Codzienny Express Pomorski 1926.03.04, R. 2, nr 59

(1)

Cena 10'gr.

BA

EXPRESS POMORSKI

^JIHGFEDCBA

Abonament miesięczny w ekspedycji 2.-" zt, w agenturach 2.15 zt, na pocztach już 11

XWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA

i odnoszeniem do domu 2.34 zi., pod opaską w Polsce 3.50 zł., w innych krajach 4.50 ri. — Abonament kwartalny w ekspedycji 6.— zl., w agenturach 6.45 na pocztach już z odnoszę- | nlem do domu 7.01 ri., pod opaską w Polsce 10.50 zł^ w innych krajach 14.— zŁ — W razie I wypadków, spowodowanych silą wyższą, przeszkód w zakładzie, strajków lub tym podobnych I nieprzewidzianych okoliczności, wydawnictwo nie odpowiada za dostarczenie pisma, a abo

nenci nie mają prawa domagania się niedostarczonych numerów lub odszkodowania. 11

Ogłoszenia nastr. 7-lamowej 15 gr. od miejsca milimetrowego, na str. pierwszej CO gr od miejsca milimetr., na str. trzeciej 1 drugiej 40 gr. od miejsca milimetr., Ruch towarzystw 20 gr. od wiersza tekstowego. — Ogłoszenia tłumaczone, skomplikowane, z zastrzeżeniem miejsca oraz z nieczytelnym rękopisem przy każdym poszczególnym wypadku 25 procent nadwyżki — Z innych krajów 200 proc, nadwyżki. — Konto Pocztów. Kasy Oszczędności, Poznań 201060. — Ogłoszenia płatne natychmiast — Adres administracji: Toruń, Piekary 14-Telef. 647. — Zaręko pisy niezamówionę redakcja nie odpowiada. — Adres redakcji: Toruń, Piekary 14 - Telefon 647

Rok II. Toruń-Bydgoszcz-Gmdziądz, czwartek 4 marca 1926 r. Nr. 59.

Groźna fala oilpłwa!

W e d łu g o b lic z e ń u rz ę d o w y c h ró w n o u s ta w o w e ja k i d o ra ź n e ilo ś ć b e z ro b o tn y c h w p a ń stw ie o trz y m y w a ło 1 8 3 .9 1 3 o s ó b , z a re je s tro w a n a w P . U . P , P ., w y

n o siła n a d z ie ń 2 0 lu te g o r. b . 3 5 9 .4 5 0 o s ó b

S tra s z liw a fa la z a c z y n a s ię js ię c o fa ć !...

' W c h w ili o b e c n e j M s tw o P ra - i p rz y n io s ła w p o ró w n a n iu z p o - p rz e p ro w a d z a

p rz e d n im w y k a z e m z d n ia 1 3 lu - ' te g o r. b .

tam i tan w Komisji

Opinji jednolitej niema

Wszyscy żądają stałego miejsca w Lidze

d a w n o o c z e k iw a n e z m n ie j

s z e n ie p b liz k o 3 .0 0 0 o s ó b .

Z lic z b y p o w y ż s z e j z a s iłk i z a -

**„Piast1* szykuje się do skoku!**

Rozwiązanie Sejm u i wybory

4 m a rc a o d b ę d z ie s ię n a d z w y c z a jn e p o s ie d z e n ie Z a rz ą d u fG łó w n e g o s tro n n ic tw a „ P ia s ta " . O b ra d y d o ty c z y ć m a ją ro z w ią z a

n ia o b e c n e g o s e jm u , z m ia n y o r

d y n a c ji w y b o rc z e j i ro z p isa n ia

Ita n ! Przekonamy sii> za liilh dni!

L O N D Y N , 1 .3 (A W ). C h a m b e rla in m ia ł n a w c z o rajsz em p o sied z e n iu g a b in e tu a n g ielsk ie g o o św ia d c z y ć , że z o b o w ią za ł się w o b e c B ria n d a , że p o p rz e ż ą d a

n ia S k rz y ń sk ie g o o ra z p o sła h isz p a ń sk ie g o , co d o p rz y z n a n ia im sta łeg o m iejsca w R a d z ie L i

g i. A c z k o lw ie k o b ie tn ic e jeg o

Opinja słuszna i przychylna dia nas mimo, że... czeska

L O N D Y N , 1.3 (A W ). D r. B e

n e sz o św ia d cz y ł p rz e d sta w icie le w i „D aily E x p re ss", że u z n a je w z u p e łn o śc i p re ten sje P o lsk i, H isz p a n ji i B razylji, a zd an iem jeg o ro z sz e rze n ie R a d y L ig i je st k o n ie cz n o śc ią . Ś w iat n ie m o że b y ć stale rz ąd z o n y p rz ez

Tu nie chodzi o fakt,

lecz o powód do rozstrzelania

M O S K W A , 1.3 (R p s). S ąd so - w ie c k i w C h a rk o w ie sk az a ł n a k a rę śm ie rc i o fice ra arm ji c z e r

w o n ej M ejera, o sk a rżo n e g o o sz p ie g o stw o n a rz e c z P o lsk i.

W e d łu g a k tu o sk a rże n ia M e jer

Rozpowszechniajcie „Głos Codzienny"!

