BEZPARTYJNE POLSKO - KATOLICKIE: PISMO LUDOWE.
r
SS9RQPONMLKJIHGFEDCBA• W e k s o e d . m ie « j « c a a u o 7 9 g r . x w t a o s a e -TSRQPONMLKJIHGFEDCBA
I » 2 1 t S M a li a * n u w u j n r a o x p » r a * 4 S I g r . W w y - B M flN M h n t e ć p c M w id z U a g u h , p r z y w s f a w n u H d a p m o d M ę b i a r s t w a , f r a f t iw iin p r M g , p r a a n r a a i n b e o M u x I h a e jU a h o a a w t a t e m a p r a w a p o z a t w m S n o w y c s h d o R ła r c t & ń g a z e t y , ln ł» z w a a t s i c e n y a J » » « w - i a » i U u . Z « d a ia ł o g t o s c e i t io w y R e d a łr o j a n J » o d p e -w ia d i" . R e d a k t o r p m y j a n a j e ® d 1 0 - 1 2 . X a d o s l a n y e h a n i e a a m ^ w i o n y o h r ę k a p i s ć w B e - d a k ą j a » ł e z - w r a o a i n i e h o a e r n j e . R e d a k e fs t i a d n d n i B t r a o j a u l . l^ ła M e - w i e a a 1 , T e l e f o a 8 8 . K o n t o c z e k o w e P , K O . P * a n a ń U ł4 ,2 Ś E .
■JW Ogłoszenia
w ia d o m e d e m c ii p o t o o z n y e b I® e r . n a p je r w g n e u d z ie la a ię p r z y c s ę e ie m o g t o s z t o d u ,G ln s W r tr z y r a z y ly p e d n . i ta»: w p o & r e d tń a te k , Ś r o d ę i w e r e ś o tiw a n ir u u a le in o A c i r a b a t u p e d e . D la s r
Sumiennem wykonywaniem &bowiąvleów budujemy silną Ojczyznę!
Z a o s f io s z . p o b ie r a s ię o d w ie a a a a b m s. (7
m v’ia e e e g io a t e n r a a d s t in is tr a a y a n ie o d p o w ia d a , z a s t r z e g a s o b ie p r a w e m e p r z y j ę c ia e g t e a z e a b e z p o
N r. 2 7
«riii~iiHri«i■■■
s o b o ta d n ia 2 m a r c a 1 9 3 5 r. R o k X V I
Zapowiedź dooiosl^cli nosiifet swotacif ch Kłądfi
S^oi-ycz-ka nu oiymi&nae życia yosfoodlarcieyo Przemówienie p. Premiera Br. L Kozłowskiego Seoatie
N a w c zo ra jsz cm p lo n a rn o m p o sied z e n iu S e n a tu p . P re ze s R a d y M in istró w , p ro f. d r.
L eon K o z ło w sk i w y g ło sił n a stęp u ją ce , o h sz.ern c ex p o se:
W y so k a Izb o !
W c z a sie p ra cy n a d p re lim in arz em b u d ż e to w y m n a ro k 1935 -36 p o d d aliśc ie P a n o w ie b a rd z o o b sz e rn y m ro z w a ż an io m c a ło k sz tałt n a sz ej sy tu ac ji g o sp o d a rc z e j. B y ła
Konieczność trzymania sa^ ram koncepcji generalnej
P ro sz ę P a n ó w ! R o z p a tru jąc p o sz cz e g ó ln e z a g a d n ien ia p o lity k i g o sp o d a rcz ej P a ń stw a, m u sim y się trz y m ać je d n ej m y śli p rz ew o d n ie j, je d n e j k o n c e p c ji g e n e ra ln e j. N ia w o l
n o n a m w r z ą d z e n iu P a ń stw e m p r z e rz u c a ć s ię c o c h w ila o d je d n e j k o n c e p c ji d o d r u g ie j. D latego też — jak to m iałem już m oż
ność kiedyś podkreślić — R ząd m ój nie p o szedł n a w y szu k iw an ie now ych koncepcyj
Twórczych wysiłków Naroóu nie wolno sprowaózeć na fałszywą drogą
P roszę P anów ! Jestem zd ania, że jeśli chodzi o całość społeczeństw a polskiego, to rozum ie ono cele i sens poczynań R ządu.
S p o łe c z e ń s tw o r o z u m ie c o r a z le p ie j s y tu a c ję P a ń stw a i o b e c n e je g o tr u d n o śc i i zda- je sobie dobrze z tego spraw ę, że ty lk o d u ż ą p r a cą i p la n o w y m , z d y s c y p lin o w a n y m w y s il k ie r a tr u d n o śc i te b ę d z ie m o ż n a o p a n o w a ć i p r z e z w y c ię ż y ć .
N a r ó d p o ls k i je s t p r a co w ity i u m ie b y ć d y s c y p lin o w a n y . Ź le c z y n i ten , k to tę n a tu r a ln ą , tk w ią c ą w n a s z y m n a r o d z ie p r a c o w i
to ść i d y s c y p lin ę u s iłu je o s ła b ić p r z e z p r z e d sta w ie n ie fa łsz y w e g o o b r a zu — s y tu a -
Ogólna ocena sytuacji gospodarczej
Jestem zdania, że o b ran a przez n as m eto da w alki z p rzesilen iem gospodarczem jest słu szn a. P o w ied zieliśm y sobie, że n p r z esilę n ia g o sp o d a r c z e g o w y jś ć m u sim y w l^ s n e m i s ila m i. C ały n asz sy stem p o lity ki ekonom i
cznej, z której w y k lu czy liśm y tak ie m etody, jak np. restryk cje w alutow e, dąży do ro z
b u d o w an ia naszych sto su n k ó w z zag ran icą.
W brew tendencjom au tarch iczn y m w św ię
cie, P o ls k a d ą ż y d o p o w ię k s ze n ia o b r o tó w h a n d lo w y c h z in n e m i k r a ja m i. P o zy ty w n a w sp ó łp raca z zag ran icą w zak resie w ym ia
ny tow arów i w zak resie ru ch u kapitałów 7 jest jed n y m z podstaw ow ych w ytycznych p ro g ram u R ządu. B yliśm y św iadom i jed
n ak tego, że zab u rzen ia, które k ry zy s eko
nom iczny w yw ołał w sto su n k ach m iędzy narodow ych, nie tak łatw o d ad zą się u su nąć. Z chw ilą, gdy p o targ an e zostały n aj
b ard ziej zasadnicze w ięzy w y m ian y m ię
dzynarodow ej, gdy p ęk an iu poszczególnych ogniw tej w y m ian y tow arzyszyć poczęły n ieraz tru d n o ści ogólne — jasne się stało, że n ie w o ln o n a m lic z y ć n a p o m o c z z e w n ą tr z.
H asło o p arcia się ty lko o w łasne siły i m oż
liw ości w p racach n ad przyw róceniem gos
p o d arstw u P olski rów now agi stało się n ak a zem rozsądku.
