BEZPŁATNY, NiEDZIELNY DODATEK DO „GŁOSU POMORZA"
Nr 8 Wąbrzeźno, HGFEDCBAd n i a 3 0 k w i e t n i a 1 9 3 8 r . Rok 20
2 M i e d z , p o Z m a r t w y c h w s t a n i u P a ń s k i e m
LEKCJA
z p i e r w s z e g o l i s t u ś w . P i o t r a r o z d z . 2 , w . 2 1 — 2 5 . N a j m i l s i ! C h r y s t u s u c i e r p i a ł z a n a s , z o s t a w i a j ą c w a m
> r z y k ł a d , a b y ś c i e n a ś l a d o w a l i t r o p ó w J e g o , k t ó r y g r z e c h u d e u c z y n i ł , a n i n a l e z i o n a b y ł a z d r a d a w u ś c i e c h J e g o . K t ó - y , g d y M u z ł o r z e c z o n o , n i e z ł o r z e c z y ł ; g d y c i e r p i a ł , n i e
■ r o z i ł , l e c z s i ę p o d d a w a ł n i e s p r a w i e d l i w i e s ą d z ą c e m u . K t ó r y a m n a c i e l e S w e m g r z e c h y n a s z e n o s i ł n a d r z e w i e , a b y ś m y i m a r ł s z y g r z e c h o m , ż y l i s p r a w i e d l i w o ś c i , k t ó r e g o s i n o ś c i ą e s t e ś c i e u l e c z e n i ; b o ś c i e b y l i j a k o o w c e b ł ą d z ą c e : a l e t e r a z e s t e ś c i e n a w r ó c e n i d o p a s t e r z a i b i s k u p a d u s z w a s z y c h .
EWANGELJA
ś w . J a n a r o z d z . 1 0 , w i e r s z 1 1— 1 6 .
O n e g o c z a s u r z e k i J e z u s d o F a r y z e u s z ó w : a m j e s t p a s t e r z d o b r y . D o b r y p a s t e r z d u s z ę w a d a j e z a o w c e s w o j e . L e c z n a j e m n i k i k t ó r y t i e j e s t p a s t e r z e m , k t ó r e g o n i e s ą o w c e w ł a s n e , v i d z i w i l k a p r z y c h o d z ą c e g o i o p u s z c z a o w c e u c i e k a , a w i l k p o r y w a i r o z p r a s z a o w c e . A n a - e m n i k u c i e k a , i ż j e s t n a j e m n i k i e m i n i e m a
► i e c z y o o w c a c h . J a m j e s t p a s t e r z d o b r y , z n a m M o j e i z n a j ą M n i e M o j e , j a k o M n i e z n a J j c i e c . i J a m a m O j c a , a d u s z ę M o j ą k ł a d ę z a w c e M o j e . I d r u g i e o w c e m a m . k t ó r e n i e s ą z e j o w c z a r n i , i o n e p o t r z e b a , a b y m p r z y w i ó d ł s ł u c h a ć b ę d ą g ł o s u M e g o : i s t a n i e s i ę j e d e n
> a s t e r z i j e d n a o w c z a r n i a .
N A Ć / A A
j a k i s p o s ó b o k a z u j e s i ę C h r y s t u s d o b r y m p a s t e r z e m ?
1. O k a z u j e s i ę n i m w t e n s p o s ó b , ż e g r z e s z n i k ó w , t a k l i e w i e r n y c h j a k b ł ę d n o w i e r c ó w , m i ł o ś c i w i e s z u k a , a b y i c h p r z y w i e ś ć d o u z n a n i a p r a w d y i n a w r ó c e n i a s i ę . 2 . Z n a l e z i o - l y c h i n a w r ó c o n y c h p r z y j m u j e z m i ł o ś c i ą i b i e r z e i c h n a i a r k i S w o j e . 3 . P r o w a d z i i c h n a d o b r e p a s t w i s k o , k a r m i j e K i r o w ą n a u k ą , w s k a z u j e i m ś r o d k i z b a w i e n i a i ż y w i i c h
k r w ią i c i a ł e m S w o je m . 4 . S t r z e ż e i c h t r o s k l i w i e o d w i l k a , t j . o d c z a r t a i p o m o c n i k ó w j e g o . 5 . O d d a j e o d n i c h S w e ż y c ie , a b y i c h w y d r z e ć i o c a l i ć z p a s z c z ę k i w i l c z e j .
