1.08:2 - 34 254 (Izecłiy Północne.

Falknów . . .

Żacler . . . . ('ilzn...

Ilosice . . . . Słiwaczyzna . . Akna Slatina . .

5.856 166 383 859 1.122 261

70.829 3.388 1.444 26.807 28.014 14.492 2.073

33.005 453 1.808 43.340 22.860 68.052 1.180

23047 2.499

l ć 8

16.048 3 8 2 5 1.274

22.382 995 97 6.809 3 465 6.494 267

155.119 7.501 3.507 93.38<

59.023 91.434 3 781

3.232 156 87 1.945 1.229 1.905 78

3,207 173 77 1.979 1.280 1.684 72

+ 26 - 17 + 20 - 34 - 61 + 321 + 6

305 3 10 82 84 1,006 26 Kazem . . ! I5,67ó|396.935 332.498 76 040 83.354|904.502 18.843 16.972 + 1.871 4.998

Sum a znaczków członkowskich od 1 stycznia do 30 lipca 1933 i stan członków Zw. Górn. w ed łu g pobranych znaczków z dniem 30./VI. 1933

| W zagłębiu 1

Znaczki członkowskie Członków Przysj .now. czf. fl

czf. j

I. kl.

4 Kcz I. kl.

3 Kcz II. kl.

2 Kcz II I. kl.

50 h wolne razem 30 ./VI.

1933 30.; VI.

1932

wpisowej bez wpisów. razem plus I

s Mor. Ostrawa czeska . 3.612 107.267 41.302 8.731 28 622 189.534 7.897 7-267 567 115 682 630 Mor. O strawa polska . 2.204 37.782 5.059 2.634 8.484 56.163 2.340 1.402 250 54 304 938 —

Mor. Ostrawa razem . 5.816 145.049 46.361 11.365 37.1061245.697 10.237 8.669 817 169 986 1.568

K ładao okręg . . . . 201 1 844 5.617 734 344 8.740 364 343 34 4 38 21

N u c z y c e ... 228 13 417 J .781 913 478 16.847 702 371 166 7 173 331 R a k o w n ik ... — 1.43J 1.657 372 181 3.641 151 169 20 3 22 18 K iadno razem . . . 429 16.722 9.055 2.019 1.003 29.228 1.217 883 220 14 234 334 -

Czechy Pófnocne . , 3.898 37 131 13.055 11 024 7.173 72.271 3.012 3.100 123 27 150 ) 18

F a l k n ó w ... 65 1.457 122 1.327 338 3.309 138 158

__

Z i c l e r z ... — 953 1.329 J 6:5 127 2.572 107 94 1 1 2 13 P i l z n o ... 383 14.553 20 558 7.768 3.044 46.306 1.929 1.758 78 16 91 171 R o s i c e ... 935 18.139 12 175 2 313 1.000 34.562 1.441 1.260 78 32 160 181 Słowaczyzna . . . . 23 232 38.887 678 3.931 70.692 2 945 1.680 l 146 156 1.302 1.265

A kna Slatina . . . . 201 1.676 654 — ¹⁵⁷ 2.688 112 84 63 2 65 28 -

| Razem . . j15 691 258.902 142.196 36.657 53.879i507 325 21.(38 17.716 2,526 467 2.91)3 3.422 -

P rzegląd w ypłaconych w sparć w bezrobociu w roku 1932.

Zagłębie lub okręg

Pozostałe wypadki z roku1931 Wyp

za rok

zgłoszo­

nych

adki 1952

skończo­

nych Zostało

na rok 1933

Z funduszu Z funduazów

min. op. społ. Kazem

KS Kć Kć

Mor. Ostrawa czeska 95 12.774 10.663 2.206 840.012 - 3,386.483-85 4,226 495-85 Mor. Ostrawa polska 4 2.901 2.127 781 191 02575 775.325-25 966.351'—

Kładno . . . . 7 28 28 7 3.145 — 12.815-25 15.96025

N u e z y c e ...

R iKownik . . . .

