Kiedy. w. połowie. lat. dziewięćdziesiątych. ubiegłego. wieku. rozpoczy-nałem.służbę.w.Straży.Granicznej,.przestępcy.granicę.nazywali.„tortem” ..
Nie.dlatego,.że.służba.w.jej.ochronie.była.słodka,.tylko.dlatego,.że.grani-ca.podzielona.była.między.zorganizowane.grupy.przestępcze.jak.kawałki.
tortu,.a.zasada.gangsterów.była.taka:.„nie.wchodzimy.sobie.w.swój.ka-wałek” ..Norma.ta.obowiązywała.do.pewnego.momentu ..Był.to.czas,.kiedy.
kilkunastokilometrowy.odcinek.granicy.ochraniało.ośmiu.funkcjonariuszy.
i.Komendant ..Bezwzględność.i.bezczelność.członków.grup.przestępczych.
osiągnęła.taki.poziom,.że.najpierw.w.rejonie.Leśnej.(miasteczko.położo-ne.przy.granicy.z.Republiką.Czeską).zabili.oni.pięciu.młodych.chłopców.
wracających.z.dyskoteki,.strzelając.do.nich.z.tzw ..kałacha,.bo.poruszali.
się. pojazdem. podobnym. do. samochodu. wykorzystywanego. przez. człon-ków.konkurencyjnej.grupy,.a.niedługo.potem.kolejni.„gangsterzy”.podczas.
rozprawy.w.sądzie.w.Jeleniej.Górze.ostrzelali.salę.rozpraw.z.broni.palnej.
i.zdetonowali.granaty .
Takie.zdarzenia.wtedy.i.dziś.powodują,.że.bardzo.ważne.dla.funkcjona-riuszy.odpowiedzialnych.za.bezpieczeństwo.publiczne.są.przepisy.dotyczące.
użycia.broni.palnej.i.środków.przymusu.bezpośredniego,.a.przede.wszyst- kim.precyzyjne.przepisy.pozwalające.na.właściwą.interpretację,.bez.potrze-by.dodatkowych.opinii.i.wykładni;.tym.bardziej,.że.w.rzeczywistości.broni.
palnej.używają.praktycy,.natomiast.ich.działanie.osądzają.teoretycy .
W. mojej. publikacji. staram. się. dokonać. analizy. zmian,. jakie. wniosła.
ustawa. z. dnia. 24. maja. 2013. roku. o. środkach. przymusu. bezpośrednie-go. i. broni. palnej. dla. funkcjonariuszy. Straży. Granicznej,. analizy. opartej.
na.przepisach.wyżej.wymienionej.ustawy.oraz.ustawy.z.dnia.12.paździer-nika. 1990. roku. o. Straży. Granicznej,. jak. również. na. nie. obowiązującym.
Ośrodek.Szkoleń.Specjalistycznych.Straży.Granicznej.w.Lubaniu
Użycie lub wykorzystanie środków przymusu
bezpośredniego i broni palnej w Straży Granicznej
Kiedy. w. połowie. lat. dziewięćdziesiątych. ubiegłego. wieku. rozpoczy-nałem.służbę.w.Straży.Granicznej,.przestępcy.granicę.nazywali.„tortem” ..
Nie.dlatego,.że.służba.w.jej.ochronie.była.słodka,.tylko.dlatego,.że.grani-ca.podzielona.była.między.zorganizowane.grupy.przestępcze.jak.kawałki.
tortu,.a.zasada.gangsterów.była.taka:.„nie.wchodzimy.sobie.w.swój.ka-wałek” ..Norma.ta.obowiązywała.do.pewnego.momentu ..Był.to.czas,.kiedy.
kilkunastokilometrowy.odcinek.granicy.ochraniało.ośmiu.funkcjonariuszy.
i.Komendant ..Bezwzględność.i.bezczelność.członków.grup.przestępczych.
osiągnęła.taki.poziom,.że.najpierw.w.rejonie.Leśnej.(miasteczko.położo-ne.przy.granicy.z.Republiką.Czeską).zabili.oni.pięciu.młodych.chłopców.
wracających.z.dyskoteki,.strzelając.do.nich.z.tzw ..kałacha,.bo.poruszali.
się. pojazdem. podobnym. do. samochodu. wykorzystywanego. przez. człon-ków.konkurencyjnej.grupy,.a.niedługo.potem.kolejni.„gangsterzy”.podczas.
rozprawy.w.sądzie.w.Jeleniej.Górze.ostrzelali.salę.rozpraw.z.broni.palnej.
i.zdetonowali.granaty .