P o c z e m p o z n a s z , ż e n a l e ż y s z d o o w i e c C h r y s t u s o w y c h ?
P o t e r n , ż e s ł u c h a ć b ę d z i e s z C h r y s t u s a , j a k s a m Z b a w i c i e l m ó w i : „ I d ą o w c e z a p a s t e r z e m , b o z n a j ą g ł o s j e g o ; z a o b c y m n i e i d ą , l e c z u c i e k a j ą p r z e d n i m , g d y ż g ł o s u j e g o n i e z n a j ą " . K t o p r z e t o s ł u c h a g ł o s u P a ń s k i e g o , w o ł a j ą c e g o , a b y s i ę n a w r ó c i ł i p r z e j ą ł p r a w d z i w ą w i a r ą , k t o w w s z e l k i e j c n o c ie c h r z e ś c i j a ń s k i e j J e g o n a ś l a d u j e , t e g o P a n u z n a z a S w e g o ; t a k i c h r z e ś c i j a n i n w i e d z i e ć b ę d z i e z d o ś w i a d c z e n i a , ż e J e z u s j e s t p r a w d z i w i e d o b r y m p a s t e r z e m i d o z n a w a ć b ę d z i e p o k o j u i o p i e k i B o s k i e j p r z e z c a ł e ż y c i e . P r z e - k o n y w u j ą n a s o t e m ż y w o t y Ś w i ę t y c h P a ń s k i c h .
S t r . 2 „NASZ PRZYJACIEL"
P ie r w s z y m a j
p o d s z ta n d a re m N a jś w . M a r ii P a n n y
p o k a la n e j w d n iu 1 m a ja , w d n iu s w e j c z e k a ją n a s ty lk o n o w e z a w o d y , n o w e u r c z y s to ś c i < ,N ie d z ie li M i l ic y j n e j N i e c h - k lę s k i i z a g u b a .
ż e d o je j s z e r e g ó w p r z y łą c z ą s ię w s z y s c y B liż s z y c h in f o r m a c y j w s p r a w ie p r z y k tó ry m n a s e r c u le ż y d o b r o ic h w ła s n e , ję ć d o M ilic ji u d z ie la : C e n tr a la M ilic ji ic h n a jb liż s z y c h i c a łe g o n a r o d u . B o b e z N ie p o k a la n e j — N ie p o k a la n ó w , p , T e r e - C h r y s tu s a i M a r ii n ie z b u d u je m y n ic z e g o , s in k . S o c h .
W d n iu 1 m a ja 1 9 3 8 r o k u u r z ą d z a M ilic ja N ie p o k a la n e j tz w . „ N ie d z ie lę M ilic y jn ą ’-.
C ó ż to z a u r o c z y s to ś ć , i c ó ż to z a o r g a n iz a c ja ? M ilic ja N ie p o k a la n e j s k u p ia p o d b łę k itn y m i s z ta n d a ra m i T e j, K tó r e j z a d a n ie m je s t z m ia ż d ż y ć „ g ło w ę w ę ż a ” , w s z y s tk ic h k a to lik ó w - lu d z i d o b r e j w o li, z d a ją c y c h s o b ie s p r a w ę z e ź r ó d e ł d z is ie j s z e g o s ta n u r z e c z y , z e ź r ó d e ł w s p ó łc z e s n e g o z ła . M ilic ja N ie p o k a la n e j p r z e z M o d litw ę i a p o s to ls tw o w a lc z y z n a jw ię k s z y m z łe m d w u d z ie s te g o w ie k u , to je s t m a s o n e r ią , k o m u n iz m e m i s e k c ia r s tw e m .
