' ■ g c F — X-
pz
C H B Ł M , a l L u b elsk a SSt e ł. 201 Wydawca-redaktor
Kazim, Czernicki
10 gr.
Prenumerata
m ie się czn ie 2 z ł. 50 g.
r •dndszenlem do domu lob prtfosyłką pocztową.
__
f ■ ' i .. . t
PiąteR
F e lik s a K
w . g. 3 m. 37 Z. g. 19 m 16
1 9 3 4
t s Maj
Wielka mowa kanclerza Rzeszy. L—
Niemcy nie złamią pokoju
H IT L E R D R W I Z U S T R O J U K O R U N IfT T C Z N E R O *
Berlin, 48 maja. W gmachu sejmu pru
•kiego odbył się drugi kongres narodowo-
»ocj2’.lśtycznego „Frontu Pracy".
Funktem kulminacyjnym kongresu była dwugodzinna mowa kanclerza Hitlera, któ-
lego wywody w yw arły na obecnych silne wrażenie.
Kanclerz skreślił swój program społeczno- gospodarczy w ogólnych linjach i przeciw
staw ił go w ostrei formie etatyzmowi ko
munistycznemu. Nie wolno zapominać — oświadczył Hitler — że gospodarstwo Nie mieć nie jest oparte na zasadach admini- ttracji państwowej. Gdyby zastosowano so cjalizację do organizacji życia gospodar
czego Niemiec, skończyłoby się to klęską gospodarstwa.
Ma tej drodze niemożliwem jest osiągnięcie jakichkolwiek postępów gospodarczych.
W tem miejscu kanclerz przeciwstawił organizację gospodarstwa niemieckiego koncepcji Sowietów, oświadczając, że związek sowiecki opiera się stale na pań
stwach kapitalistycznych, korzystając z ich pomocy
w postaci inżynierów i maszyn.
Sowiety sprowadzają wszystko z państw Kapitalistycznych, ale mówią o komunlź- mie. Sowiety żyją tylko kosztem urządzeń niekomunistycznych, światopogląd musi hyć oparty całkowicie na własnych silach.
Tego komuniści
nie potrafią.
Wszelkie eksperymenty w tym kierunku kończyły się zawsze katastrofą. Kanclerz zakończył apelem, aby „F ront Pracy" nie tracił w iary, będącej
największą siłą świata.
Z d e r z e n i e w o z u z m o t o c y k l e m Jedna osoba zabita— druga ciężko ranna.
Cały naród niemiecki — oświadczył Hitler
— w pochodzie swoim ożywiony jest dziś nowym rytmem, który doprowadzić go mu
si do szczęśliwszej przyszłości. M y wszy
scy, którzy przeżyliśmy wojnę, wiemy, ze celem polityki nie może być
prowadzenie wojen.
Naszym celem będzie zawsze danie narodo
w i możności szczęśliwego życia i dlatego nie istnieje dla nas inna polityka poza po
lityką
pokojowej odbudowy,
ale z tego właśnie powodu nigdy nie może
my pozwolić na degradowanie narodu nie
mieckiego do poziomu niewolników. My nie złamiemy pokoju, ale nowe Niemcy nigdy nie wyrzekną się swoich praw i nigdy nie zlozą ofiary ze swej ziemi. Naród niemiec
ki z fanatyzmem bronić będzie swego pra
wa do życia na tym świecie. Nie złamiemy nigdy pokoju, ale niech nikt nie myśli, że w okresie pokoju będzie mógł nas bez oporu ujarzmić.
Nowy rząd po zap rzysiężen iu na zam ku
Siedzą: (od le w e j) B ro n is ła w P ie ra e ki, - m in. S p ra w W e w n ., prof. Leon Kt z ło w s k i - p re in je r- P re z y d e n t R. P. p ro f. Ig n a cy M o ś c ic k i, M a rs z a łe k Józo P iłs u d s k i, — m in. S p ra w W o js k o w y c h . Józef B eck, — m in. S p ra w Z a g ra n icz n ych . S toją: J e rz y P a c io rk o w s k i - m in. O p ie k i S połecznej. Inż. E m il K iliń s k i - m in. P o czt i T e le g ra fó w , W a c ła w J e d rz e je w ic z — m in. W . R. I O P. B ro n s ła w N a k o n lcczn iko w - K lu k o w s k i — m in. R o ln ic tw a i R eform R o ln ych p ro f. W ła d y s ła w Z a w a d zki — m in. S k a rb u , M ic h a ł B u tk ie w ic z — m in. Kom un k a c ji, H e n ry k F io y a r • Rajchm an ~ m in. P rz e m y s łu i H andlu, C ze sła w M
c h a ło w s k i — m in. S p ra w ie d liw o ś c i.
Rybnik, 18 maja.
W R y b n ik u p rz y ul. R a c ib o rs k ie j wy.
J a rz y ł sie tra g ic z n y w y p a d e k m o to cy k ło w y , k tó re m u u le g ł fa b ry k a n t dachó w e k z B rze zia , pow . ry b n ic k ie g o , 53-let ui R o bert S chroer. oraz 32-letni u rz ę d n ik b iu ra S chroera. A lfre d S ojka, pochodzą cy z N ie w ia d o m ia , p o w . ry b n ic k ie g o .
M o to c y k l p ro w a d z ił sam S chroer, Ja lą c szyb ko , za m ie rza ł w y m in ą ć na ul, R aciborskie] furm ankę, naładow aną jrz e w e m , p rz y c z e m doszło do zderzenia.
W s k u te k g w a łto w n e g o zderzenia, sie d zą cy w p rzycze p ce Sojka w y rz u c o
ny został na b ru k
i poniósł śm ierć na m iejscu.
