I
Universala Organo por iut-
E s p e r a n t o - O r g a n o d e I n t e r n a c io K a to lik a
6a Kolekto N o 10-11 ( L ondono
mondaj interesoj katolikaj
[Ikaj k aj d e M o n d ju n u la r o K a to lik a [M okaj
Rom o | Okt.-Nov. 1925
O ficialaj sc iig o j.
R e o r g a n i i f t l a b o r o : Por perfektigi la inter- nacian orgaiiizailon ni urĝe bezonas kompletan liston de Ĉiuj arnikoj kaj membroj. Ni do korege petas ĉiujn delegitojn, grupestroĵn kaj izoiulojn, sendi la ekzaktan adreson kaj aldonl liston de nomoj, al kluj
ni povas sendi propagaudmaterialon.
R a p o r t o J : Ĉluĵ amikoj estas kore petataj, sendi raportoju detalaĵn prl la agadoj de la katoiika Esperanto-movado aŭ pri aliaj interesaj inielatoj aŭ faktoj de la katolika vivo.
D e l e g i t o J : Ika kaj Moka interkonsentiĝis, ke en ĉiuj urboj, kie ne jam ekzistns aparta Ika- kaĵ Moka-delegito, Ĵa Ika-delegito samtempe prizorgu la servojn de la Moka-detegito kaj reciproke. Nepre necesa estas, ke la deiegitoj reekprenu viglan agadon.
Ĉn K . 3ML e l i r n d u s e i n a j n e ? Tio estas la plej urĝa demando. La solvo n u r d e p e n d a s d e la le g a n t a r o . Se mil abonintoj estas pretaj pagi pli altigitan kotizon — cetere ĉiam ankoraŭ tro modestan — dusemajna eliro estas garantiata.
L a » t a d e m a n d o : Proksimume 400 legantoĵ ne nnkoraŭ pagis Ĵa kotizon en ĉi tiu jaro. Cn v l auk M d eft&oa» i o i o r i l i ? ~
N la J a d r e s o j :
1. ^ e k r e t a r i e j o k a j R e d a k c i o : K. Mayr, c/o 16 Ked Lion Sijuare, London W. C. 1.
2. A d m l n i s t r a c i o : Kaplano W a c h o w s k i, lka-grupo, Elberfeld, Feldstr. 24, Germ.
3. E k s p e d i c i o : Fino Cjrilla Kutto, Wien, I,, Judenplatz 2/11/1.
4. J u n u l a s e k c i o ( M o k a ) : Sro W. S o 1 z- b a c lie r , Honeffa.Rliein, Spiesgasse 1, kuuredaktoro
de K. M.
La p o ten co de la m uziko.
Ĥina leg en d o . ■
Traduko de Wilh. S o l z b a c h e r , premiila ĉe la XIaj In- iernaciaj Floraj Ludoj, Palma de Mallorca 1925.
Kiam Vu Pa, la granda muzikisto, agordis sian gitaron, la najtingaloj ĝojc ekkantis, la papilioj flirtis ĉirkaŭ li, kaj la fiŝoj puŝis siajn kapojn el la akvo, por auskulti la mirindaĵn sonojn. Ludante li povis vagi tra la plej densa arb aro sen timo pro la sovaĝaj b e s to j; Ĉar aŭdante la ĉarm an muzikon la sangavida tigro mildiĝis kaĵ la venena serpento humile kuŝ- iĝis ĉe liaj piedoj.
En la provinco Teng vivis juna muzikisto nom ita Ven. Aŭdinte pri tiu miraklo li adiaŭis edzinon kaĵ infanojn kaj petis la grandan Vu Pa, ke li rajtu akom pani lin dum liaj vagoj.
Dum tri jaroj li estis diligenta lernanto de la granda m ajstro. Tamen restis nur mu- ziknoloj, kiujn li ludis; neniu birdo respondis lin, kiam li sonigis kanton kaj neniu tigro k aresante lekis lian m anon. P reskaŭ males- perante li iutage dem andis la m ajstron, tenante la gitaron en la m anoj: „ ĉ u mi do estas tro m allerta en mia lu d o ? ĉ u mi iam m altrafas la ak o rd o n ? ĉ u la ritmo de mia kanto ne ekzakte sekvas la takton?" — „Tio ne estas Ia k a ŭ z o / respondis serioze la m ajstro, „vi ĝuste ŭgordas la kordojn, lerta vi estas lud- ante la gitaron kaj bonaĵ estas viaj rifmo kaj takto. Sed sciu, lernanto: Muziko estas io tute alia ol kordoj kaj sonoj. La muziko ne
N ova E ŭropo — nova m ondo
D epost 1100 jaroj unuafoje en la historio de Eŭropo videbliĝas nova spirito, vere krist- ana, vere katolika; spirito de reciproka par- donem o, de lojala repaciĝo, de amika kun- laborado. Unuafoje ne plu la sangoruĝa glavo diktadas la pacon. En libervola, heroa decid- iĝo du kapablaj, riĉaj, fortaj, gloroplenaj nacioj, la franca kaj la germ ana, p ro m esas ne plu ekpreni la armilojn por kruela memmortigo, sed unuece iri la vojon de p aco kaj ekonom ia kooperacio. La historio de Eŭropo ne konas simile feliĉan paŝon. ĉ u ni ne rajtas esperi, ke de nun la du grandaj gentaroj, la latina kaj la germ ana, post miljara terura interba- talado sin unuigos por eluzi siajn neelĉerp- eblajn spiritajn, m oralajn kaj naturajn riĉaĵojn por la ekfloro de la tutm onda civilizacio? Ĉu ni ne povas esperi, ke en la orientaj regionoj la s l a v a j kaj la germ anaj popoloj, am baŭ tiom bezonaj de reciproka kooperado, trovos similan vojon por solvi la certe grandegajn m alfacilaĵoĵn? ĉ u ni ne povas esperi, ke la nova spirito kreos novan forton, kiu trapenetros la landojn kaj korojn por unuigi ĉiujn Eŭrop-
a n o jn al
unu k o in u n tt,H o n seia, vivci fam ilio?
ĉ u ne iom post iom falos la ekonom iaj kaj spiritaj bariloj, kiuj ĝis nun disigas la naciojn de E ŭ ro p o ? Ĉu ne la pordoj estas malfermitaf al la unuigitaj ekonom iaj ŝtatoj de E ŭropo?
C erte la fina celo e sta s ankoraŭ mal- proksim a. La reakciaj kaj ŝovinistaj fortoj ĉie estas ankoraŭ poten caj; la nacieca kaj kapi- talista spiriio seninterom pe regnas. ĉ ia m an- koraŭ multaj ekstereŭropaj nacioj ĝem as sub la kruela jugo de la eŭropa kapitalistaro. ĉ ia m ankoraŭ la Eŭropanoj, la blankrasanoj sub- prem as kaj perforte eluzas la alikolorajn rasojn kaj m inacas ilin per kanonoj kaj m aŝinpafiloj;
venas el la gitaro, sed el la koro kaĵ kiam longe vi ne havas puran muzikon en via koro, ĝi ne so n o s el la kordoj de via instrum ento.
Iru por unu jaro en solecaĵon, neniam tuŝante la kordojn, kaj aŭskultu la muzikon de via koro, kiu estas sen tonoj.
Ven profunde klinis sin al sia m ajstro, kaŝis la gitaron en ingon kaj iris en solecaĵon.
Sur monto tute m alproksim a de la bruo kaj maltrankviio de la homoj li konstruis simplan dom eton kaj tie, havante la tutan riĉaĵon de la naturo je siaj piedoj, It dum unu jaro aŭs- kultis la mirindan flustradon ,de la arboj ĉe la arbara deklivo, la kantantan m urm uradon de la riveretoj kaj la kanton de la liberaj birdoj.
