Biegły rewident jako podstawowe ogniwo procesu badania sprawozdania finansowego . 102

Biegły rewident jako osoba zaufania publicznego, powinien cechować się nieskazitelnym charakterem i swoim dotychczasowym postępowaniem dawać rękojmię prawidłowego wykonywania zawodu biegłego rewidenta. Zleceniodawcy oczekują i wymagają od biegłych rewidentów świadczenia usług na najwyższym poziomie. Sprostanie postawionym zadaniom jest zarazem obowiązkiem, jak i wyzwaniem dla biegłych rewidentów. Stąd też regulacje prawne dopuszczenia i wykonywania zawodu biegłego rewidenta wyraźnie akcentują szereg istotnych kwestii jakości pracy, które należy uwzględnić w procesie badania sprawozdania finansowego. Do najistotniejszych z nich zaliczyć należy:  bezstronność i niezależność,  kompetencje zawodowe,  zachowanie tajemnicy,  metodykę badania,  ryzyko,  odpowiedzialność,

 reguły etyki zawodowej, a także

 kontrolę w tym procesie.

Nadzór nad prawidłowym wykonywaniem zawodu, począwszy od procesu kwalifikacji kandydatów na biegłych rewidentów a kończąc na ciągłym procesie doskonalenia zawodowego pomaga kontrolować poziom wiedzy osób wykonujących zawód, co pośrednio gwarantuje prawidłowy przebieg procesu badania sprawozdań finansowych.

Pragmatyka badania sprawozdania finansowego, zakłada kontrolę jakości pracy w różnych jej aspektach. Kontrola traktowana jest powszechnie jako nieodzowna funkcja zarządzania i interpretowana jest, jako porównanie wykonania ze stanem wymaganym, ustalenie rozbieżności i wyjaśnienie przyczyn ich powstania.239

Badanie sprawozdania finansowego mogą przeprowadzać tylko i wyłącznie biegli rewidenci.

239 Szeroko formy i rodzaje kontroli omawia Kazimiera Winiarska (K. Winiarska, Kontrola finansowo - księgowa w praktyce, ODDK, Gdańsk 2001, s. 7-17),

103 Biegłym rewidentem jest osoba wpisana do rejestru biegłych rewidentów.240

W świetle ustawy o biegłych rewidentach i ich samorządzie, do rejestru biegłych rewidentów może być wpisany ten, kto:²⁴¹

1. korzysta w pełni z praw publicznych oraz ma pełną zdolność do czynności prawnych, 2. ma nieposzlakowaną opinię i swoim dotychczasowym postępowaniem daje rękojmię

prawidłowego wykonywania zawodu biegłego rewidenta,

3. nie był skazany prawomocnym wyrokiem za umyślnie popełnione przestępstwo lub przestępstwo skarbowe,

4. ukończył studia wyższe w Polsce lub zagraniczne studia wyższe uznawane w Polsce za równorzędne i włada językiem polskim w mowie i w piśmie,

5. odbył roczną praktykę zawodową w zakresie rachunkowości w jednym z państw Unii Europejskiej oraz co najmniej dwuletnią aplikację pod kierunkiem biegłego rewidenta, mającą na celu praktyczne przygotowanie do samodzielnego wykonywania zawodu, przy czym spełnienie tych warunków zostało uznane przez Komisję Egzaminacyjną, 6. złożył z wynikiem pozytywnym egzaminy dla kandydatów na biegłego rewidenta

przed Komisją Egzaminacyjną,

7. złożył przed Komisją z wynikiem pozytywnym końcowy ustny egzamin dyplomowy sprawdzający wiedzę zdobytą w trakcie aplikacji,

8. złożył ślubowanie przed prezesem Krajowej Rady Biegłych Rewidentów lub innym upoważnionym członkiem Krajowej Rady Biegłych Rewidentów.

