Dodatek do „Głosu Wąbrzeskiego” Wąbrzeźno, PONMLKJIHGFEDCBAd n ia 2 7 c z e r w c a 1 9 3 5
Nr. 17 DODATEK POŚWIĘCONY SPRAWOM ROLNICZYM ORGAN T.R.P R o k III
KOMUNIKm T.R.P.
Komunikat 133 I
Z N A C Z E N I E Z N I Ż K I O P Ł A T Z A S C A L E N IE G R U N T Ó W I Z N O S Z E
N I E S Ł U Ż E B N O Ś C I.
W ty c h d n ia c h ja k , ju ż d o n o s ili
ś m y , m in . r o ln ic tw a i r e fo r m r o ln y c h w y d a l r o z p o r z ą d z e n ie , o b n iż a ją c e s ta w k i o p ła t z a s c a le n ie g r u n tó w i z n o s z e n ie s łu ż e b n o ś c i o r a z z a k o p je p la n ó w p o m ia r o w y c h .
R o z p o r z ą d z e n ie to je s t w a ź n e m l p o s u n ię c ie m w z a k re s ie p r a c n a d p r z e b u d o w ą u s tr o ju r o ln e g o . W y s o k ie s to s u n k o w o k o s z ta o r a z w n a s tę p s tw ie ic h , u c ią ż liw e z a d łu ż e n ie g o s p o d a rs tw s c a lo n y c h , b y ło n ie w ą tp liw ie h a m u l
c e m d la p r z e p r o w a d z e n ia te j a k c ji w b a r d z ie j in te n s y w n e m te m p ie . O m a w ia n e r o z p o r z ą d z e n ie o c e n ia ć r ó w n ie ż m o ż n a ja k o lo g ic z n e n a s tę p s tw a d e k r e tó w o d d łu ż e n io w y c h . P o lo w ic z - n e m b o w ie m z a ła tw ie n ie m s p r a w y b y ło b y p r z e p r o w a d z e n ie o d d łu ż e n ia b e z r e d u k c ji o p ła t b ie ż ą c y c h .
W m y ś l n o w e g o r o z p o r z ą d z e n ia o - p ła ty z a s c a le n ie , z p o m ia re m s ta r e g o s ta n u p o s ia d a n ia , u s ta lo n e z o s ta ły z a le ż n ie o d d z ie ln ic y (5 s tr e f ) o d 1 8 z ł.
n a W ile ń s z c z y ź n ie d o 4 0 z ł. w W ie lk o - p o ls c e — a b e z te g o p o m ia r u o d 1 3 z ł.
d o 2 5 z ł. w s to s u n k u d o 1 h e k ta r a g r u n tu . P o d o b n ie o b n iż o n e z o s ta ły o - p ła ty z a z n ie s ie n ie s łu ż e b n o ś c i, p r z y - c z e m g o s p o d a r s tw a p o n iż e j 1 5 h a z u p e łn ie s ą o d n ic h z w o ln io n e . O p ła ty t a k z a s c a le n ie g r u n tó w ja k i z a z n o s z e n ie s łu ż e b n o ś c i m o ż n a o b e c n ie r o z ło ż y ć n a p ię ć r a t r o c z n ie , a n ie n a tr z y , ja k d o ty c h c z a s ; n a to m ia s t d la u c z e s t
n ik ó w s c a le n ia , k tó r z y p r z e n o s z ą b u d y n k i, te r m in p ła tn o ś c i p ie r w s z e j r a ty b ę d z ie m ó g ł b y ć o d r o c z o n y n a je d e n r o k . D a ls z ą w a ż n ą z m ia n ę , k tó
r ą w p r o w a d z a r o z p o r z ą d z e n ie je s t to , ż e p ła tn o ś c i r o z ło ż o n e n a r a ty n ie b ę d ą p o d le g a ć o p r o c e n to w a n iu , p o d c z a s g d y u p r z e d n io p o b ie ra n o o d n ic h 4 % . W p e w n y c h w y p a d k a c h , ja k w r a z ie w y k a z a n ia n ie z a m o ż n o ś c i p ła t
n ik a , g d y s u m a n a le ż n o ś c i n ie p r z e k r a c z a 1 Ó z ło ty c h i t. p ., m o g ą b y ć u - d z ie la n e z w o ln ie n ia o d o p ła t. P o d a n ia o z w o ln ie n ie w in n y b y ć k ie ro w a n e d o w ła ś c iw e g o s ta r o s ty .
N a le ż y n a d m ie n ić , ż e p r z y ta k o b n iż o n y c h o p ła ta c h z a s c a le n ie g r u n tó w o r a z p r z y s to s o w a n iu z w o ln ie ń o d u d z ia łu w o p ła ta c h , n ic p r z e w id u je s ię o c z y w iś c ie p o k r y c ia w p e łn i p r z e z u c z e s tn ik ó w s c a le n ia f a k ty c z n y c h k o s z tó w p r z e p ro w a d z e n ia te j a k c ji.
