Głos Wąbrzeski 1929.01.03, R. 9, nr 2

(1)

$

Skrrynka poctl*- ir.idą i piq

£

Wąbrzeźno, czwartek 3 styczn a 1929 r.

15 45 1.39 Sroda

Czw >i Piątek

8 15 zach. 15.44j 8,15

13,32 - ia Jezus, M aka-.ego

enowefy

<j z Foligno, Izabeli

Dziś ws^Lć ’ słońca Jutro

D *r „ km ęźjct

Nr. 2

lak

Desixe <w niestradzo

Na Pod Nazywał działacz zaj By.... A ztej zywai sięl cia 57, a fl Czterem mai pół nej, pracyB

W okl nia żywioB sku ś. p fl Bem krzeB skosć, pefl rem przetB

»ie OjcęyB szłość. I E

i. .

Iplata:

W wyp*<ik*'

poczty 20 »»

r.ch nieprzewidzianych, j>ny w»trzy- dels,óior«rwa, zioźeaiu pracy, prz«rw«ais ko*

Ł otrzymujący nic ma prawa tądać pozatarmi- łoktarczeń a czety, lub zwrotu ceny abona*

21a <łzlat octoazen. redtlrcia ula odpowiada.

i';X nagradza i lżonych synów?

■na omija stale cichych, ofiarnych i

■d tacowników na posterunku słu-

I żby ojczystej.

■ timarł niedawno dziennikarz.

■ |„ To obojętne. Jeden z wielu pracownik pióra niestrudzo-

■ la ścisłości dziennikarskiej — na-

■it.y Kowalski, um arł licząc lat ży-

■Xziennikarskiej i społecznej lat 40.

■ P.ąt, — to piękny okres czasu, nie-

■u to czterdzieści lat pracy wytężo-

■tej dla społeczeństwa polskiego,

■ i ajwiększej udręki i prześladowa-

■iciego w Poznańskiem i na G. Śte- Kowalski piórem, słowem i czy-

■ rzędzie gdzie mógł zagrożoną pol-

■fyw ał serca upadające pod cięża-

■ radził otuchę i wiarę w wyzwole-

9 przepowiadał jej świetlaną przy-

■.>u służby ojczystej był niestru-

■riikiem nie dla korzyści m aterjal-

■^asnej chwały, ale na pożytej Tej,

■'a wieku niewoli „nie zginęła" a pełnym blaskiem tryumfu.

l. Zmarłego rozpoczęła się w okre- 2cy znalazłszy się u szczytu potęgi . yypowiedziały bezwzględną walkę ltdemu w granicach państwa nie- ło „ausrotten" było głównem wska pruskiej wobec Polaków. Zdawa- Ryjwioł, polski w Poznańskiem i na niknie ostatecznej zagłady, że wcze- [j nad W artą zapanuje ponury spo- j,niec z był jednak przedwczesny.

wżowie, którzy ośmielili się wypo- j, w spiżowe struny duszy polskiej, ( cały ogrom żelaznego hartu, nie- nocy do tej nierównej walki o za- jć ja. ojczystego, wiary świętej i ide- z tą chwilą rozpoczyna się punkt

" ’jach martyrologji ludu polskiego Juskim.

lenie z serc polskich, maluczcy du'

■ €,piewać „requiem" pogrzebowe u- cfÓści, wszyscy stanęli do walki z e;ą, uzbrojeni jedynie w zapał, wia- poczynania i ukochanie Ojczyzny, mi hufiec bezoręźny potknęła się irka i jego plany zakucia dusz pol- stą niewolę pruską.

jyła garstka działaczy, którzy do

łu. Jednym z nich był właśnie ś. p.

i1 !ski, który razem z innymi kładł te i, umożliwiające później zwła- isku egzystencję państwową wolnej dzonym pH

nych, nie H

co przez ■ dziś zajaitu!

Działał:

sie, kie4y ł1 m ocars0rov żywiołowi ! mieckiego, s zaaiem jpołi ło się, już, G. Śląskt ni śniej czy pó kój śmięrci.

Trytgnf

Znaleźli! się w .

wiedzieć wa ^niezwyciężonej mocy pruskiej, któ

rzy uderzyv wydobył z złom nei wol ałówr poskń zwrotny w pod załnre!

Zniłflo zt chem pyzesf m ierająpj [ nawałą lien rę we pas O ten ; olb wielkość Bi i skieb w|aie<

Niewelk konali ftgo Dyonizy Ko1 podwaliły p kości szcza n? G.

Ojczyzny Powsani

skie, tejrw .c r_ ,____

najszybsy |vrót do umiłowanej M acierzy — oto reząitat

czej pfley 1 1 dzaju śm. K ba, ale ibrz i wiarą.

Nicrielt dnoczoój O

wielkopolskie, powstanie górnoślą- a walki orężne ludu polskiego o iak ańcowy długoletniej przygotowaw-

;trony tego legjonu działaczy w ro- ulskiego, legjonu niewielkiego licz-

?go ducha, zapałem, ofiarna pracą

^ych działaczy dożyło wolnei i zje- 1 jt?ny. Tacy mąźowie jak Roman Szymatiki, Ic W awrzyniak i inni, zmarli i nie do

czekali £ę ju}-,go szczęścia. Ci, którzy pozostali, kroczącyHad(j wielkich przywódców, rozpoczę

li i w v wielkich przywódców, rozpoczę- Inei Jsce kontynuować to wielkie dzie- iienii jolskości na ziemiach świeżo wy-

" ‘““ V z t‘w0^ pruskiej.

Nie Wsposi się również o innych dziennika

ch, 2ałuż|rch, dziś jeszcze żyjących w zapo-

O głoszenia:

Przygwożdżone oszczerstwa Posener ‘fageblattu

Pusener fageblatt, organ wojującej na polskich ziemiach niemczyzny, uprawia system atyczną i planową akcję oszczerczą przeciwko Związkowi Obrony Kresów Zachodnich. M . i. w artykule „Das Kesseltreiben gegen Calender" z 5. 6. 1928 r. insy

nuowało pismo poznańskie Związkowi Obrony Kresów Zachodnich, że urządził zamach bom bo

wy w Bielsku, że w wielu wypadkach rozbijał ze

brania niemieckie, że okładał kijami dzieci, ko

biety i posłów niemieckich, i t. p. inne czyny. Za te oszczerstwa skazał sąd powiatowy w Poznaniu 29, 11, 1928 r. odpowiedzialnego redaktora Pose- ner Tageblattu p. Senftlebena na 2 tygodnie wię

zienia oraz przysądził Związkowi Obrony Kresów Zachodnich od skazanego i Tow. Akc. Concordia, którego nakładem Posener Tageblatt wychodzi, 5,000,— zł, nawiązki za wyrządzoną krzywdę m o

ralną, jako też nałożył koszty postępowania pro

cesowego na skazanego p. Senftlebena i Tow. Akc.

Concordia. xĄ.czkolwiek Posener Tageblatt nie m iał powodu do niezadowolenia z wyroku, jeżeli się zważy,( że pismo to prowadzi stałą kampanję osz

czerczą przeciwko Związkowi O. K. Z, i już kil

kakrotnie uprzednio było karane za zniewagę tej organizacji a kara dwóch tygodni więzień ta podle- i ga amnestji, wszakże założyło odwołanie.

Dnia 28. 12. 1928 r, odbyła się rozprawa głów

na przed Izbą Apelacyjną Sądu Okręgowego w Poznaniu (przewodn. dyr. Bojarski), na której Sąd

ostatecznie przygwoździł oszczerczą akcję Pose

ner Tageblattu, zatwierdzając w całej pełni wyrok sądu powiatowego. W prawdzie z powodu ustawy amnestyjnej odpowiedzialny redaktor Posener Ta

geblattu ni ebędzie potrzebował odsiadywać kary więzienia, wszelako Tow. Akc. Concordia, będzie musiało zapłacić Związkowi O. K. Z. 5.000 zł. na

wiązki. Związek O. K. Z. postanowił otrzym aną w ten sposób nawiązkę przekazać na obronę przed germ anizacją dzieci polskich w Niemczech

Skargę Związku O, K. Z. popierał p. mecenas Frąckowiak z Poznania.

Nadmienić v/ypada, że Posener Tageblatt nie okazuje skłonności do mówienia prawdy nawet w relacjach swych o procesie. Podnosi on, że chciał przeprowadzić dowód prawdy na swe twierdzenia i że sąd odmówił przesłuchania świadków senato

ra dr. Panta i posła Franza. Tymczasem Posener Tageblatt wcale na rozprawie nie żądał przepro

wadzenia dowodu prawdy na twierdzenia, że Zwią zek O. K, Z. urządzał zamachy, bił dzieci, kobiety i posłów niemieckich itp., a więc na fakty, stano

wiące podstawę skargi. Świadków tych powołał Po sener Tageblatt na inne okoliczności. Sąd mimo to nie sprzeciwił się przesłuchaniu tych świadków i pozostawił oskarżonym do woli sprowadzenie ich na rozprawę główną. Poseiiei' Tageblatt jednak, wi doczni enie przywiązując do zeznań tych świadków żadnej wagi, zrezygnował z ich przesłuchania.

Zakończenie zaUrgu między Boliwia » Paragwajem

Londyn. Poselstwo Boliwji w W aszyngtonie o- głasza, iż rząd boliwijski przyjął protokół komisji rozjemczej konferencji panam erykańskiej w spra

wie uregulowania konfliktu między Boliwją i Pa- i tonie, ragwajem.

ranieniu, lulamy tu kilkunastu na Pomorzu takich dziennikarzy, którzy nieraz za sprawę ojczystą vr

■więzieniach przesiadywali. Zapomina się, że ci wła śnie dziennikarze najwięcej przyczynili się do u- trzymania ducha polskiego w czasach zaborczych.

x4 dziś? O nich się zapomina!

Prócz dziennikarzy mamy wiele innych osób jak n. p. księży: Księdza proboszcza M ajkę z Kazanie oraz Ks. proboszcz Dr. Lis z Rumiana w powiecie lubawskim . Przesiedzieli oni już przed wojną we więzieniach pruskich za popieranie strajku szkol

nego.

O takich cichych bohaterach — a których jest wielka liczba — zapomina się. Zapomina się — przechodzi v/ niepamięć pam ięć tych, którzy swo

ją bezgraniczną miłością do Ojczyzny przyczyni

li się w dużej mierze do Jej powstania. ,

O nich z bardzo małym wyjątkiem zapom nia

ła jednak wolna Ojczyzna. Zapom niała o tych da

wnych niestrudzonych działaczach, nie szukających dziś ani sławy, ani rozgłosu, o tych cichych, ofiar

nych pracownikach, którzy w czasie niewoli pru

skiej doniosłe dla dzisiejszej Polski wypełniwszy zadanie, najczęściej zepchnięci bywają w czarą ni

cość. odsunięci od urzędów i zaszczytów, a nie

rzadko um ierają w nędzy, nie doczekawszy się, jak ś. p. Dyonizy Kowalski, ani słowa uznania ze strony Tej, której żywot i trud ofiarny poświę

cili.

Co roku sypią się deszcze orderów. Na piersi legjonistćw, oficerów, prezesów, dyrektorów, rad

ców, referentów różnego kalibru spadają rozmai

te gwiazdy, wstęgi, m edale, krzyża, dyplomy, któ

rych przez wszystkie lata naszej odrodzonej pań

stwowości zabrakło dla tych, co za krzewienie poi skości wycierali wilgotne m ury kazam at pruskich, w najcięższych warunkach, wśród krwawych nie

raz prześladowań i udręczeń nieśli pochodnię o- światy i ideałów polskich, przygotowując grunt pod przyszłe wyzwolenie Ojczyzny.