S ch ro e r p rz y upadku na b ru k doznał silnego w strzą su m ózgu i złam ania k ilk u żeber. Rannego o d sta w io n o do szpitala św . Juljusza w K a to w ica ch .
Z w ło k i ś. p. A lfre d a S o jki o d tra n sp o r to w a n o do k o s tn ic y le czn icy S p ó łk i B ra c k ie j. P odobno S ch ro e r in ia ł jechać nieprzepiso w o.
N azw iska w ła ś c ic ie la fu rm a n k i, k tó r y I o w y p a d k u s z y b k o odjechał, dotychczas nie ustalono.
Szczegóły zamachu stanu na Łotwie,
Szereg surowych zarządzeń przed wprowadzeniem nowej konstytucji.
Nowy skład gabinetu pozam achow ego.
Auto właściciela folw arku
w padło na chłopską furm ankę.
W ilno, 18 maja. Na szosie Mogilniany—
Porzecze auto Pawłowskiego Kazimierza — właściciela pobliskiego folwarku i cegielni Pawłowo najechało na furmankę włościani
na Antoniego Maciejewicza. Skutkiem zde
rzenia Maciejewicz doznał złamania prawej ręki i wybicia oka,
zaś kierowca samochodu Stefan Mironowicz doznał poważnych obrażeń głowy i pokale
czenia twarzy od rozbitej szyby w samo
chodzie. Zderzenie samochodu z furmanką nastąpiło z winy handlarza Gordona, który na dawane sygnały przez Mironowicza nie skręcił na bok, skutkiem czego kierowca nie mając możliwości skierowania samocho
du, zmuszony byl wjechać na drugą furman kę Maciejewicza. Rannych odwieziono do folwarku Pawłowo.
Od 1 lip o zniknie Królewska Huta.
Nowy Chorzów będzie liczył 104000 mieszRaóców.
Katowice, 18 maja. Na plenarnem po
siedzeniu sejmu śląskiego, przyjęto pra
wie bez dyskusji wszystkie punkty po.
rządku dziennego. Najważniejszym pun ktem obrad był wniosek komisji admin, -samorządowej o włączenie gminy Cho
rzowa i Nowych Hajduk do Król. Hu
ty oraz zmiana nazwy m. Król. Huty na Nowy Chorzów i to z dniem 1 lipca b. r.
Nowy Chorzów w myśl uchwalonej usta
wy nie będzie miał praw do majątków
pow. świętochłowickiego i katowickiego.
Przejściowo obecne statuty obowiązywać będą jeszcze zarówno w Chorzowie jak i w Nowych Hajdukach.
Ustawę referował pos. Gajdas z klu
bu prorząd owego. Ustawę przyjęto w drugiem i trzeciem czytaniu bez dysku
sji. Nowoutworzony Chorzów liczyć bę
dzie 104.00(1 mieszkańców, a obszar jego wynosić będzie 2.290 ha.
RYGA, 18.5. — Mieszkańcy stolicy Łot
wy, którzy rano wyszli na miasto, zauważyli niezwykłe zmiany. Wszędzie peł
no patroli wojskowych f policyjnych, ulica
mi przejeżdżają samochody wojskowe i au
tomobile ciężarowe z karabinami maszyno- wemi, budynki publiczne, a szczególnie ąrzę dy pocztowe i telegiaficzne obsadzone przez wojsko.
Wszystko wyjaśniły afisze urzędowe, oznajmiające, iż w całym kraju ogłoszony został stan wyjątkowy, który trw ać będzie aż do czasu przeprowadzenia reformy kon
stytucji, co potrwa okoto poi roku.
Na podstawie tego samego rozporzą
dzenia zawieszona została działalność wszy stkich stronnictw politycznych, minister spraw wewnętrznych wydał zakaz odbywa
nia jakichkolwiek wieców, zgromadzeń czy pochodów.
W ciągu nocy policja, wojsko i gwardja obywatelska obsadziły wszystkie ważniejsze gmachy publiczne. Oddział gwardji obywa tclskiej wkroczył do siedziby socjalistów.
Na gmachu, gdzie od lat powiewał zawsze czerwony sztandar, zatknięto czerwono- biało-czerwoną estońską flagę państwową.
Akcja ta odbyła się w zupełnym spokoju i porządku, do żadnych zaburzeń nie doszło.
Przeprowadzono liczne rewizje w poszuki
waniu broni, szczególną uwagę zwrócono na ewentualne ośrodki oporu wobec zarządzeń
i akcji władz.
Wprowadzenie stanu wyjątkowego moty wowane jest naprężoną sytuacją wewnętrz-
Z w y c i ę z c y o c e a n u .
(Wioski oficer SabelU (po lewej stronie) i amerykański pilot Pond przelecieli na jiparac^ Leonardo da y in c l przez Atlan tyk .L wyładowali w Irlandii.
Główne wygrane
w 10-tym dniu ciągnienia,
15.000 z ł. - 167763
5.000 zł. - 8455 63713 86023 145632 2.000 z ł. - 17102 25290 26911 32279 36396 40443 58937 79743 83210 89553 96425 96701 100144 134900 136987 145677
156628 166277
1.000 zł. - 36211 41284 52611 55550 63945 66748 65161 70197 73146 74940 75496 82805 89415 102159 110453 114301 120028 123446 126725 129499 134331 140923 146206 150824 1.53278 162472.
n C IĄ G N IE N IE . 1 15.000 z ł. - 30315 76733 150897 5.000 z ł. - 28064 131312 133097 2-000 z ł, “ 2060 15164 22681 22338 24713 33418 36756 56701 55103 57222 81684 82804 112229 113817 132406 150720
156965 166141
P o 1,000 z ł. “ 1914 12841 13712 27J06 55340 38917 35738 39019 41443 42923 44445 49237 52693 57656 73675 80730 S W A 94232.1.060.7.5. Ł08.1.29 UU52S ŁU3ft1J
114332 112098 118264 125645 131881 135457 132295 146653 149040 14828G 151653 154007 158OTU
no-po!ityczną, która rychło mogła dopro
wadzić do rozruchów i wojny domowej.