Komunikat 134
IZBA ROLNICZA WOBEC PIL NYCH ZAGADNIEŃ ROLNICTWA
POMORSKIEGO
W d n iu 1 4 c z e r w c a b r . o d b y ło s ię p o d p r z e w o d n ic tw e m p . d r K a z im ie r z a T e m p s k ie g o o r a z p . p r e z e s a J a n a Ś lą s k ie g o p o s ie d z e n ie K o m is ji E k o n o m ic z n e j P o m o r s k ie j I z b y R o ln i
c z e j w o ib e c n o ś c i p . p r e z e s a D o n im ir- s k ie g o i i d y r e k to r a P . I. R . p . W . D y - k ie r a , n a k tó r e m o m a w ia n e b y ły s z c z e g ó ln ie a k tu a ln e s p r a w y g o s p o d a r c z e , d o t. r o ln ic tw a p o m o r s k ie g o .
W s z c z e g ó ln o ś c i p . d y r . G o tto w t p r z e d s ta w ił z e b r a n y m s y tu a c ję , ja k a p o w s ta ła w z w ią z k u z w y s tą p ie n ie m w o je w ó d z tw p o łu d n io w y c h z m e - m o r ja łe m o p r z e s u n ię c ie k o n ty n g e n tó w b u r a c z a n y c h z z ie m z a c h o d n ic h n a p o łu d n ie . K o m is ja E k o n o m ic z n a w y p o w ie d z ia ła s ię p r z e c iw p r z e s u n ię c iu k o n ty n g e n tó w b u r a c z a n y c h z
z ie m z a c h o d n ic h i p o s ta n o w iła z w r ó c ić s ię d o w ła d z c e n tra ln y c h z m e - m o r ja łe m o p o d w y ż s z e n ie o b e c n e g o k o n ty n g e n tu c u k ro w e g o P o m o r z a d o w y s o k o ś c i z r o k u 1 9 2 8 /2 9 o ira z p r z e c iw s ta w ić s ię p o s tu la to m , w y s u w a n y m p r z e z m a ło p o ls k ie o r g a n iz a c je r o ln ic z e . K o m is ja s tw ie r d z iła , ż e p o s tu la ty m a ło p o ls k ic h o r g a n iz a c y j r o l
n ic z y c h s ą n ie u z a s a d n io n e n ie ty lk o z p u n k tu w id z e n ia r e g jo n a ln y c h in te
r e s ó w w o je w ó d z tw a p o m o r s k ie g o ^ a le ta k ż e p o d k ą te m w id z e n ia d o b r a c a łe g o r o ln ic tw a p o ls k ie g o .
V \ z w ią z k u z u s ta w ą o k la s y f i k a c ji g r u n tó w ' d la p o d a tk u g r u n to w e g o o r a z z w ią z a n ą z n ią s p r a w ą p o d z ia łu P a ń s tw a n a o k r ę g i e k o n o m ic z n e , K o m is ja u s ta liła k r y te r ja , w p ły w a ją c e n a z a lic z e n ie p e w n e g o o k r ę g u d o w y ż s z e j lu b n iż s z e j g r u p y p o d a tk o w e j. S p r a w ę z a s z e r e g o w a n ia p o s z c z e g ó ln y c h r e jo n ó w d o o k r ę g ó w e k o n o m i
c z n y c h p o s ta n o w iła r o z w a ż y ć p o u z g o d n ie n iu s p r a w y o k r e ś le n ia z a s a d e k o n o m ic z n y c h z W ie lk o p o ls k ą I z b ą R o l
n ic z ą i o r g a n iz a c ja m i r o ln ic z e m i.
P . D r E s d e n - T e m p s k i z a p o z n a ł z e b r a n y c h z s y tu a c ją , ja k a s ię w y tw o r z y ła w z w ią z k u z e s p a d k ie m g u ld e n a g d a ń s k ie g o o r a z w p r o w a d z e n ie m p r z e z S e n a t G d a ń s k i o g r a n ic z e ń d e w iz o w y c h .
K o m is ja E k o n o m ic z n a s tw ie r d z iła (’b r a k k la u z u l w a lo ry z a c y jn y c h w u - k ła d z ie p o ls k o - g d a ń s k im z 6 . V I I I . 3 4 r. W r a z ie d a ls z e g o s p a d k u g u ld e n a g d a ń s k ie g o m o ż e to n a r a z ić d o s ta w c ó w p o ls k ic h n a r y n e k g d a ń s k i n a d a l
s z e s tr a ty . K o m is ja p r z y ję ła d o w ia d o m o ś c i p o c z y n io n e ju ż w te j s p r a w ie p o s u n ię c ia i k r o k i. O d n o ś n ie o g r a n i
c z e ń d e w iz o w y c h , w p r o w a d z o n y c h p r z e z S e n a t G d a ń s k i, K o m is ja E k o n .
dom agała się uproszczenia procedury przydzielenia dew iz dostaw com pol
skim zarów no za produkty kontyngen
tow e, jak i nieskontyngentow ane.
W zw iązku z zam ierzoną zm ianą statutu G iełdy Zbożowo - low arow ej w B ydgoszczy, K om isja w y pow iedzia
ła się za utrzym aniem K urji Rolniczej, w której byłaby reprezentow ana Izba R olnicza.
