Stanisłav Vojtko
Działalność Instytutu Rodziny w
Bratysławie
Studia nad Rodziną 10/1-2 (18-19), 305-314
Studia nad Rodziną UKSW 2006 R. 10 nr 1-2(18-19) ks. Stanislav VOJTKO
DZIAŁALNOŚĆ INSTYTUTU RODZINY W BRATYSŁAWIE 1. Analiza aktualnego stanu rodziny w Słowacji 1.1. Krótka charakterystyka aktualnego stanu
W ostatnich dziesięcioleciach na całym świecie zauważyć m ożna zwięk szone zainteresow anie instytucją rodziny:
- D ochodzi do masowych zm ian w strukturze i wielkości rodziny. - Tradycyjne współżycie rodzinne, pow szechnie znane z historii, pod wpływem zm ian w sposobie życia, przestaje być uw ażane za jedyne możliwe do przyjęcia.
- M ałżeństw o jako praw ny fun d am en t zakładania rodziny je st podw aża ne, ale nazwę „rodzina” trak tu je się jako jakiś „znak ochronny”, który w im ię tolerancji chcą sobie przywłaszczyć najróżniejsze sposoby ludzkiego współżycia.
- Pod wpływem kultury indywidualizm u zm ienia się rozum ienie solidar ności rodzinnej.
- W wyniku ciągłego w zrostu liczby rozwodów pow stają różnorodne kom binacje now ego współżycia.
O cena tych zm ian je st rów nież dynam iczna i polaryzuje się: z jednej stro ny mówi się o kryzysie rodziny jako instytucji, kryzysie, który zgodnie z ty m i poglądam i je st częścią ogólnego kryzysu społeczeństw a zachodniego (cywilizacji euroam erykańskiej), z drugiej strony m ają to być jakoby sym p tom y „bólów porodow ych” nowych czasów, m oże naw et nowej form y ro dziny, oczywiście wyraźnie innej od tradycyjnej.
D an e dem ograficzne w skazują n a konsekw encje tego tren d u , przy czym m ogą one dotyczyć nie tylko przyszłości rodziny chrześcijańskiej lub K o ścioła, ale również całego społeczeństw a. O gół sądzi, że rodzina je st bardzo zagrożona, a wraz z nią jest zagrożone również zdrow e harm onijne życie całego społeczeństw a. W związku z powyższym potw ierdza się praw dzi wość znanego tw ierdzenia Jan a Pawła II: „Przyszłość ludzkości idzie przez rodzinę” (FC 86).
W kontekście tego w yraźnego ogólnoświatowego kursu stawiamy sobie pytanie: ja k wygląda aktualna sytuacja rodziny w Słowacji i jakie są jej p e r spektywy rozwoju?
Słowacja je st krajem małym , liczącym 5,5 m ilionów mieszkańców, z cze go 73% uważa się za członków Kościoła katolickiego; 83% mieszkańców, w edług ostatniego spisu ludności, to ludzie wierzący.
Jed n a k na przekór tym danym statystycznym rzeczywistość pokazuje, że 40-letnia system atyczna ateizacja spow odow ała znaczną otępiałość ducho wą, przez co postawy wiary m ają raczej c h arak ter deklaratywny i nie znaj dują odzw ierciedlenia w życiu praktycznym . Co więcej, w ostatnich dek a dach coraz bardziej dociera do nas z Z ach o d u konsum izm , który je st p rz e cież inną form ą m aterializm u.
1.2. Dane statystyczne o rodzinie1
Chociaż w badaniach Słowacy deklarują, że życie rodzinne je st jedną z ich priorytetow ych w artości, to fakty statystyczne m ówią coś innego i przybliżają Słowację do krajów zachodnich.
Liczba zawartych małżeństw i wzrost kohabitacji
Liczba zawartych m ałżeństw na 1000 m ieszkańców m a tendencję spada jącą, w pierwszym półroczu 2004 na Słowacji zaw arto 4,91 m ałżeństw na
1000 m ieszkańców.