Rząd otrzymał poufne wiadomości o przy gotowaniu zbrojnego zamachu stanu, a po
nieważ nieudolność parlamentu nie wróżyła możności opanowania sytuacji, ’ uważał za swój obowiązek użyć najdrastyczniejszych środków, byle tylko zapobiec rozszerzaniu się chaosu wewnętrznego, zdecydował się więc na ogłoszenie stanu wyjątkowego.
Na decyzję rządu wpłynęła także ciężka sytuacja ekonomiczna, której parlament nie potrafił uzdrowić, a która mogła stanowić podamy grunt do zbrojnych rozruchów.
Pizeciwko której z partyj spowodowane zostały zarządzenia władz wnioskować moż na z aresztowań, dokonanych w Rydze ubie
głej nocy. O tendencje przewrotowe oskar
ża się przedewszystkiem skrajnie prawicową organizację „legionistów ” . Jak słychać le- gjoniści urządzili w mieście szereg baz ope
racyjnych, zaopatrzonych w broń i zamie
rzali dokonać przewrotu faszystowskiego.
Wszystkich wybitniejszych członków tej or
ganizacji aresztowano.
SYTUACJA W KRAJU.
RYGA, 18.5. Nadchodzące z różnych stron kraju wiadomści potwierdzają, że wprowadzenie stanu wojennego przeszło wszędzie spokojnie, bez żadnych incydentów. Rząd nie wydał do
tychczas specjalnych zarządzeń, ogranicza,ą- cych tryb życia ludności. Obostrzenia dotyczą narazie tylko działalności partyj politycznych i prasy. Zakazano urządzania wszelkich zebrań, wieców i pochodów, wprowdzono cenzurę pre
wencyjną i zawieszono zgórą 30 wydawnictw,
•Uległy m. in. zawieszeniu prawie wszystkie wy dawnictwa, wychodzące w żargonie. Dom lu
dowy, stanowiący główny ośrodek socjal-demo k iatćw , przetkazany został organizacji strzelec
kiej ajzsargów. Zamknięto trzydzieści kilka lo
kali, należących do różnych związków zawodo
wych. Zamknięty został również żydowski dom ludowy. W dalszym ciągu ubiegłe, nocy are
sztowano w Rydze około 50-ciu osób, m. in., jak podaje prasa trzech oficerów garnizonu rys
kiego, Areszty i rewizte trwają dalej. W czasie rewlzyj odebrano od działaczy lewicowych zna
czno zapasy broni.
W godzinach rannych w środę prezes rady ministrów Ulmanis przyjął naczelnych redakto-
* rów dzienników, informując ich o istocie i prze biegu ostatnich wydarzeń. Na konferencji obe<
ny był również minister spraw wewnętrznych tiulbis. Według krążących pogłosek w najhliż.
szych dniach ma nastąpić rozwiązauie rady mię skiej w Rydze. Komisarzem rządu ma być mia nowany obecny prezydent miasta Celminsz.
Ryga, 18.5. Ubiegłej nocy w całym kraju panował najzupełniejszy spokój. Pogłoski <
rzekomym zamachu przeciwko prezesowi r i dy ministrów Ulmanisowl są pozbawione wszelkich podstaw.
Wszyscy ministrowie złożyli dymisję od
dając swe portfele do dyspozycji prezyden
ta.
Ryga, 18.5. W godzinach “ południowych został utworzony nowy łotewski gabinet m
składzie następującym:
Premjcr 1 minister spraw zagraniczny ct
— Utmanls,
wicepremjcr — Skujenlcks,
minister spraw wewnętrznych — GulbU, minister wojny — Balodls,
minister finansów - - Ekls, w p<
seł w Kownie).
minister rolnictwa — Kaulinsz, minister opieki społecznej —Rubuls, minister oświaty — adamowitzs, minlsterr sprawiedliwości — Absłt minister komunikacji — Einberg.
D o l a r 5 . 2 5
Prywatnie dolar papierowy w żądanit 5.27, w płaceniu 5.25; dolar złoty w żąda niu 8.95, w płaceniu 8.93; funt angielski w żądaniu 27.10, w płaceniu 27; rubel zloty w żądaniu 4.65, w płaceniu 4.60; marke w żądaniu 2.08, w płaceniu 2.07: za HM franków francuskich w żądaniu 35, w plac, niu 34.90.
Bank Polski w godzinach rannych kupi wał dolary po 5.25
Strzały w mieszkaniu sierżanta.
M ętne zeznania podoficera.
Jaroslaw, 18 maja.
Miasto nasze poruszone zostało wia- domocią o tragicznej śmierci 25-letnicj Stefanji Gajdowej, matki 5-letniej córki, a żony Fr, Gajdy, sierżanta 39 pp. strzel
ców lwowskich. Gajda przed kilku ty
godniami wysłał żonę do jej rodziców w iśle, a gdy dostał urlop, pojechał tam ównież, W nocy usłyszano z zajmowa- nzt<jp. łjtznz. Gai/hiw nunszkania. strza-,
ty i przybyłej do ich pokoju rodzinie przedstawił się mrożący krew w żyłach obraz. Na łóżku l«±ała Stefania Gajda
nieżywa z trzema ranami czoła , w okolicę nosa i szyi.
Mąż, jako podejrzany o dokonanie te go zabójstwa, został aresztowany. Tłu.
maczy się on, że nie wie, kto żonę za strzelił, bo strzały padły z ulicy, twan jednak denatki jest osmolona prochem co dowodzi, że strzały padły z bliska a nadto w pokoju znaleziono trzy wy>
strzelone brnki z. TwdnlpJjt
go, będącego własnością aresztowanego.