Uzyskując dla „Głosu Codziennego" czytel- ków, utrwalacie istnienie pisma, które służy

waszym interesom i sprawom!

sp ra w d z a n ie re jestró w b e z ro

b o tn y c h ,

a b y u sta lić d o k ła d n y i o state c z n y stan b e z ro b o c ia. W y n ik i o g ło szo n e z o stan ą n ie b a w e m .

n o w y c h w y b o ró w , k tó re to p o stu laty K lu b P ia sta m a w n ie ść w fo rm ie n a g łeg o w n io sk u d o S ejm u .

D n ia 17 m a rc a o b ra d o w a ć b ę d zie R a d a N a c ze ln a P ia sta.

n ie b y ły a u to ry z o w an e p rz ez rz ą d , je d n a k d a n e g o sło w a n ie złam ie i ra c z ej g o tó w je st zło ży ć sw ó j u rz ą d . W o b e c ta k ie g o o - św ia d c ze n ia C h a m b e rla in 'a , B a l

d w in o św ia d c zy ł g o to w o ść p o p a rc ia jeg o sta n o w isk a c e le m z a że g n an ia k ry z y su g a b in e to w eg o .

10 p a ń stw . W in te resie c a łeg o św ia ta le ż y ro z sz e rze n ie ilo ści m iejsc w R a d z ie L ig i, b y m o żli

w ie w ie lu p rz e d sta w ic ie li n a ro d ó w z n ią w sp ó łp ra co w a ło . T e g o sam eg o z a p a try w a n ia je st ró w n ie ż p re zy d e n t M a sa ry k .

w stą p ił d o arm ji c z e rw o n e j z p o le c en ia o d d ziału II sz ta b u g e n e raln eg o , k tó rem u p rz esy łał ta j

n e so w ieck ie d o k u m en ty w o j

sk o w e.

ftiKlijlilP!

NOWY POSEŁ POLSKI W TURCJI,

N o w o m ian o w an y p o se ł p o l

sk i w A n g o rze d r. K a ro l B ad ex z ło ży ł w czo raj p o ż e g n aln ą w izy tę p . M a rsza łk o w i S ejm u ,

D r. B a u e r w y je ż d ża w n a d c h o d z ą c ą n ie d zie lę d o A n g o ry .

« CHŁOPI RADZĄ...

D ziś ro z p o c z y n a sw e d w u d n io w e o b rad y R a d a N a c ze ln a S tro n n ic tw a C h ło p sk ieg o . P o rz ąd e k o b rad p rz e w id u je m . in . d y sk u sję n a d sy tu ac ją p o lity c zn ą i g o sp o d arc zą , w y b o ry d o p re z y d

iu m i w o ln e w n io sk i.

II ó utiiii iliijl

Taka to już chińska cierpliwość

L O N D Y N . 1. 3. (A . W ). — Z P e k in u d o n o szą, że to c z ą się ro z strzy g a ją ce w alk i o T ien - T sin m ięd zy zw o len n ik am i C zan g - T so • L in a, a W u - P e i - F u i w o j sk am i ra d y k a ln e g o rz ą d u P e k iń sk ieg o . W sam y m P e k in ie z a p ro

w ad zo n o sta n o b lężenia.

Szwecja Szwecja,

ale czy m y zgodzim y się na kom promis L O N D Y N . 1. 3. (A . W .). -

„ O b se rv e r" tw ierdzi, że w F o re ig n O ffice sk ło n n e je st d o k o m p ro m iso w eg o z a ła tw ien ia sp o ru o m iejsce w R a d zie L ig i aa

fo rm ie p rz y zn a n ia H isz p a n ji o - ra z P o lsce m iejsc n ie sta ły c h n a p rzeciąg trz ec h la t. P rz ec iw te j k o m b in acji w y stą p iła b y p ra w d o p o d o b n ie S zw ecja.

Zloty i Dolar

W czoraj Bank Polski płacił za dolara 7.63 zł.

W obrotach m iędzyban

kowych żądano 7.80

Z G IE Ł D Y Z B O Ż O W E J I Z R Y N K U W A R S Z A W S K IE G O .

Ż y to u trzy m ało się w cen ie 23 zł,, p szen ica w y b o ro w a 44 zł. za jed en k w in tal fran k o W arszaw a.

D la m ąk i p szen n ej tend encja m o c

n iejsza. S p rzed aw an o p szen n ą w y b o ro w ą 0000 p o cen ie 70 d o 73 gr., ży tn ią w y b o ro w ą p o 43 gr., za 1 klg. z d o

staw ą do p iek arn i.

Ja jk a sp rzed aw an o w d etalu p o 15 do 18 gr. za sztu kę.

C en a m ięsa w o ło w eg o i w iep rzo

w ego w d etalu p o szła n iezn aczn ie w g ó rę w sto su n k u d o u b ieg łeg o ty go d nia, S p rzed aw an o w o ło w e p o 2 zł., cielęce 2 zł., w iep rzo w e 2.10 , sch ab 2.80, b o czek 2.20 , sło n inę 2.60 — 2.80.

S e jm o w a K o m isja S p ra w Z a

g ra n ic z n y c h o b ra d o w a ła w d n iu 1 m a rca n a d p ro je k te m u sta w y o ra ty fik a c ji tra k ta tu lo k a rn e ń - sk ieg o . S p ra w ę z re fe ro w ał p o s.

N ie d z ia łk o w sk i (P . P . S .), p ro

sząc o uchwalenie ustawy bez

zmian, p rzy czem p rz e d ło ży ł o b sz e rn ą re z o lu c ję stw ie rd z a ją c ą, iż S e jm u w aża za n ie o d łą c z n e 2 ra ty fik a c ją tra k ta tó w lo k arn eń - sk ich uzyskanie przez Polskę sta lego miejsca w Radzie Ligi Na

rodów.