W zrasta liczba związków nieform alnych (w statystyce nazywanych „m ał żeństw am i faktycznymi”). W 1991 roku takich związków było n a Słowacji ok. 7 tys., w ciągu 10 lat ich liczba wzrosła do 30 466 (2001).
Liczba rozwodów m a stale tendencję wzrostową, chociaż w porów naniu
z sytuacją w U nii E uropejskiej je st u nas niższa; klim at pełnego akceptow a nia rozwodów je st dla rodzin nieprzyjazny.
W skaźnik rozwodowości w Słowacji (liczba rozwodów na 1000 m iesz kańców) wynosił w I półroczu 2004 roku 2,15.
Indeks rozwodowości w Słowacji (liczba rozwodów na 100 zawartych m ałżeństw ) w I półroczu 2004 roku wynosił 43,84 (w tym m iejscu należy so bie uświadom ić, że liczba zawartych m ałżeństw m a tendencją m alejącą).
Najczęściej podaw ane przyczyny rozwodów: nieprzezwyciężalne różnice poglądów i charakteru, zdrada, alkoholizm - szczególnie mężczyzn.
Najwięcej rozwodów przypada na m ałżeństw a bezdzietne lub z jednym dzieckiem (m ałżeństw a w ielodzietne są wyraźnie trwalsze).
Rodziny pełne i niepełne
W edług spisu ludności, dom ów i m ieszkań, w okresie 1961 - 2001 udział typów rodzin zm ieniał się w sposób następujący:
Rodziny pełne: udział rodzin pełnych w 1961 wynosił 81,2%; w roku 2001 tylko 56,4%.
Z tego rodzin pełnych z dziećm i do 15 lat: w 1961 roku było 47,6%; w 2001 roku tylko 31,1%, a rodzin pełnych bez dzieci do 15 lat: w 1961 ro ku było 33,6%; w 2001 roku było 25,3%.
R odziny niepełne: w 1961 roku było 8,4%; w 2001 roku było 11,9%. Jednoosobow ych gospodarstw domowych: w 1961 roku było 9,3%, a w 2001 roku aż 30,0%.
W ciągu ostatnich 10 lat liczba rodzin pełnych, tzn. ojciec - m atka - dzie ci, spadła z 68% do 57% .
Inne trendy życia rodzinnego
C oraz wyższy je st w iek mężczyzn i kobiet zawierających małżeństwo. W yraźnie spada liczba u rodzeń i z tym związane je st zm niejszenie się liczby m ieszkańców.
Ilość aborcji w skali roku je st rów na połow ie liczby urodzonych dzieci. C hociaż p o d w zględem statystycznym sp a d ła liczba aborcji, w rzeczyw i stości je s t to sp a d e k po zo rn y , p o n iew aż nie p ro w ad zi się danych s ta ty stycznych d o k u m en tu jący ch w zro st an ty k o n cep cji aborcyjnej, k tó rą sto su ją n ie tylko m ło d e kobiety, ale rów nież dziew częta w w iek u d o j rzew ania.
R ośnie liczba związków kohabitacyjnych, rośnie liczba dzieci u ro d z o nych poza m ałżeństw em : coraz bardziej upow szechnia się opinia, że dobry związek p artn ersk i je st lepszy od złego m ałżeństw a. Rozpow szechnianiu się tej opinii pom aga istniejący system pom ocy społecznej, który uprzywile jow uje takie pary praw ie w takiej samej m ierze, ja k pary m ałżeńskie.
Z w iązki h o m o sek su aln e nie są, ja k n a razie, przez społeczeństw o p o p ie ra n e , ale lib eraln e grupy polityczne intensyw nie upow szechniają je w m ediach.
D o niedaw na nie było kierunków studiów zajmujących się problem atyką rodzinną i odpow iedzialnym rodzicielstwem - dopiero od ubiegłego roku akadem ickiego otw arto taki k ieru n ek w dwóch uniw ersytetach - K atolicki U niw ersytet w R użom beroku i U niw ersytet Trnawski.
W sem inariach duchow nych brakuje dostatecznego przygotowania przyszłych księży do pracy przy rozwiązywaniu problem ów rodzinnych.