7 468 176 299 45.085- — 181.262'- 266 347 -

15 146 138 23 15-589 25 64.111-95 74702-20

Czechy Północne . . 92 435 441 89 79.11150 315.237-80 394.349-30 F a lk n ó w ... 11 21 31 4 6.239 25 24.697 85 30.937 10

3 3

_

fili 251 248 63 31.281-75 128.267 85 159.549-60 86 1 058 1.039 105 97 259 — 383.965-75 481.214.76 Słowaczyzna . . . 92 90H 648 344 90 178-25 365.202-30 455.380-55

Kuś Podkarpacka 2 9 8 3 1 060 — 3.844 — 4.904 —

Razem . . 471 19.000 15.550 3.921 1,400.303-- 5642.381-85 7;042 681-85

O gólna produkcja w ęg la w republice czech osłow ack iej w latach 1913, 1920, 1925 do 1932.

1 I Rok

Produkcja węgla

w tonach Ilość robotników Wydajność na

zmianę w q I węgiel czarny węgiel brunatny węgiel czarny «-egiel bron. węg. czarny w ęgiel brun.

1913 14,087.205 23,136.796 62 407 35.841 7.60 21-88

1920 11,374.954 19,956.610 75.555 54.446 5 67 13 55

1925 12,557 992 18.604.678 62.453 40.949 8-19 18 93

1926 14,176.998 18,515.666 58.194 39.012 9-67 18 99

1927 14,016.300 19,620.637 54.271 39,180 9 97 20-29

1928 14.560 305 20,451.421 57.648 39.755 10-16 20-29

1929 16,521.457 22,560.796 58,475 40.923 10-42 20-43

1930 14,435022 19,193.669 5« 592 39.429 10-27 20-42

1931 13,102.712 17,981.685 54.887 35.944 10-88 2168

1932 11,052.508 15,909 764 44.419 31 592 10 72 22-30

Ilość kopalń w ruchu w p oszczególn ych zagłębiach i razem w C zechosłow acji.

Węgiel kamienny 1920 1925 1928 1929 1930 1931 1931

Zagłębię kładeńsko-rakcwnickie. . . 50 29 22 19 21 20 20 Zagłębie pilzeńsko-radnickie . . . . 42 41 29 28 23 21 18

Zagłęoie żaclersko-swatcniowickie , . 8 4 3 3 3 3 o

Zagłębię ostrawsko-karwińskie . . . 40 40 37 37 37 37 37

Zagłębię rosicko-oslawańskie . . . . 11 5 4 4 4 4 4

Inne kopalnie węgla kamiennego . . 3 2 2 2 2 3 3

Razem . . 154 121 97 93 90 90 82

Węgiel brunatny

Zagłębię północno-czeskie... 166 136 115 116 112 l i t 115 Zapłębie t a l k n o w s k i e ... 71 60 58 58 52 54 48

Zł głębie południowo morawskie . . 10 9 9 9 8 9 8

Inne kopalnie węgla bruna nego . . 5 5 5 3 3 3 3

6 7 5 6 4 4 4

Razem . . 258 217 192 192 181 181 178

Przeciętna ilość zatrudnionych robotników w poszczególnych z a g łę ­ biach w ęglow ych i w całości w CzSR. przy wydobywaniu w ęgla

kam iennego i brunatnego.

Weg el kamienny 1920 | 1925 | 1928 | 1929 1930 1931 1132 Zagłtbie kladeńsko-rakownickie . .

Zagłębie pilzeńsko radnickie . . . . Zagłębie żaclersko-swatoniowickie . . Zagłębie ostrawsko-ksrwińekie . . . Zagłębie rosicko-os-lawańskie . . . Inne kopalnie w ęgla kamiennego . .

14 643 8.808 3 43b 45366 3.785 235

11.289 5.397 2.416 40.412 2.862 77

9.184 4.737 2.165 38.894 2.350 97

9.401 4 722 2 165 39 632 2 430 125

9.324 4 545 2.097 40.006 2.538 66

9.121 4.364 2 066 36.968 2.307 61

8 868 4.i 96 1.963 33.203 2 314, 36 Ra em . . 75.5551 62 453| 57.648! 58 475) 58.5921 l 54 887 50.480 Wegiel brjnatny

Zagłębie północno-czeskie...