Z a b rał g ło s n a stę p n ie p o s.

D ąb sk i (S tr. C h ł.), k tó ry d o w o d ził że tra k ta t a rb itra ż o w y p o l

sk o - n iem ieck i n ie zab ezp iecza n a le ż y c ie g ra n ic p o lsko -n iem iec k ich i że lep iej to czy n i o b o w ią

z u jąc y p a k t L ig i N aro d ó w , które?

g o jasn o sfo rm u ło w an e p o sta n o w ien ia tra k ta t a rb itra ż o w y z N iem cam i ra cz e j o słab ia. W ty m sam y m m n iej w ięcej d u ch u p rz em a w ia ł p o s, R u d ziń sk i (W y zw .), P o s. P o s. S tro ń sk i (C h . N .) p o staw ił w n io sek stw ie rd za

jący , że S ejm sto jąc całk o w icie n a g ru n cie tra k ta tu w ersalsk ieg o p a k tu L ig i N a ro d ó w o raz tra k ta tu so ju szn iczeg o z F ra n cją odrzu ca ustawę o ratyfikacji traktatów lokarneńskich, jak o zb ędn y ch . N a w y p a d e k g d y b y k o m isja w n io sek p o w y ższy o d rzu ciła, p o s.

m ff7MML<MmHininiinMwi'iiiiiiiiiMii iiiiiii bhi hih i

[o su m ilffii luli itatz a ddd Mi.

K O W N O , 1.3 (A T E ). D y re k - to rju m k ła jp e d z k ie w y d a w a ło d o ty c h c z a s m ie sz k a ń c o m K ła j

p e d y p a sz p o rty i w izy z a g ra n ic z n e p o b ie ra ją c o p ła ty n a rz ec z k a sy d y re k to rju m . L ite w sk a R a d a M in istró w zn io sła je d n a k te n

Szczęśliwcy! łlle zapominajcie o bszrohotnych!

O d b y ło się p ie rw sze c ią g n ie

n ie w y g ra n y c h se rji Ii-ej p o ż y c z

k i d o laro w ej, k tó ra o b d a rzy ła sz ere g szczęśliw có w d o laram i.

A w ięc p a d ły w y g ran e n a n u m e ry n a stę p u ją c e :

W y g ra n a 4 0 .0 0 0 d o la ró w p a - d ła n a N r. 3 4 1 ,2 4 8 ,

W y g ra n a 8 .0 0 0 d o la ró w p a d ła n a N r. 5 8 2 .2 7 7 .

P o 3 .0 0 0 d o la ró w w y g ra ły o b lig acje za N r. N r. 2 2 7 .9 5 5 5 9 2 .4 1 0 2 5 3 .2 7 9 .

P o 1 .0 0 0 d o la ró w p a d ło n a N r. N r.: 6 3 1 .5 2 3 4 7 9 .7 4 5 5 5 7 .5 8 3 5 1 4 .7 5 6 3 0 3 .5 8 7 .

P o 5 0 0 d o la ró w w y g rały N -ry : 0 6 4 .5 3 0 3 6 9 .4 9 5 1 6 1 .7 1 6 1 5 8 .6 4 8 0 6 8 .3 3 2 0 5 4 .7 1 3 7 4 7 .9 6 6 6 4 2 .6 1 7 9 7 4 .0 4 4 5 5 1 .7 4 7 .

P o 1 0 0 d o la ró w p a d ło n a N -ry :

S tro ń sk i p rz ed k ła d a 2 w n io sk i:) p ie rw sz y z n icn u z ale żn ia w e j

ście w ży cie u staw y o d u zy sk a^

m a p rz e z P o lsk ę sta łe g o m iejsca w R a d z ie L ig i a n ie ja k b y ło w p ro jek c ie ty ix o o d o g ło szen ia u - sta w y ; w a ru g im w n io sk u m ó w ca d o m ag a się stw ie rd z e n ia , że u staw a o ra ty fiu a c ji tra k tató w lo k arn e ń sk ich w n iczem n ie n a - ru sza u sta w y o ra ty fik a c ji trak ta tu w ersalsk ieg o , p a k tu L ig i N a r. o raz u m o w y so ju szn iczej p o lsko - fran c u sk ie j.

P rz em a w ia li n a stę p n ie p o t.

p o s. M a rja n S e y d a (Z . L . N .), p o s. C h aciń sk i (C h . D .), p o s.

B a to r (Z . L . N .), D ęb sk i (P iast) i P e rl (P . P . S .), k tó rz y o św iad czy li się za ra ty fik a c ją trak ta tó w W im ien iu R z ąd u w icem in ister M o raw sk i o św iad czy ł się p rz e

ciw k o w p io sk o m p o s. S tro ń sk ie- g °-

W w y n ik u o b rad w y b ra n o p o d k o m isję w sk ła d z ie p o słó w : re

fe re n t p o s. N ied ziałk o w sk i, S tro ń sk i, C h aciń sk i, S e y d a i D ęb sk i, k tó ra m a z a jąć się o p raco w a n iem zg ło szo n y ch re zo lu c ji i w n io sk ó w . P o d k o m isja m a z ło ży ć sp ra w o zd a n ie p len u m K o m l-j sji n a n a stę p n e m p o sied zen iu,) k tó re w y zn aczo n o n a d zień 2 m arca, g o d z, 12 w p o ł.

zw y czaj p o stan a w iają c, że p a sz

p o rty z a g ra n icz n e d la m ie sz k a ń có w K ła jp e d y m o g ą b y ć w y d a w a n e w y łą c z n ie p rz e z k o w ie ń sk ie M . S . Z . R o z p o rz ą d z en ie to w y w o ła ło o stry p ro te st k ó ł g o s

p o d a rc z y c h w K ła jp e d z ie .