2. Reakcja Kościoła na sytuację rodziny w Słowacji
Sługa Boży Jan Paweł II we w rześniu 2003 roku w Bańskiej Bystrzycy, wezwał Kościół słowacki do odnowy duszpasterstw a rodzin i do poszukiw a nia coraz to nowszych sposobów głoszenia Ewangelii nowym pokoleniom . A pel ten zachęcił księży i świeckich do aktywniejszej na tym po lu działalno ści. Należy stwierdzić, że w ostatnich latach w Kościele rozwija się stosun kowa bogata działalność pom agająca odnow ie rodzin chrześcijańskich.
W parafiach odbywają się różne p o d względem jakościowym kursy przedm ałżeńskie dla narzeczonych; spotkania i form ow anie społeczności rodzin zależy od osobistej aktywności miejscowego proboszcza, również od jego w spółpracy z lokalnym i rucham i lub społecznościam i zakonnym i i ak tywnymi laikami.
Istnieją instytucje albo społeczności, k tó re d an ą problem atyką zajm ują się bardziej intensywnie: np. diecezjalne ośrodki duszpasterstw a rodzin, organizacje ochrony życia poczętego („Forum życia”) i in. W 2004 roku pow stał In sty tu t Rodziny w Bratysław ie jako instytucja kościelna A rchi diecezji Bratysławsko-Tarnawskiej. Instytut erygował arcybiskup m e tro p o lita Ja n Sokol.
2.1. Główne powody powstania Instytutu Rodziny w Bratysławie
Instytut Rodziny w Bratysławie został pow ołany jako odpow iedź na wy raźnie odczuw aną po trzeb ę odnowy rodzin chrześcijańskich w Słowacji. D zieło to je st owocem W ielkiego Jubileuszu 2000.
K onkretną inspiracją prowadzącą do jego powstania były następujące fakty: Ogólnoświatowy nieprzychylny klim at dla tradycyjnej, rozum ianej z p o zycji chrześcijańskiej, rodziny, o czym kardynał Trujillo n a Światowym K ongresie Rodzin w P radze (1997) powiedział: „Rodziny już się nie uważa się za niezbędne dobro; rodzinę trak tu je się jako niejasne, nieokreślone pojęcie; rodzinę przedstaw ia się wyłącznie jako konsensus społeczny, który m ożna kiedykolwiek zmodyfikować” .
II Sobór Watykański, a głównie jego dokum enty G audium et spes i L u m en gentium; Synod o rodzinie z 1980 i następczy do k u m en t Jan a Pawła II adhortacja apostolska Familiaris consortio (1981).
Teologia rodziny Jan a Pawła II (istnienie instytutów podobnego charak te ru na innych uniw ersytetach - Warszawa, Kraków, Lublin, Rzym).
Pilna po trzeb a zajm owania się tą problem atyką w czasie akcesji Słowa cji do U nii Europejskiej, w której p anują diam etralnie inne warunki.
Silny impuls do pow stania Instytutu Rodziny dały przygotow ania do przyjazdu Papieża Jan a Pawła II na Słowację w roku 2003, dzięki czem u d o tychczasowe spotkania społeczności rodzin, organizow ane w sposób spon taniczny, otrzym ały wyraźniejszy c h arak ter formacyjny. W ten sposób w Bratysław ie-D ubraw ce pow stało C entrum Odnowy R odzin (C O R ), w ra m ach którego odbywały się wykłady i dyskusje na aktualne tem aty o w spół czesnej rodzinie, ja k również nieform alne spotkania społeczności rodzin.
2.2. Podstawowe cele Instytutu Rodziny w Bratysławie
1. O dnaw iać chrześcijańskie rodziny n a w zór Świętej Rodziny oraz w du chu nauki Jan a Pawła II.
2. Z ap alać serca księżom, klerykom i w spółpracow nikom świeckim, aby zrozum ieli znaczenie duszpasterstw a rodzinnego (por. F C 70).