Zagłębie f a lk n o w s k i e ...

Zagłębie południom o-morawskie . . Inne kopalnie w<g'a b.ucatnego . . S ło w a a z y z n a ...

11.898 1 099

191 2 541

32.230 6 316 652 94 1.657

30423 6.475 715 108 2 034

31.292 6.334 716 125 2.456

30 358 5 635 698 118 2 625

27.900 5.735 952 105 2 552

24 250 4.529 5(0 91 2 519 Razem . .

_ _ _ _

54.446 40.949 39.755 40.92.^ 39 428 35.944 31.941*

C zechosłow ack i w y w ó z i d ow óz w 1000 ton.

Rok

węgiel kamienny

węgiel

brunatny koks brykiety | -OS

*o

■o wywóz dowóz •ON is

* dowóz wywóz dowóz wywóz

1920 694 1.132 3 389 42 153 122 53 2 1925 1 4 . 0 1.544 2.674 29 414 186 151 16 1926 2-801 1.476 2 819 29 515 204 132 29 1927 1.885 1.726 2.920 24 758 240 159 25 1928 1.670 2 462 2.999 64 784 266 140 34 1929 1.854 2.331 3 062 107 884 386 161 38 1930 1.706 1883 2.378 123 584 215 88 26 1931 1.650 1.747 1 962 117' 339 238 85 35 1932 1.370 1.494 1.513 106 274 221 82 34

- 49 — 4

Pom ianow anie chorób dla statystyki urzędow e].

Każda kasa chorych posiada pom ianow anie cho- lób dla ułożenia sta ty sty k i, k tó ra jest dla każdej kasy nieodzow ną. T akże i kasa chorych rew iro- wej k asy brackiej ma oznaczenie jednolite chorób najrozm aitszych. P oniew aż dotychczas nie mamy pom ianow ania chorób w języku polskim, publiku­

jem y takie w tej nadziei, że się to przydać może naszym polskim robotnikom :

1. O dra (morbilli).

2. Ospa w ietrzna (vericella).

3. O spa (variola).

4. Dur (tyfus) plam isty (typhus exanthem aticus).

5. P łonica (szkarlatyna) (scarlatina).

6. Błonica albo dyfterja (diphteritis).

7. Zapalenie m igdałków (angina).

8. Zapalenie gruczołu przyusznego, mumps (paro- tits epidemica).

9. Egipskie zapalenie oczu (trachom a).

10. Koklusz (pertussis).

11. Dur, tyfus rzekom y (paratyphus).

12. Choleryna, (cholera nostras).

13. C holera azjatycka (cholera asiatica).

14. C zerw onką (dysenterja)^

15. Dur brzuszny (typhus abdominalis).

16. Dur, tyfus pow rotny (typhus recurrens).

17. Zimnica (malaria).

18. G rypa (influenca).

19. Zapalenie płuc (pneumonia crouposa).

20. O stry reum atyzm sta w o w y (polyarthritis rheum atica).

21. Nagminne zapalenie opon m ózgow o-rdz?nię- wych (Meningitis cerebrospinalis epidemica).

I. Choroby zakaźne.

50

22. Nagminne zapalenie przednich rogów rdzenio­

wych (polyom yelitis ac u ta anterior epidemica).