Takie.zdarzenia.wtedy.i.dziś.powodują,.że.bardzo.ważne.dla.funkcjona-riuszy.odpowiedzialnych.za.bezpieczeństwo.publiczne.są.przepisy.dotyczące.
użycia.broni.palnej.i.środków.przymusu.bezpośredniego,.a.przede.wszyst- kim.precyzyjne.przepisy.pozwalające.na.właściwą.interpretację,.bez.potrze-by.dodatkowych.opinii.i.wykładni;.tym.bardziej,.że.w.rzeczywistości.broni.
palnej.używają.praktycy,.natomiast.ich.działanie.osądzają.teoretycy .
W. mojej. publikacji. staram. się. dokonać. analizy. zmian,. jakie. wniosła.
ustawa. z. dnia. 24. maja. 2013. roku. o. środkach. przymusu. bezpośrednie-go. i. broni. palnej. dla. funkcjonariuszy. Straży. Granicznej,. analizy. opartej.
na.przepisach.wyżej.wymienionej.ustawy.oraz.ustawy.z.dnia.12.paździer-nika. 1990. roku. o. Straży. Granicznej,. jak. również. na. nie. obowiązującym.
już.dziś.rozporządzeniu.Rady.Ministrów.z.dn ..17.lutego.1998.roku.w.sprawie.
określenia.warunków.i.sposobu.użycia.środków.przymusu.bezpośredniego.
i.użycia.broni.palnej.przez.funkcjonariuszy.Straży.Granicznej.oraz.warun-ków.i.sposobu.użycia.środków.przymusu.bezpośredniego,.a.także.zasad.
użycia.broni.palnej.przez.pododdziały.odwodowe.Straży.Granicznej . Lata. 2009–2013. to. trudny. czas. reorganizacji. naszej. formacji. wyni-kający.z.przystąpienia.Polski.najpierw.do.Unii.Europejskiej,.a.następnie.
do.strefy.Schengen,.co.spowodowało,.że.jak.za.sprawą.magicznej.różdż-ki. zniknęły. kontrole. na. granicach. i. wraz. z. nimi. Łużycdo.strefy.Schengen,.co.spowodowało,.że.jak.za.sprawą.magicznej.różdż-ki. Oddział. Straży.
Granicznej.oraz.Ośrodek.Tresury.Psów.Służbowych ..Na.bazie.znoszonych.
jednostek. powstał. Ośrodek. Szkoleń. Specjalistycznych. Straży. Granicznej.
szkolący.m .in ..przyszłych.funkcjonariuszy.w.zakresie.podstawowym.i.pod-oficerskim .
Jednym.z.najważniejszych.etapów.wyżej.wskazanych.szkoleń.jest.opa-nowanie.przepisów.dotyczących.użycia.w.służbie.broni.palnej.i.środków.
przymusu.bezpośredniego ..W.programie.szkolenia.z.zakresu.prawa.na.po-wyższą.tematykę.są.przewidziane.łącznie.22.godziny.dydaktyczne ..Sposób.
realizacji.tych.godzin.to.zarówno.wykłady,.jak.i.ćwiczenia.praktyczne ..Słu-chacze.poznają.następujące.treści:
1 .. Podstawa.prawna.użycia.i.wykorzystania.środków.przymusu.bez-pośredniego.przez.funkcjonariuszy.Straży.Granicznej .
2 .. Zasady.użycia.i.wykorzystania.środków.przymusu.bezpośredniego . 3 .. Katalog.środków.przymusu.bezpośredniego.w.Straży.Granicznej . 4 .. Warunki. stosowania. poszczególnych. środków. przymusu.
bezpo-średniego .
5 .. Analiza. przypadków. użycia. i. wykorzystania. środków. przymusu.
bezpośredniego .
6 .. Podstawa.prawna.użycia.i.wykorzystania.broni.palnej.przez.funk-cjonariuszy.Straży.Granicznej .
7 .. Zasady.użycia.i.wykorzystania.broni.palnej . 8 .. Przesłanki.użycia.i.wykorzystania.broni.palnej .
9 .. Warunki.użycia.i.wykorzystania.broni.palnej.–.wyjaśnienie.podsta-wowych.pojęć.związanych.z.użyciem.broni.palnej .
