Szpilki. R. 6, nr 24 (1945)

(1)

* „PRAWDZIWA CNOTA KRYTYK SIĘ NIK BOK (KRASICKI)

Kr. 34 R o k V I 14.Y11L 1945

Zdrajca Piotr Lawal zeznaje przed sądem

%

rys. Młectysiaw Piotrowski

C z a r n y P i o t r u ś ^\

(2)

I

2

ANDRZEJ NOW ICKI

KARTKA

t Wymagali od niego

Redaktorzy ponurzy, »

By się perlił dowcipem, By humorem im służył,

Żeby pointą przyszpilał Błędy, brednie i szmiry,

% e Żeby smagał ironią Tudzież biczem satyry.

Wymagali od niego Najwpływowsi panowie, Żeby krzepił, rozśmieszał, Bo śmiech przecie to zdrowie.

Zdrowie ludu rzecz ważna:

Każdy musi być zdrowy!

Humor ina być powszechny Krzepki ąraz masowy.

1 DZIEJÓW

Wymagali od niego Czytelnicy wybredni, Żeby dowcip miał cienki Cięty, celny i przedni.

, By przewietrzał problemy, By przenikał przez mózgi, ,

» Jak naprzykład (m ówili) świetny dowcip irancuśki.

/• * *

Wymagała od niego Znów cenzura prasowa, Żeby zawsze przystofność Oraz umiar zachował.

Żeby pilnie uważał Co mu wolno, a co nie - Bo choć miły początek Smutny może być koniec.

HUMORU

A on smutniał i smutniał / I na wadze wciąż tracił,

Bo choć każdy wymagał, Ale nikt mu nie płacił.

Wychudzony, zgarbiony Powlókł gdzieś się, do lasku,

By z rozpaczy zawisnąć Na skracanym wciąż pasku.

Ale na nic się zdało:

Tak schudł biedak tymczasem, Że się nie mógł powiesić Bo był lżejszy niż pasek.

I, jak grono badaczy Fakt ten teraz ocenia, Humor zwany wisielczym Powstał z tego zdarzenia.

'waiBH [■■iiiiiBiyiiiiimiMi

O

OSTATNICH wydarze

niach w świecie moż

na powiedzieć, iż do

słownie długo przygotowywana bomba wreszcie wybuchła. J a pońskie miasto Hiroszima na wyspie Hon-szu przestało ist

nieć od jednej eksplozji. No

wy rodzaj pocisku nosi nazwę atomowego, gdyż siłę wybuchu czerpie z procesu rozbicia ato

mu. Pod jego też działaniem olbrzymia ilość materii rozbita zostaje • na atomy. Pod /wpły- wem swych rozpadających się kolegów te drobne cząsteczki materii mówią sobie nagle „do

widzenia", przestają być w jedno mgnienie oka ludźmi, domami, drzewami i zwierzę

tami, * rozpoczynając ' podróż w nieskończoność, by znów w niewiadomym miejscu zro

bić sobie rendez-vous, montu

jąc zgoła inne kształty.

Zawsze nie lubiłem fizyki.

Raz nawet przez dwójkę z fi

zyki zostałem na drugi rok w tej samej klasie. I okazało się, że miałem rację. Zawsze podejrzewałem, iż pod tymi niewinnymi symbolami i wzo

rami kryje się coś.i czego ni

gdy nie aojmę? I rzeczywiście dzieje się tak, że w pewnym momencie teoretyczna algebra zamienia się w praktyczną arytmetykę, wzory naukowe przygotowują miejsce dla real

nych liczb milionów zabitych.

Fizyka jest piękna. Tylko ta metafizyka, która nią rządzi, te ludzkie interesy i namiętno-

Szczypta, soli

]V związku z procesem- Petaina i zeznaniami Lavala: l a v a l - ki fra n  cuskie.

• * 4 *'■''» *

, *

O walce wyborczej w Anglii, za

kończonej zwycięstwem Partii Pracy i objęciem- teki premiera przez A t

tlee: 'za ro d y lekko - a t t l e e -

tyczne. *

* * * *

ści, które ją do-swych celów używają!

Bardzo'się cieszę, że nie mój nauczyciel fizyki ze szkoły wy

nalazł, bombę atomową. Nie żebym żałował mu sławy i pie

niędzy. Ale dlatego, że był to człowiek zły i głupi. Prawo stawiania dwójek i zostawia

nia na drugi rok w tej samej klasie, które posiadał, już by

ło przyczyną zmartwień .i krzywd wielu małych ludzi, będących jego uczniami. B ar

dzo bym się bał, gdyby 'miał on w swych rękach borńbę, któ

rej siła wybuchu równa Się wybuchowi dwóch tysięcy dzie- sięciotonowych pocisków. I dziś dopiero rozumiem moją nie-

*chęć, nieufność i strach przed tym nauczycielem. Bałem się,

że on, człowiek zły i fizyk, wy-

‘ najdzie bombę atomową.

* :J:*

Ale na szczęście i Jiie mój nauczyciel i nie uczenff Hitlera wynaleźli ów nowy typ bom

by. Wierzymy, iż znajduje się ona w dobrych rękach i że nie spowoduje zagłady ludzkości, ale jej wspanikły rozwój.

E jerg ia atomowa ułnożliwi po

dobno nawet podróże między

planetarne. Są to rzeczywiście wspaniałe perspektywy, które mnie — przyznam się — tro chę peszą. Nowe komplikacje!

Nawał nowych zagadnień! Czy wyobrażacie sobie ten tłok w rakietach, jadących w prze

strzeń naszego układu słonecz

nego? Szabrownicy już Za

cierają ręce i dowiadują się

rys. Witold Leonhard

L n v a ln n k a

w „Orbisie", kiedy »odchodzą pociągi we wszechświat i we

dług jakiego czasu.

