Rzymski system zapisu liczb - ćwiczenia
1. Cele lekcji
a) Wiadomości Uczeń:• zna wartości liczbowe poszczególnych znaków rzymskich,
• zna zasady zapisu i odczytu liczb za pomocą rzymskich znaków.
b) Umiejętności Uczeń:
• potrafi zapisać liczby za pomocą rzymskich znaków,
• potrafi odczytać liczby zapisane za pomocą rzymskich znaków,
• potrafi podać sytuacje, gdzie i kiedy stosujemy rzymski system zapisu liczb.
2. Metoda i forma pracy
Dyskusja przedmiotowa, ćwiczenie, praca z całą klasą, praca w grupach, praca indywidualna.
3. Środki dydaktyczne
Kartki z liczbami zapisanymi za pomocą rzymskich znaków.
Praca zbiorowa, Matematyka 2001, podręcznik dla 4 klasy szkoły podstawowej, WSiP, Warszawa 2005.
4. Przebieg lekcji
a) Faza przygotowawcza
1. Nauczyciel na tablicy przypina kartki z dowolnymi liczbami zapisanymi za pomocą rzymskich znaków i wskazani uczniowie odczytują liczby zapisane na kartkach.
2. Uczniowie przypominają wartości liczbowe podstawowych znaków (I=1, V=5, L=50, C=100, D=500, M=1000).
3. Uczniowie zapisują temat lekcji.
b) Faza realizacyjna
1. Nauczyciel stawia pytanie: „Jak za pomocą rzymskich znaków zapisać liczby: 4, 9, 43, 96, 428, 987?”
2. Uczniowie dyskutują, podając swoje propozycje. Nauczyciel wszystkie zapisuj na tablicy.
Podkreśla lub w inny sposób wyróżnia poprawne. Teraz uczniowie starają się wyjaśnić dlaczego niepodkreślone zapisy są niepoprawne.
3. Jako wniosek z dyskusji uczniowie w zeszytach zapisują:
Gdy w rzymskim zapisie liczby pojawiają się pary znaków: IV, IX, XL, XC, CD, CM, to zamiast dodawać ich wartości, odejmujemy je:
IV = 5 – 1 = 4 IX = 10 – 1 = 9 XL = 50 – 10 = 40 XC = 100 – 10 = 90 CD = 500 – 100 = 400 CM= 1000 – 100 = 900
Znak I może występować tylko przed V i X, znak X tylko przed L i C, a znak C tylko przed D i M.
4. Uczniowie wykonują zadania z podręcznika:
• zad. 4 str.15 – zapisać liczby arabskie za pomocą znaków rzymskich,
• zad. 3 str.15 – odczytać liczby zapisane za pomocą rzymskich znaków,
• zad. 6 str.15 – zapisać daty za pomocą znaków rzymskich.
c) Faza podsumowująca
1. Nauczyciel pokazuje przygotowane na kartkach lub zapisuje na tablicy dwie liczby arabskie (dziewięćdziesiąt ... , czterysta...), a uczniowie podają jak zapisać je za pomocą rzymskich znaków oraz dwie liczby (czterdzieści.... , dziewięćset....) zapisane za pomocą rzymskich znaków, a uczniowie podają jaka to liczba.
2. Nauczyciel zadaje zadanie domowe.
5. Bibliografia
Praca zbiorowa, Matematyka 2001 podręcznik dla 4 klasy szkoły podstawowej, WSiP, Warszawa 2005.
6. Załączniki
a) Zadanie domowe Podręcznik:
- zad. 5 str.15 – zapisać podane daty za pomocą znaków rzymskich, - „Sprawdź sam siebie” str.16,
- Dla chętnych : Zagadki i łamigłówki na str.16.
7. Czas trwania lekcji
45 minut
8. Uwagi do scenariusza
brak