Kom unikat rządu Boliwji ukazał się w kilka godzin po ogłoszeniu prawie że analogicznego ko

m unikatu przez poselstwo Paragwaju w W aszyng-

— o —

Niedawno z okazji dziesięciolecia niepodle

głości Polski znowu kilka tysięcy osób zostało od

znaczonych. M iędzy niemi nie było jednak ś. p. re

daktora Kowalskiego, nie było całego szeregu za

służonych działaczy z Pomorza, W ielkopolski i G.

Śląska, nie było też zasłużonych pracowników ple

biscytowych z W armji, M azur i Powiśla pruskiego.

Są oni wszyscy zbyt oddaleni dziś od wielkie

go ołtarza", nie mieli szczęścia zasłużyć się w le- gjonach Piłsudskiego, nie mają protektorów w sfe

rach rządzących, więc też deszcz orderów stale ich omija, W wolnej Polsce młody referencik mini- sterjalny w W arszawie prędzej doczeka się od

znaczenia, niż działacz społeczny na kresach, osi

wiały w walce z niemczyzną. Sfery rządzące obec

nie zapom inają widocznie, że przez specjalne uprzy wilejowanie pewnych grup nie zyska się zaufania całego narodu. W nagradzaniu zasług

trzeba i o tych, którzy piórem, słowem poprzez procesy i więzienia pruskie gmach dzisiejszej Rzeczypospolitej.

W spom inając raz jeszcze o ś. p. Dyonizym Ko

walskim. zaznaczyć trzeba, że choć całe życie pra

cował dla Polski, pierś jego za życia nie zdobiło żadne odznaczenie. Umarł, nie doczekawszy się u- znania ze strony Ojczyzny, której trud całego ży

wota złożył dziś w ofierze.

Chociaż rząd Najjaśniejszej W olnej Rzeczypo

spolitej o nim zapomniał, o tym cichym bohaterze pióra i słowa z czasów niewoli pruskiej społeczeń

stwo kresów zachodnich długo czcić będzie Jego pamięć, dając tem samem wyraz wdzięczności za Jego zasługi trwalszy, niż złote lub srebrne orde

ry, których mu Ojczyzna odmówiła.

Niechaj wolna Ojczyzna w przyszłości lepiej pam ięta o swych zasłużonych synach, inaczej pa

mięć po ś, p. Dyonizym Kowalskim może być nie

mym wyrzutem pod adresem tych, którzy w na

gradzaniu zasług stosują.... dwie miary.

pamiętać

i czynem,

budowali

(2)

N iech 1929 k o n ty n u u je p o stęn ek o n o m iczn y 1 9 2 8 ! ONMLKJIHGFEDCBA

N : w ’r o c ’n e s». D e w y ’a

C zło n ek rad y B an k u P o lsk ieg o i am ery k ań sk i d o rad ca fin an so w y w P o lsce, p , C h arles S D ew ey , z o k azji n o w eg o ro k u o św iad czy ł p rz e d sta w ic ie lo w i A g en cji P ress.

N iem a lep szeg o ży czen ia n o w o ro czn eg o d la P o lsk i, jak to , ab y w ro k u 1929 k o n ty n u o w ała w d alszy m ciąg u zd ro w y p o stęp ek o n om iczn y , o siąg n ięty w ro k u 1928.

W ielk ie d zieło zo stało d o k o n an e i b ęd zie o ar- i d zo in tere su jąc e d la A m ery k an ó w : zw ied zen ie w I n ad ch o d zący m ro k u p o w szech n ej w y staw y k rajo -

। w ej w P o zn an iu . Z o b aczą o n i tam i w cały m k raju p o stęp o siąg n ięty p rzez to n o w o -sta re p ań stw o i (N ew o ld S tate )

N IE M C Y N IE P R Z E S T A J Ą 1 B erlin , 1. 1. 2 8 r. „T o ru ń sk i Z w il ch w alący się p o siad an iem 2 ty s. c z l je w tu tejszej p rasie n iem ieck ich ,,rl ru n ią i o k o licy d o zap isy w an ia się n i g an izacji.

C elem „O jczy steg o Z w iązk u to ru in .: p ielęgn o w an ie u czu ć d la „ch w ild o jczy zn y o raz d b an ie o n iem ieck i ch;

ru n ią (?!)

— o —

P rz e z rew o lu cję d o o b alen ia tra k ta tu

B erlin , 2. 1. 29. (T el. w łasn y ). W n acjo n ali

styczn y m o rg an ie ,,D eu tsch e Z tg “. sto jący m n a ra d y k a ln e m p raw em sk rzy d le, p p łk . F eld m an n z H an n o w eru w zy w a n iem có w , b y za p rz y k ła d e m K e m ala P aszy to ro w ali so b ie d ro g ę p rze zn aro d ó w k ę

n acjo n alisty czn ą i rew o lu cję, N iem cy m ają się z b u d zić i u rząd zić rew o lu cję, k tó ra o b ali o b ecn y rz ą d i zw o ln i N iem cy o d zo b o w iązań tra k ta tu W e rsa l

sk ieg o .

S U K C E S A R M J I A M .A N U L

j

L o n d y n , 2. 1. 29. Ja k z K ab u lu cl n ik a ty d o n o szą, p o d d ał się w o jsk o m I lah a szczep S zin w ari w alczący d o ty l n ie w o jsk p o w stań czy ch . P o w sta ń l b ro jen i, a p rzy w ó d cy ich u ciek li z |

stw a. I

S o cjalisty czn e g lo sy n iem ieck ie o R eich s^ eh rze.

B erlin 2. 1. 29. O rg an H u g en b erg a „D er T ag “ p isze, że p ro w incjo n aln e d zien n ik i so cjalisty czn e p o su w ają się zb y t d a lek o w sw ej k ry ty c e o rg a n iz a

cji R eich sw eh ry . P ew n e p ism a d o m ag ają się n aw et zu p ełn eg o zn iesien ia R eich sw reh ry . D zien n ik „D as V o lk ", w y ch o d zący w T u ry n g ji p isze, że R eich sw e- h ra jest n ieb ezp ieczn y m in stru m en tem w rę k u p a-

rty j re a k cy jn y ch i że N iem cy m o g ą u zy sk ać w iele o ile sk reślą w szy stk ie w y d atk i n a arm ję i flo tę.

„ D er T ag " o b u rz a się n a a u to ra teg o a rty k u łu k tó ry ic £ o zd an iem jest g o tó w d o p u ścić zd rad y p a ń stw a n iem ieck ieg o b y leb y n ie d o p u ścić d o t. zw , w o jn y o b ro n nej.

— o -

Z E B R A N I E K O M IS J I R O Z B R O I P ary ż, 2. 1. 29. K o ła m iaro d ajn w iad o m o ść, że k o m isja ro zb ro jen ia d ó w zb ierze się d o p iero w k w ietn iu !

W cześn iejszy term in k o n feren cji d ó w tech n iczn y ch n iem o żliw y , d czasu d o lu teg o jest za k ró tk i, a w | d y L ig i u n iem o żliw iłab y p o sied zel ro zb ro jen io w ej.

g Z Y ć . K O jczy sty

,^'tw n aw o łu U ó w " z T o - ly ó n k ó w o r-

I j^ o " są ni.

h ' straco n ej te r m. _{T o -}

p<Jhe k o m u - -ń A m an u l- U }is p o s tr o u sta li ró ż

n icę p ań -

liA W E J . w ń e r d z a ją '4 g i N a r o -

L e e w zg ię-

। taż o k res le a se s ja R a- w ih n iere» cji

Z a ta rg p o m ię d z y le k a rza m i a K a sa m i C h o ry c h .

Z w iązek K as C h o ry ch n a d e sła ł n am n a stę p u jący a rty k u ł:

Z n an e są w szero k ich k o łach n a rz e k a n ia n a trak to w a n ie p a c je n tó w k aso w y ch p rzez lek arzy , zn an y jest ró w n ież fak t, że n a sk u te k ty ch i in n y ch jeszcze p o w o d ó w istn ieje p o m ięd zy le k arz a m i a K asam i z a ta rg , zw ięk szający się od czasu d o czasu z ro żn y ch w zględó w .

O sta tn io k o n flik t ten z a o strz y ł się w sk u te k w y p o w ied zen ia u m ó w z K asam i C h o ry ch , co d o w y k o n y w an iu p ra k ty k i le k a rsk ie j p rzez Z w iązek L e k a rz y Z ach . P o lsk iej n a te re n ie d w u w o je

w ó d z tw p o zn ań sk ieg o i p o m o rsk ieg o , a w ięc w 55 K asach C h o ry ch.

U m o w y p o w y ższe w y p o w ied ział Z w iązek L e

k a rz y b ez p o p rzedn ieg o p o ro zum ien ia i u zg o d n ie

n ia w a ru n k ó w p o w y ższej u m o w y , stw a rz a ją c n ie

b e z p ie c ze ń stw o stan u b e z k o n tra k to w e g o , a w ięc n ie b e zp ie c ze ń stw o p o zb aw ien ia p o m o cy le k a rsk ie j u b ezp ieczo n y ch i ich ro d zin .

W ta k w ażn ej d la K asy C h o ry ch ch w ili zw o łał O k ręg o w y Z w iązek K as C h o ry ch zjazd p rz e d sta w i

cieli ty ch że K as w d n iu 2 0 g ru d n ia b r. celem n ara d zen ia się n ad w y tw o rzo n y m sta ne m rz e c z y o raz n ad p o stu la ta m i, k tó re Z w iązek L e k a rzy w y su n ął w to k u p e rtra k ta cji ze Z w iązk iem K as. Z d ając so b ie sp ra w ę ze w szy stk ich sk u tk ó w u jem n y ch d la o g ó łu u b ezp ieczo n y ch z e w en tu a ln e g o sta n u b e z

k o n tra k to w e g o , O k ręg o w y Z w iązek K as C h o ry ch w ziął so b ie za zad an ie w p ły w ać n a o g ó ł K as w k ie

ru n k u u te m p e ro w a n ia w zb u d zen ia i m o żliw ie jak -

tLLŁJJI Jt—*l^——■■■"■gfe

flB

K O L Ę D A M A T E U S Z A

(N a zn an ą n u tę.)

N ie p isałem g aw ęd aż p rzez trz y ty g o d n ie.

B o w d u szy m iałem lam en t, a w ż o łą d k u g ło d n ie.

Ś w ięta b y ły su ch e, — sk ą d tu b rać o tu c h ę ? H ej k o lęd a, k o lęd a!

H ej, tam o d p ó łn o ck a, zim n y w ia te r w ieje W p iecu an i k lo ck a, g łó d się z człek a śm ieje, B rak n ie k lu sek z m ak iem , h e rb a ty z a ra k ie m

H ej k o lęd a, k o lęd a!

K to jest re d a k to re m , n ie m o że ży ć g o d m e, M a św iecący k u b ra k , flik ow an e sp o d n ie P ió rem sła b o p isze, c a ły led w o d y sze

H ej k o lę d a , k o lęd a!

Ż y ją w w o d zie ry b y , n ie ży ją n a lo d zie, Ż o łąd ki są p u ste, co w W ąb rzeźn ie w m o d zie, Je z io r m am y tro je — flak i p ró żn e m o je —

H ej k o lęd a, k o lęd a!