Na temat zabójstwa krążą różne po.
głoski .W ładze orow adza dochodaonia
Dokąd zdąża Europa Środkowa.
A n a l i z a W i c k h a m a S t e e d a .
Londyn — w maju.
W majowym numerze „Contemporary iłewŁew** zastanawia się znany publicysta angielski Wickham Steed, nad zagadnie
niem Europy środkowej. Przedewszystkiem, zadaje sobie pytanie, dokąd zmierza Euro
pa środkowa?
Na pytanie to, powiada publicysta, trud no odpowiedzieć. Podczas gdy przed w oj
ną było można przewidywać, co w danych warunkach może nastąpić, czy Austro - W ę gry kontynuować będą swą nierozumną po
etykę wobec własny d» narodów 1 wobec Serbów, dziś sytuacja jest znacznie bardziej zagmatwana i znajduje się w niej dużo czynników, które dotychczas nie przybrały ostatecznej barwy (H itler 1 Mussolinł m. In.) Obecny niepokój w Europie środkowej irw a od zawarcia Paktu czterech. Mussoll- ti chcial podzielić Europę środkową na Moską i niemiecką sferę Interesów. Potem jednak doszedł do przekonania, że zachod
nim Jugosłowianom dogodniej byłoby przy łączyć się do niemieckiej sfery, aniżeli zna leźć się pod wpływami włoskiem! 1 stara) się skierować uwagę Niemiec na „korytarz"
polski przy pomocy Paktu Czterech. Pakt ten pomyślany był, Jako narzędzie rewizji, iprzyczem Mussolinł zapewniał wszystkie państwa, które rewizją miały być dotknlę te, że pakt nie jest skierowany przeciw nim) Zamiary te zniweczone zostały stanowczym sprzeciwem Małej Ententy a przedewszyst
kiem Polski. Obecnie Pakt czterech jest zu
pełnie martwy. Na jego miejsce zawarto ser ję paktów o nieagresji pomiędzy Rosją a jej siąsiadami, pakt organizacyjny Malej En tenty, dziesięcioletnią umowę pomiędzy Pol ską a Niemcami o nieagresji 1 trzy rzym
skie protokóły z 17 marca pomiędzy Austr ją, Węgrami 1 Włochami. Co umowy te mo głyby znaczyć w tych czy owych warunkach
nikt nie może wiedzieć.
Sowieckie pakty o nieagresji są widocz
nie z jednej strony zabezpieczeniem przed hitlerowskiemi Niemcami, z drugiej zaś stro ny przed Japonją. Organizacyjny Pakt M a
łej Ententy oznacza, że Czechosłowacja, Ju goslawja 1 Rumunja nie chcą być zabawka ml wnękach któregoś mocarstwa, ponieważ razem stanowią również mocarstwo. Umo
wa polsko - niemiecka Inaczej pojmowana jest w Berlinie, 1 Inaczej w Warszawie. H i
tler chciał uspokoić Polaków, aby mleć wol ną rękę przeciw Austrjl. Polacy zaś byliby naiwni, gdyby odrzucili niemiecką propozy
cję już dlatego, aby dowieść jak przesądzo na była niemiecka propaganda, która twier dzifa, że korytarz jest jedyną przeszkodą do jokoju w Europie. Szeregowi hitlerowcy pojmują umowę niemiecko - polską jako o- kres oddechu, zanim mocno uderzą i to nie
tylko w kierunku W arszawy. Tylko że umo wa Hitlerowi w polityce austrjacklej nie po
mogła; raczej przeciwnie. Wystąpił nawet /ząd angielski, aby oświadczyć, że austrja- cka niepodległość jest nienaruszalna. Nawet
rzymskie protokuly miały być reakcją w o
bec hitlerowskiego niebezpieczeństwa dla Au strji. Co rzeczywiście one oznaczają, okaże się dopiero w praktyce. Pierwszy z nich ma charakter paktu konsultatywnego, drugie flwa pakty mają na celu pogłębić współ
pracę gospodarczą pomiędzy odnośneml państwami. Niektórzy politycy patrzą się na te pakty, jako na próbę ustabilizowania protekt. Włoch nad Austrją 1 Węgrami. Że Mussolinł nie postępował z podudek czysto
ideowych świadczy fakt, że protokóły nastą piły po bezwzględnem zdruzgotaniu austrja cklego socjalizmu (był to warunek dla wło skiej pomocy Austrjl.). Oprócz tego możli- wem jest, że rzymskie protokóły narazle u- ntemożliwiły to, co zdawało się możliwoś
cią w lutym, mianowicie wtargnięcie hltle - rowców do Austrjl, co spowodowałoby inter wencję wojskową przynajmniej z dwóch stron. Może zyskano na czasie. Minister Be nesz oświadczył w swem ekspose, że ge
newski protokół o niezależności Austrjl z 1922 „magna charta" europejskiej polity
ki. Steed przyznaje Beneszowi rację 1 koń
czy swój artykuł następująco:
„Rzymskie protokuly nie poderwą nie
podległości Austrjl, jeżeli inne mocarstwa nie zgodzą się na włoską próbę narzucenia Austrji i Węgrom protektoratu. Przeciw takiemu protektoratowi prędzej czy później wszczęłyby gwałtowną akcję hitlerowskie
Niemćy. Ale Niemcy Hitlera — a odnosi się
to do kwestji zachowania pokoju etifSpep skiego wogóle, jak i do kwestji środkowo - europejskiej — nawet nie odważą się łgno rować stanowczej woli reszty Europy. W o la ta jednak musi być mocno wyrażona. — Czas połowicznych zarządzeń 1 wygodnej krótkowzroczności już minął. Możemy mieć pokój, ale nie możemy zdążać do wojny. Jt żeli zdecydujemy się na pokój, musimy być przygotowani do pracy dla niego 1 jego u
trzymania".
