• Nie Znaleziono Wyników

Der Bücherfreund, 1937, Jg. 10, Folge 4

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "Der Bücherfreund, 1937, Jg. 10, Folge 4"

Copied!
4
0
0

Pełen tekst

(1)

Dec Dütffecfceunö

lo&cgong to iDHo&cc 19>7______________ 4» folge

BSnmtt', 'S.: Jiiidiitiii/ Äluütx Sönigtiid)t. ^übmgm. 5\. fflimbetlid). 639 'S- D tó iten fd ) g e p a tfc te (5efrf)id)tc 6 e t S eit t a r facfyfifdjen f?aifer, im b cfonóercn ® tto s I.

unó feiner' © em afjlin 2ióelf)eió. 3 n 6en © Ą ieffalen ie c C o d jte r 6 cs S c n ig s non ^ od)*

b u rg u n ó , 2Ióel^ei6, e n tro llt óie Ö e rfa ffe tin n o t u n s ein g ro g a rtig e s fje itg e m a lta jen er beroegten (E po^e. © ie f ^ i t t a r t 6 a s (Befd)ef)en in ö e u tfd ila n b u n ó in D talien m it fo groger © e fta ltu n g e b ra ft, bag alle P e rf o n e n g re ifb a r leb en b ig p o r u n s erftegen u n b bag Me g a n je © rö g c b e s J te id js g e b a n fe n s , roie i(;n © tto b er © ro g e o o rle b t, u n s perftanblid) toirb. <£s fo m m t bem B u d )e 3u g u te , bag bie frauliche iP d rm e ber ö e rfa ffc rin in es ein=

gefloffen ift. SUogltuenb ift biefe ed)te P id jtu n g n ad ) fo o icl le e re r £ ln te rf)a ltu n g o le !tü re , bie a u ^ g e u te nocb ben beutfdjen P u d jm a r f t uberfd>a)em m t. © in fo a u s g e je ifb n e te r biom an, roie ber o o rlicg cn b e, beroeift, bag aud) bie etro a s frag ro tirb ig e © a ttu n g b es ge=

fd)fd)tlid)en J lo m a n s ö e r tr e t e r g a t, bie m an ooll u n b gang b ejag en ta n n .

ü . Ü a u b e r.

B obenreuti), Jllle lü a ff c r B o g m e n s flieg en n ad ) B c u tftg la n b . B e rl. Q a n s oon § u g o u n b © d jlo tg e im . 3 4 7 © .

© in erre g e n b e s B u d ), b a s bie © d )iiffale b es D e u tf ^ tu m s in B ö g m e n in ber D or*, in ber S rie g s g e it u n b gu B e g in n b es tfd)e(gifd)en © ta a te s b is gum 4. ifUSrg 1919 fdiiibert, u n b groar m it b er © refffid jerg eit b es S e n n e r s . Dm © ingclncn erg d g lt b er Der=

faffer oon ben © rlebniffen e in e s B eu tfd jen a u s B u b ro e is, ber oon 3 u 0 e o b a u f bie g a r te n bes © re n g fa m p fe s a n fidj e r fä g r t u n b a n ig n en roädirt, im g rie g e bie gange © cgroere ber P ro b le m e e in e s D ie lo o lfe rfta a te s e rle b t u n b im fu b e te n b eu tfd ien H a d jfrie g se rle b e n erfe n n t, b ag b er D o lfe rfa m p f ro e ite rg eg t u n b b ag je b e rm a n n m it bem ©infatg b er gangen P erfo n m itfd m p fc n m u g , b en n b a s © d jid fa l b er D o lfe r roirb a n ben © ren g en entfdjieben.

D as © ange ift m tfte ig e n b erg d g lt u n b in eine ^ r t n gcgoffen, bie nicgt u n ta b e lig ift, a b e r ben n eu e n © y p u s bes p o litifd jen B o m a n s b eifp ie lg a ft o e r tr itt. D. S a u b e r . B rö g er, ß . : n tir n b e tg . B e rlin , g r a n ie . 3 5 3 © .