Kaj dum la nokto li rigardis la stelojn mal- rapide irantajn ĵe la ĉielo kaĵ li sentis la vibrantan muzikon de la sferoj pli belan ol ĉiu harm onio, kiun li iarn estis aŭdinta soni en audeblaj tonoj. Kaj kiam tuta jaro pasis, li sentis, ke nun lia koro trovls la ĝustan kon- takton al la muziko, la neaŭdebla, kiu aperigas ĉiuĵn belaĵojn de la m ondo, kiu m ontras la takton, laŭ kiu la steloj ritme m oviĝas tra la senfina universo.
P e r firmaj paŝoj li m alsupreniris la mon- ton kaj revenis al sia instruisto, de kiu li antaŭ unu jaro foriris. Vu P a dem andis lin: „Nu, kia estas nun via lu d o ? “ Li resp o n d is: „Majstro, mi opinias, ke mi nun scipovas ludi! Se vl volas eksam eni min, ordonu, ke mi hodiaŭ
‘ vespere ludu antaŭ vi en m alhela groto, kie vi nenion vidas de la luma brilo de rprintem po!"
Kaj vespere en la senlum a groto Ven je la
— nova trium fo de 1’E klezio.
ĉiam ankoraŭ la „koloniaj“ militadoj kaĵ sub- prem adoj m alhonoras la kristanan nom on de Eŭropo. Aŭ ĉu ne estas krimo, se en Ĉinujo infanoj de 8—10 jaroj por 1 2 - 1 6 hora tag- laboro ne ricevas alian salajron ol m anĝaĵon kaj vestaĵon sim plegan ? Aŭ se en Hindujo la laboristoj por 1 2 h o ra taglaboro nur ricevas 50—60 centim ojn; aŭ se en diversaj sudafrikaj kolonioj indiĝenaj laboristoj perforte estas el- uzataj kiel sklavoj en la plantaĵoj ? ĉ u tiuj krimoj de la blankrasanoj daŭros eterne en la nom o de la „kristanism ow ?
G i g a n t a t a s k o r e s t a s p o r la ek- l e z i o , precipe por la katolikoj de Eŭropo.
Eŭropo estas ĉiam ankoraŭ la plej riĉa fonto de la eklezio; de ĝia repaciĝo aŭ pereo d ep en d as la triumfo aŭ la tem pa malpliiĝo de la eklezio universa. El la 300 milionoj ĉiam ankoraŭ pli ol 200 milionoj vivas en E ŭropo;
de tie eliras dekmiloj da m isiistoj; de tie ek- brilas la lum o de la katolika scien co ; tie estas la patrolando de granda parto de la sanktuloj.
ĉ u la katolikoj de Eŭropo su fiĉe atentas* en glacoplenaj tagoj la vokon de D io ? Ĉu ili su fiĉe p n p e n sa s sian du- oblan taskon: pacigi, rekristanigi Eŭro-
{ >on por tiel ekradiigi en la tutan m ondon a spiriton d e ju steco, de paco, de fratiĝo inter ĉiuj rasoj, la blanka kaj la aliko- loraj ?
ĉ u ni ne ekkriu lu vokon de Dio en ĉiujn landojn, ĉiujn familiojn, ĉiujn korojn tra la katolikaro de E ŭropo:
Vere la tago de la g lo ro alven is per la m atenruĝo de la nova paco. Katolikoj de Eŭropo aŭdu la vokon de D io!
La vokanto.
unua fojo denove tuŝis sian am alan gitaron kaj ludis aŭtunan kanton. Jen Vu P a subite sentis malvarm an vcnton blovantan ĉirkaŭ li, li vidis krizantemojn ekflori el la m alhuno koj flaris la bonodoron dc m aturaĵ pom oj kaj piroj.
ĉo jm o v ite li diris ol V en: „Estns printcm po, sed via kanto sorĉe transigis min en aŭtunon, ĉar estas aŭtuno en via koro! En aŭtuno vi denove ludos autaŭ m i!w Kiam se s m onatoj pasis, en la aŭtuno, kiam la folioĵ de arboj paliĝis, krizantem oj floris kaj la kantobirdoj silentis, Ven dcnove ludis antaŭ sia m ajstro en la malluma groto. Nun estis printem pa kanto, kiun li sonigis el la kordoj. Vu Pa subite sentis varm etan zefiron karesantan lian blankharan kapon, li vidis la rozkoloran brilon de la flor- ontaj papavokam poj, ensuĉis la rave dolĉan odoron de la siringo kaj aŭdis la ĝojan kant- adon de la najtingaloĵ. Kaj kiam Ven finis sian ludadon, la maljunulo benante metis siajn ma- nojn sur lian kapon, kaj lia voĉo vibris, kiam li diris: ,N un vi scias, kio estas muziko, filo, kaj kiam mi ne plu estos, vi ludos mian gitaron, kiun mi volis meti apud mi en lo tom bon . . . 1"
ItHHiilllllililillillltliillllhllilllliillllilililllillllililiilllililililliillillilllilillllllilihlilllllilltlilllllililllltHllllllll
K. M. e lir o s dusem ajneĴ Varbu novajn abonantojn!
z
5
6a K o le k to N o 10-11 K A T O L I K A . M O N D O O kt.-N ov. 1925
La katolikaj universitatoj.
En E ŭ r o p o la eklezio p o sed as 17 uni- versitatojn. La plej malnova kaj plej sukcesa estas la universitato de Louvain (Lowen) en B e l g u j o , fondita 1834. La nom bro de la stud- antoj estas 3400, de la profesoroj 150. Ĝ is la jaro 1923 la universitato ricevis nenian ŝtatan subvencion.
En F r a n c u j o 4 institutoj estas fonditaj sam tem pe en la jaro 1875, en Paris, Lyon, Lille kaj Angers, 1877 kvina katolika univer- sitato estiĝis en Toulouse. La instituto de P aris havas 1123 ordinarajn studantojn, krome 486 aŭskultantojn. Krome la francaj katolikoj po- sed as kvar agrikulturajn altlernejojn en Angers, Toulouse, Beauvais (fondita 1854) kaj Aix
(1920).
En S v i s u j o 1889 fondiĝis la katolika universitato de Freiburg (F ribourg); la nom bro de la profesoroj estas 65, de la studantoj 755.
En H i s p a n u j o fondiĝis 1908 katolika universitato en M adrid „Academ ia llniversitaria C atolica". Katolikaj teknikaj altlernejoj estas en Bilbao (fondita 1886), San Lorenzo, del Escorial (1893), Sarria (1916), Madrid. La institutoj ne ricevas subvenciojn de la registaro.
P o r t u g a l u j o havas fam konatan ŝtatan universitaton en C oim bra.
En H u n g a r u j o la universitato de Buda- pest, la plej granda de la lando (5800 stud- antoj), revenis al sia katolika karaktero kaj antaŭ tri jaroj denove akceptis la riomon de sia fondinto Kardinalo Pazm any. E scepte de la profesoraj salajroĵ kaj la pagoj por la m edicinaj klinikoj ĉiuj kostoj estas pagataj el katolikaj fondaĵoj. Oni kolektis multe da m ono por fondi ankaŭ katolikan universitafon en la d ieceso P ecs. Sed per la malplivaloriĝo de la hungara m ono la sumoj perdiĝis.
En P o l u j o katolika universitato dediĉata al la Sankta Koro de Jesuo fondiĝis 1918 en Lublin helpe de la tiama apostola nuncio Achille Ratti, la nuna papo. Gi enhavas kvar fakultatojn kaj estas gvidata de la polaj epis- kopoj, kiuj ankaŭ devas pagi la kostojn. La ŝtato ne donas subvenciojn.
En I t a l u j o 1920 esfas fondita la katolika universitato en Milano, dediĉata al la Sankta Koro. Plej multe meritis pri la fondo la fran- ciskana patro Gemelli, kiu kom encis la mon- kolektadon kun unua donaco de 50 liroj. Nun la universitato havas 24 ordinaraĵn profesor- ojn, 40 eksterordinarajn profesorojn, 17 asist- entojn.