Tytuł biegłego rewidenta podlega ochronie prawnej.242

Nadzór nad prawidłowym wykonywaniem zawodu, począwszy od procesu kwalifikacji kandydatów na biegłych rewidentów a kończąc na ciągłym procesie doskonalenia zawodowego, pomaga kontrolować poziom wiedzy osób wykonujących zawód, co pośrednio gwarantuje prawidłowy przebieg procesu badania sprawozdań finansowych.

Potwierdzeniem wyżej wymienionych zagadnień jest ujęcie ich w słowach przysięgi, jaką składają przyszli biegli rewidenci przed prezesem Krajowej Izby Biegłych Rewidentów. „Przyrzekam, że jako biegły rewident będę wykonywać powierzone mi zadania w poczuciu odpowiedzialności, z całą rzetelnością i bezstronnością, zgodnie z przepisami prawa i obowiązującymi standardami rewizji finansowej, kierując się

240 Ustawa o biegłych rewidentach i ich samorządzie, podmiotach uprawnionych do badania sprawozdań finansowych oraz o nadzorze publicznym, Dz. U. z 2009 r. Nr 77, poz. 649, art. 5, ust. 1,

241 Ibidem, art. 5, ust. 2,

242

104 w swoim postępowaniu etyką zawodową i niezawisłością. Poznane w czasie badania fakty i okoliczności zachowam w tajemnicy wobec osób trzecich.”243

Biegły rewident ma obowiązek przestrzegania nie tylko obowiązujących przepisów prawa lecz również zasad etyki i standardów rewizji finansowej.244

Osoba, która wyraża chęć zdobycia uprawnień biegłego rewidenta musi przejść proces rekrutacyjny prowadzony przez Komisję Egzaminacyjną Krajowej Izby Biegłych Rewidentów. Osoba ubiegająca się o status kandydata na biegłego rewidenta, składa do Komisji Egzaminacyjnej zgłoszenie o przystąpieniu do postępowania kwalifikacyjnego wraz z kwestionariuszem osobowym zawierającym następujące informacje: imię i nazwisko, datę i miejsce urodzenia, rodzaj i numer dokumentu tożsamości, obywatelstwo, wykształcenie, adres zamieszkania, dwie fotografie. Osoba, która spełnia wymagania stawiane przez Komisję Egzaminacyjną i zostaje dopuszczona do postępowania kwalifikacyjnego jest zawiadamiana o tym fakcie drogą pisemną. Kandydat na biegłego rewidenta otrzymuje numer indeksu, którym posługiwać się będzie do zakończenia procesu kwalifikacyjnego na biegłego rewidenta.

Następnie przed kandydatem stawiany jest wymóg zdania dziesięciu egzaminów pisemnych oraz jedenastego egzaminu dyplomowego, który jest egzaminem ustnym. Warunkiem podejścia do poszczególnych egzaminów jest wniesienie opłaty egzaminacyjnej w odpowiednio ustalonych wcześniej terminach. Tematyka poszczególnych egzaminów przedstawia się w następujący sposób:

1. Teoria i zasady rachunkowości, 2. Ekonomia i kontrola wewnętrzna,

3. Prawo – prawo cywilne, prawo pracy i ubezpieczeń społecznych, prawo spółek, prawo o postępowaniu upadłościowym i naprawczym, prawo regulujące działalność gospodarczą,

4. Prawo podatkowe (część I), 5. Prawo podatkowe (część II), 6. Finanse,

7. Rachunkowość finansowa,

8. Rachunek kosztów i rachunkowość zarządcza, 9. Sprawozdania finansowe i ich analiza,

10. Rewizja finansowa. 243 Ibidem, art. 5, ust.6,

244

105 Egzaminy pisemne rozłożone są na cztery sesje egzaminacyjne, które obejmują odpowiednio: I sesja – 2 egzaminy, II i III sesja – po 3 egzaminy oraz IV sesja – 2 egzaminy. W przypadku pierwszej sesji kandydat ma prawo powtórzenia egzaminów tylko jeden raz, przy pozostałych egzaminach przewidziane są dwa podejścia poprawkowe. Każdy egzamin pisemny składa się z dwóch lub trzech części tematycznych, gdzie z każdej z tych części należy uzyskać minimum 60% maksymalnej liczby punktów. Wszystkie oceny z egzaminów wpisywane są do indeksu kandydata na biegłego rewidenta.