Oczami duszy widzę już te I konserwy z Jowisza, przysłane przez tamtejszą Unrrę, a sprze

dawane po słanych cenach we wszystkich sklepach spożyw

czych. A te księżycowe inte

resy ! A te oszustwa na wadze, związane z różnicą siły ciąże

nia na Wenus i na Ziemi! A to dolewanie wody no mleka z Mlecznej D rogi! I t e , rozmo

wy. Dziś brzmią one: „Je dziesz do' Koszalina czy do Li- gńicy?" A brzmieć będą: „No, więc jedziemy na Urana Czy na Saturna?" A te plotki reak

cji: „Neptuńczycy będą się bili do upadłego za Raczkie- wicza i Andersa". Albo: „Oka

zało się, iż księżyc jest za

mieszkałymi że jego obywatele nie uznają rządu Qsóbki-Mo- rawskiego".

, *** •

Wielkie,/szalone możliwości, od których w głowie się kręci.

Co do mnie — »ie pojadę ni

gdzie. Nie żebym nie ufał, iż atomy szybko i wygodnie za

wiozą mnie na inny świat. Po, próstu przywykłerń patrzeć na gwiazdy z ziemskiej pozycji planetarnej i nie wyobrażam sobie, by Wielka Niedźwiedzi

ca, skądinąd widziana, mogła być piękniejsza. Przywiązany jestem do swego punktu wi

dzenia. Radość mi sprawiają wiadomości nie tylko o rozbi

ciu atoma, ale i o konsolidacji świata, o tym, że wszyscy Europejczycy dochodzą do tych samych wniosków, czego przykładem ostatnio Anglicy.

Myślę, że to będzie najpięk

niejsza chwilą, gdy wieczorem wyjdziemy na taras, spojrzy

my po dąlekich planetach i gwiażdąchm wiedząc, że każdej chwili możemy się na nich zna

leźć, i na myśl . tę wzruszy

my ramionami. Bo po co tam jechać, gdy i tu na starej Zie

mi można być bardzłJ szczęśli

wym.

• JA N SZELĄG

i

(3)

KAZIMIERZ GRUS

P A W E Ł I G A W E Ł

Paweł: „Bez pracy nie'umrę, « Od czegóż to rflamy Unrrę!"

Gaweł: „Unrra, cacy, cacy, Wolę jednak szukać pracy".

Paweł, widząc w bucie dziurę, Mówi: „Unrra przyśle skórę!"

Gaweł nie zna tej rozmówki, Sam się stara o zelówki.

Leniuch Paweł śni bez przerwy, Że mu Unrra da konserwy.

Gaweł zbytnio się nie martwi, Je narazie zupę z marchwi.

■■■

Paweł, grzejąc się na plaży, O okrętach Unrry marzy.

Gaweł poci się wciąż w biurze I pracuje aż się kurzy.

\

Za Unrrą pełen tęsknoty Wyzbył się Paweł kapoty, >

Gaweł na nic nie rachuje, Ma się gorzej, lecz pracuje.

Okręt Unrry wreszcie płynie, Wiezie rzeczy pełne „skrzynie.

Paweł » tego figę widziął, Gaweł z biura dostał przydziab i

JAN CZARNY

O CIĄGIYM ŚWIĘTOWANIU

Co, jak co, lecz w święta, kraj nasz nie zubożał, święto Odry, Nisy, Zaolzia i Morza...

Kiedy Niemiec uciekł, ogłoszono święto, Wywieszono flagi i dotąd nie zdjęto...

Więc chdrągwie wiszą, blakną i szeleszczą, Siedem razy w tydzień, Polsce święto wieszczą...

Odbiorniki ryczą: Niech żyje, niech żyją! # Nad głowami hasła czerwone się wiją...

Harcerzyki trąbią, w takt stuku zelówek, I im uderzyła świąteczność do główek... . Ludzie płyną miastem, dumni i paradni^

Emeryci, panny, wojskowi i radni...

Noszą znaczki, wstążki, inne rekwizyty, Gratulują sobie, składają wizyty...

Ja też lybię czasem tak się zmieszać z tłumem, Czuć ten patos wspólny, narodową dumę...

Rzucać czapkę w górę, krzycząc głośno - Hurra 1!

Podziwiać sztandary, falujące w chmurach...

Lecz gdy śpię zmęczony śnię o tym bezwiednie, Aby wprowadzono także... dni powszednie...

LEON PASTERNAK

A BRODA ROŚNIE...

Z dnia na dzień coś się w świecie zmienia i z każdym rankiem żyć radośniej,

a ja gdy siadam do golenia, jak zwykle czuję się nieznośnie.

I patrząc w lustro, ze zdumienia wyrażam podziw swój bezgłośnie:

z dnia na dzień coś się w świecie zmienia

— a broda nic, a broda rośnie...

Świat w słońca nurza się promieniach, wygalam gębę bezlitośnie,

nazajutrz szczeć mi pysk ocienia

i znów się skarżę, coraz głośniej. w Ktoś powie *- zwykła neurastenia,

pokiwa głową ktoś żałośnie...

świat w słońca nurza się promieniach,

* ' '7"1 • v ; A

Tornada, burze, ziem trzęsienia,

w tym życiu zawsze dzieje coś się. • Geniusze giną z przejedzenia!

A moja broda jak na złość n ie !

Tym razem bliski wnet zemdlehia, , bezradny, wołam już donośnie:

tornada, burze, ziem trzęsienia

... I

Rozkoszne randki, posiedzenia, gdy cały prężysz się miłośnie,

gdzie w nosie dłubiesz od niechcenia i nawet wtedy rośnie sprośnie...

W dzień biały i w czas zaciemnienia i w ostrą zimę i przedwiośnie) Rozkoszne randki, posiedzenia, *

a broda nic, a broda rośnie...

Umarłe? wreszcie ze znudzenia,

• spoglądasz z piekła w dół ukośnie, na ciele twoim bez zmęczenia, w trzy dni po śmierci! Jeszcze rąśnie!