D a s B u d ) ift fü r b ie jc n ig e n gefd jrieb en , bie Ü lürnberg fdjon fe n n e n ober bie 2lb*

fidjt g a b en , e in m a l b o rtg in gu fa g rc n . D e r D i e t e r b egeicgnet fein B u d ) felbft a l s ben B o m a n ein er © ta b t. Dn ber B lit t e b es 11. 3 a g r g u n b e r ts g eg rü n b et, entroicfelt fitg N ürn berg fd jn ell g u e in em to id )tig en ^ a n b e ls g e n tr u m . D ie fre ie B ev cg sfta b t ift ben dürften ein D o rn im 2 lu g e . © ie oerroitfeln b ie © ta b t in u n g d g lig c J c g b e n , a u s benen fie aber m eift fiegreid) g e r o o rg e g t. D ie b eutfd jen S a ife r , bie 3 a g r g u n b c r tc ginburd) in D ü rn b erg B e id j s t a g e a b g ie lte n , g eb en ig r roeitreitgen b e P r io ile g e . D ie H ürn*

Berger ginroieber u n te r ftü g e n bie S a ife r im K am p fe g eg en b ie d ü rften . D u rd ) bie D erlageru n g b e s ^ a n b e ls in b ie ^ a n fe ftd b tc , bie bie © n tb ed u n g B m e r if a s m it fid) Bringt, p erliert D ü rn b e rg fegr a n B e b e u tu n g . © rft im 19- 3a g r g u n b e r t roirb e s burcg bie D n b u ftria lifieru n g gu ein em b eb eu ten b en D H rtfd jaftsgen tru m unb erleb t n eu en 2lu f*

fcgroung. 2l l s © ta b t ber 21eid )sp a r teita g e e r g ä lt fie n e u e n © la n g , © f t g eg en bie © cgil=

berungen b iefes B u d )e s in s © g ro n ifa r tig e ü b er. D u rd ) bie oerroirren be $ ü lle oon D am en unb © reig n iffen ift b a s B u d ) oft u n leb cn b ig u n b roirb n u r bon l e f e r feffcln , ber

bie © ta b t fe n n t. £) e i n r t d).

B u g , J . C .: D e r f ^ r o a r je B e ite r. £ p g . Q u e lle u n b iD e y e r. 330 © .

© e in e r gejfifd jen £ a n b fd > aftsgefd )id )te „© in D o rf road)t a u f" , bie 3 e u g m s a b leg te oon bem u n b eirrb a ren 2lufbauroiIIen ber b eutfd jen B a u e r n nad) bem b teig ig fä g rig en K riege, l ä g t ber D erfa ffer in ber £ e b e n sg e fd )id )te b e s b ra u fg ä n g erijd jcn B e ite r g e n e r a ls , 3a n o a n ID ertg, ein e © d )ilb e ru n g b e s b r eig ig fä g rig en K rie g e s felbft fo lg en . D er B a u er n * fogn 3 a n o e r ld g t fein en D ie n ft a ls K n e ^ t a u f ein em B a u e r n g o fe im K ölnifdjen unb tritt a ls B e ite r in b a s ta ife rlid je fje e r ein . D u rd ) © a p fe r fe it u n b u m fid )tig es £>anbeln b rin g t

I 13

(2)

c i es b is 311m Ä c i'te ig c n c in l. 3 a n v a n tDcrtr) M m p ft a u s g lü ^ en b ci Ü aterln n b sK eb c b c i a u s nub ntd)t u m ó c s S r ie g c s m ille n , roie fo o ietc b e i b a m a lig cn Q ccrfü f)rei. On leb em b cutfd )cn lü v ft e n , ber fid) m it c in c i fic m b c n JdTad)t u erb ü n b et, cc ein en öaterfa n b sD crra 'tcr. € t fein en S a m p f in b e i H o ffn u n g bie fic m b c n Ö ß ifc i, © djm c^

ben unb S ia n g o fe n , a u s bem jlei<^e gu p e itie ib e n . 5 t ls fid) fein S i ie g a l ) c i t JTta^im ilian non B a y e r n m it ben S ia n j o fe n » e ib ü n b e t, n e tla ß t e i iijn. i5 a s £ e b e n b es „ © d ju m ije n B e i t e i s " iff gan g m it bem S t ie g e n e tb u n b e n . On b et © d p ib e tu n g fe in e s £ e b e n s le in e n m ir bie S i a f t e fe n n e n , bie bie JTtenfdjen b a m a ls j u biefen g e w a ltig e n 2iu se in a n b e t=

feiju n g en tiie b e n . € i n flo tt g e fd jiie b e n e t gcfd )id)tlid ;et B o m a n . Q e i n t i sä),

© rie fe , Ö a s ß in b b e s (T orfm ad)ecs. £an gen = JT tü lIei. 101 © .