M a te ria liz m o w i i b e z b o ż n ic tw u p r z e - . c iw s ta w ia M ilic ja W ia r ę , o g a r n ia ją c ą i p r z e p a ja ją c ą n ie ty lk o ż y c ie p r a w n e L _ i w s z e lk ie z ja w is k a i p r z e ja w y ż y c ia s p o -
n ie n a w iś c i k la s o w e j w p r o w a d z a M ilic ja । N ie p o k a la n e j m iło ś ć c h r z e ś c ija ń s k ą i p r o p a g u je s p r a w ie d liw o ś ć <
m o ż liw ia ją c y r o z w ią z a n ie w s z e lk ic h z a -
g a d n ie ń s p o łe c z n y c h , g o s p o d a r c z y c h i M a r ia p r z e to ś w ią to b liw y te n k a p ła n p o lity c z n y c h . F r o n to w i m a s o ń s k o - k o -
m u n is ty c z n e m u , z m ie r z a ją c e m u d o z n i*
s z c z e n ią c r z e ś c ija ń s tw a i je g o d z ie ł.^ M i
lic ja N ie p o k a la n e j p r z e c iw s ta w ia f r o n t w ie r n y c h , s k u p io n y c h p o d s z ta n d a r a m i C h r y s tu s a i M a r ii. W ie r z y m y , ż e h a s ła
n a s z e p r z y jm o w a ć s ię b ę d ą g i o c itą d m ie s ią c e m n a b o ż e ń s tw a d o R . ■ n f lk n 4 P ń s tw o m a io w e d z ia ła r z e tv m s z e r z e ń im g łę b s z e b ę d z ie b a n - . e . “ . . “ , , . . , . b o te z n a b o ż e ń s tw o m a jo w e u z ia ia k r u c tw o ś w ia ta n ie n a w iś c i, b e z b o ż n ic tw a 1 ? a tk l B o s k ie b m ie s ią c e m ła s k i i z b a w ię - n & c z ło w ie i{ a ) n ie r a z n ie c z u łe g o n a g ło s
i a n a r c h ii. n ia ' B o ż y - n ie m a je s ta te m i p r z y g n ę b ia ją c ą
O d c z a s u r e w o lu c ji f r a n c u s k ie j, k w ia t W R z y m ie r o z p o c z ę ła s ię ta p o b o ż n a s u r o w o ś c ią , a le s e r d e c z n ą n u tą m a c ie - b u d o w a ł s w e p r z y s z ło ś ć b e z B o g a i o to p r a k ty k a i w k r ó tc e r o z s z e r z y ła s ię p o r z y r is k ie g o g ło s u , k tó ry d o c ie ra n a w e t d o d o c z e k a ł s ię s tr a s z liw y c h r e z u lta tó w . : c a łe j I ta lii, a n a w e t p o c a łe j E u r o p ie . ■* n a jz im n ie js z y c h s e r c i p r z y n o s i im o ź y w -
B o ls z e w iz m p ła w i s ię w e k r w i i p o ż e - P o z o s ta ła o n a je d n a k p r z e z d łu ż s z e c z y p r o m y k w z n io s łe j w ia r y C h r y s tu s a , r a w ła s n y c h d o w ó d c ó w a s o c ja liz m n ie la ta w u k r y c iu d o m o w e g o n a b o ż e ń s tw a
je s t z d o ln y d o z a p e w n ie n ia s p r a w ie d li- i k a p lic p r y w a tn y c h . Z a n a s z y c h d o p ie r o = X = w o ś c i s p o łe c z n e j, g d y ż k ie r u je n im s iły
u k r y te , z m ie r z a ją c e n ie d o u s z c z ę ś liw ie n ia lu d z i p r a c y , le c z z a k u c ia ic h w n ie w o lę n ie m n ie j g r o ź n ą o d n ie w o li K a p ita - j lis ty c z n e j. T y lk o C h r y s tu s i M a r ia p r z y n io s ą s k o ła ta n e m u ś w ia tu — p r a w d z iw ą w o ln o ś ć , m iło ś ć , r ó w n o ś ć i b r a te r s tw o . W a lc z ą c z a C h r y s tu s a i M a r ię . — w a l
c z y m y o w ła s n e s z c z ę ś c ie , s p o k ó j i d o b r o b y t.