P o lsk o -n ie m ie c k i pakt rolny.
Wyniki rokowań w Warszawie i Berlinie.
Wspólna deklaracja porozumienia.
w y n a la a o k d la d oraalych S a a a a c a ll
Nowy. slsut.skfly, supsł.ta n i..
,xko4Hwv prsyrud „A M O U R “.
N I,M « nic współnSjo i prsrar- w.tyw «. m .io lł, płyn.™ i pl- gołkami. Ran k u p o n y w y- s ta rc z y ma ca la ty c ie . P aln a i . a t o w o a n la w a t y a l n Prsy- riad „Amnur*. dsł.ki k *« i d .- bronl, jsst r.rpaw ot.nbeiony na d y n , ów i.oi.. Poatadsmy mnó
stwo p o d li,kow .ń. C .n a w r.s
«e sposobem u ty c i, tylko i ł .
» .9 I. Plaoł » , nrty s d b i.r u . Wysyłka b. dyakr.tna. A d..
G o ldw aaar, W a rs za w a , nl.
W s r .s k . Ikr. HM E. Uwaga*
P . a.dostaniu i ł . 1.71 (m ołn.
s.aaatam l) wysyłamy u |n .w s ia (wyd. 11(1), 'lu « tio -* o ,, cie
k aw , k a łą ik , dr. mad. F. D.m b- skl.|i P ra k ty c z n a Ir o d c l sposoby s a p o b lo g a a la c lą ty
Berlin, 18 maja. — Niemieckie biu
ro Intormacyjne ogłasza następujący komu
nikat o przebiegu polsko-niemieckich roko
wań rolniczych:
„Zw ażyw szy, że podjęte przez poszczególne państwa samodzielne usiłowania w celu zwal
czania trudności gospodarczych mogą dać tylko połowiczne wyniki oraz uwzględniając, że w re
zultacie dotychczasowych prób osiągnięcia przez międzynarodowe rolkowania wielostronne racjonalizacji zbytu nadwyżek eksportowych, nie osiągnięto naogół pożądanych rezultatów, przedstawiciele kół gospodarczych obu państw stwierdzają, że odpowiednia drogę ku temu sta
nowi bezpośrednia wymiana zdań przedstawi
cieli sianu rolniczego jednego kraju ze stanem rolniczym drugiego kraju.
1) W myśl tych ogólnych wytycznych odby.
ty się w dniach 26 i 27 kwietnia w Warszawie oraz 14 I 15 maja w Berlinie rozmowy miedzy przedstawicielami koi rolniczych Polski i Nie
miec. Miaiy one na celu poza nawiązaniem oso
bistego kontaktu: z jednej strony — zapoznanie się z wynikami usiłowań, czynionych celem po
prawy sytuacji gospodarczej obu państw przez popieranie gospodarki rolnej, z drugiej zaś — rozważenie możliwości ożywienia wzajemnej wymiany towarowej. W tym celu omówiono możliwości eksportu z obu państw w zakresie produktów rolnych w ramach ich obecnej poli
tyki gospodanczej. Uzgodniono, że omówione w
^ćiągu rókowań zasady należy przedłożyć rządom obu państw.
2) Obie strony stwierdzają, że, pomimo ostał nio istniejących ograniczeń, rynki Polski I Nie
miec nie straciły bynajmniej znaczenia dla wza
jemnej wymiany towarów, a to zarówno z uwa
gi na łączące oba kraje sąsiedzkie stosunki, jak i na rodzaj ich podaży i popytu. Obie strony są również zgodne, że po długoletnim konflikcie gospodarczym »est bardzo pożądane — dla zwal czarna wzajemnych trudności gospodaroiych — swego rodzaju unormowanie wymiany towaro
wej. Obie strony stwierdzają, że us’łowanla, podjęte w r. ub. przez rząd Rzeszy celem ure
gulowania rynku dla produktów rolnych, znal- dują swój odpowiednik w polityce, prowadzonej od paru lat przez rząd polski a dążącej do uje-
cia eksportu rolnego w odpowiednie ramy orga- j spodziewać się należy z chwilą poprawy sytua nlzacyjne.
3) Zbadanie sytuacji, istniejącej w óósztzegól nych gałęziach niemieckiej gospodarki rolnej, oraz wytycznych niemieckiej polityki rolnej — doprowadziło do poczynienia przez delegację niemiecką szeregu szczegółowych propozycyi.
4) Ze swej strony delegacja polska również przedstawiła sprecyzowane propzycJe dla ułat
wienia wywozu niemieckich produktów rolnych do Polski.
5) Obie strony wyrażają przekonanie, że na
leżyta organizacja importu stanowić może pew
ną rękojmię, że wytyczne polityki rolnej kraju importującego pozostaną nienaruszone.
Stwierdza się przytem, że nie może leżeć w interesie stanu rolnego jednego kranu szkodzę, nie stanowi drugiego kraju przes stosowanie zbyt niskich cen.
6) Ze stanowiska niemieckiej gospodarki rol
nej wydaje się rzeczą dopuszczalną, aby W przy szbm układzie oezywiście wzamian za odpo
wiednie ustępstwa — przewidziane było aotó.
matycznc podwyższanie udziału polskiego w Im
porcie pewnych produktów do Niemiec, a to na wypadek wzrostu ogólnego przywozu, którego
cji gospodarczej.
7) Uwzględniając w yniki umowy żytniej, oby dwie strony uznają za nad wyraz pożądane doj
ście do ściślejszej współpracy obu państw przy zawieraniu dwustronnych oraz wielostronnych umów, mających na celu regulowanie podaży t popytu różnych produktów rolnych, w których wywozie są one zainteresowane.
