Dzisiejszy numer zawiera 6 stron.
Cena numeru pojedynczego 10 groszy
BEZPARTYJNE POLSKO - KATOLICKIE PISMO LUDOWE.
4— W eksped. miesięcznie 79 gr. i odnosze-WVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA
r rzeu p iala? niem przez pocztę 21 gr. więcej. W wy
padkach nieprzewidzianych, przy wstrzymaniu przedsiębiorstwa, złożenia pracy, przerwama komunikacji, abonent niema prawa żądać pozaterminowych dostarczeń gazety, lub zwrotu ceny abona
mentu. Za dział ogłoszeniowy Redakcja nie odpowiada. Redaktor przyjmuje od 10-12. Nadesłanych a nie zamówionych rękopisów Re
dakcja nie zwraca i nie honoruje. Redakcja i administracja ul. Mickie
wicza 1. Telefon 80. Konto czekowe P. K. O. Poznań 204,252.
Swmiennem wykonywaniem obowiązków, budujemy silną Ojczyznę!
Za oglosz. pobiera się od wiersza mm. (7 W ylO SZ U illaa łam.) 10 gr., za reklamy na str. 4-łam. w wiadomościach potocznych 80 gr. na pierwszej str. 50 gr. Rabatu udziela się przy częstem ogłaszaniu. „Głos Wąbrzeski* wychodzi trzy rasy tygodn. i to: w poniedziałek, środę i piątek. Przy aado- wem ściąganiu należności rabat upada. Dla spraw spornych jest właściwy Sąd w Wąbrzeźnie. — Za terminowy druk, przepisane miejsce ogłoszenia administracja nie odpowiada. Wydawnictwo zastrzega aobie prawo nieprzyjęcla ogłoszeń bez podania powodów
N r. 1 2 9 W ąbrzeźno, Kowalewo, Golub, c z w a r te k d n ia 1 lis to p a d a 1 9 3 4 r. I R o k X V
O ROLNICZYCH DŁUGACH BANKOWYCH
Jakie ulgi
wprowadzają nowe dekrety
W r o ln ic z e j a k c ji o d d łu ż e n io w e j, u n o r m o w a n e j p r z e p is a m i n o w y c n u e - K ie io w , s p e c ja ln e m ie js c e z a jm u ją z o n o w ią z a n ia w z g lę d e m o a n K o w 1 in - s iy iu c y j K r e d y io w y c ii. W s i o s u u k u
u o ty c n z o b o w ią z a ń d e k r e ty z n a tu r y r z e c z y m u s ia iy o d n ie ś ć s ię z d u ż ą o s tro ż n o ś c ią . U lg i m u s ia ły b y ć ta k p o m y ś ln e , a b y — p r z y m o ż liw ie n a j w ię k s z e j ic h w y d a tn o s c i — p o d s ta w y d z ia ła n ia a p a r a tu k r e d y to w e g o w n i- ' c te m n ie z o s ta ły n a r u s z o n e .
T ą k o n ie c z n o ś c ią o c h r o n y a p a r a tu k r e d y to w e g o itlu m a c z y ć s o b ie n a le ż y , ż e p r z e w id z ia n e w d e k r e ta c h u lg i n a - o g o l n ie s to s u ją s ię z m o c y s a m e g o p r a w a d o z o b o w ią z a ń w o b e c b a n k ó w , to w a r z y s tw k r e d y to w y c h , k a s o s z c z ę d n o ś c i i s p ó łd z ie ln i k r e d y to w y c h . J e ż e li w ię c r o ln ik p o s ia d a w o b e c ty c h b a n k ó w , to w a r z y s tw , k a s i s p ó łd z ie l
n i ja k ie k o lw ie k p ła tn o ś c i, to p o w i
n ie n p a m ię ta ć , ż e d la u z y s k a n ia u lg w ty c h p ła tn o ś c ia c h o b o w ią z y w a ć g o b ę d ą s p e c ja ln e z a s a d y p o s tę p o w a n ia . .N ie m n ie j je d n a k z n a le z io n o ś r o d k i, k tó r e i w z a k r e s ie ty c h r o ln ic z y c h z o b o w ią z a ń b a n k o w y c h p r z y n io s ą ro iln ik ó m p o w a ż n e u lg i. U lg i te d o ty c z ą p r z e d e w s z y s tk ie m p ła tn o ś c i z ty tu łu b a n k o w y c h p o ż y c z e k k r ó tk o te rm in o w y c h . W z a k r e s ie d łu g o te r
m in o w e g o k r e d y tu z ie m s k ie g o , o p a r
te g o n a lis ta c h z a s ta w n y c h , n o w e p r z e p is y n ie w p r o w a d z a ją w ię k s z y c h z m ia n , z w y ją tk ie m k r e d y tu w b a n k a c h p a ń s tw o w y c h , g d z ie p r z e w id y w a n e s ą p e w n e u m o r z e n ia k a p ita łu s u m y d łu g u . W s to s u n k u d o p ła tn o ś c i z p o ż y c z e k d łu g o te r m in o w y c h w in s ty tu c ja c h p r y w a tn y c h o b o w ią z y w a ć b ę d ą n a d a l u lg i u p r z e d n io w p r o w a d z o n e , p o le g a ją c e n a p r z e n ie s ie n iu ty c h p ła tn o ś c i d o n o w y c h o k r e s ó w a - m o r ty z a c y jn y c h , p r z e w a ż n ie 5 5 - le tn . p r z y o p r o c e n to w a n iu o b n iż o n e m d o 4 i p ó ł p r o c , w s to s u n k u r o c z n y m i o d r o c z e n iu s p ła ty k a p ita łu d o k o ń c a 1 9 3 5 r o k u .