L u d zie p ie k ą p ączk i, n a m aśle, o leju , B a rte l n iem a d zięg ó w , m inistro w ie k leju , U rzęd nik , co w ry ty , id zie w e m e ry ty —

H ej k o lę d a, k o lęd a!

Z w y m io n le ci m lek o ,a p o sło m z u rzęd u ,

C h cesz z o sta ć p rem jerem , b ąd ź te ż i b ez w zględ u, U rzęd n ik je k ru p y , le cz się trzy m a (k u p y ) —

H ej k o lę d a, k o lęd a!

P o n cz z ru m u lu b w in a w ej p rzy N o w y m R o k u , F laczk i lu b św in in a z żeb ro w eg o b o k u , Je d z ą ci co m ają, a in n y m n ie d ają — -

H ej k o lę d a , k o lęd a!

Z a c ierk a z k a rto fle m m a rn e m jest jed zen iem , W e w ą b rz e sk im m ieście d ziw n em p o źy w ienrem . W a rsz a w a je tru fle i w y ch y la k u fle —

H ej k o lę d a , k o lęd a!

n ajsp o k o jn iejszeg o u sto su n k o w an ia siły d o w y tw o rzo n eg o sta n u rzeczy . .

D o d ać n ależy , że w śró d z g ó rą 100 d eleg ató w o g ó łu u b ezp ieczo n y ch p an o w ało p o w ażn e w zb u rzę n ie w o b ec w y su n ięty ch , a d a lek o id ących p o stu la tó w Z w iązk u L ek arzy .

D zięk i w y siłk o m Z w iązk u K as n a zjeźd zić u- d a ło się u trzy m ać to n u m iark o w an ia i sp o k o ju . R e

p re z e n ta n c i o g ó łu u b ezp ieczo n y ch p o w zięli szereg u ch w ał, d o ty czącej p rzy szłej u m o w y o raz re z o lu cję, stre sz c za jąc e j o g ó ln e w y ty czn e p rzy p e rtra k tacjach . R ezo lu cja n ie u k ry w a z a rzu tó w p o d a d re sem Z w iązk u L ek arzy , k tó ry w y p o w ied ział u m o w y i stw o rzy ł m o żliw o ść stan u b e z k o n tra k to w e g o , w d alszy m ciąg u p o d k reśla stan o w isk o K as, sta n o w i

sk o u m iark o w an e lecz k a te g o ry c z n e , a w y p ły w a

jąc z tro sk i n ie ty lk o o szero k i o g ó ł sp o łeczeń stw a, o ich d o b ro , ich zd ro w ie.

Z jazd zak o ń czy ł się g o rący m ap lau zem d la k ie ro w n ik ó w O k ręg o w eg o Z w iązk u K as C h o ry ch za ich m ęsk ą i rz e c z o w ą p o sta w ę w o b ec ty ch , k tó rz y lek k o m y śln ie n a ra ż a ją n a sz w a n k liczn e rzesze u b ezpieczo n y ch .

= x =

W Y W Ł A S Z C Z E N IE 2 0 0 0 C H Ł O P Ó W N I E M I E C K IC H W E W Ł O S Z E C H .

W ielk ie p o ru sz en ie w y w o łu je w k o łach p o li

ty czn y ch w iad o m o ść, że rz ą d w ło sk i u ch w alił w y w łaszczy ć o k o ło 2 .0 0 0 ch ło p ó w n iem ieck ich n ad A d y g ą. R o zch o d zi się tu o o b sz ar 1100 h a. C h ło p i p o d o b n o m ają o trzy m ać b a rd zo n isk ie o d szk o d o w an ie.

— o —

B ili w m ieście n aszem zarażo n e w iep rze, L u d n o ść m iała ż a rc ie i tań sze i lep sze, L ecz w szy stk o n ie d ali, w k ie łb a sy w k rajali, —

H ej k o lęd a, k o lęd a!

Z e św in in y ta k ie j n ie p o w stało św iń stw o , B o co ty , to te ż o n — w szy stk o p o k rew ień stw o . B ąd ź rad , co ci d ają i co ci n a k ra ją —

H ej k o lęd a, k o lęd a!

C zy w y k o ta m o ta i czy żry ć m u d o ta?

O p ró cz d y g n ita rz y sam a z n as h o ło ta,

B ąd ź rad , w P o lsce źy jesz, h u d n iesz a ty jesz — H ej k o lęd a, k o lęd a!

W e w ą b rz e sk ie m m ieście w k o m in ach d u d n iało , Ż e b ied y jest w iela a p ien ięd zy m ało ,

R zem ieśln ik czy k u p iec, k a ż d y ró w n y .... — H ej k o lęd a, k o lęda!

K ap u ścian e g ło w y n am i w ciąż rząd ziły , W zięły w szelk i to w ar i m a rc za n e siły v Z ło ty n ie jest zło ty , b o m u b ra k o ch o ty —

H ej k o lęd a, k o lęda!

N ie m ieli n am co d ać, d ali n am D aw aja,

G w ia z d k ę ch cą n am p rzen ieść, z g ru d n ia aż d o m aja, P ię k n ie w g ło w ie m ają, ro b o ty n ie d ają, —

H ej k o lęd a, k o lęd a!

R ząd o w e o p łaty , są ju żzn o w u w y ższe, F ra c h tó w n ie w y sy łaj, telefo n n ie sły sz-że.

M ateu sz ci p o w ie, — m iejźe ra d jo w g ło w ie — H ej k o lęd a, k o lęd a!

O d ciąg łeg o ra d ja c a ły się zrad ju jesz,

T a k że an i g ło w y , n i (p alcó w ) p rzeżu jesz — G d y sied zisz w ch ału p ie, trzy m aj zm y sły w (k u p ie)

H ej k o lę d a , k o lęda!

L eci p ies p rz e z p o łę, o g o n em w y w ijo , Z sen atu , czy p o seł, szczęśliw y b esty jo , D y jety m iesięczn e tłu ste są i w d zięczn e —

H ej k o lęd a, k o lęda!

7 2 -L E T N I D O K T O R A N T N A U N J W A R S Z A W S K I M . W u b ieg ły m ty g o d n iu o d b y ła | farm aceu ty czn y m U n iw ersy te tu p ro m o cja d o k to rsk a p. D o m in ik a zw y k ła ze w zg lęd u n a w iek d o k to r k i liczy b o w iem 72 la ta . P rz e d cl sk o ń czy ł u n iw e rsy te t w M o sk w ie p ra c y n au k o w ej w d ziedzin ie ch el i sąd o w ej. P rz e d d w o m a ła ty p o d so b ie ty tu ł n au k o w y i, n ie b acząc]

w y , zap isał się n a U n iw e rsy te t

D W A W Y R O K I Ś M IE ] P rz e d try b u n ałe m są d u p rz y j w y m S ączu to czy ła się ro z p ra w a I jak iem u K ro ko w i o sk ry to b ó jcze I n y M arji i p rz e c iw teścio w ej jeg d o sk arżo n ej o w spó łw in ę zam o rd o A

H? sR S Y T E C IE

j D ry d ziaie sn w sk ieg o zi^o , n ie - H elr. R u c- o stu la ty resęcił się h i ity czn ej D y zd o b yć k ik sę d z i- a trk i.

p o i

L w N o - L ^ k o n ie - r .w ó źo - P O .ilo t ło Ś ,

’ c ó r k i.

N a p o d sta w ie w e rd y k tu p rzy p ^ęh try b u -

_ _ j-L ... i. „ u u . .

n a ł w y d ał w y rok , sk azu jący Ja n a H a tło ś n a k a rę śm ierci p rz e z pov,

k a i T e k lę cn ie,

>f

— o —

K L Ę S K A G Ł O D O W A W W a rsz aw y n ad ch o d zą w iad c k

I

;|c i: O s o b y r-a iiiy p r z e z iż a ją c e r z e - 1 R o s ji. S ta n Ó 8 t u m ie r a -

‘a s io w a n y c h p rzy b y łe w Z ' o sta tn ic h d n iach z

D n ie str d o B esarab ji o p o w iad ają p i c z y o g ło d z ie p a n u ją c y m w te j c z ę lu d n o ś c i j e s t b e z n a d z ie jn y . L u d zie ją z g ło d u . 7 5 2 m a ją tk ó w z o s ta ło z

p r z e z g ło d n ą lu d n o ś ć . W O d esie i < zn ajd u je się o b ecn ie 2 0 0 .0 0 0 d zieci p rzy w ieź

o p an o w an y ch p rzez g łó d .

’t h z o k o lic , i

N azn aczy li d rzew a, n u m e ra im d a M o k re są, b o ży w e, d ziś je się n ie P sy je o d w ied zają, b o p o trz e b ę m

H ej k o lęd a, k o lęd a!

C h ciałb y m ja b y ć czem siś, żeb y n N ie ch cę b y ć ro ln ik iem i m ieć n ie C en a ż y ta g in ie, co raz ta ń sz e św in i

H ej k o lęd a, k o lęd a!

I

’ b s e h y

^ l& y ,

l e

C zy św in k a, czy w iep rzek , w ró w r ^T arg o w isk u , R o lnik za sw ą p racę, d o staje p o

C iężk o d zisiaj w szędzie, o jej, co t(

H ej k o lęd a, k o lęd a!

N ie z a trać m y g ło w y i m iejm y n ac Ż e n am d z iad e k P iłsu ś co ś d o b re W szy stk o zło zag in ie, g d y u trą c im

H ej k o lęd a, k o lęda!

A le ta k ie św in ie, co źrą, a n ie tłu st

z 3 U e? — i i

nu. u

? — si<

1 II,

Wfr -- O1

e śęew u-, T ęd ie — C o b e b e c h y m ają, a w g ru n cie są

O k ra sa z W arszaw y , sp raw i n am z H ej k o lęd a, k o lęda!

Z a d zisiejsze w iersze n ie m iew ajta G d zie tro sk i je st w iela, tam p o trz M ó w ią tu i w szęd zie, że to „jak o ś

H ej k o lęd a, k o lęd a!

N a g o lu bsk im zam k u h u czą so b ie Ż e D o b rzy ń w G o lu b iu je st ju ż d o T w o rzą z w a rte ro je n asi szab esg c

H ej k o lęd a, k o lęd a ! W K o w alew sk iem g ro d zie je st te

Ż y d tam d zisiaj w m o d zie, o n aszy n sięhaczy , Ż y d o w sk i p rz y b łę d a d ziś się w sz ’z ie sw ę d a

Ary,

m e m a c z y

H ej k o lęd a, k o lę d a ! S p o ro ży d k ó w u n as m y ta k ż e ji N asi szab esg o je o tw a rli im b ram } P ew ien a g e n t ru d y , Ż y d o m sp rzec

H ej k o lęd a, k o lęd a!