Zanim kandydat na biegłego rewidenta przystąpi do egzaminu dyplomowego, konieczne jest odbycie praktyki zawodowej oraz aplikacji.

Do rejestru biegłych rewidentów mogą być wpisane również osoby, które uzyskały uprawnienia do wykonywania zawodu biegłego rewidenta w innym państwie Unii Europejskiej. Warunkiem dokonania wpisu jest uzyskanie pozytywnego wyniku z egzaminu z prawa gospodarczego, w zakresie niezbędnym do wykonywania czynności rewizyjnych, obowiązującego w Polsce.245

Egzamin przeprowadzany jest w języku polskim przez Komisję Egzaminacyjną. Na wpis do rejestru mogą również liczyć osoby, posiadające uprawnienia do wykonywania zawodu biegłego rewidenta, uzyskane w państwie trzecim.246

Warunkiem jest spełnienie wymagań w zakresie kwalifikacji zawodowych, określonych w ustawie lub równoważnych z nimi oraz tak, jak w poprzednim przypadku, konieczne jest zdanie z wynikiem pozytywnym egzaminu z prawa gospodarczego, w zakresie niezbędnym do wykonywania czynności rewizyjnych, obowiązującego w naszym kraju. Jednym z wymagań stawianych przed kandydatem na biegłego rewidenta jest odbycie praktyki zawodowej.

Kandydat na biegłego rewidenta w trakcie trwania praktyki zawodowej, powinien nabyć następujące umiejętności:247

 znajomość organizacji i techniki prowadzenia ksiąg rachunkowych oraz dokumentowania zapisów księgowych,

 ewidencji zdarzeń gospodarczych, sporządzania sprawozdań finansowych i deklaracji podatkowych, ubezpieczeniowych oraz innych sprawozdań i deklaracji,

 posługiwania się przepisami prawa niezbędnymi w realizacji zadań służb finansowo – księgowych.

245 Ustawa o biegłych rewidentach i ich samorządzie, op. cit., art. 5 ust. 3,

246 Ibidem, art. 5 ust. 4,

247

Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 29.12.2009 r. w sprawie postępowania kwalifikacyjnego na biegłych rewidentów, Dz. U. nr 6, poz. 36, § 19,

106 Praktyka zawodowa może być realizowana w:

 jednostkach, które są zobligowane do prowadzenia ksiąg rachunkowych, zgodnie z obowiązującymi przepisami,

 podmiotach, które prowadzą usługowo księgi rachunkowe,

 podmiotach uprawnionych do badania sprawozdań finansowych, pod warunkiem, że prowadzą usługowo księgi rachunkowe.

Na wniosek kandydata, Komisja Egzaminacyjna może zwolnić go z odbywania praktyki zawodowej, w sytuacji, gdy:²⁴⁸

 przez okres co najmniej trzech lat był zatrudniony w podmiocie uprawnionym do badania sprawozdań finansowych,

 był zatrudniony na samodzielnym stanowisku w komórkach finansowo-księgowych przez okres co najmniej trzech lat,

 posiada uprawnienia inspektora kontroli skarbowej,

 posiada certyfikat księgowy uprawniający do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych.

W sytuacji, gdy nie jest możliwe uzyskanie zwolnienia z praktyki zawodowej, kandydat na biegłego rewidenta jest zobligowany do odbycia rocznej praktyki zawodowej. Kandydat na biegłego rewidenta może obywać praktykę w oparciu o umowę o pracę (w minimalnym wymiarze ½ etatu), na podstawie umowy cywilnoprawnej, umowy spółki, w której kandydat na biegłego rewidenta jest wspólnikiem, partnerem lub komplementariuszem, czy też w ramach prowadzenia działalności gospodarczej przez kandydata na biegłego rewidenta.