N a to m ia s t w z a k r e s ie b a n k o w y c h p o ż y c z e k k r ó tk o te r m in o w y c h r o ln ic y z y s k a li n o w e p r z y w ile je . P o le g a ją o n e p r z e d e w s z y s tk ie m n a u ła tw ie n ia c h w z a m ia n ie ty c h p o ż y c z e k n a k r e d y t ś r e d n io te r m in o w y , u d z ie la n y p r z y p o m o c y B a n k u A k c e p ta c y jn e g o . N o w e p r z e p is y p r z e w id u ją b o w ie m w p e w n y c h w y p a d k a c h p r z y m u s d la in s ty tu c ji w ie r z y c ie ls k ie j z a w a r c ia u k ła d u z d łu ż n ik ie m r o ln ic z y m c e le m d o k o n a n ia ta k ie j z a m ia n y . M ia n o w ic ie je ż e li d łu ż n ik a m i in s ty tu c y j w ie rz y c ie l- s k ic h s ą p o s ia d a c z e d r o b n y c h i ś r e d n ic h g o s p o d a r s tw d o 5 0 0 , a w n ie k tó r y c h w y p a d k a c h d o 1 0 0 0 h a , w ó w c z a s n a in s ty tu c ji w ie r z y c ie ls k ie j c ią ż y o - b o w ią z e k z a w a r c ia z d łu ż n ik ie m u - k ła d u k o n w e rs y jn e g o .
Przykładna kara
Sąd Okręgowy w Warszawie
skazał na więzienie i areszt przywódców
„Obozu Narodowo-Rady^alnego“
Warszawa. S ą d O k r ę g o w y w W a r s z a w ie o g ło s ił w y r o k w s p r a w ie g r u p y o s ó b , o s k a rż o n y c h o n a le ż e n ie i d z ia ła ln o ś ć n ie le g a ln e j o r g a n iz a c ji
„ O b o z u N a r o d o w o -R a d y k a ln e g o ." N a m o c y w y ro k u s k a z a n i z o s ta li W ito ld R o śc isze w sk i n a p ó łto ra ro k u w ię - SR
ZWOŁANIE SEJMU I SENATU. łę z k u te g o s re b ra , o z d o b io n ą b u rsz - Z a rz ą d z e n ie m P . P re z y d e n ta R z e - ity n e m b a łty c k im . N a p u h a rz e , o fia- c z y p o s p o lite j z w o ła n e z o s ta ły n a d z iś,1 ro w a n y m m ia stu G d y n i p rz e z L it- śro d ę . S e jm i S e n a t.
-=x=-
OD 8 DO 26 PROCENT OBNIŻONO TARYFĘ KOLEJOWĄ NA PRZE
WÓZ WĘGLA.
Warszawa, Z d n ie m 1 lis to p a d a w c h o d z i w ż y c ie o b n iże n ie ta ry fy n a p rz e w ó z w ę g la w k o m u n ik a c ji w e w n ę trz n e j. Z n iż k a p rz e w o ź n e g o w y n o si w z a leż n o śc i o d o d le g ło śc i p rz e w o z u o d 8 d o 2 6 p ro c ., m ia n o w icie n a 2 0 0 k m . — 1 0 p ro c ., o d 2 0 1 d o 2 5 0 k m . 1 4 p ro c ., o d 2 5 1 d o 4 0 0 k m . — 2 1 p ro c , o d 4 0 1 d o 5 0 0 k m — 2 4 p ro c ., i p o w y ż e j 5 0 1 k m — 2 6 p ro c .
-=x=-
WŁOSKI DAR DLA POLSKI R Z Y M . D z iś w a m b as a d z ie R z e c z y p o s p o lite j P o ls k ie j p rz y K w iry n a le o d b y ła się u ro c z y s to ś ć w rę c z e n ia a m b a s a d o ro w i W y so c k ie m u p ię k n e g o d a ru , ja k i m ia sto L itto rja o fia ro w a ło G d y n i. J a k w ia d o m o , G d y n ia n ie d a w n o o fia ro w a ła L itto rji s z k atu -
J e ż e li u k ła d — m im o te g o o b o w ią -p o m o cy B a n k u A k c e p ta c y jn e g o b ę d ą z k u — n ie d o jd z ie d o s k u tk u , w ó w - ł ■ 1
c z a s K o m ite t K o n w e rsy jn y B a n k u A k c e p ta c y jn e g o o rz e k a , z c z y je j w in y u k ła d n ie z o s ta ł z a w a rty . J e ż e li K o
m ite t s tw ie rd z i, ż e w in a le ż y p o s tro n ie b a n k u , w ó w cz a s d łu ż n ik b ę d z ie k o rz y s ta ł z ro z ło ż e n ia s p ła ty n a la t 1 4 i z n iżk i o p ro c e n to w a n ia d o 3 p ro c ., ta k , ja k g d y b y c h o d z iło o d łu g w s to s u n k u d o lo só b p ry w a tn y c h .
N a stę p n ie n o w e p rz e p is y p rz e w i
d u ją ro z ło ż e n ie s k o n w e rto w a n e g o w d ro d z e p o w y ż s z y c h u k ła d ó w d łu g u n a d łu ż s z e o k re s y , d o ty c h c z a so w y b o w ie m o k re s 7 -le tn i o k a za ł się d la ro l n ik ó w u lg ą n ie w y s ta rc z a ją c ą . T e rm i n y s p ła t w B a n k u A k c e p ta c y jn y m w y n o s ić b ę d ą o b e c n ie 1 4 la t d la g o s p o d a rstw m a ły c h i 1 0 la t d la g o sp o d a rs tw ś re d n ic h . P o n a d to o p ro c e n to w a n ie ro z ło ż o n y c h p ła tn o śc i o b n iż o n e z o s ta n ie z 6 i p r o c . , p o b ie ra n e g o o - b e c n ie , d o 4 i p ro c e n t.