3. Pom agać rodzinom w zdrowym wychowywaniu dzieci oraz w ew ange lizacji i katechizacji m łodzieży (por. F C 69)
4. Budow ać w rodzinie „dom i szkołę społeczności” (por. E iE ), aby szczęśliwa rodzina chrześcijańska stała się n a początku trzeciego tysiącle cia nadzieją współczesnego człowieka w E uropie.
3. Aktualna sytuacja Instytutu Rodziny w Bratysławie i jego perspektywy
Stopniow o pojaw iała się potrzeb a rów noległego i na szerszą skalę, d ie cezjalną i krajową, budow ania dwóch lub trzech dzieł, k tó re by pom agały w odnow ie rodziny chrześcijańskiej (nie tylko w parafii Bratysława-Du- braw ka, gdzie Instytut pow stał). Są to dzieła:
1. studium nauki o rodzinie;
2. poradnie, w których eksperci z różnych zawodów i pow ołań (księża, psycholodzy, lekarze, pedagodzy, prawnicy, pracownicy socjalni itp.) służą rodzinom k o n k retn ą radą;
3. duszpasterskie ośrodki odnowy rodziny, w których spotykają się spo łeczności rodzin i pom agają sobie wzajem nie.
Wysiłki te p o p iera nuncjusz apostolski w Słowacji, ks. abp H enryk J. N o wacki. Inicjatywie w czasie pow staw ania pom agał również erygujący biskup - ks. abp m etro p o lita Jan Sokol.
Konferencja Biskupów Słowacji również uświadamia sobie znaczenie du chowego odrodzenia Słowacji, o którym pisze w „Zadaniach słowackiego K o ścioła katolickiego w duszpasterstwie i ewangelizacji w latach 2001-2006”. W ich czwartej części proponuje, aby na szczeblu diecezjalnym i krajowym b u dowano ośrodki dla rodzin, rozwijano m etody dialogu, już sprawdzone w dusz pasterstwie rodzin, wspomagano kształcenie księży w tym zakresie (por. punkt 4.1.3.). Obecnie przygotowuje się nowe zadania w dziedzinie duszpasterstwa i ewangelizacji na lata 2007-2013, w którym nacisk będzie położony na:
- przedm ałżeńskie przygotow ania narzeczonych;
- popraw ę w arunków we wszystkich parafiach, aby m ożna było w nich organizow ać spotkania rodzin;
- pom oc rodzinom , k tóre znalazły się w sytuacji nadzwyczajnej; - tw orzenie zespołów specjalistycznych dla potrzeb poradnictw a; - budow anie rad ds. rodziny na szczeblu diecezji, d ek an atu i parafii.
3.1. Studium nauki o rodzinie
W Instytucie R odziny w Bratysław ie, we w spółpracy z W ydziałem Teo logii K atolickiego U n iw ersy tetu w R użo m b ero k u , o tw arto w ro k u
aka-dem ickim 2005/2006 pierw szy rocznik 3-letnich zaocznych studiów licen cjackich „N auki o R o d z in ie ” . Z ajęcia odbyw ają się w B ratysław ie. S tu diuje n a tym k ie ru n k u p o n a d 50 stu d en tó w z Bratysław y i zachodniej Słow acji2.
W roku akadem ickim 2005/2006 zajęcia odbywały się w wynajętych p o m ieszczeniach; od roku akadem ickiego 2006/2007 korzystamy z własnych, zrekonstruow anych budynków.
3.1.1. Cele i orientacja studiów
- Interdyscyplinarne badania problem atyki m ałżeństw a i rodziny w świetle teologii biblijnej, antropologii filozoficznej, personalizm u, teo lo gii m ałżeństw a i rodziny w nauczaniu Jan a Pawła II, teologii m oralnej, psy chologii i pedagogiki chrześcijańskiej, medycyny i seksuologii, socjologii, praw a i ekonom iki.
- Zdobyw anie i przekazyw anie objawionej Prawdy Bożej o m ałżeństw ie i rodzinie, interpretow anej przez U rząd Nauczycielski Kościoła.
- R ozpow szechnianie prorodzinnej atm osfery w społeczeństwie, rów nież w m ediach.