On fe in e t R eib en , n e iija lte n e n 2 i it etgä^ It © tie fe in biefer fo tm fd jö n en n o p e lie o on ben © d )isffa len ein er © o rfm a d jctsto d jte r, bie ein en teid jen B a u e r n ijeira ten m u ß , aber balb in bem £ joffn ed )t ben ted ften B ia n n fin b et, m it bem fie fisä) ein ä r m e r e s, ab er glü d = lisfjes £ e b e n in b e i fgeibe a u fb a u t. O ie ffa n b lu n g sfü ß tu n g ift ein fas^ , bie B T en f^ en finb g erab e unb a u fred it, bie £ u f t b e i ^ e ib c leb t in bem B u d ). On biefer © infasäjlieit offen=

b art fid) bie B le ifter fd ia ft © t ie f e s . ö . S a u b e r .

S o m b a n , © u ö m u n b u r : 3 d ) fei) e in g r o ß e s fd jö n es £ a n b . £ p3. O n feloerl. 4 5 4 © . S inleijnenb an b ie a lte n C ß ro n ifen u n b © a g a s fdu'lbert b e i islä n b ifd )e öisäjter, ber u n s fdjon burd) fein en fsäjSnen B o m a n „O ie 3 u n g fr a u o o n © f a lß o t t ’' b e fte n s beEannt ift, bie © a te n u n b J a ijr tcn ber iB ifin g c r u m b a s 3af)r 1000. © in e © r o ß ta t ber @eo=

fa ß r er fu n ft iff b ie © n tb ed u n g © r ö n la n b s, b a s £ a n b , b a s © r if ber B o t e b efieb eln roill, ber ausf) nisßt o o n bem ü o t ß a b e n a b lä ß t, a l s ein un erE Iärlid jes u n b u n g e h e u r e s © ee b e b e n bie tg ä lfte ber £ a n b n a h m e flo tte o ern id )tet. O m m er roeiter h in a u s b rä n g t e s bie SXHfinger.

„ ö i n la n b ” w irb en tb esff, b a s h e u tig e B o r b a m e r ifa , die S ü ß e n o o n £ a b r a b o r , H eu fsh ottlan b , ö ir g in ia . O ie p ra d jto o llen £ a n b f(h a ftsb ilb c r fm b ebenfo fidjer g e fta lte t to ie bie o ie ife itig e n

© h a ra ftere ber B E änner unb j r a u e n . O en f jin te tg r u n b b iefer g la n g o o lle n norbifsljen p e r g a n g e n h e it bildet dev S a m p f des © h riften tu m e m it ber a lte n © ö tte r g eit. 2lÜ es in a llem ift b ie s ein B u d ), b a s feber grö ß eren B ü d je r e i a u f s m ärrnfte em p foh len w erb en

Eann. ^ e I s .

S ä m p fer , $ a r m © ru ß b erg e. ID efterm an n . 231 © .

O ie fes B u d ) m u ß m a n nisßt fo feßr a l s B o m a n , n felm eh r a l s leb en b ig en B erid jt o on ben © efsi)ehniffen in O eu tfd)=© fib m eftafriE a nad) bem S t ie g e ein fd jäß en , w e n n m an e s b e u r teilen w ill. 3 (ts B o m a n gu w e n ig bid jfen fd ) g efo rm t, g ib t b a s B u Ą ein en mif=

reiß en b en B e r id jt o on bem fdjw eren £ e b e n ber beutfd jen f a r m e r u n te r en glifd jer unb burifsher £)errfsä)aft. © s e rg ä h lt n on ben © d )icffa len b es J a r m e r s B er n h a r b B is h te r , ber ebenfo w ie m'ele an b ere O eutfcße n o n ben burifshen B la n b a tsb e h o r b e n burd) a tterlei O rang=

fa le u m fein e S a rm geb rad )t w irb , in Bbefter E ö iib n is n eu a u fb a u t u n b bursä) J le iß unb

© üd)tigE eit o o rw ä rtsE o m m t. On ber © d )ilb eru n g m ä n n lid )er © atE raft ift b a s B usf) bei=

fp p lg eb en b fü r a lle Oeutfsäjen, w e il n u r ber fish b eh a u p ten Eann, ber m eß r u n b B e ffe r e s

leiftet a ls bie B m w e lt. ü . S a u b e r.