Z ty m i h a s ła m i w y s tą p i M ilic ja N ie -
„ D o T w e j d ą ż m y k a p lic y ^
W c a ły m k o ś c ie le k a to lic k im m ie s ią c c z a s ó w s ta ło s ię to n a b o ż e ń s tw o p o w s z e - m a j p o ś w ię c o n y je s t M a tc e Z b a w ic ie la ; c h n y m i d z iś r o z b r z m ie w a o n o w c a ły m w k a ż d e j ś w ią ty n i s tr o i s ię o łta r z k w ia ta ś w ie c ie k a ł s lic k im , z a r ó w n o w s k r o m -
± m i i o d p r a w ia s ię p r z e d n im n a b o ż e ń s tw o n y c h w ie js k ic h k o ś c ió łk a c h , ja k i w e ale m a jo w e , a g d z ie ś w ią ty n i n ie m a , ta m o ł- w s p a n ia ły c h k a te d r a c h .
i w s z e iM t/ 7 “ Z ta r z b u d u je s ię p r z y ś c ia n ie d o m o s tw a y/ m ia s ta c h f r a n c u s k ic h n a p r z y k ła d łe c z n e g o i p a ń s tw o w e g o . N a m ie js c e lu b n a o tw a r ty m p o lu . n a w e t n a ju b o ż s z e d z ie ln ic e m a ją s w o je n ie n a w iś c i k la s o w e j w p r o w a d z a M ilic ja | N a b o ż e ń s tw o m a jo w e p o w s ta ło p r z y o łta r z e m a jo w e ; w z n o s z ą je i s tr o ją k w ia N ie p o k a la n e j m iło ś ć c h r z e ś c ija ń s k ą i k o ń c u z e s z łe g o w ie k u i je s t w y n ik ie m o - ta m i b ie d a c y , k tó r z y c z ę s to p r z e z r o k c a -J d 1 c h r z e ś c ija ń - b ja w ie n ia , k tó r e m ia ł p e w ie n g o r liw y k a ły n ie z a g lą d a ją d o k o ś c io ła , k tó r z y w s k ą ja k o je d y n y i n ie z a w o d n y ś r o d e k , u - p f a n ? m is jo n a r z w ło s k i. P o n ie w a ż w m ie ż y c iu b e z ju tr a z a p o m n ie li n a w e t p a c ie -
s ią c u m a ju o b ja w iła m u s ię N . P a n n a r z a .
t P o d o b n ie w n a s z y m k r a ju . J a k P o l- w y b r a ł m a j ja k o n a jp ię k n ie js z y z m ie -' d łu g a i s z e r o k a lu d n a s z w m ie s ią c u s ię c y w r o k u , a b y o f ia ro w a ć g o c z c i K r ó - m a ju s fr o i p ię k n ie o łta r z e i k a p lic e N . lo w e j N ie b io s . P a n ie n k i, a p r z e z s w o je p ie ś n i: „ C h w a l
M ie s ią c , k tó r y w c z a s a c h p o g a ń s k ic h c ie łą k i u m a jo n e o r a z „ D o T w e j d ą ż m y b y ł m ie s ią c e m n a jg o r s z e j r o z p u s ty i w y k a p lic y * - w y r a ż a g łę b o k ą w ia rę w s k u - u z d a n ia z o k a z ji n a d c h o d z ą c e j w io s n y , te c z n o ś ć m o d łó w d o M a tk i B o ż e j.
's z e rz e j, im g łę b s z e b e d z ie b a n - , “b oje ń s t.w a B o te ż n a b o ż e ń s tw o m a jo w e d z ia ła ,r z e ’ ’.ty ™ ;! ; :M a tk i B o s k ie j, m ie s ią c e m ła s k i i z b a w ie - 'n a c z to w ie k a i n ie r a z n ie c z u łe g o n a g ło s
r e w o lu c ji f r a n c u s k ie j, k w ia t l
Przez oświatę do potęgi Polski wstępujcie w szeregi T. C . L
S ły n n y m a ń k u t
J e s t n im p e w ie n c h ło p ie c , n a z w is k ie m w a d z o n e p r z e z le k a r z y a m e ry k . b a d a - F r a n c k B a le k z C h ic a g o . B a le k o d n a j- n ia w y k a z a ły , ż e c e c h a ta je s t u B a lk a w c z e ś n ie js z y c h la t b y ł u tr a p ie n ie m s w o - d z ie d z ic z n ą , ju ż je g o d z ia d e k p o s łu g i- ic h w y c h o w a w c ó w . J u ż w e c z e s n y m w a ła s ię le w ą r ę k ą , a m a tk a n ie u m ia ła d z ie c iń s tw ie p o s łu g iw a ł s ię le w ą r ę k ą . W z u p e łn ie u ż y w a ć r ę k i p r a w e j. W e d łu g o - ż a d e n s p o s ó b n ie m o ż n a g o b y ło n a u c z y ć p in ii le k a r z y z C h ic a g o , w y p a d k i te g o p o s łu g iw a n ia s ię r ę k ą p r a w ą . W s z k o le r o d z a ju s ą z ja w is k ie m c z ę s ts z y m n iż b y B a le k p is z e ty lk o le w ą r ę k ą , p r z y c z y m s ię t o n a o g ó ł z d a w a ć m o g ło . P r z e c ię tn ie p o s łu g u je s ię p is m e m o d w r ó c o n y m , z a - c o d z ie s ią te d z ie c k o z d r a d z a s k ło n n o ś c i p is u ją c k a r tę o d p r a w e j s tr o n y . P r z e p r o J d o m a ń k u c tw a .
