Pieśni opozycji - Jerzy Gałkowski - fragment relacji świadka historii [TEKST]

(1)

JERZY GAŁKOWSKI

ur. 1937; Jutrosin

Miejsce i czas wydarzeń Polska, PRL

Słowa kluczowe projekt Polska transformacja 1989-1991, PRL, pieśń konfederatów barskich, „Solidarność”, opozycja, pieśni opozycji

Pieśni opozycji

„Przed wyborami tłumy śpiewały w kościele pieśni konfederatów barskich: «Krwi nie żądamy, dobytku nie chcemy, nie chcemy mordu, do łupiestw niezdolni, tylko odzyskać ojczyznę pragniemy, tylko być wolni». Ona przewijała się w opozycji od lat siedemdziesiątych [wypowiedź Marii Braun-Gałkowskiej].”

Jeśli nie wcześniej. Przedtem były [też] inne piosenki, które śpiewaliśmy [w czasach studenckich]. Właściwie od 1945 roku cały czas było parcie ku wolności. [Do pieśni]

wracało się, wspominając powstania [warszawskie] i te najstarsze. W kościołach [pieśń konfederatów] zaczęła być śpiewana w okresie „Solidarności”. [Pochodzę]

z Wielkopolski, byliśmy wysiedleni, na naszym miejscu byli Niemcy, a później wróciliśmy do swojego mieszkania. Mimo to, że wszystko zginęło, gdzieś na strychu zachował się śpiewnik patriotyczny i pamiętam, że w domu śpiewało się „Pierwszą brygadę” i pieśni jeszcze z czasu powstania styczniowego. [Te pieśni] gdzieś się zachowały, ktoś gdzieś zaśpiewał, inny podchwycił, trzeci się nauczył. [Gdy

„Solidarność” była nielegalna, to tym bardziej się ją śpiewało w kościołach]. Wtedy co odważniejsi w kościele starali się też wykrzyczeć „Ojczyznę wolną racz nam wrócić Panie”.

Data i miejsce nagrania 2013-10-25, Lublin

Rozmawiał/a Łukasz Kijek

Transkrypcja Łukasz Downar

Redakcja Janka Kowalska