9 8 1 6 4 0 6 8 2 6 7 8 5 4 4 2 8 8 715372.' 4 6 5 5 8 5 8 9 1 0 6 2 3 0 8 0 2 9 1 7 5 4 5 2 1 6 4 8 9 3 0 6 6 7 2 1 1 6 9 0 6 0 8 4 6 8 0 8 6 6 2 8 2 6 0 9 5 2 1 7 6 7 9 3 6 9 3 1 5 5 9 0 4 7 8 2 5 1 2 8 9 3 7 8 0 1 0 2 8 5 6 9 8 3 7 7 0 9 9 5 0 4 9 4 4 9 1 2 9 0 1 0 9 3 2 0 8 8 0 61 6 3 2 4 2 2 1 1 9 6 7 4 9 0 4 2 3 7 0 5 5 2 0 4 2 4 2 1 5 6 6 7 4 7 6 8 4 0 4 2 6 4 1 4 0 0 4 5 0 1 4 0 9 1 1 0 0 6 2 0 6 9 1 2 8 8 4 9 9 1 1 9 0 9 3 2 9 4 8 9 6 1 5 6 1 2 9 6 0 3 9 0 2 6 7 1 3 9 0 8 5 4 5 1 3 8 3 3 9 0 0 1 7 5 6 2 9 0 4 0 3 7 0 8 6 9 4 8 7 1 1 1 2 1 3 8 2 1 8 7 0 7 0 4 5 0 1 6 5 9 7 4 8 0 7 7 2 0 9 1 5 9 157521 183811 0 1 6 3 4 5 6 2 0 7 1 6 2 5 4 8 0 0 0 6 6 2 6 2 0 9 6 1 2 0 3 6 1 9 7 0 9 7 4 1 1 8 0 7 6 1 4 8 3 9 3 9 3 7 3 4 8 8 5 2 6 4 4 4 1 8 5 7 7 2 6 5 9 2 8 0 9 5 6 6 7 2 3 5 1 6 6 8 8 6 1 0 0 7 0 6 4 7 5 4 6 3 8 1 0 9 7 6 8 4 1 2 1 4 2 4 6 4 2 8 2 7 2 0 7 1 2 5 7 8 5 5 2 5 9 1 8 6 1 7 0 6 4 3 3 2 9 0 0 2 5 2 4 9 6 6 6 6 6 6 0 3 .

(2)

Morfino monorOia ^{biilj pft!}

SRQPONMLKJIHGFEDCBA

N a ró d p o ls k i p rz e ż y w a o b e c n ie n ie b e z p ie c z n ą d o b ę „ p rz e - w a rto ś c io w y w a n ia ' s w o ic h w a r

to ś c i u s tro jo w y c h . D o tk n ię ty w n a jis to tn ie js z y c h s z c z e g ó ła c h .s w e g o p a ń s tw o w e g o b y to w a n ia ,

■b o w s p ra w a c h g o s p o d a rc z y ch , a d m in is tra c y jn y c h i t. d .—s z u k a p o w o d ó w n ie d o m a g a ń , s z u k a w in n y c h , i z n a jd u je je — w w a d a c h u s tro ju p a ń stw o w e g o , w w a d a c h n a s z e j k o n s ty tu c ji, w fo r m ;e rz ą d ó w .

J e s t s p o ro ta k ic h u m y s łó w , k tó re , u p ra s z c z a ją c z a g a d n ie n ie , m ó w ią : R e p u b lik a p ro w a d z i n a s d o z g u b y ! i p rz e z p ro s te p rz e c i- w ie ń stw o p o ję ć, s z u k a ją w y b a w ie n ia w ,« m o n a rc h ji,,,

W ła d z a d la k ró la d z ie d z ic z n e g o — a z k ró le m P o ls k a ro z ro ś n ie s ię i s p o tę ż n ie je !

T u i o w d z ie w z n ę k a n e m i z m ęc z o n e m s p o łe c z e ń s tw ie h a s ło ta k ie z n a jd u je n a w e t p e w ien p o s łu c h . W s z a k c h o ry n ie ra z n a js z k o d liw s z e j n a w e t c h w y ta s ię n a rk o z y , je śli c h o ć c h w ilo w ą p rz y n o si m u u lg ę ,

W ra c jo n a ln e m je d n a k le c z nictwie p o lity c z n e m n ie m o ż n a poprzestawać na n a rk o z ie : trz e t a s z u k a ć z a s a d n ic z y c h p o w o - 5 d ó w c h o ro b y i le c zy ć ją g ru n to w n ie , ro z są d n ie , m e to d y c z n ie .

Monarch ja czy republika — je s t to z a g a d n ie n ie fo rm y i ty lk o fo rm y . Z a ró w n o m o n a r- c h ja ja k i re p u b lik a m o g ą b y ć fo rm a m i b e z tre śc i, p ła sz c z a m i p a z g n iliź n ie , k o lu m n a d a m i

p r z e d ś m ie tn ik ie m ,

R o s ja b y ła m o n a rch ją d z ie d z ic z n ą i — u p a d ła , $ t. Z ie d n o - (cz o n e A m e ry k i n ig d y n ie p rz e - Iż y w a ły d re sz c z y k ó w k o ro n a c y j

n y c h — i s ą d z iś p ie rw s z ą p o tę g ą ś w ia ta .

