Trudna decyzja o wyjeździe z Polski - Alicja Savir - fragment relacji świadka historii [TEKST]

(1)

ALICJA SAVIR

ur. 1926; Lwów

Miejsce i czas wydarzeń Warszawa, okres powojenny

Słowa kluczowe projekt W poszukiwaniu Lubliniaków, projekt W poszukiwaniu Lubliniaków. Izrael 2006, Lublin, okres powojenny, wyjazd z Polski

Trudna decyzja o wyjeździe z Polski

Ja chciałam zostać w Polsce. Ja chciałam skończyć [studia], błagałam, [żebyśmy zostali]. Zaczęłam medycynę, doszłam do prosektorium. Ja błagałam: – Ja chcę zostać w Polsce, skończyć studia i z zawodem wyjechać z Polski. Bo ja wiedziałam, że ja mam dwie drogi. Albo ja zostaję w Polsce jako Polka i zupełnie z żydostwem zrywam, jeżeli wyjdę za mąż, to za Polaka i dzieci moje nie będą wiedziały, że ja jestem żydowskiego pochodzenia, albo wyjeżdżam do Palestyny. Innej drogi ja nie widziałam. Nigdy nie myślałam o tym, żeby pojechać do Ameryki czy do jakiegokolwiek innego kraju. Ja mówię – chciałam zostać w Polsce. Ale z drugiej strony matka chciała wyjechać z Polski, dlatego że nie chciała zostać pochowana na katolickim cmentarzu. Ona mówiła: – Ja umrę, to mnie pochowają na katolickim cmentarzu jako Annę Świerczek, a nie jako Żydówkę. Ja chcę jechać do Palestyny. A ponieważ myśmy się odnaleźli, to żeśmy we trójkę pojechali do Palestyny.

Żałowałam jednej rzeczy – że nie skończyłam medycyny i że nie mam zawodu. To jest jedyna rzecz, której ja [żałuję]. Poza tym tęsknię do teatru polskiego, bo teatr polski stał na bardzo wysokim poziomie. Ja będąc na aryjskich papierach, byłam jakieś trzy miesiące w Dalboszku, może cztery miesiące. Byłam w Dalboszku u hrabiny Walewskiej, to ja się spotkałam z inteligentną arystokracją Polski. Tam ja słyszałam Dubiską, która dawała koncerty, przecież to była znajoma. To było takie miejsce... W tym domu była tajna szkoła podchorążych, AK.

(2)

Data i miejsce nagrania 2006-12-25, Hajfa

Rozmawiał/a Tomasz Czajkowski

Transkrypcja Katarzyna Duda, Magdalena Ładziak

Redakcja Justyna Molik