O rozpoczęciu praktyki zawodowej, kandydat na biegłego rewidenta informuje Komisję Egzaminacyjną w terminie do 30 dni od jej rozpoczęcia. Kandydat rejestruje przebieg praktyki zawodowej w dzienniku praktyki, w którym relacjonuje w okresach cotygodniowych realizację poszczególnych zadań. Wzór dziennika praktyki jest określony uchwałą Krajowej Rady Biegłych Rewidentów.249

Efekty wykonanych czynności przez kandydata na biegłego rewidenta, ich poprawność, potwierdza stosownym podpisem opiekun praktyki. Po zakończeniu praktyki, przyszły biegły przekazuje dziennik praktyki wraz z wnioskiem o uznanie odbytej praktyki²⁵⁰ do Komisji Egzaminacyjnej.

248

Ustawa o biegłych rewidentach i ich samorządzie, op. cit., art. 9 ust. 7,

249 Uchwała Nr 1617/3/2010 KRBR z dnia 16.02.2010 r. w sprawie zasad dokumentowania praktyki i aplikacji przez kandydatów na biegłych rewidentów, Załącznik nr 1,

250 Uchwała Nr 1617/3/2010 KRBR z dnia 16.02.2010 r. w sprawie zasad dokumentowania praktyki i aplikacji przez kandydatów na biegłych rewidentów, Załącznik nr 2,

107 Po pozytywnym uznaniu praktyki za zrealizowaną, zaliczeniu egzaminów pisemnych z sesji II i zdaniu co najmniej dwóch egzaminów pisemnych z sesji III, kandydat na biegłego rewidenta może przystąpić do pierwszego roku aplikacji.251

Rozpoczęcie drugiego roku aplikacji jest możliwe po zaliczeniu wszystkich egzaminów pisemnych.252

Aplikacja polega na praktycznym wykonywaniu czynności rewizyjnych pod okiem biegłego rewidenta. Umiejętności, które nabywa kandydat na biegłego rewidenta w szczególności polegają na:253

 wyborze i stosowaniu właściwych metod i technik w procesie badania sprawozdań finansowych,

 opracowywaniu dokumentacji roboczej oraz dokumentacji z badania sprawozdań finansowych, raportu i opinii biegłego rewidenta oraz wystąpienia porewizyjnego,

 współpracy z przedstawicielami jednostek, których sprawozdania finansowe podlegają badaniu przez biegłego rewidenta.

Odmiennie, niż w przypadku praktyki zawodowej, wygląda możliwość wyboru miejsca, w którym można odbywać aplikację. Odbywanie aplikacji na biegłego rewidenta jest możliwe tylko i wyłącznie w podmiotach uprawnionych do badania sprawozdań finansowych, spełniających szczególne warunki. Specjalne wymagania, którym muszą sprostać podmioty uprawnione do badania sprawozdań finansowych, dotyczą takich zagadnień jak:254

 prowadzenie badań rocznych sprawozdań finansowych dla co najmniej 10 podmiotów lub

 zatrudnianie albo współpraca z co najmniej trzema biegłymi rewidentami czynnie wykonującymi zawód, oraz

 zapewnienie kandydatom na biegłego rewidenta udział w badaniu sprawozdań finansowych przez okres co najmniej 5 miesięcy w każdym roku aplikacji.

Przed rozpoczęciem aplikacji, niezbędne jest uzyskanie pisemnej zgody od podmiotu na jej rozpoczęcie.

Kandydat na biegłego rewidenta odbywa aplikację na podstawie umowy o pracę, w wymiarze nie mniejszym niż ½ etatu. Możliwe jest odbywanie aplikacji na podstawie

251 Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 29.12.2009 r. w sprawie postępowania kwalifikacyjnego na biegłych rewidentów, op. cit., § 29 ust.1,

252

Ibidem, § 29 ust.2,

253 Ibidem, § 24,

108 umowy cywilnoprawnej w sytuacji, gdy kandydat udokumentuje swoje doświadczenie zawodowe i uzyska zgodę Komisji Egzaminacyjnej.