P ię ć la t m o z o ln y c h n a s z y c h w y s iłk ó w w w a lc e z k r y z y se m , d o k o n a n y c h p o d ter n h a s łe m , n ie z o s ta ły z m a r n o w a n e . B yły one całkow icie w ypełnione p racam i n ad w yrów n y w an iem licznych dysproporcyj, k tó re w y
stąp iły w now ym u k ład zie stosunków gos
p o d arczy ch u k ształto w an y m przez kryzys.
Wyrównywanie dyswonortyj ekonomicznych
W y ró w n y w an ie ty ch dysproporcyj nie było w n aszy ch w aru n k ach rzeczą łatw ą.
P ań stw o i społeczeństw o w n ied o statecznej w ysokości p o siad ało rezerw y k ap itało w e, k tó re m ogłyby być rzucone n a szalę. Z k o n ie c z n o ś c i tr ze b a s ię b y ło k u r c z y ć i o g r a n i
c z a ć . T rzeb a było w ielk ich w ysiłków , aby
m ow a o w szystkich niem al podstaw ow ych problem ach polityki ekonom icznej P ań stw a które pozostają w bliższym lub dalszym zw iązku z budżetem .
N a uw agi podniesione przez n iek tó ry ch z P anów odpow iadali już m in istro w ie resor tow i, nie będę w ięc do tych sp raw pow racał.
C hciałbym tylko n iejak o n a m arg in esie d y sk u sji uczynić dw a spostrzeżenia.
i m etod rząd zen ia n a odcinku gospodar
czym , ale u w aża się za k o n ty n u a to ra te j p o lity k i, k tó r e j m o c n e z r ę b y z a ło ż o n e z o s ta ły p r z e z g a b in e ty m o ic h p o p r z e d n ik ó w . T ylko k o n sek w en tn e trzy m an ie się tej polityki, k tó rej zasad y są już dostatecznie znane W y sokiej Izbie — przynieść m oże k rajo w i po
żytek w sensie przezw yciężenia tych tru d
ności, jakie przeżyw am y.
c ji P a ń s tw a i s z e r z en ie n a jr o z m a itsz y c h ' w ą tp liw o śc i, o d d a la ją c y c h u w a g ę o d k o n - i s e k w e n tn e g o w y s iłk u w a lk i z tr u d n o śc ia m i, j P r z e m a w ia ją c d o P a n ó w , p r z e m a w ia m z a r a z e m d o c a łe g o n a r o d u . C h c ia łb y m , a b y ś w ia d o m o ś ć c e ló w , k tó r e so b ie s ta w ia m y i ś w ia d o m o ś ć p r a c , k tó r e p r o w a d z im y , m o ż li
w ie ja k n a jsz e r z e j p r z e n ik a ła d o w s z y s t
k ic h w a r s tw n a sz eg o s p o łe c z eń s tw a . C h c ia ł
b y m , a b y u m ia ło o n o o d r ó ż n ia ć r z e c z y w a ż n e o d m n ie j w a ż n y c h , a b y r o z u m ia ło , ż e je ż e li s ię c z e g o ś je sz c z e n ie r o b i, to w w ię k s z o ś c i w y p a d k ó w d la te g o , ż o te g o w c h w ili o b e c n e j z r o b ić n ie m o ż n a .
budżety ciał publicznych, budżety p rzed się
biorstw i w arsztató w w ytw órczych, i budże
ty osób p ry w atn y ch , dostosow ać do now ych w arunków . T rzeba to było czynić w ten spo
sób, aby nie zniszczyć podstaw ow ych w arto ści. n a k tó ry ch bazuje się życie ekonom icz
ne całego k raju .
P roszę P anów ! M am w rażenie, że w szyst- । kie te procesy w yrów naw cze, cały ten apa- [
Kotjrce cen
D ziedziną, w k tó rej w y siłk i rząd u nie dały rezu ltatów pozytyw nych jest ro zw ar
cie nożyc m iędzy cenam i ro ln iczem i i cena
m i przem ysłow em i. Z n iż k a c e n p r z e m y s ło w y c h n ie n a d ą ż a z a z n iż k ą c e n r o ln ic z y c h , i pow ściągliw y optym izm , do którego jeste
śm y u p raw n ien i p rzy ocenie gospodarki m iast i przem ysłu, jest h am o w an y stałem ubożeniem w si. C eny rolnicze, zw iązane z cenam i św iatow em i, w ro k u bieżącym d o zn ały k atastro faln eg o sp ad k u w dziedzinie żyw ca, co znów głęboko poderw ało k alk u
lację ro ln ik a.
M e to d y d o ty c h c z a s o w e p o d n ie s ie n ia c e n r o ln ic z y c h s ą n ie ty lk o u tr z y m a n e , a le n a w e t r o z b u d o w a n e . A kcja in terw en cy jn a n a ry n k u zbożow ym i m ięsn y m jest prow adzo
n a dalej. S ą u zy sk iw an e ry n k i zbytu d>a naszych w ytw orów rolniczych. T rak tai y
tafea światemo pieniężne wsi
S tan jest taki, że złotów ka n a w si' jest in n ą złotów ką, niż w m ieście. Z ło tó w k a n a w s i to duży p ien iąd z. D zieje się to w sk u
tek sp ad k u cen w ytw orów ro lnictw a: za ty m sp ad k iem cen, nie podążyły jed n ak św iad czen ia pieniężne, gotów kow e naszej w si. N iskie ceny rolnicze, a sztyw ne św iad czenia ro ln ictw a m ają, jak o sw e n astęp stw o, w zm ożoną podaż p ro d u k tó w ro lny ch n a ry n ek . J e s t to p o d a ż g ło d o w a , w yw oła
n a z m n ie js z e n ie m k o n s u m e ji w e w n ę tr z n e j
Z darza się, że d y sk utu jąc poszczególne zag ad n ienia gospodarcze, nie w idzi się ich zw iązku z tem i generelnem i, zasadniczem i koncepcjam i p o lity k i państw ow ej. N iezro
zum ienie lub nieuw zględnianie ty ch za sad uniem ożliw ia oczyw iście porozum ienie.
Hierarchia celów i hierarchia potrzeb
In n ą podstaw ow ą zasad ą jest p r z e str z e g a n ie h ie r a r c h ii c e ló w , do k tó ry ch się dąży i h ie r a r c h ji p o trz e b , jak ie p rag n ie się zasp o
koić w danych w aru n k ach i w określonych m ożliw ościach. Z darza się. że ze sp raw na- ogół drobnych, drugo lub trzeciorzędnych czyni się sp raw y zasadnicze i dom aga się, aby w łaśnie te spraw y postaw ić n a czele p racy . Z apom ina się. że p o z a te m i s p r a w a m i is tn ie ją in n e , sto k r o ć p iln ie js z e i w a ż n ie jsz e że w łaśn ie te in n e sp raw y często w aru n k u
ją załatw ien ie pierw szych.
rat środków , k tó re w p raw iliśm y w ruch, ce
lem w y ró w n an ia n ajb ard ziej jask raw y ch dysproporcyj, p rzy stosow anie do siebie po
szczególnych kółek i elem entów m ech an iz m u obrotu gospodarczego, z k tó ry ch jedne n ad m iern ie się skurczyły, inne zaś n ad m ier nie rozrosły, że cały ten — jak m ów ię — ap arat środków pozw olił n am już n a u zy s
k an ie bardzo pow ażnych osiągnięć, leżących dziś u p o d staw y procesów ożyw czych.