- Pom oc w głębszym zrozum ieniu problem atyki m ałżeństw a i rodziny przez różne instytucje kościelne i sem inaria duchow ne oraz ich przygoto w anie do działań praktycznych (duszpasterstw o).
- R ola instytucji doradczej w diecezji, później rów nież w ram ach Sekcji Rodziny i M łodzieży przy K onferencji Biskupów Słowacji, k tó ra inicjuje te m aty związane z rozwiązywaniem ważnych problem ów m ałżeńskich, ro dzinnych (bioetycznych) i edukacyjnych, w nowych europejskich w aru n kach na początku trzeciego tysiąclecia.
- B adania aktualnego stanu i przyszłości instytucji m ałżeństw a i rodziny (głównie w Słowacji i U nii Europejskiej).
- E dukacja teologiczna i specjalna studentów teologii oraz słuchaczy studiów licencjackich (w okresie późniejszym również m agisterskich i być m oże doktorskich) w obrębie n a u k o rodzinie, ja k również przygotowanie do pracy zawodowej.
- W sp ó łp raca z innym i społecznościam i chrześcijańskim i o raz insty tucjam i i organizacjam i rządow ym i, politycznym i, społecznym i, k u ltu ra l
2 Należy tu przypomnieć doświadczenia naszych polskich przyjaciół akademickich z Lu blina, Warszawy, Krakowa, czy Wrocławia (z uniwersytetów państwowych i katolickich), gdzie kilka tysięcy studentów z dziennych studiów magisterskich studiuje nauki o rodzinie dla własnych potrzeb (60% wszystkich studentów). Motywacją nie jest przyszła kariera za wodowa. Polscy nauczyciele są pozytywnie zdziwieni, nie tylko tą liczbą, ale również stale rosnącym trendem.
nymi, k tó re zajm ują się p ro b lem aty k ą rodziny; w spółpraca z instytucjam i zagranicznym i.
3.1.2. Powstanie Centrum Odnowy Rodziny
Pod k oniec 2005 ro k u osoby św ieckie w spółpracujące z In sty tu tem R odziny w B ratysław ie założyły organizację n o n p ro fit o nazw ie C e n tru m O dnow y R odziny, k tó rej zadaniem są św iadczenia edukacyjne i służba socjalna głów nie na rzecz rodziny, wykonyw ane przy ścisłej w spółpracy z In sty tu tem .
C entrum Odnowy Rodziny wraz z Instytutem Rodziny postanow iło p o m agać studiom o rodzinie poprzez założenie Biblioteki N auk o Rodzinie, jedynej w swoim rodzaju placów ki n a Słowacji, k tóra specjalizuje się w ła śnie w problem atyce n au k o rodzinie w całej skali ich interdyscyplinarnego charakteru. F undacja biblioteki pow stała w m aju 2006, a obecnie trwają p race związane z kw erendą tytułów i podstaw ow ą katalogizacją publikacji. M a to być nowoczesna, średniej wielkości książnica, w której będzie m ożna pracow ać w sposób klasyczny, gdzie znajdą się wychodzące regularnie i n ie regularnie w E u ro p ie publikacje, których treścią je st głównie m ałżeństw o i rodzina. Będzie tam również czytelnia internetow a i lektorium . B ibliote ka od 1 czerwca 2006 m a już swoją stałą siedzibę w Bratysławie-Dubrawce, przy ul. Bazovského 6.
4. Nowe formy duszpasterstwa rodzin 4.1. Poradnictwo rodzinne
W m aju 2006 roku, zawiązał się zespół poradnictw a rodzinnego złożony ze specjalistów (lekarze, psycholodzy, pedagodzy, prawnicy, pracownicy socjalni). O becnie trw ają czynności związane z funkcjonow aniem poradni rodzinnej, gdzie je d e n dzień w tygodniu byłby przeznaczony dla ekspertów, którym je st bliska problem atyka rodziny. M ieli by być pierwszymi przew od nikam i dla tych m ałżonków i ich dzieci, którzy przeżywają kryzys. Specjali sta, razem z nimi, m iałby określić kolejność kroków, k tó re m ają doprow a dzić do otw arcia się na dany problem , a następnie do ustalenia i przyjęcia niezbędnej terapii.