En N e d e r l a n d o la universitato de Nym- w egen 1923 kom encis sian unuan akadem ian ĵa ro n kun la fakultatoj de teologio, filozofio kaj juro. 1924 ĝi havis 36 profesorojn kaj 269 studantojn.
En I r l a n d o oni eble rajtas citi la „Uni- versity C ollege" en Dublin, kiu 1908 kun aprobo
Junula A ngulo.
Konstanta rubriko por M ondjunularo Ka- tolika (MOKA, IKA-junularo).
Redaktata de Wilh. S o l z b a c h e r , H o n n e f a. Rh., Germ., Spiesgasse 1.
(ĉiu jn artikolojn kaj notojn oni sendu nur al ĉi tiu adreso.)
En la valo de C hevreuse.
„Et in terra pax hominibus bonae voluntatis!*4
El ĉiuj landoj de la vasta m ondo kunvenis la pacbatalantoj el la junulm ovado al la inter- nacia tendaro de C h ev reu se: el Francuĵo, kaj G erm anujo, el Anglujo kaj N ederlando, el Belgujo, D anujo, Norvegujo, Svisujo, Aŭstrujo, Italuĵo, Jugoslavujo, eĉ el Usono, Ĥinujo, Hin- dujo kaj M adagaskaro. La plej diversaj religiaj kaj socialaĵ direktoj e stisre p re se n ta ta j; sed Ĉiuĵn unuigis komuna celo : la p a c o ; komuna motivo:
la amo, kom una spirita-korpa kvalito: la jun- eco. Kunigis nin forta ligilo de frateco kaj harm onio m algraŭ ĉiuj m alsam ecoj; ĉar regis la bona volo, kaj inter bonvoluloj povas esti p aco m algraŭ ke la opinioĵ ne esias egalaj.
G ran d a tendaro estis konstruita malprok- sim e de urboĵ kaĵ dom oj en la libera naturo.
La junuloj kaj junulinoj (estis pli ol 150) vivis dum la tuta sem aĵno (2— 10. aŭgusto) en belega regiono. Pli ĝoje rigardis tie la/okuloj, pli m alpeza estis la paŝado, pli libere spiris la pulmoj, pli facile koncentriĝis la pensoj kaj ideoj, la koroj malfermiĝis tute vaste, forĵetis
de ta episkopoj perdis sian eksteran katolikan karakteron kaj fariĝis ŝtate rekonata universitato.
En U s o n o la katolikaj universitatoj de G eorgetow n, St. Louis, Fordham , Milwaukee, W ashington (fondita 1889) ĉiam aniere povas konkuri kun multaj universitatoj de Eŭropo. La
„C atholic Educational A ssociation" (1923/24) inter 75 katolikaj institutoj por pli alta instruo citas 18, kiuj nom iĝas universitatoj. P. G risar S. J. (en artikolo de „Stimmen der Z eit“) kal- kulas, ke ekzistas alm enaŭ 25 katolikaj insti- tutoj, kiuĵ havas akadem ian instruadon. La nom bro de la studantoj estas tre alta. Ekz. en la lasta tem po dum unu ja ro W ashington havis 797 studantojn, G eorgetow n 1890 studantojn en tri akadem iaĵ fakultatoj, Fordham 3720 studantojn de juro, farm akologio, sociologio kaj financscienco. „St. Louis University" en St. Louis havas 250 profesorojn kaj 2537 stud- antoĵn, sen la partoprenantoj de la som er- kursoj. La Loyola-Universitato en C hicago havas 2195 studantojn, la M arquette-Universi- tato en Milwaukee 3705, la Akademjo por Tekniko kaĵ Kom erco 1221, la Chreighton- Universitato en O m aha 1525, la Loyola-Uni- versitato en N ew -O rleans 1199, la Paŭlo- Universitato en C hicago 68 profesorojn kaj 2864 studantojn, la universitato en Dayton 71 profesorojn kaj 1150 studantojn, la universitato de Notre D am e (Indiana), la pleĵ bona kaĵ plej granda instituto por klasikaj lingvoj, 99 pro- ieso ro jn kaj 1737 studantojn. La plej multaj katolikaj akadem ioj estas rekonataj de siaj ŝtatoj kaj rajtas doni rekonataĵn akadem iajn gradojn por sia distrikto. La „universitatajn kursojn" de la jesuitaj akadem ioj* (10 univer- sitatoj, 4 kolegioj) en la ĵaro 1924 partoprenis 19.401 studantoj, kiuj studis teologion (139), juron (4852), sociologion (107), eksterland- servon (449), ĵurnalistikon (177), m edicinon (1446), dentologion, farm akologion, flegadon de m alsanuloj, filosofion kaj natursciencon, pedagogion, muzikon, diversajn kom ercaĵn kaj financajn branĉojn (2626), inĝeniersciencon (705). Ni jam enkalkulis 2055 partoprenantojn de som erkursoj kaj 2618 eksteruniversitatajn aŭskultantojn („Extension C o u rses"). La fondo- p o sed aĵo de la katolikaj universitatoj estas kom preneble tre m algranda kom pare al la ŝtataj akadem ioj. Ekz. la kapitalo de la katolika universitato en W ashington estas 1,800.000 dolaroj, dume la H arvard-llniversitato havas 52,980.000 dolarojn kaj la Culumbia-Universi- tato 41,300.000 dolarojn. Ŝtataĵ subvencioj ne estas donataj al religiaj insfitutoj.
En K a n a d o la katolikoj p o sed as kelkajn rekonatajn, gvidantajn universitatojn. La uni- versitato de Q uebec, 1852 rekonita de la brita registaro, 1876 de la papo, havas kvar fakul- tatojn. 1922/23 ĝi havis 107 profesorojn kaj 677 studantojn. La universitato de M ontreal , fondiĝis 1876, dum m allonga tem po la kato-
antaŭjuĝoĵn, kaj egoistajn inklindjn, kaj en la vortoj ni sentis la varm econ de sen p era kon- takto. Tie ni, kiuj venis el multaj diversaj landoĵ de kvar kontinentoj, ekkonis, ke ĉie ekkreskas nova spirito, ke ĉie en la junularo m ontriĝas m ovado al renovigo de la homoj kaj de la hom aro, kaj ni sentis kaj nun kredas kaj scias, ke tiu nova spirito kreos la novan tem pon kaj la novan mondon, la regnon de amo kaj paco, la regnon de Dio sur la tero.
Ĝ eestis pli ol dek gejunuloĵ el katolikaj junulm ovadoj: Q uickborn, N eu-D eutschland, W indhorstbund. E1 nia IKA-junuIaro ĉeestis du germ anaj anoj. S peciale ni ĝojis pri la ĉeesto de nia franca amiko abato Demulier, direktoro de la katolika franca-germ ana korespondado kaj iniciatinto de la Internacia Eŭĥaristia Di- m anĉo.
Multaj parorladoj kaĵ diskutadoĵ okazis pri aktualaj problem oĵ. Jen la pleĵ gravaĵ: La Ligo de Nacioj (parolis Harold Bing, anglo, prof.
Askevold, germ ano, kaĵ Dr. D em arquette, fran- c o ) ; la R ejnlanda problem o kaj la germ ana- franca repaciĝo (i. a. abato Dem ulier kaj redak- toro Benoist-Mechin), la problem o de internacia sekureco (i. a. usona kvakero), la ekonom ia paco, la sociala paco, la ŝtato kiel kaŭzo de militoĵ (aŭ pli bone la idola percepto pri la ĉiopovo de la ŝtato), edukado kaj paco, la pacifism o (i. a. eksgeneralo Percin, P aris).