O fakcie rozpoczęcia aplikacji kandydat informuje Komisję Egzaminacyjną wskazując datę rozpoczęcia, formę i miejsce jej odbywania wraz ze zgodą wyrażoną przez podmiot.²⁵⁵ Z przebiegu aplikacji kandydat na biegłego rewidenta sporządza sprawozdanie. Na wniosek kandydata na biegłego rewidenta Komisja Egzaminacyjna rozpatruje dokumenty potwierdzające odbycie aplikacji, w których wraz z załączonym wnioskiem składane jest sprawozdanie z przebiegu aplikacji zaopiniowane przez biegłego rewidenta.²⁵⁶

Żmudny proces postępowania kwalifikacyjnego ma na celu nie tylko wykreowanie osoby o wysokich kompetencjach zawodowych, ale również charakteryzującej się wysoką etyką zawodową.

Zleceniodawcy oczekują i wymagają od biegłych rewidentów świadczenia usług na najwyższym poziomie. Sprostanie postawionym zadaniom jest zarazem obowiązkiem, jak i wyzwaniem dla biegłych rewidentów. Stąd też regulacje prawne dopuszczenia i wykonywania zawodu biegłego rewidenta wyraźnie akcentują szereg istotnych kwestii, które należy uwzględnić w procesie badania. Do najistotniejszych z nich zaliczyć należy: bezstronność i niezależność, kompetencje zawodowe, zachowanie tajemnicy, metodykę badania, ryzyko, odpowiedzialność oraz reguły etyki zawodowej. Wymagania kwalifikacyjne i proces kwalifikacji są również ważną przesłanką nadzoru nad jakością badania sprawozdania finansowego. Odpowiedni poziom wiedzy i umiejętności osób badających sprawozdanie finansowe dają gwarancje prawidłowej oceny i wniosków, które posłużą właścicielom i kadrze menedżerskiej do podejmowania decyzji w procesie zarządzania.

Zgodnie z zapisem ustawy²⁵⁷ czynności rewizji finansowej może wykonywać tylko jedna grupa zawodowa, mianowicie biegły rewident. Zawód może być wykonywany w różnych formach, takich jak:258

1) osoba fizyczna prowadząca działalność we własnym imieniu i na własny rachunek, 2) wspólnik podmiotu uprawnionego do badania sprawozdań finansowych,

255 Ibidem, § 28,

256 Ibidem, § 31,

257 Ustawa o biegłych rewidentach i ich samorządzie, op. cit., art. 3 ust. 1,

258

109 3) osoba pozostająca w stosunku pracy z podmiotem uprawnionym do badania

sprawozdań finansowych,

4) osoba niepozostająca w stosunku pracy i nieprowadząca działalności we własnym imieniu i na własny rachunek, pod warunkiem zawarcia umowy cywilnoprawnej z podmiotem uprawnionym do badania sprawozdań finansowych.

Należy zwrócić uwagę na fakt, że za wyjątkiem sytuacji, gdy biegły rewident prowadzi działalność we własnym imieniu i na własny rachunek, czynności rewizji finansowej wykonywane są w imieniu podmiotu uprawnionego do badania sprawozdań finansowych. Wykonywanie zawodu przez biegłego rewidenta jest możliwe po wcześniejszym zawiadomieniu Krajowej Rady Biegłych Rewidentów o podjęciu i formie wykonywania zawodu. Biegły rewident przesyła stosowny formularz R5, w którym informuje o fakcie zawarcia umowy z podmiotem uprawnionym do badania sprawozdań finansowych, a w szczególności o adresie i nazwie podmiotu uprawnionego do badania sprawozdań finansowych, w imieniu którego będzie wykonywał zawód.

Obowiązujące przepisy wykluczają dwuzawodowość w przypadku wykonywania zawodu biegłego rewidenta. Biegły rewident deklaruje czynne wykonywanie zawodu, bądź jest osobą wpisaną wyłącznie do rejestru biegłych rewidentów. Oczywiście w dowolnym momencie status ten może ulec zmianie, w zależności od zawarcia stosownej umowy z podmiotem uprawnionym do badani sprawozdań finansowych, bądź zakończenia świadczonej usługi.