W A n g lji m o n a rc h a je s t fig u rą

Co inni

K a rn a w a ł s ię s k o ń c z y ł: m a s k i s p a d ły !

I w te j p o s ę p n e j, ś le d z io w a te j, jp o s tn o - ż a ło b n e j a tm o s fe rz e

„Warszawianka*’,^ w p ro w a d z a n a p o rz ą d e k d z ie n n y ... k ró la p o l

s k ie g o .

N ie p y ta jc ie , lu d z ie , k to o n ? D o ty c h c z a s w ia d o m o ty lk o , ż e m a b y ć d z ie d z ic zn y . I ta k o ro n a k ró le w sk a m a b y ć k o ro n ą d z ie ła re fo rm y u s tro ju p o lity c z n e g o , b o w ie m

n ie m o ż e to się s ta ć p rz e z d o ra ź n e rz u c a n ie h a s ła , le c z ty lk o w m ia rę m o ż n o śc i o p a rc ia w ła d z y k ró la u n a s o rz e c z y w is te w a ru n k i i o u s p o s o b ie n ie s p o łe c z e ń s tw ^ . N a p rz ó d — re fo rm y , a d o p ie ro

u k o ń c a d ro g i k u te m u c e lo w i z m ie rz a ją c e j, je st p rz y w ró c e n ie u n a s d z ie d z ic z n e j w ła d z y K ró la . W ię c n ie „ z a ra z te ra z ", je n o

„ z a ra z p o te m " ,

P . p ro f. S tro ń s k i b e z m a s k i o ś w ia d c z a , ż e

S tro n n ic tw o C h rz .-N a r. b ę d z ie c z y n n ie w s p ó łd z ia ła ło w tw ó rcz y m ro z w o ju te j m y śli, a w ta k ie m p o j

m o w a n iu je j n ie b ę d z ie w s p o łe c z e ń s tw ie o d o s o b n io n e.

Z o b a c z y m y !

„ K u rje r W a rsz a w s k i" p rz y n o s i o m ó w ie n ie a rty k u łó w D r.

S h a d w e lla w „ T im e sie " o p ra k ty c z n y m s o c ja liz m ie p o w o je n n y m . M . in . w N ie m c z e c h s o

cjaliści

d e k o ra c y jn ą i A n g lja je s t p o tę g ą s p o łe c z n ą , p o lity c z n ą i g o s p o d a r c z ą , W ło c h y s ą m o n a rch ją , i g d y b y n ie M u s s o lin i, k tó ry ru s z to w a n ie m d y k ta tu ry p o a p a rł tro n rz y m sk i — Ita lja b y ła b y trz e c io - rz ę d n e m p a ń stw e m w E u ro p ie .

P rz y k ła d ó w d o ś ć l

M ó w ią o n e w y ra ź n ie ; w s p o łe c z e ń s tw a c h d o jrz a ły c h n a w e t d e m o k ra c ja re p u b lik a ń s k a je s t d o b rą fo rm ą d z ic z y lu b n ie d b a l

s tw a n a w e t m o n a rc h ja n ie u c z y - m p o tę g ą !

D o T o ls k i k ró la trz e b a b y ,., im p o rto w a ć . B y ła b y to lo te rja — b e z g w a ra n c ji w y g ra n ia w ie l

k ie g o lo su . D z ie d z ic z n a m o n a r- c b ja — a ta je d y n ie je s t lo g ic z

n a ! — m p g la b y się s ta ć c h ro n ic z n e m z a p a le n ie m m ó z g u .

W y c h o w a w c z y c h fu n k c ji w s p o łe c z e ń s tw ie , k tó re m a z a s o b ą ty s ią c la t d z ie jó w , d y n a s ta z a m o rs k i n ie w y k o n a , b o n a w e t w A lb a n ji M b re to w i to n ie p o s z ło ,..

H a s ło m o n a rc h ji je s t m a n e w re m k o n se rw a ty w n y c h s fe r s p o łe c z n y c h , P o d je g o o s ło n ą d o k o n a łb y s ię p o w ró t d o w ła d z y

„ u ro d z o n y c h *’ i „ s k o lig a c o n y c h * 1.

D e m o k ra c ja s p o łe c z n a w P o l

s c e z łu d z e n ia m o n a rc h is ty c z n e o d rz u c i.

P o w ię k s z a jm y i p o d n o ś m y p o z io m o ś w ia ty i d o b ro b y tu s p o łe c z n e g o . P rz e s trz e g a jm y c z y s to śc i rą k i c h a ra k te ró w . B u d ź

m y p a trjo ty z m , o fia rn y i w y trw a ły , W y k o ń c z a jm y i d o s k o n a lm y n a s z n a p o ły im p ro w iz o r w a n y u s tró j d e m o k ra c ji p a rla m e n ta rn e j.