Ĥina studento rakontis pri la lasttem paj okaz- intaĵoj en Ĥinuĵo kaj donis interesan psikolo- gian karakterizon de la ĥina popolo; juna m algaŝo parolis pri la muziko en M adagas-
Hkoĵ donacis al ĝi 5 milionojn da dolaroj.
Ĝi nun havas 7 fakultatojn kaj 6 fakajn aka- dem iojn kunligataĵn kun ĝi. 1922 275 profesoroĵ instruis 2210 studantoĵn. Tria universitato re- konita de la ŝtato (1866) kaĵ de Romo (1889) estas en O ttaw a. 1922/23 ĝi havis 3155 stud- antojn. Krome ekzistas du malpli grandaj akadem iaj institutoj.
Sekvas la universitatoj en la m i s i a j l a n d o ĵ . En la F i l i p i n a j I n s u l o j nur restis unu sola katolika universitato, la llniversitato de Sankta Tom aso en Manila. 1611 ĝi estas fondita per la dominikanoj, kiuj ankoraŭ nun gvidas ĝin. 1645 la papo rekonis ĝin. Nun ĝi havas sep fakultatojn. 1922/23 la nom bro de la studantoĵ estis 717, de la profesoroj 75, la budĝeto estis 210.000 p eso s (550.000 sv. fr.).
En Ĝ i l i o la m alnovajn katolikajn univer- sitatojn perdiĝintajn an stataŭas nur unu granda novfondaĵo, la katolika universitato de Santiago, fondita 1888 de ĉefepiskopo C asanova.
En A r g e n t i n o 1910 estiĝis katolika aka- dem io en B uenos Aires.
En O k c i d e n t a A z io 1875 estas fondita la Universitato de Sankta Jozefo en Beirut.
En P a l e s t i n o la latina patriarko Bar- lassina intencas fondi katolikan universitaton.
En H i n d u j o efektivaj katolikaj universi- tatoj ne ekzistas, tam en universitataj kolegioj kun akadem ia karaktero, nom e la institutoj deB om bay (1139 studantoj), C alcutfa (850stud- antoĵ), M angalore (ĉ. 700), Trichinopoly (881) kaĵ C olum bo (ĉ. 600). Ĝiuj ricevas konsider- indajn subvenciojn de la brita registaro.
En Ĥ i n u j o oni kom encis fondi unfversi- tatoĵn. En Zi Ka W ei (fond. 1903) ekzistas tri fakultatoj. Instituto en Tien Tsin fondita 1920 fariĝos akadem io kun fakultatoj por industrio kaj kom erco. En Han Kow kaj P e King oni
intencas fondon.
En J a p a n u j o la akadem io de Tokio nur malfermiĝis en la jaro 1913.
R esum o:
La katolika eklezio nun havas entute ĉirkaŭ 60 akadem iajn instifutoĵn, en Eŭropo 17, en la angle parolantaĵ landoj 30, en la iamaj hispanaj koloniaj landoj 3, en Azio 10. Kompletaj uni- versitatoj en la m alnova senco, t. e. kun la kvar fakultatoj por teologio, filozofio, juro kaĵ ( m edicino, ekzistas nur 6: Louvain, Lille, St. Louis, Q uebec, M ontreal, Manila. Akade- mioj kun nur teknika aŭ agrikultura instruado ekzistas eble 6. La plej multaj katolikaj insti- tutoj servas sam e al la universitataj sciencoj kaĵ al la pli praktikaj fakoj.
Ni ankoraŭ citas la o f i c i a l a n r i l a t o n d e l a e k l e z i o al la universitatoj laŭ la eklezia juro.
C an o n 1375 (en la C o d ex Juris C anonici) : La eklezio havas la rajton fondi lernejojn por ĉiu fako, ne nur unuagradajn lernejoĵn, sed ankaŭ m ezgradajn kaj altajn.
karo kaj donis koncerton sur lia stran g a afrika instrum ento. La usonano Thom as Harrison, gvidanto de la „FelIowship of Youth for P eace"
(Ligo de la junularo por la paco ) raportis pri sia proĵekto, krei tutm ondan federacion de la junularo por la paco. Krome ni aŭdis raportojn pri multaj p o rp acaj kaĵ junulaj m ovadoj en ĉiuj landoj. Pri la p orpaca m ovado en la ka- tolika junularo okazis parolado de la vicĉef- sekretario de MOKA.
La paroladoj kaj diskutadoj estis gravaĵ kaj interesaj, sed ili ne estis la ĉefaĵo. Oni sentis, ke praktikaj institucioj kiel Ligo de Nacioj, A rbitracia Tribunalo, interŝtataj kon- traktoj ktp. estas bonaj kaj n ecesaj, sed ke vera p aco nur povas esti fundam entata per nova spirito de la individuoj. La nova m ondo nas- kiĝos el la nova homo. P o r renovigi la hom- aron, la individuoj devas renoviĝj. Se la po- poloj decide kontraŭstaras miliion, ĝi estas neebla. Se la junularo estas pacifista kaj rifuzas mortigi, la p aco estas certa.
La vivado en la tendaro estis tute en la m aniero de la junulmovado. Komune oni la- boris, kom une oni kuiris, komune oni m anĝis.
Sur la verda herbejo oni gaje dancis la mal-
novajn popoldancojn, kaj kantoj ĉiulingvaĵ
aŭdiĝis. Kelkfoje oni faris ekskursojn en la
belegan ĉirkaŭaĵon, i. a. al V ersailles kaĵ Port
Royal. Eĉ du m algrandaj teatroludoj estis pre-
zentataj, el kiuj unu m ontris en naiva, sed trafa
m aniero la du grandajn malamikojn de vera
hom eco, militismon kaj kapitalism on. V espere
ni aranĝis ĉirkaŭ granda fajro. Kiu volis ion diri
6a K o lek to N o 10-11 K A T O L I K A M O N D O O kt.-N ov. 1925
- X x x ■'-V X X —X -~x. s~'. . X— z*x x - x «*x _>x ^ x x-x / X ^ x -X~s z -x Z-X -XX z -
I n te r n a c ia r c v u o . ♦
N ova eklezia festo. La rom a ĵurnalo
„M essag ero “ raportas, ke la papo intencas fondi novan eklezian feston je la fino de la Sankta Jaro. Tiam la papo diros solenan m eson en la K atedralo de Sankta Petro, kaj p o ste okazos kiel nova cerem onio la „Proklam o de la Regno de Kristo". Tiun solenan deklaron antaŭiros encikliko, en kiu la nova cerem onio e sto s oficiale proklarhata kiel speciala festo d e la katolika eklezio. — Tio vere estus la definitiva realigo de la deziro de la „movado p o r la S ocia Regno de Jesuo Kristo", kies gvidanto Comm. de Noaillat estas kunprezi- danto de IKA. La deziron p o r la starigo de tiu nova liturgia festo ankaŭ subtenis *la IKA- kongresoj de Lugano kaj Oxford. La deziron subskribis 600 kardinaloj, ĉefepiskopoj kaj cpiskopoj ĉiulandaj.
La grandaj naciaj kunvenoj de la katolikoj ĉiuj bone sukcesis. La g e r m a n a
„K atholikentag“ okazis en Stuttgart. O ni pre- cip e parolis pri la protekto de la konfesiaj lernejoj (bonege funkcias la Katolika Lerneja O rganizaĵo, fondita kaj prezidata de ekskan- celiero Marx) kaj pri la n ece seco de forta katolika gazetaro. La f r a n c a „Sem aine So- c ia le “ estis en Lyon. O kazis speciala kunveno p o r la amikoj de internacia katolika agado kaj de la Internacia Eŭĥaristia Dim anĉo. La m ovado nun eldonas bonegan m onatan revuon
„Bulletin C atholique International". Admini- stranto estas nia amiko C harles O ravey (vidu
„R ecenzejo de lasta n u m ero * !).