Obydwie strony mają przytem na myśli nie- tylko dalszą rozbudowę urnowy żytniei, lecz opowiadają się za ewentualną umową, dotyczą
cą warunków zbytu innych produktów rolnych, jak w szczególności pszenicy.
8) Zrozumiale jest, że ustępstwa na korzyść polskiego Importu rolnego do Niemiec muszą być skompensowane przez odpowiednie ustępstwa na korzyść eksportu niemieckiego.
Obie delegacje stwierdzają, że osiągnięte w czasie dotychczasowej wymiany zdań i ujęte w powyższych uchwałach wyniki — są nietylko dowodem wzajemnej dobrej woli, lecz posiadają również realne znaczenie praktyczne dla roz.
woju wzajemnych stosunków gospodarczych, opartych na Istnieniu zdrowego i silnego stanu rolnego.
Lewica prowokuje młodzież patriotyczną Francji.
K rw a w e w a lk i 1 w ym ia na s trz a łó w
ara . — _ c. ii. r . L . t _ ż 2 . J •■•lAz* Asil • PARYŻ, 18.5. Po zebraniu organizacji
„Jouncsse Patriotę" ,(Młodzież patrjotyczna) w Montargis doszłó do bójki i konttinahł- fesłaniami lewicowymi, którzy żgromadzlll się przed salą. Po Zakończeniu zebriłiia pre fekt departamentu Loiret zwrócił się do ze
branych, by wstrzymali się z wyjściem z sali, gdyż obawia się, że mogłoby dojść do krwawej bójki z zebranymi przed salą lewi
cowcami kontrmanifesUntami. Oddziały po licyjne były zbyt słabe, by utrzymać porzą
dek, zażądano więc telefonicznie posiłków z Orleanu, które przybyły około godziny 2-ej rano. Mimo to wychodzących członków
„Jcunesse Patriotę” obrzucono kamieniami.
jak twierdzi „Libórie” z szeregów lewi
cowych padły pierwsze strzały, na które członkowie „Jeunessc Patriotę” odpowiada
li. Policja aresztowaał 5-ciu członków
„Jeunesse Patriotę”. Dep. Taittinger żarnie rza wnićść w tej sprawie interpelację.
Saara w kleszczach pangermanizmu.
N ow y
Co słycnać na świecie?
Zdarzenia i wypadki
u b ieg łej d ę b y .
| _ ) Niemieckie biuro informacyjne ogłosi
ło komunikat o wspólnej deklaracji w sprawie 'oisko.nlemleckiego paktu rolnego.
(—) Na Łotwie został dokonany zamach sta
nu. Parlament zostai rozwiązany, a lokale par
tyjne zostały obsadzone przez wojsko. Zawie
szono 30 pism i dokonano masowych areszto
wań wśród b. posłów socjalistycznych.
( _ ) Komunizująca Liga Obrony Praw czło
wieka i obywatela w Lyjonie wykluczyła He- riota ze swego grona ia udział w rządzie Dou- mergue‘a.
(—) Członkowie belgijskiego „le gio nu Naro
dowego" wtargnęli do parlamentu i urządzili manifestację. Zawezwano policję i wojsko, któ
re wyparły manifestantów.
( _ ) pociąg pośpieszny, kursujący między Berlinem a Bremen, wykoleił się wpobliżu mia
steczka Vcrden w Hannowerze. Parowóz z przedniemi wagonami spadl z toru. Dotychczas w yd^fcto 1 zabitego, 8 ciężko rannych.
A > W kopalni Lambrechiss w Paturages ko
so Atons (Belgja) nastąpiła w głębokości 820 metrów eksplozja gazów i pożar.
41 górników poniosło śmierć.
( _ ) w Dzienniku Ustaw została ogłoszona nowela do prawa przemysłowego, która zmie
nia m. In. normy dotyczące zrzeszeń przemy
słowych.
(—) Minister Spraw Wewnętrznych odrzu
ci! po raz drugi wybór p. Mikołajczyka na pre
zydenta m. Gniezna, polecając zarządzić wybo
ry po raz trzeci.
(—-) Rada organizacyjna Polaków z zagra
nicy ustaliła termin odbycia drugiego zjazdu Pniaków z zagranicy na czas od 5 do 12 sierp
nia. 'Otwarcie nastąpi w sejmie, a założenie wszechświatowego związku Polaków nastąpi na Wawelu w Krakowie.
„Soziaili^tische Arositer-luiWIUtionale*') praw
dopodobnie w najbliższym azasie będzie musia- la szukać innego miejsca pobytu. Już na po
czątku bieżącego miesiąca w prasie szwajcar
skie’ pojawiły się notatki, stwierdzające. że .jtrzeba się będzie zastanowić, czy dziaujność tej instytucji na szwajcarskim gruncie może nadal tolerowana". Obecnie sam generalny s e
kretarz socjalistyczne) międzynarodówki, dr, Fryderyk Adler na łamach pisma Voiksrecht“
wytoczył gorzkie żale przeciw „skrępowaniu swobody'1 jego instytucji, przewidując w związ
ku z tern konieczność „przeniesienia sekretar.
jatu do innego kraju". Czołowy organ prasowy szwajcarskie demokracji „Neoe Zuericher Zet- tung" odpowiedział mu na to: „Im prędzej tern lepiej*'.
Bezpośrednią przyczyną „skrępowania swo
body" drugiej międzynarodówki przez władze szwajcarskie była akcja, jaką dr. Fryderyk A- dler rozpoczął przeciw Austrji narazle osobiście potem w imieniu swojej „międzynarodowej po tenęit".