23. G ruźlica płuc, krwioplucie (Tuberculosis pul- monum haem optoe).

24. G ruźlica gruczołów lim fatycznych (Lym pha- denitis tuberculosa).

25. G ruźlica kości i staw ó w (Tuberculosis ossium et arthritis tuberculosa).

26. Toczeń, liszaj ż rą cy (lupus).

27. Gruźlica innych narząd ó w (Tuberculosis ce- tera).

28. O stre zapalenie szpiku kostnego (osteomyeli- tis acuta).

29. R óża (erysipelas).

30. Phlegm ona, ropne zapalenie tkanek (phleg- mone).

31. Z atrucie krw i, posocznica (scptikaem ia).

32. P rom ienica (aktinom ykosis).

33. B lastom ykoza.

34. C zerw ień dw unastnicow y (ankylostom iasis).

35. Tężec p rzy ran n y (tetanus).

36. G orączka połogow a (processus puerperalis).

37. Ż ółtaczka zakaźna (m orbus Weilii, icterus infectiosus).

38. Dżuma (Pestilentia, pestis).

II. Zoonosy.

1. W ścieklizna (lyssa, rabies).

2. Malleus humidus.

3. Zapalenie pryszczykow e ust (aphtae, stom atitis aphtosa).

III. Choroby płciowe.

1. R zeżączka (gornorrhea).

2. W rzód miękki (ulcus molle).

3. P rzym iot, kiła (syphilis, lues). j.

- 51 -

IV. Choroby krwi i przemiany materii.

1. W rodzona słabość (Asthenia, gastroenteropto' sis, ren m igrans).

2. Niedokrw istość (anaemia).

3. Błędnica (chłorosis).

4. B iałaczka (leukaemia).

5. Choroba Hodkma (M orbus Hodkini).

6. Splenomegalia.

7. P urpura haem orrhagica.

8. Gnilec (scorbut).

9. C ukrzyca (diabetes mellitus) 10. Dna. podagra (eith ritis uratica).

11. O tyłość (adipositas).

12. Uwiąd przedw czesny (m arasinus praecox).

V. Choroby ustroju nerwowego.

1. Zapalenie opon m ózgowych (Meningitis).

2. Zapalenie mózgu (Encephalitis).

3. Rozm iękczenie mózgu (Encephaloma łacia).

4. Ropień m ózgow y (Encephalitis purulenta abcet'- sus cerebri).

5. K rw otok m ózgow y (haem orrhagia cerebri).

6. W odogłowie (hydrocephalus).

7. Choroby hypophyzy (morbi hypophysis).

8. Rozsiane stw ardnienie m ózgow o-rdzeniow e (Sclerosis cerebrospinalis multiplex).

9. P orażenie postępow e (parałysis progresiva).

1C. Porażenie opuszkow e (parałysis bulbaris).

11. Zapalenie opon rdzeniow ych (Meningitis spi- nałis).

12. Zapalenie rdzenia (myelitis).

13. Skaleczenie i zgniecenie rdzenia (traum a et com pressio medullae spirialis).

14. A m ystrophia spinalis.

15. W iad rdzenia kręgow ego (tabes dorsalis).

if'. .c yringom yełie. .j

17. K rw otok rdzeniow y (haem atom yelia).

- 52 -

tS. Merwoból nerw u trójdzielnego (Nauralgia tri- gennini).

19. R w a kulszow a, ischias (neuralgia, ischiadica).

20. N erw oból m iędzyżebrow y (neuralgia interco- stalis).

21. Inne neuralgie (neuralgiae ceterae).

22. Zapalenie nerw u (neuritis sim,plex).

23. Rozsiane zapalenie nerw ów (neuritis multi- plex).

24. P orażenie nerw u tw arzow ego (parałysis, pare- sis nervi facialis).

25. Porażenie nerw u łokciow ego (parałysis, pare- sis nervi ulnaris).

26. P orażenie nerw u sprychow ego (parałysis. pa- rosis nervi radiałis).

27. P orażenie nerw u łydkow ego (parałysis, paresis ncrvi peronei).

28. P orażenie innych nerw ów (parałysis nervor ccterorum ).

29. R zyczka porażenia (P arałysis agitans).

30. Połow iczny ból głow y, m igrena (migraena).

31 H isterja.

32. P ad aczk a (epilepsia).

33. Plysaw ica, (chorea).

34. C horoba B asedow a (M orbus Basedowii).

35. N erw ica (neurosis).

36. Choroby um ysłow e (psychosis).

VI. Choroby narządu oddechowego.

1. Choroby nosa (m orbus nosi).

2. Choroby k rtani i przełyku (m orbus laryngis et pharyngis).

3. Choroby gruczołu tarczykow ego (Morbi glan- dulae tliyroideae).

4. Katar, nieżyt oskrzelow y (bronchitis).

5. Astma oskrzelow a, dychaw ica (asthm a bron- cliiale).

i). R ozszerzenie oskrzeli (bronchiectasia).