Szczególne zainteresow anie ze stro
ny członków K om isji w yw ołało zaga
dnienie nadm iernych opłat targow ych i rzeźnianych, które zreferow ał p. na
czelnik m gr. G łębow icz. K om isja po
stanow ili! stanow czo dom agać się ob
niżenia tych opłat i skreślenia dodat
ków pobieranych do tych opłat na rzecz bezrobotnych w m iastach.
Zarząd Pom orskiej Izby Rolniczej na posiedzeniu odbytem w tym sam ym dniu, po posiedzeniu w całości zaak
ceptow ał uchw ały K om isji Ekonom icz
nej.
Komunikat 155
W SPRAWIE OZNACZENIA PO
CHODZENIA NIEKTÓRYCH TO WARÓW KRAJOWYCH W WE- WNĘTRZNYM HANDLU DETA
LICZNYM.
W edług rozporządzenia R ady M i
nistrów z dnia 21. grudnia 1927 r. j ka.
na każdym tow arze z kategoryj, w y-, L Przepisy porządkowe dla obór szczególnicnych z art. 2 tego rozpo-1 1. O borę należy utrzym y w ać w
rządzenia, który* m . i. w ym ienia' czystości przez częste jej bielenie środki — odżyw cze oraz tow ary spo-! (nie rzadziej niż 2 razy do roku), — źy^cze, sprzedaw ane w opakow aniu (czyszczenie żłobów i chodników , usu- w inny być um ieszczone następujące w anie naw ozu i odpływ* g^r^rV i dane:
1) nazw*a firm y przedsiębiorstw a
naw ozu i odpływ* gnojów ki
w ytw órczego w zgl. przetw órczego;
2) jego siedzdja głów na (m iejsco
w ość) firm y.
5) m iejsce fabrykacji tow aru w kraju, o ile tow ar został w yproduko
w any nie w m iejscu siedziby głów nej przedsiębiorstw a.
Pow yższe dane m ożna um ieszczać na etykietach lub, o ile tow ar jest oddaw any do sprzedaży bez opako
w ania, na sam ym tow arze.
N ie stosujący się do podanych przepisów podlegają karze po m yśli ustaw y o zw alczaniu nieuczciw ej konkurencji. —
Komunikat 156
D O ZÓ R N A D M LEK IEM R ozporządzenie M in. O pieki Spo
łecznej z dnia 9 grudnia 1932 r. o do
zorze nad m lekiem , reguluje w arun
ki produkcji m leka i jego przetw o
rów . Postanow ienia tego rozporzą
dzenia w szeregu przepisów staw ia
ją w ym agania rolnikom co do utrzy
m ania obór, pom ieszczeń do przecho
w yw ania m leka, naczyń i przyrzą
dów .
Pożądanem jest przeto, aby rolni
cy w dążeniu do produkcji m leka hi
gienicznego, zapoznali się i zastoso
w ali podane w skazów ki, a tem sam em podnieśli jakość w ytw arzanego m le-
żego pow ietrza. ।
3) O kna w oborze należy utrzy
m yw ać czysto, przez częste m ycie, by um ożliw ić dostęp do obory św ia-
■ tłu dziennem u i słonecznem u, św iatło I bow iem jest koniecznym w arunkiem i zdrowia.
4) Przed zam iataniem skrapiać chodniki w odą, m niej będzie się u- nosić kurzu w oborze.
5) K row y należy utrzym ać w czy
stości, codziennie czyścić je zgrzeb
łem i szczotką, szczególnie iył i ogon.
6) N ie należy używ ać paszy, lub ściółki zapleśniałej i stęchłej, zm a
rzniętej i nadpsutej.
7) D o pojenia należy używ ać w o
dy’ czystej, i odpow iedniej tem pera
tury, zazim na jest niezdrow a, za- ciepła źle gasi pragnienie.
8) należy7 tępić pasożyty, szczury, m yszy i inne szkodniki, bo są one roz
nosicie! am i zarazy.
9) Z bydłem należy obchodzić się łagodnie, w oborze w inien panow ać spokój i cisza.
10) W oborze należy utrzym yw ać um iarkow aną tem peraturę (12 — 15°
C.) ciepła obora zaoszczędza paszę, zacicpla rozdelikaca bydło.
Z uw agi na to, że za dostarczanie do m leczairni czy sprzedaży mleka zanieczyszczonego, w’ym ierzono kil
ku rolnikom w naszem pow iecie dość w y-górow ane kary, przeto zw raca się uw agę na pow yższe zarządzenie.
ZA ZARZĄD T. R. P.
(—) Wł. Klimek, prezes (—) J. Ewertowski, instruktor (ścieki kryte).
