SCENARIUSZ LEKCJI
GEOGRAFIA III ETAP EDUKACYJNY Temat: Czytanie mapy.
TREŚCI KSZTAŁCENIA
1.7.: uczeń lokalizuje na mapach (również konturowych) kontynenty oraz najważniejsze obiekty geograficzne na świecie i w Polsce (niziny, wyżyny, góry, rzeki, jeziora, wyspy, morza, państwa itp.).
CELE ZOPERACJONALIZOWANE:
Uczeń:
zna pojęcie mapy,
zna podstawowe typy map,
rozumie pojęcie skali map,
wie, jakie są formy ukształtowania powierzchni Ziemi oraz zna sposoby ich odwzorowania na mapie.
1
NABYWANE UMIEJĘTNOŚCI:
Uczeń:
potrafi zidentyfikować na mapie: niziny, wyżyny, góry, rzeki, jeziora, wyspy, morza, państwa,
potrafi scharakteryzować formy ukształtowania powierzchni Ziemi,
potrafi scharakteryzować formy ukształtowania dna oceanicznego,
potrafi zlokalizować obiekty na różnych mapach,
potrafi odróżnić mapy topograficzne od map przeglądowo-topograficznych oraz przeglądowych,
potrafi dobrać odpowiedni typ mapy w zależności od rodzaju szukanej informacji,
potrafi identyfikować formy ukształtowania dna oceanicznego oraz powierzchni lądów z wykorzystaniem mapy.
Etapy lekcji
Przedmiot nauczania
Kompetencj
e kluczowe Przebieg zajęć Środki
dydaktyczne
Metody naucza
nia
Formy pracy Etap
wstępn y
Geografia porozumiewa nie się w języku ojczystym, umiejętność uczenia się
Nauczyciel pyta, w jakich okolicznościach uczniowie używają map. Wspomina o usłudze Google Maps (bądź innych mapach dostępnych przez Internet) i pyta, kto regularnie korzysta z tych map i w jakim celu. Nauczyciel pyta, czy zdaniem uczniów w czasach, gdy mapy cyfrowe, dostępne przez Internet, są tak popularne, tradycyjne ścienne mapy mają jakiekolwiek zastosowanie (dyskusja). Następnie nauczyciel przedstawia pokrótce historię kartografii.
praca z różnymi środkami
informacji (podręczniki, książki, czasopisma geograficzne, słowniki, mapy)
pogadan ka, dyskusja , wykład
indywidua lna i zbiorowa, praca w grupach
Etap realizac
Geografia porozumiewa nie się w
Nauczyciel wyjaśnia, iż mapy dostępne przez Internet nie przedstawiają wszystkich aspektów,
kilka map ściennych
pogadan ka,
praca w grupach 2
ji języku ojczystym, kompetencje informatyczn e,
umiejętność uczenia się
które interesują geografów. Tłumaczy, czym się różnią mapy ogólnogeograficzne od map tematycznych. Nauczyciel przybliża uczniom pojęcie skali, a następnie wprowadza podział na mapy topograficzne, przeglądowo-topograficzne oraz mapy przeglądowe. Nauczyciel omawia każdy ze wspomnianych rodzajów map i pokazuje przykład mapy danego rodzaju (jeżeli to możliwe).
Z pomocą ilustracji interaktywnej wskazuje najważniejsze formy ukształtowania powierzchni Ziemi oraz dna oceanicznego oraz sposoby ich przedstawienia na mapie (zasób nr 1). Pokazuje uczniom prezentację multimedialną (zasób nr 2).
Omawia krzywą hipsometryczną, a następnie prosi, by uczniowie wskazywali na fizycznej mapie świata obiekty umieszczone na prezenatacji. W razie konieczności nauczyciel pomaga uczniom. Prosi, by uczniowie przy mapie opowiedzieli klasie, w jaki sposób na mapie oznaczone są obiekty danego typu.
Nauczyciel pyta, na której z wymienionych map najwygodniej wskazać kontynenty. Następnie wiesza odpowiednią mapę i prosi uczniów o wymienienie i wskazanie wszystkich kontynentów oraz oceanów. W razie trudności nauczyciel pomaga uczniom. Pyta, czy aktualnie zawieszona mapa dobrze nadaje się do wskazywania obiektów geograficznych w Polsce - a jeżeli nie, to dlaczego.
Wiesza następnie mapę Polski i ponownie prosi uczniów o wskazanie najważniejszych obiektów geograficzne w Polsce (np. Tatry, Morze Bałtyckie, Pojezierze Mazurskie, Wisła itp.).
Nauczyciel dzieli uczniów na dwie grupy. Każda z grup otrzymuje od nauczyciela listę piętnastu różnych obiektów geograficznych w Polsce;
elementy na obu listach nie powtarzają się i są dobrane odpowiednio do poziomu uczniów. Grupy wybierają z listy po dziesięć obiektów, a następnie
przedstawiających różne rodzaje zjawisk,
przykładowa mapa topograficzna, przykładowy plan miasta,
atlasy
geograficzne, ilustracja interaktywna (zasób nr 1), prezentacja multimedialna (zasób nr 2)
wykład, dyskusja ,
ćwiczeni a
indywidua lna i zbiorowa
3
pytają się wzajemnie na przemian o położenie danego obiektu na mapie. Każda grupa ma na wskazanie danego obiektu jedną minutę.
Nauczyciel zapisuje wyniki na tablicy i, na końcu, gratuluje zwycięzcom.
Etap podsu mowuj ący
Geografia porozumiewa nie się w języku ojczystym, kompetencje informatyczn e,
umiejętność uczenia się
Nauczyciel podsumowuje temat zajęć. Przypomina omawiane rodzaje map oraz podkreśla
zastosowanie przedstawionych map.
atlasy pogadan
ka
praca w grupach indywidua lna i zbiorowa
4