Wskutek tego wystąjjienia —- według komu, nikatów prasy szwajcarskiej — „władze zwią-' kowe (szwajcarskie) zaczęły bardzo uważni' obserwować akcję d-ra Adlera w stosunku d<
Austrji*’ . Przypominano przy tej sposobności
•że precedensy podobnej akcji z lat dawniej' szych są dość niepokojące, gdyż podczas woj.
ny .światowe' doprowadziły do zamordowanie austriackiego piemjera hr. Stuergkha przez d-ra Adlera.
W następstwie obserwacji zastosowaw
„pewne ograniczenia" swobody działań drugiej niłSędlzynarodówki i jej sekretarza Na ozem owe ograniczenia polegają dokładnie niewia
domo. Podaie je do wiadomości I pod pręgie
rzem opinii proletariuszów wszystkich kra
jów sam dr. Adler, ogranicza się jednak w tym względzie tylko do ogólników, rozwodząc się natomiast bardzo wymownie I z wielkim patosem nad „upadkiem Szwajcarii", która w y parła się swej dzieiowej misji ostoi europej
skiej demokracji". Zdaniem sekretarza drugiej międzynarodówki „historyczna świetność Szwajcarii należy do przeszłości. Obecnie jest to tylko słabe państwo, ulegające faszystow
skim naciskom":
Zapowiadając w .konkluzji przeprowadzkę, pod łaskawsze niebo, dr Adler nie tilawnia, czy upatrzono już sobie jakieś nowe miejsce po
bytu. Zapewne dość tfudno będzie znaleźć ta
ką „ostoję europejskiej demokracji", któraby chciafa udzielić jego instytucji nietylko gości iiy , lecz także „niesktępowanei swobody” .
WSTRASY W ŁOTWIE.
Kurjer Poranny.
Państwa bałtyckie przechodzą sezje wewue trzrrych wstrząsów. Po Estonji, która równlęs musiała sięgnąć do nadzwyczajnych środków, celem zapewnienia spokoju i bezpieczeństwa wewnątrz kraju, przyszła oto kolej na Łotwą.
Wzmacniający się i rozbudowujący z wielką pracowitością kraj ten musi przedewszystkletn w obliczu powagi sytuacji znaleźć siły dla za
pewnienia wewnętrznemu życiu normalnego to
ku, spokoju i beapieczsństwa. Zarządzenia rzą
du łotewskiego, zmierzafące ku temu cęlowl, przyszły w chwili poważneo i wymagającej szybkości i energji działania.
Od wewnętrznego lądu w krajach bałtyckich zależą bowiem spławy ściśle związane e poko.
jem europejskim.
NASTROJE INFLACYJNE?
Gazeta Warszawska.
A za tym głosem odzywają sle corae Śmie- lei rozmaite słowiki i skrowironki gospodarcze, doradzające podjęcie radośniejszej,' śmielszej po Utyki gospodarczej, śmielszej polityki gospodar
czej. Brzmi to narazle: „zerwańie z detticją", ae pocichu, a nawćt I niezupełnie poclchu tny- śli się o... inflacji. A myślą tak nie jacyś tani młodzi zapaleńcy, czy stairzy wrogowie „zło . tego cielca*’ w rodzam p. Moraczewsfclego, ala nawet sprytni „lewjataniści” , występujący s projektem olbrzymich robót publicznych ś w i a
tem... 800 miljonów zl.
Nic dziwnego, że w tych warunkach oaoba nowego premjera budzić może zaciekawienie 1 te prasa bada nietylko polityesne i natikówe zasługi p. Kozłowskiego, ale także jego... tem
peram ent Słusznie, bo w nlejeAiej sytuacji O- stateczna decyzja ma iródło nfe w patumo- wym, ale w uczuciowym kompleksie rządzącej osobistości. P. P ry ito r nie lubił ryzykować, p Jądrzejewicz przez dłuższy esas nie uznawał kryzysu: zobaczymy, jak sobie będzie poczy nał p. Kozłowski.
I1o«n« manewry hitlerowców.
„Petit Parlslen" donosi szturmowych. Urzędnik francuski, mieszka
jący w tych okolicach obudzony hałasem, po wlndomii o tym fakcie żandarma, z którym udał się na miejsce manewrów, żandarm, nic mogąc oczywiście zaaresztować 500 osób, zanotował jedynie nazwiska i adresy przywódców. Dziennik podkreśla, że wy
darzenie to dowodzi, że wbrew zapewnie
niom niemieckim istnieją na terenie Saary organizacje paramilitarne.
Paryż, 18.5.
z Saarbruecken o nocnych manewrach na
rodowych socjalistów, odbytych w pobliżu granicy francuskiej na terytófjulh Saary. Ze względu na to, że wszelkie pochody są Za
kazane, narodowi socjaliści udali się małemi grupkami w okolice Walleriangeln do m « M dolihy, położonej między wioskami St. Bar
bara i Oberlimberg. W ten sposób zebrała się w tej dolinie około 300 hitlerowców, z których wielu było w mundurach oddziałów
— LONDYN — Austin Chamberlain uległ sil
nemu wstrz-ąśnieniu i potłuczeniu przy zderze
niu się taksówki, którą jechał, z drugim samo
chodem. Oba samochody w yw róciły się. Ba
danie lekarskie stwierdziło, że obrażenia mają jedynie charakter, zewnętrzny.
— BERLIN — Ub. nocy policja państwowa w Drfurcie aresztowała 35 komunistów. Według komunikatu policji skonfiskowano wielką ilość broni oraz proklamacja pierwszo maiowych, przygotowanych na rok bieżący.
— LOS ANGELES — Trzej bandyci, którzy uprowadzili magnata naftowego Oettle, skazani zostali na dożywotnie więzienia. Fakt,, iż Gfet- lle w chwili porwania odniósł obrażenie ręki, wystarczał, według ustaw kaifornijskich, do w y dania w y ri n śmierci. Bandyci uniknęli tego jednak, przyznając się natychmiast szczerze do winy.