2. O borę należy przew ietrzać sta
rannie, bydło potrzebuje w iele św ie- i
Rządowy projekt ustawy o reformie podatku gruntowego
.W „R O L N IK U“ om ów iliśm y usta
w y z dnia 26 m arca br. o klasyfikacji gruntów* dla podatku gruntow ego i zaznaczyliśm y, jak w*ażną i żyw *otną dla rolników* i sam orządu terytorjalnego jest rów nież spraw a reform y* w ym iaru podatku gruntow ego w* Polsce, która jest krajem w ybitnie rolniczym — o 70% ludności osiadłej na roli. Sejm stanął na stanow isku, że należy* najpierw * przygo
tow ać podstaw y* reform y przez przeprow adzenie klasyfikacji gruntów*, a dopiero później uchw alić ustaw ę o sam ym podatku gruntow*y*m, ustaw ę, któ- raby w sposób spraw iedliw y, rów nom ierny* i pra- w idłow y ujęła obciążenie podatkow *e poszczegól
nych gospodarstw * rolnych. Jakkolw iek przeto pro
jekt rządow*y* nie stał się ustaw*ą, w części sw ej o re
form ie w ym iaru podatku gruntow ego, jest rzeczą konieczną i celow ą zastanow ić się nad nim , prze
prow adzić dyskusję i zgłosić zaw *czasu rzeczow*e uw agi.
Jak już pisaliśm y podatek gruntow y pobierany
jest na podstaw *ie ustaw państw zaborczych, a czte
ry system y praw ne przestarzałe, niedostosow ane do zupełnie now ych w arunków* politycznych i ekono
m icznych odrodzonego Państw a utrudniają w po- w*ażnej m ierze spełnienie przez obyw ateli obow iąz
ku płacenia danin publicznych, z drugiej zaś strony czynią prace adm inistracji państw ow ej i sam orzą
dow ej trudną, uciążliw *ą i nieracjonalną. Trzeba jeszcze podkreślić, że w szystkie inne podatki pań
stw ow e opierają się na zasadzie jednolitych ustaw i przepisów * dla całej R zeczypospolitej — choć prze
cie podatek gruntow y jest jednym z w ażniejszych.
Jak na tle dotychczas obow iązujących ustaw i prze pisów w *ygląda w ym iar podatku gruntow ego, zilu
strujem y przykładam i, zaczerpniętem i z uzasadnie
nia rządow ego do projektu ustaw y.
„B rak jednolitości w system ie opodatkow ania pow *oduje w konsekw encji nierów nom ierność w ob
ciążeniu podatkiem gruntow ym gospodarstw rol nych w poszczególnych dzielnicach.
— 3 —EDCBA
D l a u w i d o c z n i e n i a w s p o m n i a n e j n i e r ó w n o m i e r - n o ś c i p r z y t a c z a s i ę k i l k a p r z y k ł a d ó w : n p . p r z e c i ę t n e o b c i ą ż e n i e 1 h a u ż y t k ó w r o l n y c h w p o w . l i p n o w - s k i m w y n o s i 3 , 4 4 z ł , w p o w i e c i e r y p i ń s k i m 3 . 6 0 z ł , w s ą s i a d u j ą c y c h z a ś z n i e m i : p o w i e c i e w ą b r z e s k i m o b c i ą ż e n i e t o s t a n o w i 6 . 8 0 z ł , w p o w i e c i e t o r u ń s k i m 7 , 8 1 z ł , w p o w i e c i e n i e s z a w s k i m p r z e c i ę t n e o b c i ą ż e n i e w y n o s i 4 . 2 5 z ł , w s ą s i e d n i c h p o w i a t a c h : i n o w r o c ł a w s k i m 9 , 7 5 z ł , w s t r z e l n e ń s k i m 9 , 2 1 z ł : w p o w i a t a c h z d o l b u n o w s k i m i k r z e m i e n i e c k i m p r z e c i ę t n e o b c i ą ż e n i e 1 h a u ż y t k ó w r o l n y c h s t a n o w i 2 . 7 5 z ł , w s ą s i e d n i c h p o w i a t a c h : z b a r a s k i m 4 , 5 9 z ł . t a r n o p o l s k i m 4 , 9 2 z ł .
N i e r ó w n o m i e r n o ś ć w o b c i ą ż e n i u p o d a t k o w e m g r u n t ó w i s t n i e j e j e d n a k n i e t y l k o p o m i ę d z y b . d z i e l n i c a m i . R a ż ą c e i n i e d a j ą c e s i ę u s p r a w i e d l i w i ć r ó ż n i c e w o b c i ą ż e n i u g r u n t ó w w p o s z c z e g ó l n y c h p o w i a t a c h i g m i n a c h i s t n i e j ą n a o b s z a r z e w s z y s t k i c h b . z a b o r ó w .