L a k a t o l i k a j u n i v e r s i t a t o j .
(Daŭrigo.)
C anon 1376: § 1. La fondo de universi- tato aŭ fakultato estas reservita al la Apostola Seĝo. § 2. Katolika universitato aŭ fakultato, ankau se iuj ordenoj ĝin adm inistras, devas havi statutojn aprobitajn de la A postola Seĝo.
C anon 1377: Neniu povas doni akade- miajn gradojn, kiuj havas valoron laŭ la eklezia juro, se li por tio ne ricevis rajtigon de la
A postola Seĝo.
C arton 1379: § 2. Sam e estas dezirinde, ke katolika universitato fondiĝu en lando (nacio) aŭ regiono, kie la publikaj universi- tatoj ne estas plenigitaj de la doktrino kaj spirito de la katolikismo. § 3. La kreduloj ne rifuzu laŭ ebleco sian helpon, se katolikaj lernejoj estu fondataj aŭ subtenataj.
V ere la eklezio e stas p otenca amikino kaj helpantino de scien ca klerigo. Tion pruvas ĝia spirito, ĝia leĝo, ĝia historio. Reko.
al siaj fratoj kaj fratinoj, paŝis en la rondon kaj parolis. Kaj tra la nokta aero sonis niaĵ kantoĵ ĉiulingvaj, la kantoj de nova generacio,
kiu kredas je la estonteco.
La plej ŝolena vespero estis la vendredo.
„Frere Ja c q u e s“ (D-ro D em arquette) parolis pri la milito, tiu terura frenezaĵo, kaĵ poste ĉiuj gejunuloj donis la solenan prom eson, neniam aktive aŭ helpante partopreni militon. Nia ĵuro leviĝis al la ĉielo, kaj ni rigardis en la fajron, sim bolon de la brulo en niaj koroĵ, de la amo, kiu p u ŝas nin. Tiu fajro de C hevreuse brulos kaj brulados plu en ni kaj neniam trankviliĝos;
ĉ a r ni estas batalantoj por sankta afero, ba- talantoj por la p aco de Fmondo. La junularo havas grandan mision, ĝi konstruos la estont- eco n . ĉ i laboras senlace, ĝis kiam la profunda so p iro al la am o kaj p aco kaj frateco, kiu vibris tra ĉiuj vortoj kaj kantoj en C hevreuse, efek tiv iĝ o s:
Vekiĝu, h o m aro , Vi estas frataro, La suno briladas por tuta la ro n d ’;
Agadu vi frate, am ante am ate,
La m onda frataro por tuta la m ond’!
W. S.
La IV-a Internacia K ongreso de la Kato- lika Junularo.
Multe superis ĉiujn ĝisnunajn kongresojn la IV-a Internacia K ongreso de la Katolika Junularo, kiu okazis 16—1 9septem bro en Romo.
EI 24 landoĵ de ĉiuj partoj de la m ondo ĉe- estis la delegitoĵ de la katolikaj junulasocioj.
P or la paco. La P o rp aca Ligo de G er- m anajK atolikoj ( F r i e d e n s b u n d d e u t s c h e r K a t h o l i k e n ) , gvidata de nia amiko P. Strat- m ann O . P., havis sian nunjaran kunvenon en la m ondkonata benediktana ĉefm onaĥejo Beuron. Oni volas laŭeble plej multe kun- labori kun IKA. Rimarkinde estas, ke la ligo nun ankaŭ enprogram igis la propagandon de E speranto. — La V-a Internacia D e m o k r a t a P a c k o n g r e s o de la katolika pioniro M arc S angnier okazis en Luxemburg. P artoprenis em inentaj katolikaj gvidantoj el multaj landoj.
— Ĉ e multaj aliaj gravaj internaciaj kunvenoj, ekz. la M o n d p a c k o n g r e s o e n P a r i s , la nom bro de la katolikoj estis tre m algranda.
K i a l ?
La R eligia E tnologia Sem ajno en Milano. 17—25 septem bro okazis en Milano la IV-a kunveno de la Religia Etnologia Se- m ajno (etnologio = scien co pri popoloj kaj nacioj) sub prezido de P. W. Schm idt kaj P. Pinard de la B onlayes S. J. Laŭ iniciato de P. W. Schmidt kaj la jesuito P. Bouvier m ortinta en la milito, la unuaj kunvenoj okazis 1912 kaj 1913 ĉe la katolika universitato de Louvain (Belgujo). 1922 la tria kunveno estis en Tiltburg (N ederlando), kaj por ia nuna jaro oni elektis Milanon, ĉ a r la tiea novfondita katolika universitato donis oportunan eblecon kaj ĉar oni sam tem pe povis viziti la V atikanan M isian Ekspozicion, kiu enhavas bonegan et- nologian sekcion. La kunveno bonege sukcesis.
ĉ i a n signifon kom prenos ĉiu fakulo, kiu konas la konstantan progreson de la historia etno- logio kaj la tiaman m alprogreson de la mate- rialista evoluciism o en la etnologio kaj la kom para religia scienco. La honoran komitaton prezidis Kardinalo Posi. Oni laboris multege.
ĉ iu ta g e okazis kvar aŭ kvin prelegoj. Kardi- nalo P osi en sia malferma parolado, esprim is la deziron ke la sem ajno helpu realigi la program on de la katolika universitato de M ilano: „In religione scientia, in scientia re- ligio.“ „En la religio scienco, en la scienco religio!*
La pastra unuiĝo „Unio A postolica"
bonege evoluis dum la lastaj jaroj. Ĝi nun havas ĉ. 18.000 m em brojn. Jen la nom broj el la plej gravaj landoj: H ispanujo 4.400, Franc- ujo 3.600, G erm anujo 3.000, Anglujo 1.800, Italujo 1.700, Belgujo 1.400, N ederlando 220.
P or la katolika gazetaro de Irlando.
Misiaj pastroj nun iras tra la lando kaj pre- dikas en la preĝejoj la „krucmiliton de la katolika gazetaro". O ficiala cirkulero de la episkopo M ulhern de D rom ore rekom endas al la katolikoj bonvolan akcepton de la misi-
La kunveno kom enciĝinta per solena m eso en la katedralo de Sankta Petro, aŭdis diver- sajn raportoĵn pri ĝeneralaĵ aferoj de la kato- lika junularo. Ekz. la belga delegito parolis pri „la politika agado de la katolika ĵunularo", la nederlanda pri la „batalo kontraŭ la alko- h o lo “ kaj la germ ana P. Noppel S. J. pri la
„organizo de la katolika laborista junularo*.
S ed pli esen c a kaj pli karakteriza ol la referatoj estis ,a spirito de la kunveno. Ĝi ja estis sam tem pe pilgrimado de la junularo al la sankta Romo, al la Romo de la unuaĵ krist- anoj kaj de la patro de la kristanaro. Kiu partoprenis, neniam forgesos la momenton, kiam la junularo en la nedireble solena papa m eso en la katedralo de Sankta P etro ariĝis ĉirkaŭ sia plej su p era Ĉefo, kiam la junularo el la tuta m ondo ĝoje aklam is je ,a piedoj de la reprezentanto de Kristo, kiel poste grand- ega p ro cesio de tiu junularo ekmoviĝis, por viziti la kvar ĉefajn preĝejojn de Romo kaj tiam aniere konfesi sian pentem an spiriton kaj sian kredon. La kulm inacion signifis la kun- veno de la tuta junularo post la p ro cesio en ,a K oloseo, kie el sankta loko la eternaj vortoj de la „Te D eum “ kaj la „C red o in unum Deum* sonis tra la klara vespero. ĉ u povis ekzisti io pli solena ol tiu atesto de kredo, am o kaj paco, ke meze de la pereinta kulturo la junularo de la tuta m ondo kredanta je Kristo kaj lia p aco en la eterna urbo dediĉis sin al ,a D isinjoro ? O ni aŭdis, ke fiu faro de la katolika junularo estis la plej granda faro de
la tuta Sankta Jaro. J. H.
istoj kaj iliaj proponoj. Li skribas, ke oni devas subteni bone informitan katolikan gazet- aron kaj akceli la katolikajn literaturajn kaj ĵurnalistajn talentojn.