Tu nawet męczą cię wspomnienia, gdy w smole smażysz się rozkosznie...

Umarłeś wreszcie ze znudzenia,

— a broda nic, ,

a broda rośnie •••

’ w ’

, Fryzjerów przejdą pokolenia , (złe myśli męczą dzisiaj coś mnie),

a zarost kliije bez wytchnienia i nie przestanie kłuć, psiakość! Nie!

Od czoła łysy do ciemienia, zapytam wszystkich was zazdrośnie:

Dlaczego głowa dla łysienia

N O W O Ś C I „C Z Y T E L N IK A "

Kpt. Zygmunt Oranowski ( _

M ateria^ do dziejów powstania warszawskiego I. W OCZACH LONDYNU . . . . . . . 10 zł.

St. Jodłowski i W. Taszycki

Zasady pisowni polskiej i interpunkcji ze

słownikiem ortograficznym... 40 zł.

W d r u k Henryk Sienkiewicz — Krzyżacy

Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik" 1945 r.

O A n N E S 1 1 1

Szabrowników, kanciarzy niech powieszą zgrają na gałęzi przemysłu, który uprawiają,

a muchy, co się zwykle przy wisielcach roją, niech odpędzą oliwną gałązką pokoju!

St. J. Lec

(4)

4

JAN HUSZCZA

P R E M I E

•W Komarówce ostatnio przy

znawano premie za wydajność, pilność, wzorowość i staran

ność w pracy. Bardzo się z te

go wszyscy cieszyli w urzę

dach i szkołach, w sodowiarni i w fabryce sztucznej kawy z fałszowanej namiastki.'

Ale radość trwała krótko.

Nasz buchalter dostał taioji na bezpłatną operację wyrost

ka robaczkowego. Kto inny możeby z wdzięcznością sko

rzystał a»okazji, ale buchalte

rowi Czyszczotce — trzebaż przeklętego trafu 1' — dawno już wycięto wyrostek robaez- ow i me wiadomo, kiedy mu wyrośnie taki drugi,' żeby mo

żna było wykorzystać talon.

cych!... Znany, ambitny osiemnastoletni młodzieniec i raptem tuziri smoczków!

Strasznie się obraził, lecz to by może nawet mu przeszło, gdyby nie fakt, iż spraWę oto

czenie wzięło na języki. Teraz gdy Grypsik idzie rankiem urzędować, otoczenie z za pło

tów woła: Smoczek poszedł dzieci niańczyć...

A w ogóle straszny kłopot z-tymi premiami; Na przysz

łość prosimy przyznawać Je w sposwb bardziej przemyśla

ny. W przeciwnym razie bę

dziemy się starać, żeby nas nikt nie posądził o wydaj

ność, pilność, wzorowość i,sta

ranność.

rys. Stanisław Cłełocłi .

Pejzaż japoński

Czyszczotka chodził nawet w tej sprawie do lekarzy . Ale ci z charakterystyczną pewno

ścią siebie oświadczyli, że w ogóle nie wy rośnie. Można by, oczywiście, spekulnąć, czy

li sprzedać talon komuś, kto raa wyrostek. Cóż, kiedy ta

lon imienny i ważny tylko za okazaniem kennkarty.

Panna Janeczkówna — sły

nąca w Komarówce z urody i smukłych kształtów — otrzy

mała kartkę do spółdzielni, dającą prawo do nabycia po zniżonej cenie pasa rupturo- wego, jej koledzy zaś otrzy

mali po prostu komplet przy- borów wędkarskich, chociaż najbliższa rzeka z rybką p ły

nie o całe 50 kim od miastecz

ka i, jak wszystko w skazuje,, nie ma zamiaru, przynajmniej w ciągu bieżącego ^stulecia, zmieniać swego łożyska. Żeby wykorzystać premię, koledzy Janeczkówny starają się o uzy

skanie przeniesienia służbowe

go gdziekolwiek na*d rzekę.

Feliks Rdzanek, sympatycz

ny nauczyciel z gimnazjum kupieckiego, otrzymał dwie pa

ry obcasów do damskich pan

tofli, mimo, iż jest starym ka

walerem i pragnie, jaxo czło

wiek przezorny, wytrwać w tym stanie aż do czasu zesta

wienia aktu zgonu ś. p. oby

watela Feliksa Rdzanka; t. zn do śmierci. Koleżanki Rdzan

ka z ciała pedagogicznego otrzymały różne pożyteczne detale patefonowe: igły,

•dwie płyty, zaledwie ciut-ciut nadpsutą membranę i korbkę.

Jeonak, gdyby nawet zebrały to wszystko do kupy, to i tak nie da się z tego zmontować ju ż nie tylko patefonu, ale na

wet mizernej zapalniczki ben

zynowej czy maszynki do na

wijania loczków. Jedynie ślu

sarz Olejarczyk twiertljl, iż po dokonaniu pewnych inwe- stycyj kapitałowych, możnaby z tego od biedy zrobić dziad

ka do tłuczenia orzechów.

Ale najgorzej zdarzyło się z Cześkiem Grypsikiem, sekre

tarzem magistratu. Dzielnie chłop pracował, nie ma co mó

wić, starał się i premia była bardzo^ wskazana. Ty mczasem, owszem, Grypsikowi przyzna

no premię, lecz jaką?! Po pro

stu tuzin smoczków dziecię-

PST! TAJEMNICA!

Szaber zaczyna się przeży

wać. Ot, zw ykły szaber je- dziesz do Berlina, zabierasz biednym Niemcom portki czy ostatnią koszulę, a oni zawsze antyfaszystami byli, antyhitle- rowcami. • A szabrownik reak

cjonista, przyjeżdża i zabiera, co jeszcze mają. I jak staną na ko

misji rehabilitacyjnej? Bez u- brania, wychudzeni? A tak ła

dnie wystarali się o wszystko.

