rachunek prawdopodobieństwa i statystyka matematyczna (4inf, rpism, 2007/2008)
11. Estymacja punktowa – zadania do samodzielnego rozwiązania
1. Z partii kondensatorów wybrano losowo 12 sztuk i zmierzono ich pojemności otrzymując (w pF): 4,45 4,40 4,42 4,38 4,44 4,36 4,40 4,39 4,45 4,35 4,40 4,36.
(a) Znajdź oszacowanie nieznanej wartości przeciętnej pojemności kondensatora pocho- dzącego z danej partii.
(b) Znajdź nieobciążone oszacowanie wariancji pojemności tych kondensatorów.
2. Zmienne losowe X1, . . . , Xn mają rozkład o tej samej wartości oczekiwanej EXi = a, i = 1, . . . , n. Wykaż, że estymatory postaci
T = a1X1+ · · · + anXn a1+ · · · + an ,
n
X
i=1
ai 6= 0, ai ∈ R, są nieobciążonymi estymatorami parametru a.
3. Niech X1, X2, . . . , Xn będzie próbą prostą z rozkładu o gęstości f (x) = 2a1 sin xa 1(0,aπ)(x).
Wykaż, że ˆan= π2x¯n jest zgodnym i nieobciążonym estymatorem parametru a.
4. Rozważmy estymator
θ(xˆ 1, . . . , xn) = 1 − 1 n
n
X
i=1
1(0,1)(xi) parametru θ = P (X > 1) zmiennej losowej o rozkładzie E(λ).
(a) Czy ˆθ jest zgodnym ciągiem estymatorów parametru θ?
(b) Oblicz ryzyko estymatora ˆθ w punkcie θ.
5. Zmienna losowa X ma rozkład o gęstości f (x) = p22 x1[0,p)(x). Dla próby n-elementowej przyjęto, że ˆθ = ¯X2 + ¯X jest estymatorem parametru θ = 23p(23p + 1). Czy jest to estymator asymptotycznie nieobciążony?
6. Niech ˆpn: R → R,
ˆ
pn(x1, . . . , xn) = 1 n
n
X
i=1
1{1}(xi).
Pokaż, że {ˆpn} jest mocno zgodnym ciągiem estymatorów parametru p rozkładu geome- trycznego z parametrem p ∈ (0, 1). Oblicz ryzyko estymatora ˆpn w punkcie p ∈ (0, 1).
7. Niech X1, . . . , Xn będzie próbą losową prostą z rozkładu wykładniczego z parametrem λ.
Czy
λ : Rˆ n → R, ˆλ(x1, . . . , xn) = ¯x − x(1),
gdzie x(1) = min(x1, . . . , xn) jest asymptotycznie nieobciążonym estymatorem wartości oczekiwanej?
8. Rozważmy estymator ˆθn: Rn→ R,
θˆn(x1, . . . , xn) = exp(−x1+ · · · + xn
n ).
Uzasadnij, że {ˆθn}n∈N jest mocno zgodnym ciągiem estymatorów parametru θ = P (X = 0), gdzie X ∼ P (λ).
1
rachunek prawdopodobieństwa i statystyka matematyczna (4inf, rpism, 2007/2008)
9. Niech X1, . . . , Xn będzie próbą prostą z rozkładu normalnego N (a, σ2). Dobierz stałą k tak, aby estymator
T = k
n−1
X
i=1
(Xi+1− Xi)2 był nieobciążonym estymatorem parametru σ2.
10. Niech X1, . . . , Xn będzie próbą prostą z rozkładu jednostajnego U (0, a). Czy estymatory T1 = n + 1
n X(n), T2 = n
n − 1X(n) parametru a są
(a) nieobciążone,
(b) asymptotycznie nieobciążone?
11. Niech X1, . . . , Xn będzie próbą prostą z rozkładu gamma G(α, λ) o gęstości f (x) = λα
Γ(α) xα−1e−λx1(0,∞)(x),
gdzie α jest znane, a λ nie znane. Udowodnij, że jeśli nα > 2, to statystyka T = nα − 1
n¯x
jest nieobciążonym i zgodnym estymatorem parametru λ.
2