S t if t , © .: Jllle'm b u rd js n erb oten e £ a n b . ID ien. © e ib e l. 2 0 8 © . 1 1 8 21bb.

S r ift, ber u n s fshon bursh fein en S r ieg sg e fa n g e n fs h a fts r o m a n „ P a fĄ o II p l e n n y ” beE annt ift, fd jilb ert in biefem S u d ) fein e a b en teu erlid je B e if e burd) B u ffifcf)= 3en tralafien , bursh B u sh a ra , Slsb eE iftan , S u ffif< f)-© u rfefta n . On a ll biefe £ ä n b e r , bie er w ä h ie n b feiner S r ie g sg e fa n g e n fd ja ft flü sh tig Eennen ler n te u n b bie u n te r bolfd )ew iftifsher © b e r ß e it fteßen u n b a lle n © u rop äern ben Z u tritt » e r fa g e n , w e iß er fisß m it falfsßen O oE um enten a ls

© ep p id )h än b ler unb © eo lo g e © in g a n g gu o crfd )a ffen . D ie l 3ln fd )a u lish cs u n b H e u e s be=

rishtet er a u s biefen u n erforfsh ten © e b ie te n . (Er e r jä ß lt o o n bem £ c b e n ber © a r te n ,

© u r fm e n e n unb S ir g ife n , m it b en en er la n g e g u fa m m en leb t unb o o n ber © sh on ß eit ber £ a n b j(h a ft. B i s ßosh h in a u f in b a s P a m ir g e b ir g e fü ß rte iß n fein a b en teu erlish er H )eg.

©r erleb t © ^ n e e ftü r m e , bie iß n m o n a te la n g an b ie 3 u r t e n ber S ir g ife n feffeln . © r reitet m it S a r a w a n e n unb ber SD ü ften p olijei burd) Eöüften unb burd)quert reiß en b e © trorae.

O ie S a u w e r f e ber „ ^ e ilig e n © t a b t ” B u ^ a r a , ber ein g ig en abgefsh loffenen © a fe oriens talifsher S u lt u r u n b isla m ifsh en © e lfte s , b efd)reibt er an fd )au lid ). © in e BEeuge p ra ^ t=

o o lle r S ilb er^ e r lä u te r n ben © e^ t. O a s B u d ) w irb fü r jebe g r o ß e B ü sh erei ein e Be=

reisherung fein u n b o ie le £ e je r ffn b en , ba e s fp a n n en b unb flü ffig gu lefen ift.

J e 1 s.

14

(3)

SHaftljiefJeii, 3 3 .: £ !cfciü m p d )cn . e d / a f f f t d n . 1 1 9 © •

0c1)L- f i n ó l i ^ u n ó fcifd) tu e tó c n u n e die (S d c b n iffc öec P u p p e l i e f c l ü m p d j e n et=

3ä t)It; M e frct 4 e n H e in e n B c f ttje r in n e n g r o ß e $ r e u ó e o e rfe re ite t u « 6 6o<^ i m m e r m iei>tr 6 a u o n I a u f t; b is fic fd jiie ß lid ) noä) B ie len A b e n t e u e r n b ei ii j r e r crften E i g e n t ü m e r i n m ic b e r a n t a n g t . B is m e ile n g e ijt B T a ttl)ie(Je n in b e r B e r n ie b lid iu n g ber E rleb n ifle ber p u p p e j u ro cit, bod) m irb b a s B u Ą B tä b d je n B on e tm a 8 3 a b r o n o b S r e u b e m a ^ e n . £j a e n e l.

