ROCZNIKI GEOMATYKI 2013 m T XI m Z 3(60)
ZNACZENIE WIARYGODNOCI DANYCH
GEOREFERENCYJNYCH
W GOSPODARCE PRZESTRZENNEJ
NA PRZYK£ADZIE ANALIZY DANYCH
O U¯YTKACH GRUNTOWYCH W WYBRANYCH
GMINACH WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO
THE IMPORTANCE OF GEOREFERENCE DATA
CREDIBILITY IN SPATIAL MANAGEMENT
WITH PARTICULAR EMPHASIS ON THE ANALYSIS
OF VALIDITY OF DATA ON LAND USE IN SELECTED
COMMUNES OF THE MAZOVIAN VOIVODSHIP
Agnieszka Turek, Anna BielskaPolitechnika Warszawska, Wydzia³ Geodezji i Kartografii Katedra Gospodarki Przestrzennej i Nauk o rodowisku Przyrodniczym
S³owa kluczowe: ewidencja gruntów i budynków, infrastruktura informacji przestrzennej, planowanie przestrzenne, system informacji geograficznej
Keywords: land and building register, Spatial Information Infrastructure, spatial management, Geographic Information System
Wstêp
Wspó³czenie, ze wzglêdu na kurcz¹ce siê zasoby rodowiska przyrodniczego oraz nie-kontrolowany, dynamiczny rozwój miast, priorytetowym dzia³aniem polityki gospodarczej i przestrzennej jest d¹¿enie do uzyskania ³adu przestrzennego i zrównowa¿onego rozwoju. Cel ten mo¿na osi¹gn¹æ miêdzy innymi przez racjonalne planowanie przestrzenne. Punkt wyjcia przy podejmowaniu decyzji w tym zakresie stanowi¹ wiarygodne dane referencyjne, bêd¹ce fundamentem procesu planistycznego.
Podstawowymi dokumentami zwi¹zanymi z planowaniem i zagospodarowaniem prze-strzennym s¹: miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego (akt prawa miejscowego) oraz studium uwarunkowañ i kierunków zagospodarowania przestrzennego (zapis polityki
przestrzennej prowadzonej na terenie gminy). Planowanie przestrzenne jest dziedzin¹ inter-dyscyplinarn¹, dlatego podejmowanie decyzji planistycznych zwi¹zane jest z du¿¹ odpowie-dzialnoci¹ i wymaga szczegó³owego rozeznania i analiz danego obszaru. Zatem istotne jest, aby dane wykorzystywane przy opracowywaniu miejscowego planu oraz studium by³y wia-rygodne, aktualne oraz posiada³y odpowiedni¹ do potrzeb dok³adnoæ.
Plany zagospodarowania przestrzennego maj¹ charakter dokumentów geoinformacyjnych, a w procesie ich opracowania i realizacji zwykle korzysta siê z szerokiego spektrum narzêdzi GIS. W ostatnich latach nast¹pi³ rozwój narzêdzi wspomagaj¹cych sporz¹dzanie planów. Jednoczenie wiele miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego sporz¹dzano nie stosuj¹c mo¿liwoci systemów informacji przestrzennej, st¹d czêsto plany takie s¹ trud-ne do dalszego wykorzystania (Brzuchowska, 2003). Co wiêcej, istniej¹ce miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego charakteryzuj¹ siê zró¿nicowan¹ szczegó³owoci¹, co jest wynikiem m.in. obowi¹zywania planów opracowywanych wed³ug zapisów aktualnej usta-wy z dnia 27 marca 2003 roku o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Ustawa, 2003) oraz uchylonej ustawy z dnia 7 lipca 1994 roku o zagospodarowaniu przestrzennym (Ustawa, 1994; Dzikowska, Nowak, 2009).
Pocz¹tkowo g³ównym ród³em informacji georeferencyjnej by³y analogowe mapy topo-graficzne. Wreszcie mapy, opracowywane wczeniej w ró¿nych skalach, zaczêto zastêpo-waæ bazami danych przestrzennych o ró¿nym stopniu szczegó³owoci i dok³adnoci (Gotlib, Olszewski, 2012).