Jeżeli dzisiejszą naszą sy tu ację g o sp o d ar
czą cechują tak ie objaw y, jak całk ow ita pe
w ność nasze i w ahity, znacz?’a p o p r a w a n a rw nku fiiiansow o-Z opitałow ym , w zro st p ro
d u k cji i zatru d n ien ia, zw iększony ek spo rt zagraniczR y — m im o niezniesionych przesz
kód i ograniczeń w w ym ianie m ięd zy n aro
dow ej — to w szystkie te itp. k o rzy stn e obja
w y zaw dzięczam y p rzed ew szy stk iem d ale
ko już zaaw an so w an y m procesom p rzy sto sow aw czym .
N ie znaczy to — oczy w iście — abyśm y w dziedzinie ty ch procesów przystosow aw czych zrobili w szystko. Istn ieją je sz c z e p o w a ż n e w y b u ja ło ś c i i g a r b y , k tó r e n a le ż y w y c ią ć . I stn ie ją d o ły , k tó re tr ze b a z a s y p a ć .
h an d lo w e z A n g lją i H iszp an ją są tra k ta ta
m i rolniczem i, a h iszp ań sk i ro zszerza dość znacznie nasze m ożliw ości zbytu. R ów nież w N iem czech ulokow ane zostały dość po
w ażne ilości zboża. C eny jed n ak św iatow e d la obu zbóż ozim ych u trzy m u ją się na n i
sk im poziom ie, a ceny m ięsa sp ad ły k ata
stro faln ie.
P o lity k a p r e fe r e n c y j s u r o w c ó w k r a jo w ych jest stale ro zw ijan a. P o lin ji tej po
lity k i idą p ro jek ty o p o d atk o w an ia i p o d n ie
sien ia cła n a tłuszcze. A kcja oddłużenia ro l
n ictw a zaczyna w ydaw ać rezu ltaty i daje ulgę w spłacie zobow iązań rolniczych. W sz y s tk ie ta śro d k i d ziałan ia, chociaż d a ją r e z u l
ta ty , o k a z u ją s ię je d n a k n ie w y s ta r c z a ją c e , i sięg n ąć m u sim y p a n o w y śr o d e k , ja k im je st o b n iż e n ie ś w ia d c z e ń p ie n ię ż n y c h r o ln ik a .
s a m e g o r o ln ic tw a . U w ażam zatem za k o n ie
czne dążenie dzisiaj do zm n iejszen ia św iad
czeń p ien iężn y ch rolników , co m u si m ieć, jak o n astęp stw o zm niejszenie się podaży p ro d u któ w ro ln y ch na. ry n ek.
R ozum iem to w ięc n iety lk o , jako ak cję ulgi bezpośredniej w św iad czen iach , ale także jak o jeszcze jed en ak tu aln y i sk u teczny śro d ek in terw en cy jn y , k tó ry p o śred
nio o d d ziała n a podniesienie cen. S p e c ja ln a k o m is ja fin a n s o w o > o d d łu ż e n io w a sa m o *
r z ą d ó w r o z p o c z ęła ju ż n a m o je z le ce n ie p r a c e n a d z a r a d n ie n ie m i w n a jb liż sz y m c z a s ie w y d a n e z o s ta n ą p ie r w s z e z a r z ą d z e n ia z m n ie jsz a ją c e g o tó w k o w e ś w ia d c z e n ia r o l
n ic tw a .
H ierarchja celów , n a k tó re idą te św iad czenia, m u si być jed n ak zachow ana. S k r e
ś le n iu u le c m u s z ą g o tó w k o w e ś w ia d c z e n ia n a r z e c z u b e z p ie c z e ń s p o łe cz n y c h , a z a s tą p io n e o n e b y ć w in n y ś w ia d c z e n ia m i w n a tu r z e d la sta r c ó w i k a le k .
D ru g a dziedzina — to ś w ia d c ze n ia n a r z e cz sa m o r z ą d ó w . Ś w iadczenia te n a w si p rzek raczają często w ielokrotnie św iad cze
n ia, n a "zccz p ań stw a, a c ię ż a r te n je st s ta n o w c z o n ie d o z n ie sie n ia . Istn ieje w tej d zie
dzinie p o d atek n azw an y w yrów naw czym . P o d atek ten, to p o d atek od deficytu, a w ięc w znacznej części p o d atek od głupoty i n ie
dołęstw a kierow ników gospodarki sam o rzą
dow ej. I stn ie ją ś w ia d c ze n ia b e z p o d s ta w n ie n a k ła d a n e n a g m in ę. W znoszone są przez w zniosłych ideologów w sp an iałe g m achy szkolne, budow ane drogo, za pieniądze w y ciskane przez sek w estrato ró w z doliczaniem k ar i kosztów egzekucji. P łacone są p en sje i em ery tu ry pracow nikom sam orządu w iej
skiego i m ałom iasteczkow ego, niepozosta- jące w żadnym sto su n k u do m ałom iastecz kow ych i w iejsk ich kosztów u trzy m an ia. T e r a ż ą c e i s z k o d liw e p r z e r o sty , z k tó r y c h ty l
k o n ie k tó r y w y m ie n iłe m , k ła d ą s ię c ię ż a r e m n ie s p r a w ie d liw y m i k r z y w d z ą c y m n a z u b o ż a łą , w n a tu r a ln e j g o sp o d a r ce ż y ją c ą w ie ś.
Przerost budżetów samo- rzadowych
J a k o w y s tę p e k b ę d ę tr a k to w a ł p o d w y ż s z a n ie i p r z e k r a c z a n ie b u d ż e tó w s a m o r z ą d ó w , użyję w szystkich środków do obniżki ty ch budżetów i to obniżki znacznej.
W ybujałości i p rzero sty budżetów sam o
rząd u są w bardzo w ielu w y p ad k ach rezu l
tatem gonienia za p o p u larn o ścią i chęcią p o p isan ia się ze stro n y różnych lo k aln y ch działaczy. Jak aś d o k try n a, fikcja, czy fał
szyw a am b icja k iero w n ik a sam o rząd u po g rąża dany sam o rząd w długi i w y d atk i, k ład ące się ciężarem nie do zn iesien ia n a ogół płatników .