© u n b s ö a l, C f)c.: © ie g e t oon m o rg en . £ p 3 . £ i f t . 3 2 5

P e r T tom an Ijat © ib irie n 3u m © d ja u p la ß , a b e r in ben ® efd)el)niffen Jpicgelt fid) bas g a n se bolfc^eroiftif^e B u ß la n b , b a s El-enb b er ruffifdjen PTenfdjen u n b b a s nod) fu r ^ t=

b arere (Befd):’® b erje n ig en u n te r iß n e n , bic b a s E ü g cn g e m äd js bes B o lfcß e m ism u s burd)=

(d)aut ß ab e n ober irgenbroie n e rb ä d jtig t, im jä g lid ie £ e ib e n erb u tb e n m üfjen. A u s iljren B eiben gef)t ein R u b re r fynoot, ber m it b re i beutf<ben b rieg sg e fan g e n en © f e i e r e n , einigen £ a n b s le u te n u n b e in e r a u se rle fe n e n © cb ar ju n g e r fibirifdier B a u e r n gegen bie B o te n fü r ein fre ie s © ib irie n 3u S elbe jie ljt. E s ift bc!r ^ r itp u n f t, b a bie m eiße A rmee a n ben jo lg e n b es tf^ ed )if(b en ö e r r a t s u n b a n b er eigenen u n fa fü g en S ü b tu n s ju fam m en g eb ro d jen ift. P ie fe s S re ifo rp s b er „ P to lo b si" tr a g t n id )t tnie bie „Q 3etßen" bie ttiie b e ra u fritb tu n g b es B olffrem ben 3arifttfd)en B e g im e s a u f ifirem © Ą ilb , fie fä m p fen gegen bie a lte n m ie n eu e n le b e n sfe in b li^ e n S r a f te f ü r eine n e u e ruffifdje D olfm erb u n g . P aß fte alle Bon ber ro te n £ leb e rm ad )t ü b e r r a n n t roerben, ß ö lt fie m d )t ab , b is a u f ben leßten P T ann fä m p fen b 31t fa lle n f ü r ifjre P bee, bie fie 3U „ © ie g e rn boii m o rg en " be=

rufen roirb, roeil b ie 3e it fjeu t nod) n id jt re if b a f ü r ift.

P e r B o n ta n ift feßr g u t g e fta lte t, er fia lt u n s pon ber erften :b is le ß te n © e it e im B an n. 2fudj Bon P e u tfd ila n b roirb n ie l u n b gern gereb et. P n © e f p r ä ^ e n u n b J P ein u n g en fünbigt fic^ ber © ta u b e a n ein n e u e s P e u tfd ila n b , b a s rid jtu n ggeb cn b fü r bie D ö lter E u rop as fein roirb, a n . P a s B u d ) b ü rfte in fe in e r u n fc te r B ü d ie r e ie n fef)len.

B u b 3 f i.

JnfiUec=bjenntg, E .: 3 3 o lg a fin b e r. B e rlin , ö e r l. 3 u n g e © e n e ra tio n . 1 7 5 © .

S ieb er b a s P a d ifr ie g s r u ß la n b u n b b ie B o ljd jero ifen m ürben fdjon u iele B ü d ie r gefd)rieben, a b er rool)l nod) f e i n e s , b a s aud) S in b e r lefe n fö n n e n . P i e O M g a b eu tfd je Erifa P T ü lIct= ^ en n ig b a t in bem n o rlieg en b en B u d )e ibre eig en e Stu d )t unb b ie ib rer fü n f

©efdiroifter o o r ben S olfcb ero ifen gefd n lb ert. Ü3ät)renb ber B e B o lu tio n roerben bie ffin b er oon il)ren E lte r n g e tr e n n t, © ie b o ttr n Bom P a t e r nod) bie A n to e ifu n g er b a lte n , nad) P eu tfd ilan b 3U flieb en . D on ben roolgab eu tfdien S folon ien a u s , fa h ren fie in ein er un=

gebeuer g efa b rlid )en S a b r t ü b er b a s fd)m el3enbe E is ber SPolga. P f it ein em <Trans=

port g e fa n g en er © ftp reu ß en fo m m e n fie g lü d tid ) a u s B u ß la n b b o r a u s. Ü3al)renb ber Sabrt naib B i g a fo m m en bie Sfinber m it ben P T itrcifen ben in © tr e it unb fp rin g en a u s bem fab ren b en 3u g e , u m ein er 3ü d )tig u n g 3U en tg eh en . H ad) u ie le n e n tb eb ru n g sreid jen