Z b ę d n ą w ó w c z a s s ta n ie s ię m o rfin a m o n a rc h iz m u , k tó rą ta k z a w z ię c ie p rz e m y c a ją d o n a s ,,., s p e c ja liśc i.

piszą?

n ie w ie d z ie li, ja k p rz y s tą p ić n a w e t d o s p ra w y , u d 5 0 la t ro z w a ż a

n e j i s to su n k o w o n a jła tw ie js z e j:

u s p o łe c z n ie n ia k o p a ln i. Ic h k o m isja (p re z e s K a u ts k y !) p rz y s z ła d o w n io s k u , ż e „ is tn ie ją c y s y s te m p rz e d się b io rs tw a p ry w a tn e g o m u si b y ć u trz y m a n y o b e c n ie , a b y o d b u d o w a ć p ro d u k c ję i h a n d e l" , K a u tsk y is to tn ie u z n a ł, ż e s o c ja liz o w a ć n ę d z y n ie m o ż n a , i d la

te g o w p ro g ra m ie m in im a ln y m h a s ło u p a ń s tw o w ie n ia n ie w y s tę p u je .

T o te ż „ R o b o tn ik " d o s y ć b e z ra d n ie s ta je w o b e c z a g a d n ie n ia m a n k a m e n tó w g o s p o d a rk i k a p i

ta lis ty c z n e j w P o ls c e . P a n B ó g w y s o k o , s o c ja liz a c ja — d a le k o , a tu ty m c z a se m

n a c e n y n a w e t ż y w n o ś c i— u n a s w k ra ju ro ln ic z y m i — n ie s k ła d a

ją się ta k ie n o rm a ln e p rz y c z y n y , ja k k o s z ta p ro d u k c ji i p e w ie n z y s k p ro d u c e n ta , a le c h c iw o ś ć sp e k u la n tó w . T a to z g ra ja , trz y m a ją c ła p y n a n a s z y m ry n k u ż y w n o ś c io w y m i s p o ż y w c ę o d p ro d u c e n ta o d s u w a ją c n a w ie lk ą o d le g ło ść , n a rz u c a n a m c e n y , ja k ie ty lk o c h c e , c h w y ta ją c się k a ż d e g o , n a j

b a rd z ie j o s z u k a ń c z e g o p o z o ru !.., I m y n a to ż a d n e j n ie m a m y r a d y ! I m y się p rz e c iw te m u ro z b o jo w i z u p e łn ie n ie b ro n im y !... P o ja w iły się ty lk o ja k ie ś trw o ż liw e p ró b y w y z n a c za n ia c e n , A le p a s - k a rz e z a o p o n o w a li i u s ta w a o w a l

e c z d ro ż y z n ą ... p o s z ła „ d o a k t" ! C z y w te j s y tu a c ji m o ż n a m ó w ić n a s e rjo o ró w n o w a d z e b u d ż e tu i u n o rm o w a n iu n a s z y c h s to s u n k ó w g o s p o d a rc z y c h ? !

O tó ż — n ie ty lk o m o ż n a , a le n a le ż y ! J e n o — n ie w p ła s z c z y -

Należy temu przyklasnąć i... zacząć tę walkę

od fundamentów!

M in is te r W . R . i O . P . w y d a ł o k ó ln ik d o k u ra to ró w , w k tó ry m w y s tę p u je

przeciwko interwencji posłów, s e n a to ró w i o rg a n iz a c ji n a u c z y c ie ls k ic h w s p ra w a c h p e rs o n a l

n y c h w k u ra to rj a c h i in s p e k to ra ta c h s z k o ln y c h .

W o k ó ln ik u c z y ta m y : „ W s z e l k ie s p ra w y p e rs o n a ln e m u s z ą b y ć z a ła tw ia n e o b je k ty w n ie , n ie z a le ż n ie o d w p ły w ó w i c z y ich k o lw iek in te rw e n c y j, w y łą c z n ie ’ ze względu na dobro szkoły i

dobro sprawy publicznej.

P rz y ro z strz y g a n iu te g o ro d z a ju s p ra w z p o ś ró d k a n d y d a tó w n a w o ln e s ta n o w is k a p ie rw sz e ń s tw o p rz y ró w n y c h w a ru n k a c h w in n i m ie ć c i, k tó rz y n ie u c ie k a li się d,.

ż a d n y c h p ro te k c ji i n ie s z u k a li p o p a rcia i w s ta w ie n n ic tw a u s tro n n ic tw lu b ró ż n y c h o rg a n i

z a c ji" . P o z a te m o k ó ln ik p o le c a b a d a ć b e z s tro n n ie s k ie ro w y w a n e d o w ła d z s z k o ln y c h z a ż a le n ia c z ło n k ó w c ia ł u s ta w o d a w c z y c h .•

in s ty tu c ji o ś w ia to w y c h , s p o łe c z n y c h , p o lity c z n y c h i n a u c z y c ie l

sk ic h .

Z g a d z am y s ię z u p e łn ie z w y w o d a m i p . m in istra , ż e sta n o - w isk a w s z k o ln ic tw ie p o w in n y b y ć o b s a d z a n e

jedynie na podstawie kwalifi

kacji osobistych i naukowych a n ie n a p o d s ta w ie k lu c z a p a r

ty jn e g o .

Syndykaty franc, atakują Polaków

C ię ż k i je st lo s ro b o tn ik ó w p o i s k icii w e F ra n c ji.

S k a z a n i n a d łu ż sz y p o b y t w w ę g lo w o -p rz e m y sło w y c h o k rę g a c h F ra n c ji, d b a ją o z a c h o w a n ie s w ej o d rę b n o śc i n a ro d o w e j.