S am o rząd jest szkolą obyw atelską i te
ren em , n a k tó ry m społeczeństw o zdaje eg za
m in ze sw ej d o jrzało ści w rząd zen iu . R z ą d , k tó r y d e k e n a ł w ie lk ie g o w y s iłk u o b n iż e n ia w y d a tk ó w a d m in istr a c y jn y c h P a ń s tw a , m a n r a w o ż ą d a ć , a b y s p o łe c z e ń s tw o p o d ję ło te n s a m w y s iłe k n a te r e n ie s a m o r zą d u ; o b niżenie bow iem isto tn e św iadczeń p ien ięż
n y ch ro ln ictw a jest tylko w ów czas m ożliw e, g d y w y s iłe k R z ą d u z b ie g n ie s ię z w y s iłk ie m
całego społeczeństw a. E g zek u to r s p r z e d a jący za bezcen p ro d u k ty , a n ieraz i dobytek ro ln ik a, egzekw uje w p rzew ażającej liczbie w ypadków ciężary lo k aln y ch sam o rząd ó w o n ad m iern ie w ysokich b u d żetach . R olą sp o łeczeń stw a rep rezen to w an eg o w sam o rzą dzie jest w łaśn ie czuw anie n ad tem , aby ta g o sp o d ark a b y ła oszczędna i p rak ty czn a.
K o n ie c zn e p r a c e n a w s i, d r o g i, s z k o ły , m e ljo r a c je , a w ię c p r a c e p o d n o sz ą c e k u ltu r ę i s tw a r z a ją c e m o ż liw o ś c i p o p r a w y , c h c ę o p r z e ć n ie n a ś w ia d c z e n ia c h w p ie n ią d z u , k tó r e g o n ie m a i k tó r y je s t d r o g i, le c z n a p r a c y n a r z e c z d o b r a p o w s z e c h n e g o , i to je s t u zasad n ien iem u staw y szarw ark o w ej, k tó rą R ząd w nosi do S ejm u.
T rzecia, w su m ie sw ojej n a jm n ie js z a g r u p a ś w ia d c z e ń w s i n a r z e cz P a ń s tw a — ja k o w h ie r a r c h ji p o tr z e b n a jw a ż n ie jsz a , u le c z m n ie js z e n iu n ie m o ż e . W tej jed n ak dzie
dzinie idziem y w k ieru n k u u czy n ien ia p ła
cen ia m niej nieznośnem i b ard ziej sp raw ie- d liw em ; p ro jek t u staw y o p o d atk u g ru n to w ym , zgłoszony do S ejm u, jest p o d staw ą dla zasadniczej refo rm y w tej dziedzinie.
K onsekw encją ro zw arcia nożyc cen w y
tw orów rolniczych i przem ysłow ych m u si (C iąg dalszy n a str. 2).
Str. 2 „GŁOS WĄBRZESKI** r.SRQPONMLKJIHGFEDCBA
(C iąg d a lsz jj ze stro n y 1).
b y ć za.nykanie nożyc także od strony ob
niżki cen pr?n.rii>:słcwych. Rząd poczynił w
tej d zied zin ie, d n ż y ^w y siłęk p rzez obniżkę taryf kolejowych i obniżkę szeregu wytwo
Konieczność usprawnienia handlu artykułami rolniczemi
W a k c ji z a m y k a n ia n o ży c cen R ząd z a i- . cej z a ró w n o p ro d u c en ta , ja k i k o n su m e n ta, ' tk w i w złej o rg a n iz a cji p o śred n ictw a h a n - ' d lo w eg o .
S p ra w ą tą z a ją ł się o sta tn io z a rzą d m . st. W a rsz aw y .
N ie z a p o m in a jm y , że d o ch ó d b ru tto z w y tw ó rc z o śc i zw ierzęcej w y n o si w P o lsce o k o ło 45 p ro c, d o ch o d u z c a łe j p ro d u k c ji ro ln i
czej i że g łó w n y m p ro d u c e n te m w tej d z ie d z in ie są m a łe w a rsz ta ty ro ln e . W 1931 r.
h ly k a n ia n o ży c cen R ząd z a i- . e l n a d p rz e p ro w a d z en ie m re- ' fo rm y w y m ian y m ięd zy w sią i m ia ste m . W y m ia n a ta je st rb y t k o sz to w n a i n a d m ie r
n ie o b c ią ż o n a ró ż u e m i k o szta m i u b o czn em i.
P rz y k ła d e m m o że tu słu ż y ć c e n a m ię sa . Istn ieje sta n o w cz o zb y t w ie lk a d y sp ro - p o rcja m ię d z y c en ą m ię sa p ła c o n ą ro ln ik o -
ft, p rzez k o n su m en ta m ie j- sk io fb . H rzy ’c zy h a te j ro z p ię to śc i, k rz y w d z ą -
Kapitał zorgaaizowanj i niezorganizowany
D z ia ła ln o ść in te rw e n c y jn ą P a ń stw a n a rzecz p o d w y ż sz en ia w d o ch o d zie sp o łec z n y m u d z ia łu ro ln ic tw a - - u w a ż am za n a jisto tn ie j sze z a g a d n ie n ia p o sta w io n e p rze z k ry z y s d o ro z w ią z an ia — n ie ty lk o p rz e d n a m i, lecz p rz e d c a ły m św iate m .
U w a ż n a a n a liza z ja w isk , ro z g ry w ają c y ch się n a św iecie, m u si d o p ro w a d z ić d o w n io sk u , że w a lk a o p o d z ia ł d o ch o d ó w , h a m u ją
ca ro zw ó j g o sp o d arstw a , ro z g ry w a się o b e
c n ie ra c ze j n ie w e d le w zo ru m a rk so w sk ic - g o . P o w ie d z iałb y m , że dziś nietyle kapitał walczy z pracą, ile kapitał zorganizowany walczy z kapitałem niezorganizowanym. Ka
p ita ł je st tern d ro ż szy — im je st go m n iej.
PfllitfZlał
N a jró ż n o ro d n iejsz em i śro d k a m i kapitał zorganizowany próbuje zachować zyski dro
gą przerzucania swoich strat na kapitał nie
zorganizowany, czyli przedcwszystkicm na rolnictwo. S tąd p o c h o d z ą o w e n isz cz ą c e „n o ży ce c e n “. W te n to w ła śn ie sp o só b p o w sta- je isto tn y fro n t o b ecn eg o k ry z y su , fro n t:
K o n ieczn o ść o d c ią ż e n ia lu d n o śc i św ia d c z en ia m i n a rz e c z sa m o rz ą d u i p o lity k a z n iż k i cen w y tw o ró w p rz e m y słu łączy się w p la n ie R z ą d u z rewizją nadmiernie, w stosunku do naszych zasobów, rozbudowa
nego systemu ubezpieczeń społecznych. Jak
P a n o w ie w iecie, u w a ż a m to z a g a d n ie n ie za je d n o z n a jw aż n ie jsz y ch z a d ań m eg o R z ą
d u .