Dane georeferencyjne to dane przestrzenne, które mog¹ tworzyæ osnowê do gromadze-nia danych specjalistycznych o charakterze tematycznym. O jakoci systemu informacji geograficznej decyduje przede wszystkim wiarygodnoæ danych, czyli g³ównie ich aktual-noæ oraz, w przypadku danych przestrzennych, dok³adaktual-noæ geometryczna. Mo¿liwoæ korzystania z danych ród³owych przez ró¿ne systemy GIS umo¿liwia porównywanie wyni-ków prowadzonych analiz oraz u³atwia wzajemn¹ wymianê informacji. Istotne jest zatem, by dla obszaru ca³ego kraju dostêpny by³ powszechnie wykorzystywany, zestandaryzowany zbiór danych referencyjnych (Gotlib, Olszewski, 2012). Rozwój systemów informacji prze-strzennej umo¿liwia ich integracjê z innymi bazami danych, jednak wa¿ne jest, aby bazy zintegrowane posiada³y ten sam lub podobny poziom szczegó³owoci i skali opracowania (Dzikowska, Nowak, 2009).
Podstawowymi aktami prawnymi podejmuj¹cymi próbê regulacji zagadnieñ pozyskiwa-nia, utrzymywapozyskiwa-nia, udostêpniania oraz standaryzacji danych przestrzennych s¹:
m Ustawa z dnia 4 marca 2010 r. o infrastrukturze informacji przestrzennej (Ustawa, 2010),
m Dyrektywa 2007/2/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 14 marca 2007 r. ustanawiaj¹ca infrastrukturê informacji przestrzennej we Wspólnocie Europejskiej (INSPIRE) (Dyrektywa, 2007),
m Rozporz¹dzenie Komisji (UE) nr 1089/2010 z dnia 23 listopada 2010 r. w sprawie wykonania dyrektywy 2007/2/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w zakresie inte-roperacyjnoci zbiorów i us³ug danych przestrzennych (Rozporz¹dzenie, 2007). Celem ustawy o infrastrukturze informacji przestrzennej jest precyzowanie zasad two-rzenia i wykorzystywania infrastruktury informacji przestrzennej oraz wyznaczenie orga-nów administracji odpowiedzialnych za jej tworzenie. Zgodnie z ustaw¹, harmonizacja zbio-rów danych przestrzennych rozumiana jest jako dzia³ania o charakterze prawnym, technicz-nym i organizacyjtechnicz-nym, które prowadz¹ do wzajemnej spójnoci tych zbiorów oraz ich
przy-stosowania do wspólnego wykorzystywania. Interoperacyjnoæ stanowi istotê infrastruktu-ry danych przestrzennych umo¿liwia ³¹czenie zbiorów danych przestrzennych gromadzo-nych przez ró¿ne podmioty.
Dyrektywa INSPIRE odnosi siê do budowy infrastruktury danych przestrzennych we-wn¹trz Unii Europejskiej, dziêki czemu umo¿liwi i u³atwi publiczny dostêp do informacji prze-strzennej w Europie. Zgodnie z dyrektyw¹, dane przestrzenne powinny byæ gromadzone i przechowywane w sposób jak najbardziej efektywny i jednolity, tak by umo¿liwiæ ich wyko-rzystywanie przez u¿ytkowników korzystaj¹cych z ró¿nych aplikacji. Ponadto informacje geo-graficzne powinny byæ ³atwo dostêpne i przejrzyste. Tym samym bazy pañstwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego w Polsce musz¹ byæ optymalnie wykorzystywane, a ich orga-nizacja powinna umo¿liwiæ integracjê z innymi bazami danych (Bac-Bronowicz i in., 2010). Z kolei Rozporz¹dzenie Komisji okrela wymagania zwi¹zane z rozwi¹zaniami technicznymi s³u-¿¹cymi interoperacyjnoci oraz harmonizacji zabiorów danych przestrzennych.
Dane oceniane s¹ g³ównie ze wzglêdu na ich jakoæ oraz wiarygodnoæ i dok³adnoæ. Terminologia ta wymaga uporz¹dkowania, gdy¿ pojêcia te s¹ czêsto mylone b¹d te¿ u¿ywa-ne zamiennie.