Po 1.000 zł. opłaty już mają, tych, którzy mogliby świadczyć przeciw nim, już nie ma.

Spotkałem właśnie niedawno znajomego Niemca. Porządny Niemiec był; nie mogę narzekać.

Raz mnie po gębie sprał, re

wolwer w ręce trzymał i mógł dać kulę w łeb.

Wielka Trójka potępia reżim gen. Franco

Przyjechał właśnie z Berlina.

-Tani źle, mówi. I tu nie spe

cjalnie, trzy pokoje z kuchnią zaledwie, i to po znajomości, syn jeszcze z SS nie wrócił, re

habilitacja tyle kosztuje, ale ja

koś to będzie, mówi. Szkoda tylko, że Goebbels i Himmler popełnili samobójstwo. Byliby sobie teraz grali w piłkę nożną z Frankiem, Streicherem i Goe- ringietu. I Hitler też niepotrzeb

nie do tej Australii uciekł. On się tam'gdzieś w torbie kangura ukrywa, a tu przyszłość przed nami. Obozy jeszcze są, druty nie zdjęte, Majdanek w całości połowa roboty na przyszłość zaoszczędzona. Sprzymierzeń

ców mamy: Franco, Argentyna, część Grecji. Tak, tak, widać, że świat się doipaga Neue Ord- nung! Teraz przyjdzie kolej na

Polaków i Czechów. „Cyklon"

weźmie się z muzeów. Fabryka mydła nieuszkodzona. Potem rozwinie się produkcję z surow

ca ludzkiego. Materiału nie za

braknie.

A potem pokażemy światu!

Głowę Himmlera przywieziemy z Ameryki. Umieścimy na szczycie wieży Eiffla. Będzie dąpgowskazem dla ludzkości.

Chciałem powiedzieć dla niemieckości. Bo przecież świat musi stać na odpowiednim po

ziomie! Nie chodzi o ilość, lecz o jakość. Zbudujemy autostradę Berlin Tokio. Potem most Pa

ryż (będzie się nazywał Lavąi- stadt) — New York‘‘. ’

Tylko nie powtarzajcie tego wszystkiego dalej, bo mi to po

wiedział w tajemnicy.

' M.WA M.WA’

t-

\ '

9

(5)

Biskupi niemieccy na terenach odzyskanych nie dopuszczają polskich księży do kościołów

JÓZEF HEN

■ — — — —.

Uustrawai Kazimierz druk

ry s . Jerzy' la ru h a

F u r i a b i s k u p i a

« z

flH iM iu w diM M iunH iuH iłM iiiiiniiiifiiiiiiłiiiiiiiiuiuH iiH iiiiJiiiiKiiiiiiH iiim iiiniU iiJiiuH iirH uuiuiiiniim H H iiiiH iH iH im iniiiH iiH iH U iH iiiM iw unriiU H d

I N F U Ł A C I

Proszę nie marzyć, że już nie ma tych różnych Haupt i ober-gauów:

Dwóch hitlerowskich dygnitarzy nam — dzięki Boga — pozostało.

Jeżeli piszę — dzięki Bogu, nie upatrujcie w tym herezji:

tak się złożyło, że ci obaj duszpasterzami są — diecezji.

Tak, tak najmilsi czytelnicy, nie mówcie: jakże,'skądże, gdzie tam.

Proszę: w Wrocławiu — hiskup Bert ram.

a Gdańsk ma znów biskupa Spięta.

Być może, kościół o tym mądrzej .‘sądzi, niż my, zw ykli laicy:

winien jest Hitler, ale skądże

" dobrzy biskupi katoliccy?

• • • Więc trzeba będzie rzecz objaśnić (niech wie stolica Apostolska):

że Gdańsk i Wrocław— to nie Deutschland, że Wrocław i Gdańsk — to jest Polska

Mieć, motocykl — to było od

wieczne moje marzenie! Mogę, się nawet wyrazić, że uwielbiam ten sport: pęd na tle natury, ka

lejdoskop obrazów, rozkoszny w iew i — w ogóle, co tu dużo gadać!...

A kiedy mógłbym mieć m oto

cykl, jeśli nie teraz? W alczy,- śmy, przelewaliśmy krew i — w ogóle, co tu dużo gadać— po

stanowiliśmy < Bolkiem, że b ę -* dzie motocykl. Do tego żona m pisała: „Przywieź motocykl, b .

się/rozwiodę".

No i Bolek cni „zorganizował"

setkę NSU. Brakowało obu kół.

siodła ’ i akumulatora, poza tym maszyna jak nowa, nawet nu

mer jeszcze był.

. O koła wystaraliśmy się pod

czas pewnej bezksiężycowej no

cy. Siodło wykręciłem kpledze z moździerzy, akumulator do

stałem od pewnego Czecha za przedwojenną dziesięciozłotów

kę. Gorzej było z paliwem. Na

pełnienie baka spirytusem z benzyną Kosztowało mnie 11 par jedwabnych pończoch, 3 (jary, szelek, dwa biustonosze oraz łańcuszek od zegarka.

Aż wreszcie — jest! Ruszyli

śmy. Wszystko było, jak w m o

ich marzeniach: pęd na tle na

tury, kalejdoskop obrazów, roz

koszny wiew i - w ogóle, co tu dużo gadać!... ja prowadziłem, Bolek krzyczał: „Wolniej!"

Harmonizowało to ze sobą , do

skonale.. Było nawet na czasie.

Miałem najechać właśnie, na słup z napisem „S to p i", gdy motor stanął. Okazało się, że nie ma benzyny, bo Bolek przeciąg

nął sobie rurkę gumową do ba

ka i wszystko wypił.

Świeccy tam swoje już zrobili, a kościół ciągle na ostatku t nie ma na Śląsku ł Pomorzu

miejsca dla szkopskich in(fu!)łatków!