N n aay

m

n>ud,> -

(3)

KOLCZASTY DRU

NIEMIECKA gfedcbaZYXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA

P r a s a w z f r a n c u s k i e o r g a n i z a c j ę r e g w y ż s z y c p r z e p r o w a d o b c i ą ż a j ą c e s a w ł a d e m

PRZEW

W S u w z m a r ł a s a m l a t 6 7 , ż e b r . s t ą p i ł a z _{g ł (}

n i e p o l i c j i p o d s i e n n ij 2 9 r u b l i i z a w i n i ę t e ł o n e m p e l s

C O S Ł Y C 1 I

ORGANIZACJE SZPIEGOWSKIE,

r a w s k a d o n o s i z K o l o n j i ż e w ł a d z e K o b le n c j i w y k r y ł y w i e l k ą n i e m e i c k ą i e g o w s k ą . A r e s z t o w a n o c a ł y s z e - i r z ę d n i k ó w n i e m i e c k i c h . R e w iz j e e w i c h m i e s z k a n i a c h d a ł y b a r d z o n i k i. S z c z e g ó ł y ś l e d z t w a t r z y m a n e

— o —

NOŚĆ LUDZI NIE MA GRANIC.

a c h p r z y j e d n e j z s p o k o j n y c h u l ic , i e z a m i e s z k a ła M a r j a n n a F i l i p o w i c z k a . P o l ic j a s t w i e r d z i ł a , ż e ś m i e r ć n a - i i z i m n a . J a k i e ż j e d n a k b y ł o z d z i w i e - l y o d n a l a z ł a w m i e s z k a n i u z m a r łe j , i i , 2 4 3 z ł . w g o t ó w c e r ó ż n y m b i lo n e m k o p . w s r e b r z e . S r e b r n e r u b l e b y ł y u l o n i k , k o p i e j k i b y ł y z m i e s z a n e z b i - m .

— o —

W KRAJU I ŚWIECE

a) B e r l i n — W y s p a S v l t k t ó r a p r z e d m i e s i ą c e m r o z d a r t a Ł o r t a ł a p r z e z z a l e w n a t r z y c z ę ś c i , z o s t a ł a p o n o w n i e z a g r o ż o n a N a d w y s p ą p r z e s z ł a w o s t a t n i c h d n i a c h n o w a g w a ł t o w n a b u r z a , k t ó r a z a l a ł a n a n o w o p o ł u d n i o w e c z ę ś c i w y s p y , U n j a k o l e j o w a o d p r z y s t a n i p a r o w c ó w d o m i a s t e c z k a W e s t e r l a n d j e t z a l a n ą .

P a r y ż . — N a p o s i e d z e n i a c h i z b y d e p u t . i S e n a t u u - c h w a i o n c o s t a t e c z n i e u s t a w ę b u d ż e t o w ą . D o c h o d y w y n o s z ą 4 5 m i l j a r d b w 4 3 0 m i l j o n ó w f r . N a d w y ż k a d o c h o d ó w n a d w y d a t k a m i w y n o s i 6 4 m i l j o n ó w f r .

— M a r s y l j a . N a p a r o w c u „ P a u l L e c a r t ” w y b u c h ł p o ż a r , k i t r e g p d o t y c h c z a s n i e z d o ł a n o u g a s i ć . S t r a t y w y n o s z ą o k o ł o 1 0 0 m i l j o n ó w f r a n k ó w . L u k s u s o w e u r z ą d z e n i e w e - v n ę t r z n e s t a t k u z o s t a ł o c a ł k o w i c i e z n i s z c z o n e .

x)

L o f t d y n . — W e d ł u g o s t a t n i c h d o n i e s i e ń z K a b u l u e - w a k u a c j a r ę d z i n e u r o p e j c z y k ó w t r w a n a d a l p o m i m o n i e s p r z y j a j ą c y c h w a r u n k ó w a t m o s f e r y c z n y c h . O g ó ł e m s a m o l o t y a n g i e l s k i e M y w i o z ł y z K a b u l u 8 0 o s ó b . 3 s a m o l o t y w o j s k o w e s t a c j o n u j ą ! e o b e c n i e w I r a k u o t r z y m a ł y r o z k a z u d a n i a s i ę d o A f g a n i t a n u c e l e m w z i ę c i a u d z i a ł u w e w e n t u a l n e j a k c j i r a t o w n i c z a j<

a k o a c } . ; i e d z i n e u r o p e j c z y k ó w t r w a n a d a l p o m i m o n i e - j r z y j a j ą c y j c h w a r u n k ó w a t m o s f e r y c z n y c h . O g ó ł e m s a m o l o t y

a r s z a w a . — W s o b o t ę w i e c z o r e m w y d a r z y ł a s i ę a g e d j a . N a p o d w ó r z e j e d n e g o z d o m o w p r z y u l . s t r a s z n a i

W o ł o n s i c i k / e j - p r z y b y l i w p o s z u k i w a n i u z a g r o ź n y m b a n d y t ą w y w i a d o w c y i z a u w a ż y l i w s i e n i s y l w e t k ę c z ł o - d n i e p o d o b n e g o d o b a n d y t y . N a w e z w a n i e „ s t ó j ” B i e l e c k i s B

w i e k a 2 .n q

m ę ż c z y z n ! ó w p o b i e g ł w g ł ą b p o d w ó r z a , w o b e c c z e g o w y w i a d o w c y o d d a l i z a n i m s z e r e g s t r z a ł ó w . U c i e k a j ą c y c z ł o w i e k p a d ł t r u p e m n a m i e j s c u . O k a z a ł o s i ę , ż e z a b i t y m n i e b y ł B i e l e c k i , l e c z m i e s z k a n i e c t e g o d o m u z z a w o d u s z e w c 2 2 - l e t n i t r f c n M a j e w s k i , c i e s z ą c y s i ę o p i n j ą c z ł o w i e k a p r a -

• c o w i l e g O ; i u c z c i w e g o . Ś . p . M a j e w s k i p o z o s t a w i ł r o d z i c ó w , b ę d ą c y e l i n a j e g o u t r z y m a n i u . N a u s p r a w i e d l i w i e n i e w y w i a d o w c ó w n a l e ż y z a z n a c z y ć , ż e M a j e w s k i p a d ł o f i a r ą p o

c z ę ś c i 3 . h e ł a s n e j w i n y , g d y ż n i e p o t r z e b n i e u c i e k a ł , z a m i a s t w y l e g i t y i » c w a ć s i ę p o l i c j a n t o m .

L « 6 c o t . •— W e w s i W o l a Z a r z y c k a p o d Ł a ń c u t e m w y b u c h ł ż y w i o ł o w y p o ż a r ; p a s t w ą j e g o p a d ł a p r a - i e c a ł t j w i e ś S t r a t y o g ó l n e w y n o s z ą ć w i e r ć m i l j o n a z ł o -

k r z a w n i e ś ć o d w o ł a n i a o d w y r o k u s ą d u a p e l a c y j - X a i o w i c a c h w y d a n e g o w s p r a w i e o d o b r a K o m o r y w ś w i ę t e

w i e t y c k , 1

o ) W a r s z a w a — Ż o n a F r a n c i s z k a K u b a l i z e w s i B o r o w s k i e S t l Y . y w s p ó l n i e z s y n e m M i c h a ł e m z a m o r d o w a ł a w s t o d o l e p ę ź a s w e g o , k t ó r y w c i ą g u o s t a t n i c h 8 l a t p o z o s t a w a ł

beż

p r a c y i n i e d a w a ł r o d z i n i e ś r o d k ó w u t r z y m a n i a .

e ) l a t o w i c e . — J a k s i ę d o w i a d u j e m y s k a r b P a ń s t w a n i e z a x a |i

n e g o w .

C i e s z y l J k i e j . N a t o m i a s t m a j ą p o d o b n o w n i e ś ć o d w o ł a n i a a r - c y k s i ą i c la h a b s b u r s c y , k t ó r y m w y r o k p r z y z n a ł t v l k o d o b r a b e z p o ś r < d n i o n a b y t e p r z e z n i c h j a k o w ł a s n o ś ć p y w a t n ą .

Moskwa. —

Z T y f l i s u d o n o s z ą o n o w e j t a l i r e p r e s j i n a i e r e i e G r u z j i s o w i e c k i e j . M a s o w o z a s t o s o w y w a n a j e s t d e p o r t a < a e l e m e n t ó w „ k o n t r r e w o l u c y j n y c h ” p r z e d e w s z y s t -

d z i e n n i k r z y m s k i „ A m i s e t ” w y d r u k o , y p o n d e n c j ę z W a r s z a w y , o m a w i a j ą c ą a k c j ę n a c j o - d e m i e c k i c h p r z e c i w P o l s c e .

s p o n d e n c j a z a z n a c z a , ź e p r z y c z y n ą n i e n a w i ś c i N i e - P ę l s k i j e s t n i e o c z e k i w a n y w y n i k r o z w r o j u P o l s k i i k i e m g r z i ń s k i c h S . D . W c ą g u o t s a t n i e g o m i e s i ą c a d e p o r t o w a n o p r z e s z ł o 8 0 0 w i ę ź n i ó w p o l i t y c z n y c h i p r z e p r o w a d z o n o « i d o 1 2 0 n o w y c h a r e s z t o w a ń .

Ś w w h ; y r o z w ó j g o s p o d a r c z y P o l s k i p r z y c z y n ą n i e n a w i ś c i N s i n i e c .

N o 8 5 w a ł k o r n a l i s t o w

Kor

m i e ć d o

j e j u s i l n i p r a c a n a p o l u g o s p o d a r c z e m w e w s z y s t k i c h i n n y c h d z i e d z n i lis ż y c i a p a ń s t w a .

O f r 'i h y t e z a p r z c z a j ą k a l u m n i o m n i e m i e c k i m o P o l s c e , j a k :

c a m i P < |> '

w o j n a i i d a ł a f i a s c o i b y n a j m n i e j n i e z m u s i ł a d o k a - p i t u ł a c p ,

W r e s k i e m h n e r w y .

K o r e s p ń . d e n c j a z a z n a c z a d a l e j , ż e w i e l k i m s p r z y m i e r z e ń c e m w r < i v » o ju P o l s k i j e s t j e j s k a r b i p o l i t y k a p . m i n . Z a l e s k i e g o , A t ' U y u m i e j ę t n i e d o k u m e n t u j e p o l s k i e p r a g n i e n i e p o l s k i e j

n ą z K h ie : & c a m i , s p o k o j n i e m o ż e p a t r z e ć w p r z y s z ł o ś ć . o p a ń s t w i e s e z o n o w e m . P r z e z w o j n ę c e l n ą z N i e m -

! k a w e s z ł a n a n o w e t o r y g o s p o d a r c z e , a N i e m c o m

j a k t e g o s p o d z i e w a ł y s i ę N i e m c y .

i c i e p o p r a w a s t o s u n k ó w e k o n o m i c z n y c h z G d a ń - r p r o w a d z i ł a N i e m c ó w z r ó w n o w a g i , d r a ż n i ą c i c h

y i i i p o k o j o w e j i ż e P o l s k a , w y t r z y m u j ą c w o j n ę c e l -

R O Z P O R Z Ą D Z E N I A W Ł A D Z

— U c h y l o n o z a k a z p r z y w o z u p s z e n i c y o r a z u s t a n o w i o n o c ł o w w o z o w e o d p s z e n i c y w w y s o k o ś c i 1 1 z ł o d 1 0 0 k g z t e r n , ż e p s z e n i c a p r z y w o ż o n a z a p o z w o l e n i e m M i n i s t r a S k a r b u n i e p ł a c i c ł a . R o z p o r z ą d z e n i e w e s z ł o w ż y c i e 1 6 g r u d n i a u b . r . P s z e n i c a n a d a n a j u ż d o p r z e w o z u w p r z e d d z i e ń o g ł o s z e n i a , k o r z y s t a z 7 - d n i o w e j u l g i .

— U k a z a ł o s i ę r o z p o r z ą d z e n i e M i n i s t r a S p r a w V V e - | w n ę t r z n y c h z d n i a 1 g r u d n i a u b r . w y d a n e w p o r o z u m i e u m z M n i s t r a m i P r z e m y s ł u i H a n d l u , S k a r b u i R o l n i c t w a o p r z e m i a l e p s z e n i c y i ż y t a .