K l a s y f i k a c j a g r u n t ó w i o z n a c z e n i e s t a w e k p o d a t k o w y c h d l a p o s z c z e g ó l n y c h p o w i a t ó w b . K r ó l e s t w a P o l s k i e g o m i a ł o m i e j s c e w l a t a c h 1 8 6 0 — 1 8 6 4 ; u w i d o c z n i o n e w k a t a s t r a c h g r u n t o w y c h b y ł y c h d z i e l n i c p r u s k i e j i a u s t r j a c k i e j s u m y d o c h o d u k a t a s t r a l n e g o u s t a l o n e z o s t a ł y w p o ł o w i e u b i e g ł e g o s t u l e c i a . O d t e g o c z a s u z a s z ł y z n a c z n e , g r u n t o w n e z m i a n y w o g ó l n y c h s t o s u n k a c h e k o n o m i c z n y c h k r a j u : z n i k ł y s t a r e , a p o w s t a ł y n o w e g r a n i c e p a ń s t w , r o z w i n ę ł a s i ę s i e ć k o l e i i d r ó g b i t y c h , n a s t ą p i ł w i e l k i r o z w ó j m i a s t , p o w s t a ł y n o w e o ś r o d k i p r z e m y s ł o w e . W z w i ą z k u z t e m i o k o l i c z n o ś c i a m i z m i e n i ł a s i ę i w z r o s ł a r e n t o w n o ś ć g o s p o d a r s t w r o l n y c h , l e c z n a s t ę p o w a ł o t o n i e r ó w n o m i e r n i e w z a l e ż n o ś c i o d m n i e j l u b w i ę c e j s p r z y j a j ą c y c h w a r u n k ó w e k o n o m i c z n y c h .
P o z a w s k a z a n e m i w a r u n k a m i e k o n o m i c z n e m i n a z m i a n ę i n t e n s y w n o ś c i g o s p o d a r s t w w i e j s k i c h m i a ł w p ł y w r o z w ó j k u l t u r y r o l n e j ; m e l j o r a c j e g r u n t ó w , s t o s o w a n i e n a w o z ó w s z t u c z n y c h , p l a n t o w a n i e r o ś l i n , d a j ą c y c h k o r z y s t n i e j s z e p l o n y , u l e p s z o n e p o s t ę p o w o s p o s o b y u p r a w y r o l i i t . p . N a l e ż y j e d n a k z w r ó c i ć u w a g ę , ż e r o z w ó j k u l t u r y r o l n e j o b j ą ł n i e j e d n o l i c i e c a ł y o b s z a r P a ń s t w a ; g d y w j e d n y c h j e g o c z ę ś c i a c h p o s t ę p o w a ł s z y b k o , w i n n y c h w p ł y w j e g o b y ł p o w o l n y i n i e z n a c z n y . P r z y c z y n i a ł o s i ę t o z n ó w d o p o g ł ę b i e n i a n i e s p r a w i e d l i w y c h r ó ż n i c w o p o d a t k o w a n i u g o s p o d a r s t w r o l n y c h o b c i ą ź a j ą c e m p r z y c h ó d p o d a t k i e m g r u n t o w y m , k t ó r e g o s t a w k i u s t a l o n o k i l k a d z i e s i ą t l a t t e m u .
J a k d a l e c e s t a ł y s i ę n i e o d p o w i e d n i e m i o b e c n i e , s p r a w i e d l i w e m o ż e w p r z y s z ł o ś c i , s t a w k i p a ń s t w o w e g o p o d a t k u g r u n t o w e g o , m o g ą z i l u s t r o w a ć n a s t ę p u j ą c e p r z y k ł a d y : ż y z n y p o w i a t s a n d o m i e r s k i , g d z i e s u r o w y p r z y c h ó d z 1 h a g r u n t ó w o r n y c h z a o s t a t n i e l a t a w y n o s i ś r e d n i o 4 0 5 , 5 2 z ł , o p ł a c a w e d ł u g t a r y f y d w o r s k i e g o p o d a t k u g r u n t o w e g o z 1 m o r g a g r u n t u V k l a s y 0 , 3 2 z ł , I k l . — 2 , 6 4 z ł ; r ó w n o c z e ś n i e p o w i a t b ł o ń s k i , p o s i a d a j ą c y l e k k i e g r u n t y , g d z i e s u r o w y p r z y c h ó d z 1 h a g r u n t ó w o r n y c h w y n o s i ś r e d n i o 3 1 9 , 1 2 z ł , o p ł a c a t e n p o d a t e k w w y s o k o ś c i : z 1 m o r g a V k l a s y — 0 , 4 6 z ł , I k l a s y — 3 , 6 6 z ł ; m a ł o u r o d z a j n y p o w i a t s u w a l s k i , g d z i e ś r e d n i s u r o w y p r z y c h ó d z 1 h a g r u n t ó w o r
n y c h w y n o s i z a o s t a t n i e l a t a 2 4 6 , 3 3 z ł , p ł a c i w e d ł u g t a r y f y d w o r s k i e g o p o d a t k u g r u n t o w e g o z 1 m o r g a V k l a s y — 0 , 2 4 z ł , I k l . — 1 , 8 8 z ł ; t e s a m e r ó w n i e ż s t a w k i o b o w i ą z u j ą w u r o d z a j n y m p o w i e c i e z a m o j s k i m , g d z i e ś r e d n i p r z y c h ó d z 1 h a w y n o s i z a o s t a t n i e l a t a 3 8 8 , 1 5 z ł .