© agen roerben fie o on beutfd ien © o lb a te n in ein em S ln terfta n b g efu n b en u n b m it nad) B ig a g en o m m en . P r c i P f o n a t e fp äter fo m m e n aud) bie E lter n w o h lb e h a lten in B ig a an. P f it e in er © e lb fto e r ftd n b ti^ fe it unb S ln b e fü m m e r th e it, roie fie n u r S in b e r n eigen ift, nerfolgen bie fed )s © efdjroifter ihr S ie l. IP ie b ie D erfa fferin felbft fa g t, h ab en fie bie

© efahren unb E n tb e h r u n g en gar n id)t fo fehr em p fu n b en . P ie ein fa d )e, m u n ter e © (hit=

berung ber E rcig n iffe fp ieg elt biefe S ln b e fü m m e r th e it roiber. P a s B u d ), in bem ein

© tü tf p olfsb eu tfch cn © d )i(ffa ls Bor u n s a u fg e ro llt roirb, roirb oon 3 u g e n b lid )e n unb Erroad)fenen in gleid )er fb e ife gern gelefen roerben. S) e i n r i d).

P a h f, 3 3 .: ö le tfe r g o n e n ber 3 3 e ltp o (itif. £ p3. © o lb m a n n . 3 4 0 © .

E in au ß crorb en tlid ) in te r e ffa n te s B u d ), b a s reid )es 3 )iffe n u m bie p olitifd jen © e=

gebenbeiten in ber 3 3 e lt n e r m itte lt. P e r D erfaffer fdjilbert bie p olitifth en © p a u n u n g s*

räum e b es öftlidjen P f it t c lm e e r e s , bie D erh ä ltn iffe im n a h en m oh am m eb an ifd )en © ffcn (D a lä ftin a , arab ifd )er S T a tio n a lism u s), bie p olitifd jen S r ä f te , b ie bort roirffam finb. 3 m Btueiten © eile b es B u d )e s geh t er a u f bie P r o b le m e A f r if a s ein unb fdjilbert bie £ a g e bes roeißen unb b es fdjtoargen P f a n n e s . B e f o n b e t s in terefficrt h ier bie © d )flb eru n g ber britifdien S fo lo n ia lm eth o b en , bie fid) in le t t e r ? e ft Ijera u sb ilb en (in b ir e c t r u le ). P e r roi^=

tigffc © eil b es B u d je s ift rool)l ber b ritte, ber au fB eigt, in w elcher 33 eife ber B olfch eroism u s m bet A r f t is u n b im S e m e n © fte n a rb eitet, m it roeldjer 3 ie lftr e b ig fe it bie ruffifdjen P lad)t=

habet a lle P f it t e l ber roiffen fd iaftliih en j o r f ^ u n g fü r iljre p o litif^ e n ein feß en , aber aud) m it roeldjer B r u t a lit ä t foldje £eijitu n gen , roie ber © fifee= 3 > efß m eerfa n a l, et=

15

(4)

jm u n g e n to eró cn . D ie © efa fir e n ia g e, in 6ie 6er bDifĄemiCtifdjc © t a a t € u t o p a b rin g t, tmrił e r[d )ü ttcrn6 tia r . 2Iud) ber e in jig moglid^c © eg e n fp ie le r ber <5oro)cts im f e r n e n O ft^ n , 3a p a n , » ir b in fein en S r ä f tc n u n b in fein er geepD litifdjen £ a g e ein ö rin g lid ) be=

fd jrieben. S e fo n b e r e ijernotguljeben ift, baß })a l)f, b a ju burd) fein S u d ) ü ber bie £ u ft=

roege ber (Erbe b e fo n b e ts b e fä h ig t, bie S e b e u t u n g ber £ u ftftr a te g ic in fein e D a rfteliu n g ein b eg ieß t. D a s © c^ lu ß fa p ite l b efd iä ftig t fid) m it f r a g e n S lm e r ifa a , b cfon b erö m it S o o fe=

u e lts H ir a p lä n e n u n b bem J c r tfd ire ite n ber p a n a m crifa n ifd jen S c r o c g u n g . D a s S u d ) toirb febem p olitifd) in tereffierten ST enfdjen b ie il'tB gfid)teit geb en , fein iS iffe n uom potitifdjen

© efd jefien in ber t ö e l t unb u m bie © r u n b fr ä fte , bie b arin 3u t S lu sm ir fu n g fo m m en ,

n ad )3u p rü fen unb ?u erm citern . ö . ß a u b e r.