T w o rz ą w ię c w ła sn ą o rg a n iz a c ję n a ro d o w o -z a w o d o w ą

Z w ią z e k R o b o tn ik ó w P o ls k ic h . W z w ią z k u ty m d u ż ą , p rz o d o w n ic z ą ro lę o d g ry w a

b . w o je w o d a p o m o rsk i, B re js k i,

z a słu ż o n y w ie lo le tn i d z ia ła c z ro b o tn ic z y w W e stfa lji, z a h a rto w a n y o b ro ń c a d u c h a ro b o tn ik a p o ls k ie g o o n g iś w z a le w ie n ie m ie ck im , d z iś — n a e m ig ra c ji fia n c u s k ie j.

W y c h o d z i w L ille

„ W ia ru s P o ls k i" ,

s z ta n d a r w e stfa ls k ie g o g ó rn ik a p o la k a , rz u c o n e g o d z iś d o F ra n

c ji- , . . ,

C e n tra listy c z n ie i z a b o rc z o n a s tro jo n e

s y n d y k a ty ro b o tn ic z e fra n c u s k ie n ie m o g ą s tra w ić Z w ią z k u P o l

s k ie g o .

N ie to le ra n c ja s o c jalis ty c z n o -k o -

ź n ie a d m in is tra c y jn y c h a k t i d e k re tó w . A p rz y n a jm n ie j — n ie w y łą c z n ie !

Z m o w ie p ro d u c e n ta i p o ś re d n ik a p rz e c iw s ta w ić n a le ż y z o r

g a n iz o w a n y ś w ia t s p o ż y w c y ; to s ię n a z y w a ... k o o p e ra ty w a !

M ięd z y p o s ę p n ą rz e c z y w is to ś c ią k a p ita listy c z n e g o „ d z iś " a n ie z is z c z a ln e m m a rz e n ie m s o cja lis ty cz n e g o „ ju tro " s ta n ą ć m u si w ie lk ie ro z u m n e i s iln e s p ó ł

d z ielc z e „ d z iś" .

W te d y n ie b ę d z ie m y n a p ó ł z ro z o a c z ą m ó w ili „ i m y n a to ż a d n e j ra d y n ie m a m y ".

4 —m o l.

S z c z e g ó ln ie w a ż n y m s ta je się p o s tu la t s p ra w ie d liw o śc i i s łu s z

n o śc i w s z k o ln ic tw ie p o w s z ec h - n e m ,

S z k o ła p o w sz e c h n a d e c y d u je c z ę sto o o b lic z u m o ra ln e m d z iee k a n a c a łe ż y c ie . D la o p in ji p u b licz n e j n ie m o ż e b y ć w ię c rz e c z ą o b o ję tn ą ,

kto będzie kształtował duszę przyszłego obywatela,

k tó ry b ę d z ie k ie d y ś p o w o ła n y m flo d e c y d o w a n ia o lo s a c h O jc z y

z n y .

K a ż d y n a u c z y c ie l, k tó ry p o s ia d a o d p o w ie d n ie w y m o g i u sta -, w o w e m u s i m ie ć z a g w a ra n to w a n ą p e w n o ść , ż e je d y n ie p rz e m a w ia ć z a n im b ę d ą

świadectwa, stwierdzające odpo

wiednie przygotowanie a n ie p ro te k c ja o s ó b w p ły w o w y c h .

S ą d z im y je d n a k , ż e w ła ś c i

w y m ro z w ią z a n ie m k w e s tji p o w i n ie n b y ć n ie z a k a z p ro te k c ji, le cz z b ę d n o ść je j p rz e z o d p o w ie d n ią o rg a n iz a c ję w ła d z s z k o ln y c h i n a le ż y te o b s a d z e n ie s ta n o w is k in s p e k to rsk ic h .

D o o b e c n y c h p rz e p isó w p ra w n y c h , o b o w ią z u ją c y c h w te j d z ie d ż in ie i d o s ta n u fa k ty cz n e g o , k tó ry s ię n a ic h p o d s ta w ie u - k s z ta łto w a ł, p o w ró c im y n ie b a w e m .

E. S.

m u n is ty c z n a je s t w s z ę d z ie je d n a k o w a ,

W k o ń c u s ty c z n ia r. b . „ L a T rib u n e " , o rg a n s y n d y k a tu g ó r

n ik ó w , n a p a d la n a Z w ią z e k w n a jo s trz e js ze j fo rm ie , z a rz u c a ją c p o lsk ie j o rg a n iz a c ji

n a jp o tw o rn ie js z e rz e c z y , d o p o s łu g w y w ia d o w c z y c h p rz y p o lic ji w łą c z n ie .

Z w ią z e k P o ls k i z a p ro te s to w a ł p rz e c iw ty m n a p a ś c io m , d e k la ru ją c , ż e o b c a m u je s t'

w s z e lk a m y ś l z w a lc z a n ia s y n d y k a tó w fra n c u s k ic h , ż e b ę d z ie b ro n ił s w o jej n a ro d o w e j o rg a n i

z a c ji, a le

p ra g n ie n a w ią z a ć łą c z n o ść z s y n d y k a ta m i

i w s p ó łp ra c o w a ć n a z a sa d z ie

„ ró w n i z ró w n y m i" .