— M i n i s t e r S k a r b u w y d a ł 3 0 l i s t o p a d a u b . r . r o z p o r z ą d z e n i e . d o t y c z ą c e p r z e p i s ó w w y k o n a w c z y c h d o r o z p o r z ą d z e n i a z d n i a 1 2 p a ź d z i e r n i k a u b . r . o z w r o c i e ć l . i p r z v w y w o z i e c h l o r a n u .

— M i n i s t e r S k a r b u w p o r o z u m i e n i u z N a jw y ż s z ą I z b ą K o n t r o l i w y d a ł i n s t r u k c j e w s p r a w i e o p ł a t s t e m p l o w y c h o d p i s m , w i ą ż ą c y c h s i ę z u m o w a m i , z a w i e r a n e m i p r z e z u r z ę d y p a ń s t w o w e i p r z e d s i ę b i o r s t w a p a ń s t w o w e .

— M i n i s t e r S k a r b u r o z e s ł a ł d o I z b i U r z e d o v S k a r b o w y c h o k ó l n i k w s p r a w i e u d z i e l e n i a u l g p r z y n a b y w a n i u ś w i a d e c t w p r z e m y s ł o w y c h .

— M i n i s t e r s t w o K o m u n i k a c j i p r z y s t ę p u j e w n a j b l i ż s z y m c z a i e d o o p r a c o w a n i a t o w a r o w e j t a r y f y z w i ą z k o w e j d l a k o m u n i k a c j i P o l s k a — K r a j e P ó ł n o c n e ( D a n j a , N o r w e g i a i S z w e c j a ) t r a n z y t e m p r z e z N i e m c y .

— W o j e w o d a P o m o r s k i z a r z ą d z i ł o g r a n i c z a j ą c o , ż e h a n d e l t o w a r a m i i w y k o n y w a n i e d r o b n y c h ś w i a d c z e ń n a t u r y p r z e m y s ł o w e j s p o s o b e m o k r ę ż n y m w W ą b r z e ź n i e . T u c h o l i , O s i u , W i ę c b o r k u i Ś w i e c i u d o z w o l o n e j e s t t y l k o z a o s o b n e m z e z w o l e n i e m m i e j s c o w e j w ł a d z y p r z e m y s ł o w e j , t j . S t a r o s t w a

P o w i a t o w - e g o .

— P o m o r s k a I z b a S k a r b o w a w G r u d z i ą d z a w ó d a ł a o b w i e s z c z e n i e w s p r a w i e p a ń s t w o w e g o p o d a t k u d o c n s - d o w e g o t y c z ą c e w ł a ś c i c i e l i d o m ó w i l o k a t o r ó w .

i — O —-

! SPRAWY EKONOMICZNE

O b n i ż e n i e c e n j a j . Z w i ą z e k S p ó ł d z i e l n i S p o ż y w c ó w ] R z e c z y p o s p o l i t e j P o l s k i e j w p o r o z u m i e n i u z W y d z i a ł e m A p r o w i z a c j i M i n i s t e r s t w a S p r a w W e w i ę t r z n v c b r o z p o c z ą ł a k c j ę k u o b n i ż e n i u n a d m i e r n i e w y s o k i c h c e n j a j . W t y m c e l u z o s t a n ą w y p u s z c z o n e w o ś r o d k a c h p r z e m y s ł o w y c h w i ę k s z e i l o ś c i j a j z m a g a z y n o w a n y c h p r z e z Z w i ą z e k S p ó ł d z i e l n i w o k r e s i e l e t n i m p o c e n a c h o k o ł o 2 0 p r o c , n i ż s z y c h o d o b e c n y c h c e n r y n k o w y c h .

— M i ę d z y n a r o d o w a k o n f e r e n c j a d r z e w n a . C z e c h o s ł o w a c k a I z b a H a n d l o w a w W i e d n i u u z y s k a ł a z g o d ę w i ę k s z o ś c i z a i n t e r e s o w a n y c h p a ń s t w n a o d b y c i e w P . r a t i s ł a w i e m i ę d z y n a r o d o w e j k o n f e r e n c j i d r z e w n e j w j e s i e n i 1 0 2 9 r . ; t e m a t e m b ę d z i e u j e d n o s t a j n i e n i e u z a n s ó w , d e k l a r a c y j o r a z w y m i a r ó w , j a k r ó w n i e ż m i ę d z y n a r o d o w e k w e s t i e k r e d y -

\ t o w e .

— W y r o b y k o s z y k a r s k i e . Z a i n t e r e s o w a n i e n a s z e m i w y r o b a m i k o s z y k a r s k i e m i s t a l e w z r a s t a . S k ł a d a s i ę n a t o s o l i d n o ś ć w y r o b ó w i n ż s z e c e n y , a n i ż e l i o f e r o w a n e p r z e z e k s p o r t e r ó w z a c h o d n i o - e u r o p e j s k i c h . P o p y t z a z n a c z a s i ę g ł ó w n i e z e s t r o n y A m e r y k i i K a n a d y .

N a d c h o d z i t a k ż e w i e l e z a p y t a ń o w i k l i n ę , t a k o k o r o w a n ą j a k i w s t a n i e s u r o w y m , e k s p o r t j e j j e d n a k z P o l s k i j e s t s t a ł y , g d y ż p o d a ż t e g o r o k u z m n i e j s z y ł a s i ę , z w ł a s z c z a c o d o m a t e r j a ł u o k o r o w a n e g o .

— N i e m c y p r z e c i w k o e k s p o r t o w i p o l s k i e g o d r o b i u . P r u s k i m i n i s t e r r o l n i c t w a w y d a ł n o w e p r z e p i s y c o d o p r z y w o z u z z a g r a n i c y ż y w e g o d r o b i u , o g r a n i c z a j ą c e j e s z c z e b a r d z i e j w w ó z d r o b i u ż y w e g o d o P r u s i d o N i e m i e c , s t o s u j ą c j e w p i e r w s z e j m i e r z e d o w w o z u z P o l s k i . D r ó b , k t ó r y p r z e c h o d z i p r z e z g r a n i c ę n i e m i e c k o - a u s t r j a c k ą , p o c h o d z ą c y z k r a j ó w n a d d u n a j s k i c h , n i e p o d l e g a t y m o g r a n i c z e n i o m .

ZAPÓŻNO jeszcze nie jest by zapisać sobie

„Głos Wąbrzeski na nowy kwartał!**

W krótkim czasie, w miejsce dzisiaj kończącej się powieści, rozpoczniemy druk nowej bardzo zajmującej powieści

Wiadomości potoczne

Wąbrzeźno, d n i a 2 s t y c z n i a 2 9 r .

— Z m i a n a w ł a s n o ś c i . P a n K o n s t a n t y C a n d e r n a b y ł o d p . Z i e g l e r a w s z y s t k i e n i e r u c h o m o ś c i . P a n u C a n d r o w i ż y c z y m y z t e g o p o w o d u p o m y ś l n o ś c i !

— P o d z i ę k o w a n i e z a s z c z ę ś l i w e p r z e ż y c i e r o k u . W p o n i e d z i a ł e k w i e c z . w k o ś c i e l e p a r a f , o d b y ł y s i ę u r o c z y s t e N i e s z p o r y z w y s t a w i e n i e m N a j ś w . S a k r . S w i ą t y n a b y ł a p r z e p e - n i o n a w i e r n y m i , k t ó r z y u s t ó p N a j w y ż s z e g o d z i ę k o w a l i z a p r z e ż y c e s t a r e g o r o k u , p r o s z ą c r ó w n i e ż o s z c z ę ś c i e i z d r o w i e w N o w y m R o k u . P o N i e s z p o r a c h , o d p r a w i o n y c h p r z e z K s , G d a ń c a , o d ś p i e w a n o „ T e D e u m L a u d a m u s ”

— R o k 1 9 2 8 p o ż e g n a n o n i e t a k w e s o ł o j a k p o i n n e l a t a . C o p r a w d a z a b a w i ć s i ę b y ł o m o ż n a , g d y ż p r ó c z B a l u M a s k o w e g o n a s a l i p . K a c z y ń s k i e g o u r z ą d z o n e g o s t a r a n i e m „ P o - m o r z a n k i” o d b y w a ł s i ę d a n c i n g w m a ł e j s a l i p . S z y m a ń s k i e g o . N a b a l u m a s k o w y m j a k o t e ż w d a n c i n g u b a w i ł o s i ę l i c z n e g r o n o p u b l i c z n o ś c i . I g d y n a d e s z ł a c h w i l a , k i e d y w s t ą p i ł w n a s z e p r o g i R o k N o w y , k a ż d y w i t a ł g o j a k m ó g ł . J e d n i w e s o ł o , z u ś m i e c h e m n a u s t a c h ; d r u d z y z r o z p a c z ą w s e r c u ; t o c i , k t ó r y m d r o g a ż y c i o w a j e s t k o r o n ą c i e r n i o w ą . N i e j e d e n z a p ł a k a ł p r z y p o w i t a n i u N o w e g o R o k u . M a ł o j e s t t a k i c h , k t ó r z y b y z r a d o ś c i p r z y p o w i t a n i u N o w e g o R o k u — p ł a k a ć m i e l i ! Z ś m i e c h e m r o z b a w i o n y c h g o ś c i k a w i a r n i a n y c h z m i e s z a ł a s i ę c i c h a , z r o d z o n a w s e r c a c h w i e l u n ę d z a r z y , b ł a g a l n a s k a r g a i z a r a z e m p r o ś b a : C h l e b a n a s z e g o p o w s z e d n i e g o d a j n a m P a n i e !

— G d y p a p a n u j e w n a s z e m m i e ś c i e . O d p e w n e g o c z a s u w m i e ś c i e n a s z e m p a n u j e g r y p a , r o z s z e r z a j ą c s i ę d o t e g o s t o p n i a , ż e w n i e k t ó r y c h d o m a c h c h o r u j e p o k i l k u n a s t u z r o d z i n y . B y n i e p o p a ś ć w g r y p ę , n a l e ż y c i e p ł o s i ę p r z y o - d z i e w a ć , c h r o n i ć s i ę z a z i ę b i e n i a , a p r z y l e k k i e m t y l k o z a z i ę b i e n i u n a l e ż y p o ł o ż y ć s i ę d o ł ó ż k a , b i o r ą c s o b i e p e w n y c h ś r o d k ó w n a p o t y , W t e n s p o s ó b m o ż n a o c h r o n i ć s i ę o d g r y - p y -

— O s z u s t . A r e s z t o w a n o J a n a P i a s e c k i e g o z W ą b r z e ź n a n o d z a r z u t e m o s z u s t w a . J a k s i ę d o w i a d u j e m y P i a s e c k i m i a ł w s p ó l n i c z k ę w o s o b i e j e d n e j p a n i e n k i , k t ó r ą r ó w n i e ż a r e s z t o w a n o . O s z u s t w a d o b r a n e j p a r y p o l e g a ł y n a t e r n , ż e P i a s e c k i f a ł s z o w a ł p o d p i s y z n a n y c h o s ó b , u z y s k u j ą c p r z e z t o ' p i e n i ą d z e . P o p i e n i ą d z e w y s y ł a ł s w o j ą w s p ó l n i c z k ę . S p r a w ę

„ T I T A M I C * *

o d d a n o w ł a d z o m s ą d o w y m . P i a s e c k i s i e d z i a ł j u ż k i l k a k r o t - n i t w w i ę z i e n i u z a p o d o b n e o s z u s t w a .