P au fit, (D.: £ a n ö im £ iĄ t . S e r li n . 0 3 . £ im p e r t. 680 © .

ti)ie 3 ö b er[ein 6 S u d ) „ S c fe i)! b e s (B em iffens" ftetlt ber u o rliegeu b e S o m a n p a u f t s , ber © d d u ß te il fein er „ D e u tf^ e n tT ritogie”, ben D erfud) bar, bie H a ^ f r ie g s j e it a u s einer n e u e n H a ltu n g ß e r a u s b a rju ftelle n . D ie b id )terifĄ c J o rm ift no«^ m angcH jaft, bie D a r fte ltu n g sa r t oft j u n a tu ratiftifd ), 3. S . in ber ^ a n b ß a b u n g ber © p ra d )e b es S e r lin e r ID ebbing, im g a n se n aber ift b a s S u d ) ü b erseu g en b u nb m itreiß en b burd) bie 2lr t fein es Ö o r tr a g e s. p a u f t erg ä ß lt uon ben © d iid fa le n ber üb erteb enb en J ro n tta m e r a b e n feiner erften beib en S e m a n e , nom fcßroeren S a m p f ber S e r lin e r © 2t u m ben SDebbing b is gum 3 aßre 1 9 3 3 . (Erßebenb, unb bod) bie fftfänner u nb $ ra u e n n i ^ t ib ealifieren b , m eiß ber D erfaffer fe in e n S e r id )t non ber E rob eru n g S e r l in s bu rĄ bie S e to e g u n g 2tboIf R itte r s

r>or3utragen. 6 . ß a u b e r.

H o ß a n , ß . 71.: © d )id fa (sftu n b e (E uropas, © m 3 . £ e y fa m p e r l. 431 © .

©in g e f^ i^ ts p ß ilo fo p ß ifd je s Ü lerf, in bem ber b e f a n n te fr ü ß e te H e ra u s g e b e r ber

„© u ro p äifd jen S e o u e ” oon feinem EatßDlifHsu)eItanfd)auIi(ßen © ta n b p u n f t a u s , ausge=

3eid)net burd) ed)te fa tß o lifd ie S In io e rfa litä t, eine S e fta n b s a u fn a ß m e ber geiftigen, feelifcßen unb p o titifH en 3u ftd n ^ >m g eg e n m ä rtig e n © u ro p a oerfu d )t. © r ß o lt b abei roeit a u s , b e fo n b ers im geiftigen S e re id ), u n b b e tra c h te t oon feinem feften © ta n b p u n f t a u s m it g ro ß e r 2lufgefd)tDffent)eit bie S ta g e n b er P e rf ö n lid jfe it u n b b am it b es eu ro p äifd jen ©rb=

g u te s , bie © rfd )ein u n g en b er © n tg ö tte ru n g b er iD elt, etro a s 311 feßr in s © ingelne geßenb bie J r a g e n b er £ e b e n s g c fta ltu n g , u m b a n n a u f bie p o M fd fe n © eg eb en ß e ite n b er Demo=

fr a tie , b es S o lfd je u ń s m u s u n b bes iftatio n alfo g ialio m u s ein su g eß e n . © e in e £ ie b e geßört roeftlidjer, f r a n3Öfif(ßer £ e b e n s a r t, e r g la u b t in ber botfcßetmftifd)en £ c ß r e , a ls ed)ter ü n te fle ftu e lle r, b is fu tie rb a re © lem ente 3U fin b en u n b fcßätjt, e n tg e g en fe in e r © runb=

p o fitio n , bie iß n im © eiftig en 3u r 2tb le ß n u n g a lle r P faffen ib eo to g ien u n b a lle r Steber=

ß ö ß u n g ste n b e n g e n irb ifd jer EDerte fü ß r t, J a fc ß ism u s u n b n a tio n a tfo g ia tis m u s a ls mög=

Iid)e P e u g e f ta lte r e u r o p ä if^ e n K u ltu rle b e n s ein. M a n g e l a n K Dnfequen3, ben b a s S u d ) aufroeift. On ben gefcßi<ßtlid)cn S e tra d ) tu n g e n u n te r lä ß t J lo ß a n e s, auf bie S e ftre b u n g e n b es p otitifdjen K a tß o lig ism u s ein3ug eß en u n b fo m m t babureß 3U feßiefen

© c fd )id )tsb ilb ern . Om g a n3en finb feine © e b a n fe n g a n g e fü r ben fritifd je n £ e fe r anregenb

u nb n a e ß b en fe n sro ert. D . K a u b e r.