W w o j e w ó d z t w a c h z a c h o d n i c h r ó w n i e ż z w r a c a
u w a g ę n i e r ó w n o m i e r n o ś ć w o b c i ą ż e n i u p o d a t k o w e m g r u n t ó w r ó ż n y c h p o w i a t ó w n p . : w p o w i e c i e c h o j n i c k i m ś r e d n i s u r o w y p r z y c h ó d z 1 h a g r u n t ó w r o l n y c h w y n o s i 3 6 9 , 8 4 z ł , a ś r e d n i e o b c i ą ż e n i e p o d a t k i e m g r u n t o w y m 1 h a g r u n t ó w o r n y c h — 1 , 8 3 z ł , w s ą s i a d u j ą c y c h z a ś z p o w i a t e m c h o j n i c k i m p o w i a t a c h : s t a r o g a r d z k i m s u r o w y p r z y c h ó d o k r e ś l a s i ę n a 3 9 0 . 6 9 z i . o b c i ą ż e n i e p o d a t k i e m g r u n t o w y m 1 h a g r u n t ó w o r n y c h — 4 , 2 3 , t u c h o l s k i m s u r o w y p r z y c h ó d — 3 9 7 , 6 8 z ł , o b c i ą ż e n i e — 4 . 1 8 z ł .
W w o j e w ó d z t w a c h p o ł u d n i o w y c h w i d z i m y r ó w n i e ż r a ż ą c e r ó ż n i c e w o b c i ą ż e n i u p o d a t k i e m g r u n t ó w s ą s i a d u j ą c y c h z s o b ą p o w i a t ó w , p o n a d t o u d e r z a t a m n i e r ó w n o m i e r n o ś ć w u s t a l e n i u c z y s t e g o d o c h o d u k a t a s t r a l n e g o w g m i n a c h , p o ł o ż o n y c h w b e z - p o ś r e d n i e m s ą s i e d z t w i e , o j e d n a k o w e j g l e b i e i t y c h s a m y c h w a r u n k a c h e k o n o m i c z n y c h : w i ę c e j n a w e t , w w i e l u g m i n a c h z a o b s e r w o w a ć m o ż n a n i c z e m n i e u z a s a d n i o n e r ó ż n i c e w o k r e ś l e n i u c z y s t e g o d o c h o d u k a t a s t r a l n e g o z p o s z c z e g ó l n y c h p o s i a d ł o ś c i .
W w o j e w ó d z t w a c h w s c h o d n i c h , g d z i e i s t n i e j ą t y l k o ś r e d n i e s t a w k i p o d a t k u g r u n t o w e g o d l a d a n e g o p o w i a t u , p o w s t a j ą n i e r a z n i e r ó w n o m i c r n o ś c i w o b c i ą ż e n i u p o d a t k i e m g r u n t ó w p o s z c z e g ó l n y c h p ł a t n i k ó w z w i n y p o w i a t o w y c h k o m i s y j r e p a r t y c y j - n y c h , n i e z b y t s t a r a n n i e , c z a s e m w p r o s t m e c h a n i c z n i e w y z n a c z a j ą c y c h p o d a t e k g r u n t o w y p r z e z p r o s t e p o m n o ż e n i e i l o ś c i d z i e s i ę c i n d a n e j p o s i a d ł o ś c i p r z e z ś r e d n i ą s t a w k ę p o d a t k o w ą . G ł ó w n ą j e d n a k p r z e s z k o d ą w w o j e w ó d z t w a c h w s c h o d n i c h d o s p r a w i e d l i w e g o r o z k ł a d u n a p o s z c z e g ó l n e j e d n o s t k i p ł a t - c z e o g ó l n e j s u m y p o d a t k u g r u n t o w e g o j e s t b r a k k l a s y f i k a c j i g r u n t ó w ; s k u t k i e m t e g o k o m i s j e r e p a r - t y c y j n e n a w e t p r z y n a j l e p s z e j w o l i n i e s ą w m o ż n o ś c i z b r a k u ś c i s ł y c h d a n y c h c o d o u r o d z a j n o ś c i g r u n t ó w n a l e ż y c i e d o k o n a ć r e p a r t y c j i .
N a l e ż y w r e s z c i e w s p o m n i e ć , ż e u s t a w y o p a ń s t w o w y m p o d a t k u g r u n t o w y m w k a ż d e j d z i e l n i c y P a ń s t w a w r ó ż n y s p o s ó b n o r m u j ą o b o w i ą z e k p o d a t k o w y , w z g l ę d n i e z w o l n i e n i a o d w s p o m n i a n e g o p o d a t k u i t a k n p . g r u n t y f u n d a c y j d o b r o c z y n n y c h w T o l n e s ą o d p o d a t k u g r u n t o w e g o w b y ł y c h z a b o r a c h r o s y j s k i m i p r u s k i m , w a u s t r j a c k i m z a ś u i s z c z a j ą p o d a t e k g r u n t o w y ; g r u n t y n a l e ż ą c e d o d u c h o w i e ń s t w a w b . z a b o r z e r o s y j s k i m z w o l n i o n e s ą o d o p o d a t k o w a n i a . w b . z a b o r z e p r u s k i m w o l n e s ą o d o p o d a t k o w a n i a t y l k o t e g r u n t y , n a l e ż ą c e d o d u c h o w i e ń s t w a , k t ó r e b y ł y w T j e g o p o s i a d a n i u d o d n i a w y d a n i a u s t a w y o p o d a t k u g r u n t o w y m z 2 1 m a j a 1 8 6 1 r o k u , w b . z a b o r z e a u s t r j a c k i m d u c h o w i e ń s t w ^ o p ł a c i p o d a t e k z n a l e ż ą c y c h d o n i e g o p o s i a d ł o ś c i g r u n t o w n y c h .