Kiom da judoj ek zistas en la m ondo ?
Laŭ nova statistiko 14,163.142, do preskaŭ unu procento de la tuta hom aro. En Eŭropo loĝas 9,232.576 judoj, ili estas 2’1 procentoj de la loĝantaro.
La ortod ok sa patriarko de Jerusalem o
D am ianos sendis en la Sankta Jaro oficialan delegitaron al Romo, por tie paroli pri la problem o de reunuiĝo de la kristanaro.
Interesa pastriĝo. En Innsbruck (Aŭstr- ujo) pastriĝis la 56 ja ra rusa d-ro M ichael Andrien, konata pro lia adm irinda scio de frem daj lingvoj kaj lia diplom ata kariero. Sub la cara registaro li estis am b asad o ro en Ja- panujo, M ŭnchen, Stockholm kaj Sudam eriko.
En la revolucio li estas enkarcerigita de la bolŝevikoj, sed sukcesis liberigl sin kaj veni trans la landlimon. En Innsbruck li tiam ko- m encis studi teologion ĉe la jesuitoj, en kies ordeno li nun estas pastro.
La pilgrimantoj de la Sankta Jaro.
Laŭ sciigo de la C entra komitato en Romo oni vendis ĝis 30 junio 550.000 fervojbiletojn por pilgrimantoj, 150.000 por eksterlandanoj.
La nom bro de tiuj pilgrimantoj, kiuj venis piedire aŭ per la m algrandaj fervojoj, ne estas enkalkulita. Nature la plej multaj venas el Italujo. E1 la eksterlandanoj la germ anoj okupas la unuan rangon. Sekvas en grandaj distancoj Francujo, Jugoslavuĵo, H ispanujo, Hungarujo, Britujo kaj Belgujo. E, G erm anujo venis ĝis 31 julio 20.656, nom e 15.043 en organizitaj pilgrim karavanoj kaĵ 5.613 unuopaĵ pilgrimuloj.
La nuna Sankta Jaro estas laŭ sia ekstera ap eraĵo multe pli grandioza ol la antaŭa cn 1900, kiam la tuta nom bro de la pilgrimantoj estis nur 350—400.000, do malpli granda ol en la unua duonjaro 1925.
Por la Eŭkaristia K ongreso, kiu okazos 1926 en C hicago, oni jam nun bonege pre- p aras ĉion. I. a. la m ondkonataj kardinaloj M ercier (Louvain), D ubois (P aris) kaj Faul- haber (M ŭnchen) jam definitive prom esis veni.
P or la katolikaj lernejoj kaj universi- tatoj en U so n o en la nuna jaro ,a aliĝoj estis eksterordinare multnombraj. En Cleve- land jam unu m onaton antaŭ kom enco de la nova instrujaro neniu plu povis esti akceptata.
Multvalora d o n a co al la Sankta Patro.
La ĉefepiskopo de Bella Horizonte (Brazilio) en privata aŭdienco transdonis al la papo kolekton de ĉiuj specoj de Ja multvaloraj ju- veloj trovataj en la minejoĵ de la brazila Ŝtato
Gravaj sciigoj de Centra Oficejo.
N ia J u n u l a A n g u l o . La alvoko al kun- laborado havis reatenditan sukceson. Ni ri- cevis m ultege da m anuskriptoj. K om preneble ne ĉiuj e stas taŭgaĵ por publikigo. Ni ricevis artikoloĵn: Aŭstrujo 2, Brazilio 1, Brita Okci- denta Hindujo 1, Froncujo 1, G erm anujo 5, Jugoslavujo 1, Italujo 1. Krome multaj amikoj diverslandaj prom esis verki. E stas nia intenco, baldaŭ eldoni specialan aldonon al KM. Sed antaŭe ni bezonas pli multe da gejunuloj abon- antaj KM. V arbu!
N ia K o r e s p o n d o s e r v o . Ĝi kom encis bone funkcii. Nla listo (vidu aprilan num eron de KM) nun jam havas aliĝintajn gejunulojn el Aŭstrujo, Belgujo, Brita O kcidenta Hindujo, ĉeĥ o slo v ak u jo , Francujo, G erm anujo.
M u l t a j p r o p o n o j por la MOKA-laboro alvenis de diverslandaj delegitoj. Jen m allongaj respondoj.
E l d o n o d e J a r l i b r o nun ne ebla pro financaj kaŭzoj. Tamen ni , volas jam nun kom enci preparoĵn, por eventuale eldoni poŝ- libreton meze de 1926.
K o m p l e t a n d e l e g i t o l i s t o n ni publik- igos kom ence de 1926, kiam ni esto s forstrek- intaĵ m allaborem ulojn. Se vi nun volas havi adresojn, skribu al C O .
K o n k u r s o j en „Junula Angulo" komenc- iĝos laŭeble en jan u aro 1926.
N a c i a ĵ k o m i t a t o j. E scepte la germ ana ĝis nun neniu komitato definitive fondiĝis.
Laborem uloj ĉiulandaj skribu al la redaktanto de „Junula A ngulo"!
1
6a K o le k to N o 10-11 K A T O L I K A M O N D O O kt.-N ov. 1925
M inas G eraes, kiuj kaŭzis la riĉeco n de iiu provinco. La prezidanio de la ŝiato, d-ro F ern ao de Mello V ianna ordigis la juvelojn sur sp eco de m em ortabulo m ontranta la jen an su b sk rib o n : „A1 Lia P ap a M oŝto Pio XIa la plej rev eren ca saluto kaj sindono de la pre- zidanto de M inas G eraes, kies popolo vivas, lab o ras kaj p ro sp e ra s sub la influo de la katolika religio, kiu ĉiam esto s ĝia plej valora riĉaĵo."
La su b ten o de la m isioj laŭ sciigo el Romo havis bonajn rezultojn en la ja ro 1924.
Alvenis ĉe la P ro p ag an d o 1,916.415 liroj, ĉe la Unuiĝo de la Sankta Infaneco 1,201.624 liroj, ĉe la Unuiĝo de Sankta P etro 300.000 liroj, entute 3,418.039 liroj. La P a p a l n s t i - t u c i o d e l a P r o p a g a n d o d e l a K r e d o e sta s katolika unuiĝo favore al la konvertado de la nekatolikoj. Kiel la Sankta P atro diras en la M otuproprio „R om anorum Pontificum "
de la 3 m ajo 1922, „ĝi havas d ep o st nun sian sidejon en Romo ĉe Ia S ankta K ongregacio de la P ro p ag an d o , ĉar ĝi e sta s institucio de la Sankta S eĝ o mem, p o r kolekti en la tuta m ondo la d o n aco jn de la kreduloj kaj disdoni ilin al ĉiuj katolikaj m isioj". La I n s t i t u c i o d e l a S a n k t a I n f a n e c o celas la savadon de la infanoj en la misiaj regionoj kaj kolektas ĉefe donacojn de infanoj katolikaj. La I n s t i - t u c i o d e l a S a n k t a A p o s t o l o P e i r o celas la p rep arad o n de indiĝenaj pastroj kaj episkopoj en la misiaj landoj. Ĝ i e sta s la lasta de la grandaj papaj misiaj institucioj kaj e sta s fondita nur en la jaro 1921.
La germ anaj ep isk o p o j en ilia lasta konferenco en Fulda denove avertis pri la
„p atrio taj“, t. e. ŝovinistaj kaj militistaj orga- nizaĵoj kaj severe m alperm esis al ĉiuj katolikaj pastroj kunlabori en ili.