Przesłanie pod adresem wiernych.

Bardzo was pTOfKMJt togo wiersza słuszne wyciągnąć chdejcie w woski:

on‘ nie jest antyklerykalny, «

jedynie -U antyhitlerowski. ___

1 ' ‘STTEFA.N STE F A Ń SK I

Bolek spadł na drodze i mu- siałem go szukać. Było ciemno i poznałem go tylko po zapachu benzyny. Jak się okazało, pod

czas upadku uderzył z wielką siłą o aslalt, ale. na szczęście, żadnej szkody w nim nie uczy

nił.

Tylko, że motor stanął.

— Spaliłeś -sprzęgło— stwier

dził filozoficznie Bolek.

O sprzęgle słyszałem p ie rw szy raz w życiu. Zaczęliśmy pchać motor. Wszystkiego 5 k i

lometrów. Nawet dosyć zabaw

nie było. Szkoda, że pod góY- kę.

Nazajutrz oddałem dwie dam

skie koszule za naprawę. Pod wieczór spaliłem świecę. Za na

prawę dąłem 10 metrów mate

riału i jeszcze 8 par jedwab

nych pończoch za benzynę. Na

stępnego dnia nawalił sam mo

tor. Szczęście moje trwało kró t

ko: za parabellum i dwa tuziny jedwabnych pończoch dostałem drugi. Taki sam! Setka NSU.

1 znów—pęd, kalejdoskop obra- zówy rozkoszny wiew, ażeby t»

drzwi przycisły!

W połowie drogi* motor sta

nął. Pchaliśmy 11 kilometrów.

Potem wzięliśmy do roboty Niemców. Pchali jeszcze 17 k i- lojnetrów. Następnie jeden z nich oświadczył, że chętnie na

prawi. Po naprawieniu motor zaczął chodzić d ^ tyłu. Przeło

żyliśmy natychmiast kierownicę z przodu do tyłu, usiedliśmy ty

łem do przodu i jeździliśmy ty

łem do frontu. Rozbiłem 'budkę regulirowszczyka i transparent z napisem „Gdańsk Nasz", za co przesiedziałem trzy dni w ko

mendanturze. Od swoich dosta

łem wszystkiego pięć dni za zniknięcie bez pozwolenia.

Bolek przestał ze mną jeździć.

Schudłem o 5 kilo 27 deko. Pe dwóch dniach ubyło mi jeszcze 2 kilo 17 deko.

Zatelegrafowałem do żony:

„A lbo będziesz mieć męża stop albo motocykl stop".

Odpowiedziała: . „M otocykl stop".

Chudłem dale.

Zostało mi 5 par pończoch.

Znajomi się pytali:

— No i co, ma pan motocykl?

Ucieszyłem się, gdy przyszedł rozkaz dowództwa o oddawaniu motorów. Teraz — pomyślałem

— to już się skończy. Nawet mi się trochę żal zrobiło. Tyle

śmy wspólnie przecierpieli...

Myślicie, że mi go zabrali?

Gdzie tam! Powiedziano mi, że etat przewiduje motor! Ażeby

to!...

Opadłem z srł. Schudłem jesz

cze o 6 kilo 13 deko. W tedy udałem się do przyjaciela Bol

ka.

— Boluś — powiedziałem, już nie mogę. Albo on, albo ja!

— Tak jest — przyznał Bo

lek. albo on. albo ty.

1 wyłuszczył mi swój plan Musiałenf oddać dwie pary jedwabnych pończoch za pan- cerfausta. Strzeliłem zeń z sa

dystyczną rozkoszą. Mój NSU podzielił los NSDAP nie się' z niego nić zostało.

Teraz już jestem prawie szczę

śliw y. Motor diabli wzięli, jesz

cze tylko się rozwieść 1 — w ogóle, co tu dużo gadać'

I

(6)

6

ⁱ

„PANNA MALICZEWSKA

Mimo, że sobie przysparzamy z kaź dym numerem nowych węogów, kro

czymy naszą ciernistą drogą, po kel- cacb, wśród których jednak tu i ów

dzie zakwita skromna różyczka po

chwały i zachęty.

Tego dnia, tonąc po kostki w roz

palonym do tbiałości płynnym asfal

cie, minio straszliwych woni bijących z rynsztoków ulicy . 11 Listopada, do- brnęliśnfy do gmachu Teatru Powszech nego. Zajęliśmy dwa miejsca w trze

c im i rzędzie. Obok nas siedział sławszy pan, łysy, z długą, czarną brodą w re- dengocie. Przy nim młoda panienka.

Starszy pan częstował ją czekoladkami z pudełka. Tyjnczastśm kurtyna poszła w boki. Na scenie było wielkie pranie.

P. Puchniewska robiła to tak wspa

niale, że wyjęliśmy notesik i zapisa

liśmy ołówkiem jej nazwisko i adres aby następnego dnia zanieść jej.',, kwia ty za znakomitą grę.

Wzrok nasz przepiósł się tymczasem w lewy róg sceny, gdzie młody tuła

jący się dotąd po ulicy Gdańskiej p.

Rakowiecki znalazł nareszcie odpo

wiednie miejsce. . Sądzimy, że po tej pierwszej kreacji młody aktor w cza

sie całego zimowego .,sezonu będzie ściągał publiczność tam, gdzie Rako

wiecki zimuje. W tej chwili nasz łysy sąsiad z czarną brodą przytulił młodą panienkę. Jednocześnie na scenie bry

lował p. Bryliński w roli Danina. Od tego momentu byliśmy świadkami scen symultanicznych: na scenie Daunj u- wodził bezskutecznie p. Maliczewską, ob k nas starszy pan osiągnął w tym samym czasie o wiolę lepsze wyniki.