Z w y ż e j p r z e d s t a w i o n e g o w i d o c z n e m j e s t , j a k w a d l i w e s ą o b e c n i e p o d s t a w y o p o d a t k o w T a n i a p o s i a d ł o ś c i g r u n t o w y c h i j a k i e i s t n i e j ą n i e r ó w n o m i e r n o - ś c i w o b c i ą ż a n i u r o l n i c t w a ś w i a d c z e n i a m i n a r z e c z S k a r b u P a ń s t w a , a p o ś r e d n i o n a r z e c z z w i ą z k ó w s a m o r z ą d o w y c h“ .
P r z e p r o w a d z e n i e k l a s y f i k a c j i g r u n t ó w T p r z y r ó ż n y c h s y s t e m a c h i s t n i e j ą c y c h w p o s z c z e g ó l n y c h d z i e l n i c a c h o p a r t y c h n a k a t e g o r j i k l a s i r o d z a j a c h u ż y t k o w a n i a ( 1 0 k l a s ż y z n o ś c i w M a ł o p o l s c e d o 2 k l a s w w o j e w ó d z t w a c h k r e s o w y c h ) , p r a c e p r z y g o t o w a w c z e , t e c h n i c z n e w t e r e n i e i k o m i s y j n e z a j m ą c o n a j m n i e j 3 — 5 l a t c z a s u . Z a k o ń c z e n i a n o w e j k l a s y f i k a c j i g r u n t ó w ’ w ’ c a ł e j R z e c z y p o s p o l i t e j n a l e ż y o c z e k i w a ć k o l o r o k u 1 9 4 0 , g d y ż n i e j e s t r z e c z ą o s i ą g a l n ą i m o ż l i w T ą j u ż n a p r z ó d u s t a l a ć o s t a t e c z n e n o r m y p o d a t k u g r u n t o w e g o . J e d n o l i t y o b r a z g r u n t ó w i i c h p r a w ’d z i w e j d o c h o d o w o ś c i m o g ą d a ć j e d y n i e w y n i k i k l a s y f i k a c j i d o k o n a n e p r z e z p o w i a t o -
010 4 9
— 4JIHGFEDCBA we komisje klasyfikacyjne z uwzględnieniem natu
ralnych warunków żyzności gruntów, stosunków ekonomicznych i klimatycznych, w jakich się znaj
dują. Ustawa z 26 marca br. określa górną i dolną granicę podatku gruntowego, choć trudno jest w dzisiejszych warunkach kryzysu gospodarczego ustalić cenę ziemi, a jeszcze trudniej przewidywać dochodowość gruntu.
Otwarte pozostają dwie kwest je: sprawa po
datku gruntowego w okresie przejściowym przepro
wadzania klasyfikacji gruntów i udziału samorzą
du terytorjalncgo w podatku gruntowym. Liczy
my się, że prace przygotowawcze, prace techniczne na gruncie i przeprowadzenie klasyfikacji przez ko
misje powiatowe, załatwienie odwołań przez Woje
wódzkie komisje zajmą conajmniej 5 lat. Przyto
czone przez Rząd nierównomierności w obciążeniu podatkiem gospodarstw rolnych i przykłady wyżej zacytowane dobitnie stwierdzają, że w okresie tych lat muszą być wydane zarządzenia usuwające ja
skrawsze wypadki nierównomierności w obciążeniu i niesprawiedliwości w wymiarze. W uzasadnieniu rządowem czytamy, że wydanie jednolitej dla całe
go Państwa ustawy „stałosię naglącą koniecznoś
cią". Okres przeprowadzania klasyfikacji gruntów w istniejącym wadliwym systemie nic nie zmieni, wydaje się przeto rzeczą celową i właściwą zasta
nowienie się nad tymczasową ustawą czy zarządze
niami, któreby choć częściowo zagadnienie podat
ku gruntowego usprawniły.
Samorząd terytorjalny zainteresowany jest nie- tylko w przeprowadzeniu klasyfikacji gruntów, re
formie wymiaru podatku, systemie poboru i egze
kucji, w których to czynnościach bierze tak wybit
ny udział, ale i w wyborze systemu podatkowego w odniesieniu do dodatków samorządowych pobie
ranych przez związki samorządowe od państwo
wych podatków. W dziedzinie tej zaszły poważne zmiany wprowadzone do życia państwowego i sa
morządowego przez Konstytucję z dn. 23 kwietnia 1935 r. Ustawa Konstytucyjna stanowi, że Państwo powoła samorząd terytorjalny do udziału w wyko
nywaniu zadań życia zbiorowego i do urzeczywist
niania zadań administracji państwowej w’ zakresie potrzeb miejscowych. W zakresie poboru danin pu
blicznych w nowej Konstytucji zniesiono dawny art. 69, który stanowił o ścisłem rozgraniczeniu źró
deł dochodowych Państwa i samorządu. Znikła w ten sposób zasada pewnego dualizmu (dw u władz rządu i samorządu), gdyż wyraźnie określono, że
„administracja państwTowa“ obejmuje zarówno ad
ministrację rządową, jak i samorząd. W ten sposób istnienie samorządu, jako odrębnej korporacji pra
wa publicznego w nowej Konstytucji zapewniono,, zespalając równocześnie ściśle administrację samo
rządową i państwową ze sobą. W myśl zasad wy
rażonych w Konstytucji projekt Rządu, który nie stał się jeszcze ustawią, przewidywał udział samo rządu t o państroomympodatku gruntowymna 40%.