U k ła d y z a w a rte d o ty c h c z a s p rz y
z ie n ia , T a d e u s z Z a w a d z k i n a 1 ro k w ięz ie n ia , P io tr P io tro w s k i i N ik o d e m B a n c e rz n a ro k a re sz tu , z z a w ie sz e n iem k a ry n a p rz e c ią g 5 la t, J a n K a w ie c k i n a 6 m ie s ię c y a re s z tu , z z a w ie s z e n ie m w y k o n a n ia k a ry n a p rz e c ią g la t 5 .
to rję u m ie sz cz o n a je s t z ło ta ta b lic z k a z n a s tę p u ją c y m n a p ise m : — T y s ią c le tn i o n y k s z g ó ry C irce o w ra z z sy m b o le m p ło d n o śc i, p rz y w ró c o n e j te j z iem i p rz e z fa sz y z m n ie c h a j c i p o w ie, o G d y n io , ż e w ia ra n a ro d ó w i g e n ja ln o ś ć w o d z ó w z a w sz e o sią g a z a m ie rz o n e c e le“.
-=x=-
WALKI W ASTURJI
WCIĄŻ TRWAJĄ P A R Y Ż . Z M a d ry tu d o n o s zą : O d ' d z ia ł w o js k a , b io rą c y u d z ia ł w p a c y fik a c ji A s tu rji, n a p o tk a ł d u ż ą g ru p ę p o w sta ń c ó w , k tó ra p o k ró tk o trw a łe j u ta rc z c e z o s ta ła ro z b ita i ro z p ro sz o n a , p o z o s ta w ia ją c 2 6 z a b ity c h i o k o ło 2 0 ra n n y c h . P o s tro n ie w o jsk rz ą d o w y c h n ie b y ło ż a d n y c h s tra t.
W o jsk a n ie n a p o ty k a ją ju ż n a ż a d e n o p ó r. S k o n fis k o w a n o w ie lk ą ilo ść b ro n i i d o k o n an o lic z n y c h a re s z to w a ń .
S tra ty , w y rz ą d z o n e p rz e z w a lk i w A s tu rji s ię g a ją w ie lu m iljo n ó w . S z k o d y , w y rz ą d z o n e n a lin ja c h k o
m o g ły b y ć z m ie n io n e i p rz y s to s o w a n e d o ty c h n o w y c h , d o g o d n ie js z y c h d la ro ln ik ó w w a ru n k ó w .
W s z y s tk ie p o w y ż e j w y m ie n io n e u lg i sto so w a n e b ę d ą d o p o ż y c z e k , z a c ią g n ię ty c h p rz e z ro ln ik ó w w p ry w a tn y c h in s ty tu c ja c h k re d y to w y c h .
W o b e c p o ż y c z e k w b a n k a c h p a ń s tw o w y c h w p ro w a d z o n o z o s ta n ą u lg i je sz c z e d a le j id ą c e . O p ró c z ro z te r- m a n o w a n ia z a le g ło śc i, p rz e n ie s ie n ia d o n o w y ch o k re s ó w u m o rz e n ia s p ła t su m y d łu ż n e j, o ra z o b n iż e n ia o p ro c e n to w a n ia , n o w e p rz e p isy p rz e w id u ją tu ró w n ie ż c z ę śc io w e u m o rz e n ie su - m y d łu ż n e j. T e c z ę śc io w e u m o rz e n ia
u z n a n o z a m o ż liw e d o z a s to s o w a n ia , g d y ż w g rę w c h o d z ą tu in s ty tu c je k re d y to w e p a ń s tw o w e .
N a p o k ry c ie s tra t b a n k ó w z ty tu łu ty c h s k re ś le ń p rz e z n a c z o n e b ę d ą s p e c ja ln ie u tw o rz o n e w ty m c e lu
„ fu n d u s ze o d d łu ż e n ia 41, k tó ry c h w y so k o ść p rz e k ro c z y 1 0 0 m iljo n ó w z ło
le jo w y c h w A s tu rji o b lic z a ją n a 12 m iljo n ó w p e se tó w . P o w s ta ń c y w y s a d z ili 12 m o stó w i w y k o le ili p o c ią g to w a ro w y w ra z z lo k o m o ty w ą .
W A lb a c e te d o sz ło d o iw ialk i p o m ię d z y d w ie m a ro d z in a m i, n a le ż ą- c e m i d o ró ż n y ch o b o z ó w . P o o b u s tro n a c h p a d ło 4 z a b ity c h i p ię c iu ra n n y c h . W B a rc e lo n ie a re s z to w a n o 8 o só b , w te j lic z b ie re k to ra u n iw e rsy te tu i d w ó c h p ro fe so ró w , k tó rz y p rz y łą c z y li się d o p o w s ta n ia .
-== X=-
Ś W IĘ T O N IE P O D L E G Ł O Ś C I P O L S K I W W A R S Z A W IE . K o m ite t P ro p a g a n d y C z y n u P o l
sk ie g o o rg a n iz u je w ro k u b ie ż ą c y m w ielk ie u ro c z y sto śc i w W a rsz aw ie w d n ia c h 10 i 11 listo p ad a b r. i w z w ią z k u z te rn O g ó ln o p o lsk i Z jaz d P o la k ó w n a Ś w ię to N ie p o d le g ło śc i d o W a rsza w y .
W sz y sc y p ra g n ą c y w z ią ć u d z ia ł w Z je ź d z ić , k o rz y s ta ć m a ją z 7 0 p ro c , in d y w id u a ln e j z n iż k i k o le jo w e j n a w d n ia c h o d 9 —1 2 lis to p a d a b r., p o z a o p atrz en iu się w k a rty u c z e stn ic tw a , k tó re z a m aw ia ć m o ż n a w e w s z y s tk ic h a g e n tu rac h b iu r p o d ró ż y „ O r- b is“ i W a g o n s-L its C o o k , o ra z w Z a rz ą d z ie K o m ite tu P ro p a g a n d y C z y n u P o lsk ieg o (W a rsz a w a , u l. Ś w ię to k rzy s k a N r. 9 m . 1) w d n ia c h o d 1—1 0 li
s to p a d a b r.