„NASZ PRZYJACIEL'FEDCBA Str. 3
Rekordy kalek
Pod Berlinem w odległości 50 km. od stolicy, w miejscowości Hohenlychen ist
nieje zakład wychowania fizycznego ka
lek. Jest to bodaj jedyna instytucja tego rodzaju w Europie. Ludzie bez rąk, nóg, schorzali, sparaliżowani, nabierają no
wych sił życiowych, odzyskują dobre sa
mopoczucie i sprawność fizyczną. W tych dniach na stadionie w Hohenly
chen odbył się pokaz ćwiczeń lekkoatde- tycznych, w czasie których można było podziwiać piękne skoki wykonane przez jednonogich lub walki wręcz, w których brali udział ludzie z jedną ręką. Wyczy
ny kalek, dzięki współczesnym metodom wychowania fizycznego, przekraczają
nieraz granice zdolności ludzi normal
nych. W Szwajcarii np. sławny przewód nik górski Roger Wshumi spełnia swą trudną rolę o jednej nodze przebywa znaczne przestrzenie po trudno dostęp
nych ścieżkach i wertepach górzystych.
Jego wyczynów zazdroszczą mu zdro wi alpiniści. Ostatnio nawet kaleki prze
wodnik zdołał wyratować psa. który za
błąkał się i wpadł w przepaść górską w pobliżu Genewy. Kaleki, dzięki nowo
czesnym metodom wychowania fizycz
nego. mogą dojść do sprawności fizycznej przewyższającej sprawności ludzi zdro
wych.
HUMOR!
„Zczekajnoże, czy mamy budować? Bo
Tradycje brytyjskie
Według powzechnej opinii, krajem wyjdzie na ulicę bez spódniczki pod su- • klasycznego tradycjonalizmu jest Anglia, kienką. karana jest grzywną za obrazę:
Tymczasem okazuje się, że ..postępowa moralności.
Ameryka“ zachowała szereg ustaw i
przepisów z czasów pierwszych koloni- W niektórych stanach policjanci ma-, stów, tj. z siedemnastego wieku, kiedy ją prawo kontrolować długość sukienek, purytanizm święcił w kraju wuja Sama a nawet zaglądać pod sukienkę, czy ko-;
niepodzielne triumfy. W niektórych sta- bieta ubrana jest przepisowo, czy posia-;
nach Ameryki Północnej kobieta, która da spódniczkę pod sukienką.
--- rW-.yySWa---
Na Grenlandii kwiaty w Europie mrozy i śniegi
Gdy my tu w Europie w 5-tym tygo- miesiące zimowe ląd grenlandzki, wy- dniu wiosny chuchamy w ręce z zimna, kwitły stokrocię oraz inne kwiaty strefy gdy w Niemczech, a nawet w Turcji no- polarnej i zazieleniała się świeża wiosen ; tują opady śnieżne i mrozy, na Grenlan na trawka.
mnie się wydawało cały czas, że mamy zburzyć"
„Gdybym była taką leniwą jak ty, to bym się wstydziła"
dii na zachodnim jej wybrzeżu zakwitły
kwiaty. Pod ożywczymi promieniami Miejmy nadzieję, że ożywcze tchnie-!
słońca, które u nas kryje się zasłoną śnie nie grenlandskiej wiosny wkrótce zawita;
źnych i gradowych chmur, spod śniegów nad nasze obszary i rozpędzi zimy, które i lodów, pokrywających przez długie zaklimatyzowały się u nas na dobre.