- 53 -

7 K ataralne zapalenie płuc (bronchopneumonia).

8. Zapylenie pfuc (pnęumoconiosis, anthracosis, siderosis).

9. Rozedma płuc (em physem a pulmonum).

10. Z ator płucny (infractus).

11. Ropień pfuc (abcessus pulmonum).

12. Zgorzel pfuc (gangraena pulmonum).

13. Zapalenie opłucnej (pleuritis).

14. Odma piersiow a (pneum othorax).

VII. Choroby serca, naczyń krw ionośnych i lim fatycznych.

1. Zapalenie osierdzia (pericarditis).

2. W ady zastaw kow e serca (endocarditis vitia valvularum ).

3. Zw yrodnienie m ięśnia sercow ego (m yocarditis cliron.).

4. O stre rozszerzenie serca (dilatatio cordis acuta).

5. R ozszerzenie a o rty (aneurysm a aortae).

6. Zwapnienie tętnic (arteriosclerosis).

7. Zanalenie żył (tthlebitis).

8. Żylaki fvarices).

9. Zapalenie naczyń lim fatycznych (lymphan- goitis).

10. Zapalenie gruczołów lim fatycznych (lympha- demitis)

VIII. Choroby przew odu pokarm ow ego.

1. Choroby zębów (morbi dentis-dentium ). — 2. C horoby ust, jam y nosogardłow ej i przełyku (Morbi cavi oris, nasopharyngis et vesopha.gi).

3. Zw ężenie przełyku (stenosis vesophagi).

4. O stry katar, nieżyt żołądka (gastritis acuta).

5. Chroniczny kat.ir żołądka (gastritis ch ro n ic al 6. W rzód żołądka fulcus ventriculi).

7. Niedowład i rozszerzenie żołądka (atonia et d Jatfitis ventriculi).

- 54 -

8. Ż ółtaczka k ataraln a (icterus catarrhalis).

9. C horoby w ątro b y (morbi hepatis).

10. C horoby p ęcherza żółciowego, ptzew odu żół­

ciowego, kam yki żółciow e (Morbi cystis ieleae, cho- langitis et cholelithiatis).

11. C horoby trzu stk i (Morbi pancreatis).

12. O stry k a ta r kiszek (enteritis acuta).

13. P rz ew le k ły k atar kiszek (enteritis chronica) 14. N aw ykow e zaparcie stolca (obstipatio).

15. Niedrożność jelit, uwięzgnięcie jelita, kręt je ­ lita (Ileus in carceratio interna, volvulus).

IG. W rzody jelit (ulcera intestini).