D ośw iadczenia zdobyte przez nas w czasie w oluntarystycznej indywidu alnej pracy społecznej pom agają w udzielaniu pierwszej pom ocy rodzinom z dziećm i do 18 lat. Przez pojęcie „pierwsza po m o c” rozum iem y pom oc udzielaną przez określony czas rodzinie, k tóra znalazła się w nieoczekiw a nej traum ie, jak ą m oże być na przykład: ciężka choroba jednego z rodzi ców, choroba dzieci, nagła choroba prow adząca do całkow itego lub czę ściowego inwalidztwa, nagła u tra ta pracy, trudny okres po rozpadzie
rodzi-ny (rozw ód). O becnie zatrudniam y je d n ą osobę, która m a do tej pracy o d pow iednie przygotowanie.
Pierw sza p o m o c oznacza, że m usim y na jak iś czas p rzejąć n a siebie obow iązki d o tk n ię te j nieszczęściem rodziny, rów nież jej in terak c je ze św iatem zew nętrznym , ta k by odciążyć poszczególnych członków ro d zi ny i złagodzić n iezn an e dotychczas sytuacje o raz nauczyć życia w nowych w aru n k ach . P roces te n je s t b ard zo zindyw idualizow any. Trwa do 6 m ie sięcy, a skala u d zielan ej pom ocy zależy od p o trz e b , od zro b ien ie zak u pów , o p iek i n ad dziećm i, za d b an ia o o d p oczynek i reg e n e rac ję sił czło n ków rodziny, do załatw ienia spraw urzędow ych. W ydaje nam się, że ist n ieją tu duże i dotychczas niew ykorzystane m ożliw ości w spółpracy ze sferą rządow ą i reg io n aln ą. C hcem y zw rócić uw agę na du że z a p o trz e b o w anie n a tego ro d z a ju pierw szą p o m o c i wywołać nie tylko ożywioną dyskusję, ale rów nież zainicjow ać prak ty czn e k ro k i zm ierzające d o zn a lezienia środków finansow ych n a tę działalność. N asze dośw iadczenia uczą, że k o n k re tn a p o m o c m oże zap o b iec w ielu kryzysom w rodzinie. C zęsto wystarczy tylko uw ażnie obserw ow ać, ja k ie ro d zin a m a p o trzeb y i u dzielić jej jed y n ie kró tk o trw ałej pom ocy, k tó ra m a nauczyć d o tk n ię tych nieszczęściem członków rodziny p o rad zić sobie z nieoczekiw anym zd arzeniem .
W służbie rodzinie rozwiedzionej w pierwszym rzędzie, w pierwszej fazie p o rozwodzie, chodzi nam o zorganizow anie dzieciom ja k najm niej stresu jącego otoczenia oraz o udzielenie pom ocy m ałżonkom w ich wzajemnej kom unikacji po rozwodzie.
4.2. Duszpasterskie centra odnowy rodziny
W niektórych m iejscowościach zachodniej Słowacji (Bratysława-Du- braw ka, Holicz, Pezinok, Z late M oravce, Levice) otworzyliśmy centra o d nowy rodziny, w których rodziny spotykają się z księdzem lub z innym spe cjalistą, aby wysłuchawszy wykładu i wziąwszy udział w dyskusji spróbow ali rozwiązać swoje problem y i aby w zajem nie wzm acniali społeczność rodzin (m ałżonkow ie i dzieci). W ten sposób przygotowuje się stały grunt pod przyszłe spotkania rodzin, podczas których panuje w zajem na w szechstron na pom oc i altruizm .
4.3. D ziałalność medialna
C entrum Odnowy Rodziny w 2006 roku założyło we współpracy z Instytu tem Rodziny w Bratysławie również Wydawnictwo Świętej Rodziny, które b ę dzie wydawać publikacje na potrzeby poradnictw a i duszpasterstwa rodzin.