M ó w iłem ju ż o n ie m p u b lic z n ie p a ro k ro tn ie . N ie b ęd ę się p o w tarz a ł. R z ą d u z n a ł za k o n iec z n e re w iz ję u sta w o d a w stw a u b e zp ie czen io w eg o p rz e p ro w a d z ić sto p n io w o , e ta p a m i, ta k , a b y d o k a ż d e g o z a rz ą d ze n ia u sta w o w eg o , p rz e d je g o w y d a n ie m p rz y g o to w a ć c a ły a p a rat w y k o n a w c zy . T o z w aln ia n a sz e te m p o p ra c y , a le je d n o c z eśn ie d a je m a k si
m u m g w a ra n c ji p rz e p ro w ad z e n ia re fo rm y w ta k i sp osó b, a b y z am ierz en ia R z ą d u z o sta
ły p rz ep ro w a d zo n e sp ra w n ie i d o k ła d n ie . Je ż eli ch o d zi o z a rz ą d ze n ia z re aliz o w an e d o ty c h c z as — d ro g a p rzez n a s w y b ra n a o- k a z a ła się słu szn ą . M am n a m y śli p ie rw sz ą w y d a n ą n o w e lę d o u staw y t. zw . sc ale
n io w ej.
W o b ec c a łeg o o g ro m u z a d a ń , k tó re o cze
k u ją sw eg o ro z w ią za n ia, m a o n a — ja k to ju ż m ó w iłe m — z n a cz en ie sto su n k o w o n ie w ie lk ie ; n ie m n ie j je d n a k ch cę P a n o m z a k o m u n ik o w a ć , że p o je j w p ro w a d z e n iu , wy
łączyła ona z pod przymusu ubezpieczenia około 170 tysięcy osób, roczny zaś przypis składek na rzecz Zakładu Ubezpieczeń zmniejszył się o ca 25 miljonów złotych.
M im o to u staw a w e sz ła w ży cie, nie wywo
łując żadnych większych komplikacyj.
O b ecn ie p rz ep ro w ad z a n a je st re o rg a n i
z a c ja le c z n ic tw a u b e zp ie cz en io w eg o . D zi
sie jsz y sy ste m u b e z p ie c ze n ia ch o ro b o w eg o k o sz tu je n a s o k o ło 100 m iljo n ó w z ło ty c h ro czn ie. Gdyby cała ludność nasza tak drogo płaciła za swoje lecznictwo — Polska mu- siałaby wydawać rocznie około 1 miljarda złotych na koszt obsługi swoich chorych.
N a sz u b e z p iec z o n y , k tó re g o z a ro b k i sto ją n ie je d n o k ro tn ie n a p o zio m ie z a le d w ie w y sta rc z a ją c y m n a c za rn y c h leb co d zien n y , c h c ia łb y m ie ć p o p ro stu n a jp ie rw p ew n o ść p ra c y i z a ro b e k c ią g ły , p o tem z a ro b e k , p o d c ią g ają c y d o p o z io m u z aro b k ó w e u ro p ej
sk ic h ,.a d o p ie ro p o o sią g n ię c iu i u trw a le n iu teg o m o że zech ce p o zw o lić so b ie n a w z b u d z a n ie p o d z iw u sp o łe cz e ń stw o w iele, w iele b o g a tsz y c h , u rz ą d z e n ia m i sw o ich a m b u lato - rjó w . W ty c h 100 m il jo n a ch z ło ty ch je st d u ż a część h a rac z u , k tó ry P o lsk a p ła ci d o k try n erstw a o d sw eg o z a ra n ia n iep o d leg ło śc i Z d a w a ło b y się, że to co m ó w ię, to rzeczy ta k z ro z u m ia łe i p ro ste , że w ręcz p rze z n ik o g o n ie m o g ą b y ć k w e st jo n o w a n e.
6 8 5
POKOJE
czyste, ciepłe, wygodne i ciche z woda bieżącą i telefonami
w Warszawie
u lic a C h m ie ln a N r. 31
o b o k D w o rc a C e n tra ln e g o p o le c a
tan io
Zarząd
Hotelu Royal
rów i surowców przemysłowych, a ostatnio artykułów monopolowych. Akcja ta będzie dalej prowadzona. W y siłe k w ty m k ie ru n k u n ie b ęd zie o sła b io n y i sz e re g n o w y c h o b n i
żek z o sta n ie p rz e p ro w a d z o n y .
T em ta ń szy — im je st g o w ięcej. Im św ia t się b a rd zie j in w e stu je — tern z y sk o d rzu c a
n y p rzez k a p itał m u si b y ć m n iejszy . C ało ść z ja w isk , ja k ie o b se rw u je m y , d a je się sp ro w a d z ić d o p ró b o c h ro n y re n to w n o ści sw eg o k a p ita łu p rze z tę część jeg o p o siad a cz y , k tó ra m o że to u czy n ić. A m o g ą to u c z y n ić p o sia d a c z e k a p itału z o rg a n izo w a n e
g o , czy li p rz ed c w szy stk ic m k a p ita łu p rz e m y sło w eg o .
C z y n ią to w ięc — b ą d ź w fo rm ie k a rte li, czy tru stó w , b ą d ź p o p rz e z zw y k le o g ra n i
czen ie p ro d u k c ji, b ą d ź p o p rzez o w ła d n ię c ie a p a rate m k re d y to w y m .
m iasto -w ie ś, k tó ry d z iś p rz y sła n ia d a w n y fro n t: k a p itał-p rac a .
W a lk a ta je st b e z p ło d n a i n isz cz ą c a, g d y ż z b y t w ie lk i u d z ia ł w d o ch o d zie o g ó ln y m , ja k i z a p e w n ia so b ie k a p ita ł z o rg a n izo w a n y — p ro w a d z i d o b e z ro b o c ia: z a ró w n o k a p ita łu , / ja k i p ra cy , z a ró w n o fa b ry k , ja k i ro b o tn i- | b y tu .
R e fo rm a le c zn ic tw a , o k tó re j m ó w ię, w in n a n a m d ać o szczęd n o ść z n a cz n ą , sięg a jąc ą p o n a d 25 p ro c, d z isie jsz y c h k o sztó w . P o n a d to — z d a n iem e k sp e rtó w — reforma ta mo
że wywołać przejściowo trudności, ale w ni- czem wartości lecznictwa nie naruszy, a na
wet winna ją podnieść. M im o to w y p a d a p rz ez w y c ięż ać o g ro m n e tru d n o śc i, ja k ie d o k try n erstw o staw ia te j a k c ji.