Wyjątek stanowią biegli rewidenci zatrudnieni w samorządzie biegłych rewidentów oraz pracujący w charakterze pracownika naukowo-dydaktycznego lub naukowego, którzy mogą wykonywać zawód pod warunkiem zawarcia umowy cywilnoprawnej z podmiotem uprawnionym do badania sprawozdań finansowych.259

Biegły rewident składając ślubowanie zobowiązuje się do działania zgodnego z obowiązującymi przepisami prawa i standardami rewizji finansowej, postępowania z pełną odpowiedzialnością, rzetelnością i bezstronnością. Biegły rewident ma obowiązek działania w sposób niezawisły, etyczny, dochowując tajemnicy zawodowej. Zdobyta wiedza teoretyczna i praktyczna podczas procesu kwalifikacyjnego musi być poszerzana przez cały okres posiadanych uprawnień biegłego rewidenta. Każdy biegły rewident jest zobowiązany do ciągłego podnoszenia swoich kwalifikacji zawodowych, w tym również poprzez odbywanie obligatoryjnego doskonalenia zawodowego.²⁶⁰ Tematyka szkoleń

259 Ibidem, art. 3 ust. 6,

260

110 obowiązkowych obejmuje zakres rachunkowości i rewizji finansowej. Biegły rewident wykonujący czynności rewizji finansowej jest zobligowany do uczestniczenia w szkoleniu w wymiarze minimum 40 godzin, natomiast osoby, które nie wykonywały zawodu w wymiarze 24 godzin. Obowiązek podnoszenia kwalifikacji zawodowych powstaje już w następnym roku, po roku w którym biegły rewident uzyskał wpis do rejestru. Obligatoryjne doskonalenie zawodowe przeprowadzają uprawnione przez Krajową Radę Biegłych Rewidentów jednostki. Zakres tematyczny i minimalna liczba godzin obligatoryjnego szkolenia są określone w formie uchwał Krajowej Rady Biegłych Rewidentów, które przed ich wejściem w życie zatwierdzane są przez Komisję Nadzoru Audytowego.

Wymóg ciągłego podnoszenia kwalifikacji zawodowych, ma na celu zagwarantowanie wysokiego poziomu aktualnej wiedzy biegłego rewidenta. Zarówno w procesie kwalifikacyjnym, jak i w późniejszym doskonaleniu umiejętności teoretycznych i praktycznych biegłego rewidenta widoczna jest dbałość samorządu zawodowego o wysoką jakość działań biegłych rewidentów. Zatwierdzanie wszelkich uchwał wydawanych przez Krajową Radę Biegłych Rewidentów przez Komisję Nadzoru Audytowego, jest formą zewnętrznej kontroli nad działalnością samorządu zawodowego i jakością działania biegłych rewidentów.

Do ustawowych obowiązków nałożonych na biegłego rewidenta jest regularne opłacanie składki członkowskiej. Każdy biegły rewident, bez względu na to, czy figuruje tylko w rejestrze i nie wykonuje zawodu, czy też jest aktywny zawodowo, ma obowiązek terminowego regulowania składki członkowskiej. Osoby, które są w trudnej sytuacji rodzinnej, finansowej lub zdrowotnej mogą ubiegać się o obniżenie składek, odpowiednio dokumentując zaistniałe zdarzenia. Po pozytywnym zaopiniowaniu wniosku przez prezesa właściwej Regionalnej Rady Biegłych Rewidentów, rozpatrywany jest na posiedzeniu Krajowej Rady Biegłych Rewidentów. Biegli rewidenci utrzymujący się wyłącznie ze świadczeń emerytalnych albo rentowych, niewykonujący zawodu, niebędący członkami organów podmiotów uprawnionych do badania sprawozdań finansowych mogą złożyć stosowne oświadczenie do Krajowej Rady Biegłych Rewidentów, które bez konieczności udokumentowania i opiniowania w Regionalnym Oddziale daje możliwość ubiegania się o opłacanie niższej składki członkowskiej. Składki biegłych rewidentów gromadzone są centralnie, to jest w Krajowej Izbie Biegłych Rewidentów.