Jakoæ danych, jako termin nadrzêdny w stosunku do wiarygodnoci i dok³adnoci, jest oceniana z punktu widzenia u¿ytkownika i jego potrzeb oraz jest subiektywna. Wród norm ISO serii 19 100, trzy dokumenty podejmuj¹ tematykê jakoci danych przestrzennych: nor-ma ISO 19113 Geographic infornor-mation Quality principles (Infornor-macja geograficzna Podstawy opisu jakoci), norma ISO 19114 Geographic information Quality evaluation
procedures (Informacja geograficzna Procedury oceny jakoci) oraz specyfikacja
tech-niczna ISO/TS 19138 Geographic information Data quality measures (Bielecka, 2006). Zasady i metodykê opisywania jakoci danych geograficznych okrela norma ISO 19113:2002. Ma ona zastosowanie do cyfrowych danych geograficznych, pozwala odpowiedzieæ na py-tanie, czy dane geograficzne maj¹ wystarczaj¹c¹ jakoæ dla konkretnego zastosowania (Ku-lesza, 2011). Wed³ug wy¿ej wymienionej normy, jakoæ to ogó³ cech produktu, które odnosz¹
siê do jego zdolnoci do zaspokojenia wyra¿onych i ukrytych potrzeb. W odniesieniu do
danych katastralnych, za wzorcowe czynniki decyduj¹ce o ich jakoci nale¿y uznaæ, oprócz aktualnoci, równie¿ elastycznoæ rozumian¹ jako dostosowanie do potrzeb beneficjentów pod wzglêdem treci informacyjnej.
Wszystkie bazy przechowuj¹ce dane przestrzenne powinny podlegaæ ocenie jakociowej. Jakoæ danych przestrzennych jest zagadnieniem wieloczynnikowym i mo¿e byæ scharakte-ryzowana przez ró¿ne w³asnoci, jak np.: kompletnoæ, zgodnoæ (brak wewnêtrznej sprzecz-noci w zbiorze danych, spe³nienie okrelonych wymagañ), dok³adnoæ pozycyjna, dok³ad-noæ czasowa, dok³addok³ad-noæ atrybutowa, dok³addok³ad-noæ tematyczna oraz dok³addok³ad-noæ seman-tyczna i pochodzenie (Gadzicki, 2013). Wykorzystywane dane musz¹ byæ kompletne w odniesieniu do obszaru badañ i zakresu treci systemu, powinny byæ równie¿ ³atwo dostêpne dla wszystkich zainteresowanych (Dawidowicz, róbek, 2012).
Wiarygodnoæ dotyczy stopnia zaufania do danych i jest w³asnoci¹ wymiern¹ i obiek-tywn¹, czêsto wyra¿an¹ w procentach. Opiera siê na gwarancji pewnoci danych, tak aby mo¿liwe by³o ich bezpieczne wykorzystanie bez potrzeby dodatkowych weryfikacji (Dawi-dowicz, róbek, 2012).
Dok³adnoæ okrelana jest jako stopieñ zgodnoci pomiêdzy wynikiem testu i
akcepto-wan¹ wartoci¹ odniesienia, przy czym wynikiem testu mog¹ byæ obserwacje lub pomiary
natomiast dok³adnoæ tematyczna to prawid³owoæ okrelania cech ilociowych i jakocio-wych. Dok³adnoæ semantyczna odtwarza przestrzeñ rozwa¿añ (dziedzinê problemu). Do-k³adnoæ pozycyjna odnosi siê do geodezyjnych dok³adnoci po³o¿enia obiektów (wyra¿o-nych wspó³rzêdnymi). Pochodzenie da(wyra¿o-nych okrela sposób i czas ich pozyskania, a tak¿e materia³y ród³owe, metody oraz techniki ich przetwarzania (lusarski, 2012).
Przedmiotem artyku³u jest problematyka doboru danych referencyjnych i ich ocena dla potrzeb gospodarki przestrzennej. Szczegó³owej analizie poddano aspekt aktualnoci danych wykorzystywanych w pracach planistycznych. Z punktu widzenia autorek, jest to najwa¿-niejszy czynnik, który w znacznej mierze pozwoli wyeliminowaæ b³êdy planistyczne. U¿yt-kowanie terenu jest bowiem jednym z podstawowych zagadnieñ warunkuj¹cych rozwój przestrzenny (Fogel, 2007).