We w spółpracy z radiem „L um en” rozpoczęliśm y realizację 9-odcinko- wego cyklu audycji radiowych o nazwie „K alejdoskop rodziny”, który jest
transm itow any w każdą drugą niedzielę m iesiąca od 15.00 do 16.00. Projekt trwa od października 2006 do czerwca 2007.
5. Spodziewane wyniki nowych form duszpasterstwa rodzin w Instytucie Rodziny
Szacunek dla każdego człowieka poprzez w noszenie do rodzin i do p o zostałych m iędzyludzkich relacji personalizm u Jan a Pawła II.
O dnow ienie współczesnej rodziny, w w ielu wypadkach rozbitej, n ied o uczonej, k tóra nie zna własnej wartości.
B udow anie dróg poszukiw ania szczęścia człowieka poprzez zachęcanie rodziny do poznaw ania Bożego Słowa i ważnych dokum entów Kościoła o rodzinie oraz do życia z nim i zgodnego, budow anie nowej relacji wobec E ucharystii i społeczności.
D ziałalność misyjna rodziny - przekazyw anie Bogu, Kościołowi i światu dobrze wychowanych dzieci, wskazywanie innym rodzinom drogi do Boga.
Popraw a przygotow ania duchow ego i specjalistycznego księży, diako nów i laików pracujących w duszpasterstw ie rodzin - szczególnie w zakre sie przygotow ania do m ałżeństw a, rozwiązywania indywidualnych p ro b le mów w rodzinie, parafialnej opieki nad społecznością rodzin.
Lepiej wyszkoleni asystenci pracujący w ośrodkach duszpasterstw a p a rafialnego i poradniach odpow iedzialnego rodzicielstwa.
L epsza służby doradców w pedagogiczno-psychologicznych poradniach m ałżeńskich.
W prow adzenie do instytucji społecznych, szkół i m asm ediów chrześci jańskiego sposobu w idzenia problem atyki m ałżeństw a i rodziny.
Zakończenie
Ojciec Święty Jan Paweł II na zgromadzeniu plenarnym Papieskiej Rady ds. Rodziny w dniu 20.11.2004 roku powiedział: „Rodzina oparta na małżeństwie jest niezastąpioną instytucją naturalną, a także podstawą dobra wspólnego każdego społeczeństwa. Kto niszczy tę podstawową tkankę organizmu spo łecznego nie szanując jej tożsamości ipoddając w wątpliwość jej zadania, zada je głęboką ranę społeczeństwu i wyrządza szkody, często niepowetowane”.
My też chcemy pom agać rodzinie, i to n a wiele sposobów, aby pełniła posłanie, k tóre otrzym ała od Boga. W Instytucie Rodziny w Bratysławie zgodnie z powyższym, chodzi o trzy obszary:
- prow adzenie studium n au k o rodzinie, którego absolwenci m ogą p e ł nić różne funkcje w instytucjach świeckich i kościelnych, broniąc i odnaw ia jąc w spółczesną rodzinę;
- udzielanie specjalistycznej pom ocy poradniczej rodzinom , m ałżon kom, młodzieży;
- opiekę nad społeczeństw am i rodzin w centrach odnowy rodzin. Fr Stanislav Vojtko: The activity of the Institute of the Family in Bratislava Crisis affects the family as an institution both in Slovakia and the whole of Euro pe. The number of marriages falls down, the number of divorces rises, the number of births goes down, the number of cohabitative unions goes up, the number of chil dren born out of marriage goes up.
During his pilgrimage to Slovakia John Paul II called on the Slovak Church to renew the pastoral family care and to search for new ways of preaching the Gospel to families. New forms of helping the Institute of the Family in Bratislava are one of the examples. The Institute aims at the renewal of Christian families after the example of the Holy Family and in the spirit of the teaching of John Paul II. The Centre of the Renewal of the Family was established in 2005 in co-operation with the Institute of the Family in Bratislava. Its aim is to provide educational and social services for the benefit of the family. At present such centres are active in many ci ties of Slovakia. Family counselling centres and various forms of first aid for the fa milies with children under 18 also come into being.