Jeśliby o powodzeniu starszych panów ii młodych, kobiet decydowała gra, to p. Bryliński zdobyłby palmę. Nieste

ty, Zapolska chciała inaczej; temu ży

czeniu autorki stało się zadość. Nato

miast napewno nie po myśli Zapol

skiej obsadzono rolę Boguckiego p.

Wożniakiem. Należałoby może raczej zmienić nazwisko młodego przyjacie

la Dauma na -Wożniak i obsadzić rolę p.'Boguckim. Chętnie korzystamy z okazji, by w ten sposób dać Boguckie

mu świeczkę a Wożniakowi ogarek.

Pamiętamy ,,Pannę Maliczewską" z dawnych, dobrych lat niebieskiego

rys. Zenon W asilew ski

Morzenia reakcji

• > z . ■

mundurka, kiedy sami, sterczeliśmy u drzwi garderoby słynnych wykonaw

czyń tej roli, by nieśmiało wręczyć im naręcze lub pęk kwiecia. Kreacja p.

Zarembińskiej tak się nam spodobała, że gdyby nie to, żeśmy nazbyt po

chopnie pomyśleli o kwiatach dla p.

Puohniewskiej, pomyślelibyśmy o kwia łach dla niej. Za to ku zdumieniu łu

dzi teatru, obecnych na premierze i przyzwyczajonych d ^ tego, że jeste

śmy kapryśni i że się nam nic nie po

doba, klaskaliśmy co sił. Tymczasem nasz sąsiad skradł pierwszego całusa młodej panience. A w sztuce wszystko było o wiele bardziej skomplikowane.

W łych czasach urząd mieszkaniowy nie zabezpieczał aktorćk w jasnych mie

szkaniach i p. Maliczewska upadła wy

żej, bo z suleryny na pierwsze piętro dzięki prywatnej inicjatywie p. Dau- pia. Mieszkanko to jak i poprzednia zamieszkiwana przez p. Malicżewską suteryna świadczą o tym, że Teatr Po

wszechny zdobył \v osobie dekoratora p. Rybkowskiego złotą rybkę.

Po drugim akcie wyszliśmy dla o- chłody. Zauważyliśmy, że»nasz sąsiad z czarną brodą mimo dzwonka nic zamierza powrócić na salę, natomiast ruszył z młodą panienką w niewiado

mym kierunku i zamiarach. Chwilę walczyliśmy ze sobą, czy wrócić- na widownię i oczekiwać rozwiązania

„Panny Maliczewskiej" na scenie w koncepcji Zapolskiej czy też obserwo

wać życie in flagranti. To drugie zwy

ciężyło. Wyszliśmy i zapewrte w tym czasie, gdy panna Maliczewska w trze- , cim akcie idzie za głosem serca,* nasza młoda nieznajoma poszła za głosem rozsądku. A więc lody w „Tivoli“, ko

lacyjkę „Pod Koniem" i „Grand".' Bo to jest życie, c‘est la viel

P. S. Mamy nareszcie w m. Łodzi dwa dobre miejskie teatry: jeden z mich nazywa się, co jest wielkim za-

\ szczytem dla Lodzi, Teatrem Wojska Polskiego, drugi, młodszy, to teatr Po

wszechny. Jak się dowiadujemy, Za

rząd Miejski zerwał z tradycyjną poli

tyką i nie ęamierza eksmitować obu wy/ej wspomnianych łódzkich teatrów iniejskich w celu stworzenia Łódzkie<

go Teatru Miejskiego.

ST A N ISŁ A W SOJECK1

OSTROŻNIE Z OGNIEM...

(Z prasy: „Czasem na twarzy któregoś z ministrów pojawi się łagodny uśmiech ... Okazuje się, że w ręku trzyma „Szpilki"...)

i

Spokoju nie mam odtąd ni chwilki, Gdy Ministrowie czytują „Szpilki".

Wiąc apelują i proszą Panów:

To nie lektura dla Mążów Stanu!

Bowiem — co wtedy stanie sią z nami.

Gdy sią Gabinet przejmie „Szpilkami"?

Gdy Premier, dotąd porywacz serc, Zacznie przemawiać nudno jak Hertz.

Sztuka — już widzą jest blisko zguby:

zamiast Matejki — szkice Zaruby!

Jakżeż Oświata bądzie sią krzewić, Gdy Mickiewicza zmieni Minkiewicz?

Resort Rolnictwa pod nowym znakiem:

Polską obsieje sią... Pasternakiem.

-■ Skarb, zdrowych podstaw dziś wsparty drągiem,

* &dy Ios swói ZU}i ^ e z Szelągiem!

Zaś Informacja winna sią strzec:

1 być jaśniejszą niż w fraszkach Leć!

Minister lasów, gajów i puszczy Stworzy rezerwat w rodzaju Huszczy.

Aprowizacja, co wciąż nas boli, ' * Przydzieli raptem po „Szczypcie soli"! 1 Przemysł, co tak sią wysoko wzniósł, Może sią zachwiać, jak czasem Grus!

Włosy na głowie dąba mi stają: ♦ Co by to było natenczas w kraju!?

Naród nabierze chyba poglądu,

Ze wreszcie „Szpilki" weszły do... Rządu!

G. Godlewski (Warszawa) - Nu

mer „Szpilek" wysyłamy. „Piosen

ki Pasternaka do nabycia w księ

garni „Czytelnika", ul. Wiejska 16.

Tamże można zaprenumerować na

sze pismo. „Pożegnanie z Hitle

rem" jest w druku. Materiał do

„Gabinetu osobliwości" prosimy przesyłać w wycinkach a nie przepisany. Za rzeczy wykorzy- siane płacimy.

S. G. (Bielsko), Jerzy Sergiusz Eren (Warszawa,, M. B. (Białystok), B. K. (Mirowice, pow. Bydgoszcz), Ko-Za (Łódź), B. O., Zgrzyt - Z nadesłanych materiałów nie sko

rzystamy.