Materia³y i metody badañ
Badania przeprowadzono na obszarze wybranych gmina w województwie mazowiec-kim, w tym: gminy Ceg³ów (powiat miñski) o powierzchni 3037 ha, gminy Ma³kinia Górna 12424 ha i gminy Zarêby Kocielne 8337 ha (powiat ostrowski).
Analizowano podstawowe materia³y kartograficzne i bazy danych przestrzennych zawie-raj¹ce dane o u¿ytkowaniu gruntów i wykorzystywane dla potrzeb gospodarki przestrzennej, tj. bazê danych ewidencyjnych oraz ortofotomapê z 2006 roku. Na podstawie zgromadzo-nych materia³ów utworzono bazê dazgromadzo-nych dla badazgromadzo-nych obszarów, która zawiera³a nastêpuj¹-ce warstwy tematyczne:
m kontury klasyfikacyjne, zawieraj¹ce: numer obrêbu, numery konturów klasyfikacyj-nych, rodzaj u¿ytków gruntowych, klasê bonitacyjn¹ oraz powierzchniê konturu kla-syfikacyjnego,
m u¿ytkowanie gruntów na podstawie ortofotomapy zawieraj¹ce rodzaj u¿ytków grun-towych,
m u¿ytkowanie gruntów na podstawie inwentaryzacji terenowej zawieraj¹ce rodzaj u¿yt-ków gruntowych.
Wykonano analizy przestrzenne maj¹ce na celu porównanie danych, a nastêpnie przepro-wadzono weryfikacjê uzyskanych wyników podczas inwentaryzacji terenowej. Badaniami terenowymi objêto ca³y obszar opracowania, analizuj¹c u¿ytkowanie terenu dla poszczegól-nych obrêbów. Ze szczególn¹ starannoci¹ weryfikowano dane dla terenów, na których wyst¹pi³y niezgodnoci ortofotomapy z ewidencj¹ gruntów i budynków. Dotyczy³o to g³ów-nie nowej zabudowy oraz zadrzewieñ i zalesieñ. Do gruntów rolnych zabudowanych zalicza-no dzia³ki siedliskowe, na których oprócz budynku mieszkalnego znajdowa³y siê budynki gospodarcze, które wyranie wskazywa³y na prowadzenie dzia³alnoci gospodarczej. Do terenów mieszkaniowych zaliczano dzia³ki zabudowane, gdzie oprócz jednorodzinnych bu-dynków mieszkalnych wystêpowa³y jedynie gara¿e. Do terenów zadrzewionych zaliczano grunty, na których wystêpowa³y drzewa i krzewy o wysokoci wiêkszej od 1 metra.
Wyniki badañ i dyskusja
Przeprowadzone badania pozwoli³y oceniæ aktualnoæ danych ewidencyjnych na wybranych obszarach i okreliæ mo¿liwoci ich wykorzystania. Wyniki jednoznacznie wskazuj¹, ¿e zmiany u¿ytkowania s¹ rejestrowane z opónieniem od 5 do 10 lat, co powoduje, ¿e dane w ewidencji
gruntów dotycz¹ce u¿ytków gruntowych s¹ nieaktualne na od 1 do 12% powierzchni w zale¿noci od badanego ob-szaru (tab. 1, 2, 3). Dotyczy to przede wszystkim gruntów zabudowanych oraz zadrze-wionych i zalesionych.
Badania ró¿nych obsza-rów (gmina Ceg³ów, Ma³ki-nia Górna, Zarêby Kociel-ne) wykaza³y, ¿e nie wszê-dzie dane s¹ rejestrowane w sposób jednolity i prawid³o-wy. W gminie Ceg³ów w warstwie u¿ytki w ogóle nie wystêpuj¹ u¿ytki rolne zabu-dowane (B-R), oznaczone s¹ jedynie tereny
mieszkanio-we (B), inne tereny zabudowane (Bi) i zurbanizowane tereny niezabudowane (Bp) o ³¹cznej powierzchni 7,4 ha, co stanowi 0,2% powierzchni badanego obszaru (rys.1).