111 Biegły rewident ponosi odpowiedzialność dyscyplinarną za naruszenie przepisów prawa, standardów rewizji finansowej, zasad etyki zawodowej oraz zasad niezależności.261

Naruszenie określonych wyżej zasad skutkuje nałożeniem następujących kar dyscyplinarnych:²⁶²

1) upomnienie, 2) nagana,

3) kara pieniężna,

4) zakaz wykonywania czynności rewizji finansowej przez okres od roku do lat 3, 5) wydalenie z samorządu biegłych rewidentów.

Wiadomym jest, że rodzaj kary jest uzależniony od wagi przewinienia. Niewywiązanie się biegłego rewidenta z nałożonych ustawowo obowiązków powoduje wszczęcie wobec niego postępowania dyscyplinarnego.

Kara upomnienia i nagany są najłagodniejszymi z wymienionego wachlarza sankcji, możliwych do nałożenia przez Krajowy Sąd Dyscyplinarny. Kary upomnienia i nagany ulegają zatarciu po roku od uprawomocnienia się orzeczenia.

Kara pieniężna może być wymierzona maksymalnie do 2 – krotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę, które jest ogłaszane na podstawie ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę.263

Informacja o nałożeniu kary pieniężnej ulega zatarciu po roku od dnia jej zapłaty.264

Kolejny rodzaj kary, polega na zakazie wykonywania czynności rewizji finansowej przez okres od roku do lat 3. Kara zakazu wykonywania czynności rewizji finansowej ulega zatarciu dopiero po 3 latach od daty zakończenia nałożonej kary.265

Najbardziej dotkliwym rodzajem kary niewątpliwie jest usunięcie z samorządu biegłych rewidentów. Kara ta ulega zatarciu po 5 latach od dnia skreślenia z rejestru.266

Osoba, która będzie chciała powrócić do samorządu biegłych rewidentów, wpis będzie mogła uzyskać po ponownym przejściu procesu rekrutacji i spełnieniu warunków stawianych przed kandydatami na biegłych rewidentów.267

Informacja o nałożeniu na biegłych rewidentów kary zakazu wykonywania czynności rewizji finansowej, czy też usunięcia z samorządu biegłych rewidentów, podlega

261 Ibidem, art. 31 ust. 1,

262 Ibidem, art. 31 ust. 2,

263 Ustawa z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, Dz. U. Nr 200, poz. 1679, z 2004 r. Nr 240, poz. 2407 oraz z 2005 r. Nr 157, poz. 1314,

264 Ustawa o biegłych rewidentach i ich samorządzie, op. cit., art. 31 ust. 6,

265 Ibidem, art. 31 ust. 7,

266 Ibidem, art. 31 ust. 8,

267

112 upublicznieniu na stronie internetowej Krajowej Izby Biegłych Rewidentów.268

Takie działanie samorządu zawodowego ma na celu pokazanie zarówno biegłym rewidentom, jak i otoczeniu Krajowej Izby Biegłych Rewidentów pełną przejrzystość działań i dbałość o jakość wykonywanych czynności przez biegłych rewidentów. Podanie do publicznej informacji o nałożonych karach wskazuje dodatkowo na aspekt kontrolny działań samorządu zawodowego.

Oprócz kar dyscyplinarnych, biegły rewident może być zobowiązany do odbycia szkolenia obligatoryjnego. Na wywiązanie się z nałożonej kary, biegły rewident ma czas do końca następnego roku, po uprawomocnieniu się orzeczenia.269

W przypadku niewywiązania się biegłego w zakresie dodatkowego szkolenia, Krajowy Sąd

W dokumencie Rola kontroli i nadzoru w procesie badania sprawozdania finansowego (Stron 102-114)