Henryka (Warszawa) - Odpo

wiadając według .Waszego życze

nia i Waszymi słowami: „Są to wypociny, nie zasługujące nawet na „Szpilek" drwiny".

Ryszard L. Green — Wiersz o Niemcach może i nienajgorszy, aJe nie dla nas.

Z. B. (Łódź, - „Szpilka i igła"

wraz z rysunkami w „Szpilkach"

nie pójdą.

Chmiel (Warszawa-Okęcie) - 7, nadesłanego obficie materiału nic nie wybierzemy. *

A. W. Zefirek (Chełm, - W ier

sze Wasze, poświęcone lokalnym sprawom miasta Chełma, nie za

interesują szerokiej opinii krajo

wej i dlatego - w ’ koszu.

T. P. (Sulejów, - Groźbie nade

słania jeszcze dziewięćdziesięciu siedmiu dalszych wierszy nie pod damy się. Spotka je los trzech przysłanych wraz z rysunkami.

Odrzucone.

POZOSTAJĄCYM NA EMIGRACJI Cudze chwalicie,

Sutego nie z n a d e ,*

Sami nie wiecie,

’ Jak w d dostaniecie.

M. M.

In-Cza. — Bardzo żałujemy, iż nie zastaliście nas w redakcji i podzi

wiamy talent improwizatorski na ko

percie, Mimo to podrzuconych wierszy nie zamieścimy.

Aóifcr/ói Wachler (Gorzów njWar*

tę?. — Ze wzruszeniem czytamy w Waszym liście: „Ze łzami w oczach czytałam pierwszy numer ,,Szpilek", który mi wpądł w ręce.. Po tyld la

tach..." Prenumeratę wprowadzimy niebawem.

Jan Lenica (Poznań). — Prosimy o współpracę. Rysunki powinny być wykonane tuszem. Z pierwszej, tran szy dajemy dwie klisze.

A. Biel (Tarnów). — Odpowiada

my również uściskiem dłoni.

rys. Karol Baraniecki, FRANCO DO FRANKA, PRZEBRAŁA SIĘ MIARKA

i

(7)

STEFANIA GRODZIEŃSKA

SPÓD

Jest śliczna. Szara w bronzo- we' paski, z prawdziwego mate

riału. W układane fałdy. Na automatyczny zamek. Taka, o jakiej zawsze marzyłam. I pa

suje do wszystkiego. W ogóle jak ją zobaczyłam, to sobie po

myślałam, że już nigdy, nigdy mi się żadna ińna nie spodoba.

— Wyobraź sobie, tak się roz

tyłam, że nie mogę się zmieścić w tę spódnicę, a taka ładna. I dopiero niedawno ją sprawiłam

— rzekła smutno Alicja.

Spojrzałam głodnymi oczyma.

— KŃa ciebie,byłaby 4v sam raz.

Przymierz. '

Przymierzyłam. Leżała na mnie, jak gdybym się w niej u- rodziła. Było mi w niej do twa

rzy, do nóg, do wszystkiego.

— Wiesz co? Noś ją tymcza

sem. Możesz nosić tak długo, aż ja nie schudnę, wtedy mi od

dasz. ’

I tu się zaczęło.

Od chwili, kiedy ją włożyłam, nie mogłam, znieść myśli, że bę

dę musiała ją oddać. Możliwość, że A licja schudnie, zaczęła nade mną ciążyć bezustannie. Posta

nowiłam zapobiec temu w miarę moich możliwości. Z początku była to raczej kwestia finanso

wa, bo głupio myślałam, że w y

starczy pomóc jej materialnie żeby się jak najlepiej odżywia

ła, aby zachować/ją przy odpo

wiedniej tuszy. Tak też robi

łam. Wkrótce jednak A licja za

częła się buntować. Nie chciała jeść mącznych potraw i zaczęła odżywiać się w stołówce. Podję

łam kampanię d^tasową, przeciw stołówkom i napiśałam do „Szpi

lek” ostrą satyrę na ludzi, nie je

dzących makaronu.

Spódnica zaczęła mnie rujno

wać. A licji smakowały kartko

we rybki w puszkach. Oddałam jej swój przydział. Pó tym ku->

powałam jej takie same na wol

nym rynku za 80, 100, 120 zł, jak w którym sklepie.'

Lubiła słodycze. Kupowałam jej ciastka. Znudziły jej się. Za

częłam dla niej piec w domu.

Rzuciłam pracę zawodową, bo cały dzień byłam zajęta przyrzą

dzaniem przysmaków dla Alicji.

że nie wyjdzie zamąż, dopóki nic znajdzie swego ideału.

* - A kto jesl jej ideałem?

- Ten, który pierwszy oświad

czy się o jef rękę.

N IC A

Co tydzień chodziłam z nią do wagi i z przerażeniem zauważy

łam pewnego dnia, że ubyło jej pół kilo, Okazało się, że samo jedzenie nie wystarczy, bo chu

dnie się również od zmartwień.

Kupiłam jej więc radio i pate- fon, prowadzałam ją po teatrach i kinach, żeby była zawsze we

soła.

Ktoś nierozsądny i powierz

chowny powiedziałby, że za te pieniądze mogłam kupić sobie już dawno ładniejszą spódnicę.

O, marni psychologowie! Każdy znawca duszy kobiecej wie, że cudza spódnica zawsze jest lep

sza, a powiedzieć: kup sobie in

informować zakochanego, że przy tych samych staraniach mógłby mieć inną, dużo ładniej

szą kobietę.

Alb gdyby się skończyło na stronie finansowej! Nie każde zmartwienie można okupić pie

niędzmi. A licja się zakochała i zaczęła chudnąć. Katastrofa zbli żała się wielkimi krokami. A li

cja przymierzyła spódnicę i oka

zało się, że .jeszcze tydzień tej miłości bez wzajemności, a spód

nica będzie w sam raz. Nie za

wahałam się ani przez chwilę.