U c ze stn ic y Z ja zd u w e z m ą u d z ia ł w w ig ilję Ś w ięta N ie p o d le g ło śc i w o d d a n iu h o łd u p o le g ły m w w a lk a c h o N ie p o d le g ło ść P o lsk i, a w d n iu 11 li s to p a d a w re w ji W o jsk a P o lsk ie g o n a P o lu M o k o to w sk iem .
Z e w z g lę d u n a o g ra n ic z o n ą ilo ść k a rt u c z es tn ic tw a K o m ite t P ro p a g a n d y p ro si w sz y stk ic h , a ż w ła sz c za b . w o jsk o w y c h o w c z e śn ie jsz e z a m a w ia n ie k a rt u c z e stn ic tw a .
ty c h . N a leż y p o d k re ś lić , ż e o p ró c z te j k w o ty , k tó rą p a ń s tw o u d z ie li z e sw y c h fu n d u s z ó w n a rz e c z o d d łu ż e n ia ro ln ic tw a , p rz e z n a c z o n o je s z c z e o k o ło 3 5 0 m iljo n ó w z ł. n a u m o rz e n ia i u lg i d la d łu ż n ik ó w f u n d u s z u O b ro to w eg o R e fo rm y R o ln e j.
O c z y w iśc ie , o b ie te lic z b y n ie c h a ra k te ry z u ją d o s ta te c z n ie u d z ia łu
p a ń s tw a w a k c ji o d d łu ż e n io w e j.
Z w ię k sz ą się o n e je s z c z e o k w o tę d o p ła t d la in s ty tu c y j k re d y to w y c h p ry w a tn y c h z ty tu łu s tra t, ja k ie p o n io są o n e w s k u te k p o w a ż n e j z n iż k i o p ro c e n to w a n ia s k o n w e rto w a n y c h k re d y tó w ro ln ic z y c h .
T rz e b a s tw ie rd z ić , ż e w te n sp o só b n o w e d e k re ty z n a la z ły w ła ś c iw e i tra fn e ro z w ią z a n ie d w ó c h b a rd z o
w a ż n y c h z a g a d n ie ń : z a s to s o w an ia u lg d la d łu ż n ik ó w in sty tu c y j k re d y to w y c h i z a b e z p ie c z e n ia in te re s ó w ty c h
in sty tu c y j ja k o g łó w n e j p o d s ta w y k re d y tu ro ln ic ze g o .
S N R - 1 2 9DCBA ,G L J S W Ą B R Z E S K I " S t r . 2
Skróty
4 - P re z y d e n t R z e c z y p o s p o lite j b a w i n a p o lo w a n iu w K o m o rz e C ie s z y ń s k iej.
+ P . W o je w o d a P o m o rs k i K irtik lis w y je c h a ł w s p ra w a c h s łu ż b o w y c h d o W a rs z a w y , s k ą d u d a s ię d o W iln a .
4 - Z d n ie m 2 8 p a ź d z ie rn ik a w e sz ła w ż y c ie ro zp o n z ąd z en ie R a ly M in is tró w o c a łk o - w ite m u c h y le n iu p o s tę p o w a n ia d o ra ź n e g o . S ą d y d o ra ź n e p rz e s ta ły w P o lsc e o b o w ią z y w a ć .
5 - W R ó w n e m w y k o n a n o w y ro k ś m ie rci p rz e z p o w ie s z e n ie n a J a c h y m ie H a sy c z u ż u k u . o s k a rż o n e g o z a s z p ie g o s tw o n a rz e c z o ś c ie n n e g o p a ń s tw a .
6 - Z F ra n c ji p rz y b y ły d w a tra n s p o rty w y d a lo n y c h e m ig ra n tó w p o ls k ic h . P rz y b y ło d o k ra ju b lis k o 1 0 0 0 o só b .
7 - W D e s s a u (N ie m cy ) ś c ięto z b ro d n ia rz y to p o re m z a p o s p o lite m o rd e rs tw o .
Czy wiecie że •••
...w e w rz e śn iu ro k u b ież ąc eg o p rz y w ie źli
śm y ry ż u z a 5 7 3 ,0 00 z ło ty c h , p o d cz as g d y w ty m sa m y m m ie sią c u r. 1 9 3 3 z a 3 2 9 ,0 0 0 z ło ty c h ,
...ry ż w jad ło sp isa ch g o sp o d y ń p o lsk ich m o g ą i p o w in n y w z u p e łn o śc i z astąp ić k a sze k ra jo w e .
...p o m a ra ń c z i c y try n p rz y w ieź liśm y z a 4 0 1 ,0 0 0 z ło ty c h (w rz esień 1 9 3 4 ) z aś w ro k u 1 9 3 3 (w rz esień ) ty lk o z a 2 7 9 .0 0 z ło ty c h .
...sp ro w a d z iliśm y o rz e ch ó w w e w rze śn iu ro k u 1 9 3 3 z a 7 1 ,0 0 0 z ło ty c h p o d cz as g d y w e w rze śn iu ro k u 1 9 3 4 z a 2 9 4 ,0 0 0 z ło ty ch . P rz y w ó z w z ró sł p rz e to w ię ce j n iż trz y k ro tn ie.
.,.trz e w i i p ę ch e rz y z ak u p iliśm y (w rz e sie ń 1 9 3 3 ) z a 1 3 3 ,0 0 0 z ło ty c h w ro k u b ież ąc y m (w rz e sie ń ) z a 3 3 3 ,0 0 0 z ło ty c h .
...sk ó r fu trz an y c h sp ro w a d z iliśm y w e w rze śn iu ro k u b ież ą c e g o z a 4 1 1 5 ,0 0 0 z ło ty c h , w e w rze śn iu ro k u 1 9 3 3 z a 3 1 9 2 ,0 0 0 z ło ty c h .
P O D H A S Ł E M W A L K I Z A N A L F A B E T Y Z M E M .