Na przyk³adzie szczegó³owej mapy wykonanej dla obrêbu Posiada³y w gminie Ceg³ów widaæ wyranie, ¿e w ewidencji gruntów i budynków w warstwie u¿ytki s¹ oznaczone jedynie tereny mieszkaniowe, które zajmuj¹ 0,3% powierzchni obrêbu (rys. 2).
Inwentaryzacja terenowa obrêbu Posiada³y wykaza³a, ¿e u¿ytki rolne zabudowane zaj-muj¹ ³¹czn¹ powierzchniê 10,8 ha co stanowi 5% powierzchni obrêbu (rys. 3).
W innych badanych gminach: Ma³kinia Górna i Zarêby Kocielne problem ten nie wyst¹-pi³ i nieaktualnoæ mapy ewidencyjnej wynika tylko z póniejszego wprowadzania danych dotycz¹cych nowych budyn-ków czy zalesieñ i siêga 1% badanego obszaru.
W badanych gminach po-wierzchnia nieaktualnych da-nych jest niewielka w stosun-ku do powierzchni ca³ego ob-szaru. Jednak w przypadku danych dotycz¹cych zabudo-wy, ka¿da nieaktualnoæ jest niezwykle istotna z punktu widzenia opracowañ plani-stycznych. S¹ to bowiem ob-szary, które bêd¹ przedmio-tem szczegó³owych opraco-wañ planistycznych, w prze-ciwieñstwie do u¿ytków rol-nych i gruntów lerol-nych. Tabela 1. U¿ytkowanie gruntów w gminie Ceg³ów
u k t y ¿ u j a z d o R Poweirz -a n ai n h c ei w a t s d o p y p a m -j y c n e d i w e ] a h [ j e n ³ ai z d U ] % [ Pcohwnaieirnza -ei w a t s d o p -o t o f o tr o ] a h [ y p a m ³ ai z d U ] % [ B 7 0,2 10 0,3 R B 0 0,0 62 2,0 s L 298 9,8 298 9,8 z L 0 0,0 365 12,0 N 20 0,7 20 0,7 k T 77 2,5 77 2,5 R 2398 79,0 1985 65,4 s P / £ 237 7,8 220 7,2 a n l ó g o ai n h c z r ei w o P 3037 100,0 3037 100,0
Tabela 2. U¿ytkowanie gruntów w gminie Ma³kinia Górna
u k t y ¿ u j a z d o R Poweirz -a n ai n h c ei w a t s d o p y p a m -j y c n e d i w e ] a h [ j e n ³ ai z d U ] % [ Pcohwnaieirnza -ei w a t s d o p -o t o f o tr o ] a h [ y p a m ³ ai z d U ] % [ B 408 3,3 441 3,5 R B 264 2,1 264 2,1 s L 3900 31,4 3898 31,4 z L 43 0,3 110 0,9 N 122 1,0 122 1,0 k T 388 3,1 388 3,1 R 4540 36,5 4451 35,8 s P / £ 2759 22,2 2750 22,1 a n l ó g o ai n h c z r ei w o P 12424 100,0 12424 100,0
Gminy Ceg³ów oraz Zarêby Kocielne nadal nie posiadaj¹ uchwalo-nych miejscowych pla-nów zagospodarowania przestrzennego. W przy-padku gminy Ma³kinia Górna planami miejsco-wymi pokryty zosta³ nie-wielki obszar gminy, a wiêkszoæ z rysunków planów jest niedostêpna na stronach interneto-wych gmin i wystêpuje jedynie w formie analo-gowej.
Podsumowanie i wnioski
Wiarygodne (i aktualne) dane stanowi¹ podstawê do analiz, wariantowania i modelowania zmian zachodz¹cych w przestrzeni (Fogel, 2007). Mimo mo¿liwoci dostêpu do coraz wiêk-szej iloci danych, zapewnienie ich wiarygodnoci stanowi wci¹¿ istotne utrudnienie w pra-cach geodetów i planistów, i tym samym mo¿e prowadziæ do podejmowania b³êdnych decy-zji, których konsekwencje mog¹ byæ nieodwracalne.
Przeprowadzone analizy pozwalaj¹ na jednoznaczn¹ ocenê stanu istniej¹cego i sformu³o-wqanie poni¿szych wniosków.