E öurm , © .: D er tjtlb o o m H eb ea. £ p g . © p e ib e t. 2 6 2 © .

D iefer S o m a n a u s bem ru m änifeßen H irtrn teb en , ber 00m ffu fa m m en treffen urtüm = Iid)en S u m ä n e n t u m s m it ber O nbuffrie b erießtet, 3efd )net fid) burd) bie © ro ß lin ig fe it fein er H a n b lu n g8fü ß ru n g a u s , roäßrenb a n b e r e r fe its bie P r o b le m e , bie b ie fe s ffufam m en*

treffen m it fieß b r in g t, boeß tooßl 3U o erein faeß t b argeftettt fin b . D e r H irt nom H ebea,

© ra n b a fir , u n b efd )rä n fter H^rr in fein em S e r g r eic ß e , o ern ieß tet n i ^ t n u r EOötfe m it ber b lo ß en fyanb, fonbern roirb aueß burH © elb ftü b erroin b u n g 3u m H alb en , a l s er ben §abrif=

ß errn , ber ißm fein ß ä u s tiH e s © tü cf 3erftört ß a t, a l s er ißn in ber H a nb ß a t, nießt tö te t, fo n b ern iß n u n te r £ e b e n s g e fa ß r r e tte t. D ie © p ta d )e b es S u c ß e s ift rooßttuenb

einfaeß. Ö. K a u b e r.

g eb tm iß , S ca n ? D.: g au b eroo tter B atE an . Itttftein . 1 8 6 © . 4 7 2(bb. l K arte.

D e r D erfa ffer, ein b e fa n n te r © ierfd iitb erer, u n te r n im m t m it J r e u n b c n ein e S e ife nad) ben u n b e fa n n te n © eb ie ten b es S a l f a n , u m fetten e © ie r e u n b b eren £ e b e n s® e ifc 3U beob aeß ten . JfTit ber K am era pürfd)t er fid) in ben © eb ir g e n © to r o e n ien s a n © em fen u n b © te in b ö e fe ß e r a n , film t bie © e ie r bet iß rer g r a u fig e n J lla ß ls e it. © efa ß r o o lle 21ben=

teu er erleb t er b ei ber S lu fn aß m e ber © u m p fo ö g e t in ber S a r a , o e r lie r t ben EDeg im

© u m p f unb f a n n fieß n u r m it Jttüße r e tte n . EXeben biefen H atu rjcß tlb eru n gen ergäßlt er aud) o o n ber S e o ö lfc r u n g , iß ren © r a g t e n unb S eften . © u te S ilb e r feß m üd en b a s Sucß.

J e t s .

16

Cytaty

Powiązane dokumenty

SBrobel.. Slnbrcius,

lichen Sehens unb ©enfens überhaupt. Sebenswahr finb bie Hauptfiguren bes Nomans bargefteüt. 3Bie bie Ntenlchen, fo finb auch bie ©inge unb bas Soitstum tebenbig

[r]

juneßmenben Büdjetn guguredjnen ift, bie uns ©ef(ßid)te roirflt(ß näßerbringen.. Jllles in allem ein erfrifebenbes Budi. jftoar tuirb man ben öerba&lt;bt nid)t

Pctecfen, Ü.: üerf^fitfcte

Śagfer unternimmt es, bie umftrittene ©eftalt bes großen ißohenftauffen StiebriĄ II. aus feiner gett heraus su beuten, ©s ift bie ©tagif in bem £eben bes

men. Onnerßalb biefeź ©runbbeftanbeź an toertüoffen Büdßern, fott bann, toenn bie Bücherei ben Beftanb oon 500 Bänben überfeßritten bat, eine S t a f f e l u n

tDenn bas_Butg auĄ in feinem © taff etroas abfeits Dom grogen ©effgegen unferer und in ber cpB are des P rioaten liegt, fo entfdjäbigt für biefen tTtangel die