Namówiłam jej wybrańca, żeby się z nią ożenił. Posłuchał mnie i A licja znów zaczęła tyć. B y

łam szczęśliwa, chociaż to był mój mąż.

Alicji nie służyło łódzkie po

wietrze. Wysłałam ją nad mo

rze. Ubyło jej tam dwa kilo.

Sprowadziłam ją na wieś. Przy

było jej z powrotem.

Jednak moje środki wyczer

pały się. A licja się rozpuściła , i nie mogłam jej kupować tego,

^na co miała ochotę, w dodatku zakochała się znów, ale tym ra

zem w jakimś cudzym mężu, którym nie mogłam już rozpo

rządzać.

Bardzo się denerwowałam tym wszystkim i kiedy wczoraj wło

żyłam spódnicę, okazało się, że wisi na mnie jak na wieszaku, tak schudłam z tych zmartwień.

' Nie do noszenia.

Oddałam ją Alicji. Niech ma.

rys. Ha-ga

- Co to? Pani w żałobie?

- A no tak: mąż mi umarł.

- Żartuje pani!

NIKT NIE JEST PROROKIEM W „Odrodzeniu*1 \ dnia 23 lipca b. r. żąda słusznie Mieczysław J a strun w artykule dyskusyjnym, a- by pisarze byli pisarzami postępo

wymi. W artykule żąda również

„aby pisarz przewidywał przy

szłość, aby był „przyszlościow-

WE WŁASŃEJ OJCZYŹNIE Dlaczego Mieczysław Jastrun nie przewidział, że 8 sierpnia otązynia redakcja „Szpilek” list na blankiecie firmowym „Rycerza Niepokalanej”

od ^00. Franciszkanów z Niepokala

nowa, proszący nas o numer wymień ny „naszego poczytnego pisma' ?

,(st. i. , >.

stwierdza dobitnie, że

»,pisarz, czy chce, czy nie c'.ce, musi być „przyszłościowe :m".

W artykule pisze dalej:

„niewątpliwie „Orędownik", „Ry cerz Niepokalanej" lub „Stiir- mer" wypowiadały jakąś tam ciemną ideologię i w nich takie odzwierciedlił się jakiś tam po

nury moment historyczny; nie znaczy to jednak, żebyśmy mieli życzyć sobie, by pisma tego typu ukazywały się nadal, chociaż — bądźmy szczerzy —■ jeszcze 1:i- siaj j/rzyjęte byłyby z uznaniem przez peicne nieliczne grupy. Są

dzę jednak, że powinniśmy wal

czyć o to, by „publicystyka" tego rodzaju i poziomu nie mogła uka- zywać się w państwie demokraty

cznym, by wyparta została cdlko- uńcie przez świadomą swej roli dziejowej prasę.

ROD DOBRĄ. DATĄ.

Kalendarz jest przyrządem do mierzenia czasu. Co byśmy powie

dzieli o człowieku, który* zapytany o godzinę, odpowiada: „Przed trze

ma kwadransami była piąta”. Tego jegomościa przypomina mi autor

„kalendarzyka historycznego”, no

wej, rewelacyjnej rubryki w „Dzień nikif Łódzkim”. Pod datą 6-go sierp nla czytamy:

„5-go sierpnia umarł Engels".

Podobno 13-go marca ukaźe się w

„kalendarzyku” wiadojność: „I-go stycznia Ńowy Rpk”.

Dziwną także hierarchię ''praw uznaje dpiejopis „.Dziennika”. Nu

r s

„DATOWNIK”

W „Dzieturiku Łódzkim*' wprowadzano kalendarzyk ważnych dat historycznych.

Już siedzi tutaj spec płatny, rocznic referendarz, iskafąc z Klio warkoczy dat ważnych kalendarz, kiedy się Odyss oświadczył swojej Penelopte, kiedy się pierwszy raz wyrwał imć Filip z Konopi, Tak Jadąc w swoim sleepingu po historii relsach, / Przespał Jedynie półwiecze od śmierci Engelsa.

Si. J. Lec

S ie rp ie ń

Ifl

O T W A R C I E

T E A T R U D L A D Z I E C I

Cagielniana

18 “ »BAJKA« 27

* p rz y T e a trz e W o jsk a P o ls k ie g o

— i----

o g o d z . 15-ej P rem iera b a jk i scenicznej

»O Janku, co psom szyi buty«

I

rys. Zenon W asilew ski - Dokąd pan idzie, pani* Po

lewka?

- Do turtaku, pociąć chleb kart

kowy na kromki.

mer z 2-fto sierpnia przynosi t u 0 e

wiadomości:

1509 Ostateczne zatwierdzenie na sejmie w Lublinie — Unii Litwy z Koroną.

1984 Umarł w Neudach w 87 r.

życia Prezydent Rzeszy Nie

mieckiej gin. marsz. Hi.ulcn- burg.

1938 Zdobycie S-go miejsća (me dal brązowy przez Marię Kwaś

niewską w rzucie oszczepem na Olimpiadzie w Berlinie.

A w rzucie dyskiem? A w biegu na przełaj? A przez płotki?

(j. s.).

1 j

„Szpilki" ukazują się co tydzień. - Przedruk bez podania źródła wzbroniony.

- - ---■ --- --- --- ' - ■ --- --- ■ - ■ --- ■ --- --- — --

Redakcjaśł Łódź, Piotrkowska 96, tel. 1-23-36. ' Przyjmuje się codziennie od 11-ej do l-szej.

Redagują: St. Jerzy Lec, Zbigniew Mitzner, Leon Pasternak, Jerzy Zaruba. Wydaje: Spółdzielnia wydawnicza: „Czytelnik"

Składano w Zakl. Graf. „Czytelnik" Nr 4. Łódź, Żwirki 2. D-04912 .Drukowano w Zakładach Graficznych „Książka".