10 .. Analiza.stanów.faktycznych .
11 .. Dokumentowanie. użycia. lub. wykorzystania. środków. przymusu.
bezpośredniego.i.broni.palnej .
Natomiast. dla. funkcjonariuszy. SG. będących. już. w. służbie. wejście.
w.życie.z.dniem.5.czerwca.2013.roku.ustawy.spowodowało.wprowadze-już.dziś.rozporządzeniu.Rady.Ministrów.z.dn ..17.lutego.1998.roku.w.sprawie.
określenia.warunków.i.sposobu.użycia.środków.przymusu.bezpośredniego.
i.użycia.broni.palnej.przez.funkcjonariuszy.Straży.Granicznej.oraz.warun-ków.i.sposobu.użycia.środków.przymusu.bezpośredniego,.a.także.zasad.
użycia.broni.palnej.przez.pododdziały.odwodowe.Straży.Granicznej . Lata. 2009–2013. to. trudny. czas. reorganizacji. naszej. formacji. wyni-kający.z.przystąpienia.Polski.najpierw.do.Unii.Europejskiej,.a.następnie.
do.strefy.Schengen,.co.spowodowało,.że.jak.za.sprawą.magicznej.różdż-ki. zniknęły. kontrole. na. granicach. i. wraz. z. nimi. Łużycdo.strefy.Schengen,.co.spowodowało,.że.jak.za.sprawą.magicznej.różdż-ki. Oddział. Straży.
Granicznej.oraz.Ośrodek.Tresury.Psów.Służbowych ..Na.bazie.znoszonych.
jednostek. powstał. Ośrodek. Szkoleń. Specjalistycznych. Straży. Granicznej.
szkolący.m .in ..przyszłych.funkcjonariuszy.w.zakresie.podstawowym.i.pod-oficerskim .
Jednym.z.najważniejszych.etapów.wyżej.wskazanych.szkoleń.jest.opa-nowanie.przepisów.dotyczących.użycia.w.służbie.broni.palnej.i.środków.
przymusu.bezpośredniego ..W.programie.szkolenia.z.zakresu.prawa.na.po-wyższą.tematykę.są.przewidziane.łącznie.22.godziny.dydaktyczne ..Sposób.
realizacji.tych.godzin.to.zarówno.wykłady,.jak.i.ćwiczenia.praktyczne ..Słu-chacze.poznają.następujące.treści:
1 .. Podstawa.prawna.użycia.i.wykorzystania.środków.przymusu.bez-pośredniego.przez.funkcjonariuszy.Straży.Granicznej .
2 .. Zasady.użycia.i.wykorzystania.środków.przymusu.bezpośredniego . 3 .. Katalog.środków.przymusu.bezpośredniego.w.Straży.Granicznej . 4 .. Warunki. stosowania. poszczególnych. środków. przymusu.
bezpo-średniego .
5 .. Analiza. przypadków. użycia. i. wykorzystania. środków. przymusu.
bezpośredniego .
6 .. Podstawa.prawna.użycia.i.wykorzystania.broni.palnej.przez.funk-cjonariuszy.Straży.Granicznej .
7 .. Zasady.użycia.i.wykorzystania.broni.palnej . 8 .. Przesłanki.użycia.i.wykorzystania.broni.palnej .
9 .. Warunki.użycia.i.wykorzystania.broni.palnej.–.wyjaśnienie.podsta-wowych.pojęć.związanych.z.użyciem.broni.palnej .
10 .. Analiza.stanów.faktycznych .
11 .. Dokumentowanie. użycia. lub. wykorzystania. środków. przymusu.
bezpośredniego.i.broni.palnej .
Natomiast. dla. funkcjonariuszy. SG. będących. już. w. służbie. wejście.
w.życie.z.dniem.5.czerwca.2013.roku.ustawy.spowodowało.wprowadze-nie.tzw ..samokształcenia.na.platformie.e-learningowej.zakończone.testem.
pytań.zamkniętych ..Niezdanie.testu.powoduje.niedopuszczenie.do.służby . Opracowanie. nowego. programu. szkolenia. podstawowego. i. podoficer- skiego,.jak.i.wprowadzenie.do.sieci.intranetowej.SG.szkolenia.e-learningo-wego.spoczęło.na.barkach.wykładowców.wszystkich.Ośrodków.Szkolenia.