Zginąć niż stać się „boszem “
Marcel Ollivier, murarz zapytany, jest nieznane. Podobno po raz pierwszy co sądzi o wojnie, zwięźle sformułował miał go użyć Napoleon pod Jeną, wska- swój pogląd: ,,Lepiej, żeby jej nie było, zając na szeregi Prusaków: ,.Voila les ale trzeba będzie pójść, pójdę. Lepsze to boches". Od tego czasu przezwisko to niż stać się „boszem“. Jak wiadomo, w przylgnęło do Niemców.
czasie wielkiej wojny, Francuzi tak prze
zwali Niemców. Pochodzenie tego słowa i —■—
„Chodźmy Pawle, bo znów zechcesz wypić trochę"
0 1 0
4 9
.NASZ PRZYJACIEL"
N o w a u s t a w a o s ł u ż b i e w o j s k o w e j
W n u m e r z e 2 5 D z i e n n i k a U s t a w o g ł o s z o t e r m i n u w c i e l e n i a p o b o r o w e g o , o d b y w a n a z o s t a ł a n o w a u s t a w a o s ł u ż b i e w o j s k o j ą c e g o s ł u ż b ę w o j s k o w ą w t y m r o k u , w w e j . U s t a w a t a o b e j m u j e c a ł o k s z t a ł t o - k t ó r y m k o ń c z y 2 3 l a t a . W d r o d z e w y j ą t - b o w i ą z k ó w w o j s k o w y c h i o k r e ś l a w s z y s t k u m o ż n a p r z e d ł u ż y ć o d r o c z e n i e d o 2 6 k i e s z c z e g ó ł y r e j e s t r a c j i p o b o r o w y c h , l a t , o i l e o d r o c z e n i e t a k i e j e s t k o r z y s t n e w c i e l e n i a p o b o r o w y c h d o z a s t ę p c z e j s ł u - d l a p o t r z e b w o j s k a .
w c z a s i e g o d z i n i e J a n a w
( S p ł o n ą ł
{ a p a r a t r a d i o w y
C H O J N I C E . D n i a 2 1 b m . s ł u c h a n i a a u d y c j i r a d i o w e j o 7 . 2 5 p r z e z k u p c a p . R u d n i k a
C h o j n i c a c h a p a r a t z n i e w y j a ś n i o n y c h p r z y c z y n z a p a l i ł s i ę i s p ł o n ą ł d o s z c z ę t n i e , t a k . ż e p o u g a s z e n i u o g n i a p o z o s t a ł y t y l k o z g l i s z c z a .
— o O o — ż b y w o j s k o w e j i t d - N o w a u s t a w a w c h o d z i
w ż y c i e z d n i e m 1 w r z e ś n i a b r . z a w y j ą t k i e m p r z e p i s ó w , d o t y c z ą c y c h w c i e l e n i a i p r z e g l ą d u m a t u r z y s t ó w . P r z e p i s y t e w c h o d z ą w ż y c i e n a t y c h m i a s t .
n i a l i c e a l n e g o p r z e d o s i ą g n i ę c i e m
^ { c h ł o d n i c t w a m l e c z a r s k i e g o
p o b o r o w e g o m a j ą s t a w i ć s i ę d o p o b o r u j p r z e d w ł a ś c i w ą k o m i s j ą p o b o r o w y w
t y m s a m y m r o k u k a l e n d a r z o w y m , w k t ó - n o Wn i e , " ż e o p a r c i e p r o d u k c j i m l e c z a r - r y m u k o ń c z y l i s z k o ł ę - J e ż e l i n a k o m i s j i s k i ej j m a l a r s k i e j w y ł ą c z n i e n a l o d z i e p o b o r o w e j n i e o t r z y m a j ą o r z e c z e n i a , u - n a tu r aln y m j e s t z a w o d n e . W i e l e m l e - s t a l a j ą c e g o i c h s t o s u n e k d o s ł u ż b y w o j - c z a r ń n a s z y ch n i e z a t r o s z c zył o s i ę o m a s k o w e j , o b o w i ą z a n i s ą s t a w i ć s i ę d o p o - ga z yn o w a n i e w o d p o w i e d n i m c z a s i e w y - n o w n e g o p o b o r u w r o k u k a l e n d a r z o w y m , s t a r c z a j ą c y c h z a p a s ó w l o d u n a t u r a l n e g o , w k t ó r y m u k o ń c z y l i 2 1 l a t . w o b e c c z e g o j e d n y m r o z w i ą z a n i e m s p r a -
R ó w n i e ż z d n i e m o g ł o s z e n i a w s z e d ł w byl o by d?I s 2 e s z e r o k i e p r o p a g o w a n i e ż y c i e p r z e p i s , n a p o d s a w i e k t ó r e g o o d - m a s z y n o w y c h u r z ą d z e ń c h ł o d n i c z y c h w r a c z a n i a s ł u ż b y z t y t u ł u o d b y w a n i a s t u
d i ó w m o g ą u z y s k a ć s t u d e n c i , s ł u c h a c z e s z k ó ł k r a j o w y c h i p r y w a t n y c h , k o r z y s t a j ą c y c h z p r a w .