Oświadczam, że wszystkie trudności bę
dą przez Rząd usunięte i reforma lecznic-
Zaległości
S p ra w a, k tó ra ciąży w sp o só b n ie z n o śn y n a ży ciu g o sp o d a rc z e m , a w w ie lu w y p a d k a c h je st h a m u lc em d la in ic ja ty w y i z w ię
k sz e n ia o b ro tó w , to sp raw a z a le g ło śc i p o d a t
k o w y ch . Z a le g ło śc i w p o d a tk a c h p a ń stw o w y ch , św iad c z e n ia c h sa m o rz ą d o w y c h i
sk ład k a c h u b e zp iec z en io w y c h w y n o szą o l
b rz y m ią su m ę 1.300 m iljo n ó w zło ty ch . P rz y czy n y p o w stan ia ty c h z a le g ło śc i są ro z m a i
te. P o d a tk i z o k re só w le p sze j k o n ju n k tu ry m u sia ły b y ć p ła c o n e w k o n ju n k tu rz e g o r
szej. P ła tn ic y w o k resie d o b re j k o n ju n k tu ry le k ce w aż y li p o d a tk i, a u rz ęd y n ie w y w ie ra ły d o ść siln e g o n a cisk u , w reszcie w w ie
lu w y p a d k a ch p rzez u rz ę d y sk a rb o w e źle ro b io n o w y m iary . O d sz e reg u la t, z a ró w n o sp ra w n o ść śc ią g an ia p o d a tk ó w , ja k i z a sa d y w y m ia ru o ty le p o stąp iły n a p rz ó d , że
nadszedł czas uregulowania tego problemu.
C h o d zi o o d c ią ż en ie siły p ła tn ic z e j sp o łe c z e ń stw a o d z o b o w ią z a ń , p o w sta ły ch w la ta ch p rz esz ły ch i sk iero w a n ie je j d o re a
liz a c ji n a leż n o ści b ie ż ąc y c h . O czy w iście n ie m o że b y ć m o w y o z w y k łe m sk reśle n iu żale g ło ści. Projekt uregulowania tej sprawy zmniejsza zaległości tym płatnikom, którzy w ciągu 2 ostatnich lat uiścili równowartość bieżących wymiarów, n ie za leż n ie o d teg o, n a ja k ie o k re sy d o k o n a n e p rz e z n ic h w p ła
ty z o sta ły z a lic z o n e; p o w tó re — projekt u- możliwia wszystkim płatnikom, którzy w roku budżetowym 1934—35 uregulują oraz w ciągu przyszłych lat budżetowych będą płacili bieżące podatki, skreślenie bardzo znaczne, bo sięgające 70 proc, dawnych za
ległości i jeszcze duże ulgi w spłacie pozo-
Trzeba nastawić sie na normalna prace i odrabiać straty
P ro sz ę P a n ó w , rz ą d w id z i i z d a je so b ie sp ra w ę z p rz ero stó w i d y sp ro p o rc y j, istn ie ją c y c h w ży ciu . Z d a je so b ie sp ra w ę z tru d n o ści, w ja k ic h z n a jd u je się ro ln ictw o . R ząd je st z d e cy d o w a n y d a le j w a lk ę z te m i p rz e
ro sta m i i d y sp ro p o rc ja m i p ro w a d z ić i d o a rsen a łu d o ty ch c za so w y c h śro d k ó w d o łą
cza n o w e: o b n iżen ie św ia d cz e ń ro ln ic tw a n a rz ec z sa m o rz ą d u , o b n iż e n ie p rz y p isu sk ła d k i, a n a w et sk a so w a n ie u b e z p iec z e ń sp o łe
c z n y c h n a w si i w re sz c ie z d e c y d o w a n e u l
g i w z a le g ło ścia ch p o d a tk o w y c h . S ą to rz e -
czy isto tn e i w ażn e. S ta w ia n e też b y ć m u szą ; d z ię k i d o k o n a n y m p ra c o m p rz y sto so w aw -
Pożyczka inwestycyina
P ro sz ę P a n ó w ! P o n ie w a ż — ja k m ó w i
łe m — d la in w esty cy j w P o lsc e są w c h w ili o b ecn ej o d p o w ie d n ie w a ru n k i, z n a jd u ją c e m ię d z y in n e m i sw ó j w y raz w n isk ic h c e
n a c h m a te rja łó w in w e sty c y jn y ch , z d ru g iej z a ś stro n y — p o n iew a ż są p o te m u m o ż liw o ści fin an so w e , u w a ż a m , że PAŃSTWO MO
ŻE I POWINNO PODJĄĆ SZERSZĄ NIŻ DOTYCHCZAS INICJATYWĘ INWESTY
CYJNĄ. DLATEGO TEŻ RZĄD POSTANO
WIŁ WYPUŚCIĆ POŻYCZKĘ INWESTY
CYJNĄ.
p rz y p a d a ło n a n ie 91.9 p ro c, trzo d y c h le w n e j, 84,9 p ro c, o w iec i 91 ,G p ro c, b y d ła ro g a
teg o , p rz y cz em z p ro d u k c ji zw ierzęcej m a ły c h w a rszta tó w ro ln y c h 75— 85 p ro c, id zie n a ry n e k .
D o p iero re o rg a n iz u ją c i u sp raw n ia jąc h a n d e l p o szczeg ó ln em i a rty k u łam i, tw o rz ą c ra c jo n a ln e u rz ą d z en ia , słu ż ą c e celo m h a n
d lo w y m , b ę d z iem y m o g li usunąć działanie na ceny licznych nonsensów i organicznych wad, tkwiących w aparacie wymiany, a
p rzez to w y ró w n a ć d y sp ro p o rc ję cen i z b li
ży ć cen ę k o tle ta cielęceg o, p ła c o n ą w m ie
ście d o c en y cielęcia p ła c o n ej ro ln ik o w i.
Jeżeli ty c h rzeczy n ie z ro b im y , z an ie d b a m y b a rd z o w a ż n y c z y n n ik d la p o d n ie sie n ia d o ch o d o w o ści ro ln ic tw a, a w ięc o d b u d o w y d la p ro d u k c ji p rzem y sło w ej’, ro zleg łeg o ry n k u k o n su m c y jn e g o n a sz e j w si.
k a. I nad światem nachyla się groźne wid
m o d ru g ie g o , o b o k ro ln ic tw a , jeszcze b a r
dziej nieszczęśliwego parjasa obecnych cza
sów — widmo bezrobotnego. S to su n k o w e p o w ięk sz en ie u d z iału k a p ita łu z o rg an iz o w an e
g o w d o ch o d zie sp o łe c z n y m — to z a ra z em o b n iż e n ie g lo b a ln e g o całeg o d o ch od u . Sztu
cznie uzyskiwana rentowność pewnych form kapitału — to ogólna nędza.
D lateg o , je śli sp o jrz e ć g łę b ie j, in te rw en c ja w ię k sz o śc i p a ń stw z m ierz a w g ru n c ie rzeczy d o je d n e g o celu — d o ta k iej k o re k ty - w y p o d z ia łu d o ch o d u n a ro d o w e g o , k tó ra b y p o d n o siła u d z ia ł ro ln ic tw a . Niema innej drogi do podniesienia całości dochodu społe
cznego, jak naturalny i sprawiedliwy jego podział między miasto i wieś, między rol
nictwo i przemysł.