La Katolika Virina A s o c io de Italujo
havis 2— 3 septem bro sian kongreson en Romo.
Ĝi nun havas 254.178 m em broĵn en 5.817 lokaj grupoj. S p ecjale rim arkinda e sta s la batalo de la aso cio kontraŭ la m oderna virina modo.
La katolikoj d e Kanado havis sian IV-an S o cian S em ajnon en Trois Rivieres sub prezido de R. P. A rcham bault. Kiel A postola D elegato ĉ ee stis Mgr. P ietro di M aria. La tem o de la kunveno estis „Ju steco u.
La Vatikana M isia E k sp o zicio trovis tiom da intereso kaj aplaŭdo, ke la Sankta P atro decidis daŭrigi ĝin en plena am plekso dum la tuta ja ro 1926. Li ankaŭ ordonis, ke post fermo de la ekspozicio tiuj objektoj — kaj ili e sta s tre m ultnom braj — , kiuj e sta s donacitaj al la papo, estu kunigataj en nova sp eciala misia m useo, kiu havos sian sidejon en la L aterana P alaco.
Irlanda n acia jubileo. 1500 jaro j esto s pasintaj en la ja ro 1932, d ep o st kiam Sankta P atrick venis al la V erda Insulo, kiu ŝuldas al li sian konverton. Li e stas la patrono de la insulo, kaj la ju n a nove naskita Irlanda Liberŝtato jam nun pripensas, kiam aniere soleni la g ran d an nacian feston. La pro- fesoro kaj nuna M inistro por Publika lnstruo M ac Neill intencas novan eldonon de la „Mo- num enta H iberniae", kiu i. a. enhavas la verkojn de Sankta Patrick.
Kubo (Cuba). Kiam la insulo Kubo, iam hispana p o sed aĵo , e sta s okupita p er Usono, sekvis la soldatojn de g eneralo Miles la sektoj, la „arm itaj p er biblio militistoĵ de Kristo".
Nun Kubo havas 130 preĝejojn de la baptistoj, m etodistoj, presbiterianoj, anglikanoj ktp., 221 dim anĉolernejojn kun 15.360 infanoj, 125 popol- lernejojn kun 20.000 gelernantoj, 6 liceojn, 2 institutojn por p rep arad o de predikistoj, multajn m alsanulejojn, orfejojn, unuiĝojn p o r distrado kaj reciproka subtenado, ĵurnalojn kaj revuojn. Viraj predikantoj kaj helpantoj ekzistas en Kubo 300, helpantinoj 75; p o r la dim anĉolernejoj lab o ras 140 instruistoj. La p aro ĥ o j ne plu ricevas m onon 'el U sono, sed povas ekzisli per si mem. La Krislana Unuiĝo de Junaj ViroJ (JMCA) en la pasinla ja ro krom la regulaj kotizoj kolektis 20.000 dolarojn da m em volaj donacoj. La katolika ekiezio multe suferas. Ekzistas nun malpli da katolikaj p astro j ol da p ro testan taj predikistoj.
Haiti. La negra respubliko Haiti kaj la D om inikana Respubliko su r insulo Haiti nun havas m ultege da p ro testan taj predikistoj kaj lernejoj. Jam 1893 p ro testan taj misiistoj ko- m encis Iabori. S am e kiel en Kubo kaj Porto- riko la katolika eklezio multe suferas.
★ Tra la Esperanta Mondo. —- ★
(Sub 61 tiu rubriko n i p u b lik igas gravajn s c iig o jn ! K unlaboru!) I .» P a n e ŭ r o p » r a a n i f e s t o de la eminenta
politika luovado de D-ro Coudenliove-Kalergi aperis en Esperanto. Onl mendu ĉe Paneŭropa Vnio, Ceutra Oficejo, Wien, I., Hofburg, Aŭstrujo.
N a e l n J K o n g r e s o ĵ . 1926 okazos la germana Esperanto-Kongreso je pasko en MUnclien, la hlspana je pentekosto en Madrid.
N o v a J r n d io -k n r tB o J : Braunsclivvelg (Gerni.)
L » Z i o n l s t a O r g a n iz n ĵ o nun uzas Esperanton kaj eldonis okaze de sia 14 kongreso en Wien hro-
ŝuron en Esperanto. D-ro Olŝvanger farls multajn propagando-paroladojn por Zionismo en Esperanto en multaj landoj.
G iu b ern if» K o n n i l a n t a r o <le S i n d l k a t o ĵ e n J H o sk v » (Rusujo) enkondukis Esperanton eu la oilcialajn programojn deiaradlo-lekcioj por laboristoj.
l i i n p a n a V a c l a F e d e r a c l o < le M e t n l -
l a b o r i s t o j en sia 9-a kongreso en Bilbao akceptis rezolucion: 1. Rekomendi stndon de Esperanto kaj starigl Esp«-grupojn ; 2. Nepra kondiĉo por komitat- anoj de la federaeio estas, scipovi Esperanton, kaj delegitoj ai Internaciaj kongresoj estu Esperantlstoj el la federacio, ngante Jaŭ la devlzo: «Laboristoj el ĉluj landoj, unuigu vin !u per „Laboristoĵ tutmondaĵ, komprenu unu ia allan«u
K o n g r e s o d e v e g e t a r a n o j en Bilbao (Ilisp.) unuanime rckomendis Esporanton kaj arnnĝlt» kursojn en la naturistaj grnpoj.
Ĉe 1» b l i n d n l o ĵ la Esperanto-movado estas tre vigla. La organo „Esperanta Ligilou aperanta en BrailJe-skribo estas unu el Ja pleĵ bonaj blindul- gazetoj, kiuj ekzistas en la tuta mondo.
L » X X I V . I n t e r n a c i n K o n g r e s o d e P a c o
en Faris akceptis rezolucion: La kongreso dekiaras sin favora al Ja tutmonda ltelpa Jitigvo Esperanto
A nonc& toj-K orespondado.
Por dufoja enpresigo ĝis 20 vortoj 1 sfr. aŭ 4 respond- kuponoj. Antaŭpago nepra kondiĉo.
Sro M a c h e i n e r Eduard, studento VII. kk, Borro- maeum, P a r s c h - S a l z b u r g , Aŭstrio, dez. kor. kun gejunuloj katolikaj en la tuta mondo PK, IPK, L.
S o l e s t a r a n t a V i r i n o aŭ virgino — ekonomia
— serĉata en trimembra familio por mastrumado pro malzano de 1’edzino. Altĝo al familio aŭ Eo-grupo estas ebla. Voĵaĝkostoj repagataj taŭ interkonsento. Petskriboj sendotaj al Sr. Strauch, Bottrop, Helenenstr. 14, Germ.
N aciaj abonejoj de K. M.
A bonejoj.
A n g lio : Mr. J. E. H o o k h a m , 45 Holmesdale Road, H a m p t o n W ic k , Middlesex.
A ŭ s tr a lio : Fin° M a u d H e lm , 22 Falconer str., FItzroy, M e l b o u r n e .
A ŭ s tr io : Oni pagu senpere per nia poŝtĉeko; elpetu poŝtpagilojn ĉe Fino Cyr. K u ta , W ien, I., Schwert- g a sse 3, II.
B e l g io : Flno J. A s s e n m a c h e r , 50 rue des Minieres, V e r v i e r s.
B r a z ilio kaj tu ta S u d a m e r ik o : S ro Conto F e r n a n - d e z , 225 Larangeiras, R io d e J a n e i r o .
ĉ e ĥ o s l o v a k i o : Oni pagu senpere per niaj poŝtpagiloj aŭ per S r° Fr. B u h r , Praha-Brevnov 257.
F r a n c io : S ro Pierre J. A. M u f f a n g , 14 bis avenue Galois, B o u r g - l a - R e i n e , Seine (Com pte de cheques postaux, Paris 22.482).