C o k a ż d y W ą b r z e ź n i a n i n w i e d z i e ć p o w i n i e n ? Ż e d n i a S ^ s t y c z n i a 1 9 2 9 r . o d b ę d z i e s i ę w i e l k i b a l m a s k o w y o g ó l

n e g o Z w i ą z k u P o d o f i c e r ó w R e z e r w y K o l o W ą b r z e ź n o w H o t e l u „ D w ó r W ą b r z e s k i " . A t r a k c j e i d e k o r a c j e r a t y m b a l u , d o t y c h c z a s w W ą b r z e ź n i e n i g d y j e s z c z e n i e b y ł y s t o s o w a n e .

— K i n o „ S ł o ń c e " . D z i s i a j w i e c z o r e m n i e w y ś w i e t l a s i ę z p o w o d u b a l u a k a d e m i c k i e g o . J u t r o i s o b o t a „ F a ł s z y w y K s i ą ż ę " . F i l m p o d w z g l ę d e m t e c h n i k i n i e z r ó w n a n y . N a s t ę p n y p r o g r a m : „ D r u t k o l c z a s t y " f i l m o s n u t y n a t l e w i e l k i e j w o j n y ś w i a t o w e j . „ T i t a n i c " ( M i a s t o M a r z e ń ) u k a ż e s i ę r ó w n i e ż n a e k r a n i e „ S ł o ń c a” . M u z y k a d o s t o s o w a n a d o o b r a z ó w . N a k a ż d y m s e a n s i e w y ś w i e t l a s i ę n a d p r o g r a m .

— K i n o „ H o t e l D w ó r W ą b r z e s k i " . D z i s a j w i e c z o r e m f i l m p o l s k i p o d t y t . „ S z a l e ń c y " — M y p i e r w s z a B r y g a d a ! W c z w a r t e k : „ M ę ż c z y ź n i w o l ą b l o n d y n k i " . F i l m I G a k t o w y . A k c j a t r y s k a j ą c a s z a m p a ń s k i m h u m o r e m o s n u t a z o s t a ł a n a t l e r o z g ł o ś n e j p o w i e ś c i A n i t y L o o s i p r z e s t a w i a k a r j e r ę e k s c e n t r y c z n e j b l o n d y n k i . W e s o ł y ś l u b , k a b a r e t y , d a n c i n g i , z a b a w y p r z e s u w a j ą s i ę p r z e d o c z y m a w i d z a z k a l e j d o s k o p o w ą s z y b k o ś c i ą . R o l e g ł ó w n e o d t w a r z a j ą s ł a w y e k r a n ó w a m e r y - k a ń s k i c h R u t h T a y l o r i A l i c e W b i t e ,

P r z e d s e a n s e m w y s t ę p y k a b a r e t o w e . P o z a t e n ’ N a d p r o g r a m .

D o b r e r o z p o r z ą d z e n i e o g o d z i n a c h n a u k i . W d n i u 1 l u t e g o r . p . w e j d z i e w ż y c i e n o w e r o z p o r z ą d z e n i e m i n i s t r a o ś w i a t y o 3 0 g o d z i n n y m t y g o d n i u p r a c y w s z k o ł a c h . O d t e g o d n i a w e w s z y s t k i c h s z k o ł a c h ś r e d n i c h n a u k a t r w a ć b ę d z i e 5 g o d z i n d z i e n n i e , n i e z a ś 6 , j a k m i a ł o t o d o t ą d m i e j s c e , w n i e k t ó r y c h k l a s a c h . R o z p o r z ą d z e n i e p o w y ż s z e o k r e ś l a r ó w n i e ż c z a s , j a k i w i n i e n b y ć p r z e z n a c z o n y t y g o d n i o w o n a p o s z c z e g ó l n e p r z e d m i o t y s z k o l n e .

Z NASZEJ DZIELNICY

— C h e ł m ż a . ( G r o ź n y p o ż a r . ) W m l e c z a r n i t u t e j s z e j , w y b u c h ł o n e g d a j p o ż a r , t r a w i ą c c a ł e p r a w i e u r z ą d z e n i e . P r z y c z y n y p o ż a r u d o t ą d n i e s t w i e r d z o n o .

- G r o n o w o . ( Z ł o d z i e j l e ś n y w p o t r z a s k u ) . S y n p e w a e - g o r o l n i k a d o ś ć z a m o ż n e g o , u p r a w i a ł k ł u s o w n i c t w o o r a z z ł o d z i e j s t w o l e ś n e . S p r a w ę o d d a n o w ł a d z o m .

G d y n i a . ( H a n d l a r z ż y w y m t o w a r e m . ) P r z e d p a r u d n i a m i u p r o w a d z o n o w G d y n i I r e n ę Ł . , e k s p e d j e n t k ę j e d n e g o z e s k l e p ó w .

Ś l e d z t w o w y k a z a ł o , ź e p a n i e n k ę u p r o w a d z i ł j a k i ś o s o b n i k p o d p o z o r e m p o k a z a n i a j e j l u k s u s o w e g o s t a t k u z a g r a n i c z n e g o i j e g o u r z ą d z e ń .

L e k k o m y ś l n e d z i e w c z ę u w i e r z y ł o i z a t r z y m a n e s i ł ą n a j e d n y m z e s t a t k ó w p a s a ż e r s k i c h , o d p ł y n ę ł a z a g r a n i c ę .

P o l i c j a w d r o ż y ł a p o s z u k i w a n i a i r o z e s ł a ł a r a d j o w e l i s t y g o ń c z e d o w s z y s t k i c h s t a t k ó w , k t ó r e w o s t a t n i c h d n i a c h o d p ł y n ę ł y z G d y n i w s z e r o k i ś w i a t .

— N o w e m i a s t o . ( S c h w y t a n i e o s z u s t a ) . P o l i c j a t u t e j s z a e l k e 'g o , o d s t a w i o n y z o s t a ł d o d y s p o z y c j i s ę d z i e g o ś l e d c z e g o , p r z y t r z y m a ł a n i e j a k i e g o ś P r z y b o r s k i e g o A n t o n i e g o , p o s z u k i w a n e g o p r z e z w ł a d z e l i s t a m i g o ń c z e m i .

— N i e d a m o w o . ( Ś m i e r ć w s k u t e k z a m a r z n i ę c i a . ) N i e j a k a T e o f i l a T r z e b i a t o w s k a p o w r a c a j ą c a z N i e d a m o w a d o d o m u , w D ę b o g ó r a c h , z a b ł ą d z i ł a w l e s i e . N a s k u t e k w i e l k i e g o m r o z u w t y m d n i u , n i e s z c z ę ś l i w a z m a r z ł a . Z w ł o k i T r z e b i a t o w s k i e j z n a l e z i o n o n a d r u g i d z i e ń w i e c z o r e m .

— M y ś l ę t a . ( S k u t k i n i e o s t r o ż n o ś c i ) . W t u t e j s z y m m a j ą t k u w s k u t e k b e z m y ś l n e g o n a ł o ż e n i a d r z e w a k o ł o p i e c a , w y b u c h ł p o ż a r t r a w i ą c p o d ł o g ę i m e b l e . D z i ę k i w c z e s n e j a k c j i r a t u n k o w e j o g i e ń z d o ł a n o z l o k a l i z o w a ć .

— L i p n o . ( Z a s t r z e l e n i e z ł o d z i e j a ) . N a z a b a w i e M a u s z y c e d w o m a w y s t r z a ł a m i z r e w o l w e r u z o s t a ł z a b i t y n a m i e j s c u p r z e z d o t y c h c z a s n i e w y k r y t y c h s p r a w c ó w . W i n c e n t y G r a b o w s k i , l a t 3 5 , z n a n y c a ł e j o k o l i c y i w ł a d z o m j a k o n o t o r y c z n y z ł o d z i e j r e c y d y w i s t a . N a m i e j s c e z b r o d n i z j e c h a ł y w ł a d z e p o l i c y j n o - ś l e d c z e , k t ó r e p r o w a d z ą d o c h o d z e n i a w c e l u w y k r y c i a s p r a w c ó w w y k o n a n i a s a m o s ą d u z a k a r y g o d n e p o s t ę p k i G r a b o w s k i e g o .

— T c z e w . ( S k u t k i a w a n t u r p i j a c k i c h . ) W w i g i ł j ę B o ż e g o N a r o d z e n i a k i l k u p i j a n y c h o s o b n i k ó w w y w o ł a ł o a w a n t u r ę n a j e d n e j z g ł ó w n y c h u l i c T c z e w a p r z y c z e m d o s z ł o d o s t a r c i a m i ę d z y a w a n t u r n i k a m i a p o l i c j ą g d y t a z a w e z w a ł a d o z a c h o w a n i a s p o k o j u , j e d e n z a w a n t u r n i k ó w r z u c i ł s i ę n a k o m i s a r z a p o l i c j i , c h c ą c m u w y r w a ć s z a b l ę . K o m i s a r z z m u s z o n y b y ł u ż y ć b r o n i p a l n e j i z r a n i ł n a p a s t n i k a . R a n n e g o n a p a s t n i k a o d w i e z i o n o d o s z p i t a l a . B ę d z i e o n o d p o w i a d a ł p r z e d s ą d e m z a c z y n n y o p ó r w ł a d z y i g w a ł t p u b l i c z n y . G ł ó w n y c h s p r a w c ó w a w a n t u r y o d s t a w i o n o d o a r e s z t u w T c z e w i e ,

— S m ę t o w o . ( N i e s z c z ę ś c i e k o l e j o w e . ) O n e g d a j w y k o l e i ł y s i ę d w a w a g o n y p o c i ą g u t o w a r o w e g o n a s t a c j i k o l e j o w e j S m ę t o w o w s k u t e k f a ł s z y w e g o n a s t a w i e n i a z w r o t n i c y . W i n ę w y p a d k u p o n o s i z w r o t n i c z y W e s o ł o w s k i . W y p a d k u w l u d z i a c h n i e b y ł o .

— Ś w i ę c i e . ( T r a g i c z n y w y p a d e k . ) W t u t e j s z e j c u k r o w n i z a s z e d ł t t r a g i c z n y w y p a d e k . P r z y j e d n e j z m a s z y n s p a d ł p a s t r a n s m i s y j n y a z a j ę t y p r z y m a s z y n i e 2 6 l e t n i r o b o t n i k p o d j ą ł s i ę w s a d z e n i a p a s a , p r z y c z e m s c h w y c i ł o g o k o ł o z a u b r a n i e i p o r w a ł o w w i r . D o z n a ł w s k u t e k t e g o c i ę ż k i c h o b r a ż e ń , a n i e m a l b y ł b y u t r a c i ł ż y c i e , b o w i e m o d n i ó s ł z ł a m a n i e o b u n ó g j e d n e j r ę k i i z n a c z n e u s z k o d z e n i e g ł o w y .

iii=iii=m=m=iii=m=iii=iii=iii=m

Chclałeś Polski,

Wzdychałeś za niepodległością A dtifi

zavneda)e» swój kra)

kupując towar zagraniczny Kupuj tiwar krajowy!

iiiEiii=m=iii=m=m=m=iii=m=iii

(4)

O spą pszenna . . O spa żytnia . . . M ąka żytnia l. . . M ąka żytnia II. .