SG .. Jednym. z. ważnych. elementów. tych. działań. było. dokonanie. analizy.
dotychczasowych. aktów. prawnych. dotyczących. stosowania. broni. palnej.
i.środków.przymusu.bezpośredniego.w.kontekście.zmian,.które.wprowa-dziła.omawiana.ustawa ..Poniżej.przedstawiam.te.z.nich,.które.moim.zda-niem.są.najistotniejsze:
1 .. Uchyliła.art ..24.ustawy.o.Straży.Granicznej,.w.którym.wskazane.
byłe.przesłanki.do.użycia.broni.palnej.oraz.zasada.ostateczności . 2 .. Zmieniła.art ..23.ustawy.o.Straży.Granicznej,.w.którym.wskazany.
był.katalog.środków.przymusu.bezpośredniego,.od.24.maja.2013.
roku.tenże.katalog.znajduje.się.w.nowej.ustawie.ośrodkach.przy-musu.bezpośredniego.i.broni.palnej .
3 .. Wprowadziła.pojęcia.użycia i wykorzystania.ś .p .b ..i.broni.palnej . 4 .. Wprowadziła. zmiany. do. dotychczasowego. algorytmu. czynności.
(postępowania).funkcjonariusza.przed.użyciem.broni.palnej .
5 .. Doprecyzowała. sposób. postępowania. funkcjonariusza. oraz. jego.
bezpośredniego. przełożonego. po. użyciu. lub. wykorzystaniu. ś .p .b ..
i.broni.palnej .
6 .. Wprowadziła. obowiązek. zapewnienia. funkcjonariuszowi. pomocy.
psychologicznej.lub.prawnej .
7 .. Wprowadziła. nowe. rodzaje. środków. przymusu. bezpośredniego.
oraz.doprecyzowała.warunki.i.wyłączenia.ich.użycia.lub.wykorzy-stania .
8 .. Wykluczyła.starców.jako.osoby.szczególnie.narażone.na.działanie.
ś .p .b ..i.broni.palnej .
9 .. Doprecyzowała. przypadki. (przesłanki). użycia. lub. wykorzystania.
ś .p .b ..i.broni.palnej .
10 ..Wprowadziła.pododdział.zwarty.Straży.Granicznej .
11 ..Całkowicie. zmieniła. sposób. dokumentowania. użycia. lub. wykorzy-stania. ś .p .b .. i. broni. palnej,. m .in .. wprowadzając. możliwość. udo-kumentowania. działania. funkcjonariusza. w. notatniku. służbowym.
oraz.zmieniając.dotychczasowy.raport.w.notatkę .
Czas. na. wnioski .. Nowa. ustawa. wprowadziła. pojęcia. użycia lub wyko-rzystania. ś .p .b .. i. broni. palnej,. dotychczas. w. rozporządzeniu. Rady.
Mini-nie.tzw ..samokształcenia.na.platformie.e-learningowej.zakończone.testem.
pytań.zamkniętych ..Niezdanie.testu.powoduje.niedopuszczenie.do.służby . Opracowanie. nowego. programu. szkolenia. podstawowego. i. podoficer- skiego,.jak.i.wprowadzenie.do.sieci.intranetowej.SG.szkolenia.e-learningo-wego.spoczęło.na.barkach.wykładowców.wszystkich.Ośrodków.Szkolenia.
SG .. Jednym. z. ważnych. elementów. tych. działań. było. dokonanie. analizy.
dotychczasowych. aktów. prawnych. dotyczących. stosowania. broni. palnej.
i.środków.przymusu.bezpośredniego.w.kontekście.zmian,.które.wprowa-dziła.omawiana.ustawa ..Poniżej.przedstawiam.te.z.nich,.które.moim.zda-niem.są.najistotniejsze:
1 .. Uchyliła.art ..24.ustawy.o.Straży.Granicznej,.w.którym.wskazane.
byłe.przesłanki.do.użycia.broni.palnej.oraz.zasada.ostateczności . 2 .. Zmieniła.art ..23.ustawy.o.Straży.Granicznej,.w.którym.wskazany.
był.katalog.środków.przymusu.bezpośredniego,.od.24.maja.2013.
roku.tenże.katalog.znajduje.się.w.nowej.ustawie.ośrodkach.przy-musu.bezpośredniego.i.broni.palnej .
3 .. Wprowadziła.pojęcia.użycia i wykorzystania.ś .p .b ..i.broni.palnej . 4 .. Wprowadziła. zmiany. do. dotychczasowego. algorytmu. czynności.