Je śli P a n o w ie ta k ro z u m ie ją h a sło „ fro n te m d o w si“, p rz y p isy w a n e m e m u R ząd o w i, to z g a d za m się n a n ie. U c zy n im y to n ie d la w y b o ró w i n ie d la sz u k an ia id e a ln e j sp ra
w ie d liw o ści n a w et — lecz d la te g o , iż tęd y p ro w a d z i, z d a n ie m n a sz e m , n a jk ró tsza d ro g a d o p o d n ie sien ia p o w sz e c h n e g o d o b ro -
społeczne
twa ubezpieczeniowego według planu opra
cowanego w Rządzie zostanie w kraju wpro
wadzona.
Je d n o c z e śn ie z te m i p ra c a m i p ro w a d z o n a je st p ra ca n a d d a lsz ą n o w e liz ac ją u sta w y sc a le n io w e j. Je ste m w m o żn o ści o św ia d czy ć W y so k iej Izb ie, że ju ż w p ie rw sz y ch ty g o d n ia c h p rz y sz łe g o ro k u b u d żeto w eg o R ząd z a m ierz a d o ść z n a c z n ie o b n iży ć ro c z n y o g ó ln y p rz y p is n a u b e z p iec ze n ia sp o łe
czn e.
podatkowe
stałych — 30 proc. W te n sp o só b te b a rd z o w ie lk ie u lg i w z a le g ło ścia ch u z y sk a ją ci, k tó rz y p ła cili b ieżące w y m ia ry i p ła c ić b ę
d ą w y m ia ry p rzy szłe.
Nie skorzystają z ulg płatnicy, nieregu- lujący bieżących należności, które wraz z zaległościami będą od nich przymusowo ściągane. W te n sp o só b z o stan ą z a ła tw io n e n ie ty lk o z a le g ło śc i w p o d a tk a c h p a ń stw o - I w y ch , lecz ta k ż e w e w sz y stk ic h d a n in a ch
! sa m o rz ąd o w y c h , a ta k że n a le ż n o śc i in sty - tu c y j u b e z p ie c z e ń sp o łe c z n y c h , p rzed ew szy - j stk iem z a ś n a leż n o śc i z u b e zp ie cz e ń ch o ro - ' b o w y ch .
T ą d ro g ą, protegując sumiennego płat
nika, umożliwiamy warsztatom produkcji pozbycie się długów publicznych za cenę punktualnego spełniania podstawowego o- i bowiązku obywatelskiego płacenia bieżą- i cych podatków.
Z a sad y p o w y ższe, w y p ro w a d z a ją c e d o b re g o p ła tn ik a z m a tn i z a le g ło śc i p o d a tk o - w y ch , b ę d ą d u ż y m k ro k ie m n a p rz ó d w k ie ru n k u p o p ra w y o g ó ln ej p o lity k i p o d a tk o
w ej. Z u re g u lo w a n ie m z a le g ło ści p o d a tk o w y c h id zie b o w ie m w p a rz e c a ły szereg u - p ro szc ze ń z a w iłe j ra c h u n k o w o śc i p o d a tk o w ej i n o w a, w p ro w a d z o n a n ie d a w n o , o rd y n a c ja p o d a tk o w a . A je ż eli w eźm iecie, P a n o w ie, p o d u w a g ę n o w y p ro je k t u staw y o p o - i d a tk u g ru n to w y m i n o w ą k la sy fik a cję g ru n
tó w — to z ty c h d o k o n a n y ch i d o k o n y w u ją - c y c h się re fo rm i z a rz ą d ze ń w y n ik a w n io se k , że rząd wszedł już na drogę reformy podatkowej i d o sto so w u je p o lity k ę p o d a tk o w ą d o z m ien io n ej sy tu a c ji g o sp o d arczej.
n a p ie rw sz y m p la n ie p ra c rz ą d u .
Uważam jednakże, że czas już dzisiaj nastawić się jednocześnie na normalną pra
cę i odrabiać, — stopniowo oczywiście i 0- strożnie, — to, co straciliśmy w okresie zastoju.
Zwiększenie się obrotów gospodarczych
S tą d w y n ik a p ro b le m z w ię k sz en ia o b ro tó w g o sp o d a rc z y ch . T e o b ro ty ? ja k ju ż z a
z n ac z y łe m , z w ięk sz y ły się i z w ię k sz a ją się
R ząd z w ró c i się d o k ra ju o z a k u p ie n ie te j p o ży czk i.
Z o b liczeń n a sz y ch w y n ik a , że w k ra ju istn ie ją w y sta rcz a jąc e śro d k i, p o z w a lają ce p a k ry ć p ro jek to w a n ą p rz e z n a s k w o tę e m i
sji p o ży czk i in w e sty c y jn e j, bez szkody dla kapitałów obrotowych życia gospodarczego.
P ra g n ę m o c n o p o d k re ślić, że POŻYCZKA TA PÓJDZIE JEDYNIE NA CELE INWE
STYCYJNE. B u d ż e t p a ń stw o w y je st o p a n o w a n y . N ie d o b ó r, k tó ry w n a sz y m b u d ż e c ie je sz c ze istn ie je, n ie b u d z i o b a w 1 d a się p o -
CZY ZAPISAŁEŚ JUŻ ..GŁOS WĄBRZESKI**
NA MIESIĄC MARZEC
czy m . W w ielu g a łęz iac h p ro d u k c ji, k tó re u - m ia ły zn iży ć sw e k o sz ta i d o sto so w a ć cen y d o d z isie jszy c h m o żliw o ści fin a n so w y ch k o n su m e n ta, m a m y w y ra ź n y ju ż w z ro st u - ta rg ó w .
W śla d z ate m id zie wzrost produkcji i wzrost zatrudnienia.
T en w zro st je st d o ść p o k a ź n y . D o ść p o w ied zieć, że w e d łu g m ia ro d ajn e j sta ty sty k i z a tru d n ie n ia , p ro w ad z o n e j w z w ią z k u z u b ezp ieczen iem n a w y p a d e k b ezro b o cia, ilo ść p ra co w n ik ó w u b ezp ieczo n y ch , w y n o sz ą c a w g ru d n iu 1932 r. 742.0 00 o só b , w z ro sła w g ru d n iu 1934 r. d o ilo ści 835.000. a> w ięc b ezm a- ła o 100.000 o só b . T en wzrost zatrudnienia jest od szeregu miesięcy zjawiskiem stałem.
R o sn ą n ie ty lk o n a sz e o b ro ty w e w n ę trz n e , a le i o b ro ty w h a n d lu z a g ra n icz n y m .
Jeżeli p o m im o u tru d n ie ń i p rz e sz k ó d w ro k u 1934 r. p o tra filiśm y p o d n ie ść k w o tę n a szeg o e k sp o rtu , to ró w n ież n ie d la czeg o in n eg o , ale d la teg o , że e k sp o rtu ją ce g ałęzie p ro d u k c ji u m ia ły p rz y sto so w a ć się d o sy tu a c ji n a ry n k ac h m ię d z y n a ro d o w y c h i u m ia ły k o n k u ro w ać z cen ą.