O d r o c z e n i e u d z i e l a s i ę n a j d a l e j d o
Z a g a d n i e n i a t e c h n i c z n e
T e g o r o c z n e l e k k a z i m a w y k a z a ł a p o - j ą w t y m z a k r e s i e d w a z a s a d n i c z e s y s t e m y : d u ń s k i i n i e m i e c k i . P i e r w s z y z n i c h p o l e g a n a i n s t a l o w a n i u u r z ą d z e n i a c h ł o d n i c z e g o . n a s t a w i o n e g o n a p r o d u k c j ę s z t u c z n e g o l o d u , p r z y p o m o c y k t ó r e g o c h ł o d z i s i ę n a s t ę p n i e m l e k o i p r o d u k t y m l e c z a r s k i e . S y s t e m n i e m i e c k i n a t o m i a s t p o l e g a n a c h ł o d z e n i u w y ł ą c z n i e z a p o r n o c ą s o l a n k i , k r ą ż ą c e j w z a m k n i ę t y m s y s t e m i e r u r . O b a s y s t e m y p o s i a d a j ą s w y c h z w o l e n n i k ó w j e s t j e d n a k f a k t s t w i e r d z o - n w . ż e m l e c z a r n i a t e j s a m e j w i e l k o ś c i w y m a g a p r z y s y s t e m i e d u ń s k i m u r z ą d z e n i a c h ł o d n i c z e g o o s p r a w n o ś c i c a 6 . 0 0 k a l . n a t o m i a s t p r z y z a s t o s o w a n i u s y s t e m u n i e m i e c k i e g o s p r a w n o ś ć u r z ą d z e n i a
!c h ł o d n i c z e g o m u s i w y n o s i ć o k o ł o 1 2 . 0 0 0 ik a l . c o o c z y w i ś c i e p o c i ą g a z a s o b ą z n a
c z n i e w y ż s z e k o s z t a i n w e s t y c y j n e . P o n i e w a ż z a g a d n i e n i e p o w y ż s z e j e s t w a ż n e n i e t y l k o z p u n k t u w i d z e n i a c h ł ó d n i c z e g o , l e c z r ó w n i e ż d l a c a ł o ś c i a k c j i i n w e s t y c y j n e j , K o m i t e t C h ł o d n i c t w a z a m i e r z a z o r g a n i z o w a ć n a j e s i e ń b r . s p e -
„ „ „ , . . (C , , . . / c j a l n e z e b r a n i e d y s k u s y j n e , p o ś w i ę c o n e
M i n i s t e r s t w o S p r a w W e w n ę t r z n y c h p r z y t ł u m i o n y c h ( f a r b ą o l e j n ą i m a t o w ą ] z a ( ? a d n i e n i o m t e c h n i c z n y m p o l s k i e g o w y d a ł o o s t a t n i o r o z p o r z ą d z e n i e „ o s p o - m e r a ż ą c y c h . W s z c z e g ó l n o ś c i m e w o l n o c h ł o d o w n i c t w a m l e c z a r s k i e g o ,
s o b i e o d g r a d z a n i a p o s i a d ł o ś c i i d z i a ł e k u ż y w a ć j a s n o - z i e l o n e j , j a s n o - ż ó ł t e j i ; P o s z c z e g ó l n e p o s i a d ł o ś c i — m ó w i r o z p o - b i a ł e j f a r b y . j r z ą d z e n i e — p o ł o ż o n e w o b r ę b i e o s i e d l i
w i e j s k i c h , o r a z z a g r o d y , z n a j d u j ą c e S p o s ó b b u d o w y i w y g l ą d u w c a ł y m s i ę p o z a o b r ę b e m o s i e d l i , m i e s z c z ą c e j o s i e d l u — m ó w i r o z p o r z ą d z e n i e — p o -
t y c h ż e m l e c z a r n i a c h .
