Wybuch II wojny światowej i utworzenie getta w Puławach - Pinchas Kidron - fragment relacji świadka historii [TEKST]

(1)

PINCHAS KIDRON

ur. 1922; Końskie

Miejsce i czas wydarzeń Puławy, II wojna światowa

Słowa kluczowe Puławy, dwudziestolecie międzywojenne, II wojna światowa, wybuch wojny, Niemcy, getto w Puławach

Wybuch II wojny światowej i utworzenie getta w Puławach

Moje wszystkie myśli były [skupione na tym, żeby] przybyć do Palestyny. W Polsce były grupy młodzieży, które się przygotowywały na wyjazd. [Młodzi ludzie] starali się ciężko pracować i przyzwyczajać do ciężkich warunków, które będą mieli w Palestynie.

Ojciec też chciał wyjechać do Palestyny, ale porachował, że [nawet] jeśli sprzeda wszystko w Polsce, to nie wystarczy na życie tutaj, bo samo przewiezienie ośmiu osób bardzo dużo kosztowało. I to się jemu nie udało.

Po wybuchu wojny wszyscy z naszej grupy wrócili do domu. Udało mi się przyjechać do Puław kilka minut przed wyjazdem całej rodziny. Uciekliśmy w okolice Kazimierza i tam byliśmy prawie dwa tygodnie, czekaliśmy, żeby się dowiedzieć, co będzie w Puławach. Niemcy okupowali Puławy i wróciliśmy do domu. Niedługo potem Niemcy ogłosili, że Żydzi muszą opuścić mieszkania i skoncentrować się w [obrębie] kilku ulic. Ja już nie pamiętam, jak tam te ulice [się nazywały, ale] getto było koło szkoły Adlera. Było [rozporządzenie], że kto opuści getto, będzie zastrzelony. I zaczęła się męka dla Żydów. Niemcy łapali ich do roboty, nawet na roboty zbyteczne. Mówili im – przenieś kamienie z miejsca na miejsce. Nieraz bili ich strasznie.

Data i miejsce nagrania 2006-12-06, Netanja

Rozmawiał/a Tomasz Czajkowski

Redakcja Justyna Molik