W uzasadnieniu rządowem z dnia 6 lutego 35 roku czytamy:
„Przy wymiarze, poborze i wypłacie dodatków samorządow ych wobec różnorodności staw ek dodat
ków7 samorządowych, władze skarbowe są przecią
żone czynnościami rachunkowemi. Jeżeli się w^eźmie pod uwagę, że stopniowo zwiększa się liczba in
dywidualnych płatników podatku gruntowego, a w’ związku z tern zwiększa się i praca nad oblicze
niem dla każdego płatnika dodatków samorządo
wych, poborem i wypłatą samorządom należnych kwot, to widocznem jest, że przy niedostatecznej liczbie personelu urzędniczego zaszłaby konieczność jego zwiększenia. Temu stara się zapobiec zastą
pienie dodatków samorządowych do państw7owrego podatku gruntowego przez udział samorządów we wpływach ze wspomnianego podatku. Unika się- przytem obliczania dla każdego płatnika państwo-- wego podatku gruntowego dodatków samorządo
wych i wyraża obowiązek podatkowy w jednej su
mie, zawierającej całą należność, a nadto ułatwia się rozrachunek z samorządami.
Ponieważ dodatki na rzecz związków samorzą
du terytorjalnego do państwowego podatku grunto
wego wynoszą obecnie około 75% tego podatku,, a przy uwzględnieniu sum odstępowanych izbom rolniczym — około 72,5%, wobec czego projekto
wany udział wspomnianych związków w podatku gruntowym wyniósłby niewiele ponad 40%.
Zaokrąglenie udziału samorządów w podatku gruntowym na 40% uzasadniał projekt rządowy ułatwieniami technicznemi w obliczaniu i okolicz
nością, że przy przeprowadzeniu klasyfikacji grun
tów będą ujawnione nowe przestrzenie gruntów, a tern samem wzrośnie wpływ na rzecz samorzą
dów'. — W ten sposób omówiliśmy ustawę o klasy
fikacji gruntów i zamierzenia Rządu w dziedzinie wyboru systemu podatku gruntowego i udziału sa
morządu terytorialnego w jego dochodzie. W do
brem przeprowadzeniu klasyfikacji i sprawiedli- wem zaliczeniu gruntów do pewnej kategorji winno wziąć chętny udział całe rolnictwo i najbliżej z niem związany samorząd gminny, działacze i praktycy samorządowi winni się wypowiedzieć na temat sy
stemu podatku gruntowego i udziału w nim samo
rządu. K. P.
ZMIANY W PRZEPISACH ŁOWIEC
KICH.
Ogłoszono urzędowo rozporządzenie mi
nistra rolnictwa i reform rolnych, rozszerzając
•okresochrony dla sam-kozłów w województwach poznańskiem i pomorskiem. Czas ochrony dla tych zwierząt rozszerzony został w ten sposób, iż obecnie okres dozwolony dla polowania obej
muje tylko czas od dnia 15-go sierpnia do dnia 1-go października i od dnia i-go czerwca do
dnia 15-go lipca każdego roku.
NOWOŻEŃCY RŻNĄ DRZEWO.
W miejscowości St. Andreasbergw Górach Harcu przywrócono starożytny zyczaj dla no
wożeńców. Manowicie po opuszczeniu urzędu
’ muszą oni przeciąć razem dużą piłą kawałek drzewa, ułożonego na kozłach przez małe dzie
ci. Ta wspólna praca ma symbolizować fakt, że oboje umieją pracować oraz że wszystkie trudy ludzkiego życia będą chętnie razem zno
sili.
—o—
Książnica Kopernikańska w Toruniu
BRAK GWOŹDZI
„Prawda" sowiecka drukuje następujący' list: „W naszych kołchozach i sowchozach jest bardzo wiele koni, niezdolnych do pracy, a to dlatego, że są albo zupełnie niepodkute, albo są podkute gwoździami domowego wyro
bu. Dzieje ^ię to dlatego, że nigdzie nie moż
na nabyć gwoździ do podkuwana koni, nawet w stołecznem mieście Charkowie z trudem u.
jednego ze spekulantów zakupiłem pokryjomut 100 sztuk za 30 rubli."
![Rolnik : dodatek poświęcony sprawom rolniczym : organ T.R.P. : dodatek do "Głosu Wąbrzeskiego" 1936.01.23, R. 4[!], nr 3]()