Jerzy Pokorny
Centralna księgowość
Palestra 2/2(6), 82-84
1958
/W
/1 S Z /I TRYBUHIA
JE R Z Y PO K O R N Y adwokat
Centralna księgowość
Z chw ilą pow stania dwóch zespołów adw okackich w O lsztynie każdy z nich prow adził odrębną księgowość. Było to m ożliwe ze w zględu na dużą liczbę członków w ty ch zespołach, dzięki tem u zaś rów nież koszty zw iązane z w ynagrodzeniem pracow ników księgowości nie b yły wysokie.
T en sam sy stem utrzy m ał się także w ted y , gdy w teren ie przy poszcze gólnych sądach pow iatow ych zaczęli otw ierać swe siedziby nowi koledzy, zorganizow ani w deleg aturach w ym ienionych wyżej zespołów adw okackich w O lsztynie.
S p raw ę tę trzeba było jed n a k inaczej unorm ow ać z chw ilą, gdy te re now e d e le g a tu ry przekształciły się w sam odzielne zespoły 3- lub 4-osobowe, zesp o ły ,te bow iem nie były w stanie utrzym ać księgow ych ze w zględu na pow ażny w zrost sw ych kosztów utrzy m ania. W zw iązku z ty m R ada Adw o kacka w O lsztynie powołała do życia Biuro Rozliczeń Zespołów A dw okac kich, istn iejące do dziś. Działalność B iura Rozliczeń jest kontrolow ana przez R adę A dw okacką (nadzór ten spraw ow ał od początku i spraw u je n ad al w icedziekan Rady).
Sens istn ien ia B iura Rozliczeń i jego działalności polega na tym , że każdy zespół teren o w y m a w ty m B iurze oddzielne swe konto, p rzesyła tu r a p o rty kasow e oraz w szelkiego rodzaju noty. Biuro Rozliczeń natom iast prow adzi księgowość każdego zespołu, sporządza listy płacy, odprow adza n ależne podatki i sum y na poszczególne fundusze oraz sporządza bilans roczny.
Do B iu ra Rozliczeń należą w szystkie zespoły terenow e oraz Zespół A dw okacki N r 1 w O lsztynie (Zespół N r 2 prow adzi odrębn ą księgowość).
W B iurze Rozliczeń zatru dn io n e są 3 osoby. Celem zapew nienia po k ry cia kosztów B iu ra Rozliczeń każdy zespół adw okacki odprow adza co m iesiąc 2% od uzyskanego obrotu.
N r 2 CENTRALNA KSIĘGOWOŚĆ 83
O lsztyńskie B iuro Rozliczeń istn ieje już 4 lata, m ożna więc z p erspek ty w y tego czasu przeprow adzić analizę jego działalności.
Na o statnim W alnym Z grom adzeniu Izby olsztyńskiej w ypow iedziano się na ogół pozytyw nie o działalności B iura, gdyż w ten sposób prow adzona księgowość w pływ a na zm niejszenie kosztów ad m in istracy jn y ch zespołów. Je d y n ą niedogodnością dla pracow ników B iura jest fakt, że n iek tórzy kie row nicy zespołów p rzesyłają z opóźnieniem ra p o rty kasowe, co pow oduje
pew ne zakłócenia w norm alnej pracy.
Oprócz w ielu dodatnich cech działalności w ym ienionego B iura są w niej także i cechy ujem ne, na k tó re w szczególności sk ład ają się n astępu jące f a k ty :
1) nie m ożna naty ch m iast ustalić sytuacji finansow ej każdego poszcze gólnego zespołu, a to z przyczyn podanych w yżej;
2) w ystęp u ją pew ne różnice w stanie kasow ym zespołu i B iu ra Roz liczeń, przy czym różnic ty ch nie można n atychm iast usunąć. Tłum aczy się to tym , że bardzo często w rapo rtach kasow ych przesyłany ch przez poszczególne zespoły zdarzają się pew ne pom yłki, k tó re mogą być u sun ięte ty lko w Biurze, i że dopiero to B iuro zaw iadam ia potem dany zespół o ko nieczności popraw ienia zakw estionow anych rap o rtó w ;
3) istnieje trudność w rów nom iernym i w łaściw ym obciążaniu poszcze gólnych zespołów kosztam i u trzy m an ia B iura Rozliczeń, gdyż na większe zespoły, któ re osiągają duże oibroty, spadają w porów naniu z m niejszym i zespołami zbyt w ygórow ane obciążenia. Na p rzykład zespół osiągający obrót 100 000 zł m iesięcznie odprow adza na u trzy m an ie B iura 2 000 zł m ie sięcznie (za co, jeszcze z pew nym i oszczędnościami, m ógłby z atru d n ić sta łego księgowego tylko i w yłącznie na sw oje potrzeby), a zespół, k tó ry osiąga obrót w wysokości 15 000 zł, odprow adza na ten sam cel tylko 300 zł. S pra w a powyższa była przedm iotem obrad Rady A dw okackiej, k tó ra , chcąc zlikw idow ać pow staw anie nadw yżek w sum ach odprow adzanych na koszty B iu ra Rozliczeń, poleciła, ab y B iuro sporządzało zestaw ienie kosztów jego utrzym ania, tak że dopiero ta sum a w ynikow a staje się podstaw ą przelew a nia kw ot (w odpow iednim ujęciu procentow ym ) przez poszczególne zespoły; 4) istnieje pew na ociężałość w pracy B iura z tego w zględu, że porozu m iew anie się pracow ników B iu ra z poszczególnym i zespołam i terenow ym i odbyw a się praw ie w yłącznie za pomocą korespondencji.
Mimo jed n ak tych trudności należy przyjść do przekonania, że w pierw szym okresie organizow ania zespołów w terenie pow stanie B iura było ko nieczne, a jego działalność była pracą pozytyw ną, dalsze zaś utrzy m an ie B iu ra zależy od woli poszczególnych zespołów.
84 JERZY POKORNY Nr 2
W ostatnich dniach w ystąpiła nowa, pow ażna trudność, któ ra stała się naw et przedm iotem odw ołania do M inisterstw a Finansów . O to W ydział Finansow y P rezydium W ojew ódzkiej Rady N arodow ej w O lsztynie uw aża powyższe Biuro za odrębną .jednostkę organizacyjną i z ty ch względów chce obciążyć podatkiem obrotow ym koszty u trzym an ia tego B iura (wy nagrodzenie pracow ników , koszty rzeczowe). Stanow isko to należy uznać za niesłuszne, gdyż B iuro Rozliczeń jest w łaściw ie refe ra tem finansow o- -księgow ym Rady Adw okackiej dla poszczególnych zespołów.
W dużej więc m ierze od decyzji M inisterstw a Finansów zależeć będzie utrzy m an ie na przyszłość działalności w spom nianego Biura.