O bezw zględ i członkiń uprasza R z. P. w W ąbrzeźnie, doroczne M iejscow ego P. w K ow alew ie c — 1929 r. o godzinie 12,?-'

Z arzą- du ta ilość członków zarząd zostanie w ybran

ne przybycie w szystkich członków Z arząd Pow. K oła Inw alidów W oj.

K O W A L EW O . W alne zebranie K oła Zw . Inw alidów W ojennych R . dzie się w niedzielę dnia 6 stycznia

v. lokalu p. Z iclkow ej. D la w ażnych spraw , jal w yb

du i 1. d. przybycie w szystkich C złonków K onieczne

IHGFEDCBA Epidemja grypy w Londynls,

Londyn, 2 '. 12. W edług kom unikatu, ogłoszone-

• o przez urząd sanitarny w W aszyngtonie, epide- m ja grypy w Stanach Z jednoczonych szerzy się w zastraszający sposób. L iczba zarejestrow anych w y

padków grypy w ynosi zgórą 705 tysięcy. O statni tydzień w ykazał znaczny w zrost epidem ie

V olk", w ychodzący w' T urynkji pisze, że R eichsw e-

jW CgO ; odbę- |

29,—

N OTO W AN IA G IEŁD Y PŁO D ÓW ItOLM C Z i'CH

w PO ZNA NIU , f ‘ aZYXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA

I N otncv.-ini-’ •».’■ < 1 i iO ia 31/1<

■ 100 kg. w ładunkach w agonow y ch pij

i 92B.

iytet Pozaań.

R U C H T O W A R Z Y S T W .

— B aczaość inw alidzi i w dow y K oło W ąbrzeźno. R ocz- ae w alne zebranie odbędzie się w niedzielę 6 stycznia b. r. w lokalu p. M alskiego ul. G rudziądzka o godz. 1,30 na “które przyjeżdża z referatem delegat z T orunia. M iędzy innym i bardzo w ażnym i spraw am i jak spraw ozdanie roczne znajdzie się rów nież spraw ozdanie ze zjazdu w G rudziądzu i z odby

tej kw esty oraz podziału gw iazdki. Z aznacza się. że w ra

zie niedostatecznej ilości członków po 10 m inut, przerw ie zebranie zostanie ponow nie zagajone i natenczas bez w zglę-

N O TO W A N IA M ŁYN A PA R OW EG O W W Ą BRZEŹN IE,

w dniu 2. I. 1929 r. za 100 kilo

M anna pszenna (kaszka) 2.1

psz nna L uksusow a

pszenna Extra . . •...

pszenna O JO O ...- pszeennu O O O

pszenna Pastewna .

M ąka M ąka M ąka M ąka M ąka

6,5—

6 3 -

59.—

48,—

Pszenica Jęczm ień brow Jęczm ień zw .

uąka żytnia 653/0 z M ąka pszenic ń5u/: '

41.50—42,50 34 U 0— 38,CO 32,00 - 33,U 59.5 -63,50 0 •.00-0,000

D rukiem i nakładem „G łosu W ąbrzeski.

W ąbrzeźno. — R edaktor odpow iedzialny

W ąbrzeźno. — Za dział ogłoszeń red.tk

(B. Szczuka)

!sław Szczw *a

e odpow iada

:'

i

7. p o w o d u

B aJu

A k a d e m ik ó w ,

w

ś ro d ę , d n ia 2 -g o

s ty c z n ia

b r. o Jhstępny id

D RII

za snaną P 0 Id*'||’ B O I

Paastrews N adleć lonstociew Y D m a 5 - e. 1 9 2 9 o g o & z » B Z vv poł.

L icytacje na drew no użytkow e i spałow e odbędą się i sprzedaw ać będę w drodze przetargu;

dnia 7 , 1 0 a 1 5 s ty c z m a 6929 er. i przym usowego* najwięcej dającem u, za 1) w ŁsM ow ie w sali p. G irskiego c godz. 10 przed poludn. ; w n lain aS^Jfil 2 ) w W . R tdow iskruh w sali p. N antflxna o g. 10 przed poi.1

3) w W rockaeh w sali p. Burczyńskifgó o godz. 10 przed p o t;

Sprzedaw ać się bedzie drew no użytkow e w lesie B obro I w iska zręb 119 i M okry-Las zręb oddz. 64b. j Szczegółow e ogłoszenia w ysłane zostały do sołectw ,!

celem ogłoszeniu lukow ego w odnośnych gm inach.

Płacić należy podczas licytacji

N & dleśnlesy P@ .ft«tsr@ wy

gotówkę u p Adama Hatnata w Udaźu

3 m a c io r y , 4 w a r c h la k i, 5 ja - ló w e k j i ź r e b a k a , 1 k ? a c z , 1 k o n n e g r a b ie , I k a r io fla r k ę , fi d w u s S c ib o tv ie c , 1 7 k o s z y k p s z c z ó ł, fi m a ły w ó z r o b o c z y ,

© k o ło 4 c tr . p s z e n ic y , _ c ir., g r o c h u , 2 k r o w y c z a r n o b ia łe , o k o ło 2 c tr . ję c z m ie n ia , I w a ł ż e la z n y , fi fw z ja ó ta b e ltó w k ę , fi m a s z y n ę d e s z y c ia .

____________________________________________—— -[ flłw eie^Sfefi, kom ornik sąd. W ąbrzeźno !

PrwtaFg-prSiwiw, i

D nia 4. 1. 1929 r o gedz. I po poL‘

i sprzedaw ać będę w drodze przetargu przy-

ś

^'m usow ego najw ięcej dającem u za^ go w । tów ke u P. W a w rz y ń c a i B r o n is fla -.

ś w y C ś c h o ń w P iw n ic a c h

m aciorę i presteka

(— ) G d ó w c z e w s k e , Komornik Salowy w Ifobrz.!

Przetarg przymusowy I

D nia 4. I. 1929 r o godz. 11. przed i pel. sprzedaw ać będę w drddze przetargu | przym usowego najwięcej dającem u za go- j tów kę u p. R ó ik a m istrza m alarskiego w W ąbrzeźnie ul. K olejowa 60. i

d-^a noene stnltki

G ló w e w ^ & l kom . sad. w W ąbrzeźnie

Pnetarg przymusowy

D nia 4. 1. 1929 r. o godz. 2 po pot sprzedaw ać będę w drodze przetargu przy-1 m usow ego najw ięcej ddącem u za gotów kę) n p. S te fa n a G ó r e c k ie g o w W ąbrze-1

źnie ul. M atejki |

■®óg roboczy

Z pow odu nagrom adzonych w ielkich zapasów ż o w ^ a ró w z im o w y c h urządzam od

€ c

© ©

© €

KINOTEATR

„ H o te l D w ó r W ą b rz e s k i'

■M M M M M M M. ■

^{I IM M M M}^m^{JB .}

D z iś p o w ta rz a m

SZAŁENCI

• g o d z . rs4

f

8 p o p o ł D ia

d ziec i

i m ło d z ie ż y

D O Z W O L O N E . W c z w a rte k d n . 3 b :n

ty lk o o

g o d z. 2 -m ej

|

H u m o r!

S a ty r!

W ęźczyźił? S

s « I B I slW

#W r ł.' •*'Jsx.

W ielką

■ • O

D 28D

• i sprzedaję takow e bardzo tanio niektóre g q ? - N IŻ E J C E ? 4 Z A K U P U

Cany zniżone od 10 ■ 20 proc,

ty lk o , z a g o tó w k ę

P r o s z ą p r z e jr z e ć i p o r ó w n a ć c e n y n a s z e b e z p r z y m u s u k u p n a B A R D Z O T A N IO ! O K A Z Y J N IE !

a o a a

a

w ®|

Przetarg przymusowy i

D nia 4 . I. 1 9 2 9 o **s o d * - 9 ‘/J /b y d ła** oraz przed poł. sprzedaw ać bęoę w drodze ।

przetargu przym usow ego najw ięcej da-j

jącem u za gotów kę u J ó z e fa S to c h -; z z a c ią g ie m m a la w W ą b rz e ź n ie (G L D w orzec) M ajętn. S Z E W A

poczta. K ow alew o

i lustre

tt6«8M W «ki, M M ik sądowy Wąbrzeźno.

Przetarg przymusowy

D n ia 5 . i. 1 9 2 3 o g o d z . 1 2 w poŁ sprzedaw ać będę w drodze przetargu przym usowego najw ięcej dającem u za gotów kę n a r y n k u w W ą b rz e ź n ie przy kościele ew angelickim

duże lustru

W 6 « e M W (k i, kom ornik ,sąd. W ąbrzeźno

W e s o ły o ra z firn o w y w

10

a k ta ch

K ariera ekscentrycznej blondyni U roczysty, w< soły ślub D ancingi kabarety, zabaw y.

W roli głów nej:

s ła w y e k ra n ó w

a m e ry k a ń s k ie !

R U T H T A Y L O R i A L & £ W H ITfi O braz pow yższy idzie obecnie!

z w ielkiem D ow odzeniem w kinie

„P«dace‘- w W arszaw ie N A D P R O G R A M

P o d c za s k in a w y s tę p y

Y arietei him >rv t

C o d z ie n n ie o d g .

S -m e j K O N C E R T

w

lo k a lu

o ra z „

V A R I E

T

E

«

M a stę p n y p ro g ra m

„O rh ’® oieane

* a

<3

w w ielkim w \ b * praktyczne powi po oiebew alh niskich ceu<

‘O

1 GiBwewweM. hfflornik sądowy W mżąn | —

I O K O Ł O 2

W A G O W Y S Z P R Y C H

Głos Wąbrzeski 1929.01.03, R. 9, nr 2

$

£

Wąbrzeźno, czwartek 3 styczn a 1929 r.

Nr. 2

lak

Desixe <w niestradzo

Na Pod Nazywał działacz zaj By.... A ztej zywai sięl cia 57, a fl Czterem mai pół nej, pracyB

W okl nia żywioB sku ś. p fl Bem krzeB skosć, pefl rem przetB

»ie OjcęyB szłość. I E

Iplata:

i';X nagradza i lżonych synów?

■na omija stale cichych, ofiarnych i

■d tacowników na posterunku słu-

I żby ojczystej.

■ timarł niedawno dziennikarz.

■ |„ To obojętne. Jeden z wielu pracownik pióra niestrudzo-

■ la ścisłości dziennikarskiej — na-

■it.y Kowalski, um arł licząc lat ży-

■Xziennikarskiej i społecznej lat 40.

■ P.ąt, — to piękny okres czasu, nie-

■u to czterdzieści lat pracy wytężo-

■tej dla społeczeństwa polskiego,

■ i ajwiększej udręki i prześladowa-

■iciego w Poznańskiem i na G. Śte- Kowalski piórem, słowem i czy-

■ rzędzie gdzie mógł zagrożoną pol-

■fyw ał serca upadające pod cięża-

■ radził otuchę i wiarę w wyzwole-

9 przepowiadał jej świetlaną przy-

■.>u służby ojczystej był niestru-

■riikiem nie dla korzyści m aterjal-

■^asnej chwały, ale na pożytej Tej,

■'a wieku niewoli „nie zginęła" a pełnym blaskiem tryumfu.

wżowie, którzy ośmielili się wypo- j, w spiżowe struny duszy polskiej, ( cały ogrom żelaznego hartu, nie- nocy do tej nierównej walki o za- jć ja. ojczystego, wiary świętej i ide- z tą chwilą rozpoczyna się punkt

" ’jach martyrologji ludu polskiego Juskim.

lenie z serc polskich, maluczcy du'

■ €,piewać „requiem" pogrzebowe u- cfÓści, wszyscy stanęli do walki z e;ą, uzbrojeni jedynie w zapał, wia- poczynania i ukochanie Ojczyzny, mi hufiec bezoręźny potknęła się irka i jego plany zakucia dusz pol- stą niewolę pruską.

jyła garstka działaczy, którzy do­

łu. Jednym z nich był właśnie ś. p.

i1 !ski, który razem z innymi kładł te i, umożliwiające później zwła- isku egzystencję państwową wolnej dzonym pH

nych, nie H

co przez ■ dziś zajaitu!