C zy n n e sa ld o n aszeg o b ila n su h a n d lo w e
g o , o sią g n ię te m . in . d zięk i w z ro sto w i e k s
p o rtu — p o zw o liło n a m zrównoważyć nasz bilans płatniczy.
Stwierdzam, że bilans ten jest całkowicie zrównoważony. Ś w iad czy o tern p rz e d e w sz y - stk ie m k sz tałto w an ie się re ze rw z ło ta i d e
w iz w B a n k u P o lsk im , k tó re to re ze rw y sp e łn ia ją ro lę re g u lato ra sa ld a b ila n su p ła t
n iczeg o .
Czynniki zwiększenia obrotów gospodarczych
P ro sz ę P a n ó w ! C zas ju ż p rz y stą p ić do
p ra c , k tó re m o g ły b y p o b u d zić zd ro w e te n d e n c je w z ro stu o b rotó w g o sp o d a rc z y c h .
Naród nasz musi więcej produkować, aby móc więcej zarabiać, zu ży tk o w a< ć n a tu ra ln e b o g a c tw a sw eg o k raju i z a tru d n ić ręce ła k n ą c e p ra cy . Je stem p rz e k o n a n y , że rz u tk a i k a lk u lu ją ca z o łó w k iem w rę k u in icjaty w a, p ry w a tn a m a w P o lsce d u że jeszcze i n ie w y k o rz y stan e m o żliw o ści. W sk a ż ę ch o ćb y n a d zied zin ę p rz e tw ó rstw a p ło d ó w ro ln i
czy ch , g d zie p ro d u k o w a ć m o ż n a n ie ty lk o d la ry n k u w e w n ę trz n e g o , a le i n a e k sp o rt.
Rolą państwa nie jest ani zajmowanie się produkcja ani branie na siebie pośredni
ctwa; P a ń stw o czy n ić to p o w in n o ty lk o w ra zie k o n iec zn o ści i ro lę sw o ją o g ra n ic z ać d o stw a rz an ia le p sz y ch w a ru n k ó w d la in i
c ja ty w y sp o łec z n e j. Stwierdzam, że szero
kie pole dla inicjatywy prywatnej w Polsce istnieje przedewszystkiem w handlu oraz w przetwórstwie.
U m ieję tn e w y k o rz y sta n ie p rz e z in ic ja ty w ę p ry w a tn ą n o w y c h o tw ie ra ją cy c h się m o żliw o ści, to p ie rw sz a d ro g a z w ięk sz en ia o b ro tó w g o sp o d a rc z y c h .
D ru g a d ro g a — to z a g a d n ie n ie in w e sty cy j- W y d a je m i się, że w w y n ik u ty c h w szy stk ic h p ro cesó w , p rzez k tó re p rz eszliśm y , —
wytworzyła się dziś w Polsce dosyć korzysi- na konjunktura inwestyjna. N ie ty lk o je st p o te m u p o ra, a le są ró w n ie ż , ja k m i się z d a je — p o te m u m o żliw o ści.
Nasza baza kapitałowa zwiększa się
T o , co je st największą siłą obecną nasze
go gospodarstwa narodowego, to odbywają
cy się u nas stały przyrost własnych środ
ków kapitałowych. Z d e c y d o w a n a p o lity k a rz ą d u , z m ierz ają ca d o u trzy m an ia sta ło śc i w a lu ty i o c h ro n y a p ara tu b a n k o w e g o , dała
n a m w k o n se k w e n c ji p rz e zw y c ię że n ie k ry z y su p sy ch ic z n eg o , o d w ró t z te z a u ry za c ji, p o b u d z e n ie o szczęd n o ści i z n a c zn y p rz y ro st w k ła d ó w w in sty tu c ja ch , tru d n ią c y ch się z b ie ra n iem k a p ita łó w .
P ro c es p rz y ro stu w k ła d ó w b a n k o w y c h ro z p o cz ą ł się w P o lsce ju ż w ro k u 1932 i trw a n ie p rz erw a n ie d o d n ia d zisiejszeg o . N a w e t d e w a lu a c ja d o la ra , w k tó ry m p ew n e k o ła n a sze j p u b lic z n o śc i lo k o w a ły sw e k a p itały , n ie p o w strzy m a ła teg o p rz y ro stu .
R o k ro c z n ie z zao szczęd zo n ej części d o ch o d u sp o łeczn eg o p rz y rasta ją śro d k i k a p ita ło w e, k tó ry c h w z ro st ró w n o z n a cz n y je st ze sta łe m z w ię k sza n iem się n a sz y ch w ła sn y c h m o żliw o ści fin a n so w y c h
Je st o czy w iście d u ż ą p rz e sad ą , że te p rz y ra sta ją c e śro d k i k a p itało w e z d re n o w u je p a ń stw o n a cele b u d żeto w e. P a ń stw o k o rz y sta z ty c h śro d k ó w , p o d o b n ie ja k k o rzy stać z n ic h "m o że k a ż d y so lid n y p o ży czk o b io rca.
B a n k i p o sz u k u ją p o ży czk o b io rcó w i d o b ry c h p a p ie ró w d la lo k a ty fu n d u sz ó w . P o d o b n ie p o sz u k u ją ty c h p a p ie ró w in n e in sty tu c je k a p ita ło w e . S tą d też p a p ie ry p a ń stw o w e, n a p rz y k ła d b o n y sk a rb o w e , z n a jd u ją d z iś ła tw y zb y t.
P o z a tern je d n ak p o z o sta ją w in sty tu c ja c h k a p ita ło w y c h d u że k w o ty , k tó re m o g ą b y ć o b ró co n e n a cele d o b rze p rz em y śla n y c h re n to w n y ch i k o rz y stn y ch in w e sty c y j. T o są d z iś te sm ary , k tó re n a g ro m ad z iły się i k tó re m o g ą b y ć z u ż y te d la celó w n a o liw e m tło k ó w n a sz ej m a szy n e rji g o sp o d arc ze j <
I w z m o że n ia je j o b ro tó w .
k ry ć o p e rac jam i k re d y to w em i, n ie n a strę - c z a ją ce m i d ziś d la M in iste rstw a S k a rb u w ię k szy c h tru d n o śc i.
POŻYCZKA PÓJDZIE NA OŻYWIENIE ŻYCIA GOSPODARCZEGO, NA ZWIĘKSZE
NIE OBROTÓW GOSPODARCZYCH.
Z p ro je k to w a n e j k w o ty p rz e zn a c z a m y 50 miljonów zł. na drogi, około 50 miljonów zł.
na regulacje rzek i prace wodne i resztę na inne urządzenia, służące życiu gospodarcze
mu.50 miljonów zł. przeznaczonych na refu-