D O N IO S łA A K C JA O R G A N IZ A C JI S P O Ł E C Z N Y C H
J e d n ą z n a jg o rszy c h p o z o stało ści z o k re su n iew o li, z k tó rą n ie z d o ła liśm y się d o ty c h cz a s u p o ra ć je st fak t a n alfab e ty z m u w w ie lk ie j c zę ści lu d n o ści p a ń stw a P o lsk ie g o . M a m y d o ty c h c z a s n ieste ty p o n a d 6 m iljo n ó w d o ro sły ch a - n a lfa b e tó w .
S p o łe c z e ń stw o p o lsk ie m u si ja k n a jry c h lej p rzy stą p ić d o sy stem aty cz n ej p ra cy n a d z lik w id o w a n ie m a n alfab e ty z m u .
T o też n a n a jw y ż sz e u z n a n ie i n a jg o rętsze p o p a rc ie z a słu g u je in ic jaty w a z jak ą w te j s p ra w ie w y stąp iła o sta tn io P o lsk a M a c ie rz S z k o l
n a .
P o n ie w a ż-p a ń stw o n ie je s t o b e c n ie w m o ż
n o ści z o rg a n iz o w ać p o w sz ec h n e g o n a u c za n ia a n a lfa b etó w , a z d ru g ie j s tro n y z aw io d ły p ró b y z b io ro w e j n a u k i d o ro sły c h a n a lfa b e tó w M a c ie rz Ś z k o ln a z a p ro jek to w a ła in n ą w te j d z ie d z in ie m e to d ę d z ia ła n ia . R z u c iła w ie lk i p ro je k t, w m y śl k tó re g o c z ło n k o w ie z rz e sz e ń sp o - łe cz n y ch i k u ltu ra ln y c h m a ją p rz y stą p ić d o in d y w id u a ln e g o n a u cz a n ia p o sz c z e g ó ln y ch a n a l
fab e tó w . W te n sp o só b p o k o n a n ą b y ć m o ż e p rze sz k o d a p o le g ając a n a tern , iż d o ro śli a n a l
fa b ec i n ie ch ę tn ie k o rz y s ta ją ze z b io ro w ej n a u k i c zy tan ia i p isan ia. S z e re g w ielk ich o rg a n iz ac y j i z rz esz e ń z g ło siło ju ż sw ó j a k ce s d o te j d o n io słe j a k c ji, k tó rą o rg an izu je P o lsk a M a cie rz S z k o ln a p o d n a zw ą „ M ie sią c lik w id ac ji a n a l
fa b e ty z m u ".
A k cja to ro z p o cz y n a się ju ż w p ie rw szy c h d n ia c h lis to p a d a r. b .
J E S Z C Z E J E D N O O D E J Ś C I E ...
N a je d n e j z u lic W iln a z n a le z io n o z w ło k i k o b ie ty , k tó ra p o p e łn iła s a
m o b ó js tw o . O b o k le ż a ł re w o lw e r i lis t z n a s tę p u ją c e m i s ło w a m i: „ ż y c ie je st p ię k n e , a le n ie d la m n ie .“ W ła d z e z a rz ą d z iły ś led z tw o , w c e lu s tw ie r
d z e n ia id e n ty c z n o ś c i z m a rłe j.
C Z Y M O Ż N A Z A U F A Ć N A S Z E M U Z Ł O T E M U ?
Id e a o sz cz ę d n o śc i o p ie ra się p rz e - d e w s zy s tk ie m n a z a s a d z ie sta ło śc i p ie n ią d z a. Z a u fa n ie d o sta ło śc i p ie n ią -
d z a z o stało p o w a ż n ie n a d w y rę ż o n e p o rz e z in fla c ję i d e w a lu a c ję , k tó re z n isz c z y ły p ra w ie w s z y s tk ie k a p ita ły w P o lsc e . J e d n a k ż e 1 6 ła t n ie p o d leg łeg o b y tu u trw a liły n a s w z a u fa n iu d o w ła sn e g o p ie n ią d z a , k tó ry m im o , iż z a c h w ia ły się ta k ie p o tę g i ja k d o la r a m e ry k a ń sk i i fu n t a n g ie ls k i sto i o d 9 la t n ie z a c h w ia n ie i p o z y s k a ł so b ie m ia n o n a jp e w n ie js z e j w a lu ty w E u ro p ie . In n e n a ro d y b a rd z ie j a n iż e li P o ls k a w s p ra w a c h g o s p o d a rc z y c h d o św iad c z o n e , z a m ia s t n a rz e k a ć i w ą tp ić , w z ię ły się o d k ilk u la t d o o sz cz ę d n o śc i, d o o d b u d o w y sw o ic h k a p ita łó w o jc z y s ty c h , m im o , ż e i ta m b yTło o b n iż e n ie w a rto ś c i p ie n ię d z y sp o w o d o w a n e w o jn ą i k ry z y s e m g o s p o d a rc z y m . W sz e lk ie o b a w y o s ta ło ść w a lu ty są n ie u z a sa d n io n e , g d y ż ,z ło ty n a sz m a sta łe i trw a łe p o d s ta
w y g w a ra n tu ją c e m u n ie z a c h w ia n e sta n o w isk o .
W d n iu 2 0 w rz e ś n ia 1 9 5 4 r. u k a z a ło się ro z p o rz ą d z e n ie , m o c ą k tó re g o p o c z ta w p ro w a d z iła
n o w y , b e z p ł a t n y d l a w y s y ła j ą c y c h , s p o s ó b p r z e s y ła n i a p i e n ię d z y d o a d m i n is t r a c j i d z i e n n i k ó w i c z a s o p is m .
N a m o c y te g o ro z p o rz ą d z e n ia p rz e s y ła ć m o ż n a p o d a d re s e m a d m i
n is tra c ji d z ie n n k ó w i c z a so p ism n a le ż n o śc i z a p re n u m e ra tę i w s z e lk ie in n e n a le żn o ś c i (z a d ro b n e o g ło sz en ia , z a p o je d y n c z e e g z e m p la rz e i tp .) n ie p rz e k ra c z a ją c e k w o ty 15 z ł.
s p e c j a l n e m i p r z e k a z a m i r o z r a - c h u n k o w e m i .