(postępowania).funkcjonariusza.przed.użyciem.broni.palnej .
5 .. Doprecyzowała. sposób. postępowania. funkcjonariusza. oraz. jego.
bezpośredniego. przełożonego. po. użyciu. lub. wykorzystaniu. ś .p .b ..
i.broni.palnej .
6 .. Wprowadziła. obowiązek. zapewnienia. funkcjonariuszowi. pomocy.
psychologicznej.lub.prawnej .
7 .. Wprowadziła. nowe. rodzaje. środków. przymusu. bezpośredniego.
oraz.doprecyzowała.warunki.i.wyłączenia.ich.użycia.lub.wykorzy-stania .
8 .. Wykluczyła.starców.jako.osoby.szczególnie.narażone.na.działanie.
ś .p .b ..i.broni.palnej .
9 .. Doprecyzowała. przypadki. (przesłanki). użycia. lub. wykorzystania.
ś .p .b ..i.broni.palnej .
10 ..Wprowadziła.pododdział.zwarty.Straży.Granicznej .
11 ..Całkowicie. zmieniła. sposób. dokumentowania. użycia. lub. wykorzy-stania. ś .p .b .. i. broni. palnej,. m .in .. wprowadzając. możliwość. udo-kumentowania. działania. funkcjonariusza. w. notatniku. służbowym.
oraz.zmieniając.dotychczasowy.raport.w.notatkę .
Czas. na. wnioski .. Nowa. ustawa. wprowadziła. pojęcia. użycia lub wyko-rzystania. ś .p .b .. i. broni. palnej,. dotychczas. w. rozporządzeniu. Rady.
Mini-strów.z.dn ..17.lutego.1998.roku.zdefiniowano.jedynie,.czym.jest.użycie,.
co.w.praktyce.powodowało.problemy.z.właściwą.interpretacją.sięgnięcia.
przez.funkcjonariusza.po.broń.w.sytuacji.odparcia.bezpośredniego.zama-chu. ze. strony. np .. niebezpiecznego. zwierzęcia. czy. też. np .. zastosowania.
amunicji.penetracyjnej.w.celu.pokonania.przeszkody ..Obecne.pojęcie.wy-korzystania.broni.palnej.co.do.tych.przypadków.jest.wystarczające ..Pozo-staje.jedynie.do.unormowania.kwestia.postępowania.funkcjonariusza.SG.
w.sytuacji,.gdy.dojdzie.do.śmierci.lub.zranienia.zwierzęcia ..
Kolejnym.ważnym.elementem.są.istotne.zmiany.w.zakresie.postępo-wania. funkcjonariusza. przed. użyciem. broni. palnej,. które. dotyczą. moż-liwości. użycia. ustawowego. skrótu. „SG”,. zamiast. pełnej. nazwy. formacji.
oraz.możliwości.całkowitego.odstąpienia.od.procedury.w.przypadku.bezpo-średniego.niebezpieczeństwa.dla.życia.lub.zdrowia.ludzkiego ..W.poprzed-niej.procedurze.funkcjonariusz.musiał.krzyknąć:.„Stój,.Straż.Graniczna!”,.
natomiast.odstąpienie.od.oddania.strzału.ostrzegawczego.w.poprzednich.
przepisach. rozporządzenia. było. niedopuszczalne .. Należy. w. tym. miejscu.
zauważyć,.że.nowe.zasady.w.sposób.znaczący.wpływają.na.bezpieczeń-stwo.funkcjonariuszy.oraz.innych.osób ..Funkcjonariusz.może.użyć.broni.
bez. żadnych. wezwań. i. pouczeń,. co. w. sytuacji. ekstremalnej. zagrożenia.
życia. ma. ogromne. znaczenie .. Może. również. odstąpić. od. strzału. ostrze-gawczego.oddawanego.w.bezpiecznym.kierunku ..Ma.to.szczególne.znacze-nie.podczas.pełnienia.służby.na.lotniskach.czy.na.przejściach.granicznych.
lub.na.terenie.mocno.zurbanizowanym,.gdzie.odnalezienie.bezpiecznego.
kierunku.dla.strzału.jest.praktycznie.niemożliwe.i.zagraża.bezpośrednio.
życiu.funkcjonariuszy.oraz.osób.postronnych ..
