Udział w wojnie radziecko-niemieckiej - Anatol Binsztok - fragment relacji świadka historii [TEKST]

(1)

ANATOL BINSZTOK

ur. 1921; Ruda

Miejsce i czas wydarzeń ZSRR, II wojna światowa

Słowa kluczowe ZSRR, Sumy, II wojna światowa, wojna niemiecko- radziecka, Armia Czerwona, wstąpienie do wojska

Udział w wojnie radziecko-niemieckiej

Pracowałem do wybuchu wojny, 22 czerwca [19]41 roku. Jak Niemcy zbliżyli się do Sumy, to miałem dwa wyjścia albo wpaść w ręce Niemców, albo dołączyć do armii, wybrałem to drugie [rozwiązanie].

W międzyczasie powstała w ZSRR polska Armia Andersa, oni mieli siedzibę w mieście, obecnie o nazwie Samara, dawniej – Kujbyszew. Stalin wtedy wypuścił Polaków, których [zesłano na] Syberię. Brat zwrócił się [do nich], nie zarejestrowali go w biurze, powiedzieli, że dadzą znać i nie dali znać. [Dlatego ja] wybrałem Armię Czerwoną, to był [19]41 rok, nie było jeszcze Armii Kościuszkowskiej, która powstała dopiero w [19]43, zdaje się. [Kiedy się zaciągnąłem do wojska] miałem dwadzieścia lat, przez cztery lata byłem w Armii Czerwonej.

Wysłali mnie do moich rodziców na urlop. Rodzice mieszkali niedaleko miasta Gorki.

To jest jakieś 400 kilometrów na północny-wschód od Moskwy. Generał wysłał mnie na urlop, na dwadzieścia cztery dni. To jest zjawisko raczej bardzo rzadkie, żeby z frontu wysyłać na urlop. Po urlopie wróciłem na front bez wielkiego entuzjazmu, bo już wiedziałem [czego się mam spodziewać]. Pierwszemu pobytowi na froncie towarzyszyły emocje – trzeba iść do walki, ale później widziałem, ile tam ludzi zginęło. Jednak wróciłem, całowali mnie, że wróciłem, bo nie wierzyli [w to]. W wojsku byłem aż do czasu, [kiedy] zostałem ciężko ranny niedaleko Szczecina.

Data i miejsce nagrania 2011-04-04, Paryż

Rozmawiał/a Tomasz Czajkowski, Agnieszka Zachariewicz

Transkrypcja Marta Tylus

Redakcja Weronika Prokopczuk