— BOMBAJ — W ydarzyły się tu poważne zaburzenia wywołane przez strajkiuących robot ntków przemysłu tkackiego. Policja starając się rozpędzić manifestantów poczęła strzelać.
W wyniku zajść dwie osoby zostały ciężko ran
ne.
Kalendarzyk polityczny
W A RSZAW A , Przyjeżdża do W ar.
szawy na zaproszenie rządu polskiego estoński minister spraw zagranicznych Seljamaa. Pobył ministra Seljamaa w Warszawie potrwa dwa dni.. Ministrowi Seliamaa towarzyszyć będzie estoński wiceminister spraw zagranicznych Laretei.
PARYŻ. Grupa ljońska Ligi obrony praw człowieka i obywatela uchwaliła wykluczenie Herriota z Ligi za należenie do rządu jedności narodowej premjera Doumergue‘a. Uohwala giru-
py Dońskiej została zaaprobwana 9 glosami prze _____________
ciwko 4 przez zarząd centralny Ligi. kwestia rozbrojenia, na któreś temat BUDAPESZT. Rząd jugosłowiański odwołał ____ _ w
do Białogrodu delegacje jugosłowiańską, która przybyła do Budapesztu, celem przeprowadze
n i rokowań o przedłużenie prowizorium han
dlowego. Odwołanie delegaci! nastąpiło spowo du złożenia węgierskie! skargi w Lidze Naro-
^ T oNDYN. W środę wieczorem przybył do Londynu belgijski minister spraw zagranicznych Hymans. Wizyta jego w Londynie, która na
stąpiła dość nieoczekiwanie dla ogółu, ma na celu uzgodnienie z brytyjskim ministrem spraw zagranicznych Simonem planu działania na kon ferencji rozbrojeniowej w Genewie. Minister Hy mąns pozostanie w Londynie do piątku,
G r a d b o m b w A u s t r j l .
Wzmotony teror nar.»«ec|aliztów.
WIEDEŃ 18 maja. Na uniwersytecie, technl ce i w akademii handlowej nlrodowl socjaliści podrzucili bomby cuchnące.
Na unlwerytecie doszło do w ybryków mię
dzy studentami} narodowo socjalistycznymi a strażą uniwersytecką, Studentów wyparto poza obręb gmachu 1 dttkonttno 10 cłu aresztowań.
Badania w ykazały, że bomby cuchnące na*ado- Wane były jakąś nową mieszaniną. Policja przy jMEzoza, że bomby te przywieziono niedawno z Niemiec.
Wozoraj rzucono bombę przed szkołę oseska w Wiedniu. Bomba nie wyrządziła żadnej szkody.
Przed drukarnią katolicką w Greza rzneoeo bombą, która Wyrtądżita Szkody obliczone na
.000 szylingów.
Wedle Informacyj z kół narodowo socjali.
tycznych, w obozie w Wellersdorf przystąpiło do głodówki 300 internowanych tam narodo
wych socjalistów. 50-ciu z nich odwieziono do aresztu w Wiedniu.
o »««m płozą Inni?
PRZEGLĄD PRASY.
DRUGA MIĘDZYNARODÓWKA ZAGROŻONA EKSMISJA.
Gazeta Polaka:
Rezydująca w Zuerichu polityczna centrala t.
zw. Drugiej Międzynarodówki (oficjalna nazwa:
Żałobne dzwony nad konferencja rozbrojeniowa.
Pogłoska o rezygnacji komisji głównej.
Zaprzeczenia ze strony da legatów wielkich mocarstw.
GENEWA, 18 maja. Głównym przedmiotem cli dozbrojenie Niemiec, komisja główna przeka kuluarowych rozmów 1 dociekań była w środę zalaby całe zagadnienie Radzie Ligi, a przewo
dniczący konferencji Henderson podałby się do rozeszły
się interesujące porłoski. W szczegófności duże wrażenie wywołała pochodząca z kół amery
kańskich pogłoska, wedle której repżezentancł wielkich mocarstw w odbytych tu rozmowach mieli dojść do przekonania, że kontynuowanie prac konferencji rozbrojeniowej Jest w obec
nych okolicznościach bezcelowe 1 że komisji głównej, gdy zbierze się tu 29 maja, nie pozo
stanie nie innego, jak stwierdzić niemożliwość wykonania powierzonej konferencji misji.
Stwierdziwszy to ł podkreśliwszy decydującą rolę, jaką odegrato w- niepowodzeniu konfwren.
dymisji,
Pogłoski powyższe ogłoszone zostały w clą gu dnia w formie zupełnie kategorycznej przez Jedną z agencyj amerykańskich. Ody wla dómość o tem nadeszła popołudniu do Genewy, różni delegaci pośpieszyli zdemontować te po
głoski, W szczególności minister spraw zagra
nicznych Francji Barthou i delegat włoski bar.
Aloisi zaprzeotyli w kategoryczny sposób, by teka hipoteza była obecnie pnzedmiotem dy
skusji.
Za pewnego rodzaju zdenfentowtie pogło
sek o likwidacji konferencji możną też «waża.
wydany wczoraj wieczorem komunikat o po
rządku dziennym posiedzenia prezydium oraz posiedzenia komłseł główne! konferencji rozbro
jeniowe!. Według tego komunikatu porządzi dzienny posiedzenia prezydium konferencji, kW re zbierze się w poniedziałek 28 b. m. zawieri następujące punkty: 1) deklaracja przewodni ozącego, 2) obecna sytuacja konferencji, Koiw sja główna natomiast, która zbierze się 29 brii.
będzie miała następujący porządek dzienny:
1) deklaracja przewodniczącego. 2) dalsza pro
cedura konferencji.