Z a g a d n i e n i e p o w y ż s z e j e s t s k o m p l i k o w a n e , w y m a g a b o w i e m u s t a l e n i a z g ó r y s y s t e m u p r z y s t o s o w a n i u s z t u c z n e g o z i m n a w m l e c z a r n i a c h i m a ś l a r n i a c h . I s t n i e -
O g r a d z a n i e g o s p o d a r s t w w i e j s k i c h
Z l o d / i e i ' » b e c / c e m i o d u
N i e m o ż e s i ę p o c h w a l i ć t y m < ż e m a b u d y n k i m i e s z k a l n e l u b g o s p o d a r s k i e w i n i e n b y ć j e d n o l i t y d l a u l i c y , d r o g i l u b s z c z ę ś c i e 1 9 - l e t n i r a b u ś z S a r a j e w a , k t ó - p o w i n n y b y ć o g r a n i c z o n e o d d r ó g p u - p l a c u , a l b o i c h c z ę ś c i , p r z e d s t a w i a j ą c y c h r y w ł a m a ł s i ę d o s k l e p u t o w a r ó w , b l i c z n y c h o g r o d z e n i e m o w y s o k o ś c i c o e l e m e n t w y r a ź n i e w y o d r ę b n i a j ą c y s i ę P o o b r a b o w a n i u k a s y i z a b r a n i u s z e r e g u
• « i l ' • „ £ J — o
a xxx w* x w v xx** j j --- -- । — --- - » x y a * j ' • * ~ 1 * • ł •
R o z p o r z ą d z e n i e p o d a j e s z c z e g ó ł o w o d a ć o t o c z e n i u i n i e p o w i n i e n p o w o d o w a ć p r z y o k n i e , p r z e z k t ó r e m i a ł z a m i a r u -
’ ‘' z e s z p e c e n i a o t o c z e n i a i k r a j o b r a z u . I s - c i e k a ć . J e d n a k p o k r y w a n i e w y t r z y m a -
s o w a n e d o n o w y c h p r z e p i s ó w w c i ą g u 5 W s z y s t k i e j e g o w y s i ł k i s p e ł z ł y n a n i - p o k r y t e g o t y n K i e m , l a t , z a ś - t e , k t ó r e z o s t a ł y p r z e d d n i e m 1 c z y m . N a s t ę p n e g o d n i a w y c i ą g n ę ł a g o
r ó w n i e ż ż y w o p ł o t y s t y c z n i a 1 9 3 5 r o k u w z n i e s i o n e w c i ą g u z b e c z k i p o l i c j a i o c i e k a j ą c e g o m i o d e m
* i 3 l a t . z a p r o w a d z i ł a d o w i ę z i e n i a .
n a j m n i e j 1 m e t r a i c o n a j w i ę c e j 2 , 5 m t r . • z c a ł o ś c i ; p o z a t y m p o w i n i e n o d p o w i a - j t o w a r ó w , w s p i ą ł s i ę n a b e c z k ę s t o j ą c ą R o z p o r z ą d z e n i e p o d a j e s z c z e g ó ł o w o d a ć o t o c z e n i u i n i e p o w i n i e n p o w o d o w a ć p r z y o k n i e , p r z e z k t ó r e m i a ł z a m i a r u -
s p o s ó b w y k o n a n i a o g r o d z e n i a , k t ó r e p o - i i - - - -r- - - - - - - - , . . . .
w i n n o b y ć s p o r z ą d z o n e b ą d ź z s i a t k i ,; t n i e j ą c e o g r o d z e n i a w i n n y b y ć p r z y s t o - ł a i m ł o d z i a n w p a d ł p o s z y j ę d o m i o d u , b ą d ź z e s z t a c h e t , b ą d ź z m u r u b e t o n o w e
g o l u b c e g l a n e g o , p o k r y t e g o t y n k i e m , D o p u s z c z a l n e s ą i
P ł o t y w i n n y b y ć m a l o w a n e o k o l o r a c h
K s i ą ż n i c a K o p e m i k a n s k a w T o r u n i u