J a k p r a c u j।
Ś m iało rz e c m o ż n a , ż e ż a d n a z istn ie ją cy c h o b e c n ie lu b w p rze szło ści p o lic y ) p o lity c zn y c h n ie m o że ry w a lizo w ać p o d w z g lęd e m p o z io m u o rg a n iza cji te ch n ic z n e j z h itle ro w sk ą „ G e sta p o
(g e h eim e S ta a ts-P o liz ei), k tó re j k iero w n ictw o sp o c z y w a w rę k ac h jed n e g o z n a jb liż sz y c h z a u fa n y c h „ F iih re ra ', H e n ry k a H im m le ra . A n i F o u c h e , a n i M e tte rn ic h , a n i o c h ro n a c arsk a lu b G P U ., n ie d o sz ła d o tak iej p e rfe k cji ja k k ie ro w n icy ta jn e j p o lic ji p o lity cz n ej trz ec ie g o Im p erju m .
C o ro b i G e sta p o ? K o n tro lu je o n a w sz y st
k ic h i w szy stk o , n ie w y łą c za jąc sw o ic h w ła
sn y c h lu d z i; a n i G ó rin g , a n i G o e b b e ls, a n i ż a d e n in n y d y g n ita rz n ie są z a b ez p ie c ze n i p rz e d je j c zu jn em o k iem i u c h e m ; n ie w ą tp liw ie i o k a ż d y m k ro k u sa m e g o h itle ra w ie d o k ła d n ie
„ w sz ec h w ied z ą cy H e n ry k '* , k tó ry , n a w ia sem m ó w ią c .o p ró cz k o m en d y „ G e sta p o " sk u p ia w sw e m ręk u d o w ó d ztw o n a d 1 5 0 -ty się c z n ą a rm ją c za rn y c h p reto rja n ó w S .S .
N a u trzy m an ie G e sta p o z n a jd u ją s ię o - b e c n ie d z ie sią tk i ty się cy w y w ia d o w c ó w . Z ja w ia ją się o n i c o d zie n n ie w c en traln e j sied z ib ie G e stap o , n a P rin z A lb re ch tstrasse , c e le m o d e b ra n ia p o w ie rz an y ch im z a d ań lu b z d a n ia s p ra w y z m isy j ju ż w y p ełn io n y c h . W szy stk ie w ięk sz e m iasta R z e sz y p o k ry te są istn ą sie c ią w y w ia d o w c zą . N iem a d o sło w n ie a n i je d n e j k a w iarn i, re sta u ra c ji lu b in n e g o lo k alu p u b licz n e g o , k tó ry b y n ie p o sia d ał sw o je g o a je n ta G . S . P .
R ze cz jasn a, iż o so b y fig u ru jąc e n a t. zw . c z a rn e j liśc ie , sta n o w ią p rz e d m io t sz cz e g ó ln ie sta ra n n e j o b se rw a c ji. A n i jed n o sło w o , a n i je d e n g e st ty c h lu d z i n ie m o że u jść p rz e d o k ie m lu b u c h e m G estap o , k tó ra — ja k m ó w ią — p o siad a d o sw o je j d y sp o zy c ji se tk i ty się c y O d su m p rz e s y ła n y c h w y d a w n i
c tw o m p rz y p o m o c y p rz e k a z ó w ro z
ra c h u n k o w y c h
w y s y ł a j ą c y p e n ią d z e n i e p o n o s z ą ż a d n y c h o p ł a t .
P rz e k a z y ro z ra c h u n k o w e (k o lo r b łę k itn y ) są d o n a b y c ia w c e n ie 1 g r.
z a s z tu k ę w e w s z y s tk ic h u rz ę d a c h p o c z to w y c h .
K T O J E S Z C Z E N I E O D N O W I Ł P R E N U M E R A T Y N A M I E S I Ą C L I S T O P A D , - m o ż e d z i ś j e s z c z e p r z e k a z a ć n a l e ż n o ś ć , p r z e k a z e m r o z r a c h u n k o w y m
O k a ż m y s e r c a
J e ż eli w se rcu sw e m lito ść c z u je sz I b ie d n y m w sp a rc ia n ie p o ż a łu je sz, P rz y jd ź w tą n ied z ie lę n a n a szą W E N T Ę , A d a sz d o ż y cia b ied n y m z a ch ę tę ! S a m się u b a w isz sz c z e rz e , se rd e cz n ie , I ż o n k ę z ab ierz z so b ą k o n ie c z n ie ! B ę d z ie ta m k o n c e rt b a rd z o w sp an ia ły I ró żn y ch im p rez też sz e re g c a ły . — N ie c h k a żd y o te m z a w sz e p a m ię ta , Ż e w sp iera ć b ie d n y c h p o w in n o ść św ię ta ! N a szą d e w izą : — „ W n a sze W ąb rze źn ie N ik t tu z b ied o ty z g ło d u n ie sz c ze ź n ie !"
K aż d y g ro sz , k tó ry w y d a sz n a „ W e n c ie "
P o d a n y b ę d z ie b ied n y m w p re ze n c ie !
d la c h o ry c h n ie są tra k to w an e w sto p n iu tak o b sz ern y m i w y c z erp u ją c y m .
A u d y c je d la c h o ry c h m a ją w śró d ra d io słu c h a cz y sw ą d o b rą o p in ję . S ą o n e m e ty lk o rad jo w y m p o k a rm em d u c h o w y m d la w ie lk ie j ilo śc i n ie szc z ęśliw y c h c h o ry c h , a le ró w n ież i ty n ą in stru m e n te m , p rzy p o m o c y k tó re g o n a jłatw ie j o b ja w ia się w d z isie jsz y c h c z a sac h m iło sie rd z ie jed n e g o c z ło w ie k a d la d ru g ie g o .