Doprecyzowanie. sposobu. postępowania. funkcjonariusza. po. uży-ciu. lub. wykorzystaniu. broni. palnej. i. środków. przymusu. bezpośredniego.
to.przede.wszystkim.wskazanie.„dwóch.ścieżek”.działania ..Pierwsza.doty-czy.sytuacji,.gdy.skutkiem.użycia.lub.wykorzystania.jest.śmierć,.zranienie,.
inne.widoczne.objawy.zagrożenia.życia.lub.zdrowia.albo.zniszczenie.mienia,.
druga. sytuacji,. gdy. taki. skutek. nie. nastąpił .. Przepisy. wskazują. również,.
kiedy. funkcjonariusz. może. nie. wykonywać. wyżej. wskazanych. czynności.
po.użyciu.broni ..Są.to.sytuacje.zagrożenia.życia,.zdrowia.lub.bezpieczeń-stwa. uprawnionego. lub. też. innej. osoby,. jak. również. sytuacja,. w. której.
spowodowałoby.to.konieczność.zaniechania.przez.uprawnionego.czynno-ści. ochronnych. wobec. osób,. ważnych. obiektów,. urządzeń. lub. obszarów.
lub.w.ramach.konwoju.lub.doprowadzenia ..Oczywiście.do.czasu.ustania.
tego.zagrożenia.lub.tej.konieczności ..
Kolejnym. ważnym. elementem. ustawy. jest. obowiązek. spoczywający.
na. bezpośrednim. przełożonym. funkcjonariusza. w. zakresie. pomocy. psy-chologicznej ..W.sytuacji,.gdy.w.wyniku.użycia.lub.wykorzystania.środków.
strów.z.dn ..17.lutego.1998.roku.zdefiniowano.jedynie,.czym.jest.użycie,.
co.w.praktyce.powodowało.problemy.z.właściwą.interpretacją.sięgnięcia.
przez.funkcjonariusza.po.broń.w.sytuacji.odparcia.bezpośredniego.zama-chu. ze. strony. np .. niebezpiecznego. zwierzęcia. czy. też. np .. zastosowania.
amunicji.penetracyjnej.w.celu.pokonania.przeszkody ..Obecne.pojęcie.wy-korzystania.broni.palnej.co.do.tych.przypadków.jest.wystarczające ..Pozo-staje.jedynie.do.unormowania.kwestia.postępowania.funkcjonariusza.SG.
w.sytuacji,.gdy.dojdzie.do.śmierci.lub.zranienia.zwierzęcia ..
Kolejnym.ważnym.elementem.są.istotne.zmiany.w.zakresie.postępo-wania. funkcjonariusza. przed. użyciem. broni. palnej,. które. dotyczą. moż-liwości. użycia. ustawowego. skrótu. „SG”,. zamiast. pełnej. nazwy. formacji.
oraz.możliwości.całkowitego.odstąpienia.od.procedury.w.przypadku.bezpo-średniego.niebezpieczeństwa.dla.życia.lub.zdrowia.ludzkiego ..W.poprzed-niej.procedurze.funkcjonariusz.musiał.krzyknąć:.„Stój,.Straż.Graniczna!”,.
natomiast.odstąpienie.od.oddania.strzału.ostrzegawczego.w.poprzednich.
przepisach. rozporządzenia. było. niedopuszczalne .. Należy. w. tym. miejscu.
zauważyć,.że.nowe.zasady.w.sposób.znaczący.wpływają.na.bezpieczeń-stwo.funkcjonariuszy.oraz.innych.osób ..Funkcjonariusz.może.użyć.broni.
bez. żadnych. wezwań. i. pouczeń,. co. w. sytuacji. ekstremalnej. zagrożenia.
życia. ma. ogromne. znaczenie .. Może. również. odstąpić. od. strzału. ostrze-gawczego.oddawanego.w.bezpiecznym.kierunku ..Ma.to.szczególne.znacze-nie.podczas.pełnienia.służby.na.lotniskach.czy.na.przejściach.granicznych.
lub.na.terenie.mocno.zurbanizowanym,.gdzie.odnalezienie.bezpiecznego.
kierunku.dla.strzału.jest.praktycznie.niemożliwe.i.zagraża.bezpośrednio.
życiu.funkcjonariuszy.oraz.osób.postronnych ..