1. Zmiany u¿ytkowania s¹ rejestrowane z opónieniem. Mapa ewidencyjna nie jest aktualna i jednolicie prowadzona oraz zawiera b³êdy. Dane w ewidencji gruntów dotycz¹ce u¿yt-ków gruntowych s¹ nieaktualne na od 1% (gminy Ma³kinia Górna i Zarêby Kocielne) do 12% (gmina Ceg³ów) powierzchni badanych terenów. Dotyczy to obszarów najczêciej bêd¹cych przedmiotem szczegó³owych opracowañ planistycznych, dlatego ich aktual-noæ jest niezwykle istotna.
2. Niewystarczaj¹ca aktualnoæ danych ma niekorzystny wp³yw na mo¿liwoci ich wykorzy-stania dla potrzeb gospodarki przestrzennej. Przed przyst¹pieniem do opracowañ plani-stycznych nale¿y najpierw dokonaæ ich aktualizacji na podstawie ortofotomapy lub inwen-taryzacji terenowej, która pozwoli na wyeliminowanie istotnych b³êdów planistycznych. 3. Badania wiarygodnoci i aktualnoci danych referencyjnych powinny byæ wykonywanie
regularnie za pomoc¹ odpowiednio dobranej metodyki. Tabela 3. U¿ytkowanie gruntów w gminie Zarêby Kocielne
u k t y ¿ u j a z d o R Powierz -a n a i n h c e i w a t s d o p y p a m -j y c n e d i w e ] a h [ j e n ³ a i z d U ] % [ Pcohnwiaiernza -e i w a t s d o p -o t o f o tr o ] a h [ y p a m ³ a i z d U ] % [ B 61 0,7 70 0,8 R B 164 1,9 163 1,9 s L 1617 18,5 1617 18,5 z L 6 0,1 40 0,5 N 46 0,5 46 0,5 k T 49 0,6 49 0,6 R 5284 60,4 5246 60,0 s P / £ 1519 17,4 1515 17,3 a n l ó g o a i n h c z r e i w o P 8746 100,0 8746 100,0
Literatura
Bac-Bronowicz J., Dygaszewicz J. Grzempowski P., Nowak R., 2010: Bazy danych referencyjnych jako ród³a zasilania i aktualizacji warstw dotycz¹cych budynków w wielorozdzielczej topograficznej bazie danych. Roczniki Geomatyki t. 8, z. 5(41): 7-22, PTIP Warszawa.
Bielecka E. 2006: Zasady oceny jakoci danych przestrzennych oraz ich zastosowanie do oceny jakoci danych gromadzonych w TBD. [W:] Modelowanie danych przestrzennych. Roczniki Geomatyki t. 8, z. 4(40): 53-66, PTIP Warszawa.
Brzuchowska J., 2003: Systemy informacji przestrzennej dla planów zagospodarowania przestrzennego: potrzeby i kierunki rozwoju. Roczniki Geomatyki t. 1, z. 1: 81-87, PTIP Warszawa.
Dawidowicz A., róbek R., 2012: Ustalenie wzorcowych wyznaczników systemu katastralnego w wietle aktualnych badañ. Studia i Materia³y Towarzystwa Naukowego Nieruchomoci vol. 20 nr 4.
Dyrektywa 2007/2/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 14 marca 2007 r. ustanawiaj¹ca infrastruktu-rê informacji przestrzennej we Wspólnocie Europejskiej (INSPIRE).
Dzikowska T., Nowak R. 2009: Za³o¿enia integracji baz danych ewidencji gruntów i budynków oraz rejestru planów miejscowych dla gminy. Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji vol. 19: 81-87. Fogel P., 2007: Bazy danych GIS w planowaniu przestrzennym na poziomie lokalnym. Roczniki Geomatyki
t.5, z.7: 39-47, PTIP Warszawa.
Gadzicki J. Internetowy leksykon geomatyczny. Polskie Towarzystwo Informacji Przestrzennej. Dostêp 18 sierpnia 2013: http://www.ptip.org.pl
Gadzicki J., 2006: Zakres tematyczny dziedziny geoinformacji jako nauki i technologii. Roczniki Geomatyki t. 4, z. 2: 15-27, PTIP Warszawa.