N A U C Z C Z Y T A Ć A N A L F A B E T Ę ! P o d t e m h a s ł e m z r z e s z e n i a s p o ł e c z n e o r g a n i z u j ą M i e s i ą c w a l k i z a n a l f a b e t y z m e m . W s k a z ó w k i w P o l s k i e j M a c i e r z y S z k o ln e j , W a r s z a w a , K r a k o w s k ie P r z e d m i e ś c i e N r . 7 .
S O W A P O D P A L I Ł A K O Ś C I Ó Ł . W S a in t J e a n F ro id e m en /te ł w p a d ła d o k o ś c io ła so w a i p rz e w ró c iła la m p ę p a lą c ą się p rz e d w ie lk im o łta rz e m . O g ie ń z ro z la n e j n a fty p rz e n ió s ł się n a o łta rz , c h ó r, d re w n ia n e ła w y i sk le p ie m ie . n is z c z ą c je p ra w ie z u p e łn ie . Z a a la rm o w a n a s tra ż p o ż a rn a o c aliła k o śc ió ł o d w ięk s z e g o z n is zc ze n ia.
P O L S K IE A P O S T O L S T W O C H O R Y C H L w o w sk ie a u d y cje d la c h o ry c h , p ro w ad z o n e p rz ez k s k a n o n ik a R ę k a sa z y sk u ją so b ie c o ra z to w ię ce j słu c h ac z y W o sta tn ic h ty g o d n ia c h w z w iąz k u z o b n iżk ą o p ła t ra d io fo n ic z
n y c h d la m a ło ro ln y c h , a u d y c je te z a c zy n a ją d o c ie ra ć n a w ie ś. „ R ad j o w a sk rz y n k a d la c h o ry c h " w y sy ła d la sw y c h słu c h ac zy n a w si c o ra z w ię c ej „ d e te fo n ó w ", o fia ro w an y c h p rze z sy m p a ty k ó w ty ch a u d y cy j. O fia ry w g o tó w c e n a p ły w ają d la c h o ry ch , o siąg n ę ły w ty m ro k u ju ż z ł. 1 0 ,6 0 0 , c o je s t n a jle p sz y m d o w o d em p o p u larn o śc i ra d jo w y c h a u d y c y j d la c h o ry c h .
Dziś w piątek 2 listopada o godz. 16,45
k s. k a n o n ik R ę k a s p rze m ó w i d o sw y c h s łu c h a czy , ro z sia n y c h p o m ia sta c h i w sia ch .
T rz e b a z w ró c ić u w ag ę n a fak t, że w c a ły m św ie cie rad jo w y m ty lk o P o lsk a p o sia d a te g o ty p u a u d y cje d la c h o ry c h . N a w e t w H o lan d ji, k tó ra je s t k o le b k ą A p o sto lstw a C h o ry c h , n a w et w B e lg ji, g d z ie k a to licy m a ją sw e s p e cjal
n e k w a d ra n se w p ro g ra m ac h rad jo w y c h , a u d y c je
g G e s t a p o ?
m ik ro fo n ó w p o d słu c h o w y c h , z ręc z n ie u m ie
sz cz o n y c h w e w sz y stk ic h m iejsc a c h p o d e jrz a n y c h ...T ak n p . p o d o b n o w m ie sz k a n iu p a sto ra N eu m iillera — D a h le n , je d n e g o z n a jw p ły w o - w szy c h c z ło n k ó w k o śc io ła lu tera ń sk ie g o , u jaw n io n o m ik ro fo n w ... k ra n ie o d w o d y .
F u n k c jo n a rju sz e G e sta p o n ie z a d o w o ln ia ją się p o d słu c h a m i; z n a ją o n i d o sk o n ale w arto ść z a sad y „ v e rb a v o la n t, sc e rip ta m a n en t (sło w a u la tu ją , p ism a p o z o sta ją i d lateg o s ta ra ją się z a w sz e z d o b y ć d o w o d y p isem n e . L e c z o - fiary ic h ró w n ież w y strze g ają się n a p isa n ia jak ic h k o lw ie k n ieo stro ż n y ch , g ro ż ąc y c h p o w a ż - n e m i k o n se k w e n c ja m i, słó w , k tó re m o g ły b y s ła ć się śm ie rte ln ą b ro n ią w rę k ac h a g e n tó w G e sta p o . W p a d li o n i w o b e c teg o n a p o m y sł u trw a lan ia słó w p o d słu c h a n y c h n a p ły tac h g ram o fo n o w y c h (!), k tó re p rz e d k ła d an e są p ó ź n ie j w ła d z y p rze ło ż o n ej ja k o c o rp u s d e lic ti i n ie je d n o k ro tn ie o d tw a rz an e są n a ro zp raw ac h są d o w y c h d la u d e w o d n ie n ia w in y o sk a rż o n em u .
R o z m o w y te le fo n ic z n e k o re sp o n d en tó w z a g ra n ic zn y c h z re d ak c ja m i ich d z ien n ik ó w są sta le p o d słu ch iw an e , a n ieraz i z a p isy w an e . G d y d z ie n n ik arz z a g ra n ic z n y ro z p o cz y n a ro z m o w ę z e sw o je m p ism em , m o ż e p ra w ie z aw sze z a u w aż y ć c h a ra k tery sty cz n y z g rzy t: to w łą c za się p o d słu c h . J e ż eli w iad o m o śc i k o m u n ik o w a n e p rz e z d z ie n n ik a rza n ie p o d o b a ją się p o d słu ch u jąc e m u a jen to w i G e sta p o , to p rz ery w a o n n a ty ch m ia st ro z m o w ę n a k ilk a m in u t. R a zu p e w n e g o , u d a re m n io n o n ie p o żą d a n ą ro z m o w ę o - d e g ra n ie m h u c z n e g o m a rsz a w o jsk o w e g o .
T e n ie n o rm a ln e sto su n k i tłu m ac z ą h itle ro w c y k o n iec zn o śc ią . „ W alcz y m y o w ie lk o ść N ie m iec . a d la o sią g n ięc ia c elu m u sim y u ż y w ać śro d k ó w w o je n n y ch .
c m en ta rz u ... R e q u ie s c a t in p a c e . L is to p a d o w a e le g ja .