R a d a N a c z e ln a Z w ią zk ó w i S to w a rz y sz e ń P o ls k ic h w e F ra n c ji p o p a rła to s ta n o w isk o ro b o tn ik ó w — p o la k ó w , a k c e n tu ją c d o b rą w o lę lo ja ln e g o s z a n o w a n ia s to su n k ó w fra n c u s k ic h . N ie p o ro z u m ie n ie je d n ak trw a d a le j. S o c jaliś c i fra n c u s c y w a l

c z ą d a le j p rz e c iw s a m o d z ieln e j p o ls k ie j o rg a n iz a c ji, u s łu ją c te rro re m m o ra ln y m i fiz y cz n y m w tło c z y ć p o ls k ich e m ig ra n tó w w ra m y k la so w y c h o rg a n iz a c ji fra n c u s k ic h .

•• N a sz y m e m ig ra n to m p rz y p o m in a ją s ię

c z a s y w e stfa ls k ie , g d y to s a m o ro b ili n e m ie c c y s o c ja liśc i. S o c ja liś c i s ą z a w s z e je d n a c y — i z a w sz e p rz e c iw P o lsc e .

T o z n a m ie n n e !

Żądajcie wsiędzie .GŁOSU CODZIENNEGO”.

M in iste r S p ra w Z a g r. J u g o - s ła w ji D r. N in c z ic z o d w ie d z i) R z y m i P a ry ż .

P o w s z e c h n ie s ą d z ą , ż e D r. N in c z ic z m o ż e z o s ta ć w y b ran y n a p rz e w o d n ic z ą c e g o n a jb liż s ze g o Z g ro m a d z e n ia L ig i N a ro d ó w i c h c e p rz e d te m z a s ię g n ą ć in fo r

m a cji i w y s o n d o w a ć o p in ję o b u ty c h rz ą d ó w w ró ż n y c h a k tu a l

n y c h s p ra w a c h , s z c z e g ó ln ie n o w y c h k a n d y d a tu r d o R a d y L ig i N a ro d ó w .

M u s so lin i p rz y ją ł N in c z ic z a n a d z w y c z a j s e rd e c z n ie . P o d o b n o b y ła m o w a n a w e t o tra k ta c ie p o lity c z n y m i w o jsk o w y m m ię d z y W ło c h a m i a J u g o sła w ją .

Pożyczka dla Niemców

F irm a a m e ry k a ń s k a H a rris F o rb e s e t C o . u d z ie liła p o ż y c z k i 1 5 m il j o n ó w d o la ró w (o k o ło 1 1 0 m ilj. z ło ty c h ) d la z rz e sz e n ia m ia st n ie m iec k ic h , k tó ry c h o k o ło 3 0 0 0 w ty m c e lu s ię z o rg a n iz o . w a ło .

P e rtra k ta c je b y ły p ro w a d z o n e o d ro k u z a p o ś re d n ic tw e m N ie m iec k . M in is te rs tw a S k a rb u .

P o ż y c z k a je s t g w a ra n to w a n a o b lig a c ja m i b e z p o ś re d n io w y d a - n e m i p rz e z n ie m ie c k ie K a s y O s z cz ę d n o ś c i, o p ro c e n to w a n e m i 7 o d s ta i p ła tn e m i w 1 9 4 7 ro k u , i w o ln o ją z u ż y ć ty lk o n a ro z b u d o w ę p rz e d s ię b io rs tw d o c h o d o w y c h , ja k g a z o w n ie , e le k tro w n ie w o d o c ią g i i t. p .

A rm eńczycy w Syrji

W S y rji a re sz to w a ły w ła d z e fra n c u s k ie 1 2 A rm e ń c z y k ó w , p o s ą d z o n y c h o ra b u n e k i p rz y te j o k a z ji w y k ry to z o rg a n iz o w a n y ju ż o d d z ia ł A rm e ń c z y k ó w , z ło ż o n y z 6 0 0 u z b ro jo n y c h o c h o tn i

k ó w .

L ic z n i A rm e ń c z y c y z ro d z in a

m i u c ie k a ją z D a m a s z k u i A le p p o w s tro n ę B e jru tu n a d m o rz e , o b a w ia ją c s ię p rz e ś la d o w a ń .

lotnictwo angielskie

P o m im o z m n ie jsz e n ia o g ó ln e g o b u d ż e tu n a lo tn ic tw o w b ie ż ą

c y m ro k u o 5 p ro c ., to p rz e c ie ż w y d a tk i n a p o p a rc ie lo tn ic tw a h a n d lo w e g o z n a c z n ie p o d n ie sio * n o i u trz y m a n o n a p o p rz e d n ie ) w y s o k o ś c i.

B u d ż e t lo tn ic tw a w o g ó le w y n o si o k o ło 8 0 0 m il jo n ó w z ło ty c h . R ó w n a s ię to w ię c p o ło w ie c a łe g o p o ls k ie g o b u d ż e tu p a ń s tw o

w e g o . ,

Fraszki aktualne Czyja się twarz nie rozaniela, gdy na nią spojrzy słodko Hela?

Kto z mężczyzn przy siądź się ośmieli,

że się nie kochał w jakiejś Heli?

Eh! Co tu gadać! Sprawakrótka!

Panna, mężatka, czy rozwódka, a choćby wdówka, gdy jest Helą do stóp jej serca wnet się ścielą, a choć je depcze — budzi dre»

szcze

tak, iż się błaga: — Ileluś!

Jeszcze!"

Więc w dniu słodkiego Hel imię nia

t. p. im z serca śle życzenia!

Niech każda Hela los zwycięża, gdy nie ma, niechaj znajdzie

męża

i niech, posłuszna woli bożej, światu następnych He! przy

sporzy!

i. P -