17. P aso ż y ty jelitowe (parasiti intestinales).

18. K rw aw nice odbytow e (haem orrhoides).

19. Zapalenie kiszki stolcow ej, przetoka (Procti- tis, periproctitis, fistula ani).

20. W ypadnięcie kiszki stolcow ej (prolapsus ani).

21. Zapalenie otrzew nej (peritonitis).

22. Zapalenie ślepej kiszki (appendicitis).

23. P rzepuklina pachw inow a (hernia inguinalis).

24. P rzepuklina udowa, (hernia femoralis).

25. Przepuklina pękow a (hernia umbilicalis).

26. P rzepuklina uw ięzgnięta (hernia incarcerata).

IX. Choroby narządu moczowego.

1. O stre zapalenie nerek (Nephritis acuta).

2. P rzew lekle zapalenie nerek (Nephritis chronica) 3. Zapalenie mi^dniczek nerkow ych (Pyelonephri- tis).

4. Kamiączka, kam yki nerkow e (nephrolithiasis).

5. C horoby nadnercza (M orbus Adisonii).

6. K atar pęcherza m oczowego (cystitis).

7. K am iączka pęcherza moczowego (lithiasis ve- sicalis).

8. P rz e ro st gruczołu krokow ego (hypertrophia p ro rta ta e).

9. Zwężenie przew odu m oczowego (strictura urethae),

- 55 -

10. Zapalenie żołędzi (balanitis).

11. Stan nieoralwidłowy napletka (Phim osis et paraphimosis).

12. Zapalenie jąd ra i p rzy ją d rz a (erchitis epidi- dymitis).

13. W odojodrze (hydrocele).

14. R ozszerzenie żyl nasiennych (VarikokeIe).

15. Moczenie nocne (enuresis nocturna).

X Choroby staw ów , kości, mięśni i ścięgien.

!. P rzew lekły gościec sta w o w y (A rthritis chronica) 2. Deform ujące zapalenie staw ó w (A rthritis de- torm ans).

3. Zapalenie okostnej (periostitis).

4. M artw ica kostna (Necrosis ossis).

5. Zesztyw nienie staw ów (anchylosis).

6. Zniekształcenie (deform itates).

7. Krzywica, choroba angielska (rhachitis).

8. Zmiękczenie kości (osteom alacia),

9. Gościec m ięśniow y (rheumatusmus musculo- rumj.

10. Pęknięcie mięśnia (ruptura musculi).

11. Zapalenie ścięgien i pochew ek ścięgnistych (Tendosynovitis et vaginitis).

12. Zapalenie torebek m aziow ych (bursitis).

XI. Choroby kobiecego narządu płciowego.

1. N iepraw idłow ość peryodu (am enorrhoea, me- norrhagia).

2. Nieprawidłow ość ciąży (graviditas anorm alis).

3. Nieprawidłow ość połogow a (Puerperium anor-

male). _ « i iJiJ

4. Zmiany położenia m acicy (Deviationes uteri).

5. Zaburzenia przejściowe, klim akteryczne (Cli- macterium).

6. Zapalenie m acicy (M etritis, endo-peri-param e- tritis).

7. Choroby jajników i p rzydatków (Oophoritis, salpingitis).

- 56 -

8. C horoby zew nętrznych części rodnych i pó*

chw y (Vulvitis, colpitis, m orbi aginae et vulvae).

9. Zapalenie gruczołu mlecznego (mastitis).

XII. Choroby skórne.

1. W y p ry sk (eczcm a).

2. P ęcherzyca, opiyszczki (herpes).

3. Słodki strup (impetigo).

4. S w ierzbica (prurigo).

5. Św ivd (pruritus).

6. P o k rz y w k a (urticaria).

7. Ł uszczyca (psoriasis).

8. Nadmierne pocenie (hyperhydrosis).

9. C zyraki (furunculosis).

10. W ąglik (anthrax).

11. Zanokcica (panaritium ).

12. T rądzik (akne).

13. W rzód przedudzla (ulcus sruris).

14. Nagniotek i zapalenie nagniotka (tylom a et tylom a inflamatum).

15. Św ierzb (scabies).

16. P a so ż y ty skórne (parasiti cutis).

17. C horoby w łosów i w ąsów (morbi capi.lorum et barbae).

18. C horby paznokci (morbi ungninum).

19. Inne choroby skórne (morbi ceteri cutio, spe- cificatio).

XIII. Choroby oczne.

1. C horoby pow iek (morbi palpebrarum ).

2. C horoby w orka Izowego (morbi sacci lacry- malis).

3. K atary spojówek (cojnunctivitatis).

4. P hly k taen y .

5. Zapalenie rogów ki (keratitis).

6. Zapalenie tęczów ki (Iritis).

7. Zapalenie w ew nętrzne oka: naczyniówki, siat­

ków ki i nerw u w zrokow ego (choroiditis, retinitis et nervi optici).

- 57 -