J a n sie d zi i z a c is k a p ię śc i. Je g o s a m o t
n y b ó l d o s k w ie ra m u d z iś b a rd z ie j n iż k ie d y k o lw ie k .
Ż e b y ta k d z is ia j m ó c u k lę k n ą ć p rz y g ro b ie m a tk i i z in n e m i... ż e b y n ie la k i sa m ... to m o ż e b y i ta g łu c h a , p a n o s z ą c a się w n im p u s tk a z a p e łn iła się ...
— J e a n ! G d zie je s te ś c ie J e a n !
J a n p ro s tu je się w ż o łn ie rs k ie j p o s ta w ie.
— J e a n , a p a ra t m ó j z o sta ł p o p s u ty . W y c h o d zę n a c a ły w ie cz ó r. P rz y jd z ie c ie d o m n ie , trz e b a a p a ra t k o n ie c z n ie n a p ra w ić , n ie m o ż em y p o z o s tać b e z ra d ja . Z n a cie się p rz e c ie ż n a te m — in ż y n ie rz e .
J a n c a ły w ie c z ó r k rz ą ta się k o ło a p a ra tu , o g lą d a g o , p o p ra w ia . P o n u sz a d ro b n e ś ru b k i i d ru c ik i, w re s z c ie d la w y p ró b o w a n ia c zy d z ia ła z a łą c z a a p a ra t i k rę c i s k a la m i. J e d n e m p o ru sz e n ie m rę k i o d w ie d z a c a ły św iat.
— H a llo , h a lllo , ra d jo T o u lo u se ...
— R a d io M ilan o — T o rin o ...
— A c h tu n g ! A c h tu n g !
T rz a s k i i g w izd y . J a n k rę c i i n a d s łu c h u je .
— K ato w ic e ... n a d a w a ć !
O n iem ia ł. T rz ę s ą c rę k ą z le k k a p rz e s u w a k o n d e n s a to r b y le n ie s tra c ić fa li, b y le je j n ie z g u b ić!
Je st!
— B ę d ż ie m y n a d a w a ć a u d y c ję z a d u sz- n ą , s k ła d a ją c ą się ...
J a n p a trz y u p o rc z y w ie w m a le ń k ie ś w ia te łk a ro z ja ś n ia ją c e s k a lę a p a ra tu , i w ra z z te m i ś w ia tła m i w z a d u s z n y d z ie ń w s tę p u je n a p o ls k i c m e n ta rz . J a c y ś lu d z ie , p e w n o z n a jo m i id ą o b o k n ie g o , s ły s z y ja k m ó w ią c o ś p o p o ls k u , k lę k a ją p rz y g ro b a c h . J a n k lę k a w ra z z n ie m i. T a k to tu ta j. F e n g ró b o k ry ty d a rn ią — m a tk a . Z a p a lo n o ś w iatła . W sz y sc y m ó w ią p a c ie rz e . J a n p o w ta rz a w ra z z n im i.
— W ie c z n e o d p o c z y w a n ie...
K to ś p o te m g ra n a o rg a n a c h m e ło d ję k tó rą d o s k o n a le p a m ię ta . „ W o ła m d o C ie b ie C h ry s te " — B a c h a. Z a s łu c h a n y , n ie zćla- je so b ie s p ra w y z te g o w s z y s tk ie g o c o się w o k ó ł n ie g o d z ie je . W ie ty lk o je d n o , ż e d w a m alle ń k ie ś w ia tła a p a ra tu w y c z a ro w a ły te n o b ra z, ż e o d sz e d ł s tą d d a le k o , n a p o l
s k ie z a d u s z k i.
N ik t n ie je s t s a m o tn y , a n i d a rn in ą o k ry ty g ró b m a tk i, a n i te ż je g o o b u m a rłe s e rce . B ło g o s ław io n y , s e rd e c z n y ż a l w y p ełn ia m u d u sz ę i ś p ie w a z c ic h a ją c e w ro z p a c z y a n d a n te la m e n to s o .
„ Z a d u s z n e e c h o”
K ra jo b ra z S u d a n u w y c z a ro w y w a ł z s ie b ie s w o je e g z o ty c z n e p ię k n o . N ie b o ja k d z w o n z b łę k itn e g o k ry s z ta łu n a k ry ło ro z p a lo n e p ia s k i i z a c z y n a ło p o w o li g ra n a to w ie ć. Z b liż a ł się s u c h y , lis to p a d o w y , s u d a ń - s k i w ie c zó r.
J a n s ie d zia ł s k u p io n y i d a le k i o d g w a ru , ja k i ro z le g a ł się w ś ró d m u ró w tw ierd zy . N ie s ły s z a ł n ic. N a b ia ło ś w iec ą c y c h p ia s k a c h ro z p ac z liw a tę s k n o ta ry s o w a ła in n y o b raz .
L is to p a d w P o lsc e. S z a ru g a . Z iąb . T łu k ą c y się p o p o la c h w ia tr. N a g ie , c z a rn e g a łęz ie , d y g o c ą c e n a w ie trz e .
Z ielo n e p a lm y tra c ą sw ą w s p a n ia ło ś ć i w d z ię k . S ą ta k ie s z ty w n e i o b ce , ja k n a d z ie c in n y m o b ra z k u .
Ż o łn ierz L e g ji C u d z o z ie m s k ie j — J e a n K a m e n e c k y p o d b ia ły m k a s k ie m u k ry ł tw a rz i s ie d z i n ie ru c h o m o .
...lis to p a d . Z a d u s z k i. Ż ó łte ś w ia tła św iec , o s try z a p a c h w ilg o c i i s o s n o w y ch w ia n k ó w . P o w s z e ch n y b ra te rs k i s m u te k . W s p ó ln y ż al I z a ta m ty m i, k tó rz y o d e sz li s ia d ł p rz y k a ż - I d y m g ro b ie . S z e p t p a c ie rz y n ie s ie się p o