Doprecyzowanie. sposobu. postępowania. funkcjonariusza. po. uży-ciu. lub. wykorzystaniu. broni. palnej. i. środków. przymusu. bezpośredniego.
to.przede.wszystkim.wskazanie.„dwóch.ścieżek”.działania ..Pierwsza.doty-czy.sytuacji,.gdy.skutkiem.użycia.lub.wykorzystania.jest.śmierć,.zranienie,.
inne.widoczne.objawy.zagrożenia.życia.lub.zdrowia.albo.zniszczenie.mienia,.
druga. sytuacji,. gdy. taki. skutek. nie. nastąpił .. Przepisy. wskazują. również,.
kiedy. funkcjonariusz. może. nie. wykonywać. wyżej. wskazanych. czynności.
po.użyciu.broni ..Są.to.sytuacje.zagrożenia.życia,.zdrowia.lub.bezpieczeń-stwa. uprawnionego. lub. też. innej. osoby,. jak. również. sytuacja,. w. której.
spowodowałoby.to.konieczność.zaniechania.przez.uprawnionego.czynno-ści. ochronnych. wobec. osób,. ważnych. obiektów,. urządzeń. lub. obszarów.
lub.w.ramach.konwoju.lub.doprowadzenia ..Oczywiście.do.czasu.ustania.
tego.zagrożenia.lub.tej.konieczności ..
Kolejnym. ważnym. elementem. ustawy. jest. obowiązek. spoczywający.
na. bezpośrednim. przełożonym. funkcjonariusza. w. zakresie. pomocy. psy-chologicznej ..W.sytuacji,.gdy.w.wyniku.użycia.lub.wykorzystania.środków.
przymusu. bezpośredniego. lub. broni. palnej. nastąpiła. śmierć. osoby. bądź.
nastąpiło. zranienie. osoby. w. wyniku. użycia. lub. wykorzystania. broni. pal-nej,.właściwy.przełożony.lub.osoba.pełniąca.służbę.dyżurną.niezwłocznie.
zapewnia. także. uprawnionemu. niezbędną. pomoc,. w. szczególności. psy-chologiczną.lub.prawną ..Ten.przepis.powoduje,.że.taka.pomoc.nie.będzie.
uzależniona.od.dobrej.woli.przełożonego ..Pomoc.prawna.polega.na.zwro-cie.kosztów.poniesionych.na.ochronę.prawną.do.wysokości.wynagrodzenia.
jednego.obrońcy ..Jednak.jej.wypłata.uzależniona.jest.od.prawomocnego.
wyroku.uniewinniającego.albo.orzeczenia.o.umorzeniu.postępowania.z.po-wodu. niepopełnienia. przestępstwa. lub. braku. ustawowych. znamion. czy-nu.zabronionego ..Powyższe.przepisy.są.m .in ..uznaniem.wniosków.i.uwag.
przedłożonych.na.etapie.prac.nad.ustawą.przez.Niezależne.Samorządne.
Związki.Zawodowe.Funkcjonariuszy.Policji.i.Straży.Granicznej ..
W. rozporządzeniu. obowiązującym. do. 5. czerwca. 2013. roku. funkcjo- nariusze.SG.mogli.używać.łącznie.5.rodzajów.środków.przymusu.bezpo-średniego,.z.tym,.że.w.tzw ..urządzeniach.technicznych.znajdowały.się.kaj-danki,.prowadnice,.kaftany.bezpieczeństwa,.pasy.obezwładniające,.siatki,.
a.także.kolczatki.drogowe.lub.inne.przeszkody.umożliwiające.zatrzymanie.
pojazdu .. Obecnie. mamy. do. dyspozycji. 17. rodzajów. środków. przymusu,.
a.dodatkowo.przy.sile.fizycznej,.kajdankach.i.chemicznych.środkach.obez-władniających.spotkamy.się.z.rozbiciem.na.kolejne.związane.ze.sposobem.
ich. użycia. lub. charakterem. zastosowanych. urządzeń .. W. przypadku. siły.
fizycznej.mogą.to.być.techniki.transportowe,.obrony,.ataku.lub.obezwład-nienia,. natomiast. przy. kajdankach. spotkamy. się. z. kajdankami. zakłada-nymi. na. ręce,. na. nogi. i. tzw .. zespolonymi .. Osobny. rodzaj. stanowią. che-miczne.środki.obezwładniające,.których.użycie.lub.wykorzystanie.nastąpić.