Działał:

sie, kie4y ł1 m ocars0rov żywiołowi ! mieckiego, s zaaiem jpołi ło się, już, G. Śląskt ni śniej czy pó kój śmięrci.

Trytgnf

Znaleźli! się w .

wiedzieć wa ^niezwyciężonej mocy pruskiej, któ­

rzy uderzyv wydobył z złom nei wol ałówr poskń zwrotny w pod załnre!

Zniłflo zt chem pyzesf m ierająpj [ nawałą lien rę we pas O ten ; olb wielkość Bi i skieb w|aie<

Niewelk konali ftgo Dyonizy Ko1 podwaliły p kości szcza n? G.

Ojczyzny Powsani

skie, tejrw .c ______ ________ r_____ ,______

najszybsy |vrót do umiłowanej M acierzy — oto reząitat

czej pfley 1 1 dzaju śm. K ba, ale ibrz i wiarą.

Nicrielt dnoczoój O

wielkopolskie, powstanie górnoślą- a walki orężne ludu polskiego o iak ańcowy długoletniej przygotowaw-

;trony tego legjonu działaczy w ro- ulskiego, legjonu niewielkiego licz-

?go ducha, zapałem, ofiarna pracą

^ych działaczy dożyło wolnei i zje- 1 jt?ny. Tacy mąźowie jak Roman Szymatiki, Ic W awrzyniak i inni, zmarli i nie do­

czekali £ę ju}-,go szczęścia. Ci, którzy pozostali, kroczącyHad(j wielkich przywódców, rozpoczę­

li i w v wielkich przywódców, rozpoczę- Inei Jsce kontynuować to wielkie dzie- iienii jolskości na ziemiach świeżo wy-

" ‘““ V z t‘w0^ pruskiej.

Nie Wsposi się również o innych dziennika­

ch, 2ałuż|rch, dziś jeszcze żyjących w zapo-

O głoszenia:

Przygwożdżone oszczerstwa Posener ‘fageblattu

Pusener fageblatt, organ wojującej na polskich ziemiach niemczyzny, uprawia system atyczną i planową akcję oszczerczą przeciwko Związkowi Obrony Kresów Zachodnich. M . i. w artykule „Das Kesseltreiben gegen Calender" z 5. 6. 1928 r. insy­

nuowało pismo poznańskie Związkowi Obrony Kresów Zachodnich, że urządził zamach bom bo­

wy w Bielsku, że w wielu wypadkach rozbijał ze­

brania niemieckie, że okładał kijami dzieci, ko­

biety i posłów niemieckich, i t. p. inne czyny. Za te oszczerstwa skazał sąd powiatowy w Poznaniu 29, 11, 1928 r. odpowiedzialnego redaktora Pose- ner Tageblattu p. Senftlebena na 2 tygodnie wię­

zienia oraz przysądził Związkowi Obrony Kresów Zachodnich od skazanego i Tow. Akc. Concordia, którego nakładem Posener Tageblatt wychodzi, 5,000,— zł, nawiązki za wyrządzoną krzywdę m o­

ralną, jako też nałożył koszty postępowania pro­

cesowego na skazanego p. Senftlebena i Tow. Akc.

Concordia. xĄ.czkolwiek Posener Tageblatt nie m iał powodu do niezadowolenia z wyroku, jeżeli się zważy,( że pismo to prowadzi stałą kampanję osz­

czerczą przeciwko Związkowi O. K. Z, i już kil­

kakrotnie uprzednio było karane za zniewagę tej organizacji a kara dwóch tygodni więzień ta podle- i ga amnestji, wszakże założyło odwołanie.

Dnia 28. 12. 1928 r, odbyła się rozprawa głów­

na przed Izbą Apelacyjną Sądu Okręgowego w Poznaniu (przewodn. dyr. Bojarski), na której Sąd

ostatecznie przygwoździł oszczerczą akcję Pose­

jyła garstka działaczy, którzy do

wiedzieć wa ^niezwyciężonej mocy pruskiej, któ

skie, tejrw .c r_ ,____

^ych działaczy dożyło wolnei i zje- 1 jt?ny. Tacy mąźowie jak Roman Szymatiki, Ic W awrzyniak i inni, zmarli i nie do

czekali £ę ju}-,go szczęścia. Ci, którzy pozostali, kroczącyHad(j wielkich przywódców, rozpoczę

Nie Wsposi się również o innych dziennika

Pusener fageblatt, organ wojującej na polskich ziemiach niemczyzny, uprawia system atyczną i planową akcję oszczerczą przeciwko Związkowi Obrony Kresów Zachodnich. M . i. w artykule „Das Kesseltreiben gegen Calender" z 5. 6. 1928 r. insy

nuowało pismo poznańskie Związkowi Obrony Kresów Zachodnich, że urządził zamach bom bo

wy w Bielsku, że w wielu wypadkach rozbijał ze

brania niemieckie, że okładał kijami dzieci, ko

biety i posłów niemieckich, i t. p. inne czyny. Za te oszczerstwa skazał sąd powiatowy w Poznaniu 29, 11, 1928 r. odpowiedzialnego redaktora Pose- ner Tageblattu p. Senftlebena na 2 tygodnie wię

zienia oraz przysądził Związkowi Obrony Kresów Zachodnich od skazanego i Tow. Akc. Concordia, którego nakładem Posener Tageblatt wychodzi, 5,000,— zł, nawiązki za wyrządzoną krzywdę m o

ralną, jako też nałożył koszty postępowania pro

Concordia. xĄ.czkolwiek Posener Tageblatt nie m iał powodu do niezadowolenia z wyroku, jeżeli się zważy,( że pismo to prowadzi stałą kampanję osz

czerczą przeciwko Związkowi O. K. Z, i już kil

Dnia 28. 12. 1928 r, odbyła się rozprawa głów

ostatecznie przygwoździł oszczerczą akcję Pose

ner Tageblattu, zatwierdzając w całej pełni wyrok sądu powiatowego. W prawdzie z powodu ustawy amnestyjnej odpowiedzialny redaktor Posener Ta

geblattu ni ebędzie potrzebował odsiadywać kary więzienia, wszelako Tow. Akc. Concordia, będzie musiało zapłacić Związkowi O. K. Z. 5.000 zł. na

Nadmienić v/ypada, że Posener Tageblatt nie okazuje skłonności do mówienia prawdy nawet w relacjach swych o procesie. Podnosi on, że chciał przeprowadzić dowód prawdy na swe twierdzenia i że sąd odmówił przesłuchania świadków senato

ra dr. Panta i posła Franza. Tymczasem Posener Tageblatt wcale na rozprawie nie żądał przepro

wadzenia dowodu prawdy na twierdzenia, że Zwią zek O. K, Z. urządzał zamachy, bił dzieci, kobiety i posłów niemieckich itp., a więc na fakty, stano

Londyn. Poselstwo Boliwji w W aszyngtonie o- głasza, iż rząd boliwijski przyjął protokół komisji rozjemczej konferencji panam erykańskiej w spra

Prócz dziennikarzy mamy wiele innych osób jak n. p. księży: Księdza proboszcza M ajkę z Kazanie oraz Ks. proboszcz Dr. Lis z Rumiana w powiecie lubawskim . Przesiedzieli oni już przed wojną we więzieniach pruskich za popieranie strajku szkol

O takich cichych bohaterach — a których jest wielka liczba — zapomina się. Zapomina się — przechodzi v/ niepamięć pam ięć tych, którzy swo

ją bezgraniczną miłością do Ojczyzny przyczyni

O nich z bardzo małym wyjątkiem zapom nia

ła jednak wolna Ojczyzna. Zapom niała o tych da

wnych niestrudzonych działaczach, nie szukających dziś ani sławy, ani rozgłosu, o tych cichych, ofiar

nych pracownikach, którzy w czasie niewoli pru

skiej doniosłe dla dzisiejszej Polski wypełniwszy zadanie, najczęściej zepchnięci bywają w czarą ni

cość. odsunięci od urzędów i zaszczytów, a nie

rzadko um ierają w nędzy, nie doczekawszy się, jak ś. p. Dyonizy Kowalski, ani słowa uznania ze strony Tej, której żywot i trud ofiarny poświę

Co roku sypią się deszcze orderów. Na piersi legjonistćw, oficerów, prezesów, dyrektorów, rad

ców, referentów różnego kalibru spadają rozmai

te gwiazdy, wstęgi, m edale, krzyża, dyplomy, któ

rych przez wszystkie lata naszej odrodzonej pań

stwowości zabrakło dla tych, co za krzewienie poi skości wycierali wilgotne m ury kazam at pruskich, w najcięższych warunkach, wśród krwawych nie

Kom unikat rządu Boliwji ukazał się w kilka godzin po ogłoszeniu prawie że analogicznego ko

Niedawno z okazji dziesięciolecia niepodle

głości Polski znowu kilka tysięcy osób zostało od

znaczonych. M iędzy niemi nie było jednak ś. p. re

daktora Kowalskiego, nie było całego szeregu za

Śląska, nie było też zasłużonych pracowników ple

Są oni wszyscy zbyt oddaleni dziś od wielkie

go ołtarza", nie mieli szczęścia zasłużyć się w le- gjonach Piłsudskiego, nie mają protektorów w sfe

rach rządzących, więc też deszcz orderów stale ich omija, W wolnej Polsce młody referencik mini- sterjalny w W arszawie prędzej doczeka się od

znaczenia, niż działacz społeczny na kresach, osi

wiały w walce z niemczyzną. Sfery rządzące obec

W spom inając raz jeszcze o ś. p. Dyonizym Ko

walskim. zaznaczyć trzeba, że choć całe życie pra

cował dla Polski, pierś jego za życia nie zdobiło żadne odznaczenie. Umarł, nie doczekawszy się u- znania ze strony Ojczyzny, której trud całego ży

Chociaż rząd Najjaśniejszej W olnej Rzeczypo

spolitej o nim zapomniał, o tym cichym bohaterze pióra i słowa z czasów niewoli pruskiej społeczeń

stwo kresów zachodnich długo czcić będzie Jego pamięć, dając tem samem wyraz wdzięczności za Jego zasługi trwalszy, niż złote lub srebrne orde

Niechaj wolna Ojczyzna w przyszłości lepiej pam ięta o swych zasłużonych synach, inaczej pa

mięć po ś, p. Dyonizym Kowalskim może być nie

mym wyrzutem pod adresem tych, którzy w na

C zło n ek rad y B an k u P o lsk ieg o i am ery k ań sk i d o rad ca fin an so w y w P o lsce, p , C h arles S D ew ey , z o k azji n o w eg o ro k u o św iad czy ł p rz e d sta w ic ie lo w i A g en cji P ress.

N iem a lep szeg o ży czen ia n o w o ro czn eg o d la P o lsk i, jak to , ab y w ro k u 1929 k o n ty n u o w ała w d alszy m ciąg u zd ro w y p o stęp ek o n om iczn y , o siąg n ięty w ro k u 1928.