G e r m a n io : Oni pagu per nia poŝtkonto 30.578, Breslaŭ (Kaspar M a y r , Zŭg).
H is p a n io : Prof. M a r i a n o M o j a d o, Abascal 13, Pral A, M a d r i d.
H u n g a rio : Flno Heleno F i e d l e r , P e c s , Fabriko Zsolnay.
I ta iio : Prof. M o d e s t o C a r o l f i , Cortemaggiore, P ia - c e n z a.
J u g o s la v io : P r° A m b i, B e n k o v i ĉ , Z a g r e b , poŝt- fako 109.
L itovu j o : S r° M a ĉ e r n i s, Ukmergas plentas 45, K a ŭ n a s.
N e d e r la n d o : per nia poŝtĉeko No 2121, K. M a y r, Ika, H o o f d d o r p , Haarlemermeer.
P o l io : Pr° Jak. M a k a r a , R z e s z o w , Matopolska, poŝt- Ĉeko: W arczawa 190.809, K. Mayr, „Ika“, Zoug.
R u m a n io : Trta ordeno de Sankta Francisko, C lu J , Str. Consiltului 5.
U s o n o : S ro F. J. Kovarik, 2502 SG ., Kedzie Av.
C h i c a g o , 111,
A tentu niajn p o ŝtk o n to jn l
A ŭ s tr io : W ien 130.558, Prof. W. Arnold, Zug.
ĉ e h o s l o v a k i o : 303.692 Morawsko-slov. banka, Olmouc Jka*.
G e r m a n io : Breslau 30.578, K. Mayr, Zug.
P o l io : Warczawa 190.809, K. Mayr, Zoug.
N e d e r la n d o : 2121, K. Mayr, „Ika" Hoofddorp.
S v i s io : VII/1991 „lka*, Zug.
EnpagiloJn petu ĉ e Ekspedicio de K. M., Wien, I., Juden- platz 2/11/1, aŭ ĉ e la sekretariejo en Londono.
kaĵ Invltas la edukistoĵn de ĉiuj gradoj, uzi ĉiujn rimedojn por instruigl ĉl tlun Iielplingvon al nliaj leriiantoj, kaj tlo de kiei eble plej jnna aĝo.
L a E n c l c l o p e < l l a ENpana^ de kiu jam aperls 48 voluinoj, de ĉiu titolvorto ankaŭ montras la Esper»
antan esprimon.
L a a k a d e i n l o M a s t i n o c l e l l » S c a l a e o
Verona (Ital.) arauĝis iuternacian premio-konkurson pri „la problemo de radio-Jingvo en internaciaj rilatoju. La unuan premion gajnis D-ro Ericke e»
Hannover kiu rekomendis Esperanton.
L a ĵ a p a n a p a r l a m e n t o decldis, ke la regist- aro faru euketon pri enkondoko de Esperanto eu lernejojn.
L » O o m o to m ovado^ stranga nova religio estiĝinta en Japaviuĵo, vigle uzas Esperatiton kaj eldonas gazeton. Ĝl jam fondis Esperantistan wLnl- versalan Homaman Asocionu»
L a E a p e r a n t i n t a ĵ a n a r k l f t s t o ĵ kaj sindikai- istoj fondis ^Tutmondan Ligon de Esperantistaj sen- ŝtatanoju kaj eldonas bonege redaktitan 16 paĝan gazeton „Libera Laboristou. Interesa estas la rubriko
„La ruĝa reakeiou, en kiu la anarkiistoj raportas pri la persekutado de Ja revoluciuloj en Ja laŭ ilia opinio „reakciemaju JSovetlandoj.
E n H i n d u ĵ o la Esperanto-movado plivJgHĝas.
Sub gvidado de G. Subrahmanya Sarma E lijurkar estas eldonata monata gazeto nomata „La Mahu- prakaso. La tordluino de Esperantou.
E n 1» k o m e r c o Esperanto bone progresas.
Ĵus eldonis novajn propagando-broŝnrojn la inter- naciaj foiroj de Leipzig, Erankfurt a. M., Daozig^
Keiclienberg, Lyon.
E n l a t u r i i m o Esperanto estas ĉiam pli uzata.
Novaj gvidlibroj ktp. estas eldouitaj pri (Juedlin- burg (Gernn), Avila (Hisp.), Budapest (Huug.), Svis- ujo, Pisa, Torino ( I t ).
L asthora novaĵo.
Ika-K onferenco en nord- ok cid en ta G erm anujo.
Dimanĉe, la 23. OkL, okazis en Essen granda kunveno de Ika-Delegitaro el nordokcidenfa German- ujo; ĉeestis delegitoj el Essen, Eiberfeld, Bochumr Dŭsseldorf ktp., kaj representanfoj de Moka. Granda nombro de leteroj kun salutoj kaj proponoj alvenis el diversaj partoj de Germanio kaj el aliaj landoĵ,. L a.
ankaŭ de la nuna ĉefsekrelario de Ika, Msro Nik. Pfeiffer.
Inter aliaj gravaj decidoj de la konferenco estu men- ciata la kunlaborado kun „paca unuiĝo d e g e r m a n a j k a t o l i k o j " , kies organo „Friedenswarte* de nun dis- ponigos monafe du paĝojn al la Ika por informoj kaj Eo-angulo. Plue la delegitaro plej entuziasme salutis la planon eldoni dusemajne K. M. en estonta jaro kaj promesis tutan sian helpon. Multaj valoraj deziresprimoj pri ia enhavo kaj aranĝo de K. M. donis al ni novajn ideojn por la venonta jaro.
La abonprezoj por la jaro 1925.
L a n d o Jarabono kun R. K.
Ika-kotizo sen K. M.
Ika-kotizo kun K. M.
A n g l i o ...
A ŭ s ir a lio . . . . } 2,50 Sl, 2 Ŝl. 3 ŝl.
A r g e n tin o . . . . 2 pes. or. 2 pes. or. 3 pes. or. . A ŭ s t r io . . . . . . . 3,5 ŝl. 2.5 Sl. 5 Ŝl.
B e l g i o ...
L u k se m b u r g o .
} 12 b. fr. 6 b. fr. 15 b. fr.
B r a z i l i o ... 3 mr. 2 mr. 4 mr.
ĉ e ĥ o s l o v a k i o . 16 ĉ. kr. 10 ĉ. kr. 20 Ĉ. kr.
D a n io ... 3 kr. 2 kr. 4 kr.
F r a n c io ... 10 fr. fr. 6 fr. fr. 15 fr. fr.
G e r m a n io . . . . 2,40 o. m. 2 o. m. 3 o. m.
H is p a n io . . . . 3 pes. 3 pes. 5 pes.
H u n g a r io . . . . 3,00 o. kr. 2 o. kr. 4 o. kr.
I t a l i o ... 12 1. 5 1. 15 1.
J u g o s la v io . . . 35 din. 20 din. 50 din.
L i t o v i o ... 6 lid. 4 lid. 8 lid.
N e d e r la n d o . . . 1,50 fl. 1,50 fl. 2 fl.
P o l i o ... 3 zt. 2 zl. 4 zl.
R u m a n io . . . . 80 lev. 30 lev. 100 lev.
S v i s i o ... 3 fr. 2 fr. 4 fr.
U s o n o ... ... —.75 d. —.50 d. 1 d.
R im a r k o : Nia ekspedicio en Vieno F ino Cyr.
K u t a, Wien, I., Judenplatz 2/11/1, havas enpagilojn por ĉiuj landoj kaj akceptas monsendojn, precipe el la
orienteŭropaj Ŝtatoj.
Posedanfo kaj Eldonisto: „Ika*, Zug, Svisio. — Responda Redaktoro D-ro Hloucha, Wien, XVIII., Semperslr. 36. — P resejo : Fratoj Hollinek, W ien, III., Steingasse 25.