może.z.ręcznego.miotacza.substancji.obezwładniającej,.granatów.łzawią-cych. oraz. innych. urządzeń. przeznaczonych. do. miotania. środków. obez-władniających ..Ustawa.nie.dopuszcza.użycia.prowadnic,.które.stosowano.
w.przypadku.zatrzymania.nieletniego ..Nie.ma.również.obostrzenia.o.zaka-zie.stosowania.kajdanek.wobec.osób.w.wieku.poniżej.17.lat,.z.wyjątkiem.
nieletnich.w.wieku.powyżej.16.lat.podejrzanych.o.popełnienie.przestępstw.
przeciwko.życiu.lub.zdrowiu,.przestępstwa.zgwałcenia,.rozboju.lub.prze-stępstwa.przeciwko.bezpieczeństwu.powszechnemu ..Obecne.przepisy.mó-wią,. że. wobec. osób,. których. wygląd. wskazuje. na. wiek. do. 13. lat,. moż-na.użyć.wyłącznie.siły.fizycznej.w.postaci.technik.obezwładniania,.chyba.
że.zachodzi.konieczność.odparcia.bezpośredniego,.bezprawnego.zamachu.
na.życie.lub.zdrowie.ludzkie,.a.użycie.siły.fizycznej.jest.niewystarczające.
lub.niemożliwe ..
przymusu. bezpośredniego. lub. broni. palnej. nastąpiła. śmierć. osoby. bądź.
nastąpiło. zranienie. osoby. w. wyniku. użycia. lub. wykorzystania. broni. pal-nej,.właściwy.przełożony.lub.osoba.pełniąca.służbę.dyżurną.niezwłocznie.
zapewnia. także. uprawnionemu. niezbędną. pomoc,. w. szczególności. psy-chologiczną.lub.prawną ..Ten.przepis.powoduje,.że.taka.pomoc.nie.będzie.
uzależniona.od.dobrej.woli.przełożonego ..Pomoc.prawna.polega.na.zwro-cie.kosztów.poniesionych.na.ochronę.prawną.do.wysokości.wynagrodzenia.
jednego.obrońcy ..Jednak.jej.wypłata.uzależniona.jest.od.prawomocnego.
wyroku.uniewinniającego.albo.orzeczenia.o.umorzeniu.postępowania.z.po-wodu. niepopełnienia. przestępstwa. lub. braku. ustawowych. znamion. czy-nu.zabronionego ..Powyższe.przepisy.są.m .in ..uznaniem.wniosków.i.uwag.
przedłożonych.na.etapie.prac.nad.ustawą.przez.Niezależne.Samorządne.
Związki.Zawodowe.Funkcjonariuszy.Policji.i.Straży.Granicznej ..
W. rozporządzeniu. obowiązującym. do. 5. czerwca. 2013. roku. funkcjo- nariusze.SG.mogli.używać.łącznie.5.rodzajów.środków.przymusu.bezpo-średniego,.z.tym,.że.w.tzw ..urządzeniach.technicznych.znajdowały.się.kaj-danki,.prowadnice,.kaftany.bezpieczeństwa,.pasy.obezwładniające,.siatki,.
a.także.kolczatki.drogowe.lub.inne.przeszkody.umożliwiające.zatrzymanie.
pojazdu .. Obecnie. mamy. do. dyspozycji. 17. rodzajów. środków. przymusu,.
a.dodatkowo.przy.sile.fizycznej,.kajdankach.i.chemicznych.środkach.obez-władniających.spotkamy.się.z.rozbiciem.na.kolejne.związane.ze.sposobem.
ich. użycia. lub. charakterem. zastosowanych. urządzeń .. W. przypadku. siły.
fizycznej.mogą.to.być.techniki.transportowe,.obrony,.ataku.lub.obezwład-nienia,. natomiast. przy. kajdankach. spotkamy. się. z. kajdankami. zakłada-nymi. na. ręce,. na. nogi. i. tzw .. zespolonymi .. Osobny. rodzaj. stanowią. che-miczne.środki.obezwładniające,.których.użycie.lub.wykorzystanie.nastąpić.
fizycznej.mogą.to.być.techniki.transportowe,.obrony,.ataku.lub.obezwład-nienia,. natomiast. przy. kajdankach. spotkamy. się. z. kajdankami. zakłada-nymi. na. ręce,. na. nogi. i. tzw .. zespolonymi .. Osobny. rodzaj. stanowią. che-miczne.środki.obezwładniające,.których.użycie.lub.wykorzystanie.nastąpić.