Gotlib D., Olszewski R., 2012: Jak tworzy siê GIS. Geoforum
http://geoforum.pl/?menu=46814,46840&link=gis-jak-tworzy-sie-gis
Hanzl M., 2008: Mo¿liwoci gromadzenia danych przestrzennych w praktyce dzia³ania organów administra-cji samorz¹dowej. Roczniki Geomatyki t. 6, z 4: 53-68, PTIP, Warszawa.
Kulesza £., 2011: ISO 19113: 2002 with reference to digital terrain models. Geomatics and Environmental Engineering vol. 5, no. 1: 61-72.
Norma PN-EN-ISO 19113 Informacja geograficzna Podstawy opisu jakoci, Geographic Information Quality principles.
Rozporz¹dzenie Komisji (UE) nr 1089/2010 z dnia 23 listopada 2010 r. w sprawie wykonania dyrektywy 2007/2/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w zakresie interoperacyjnoci zbiorów i us³ug danych przestrzennych.
lusarski M., 2012: Doskonalenie jakoci informacji w powiatowych systemach geoinformacyjnych. Infra-struktura i Ekologia Terenów Wiejskich nr 1/III/2012: 41-47.
Ustawa z dnia 4 marca 2010 r. o infrastrukturze informacji przestrzennej. Dz.U. 2010 nr 76 poz. 489. Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Dz.U. 2003 nr 80 poz.
717.
Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. o zagospodarowaniu przestrzennym. Dz.U. 1994 nr 89 poz. 415 uchylona.
Abstract
Spatial data, constituting the basis of the planning process, are the key element of decision making and activities related to spatial management and development planning. They constitute the starting point for analyses and concepts, and further specification of assumptions for directions of development and management. They also directly affect quality of prepared planning documents. The origin and amount of data are important indicators of changes in the planning process a large amount of available data does not determine their completeness and credibility.
Spatial management and spatial planning are interdisciplinary issues. Therefore, they require varied georeferenced data. The type of used data and their accuracy depend on the type and size of the analysed area, as well as on their intended purpose. The current development of IT technologies, and particularly GIS software, offers extensive possibilities of processing, analysis, and visualisation of
data. However, it should be emphasised, that even the most advanced analyses will not provide accurate results, if input data are not credible. In the case of application of thematic data in the digital form, a diligently developed data base is of key importance. Accurately prepared data facilitate spatial planning process. Such data should be credible, complete, and ordered coherently throughout the country.
The primary legal document regulating the issue of obtaining, maintenance, and disclosure of spatial data is the act of 4 March 2010 on spatial information infrastructure. The document emphasizes the conditions of development and application of infrastructure for spatial information, facilitating among others the use of data through optimisation of their obtaining and maintenance. The spatial informa-tion infrastructure in Poland constitutes a part of the Spatial Informainforma-tion Infrastructure in the Europe-an Community, specified in the Directive of the EuropeEurope-an Parliament Europe-and of the Council, called the INSPIRE directive.
The objective of this paper is to determine the importance of reference data reliability for the purposes of planning documents. The paper justifies the necessity of providing an accurate level of reliability of data used for the purposes of spatial planning. The study was conducted in selected areas of the Mazovian Voivodship (communes Ma³kinia Górna, Zarêby Kocielne, Ceg³ów). It involved the use of basic cartographic materials, obtained for spatial management purposes. Selected reference data were analysed, with the main focus on rural areas and their management. The analysis concerned data related to cadastral parcels. The data in the cadastral map were compared with those in the land register, and the actual land use.
The results unequivocally suggest that registration of changes in land use is delayed. As a result, land use data in the land register are invalid in 1-12% of the area. This particularly concerns developed and wooded or forested land. Errors resulting from inaccurate description of land also occur. This particularly results from the order of data registration. In all areas covered by the study, land use was analysed based on cadastral data, an orthophoto map, and field research.
The study reveals that in spite of the increasing possibilities of access to varied data, ensuring their credibility still poses a challenge impeding the work of geodesists and planners. It can lead to taking wrong decisions with irreversible consequences.
mgr in¿. Agnieszka Turek aturek@gik.pw.edu.pl dr in¿. Anna Bielska a.bielska@gik.pw.edu.pl
Rys. 3. U¿ytkowanie gruntów na podstawie inwentaryzacji terenowej, obrêb Posiada³y, gmina Ceg³ów (ród³o: opracowanie w³asne)
