Doskonalenie systemu produkcyjnego

Dziś przydatna staje się umiejętność dostrzegania potrzeby ulepszeń i zmian, bycia inicjatorem nowych sposobów na problemy o wielu rozwiązaniach. Zaprezentowane metody mają stanowić źródło inspiracji do poszukiwania rozwiązań mających ogólnie zdefiniowany cel: udoskonalenie systemu produkcyjnego. Analiza celu jest bardzo szeroka i może obejmować zarówno czynnik ludzki, jak i istniejące procedury, wybrany obszar – miejsce w systemie itd. Usprawnienie systemu powinno być celowym i uporządkowanym zestawieniem maszyn i urządzeń technologicznych do realizacji określonego procesu wytwórczego.

Do wymienionych w pracy [118] faz procesu twórczego rozwiązywania problemów zaproponowano zastosowanie następujących metod:

94 1. Dostrzeganie nowych problemów – Analogie.

2. Formułowanie i przeformułowanie problemu – Metafora generatywna.

3. Budowanie problemu pomocniczego – Realistyczna analogia bogata w treść oraz

Realistyczna analogia wizualna.

4. Rozwiązywanie problemu pomocniczego – Samorozwiązujący się problem.

5.4.1. Analogie

Dla kluczowego słowa, jakim jest doskonalenie, można zaproponować następujące analogie: złoty środek, maszyna, produkt doskonały, powietrze po burzy, farbowanie włosów, ostatni krzyk mody, święty człowiek. W ten sposób możemy pogłębić analizę zadania. Doskonalenie wymaga bowiem nowego, odświeżonego spojrzenia (np. powietrze po burzy). Potrzebuje zarówno wyboru rozwiązań „na czasie” (np. ostatni krzyk mody), które powinny być szybkie, skuteczne (np. maszyna), a w zasadzie idealne – najlepiej spełniające swoją rolę (np. święty człowiek). Być może jednak wymusza ono pewną sztuczność, nienaturalność, wychodząc z założenia, że można doskonalić bez końca (np. farbowanie włosów).

5.4.2. Metafora generatywna

Adekwatne do podejmowanego tematu są następujące metafory:

1. Wojsko – propozycja opracowania planu strategicznego manewrów produkcyjnych. 2. Szkolnictwo – opracowanie toku nauczania systemów produkcyjnych.

3. Zdrowie – stworzenie suplementów poprawiających „zdrowie produkcji” i zapobieganie nawrotom braków produkcyjnych.

Czy metafory ułatwiły znalezienie pomysłu lub nasunęły rozwiązanie? Z pewnością nakreśliły nieoczekiwanie dziedziny, z których warto czerpać i rozwijać je w zależności od osobistych oczekiwań i kierunku badań. Wybrany temat reprezentujący wspomniane dziedziny (wojsko, szkolnictwo, zdrowie) można rozwinąć za pomocą innych metod, jak np.: Czystka (dla wojska), Figura i tło (dla szkolnictwa), Problem jako subproblem

95 Tab. 5.10. Przykłady łączenia metod ze sobą

5.4.3. Realistyczna analogia bogata w treść oraz realistyczna analogia wizualna

W zbudowaniu problemu pomocniczego za pomocą analogii bogatej w treść wartościowe wydają się następujące przykłady:

 jak odpowiednio doprawić danie?  jak prawidłowo wykończyć dom?  jak należy dobrze naprawić samochód?

Doprawianie dania to doskonalenie czegoś, co już istnieje, nie jest jednak w swej istocie doskonałe. Wykańczanie domu wymaga wielu czynności następujących po sobie w pewnej kolejności, wymaga wcześniejszych przemyśleń. Naprawa wskazuje eliminację problemu lub jego ograniczenie. System wymaga odpowiedniego „doprawienia”, wyporcjowania, szczypty urozmaicenia itp. Można doprawiać konkretny szczegół, dział, część. Naprawiam to, co odkryto i uznano za niewłaściwe obecnie, źle ustawione w przeszłości.

Innym modelem problemu wyjściowego może być zbyt długi czas przestojów. Można w tym miejscu podać następujące przykłady:

 stanie na czerwonym świetle,

 stanie w kolejce w sklepie,

 oczekiwanie na konsultanta infolinii.

Co zrobić, aby zbyt długo nie stać na czerwonym świetle, przyspieszyć światło zielone – nie hamować kolejnych etapów tworzenia dobra? Jakie inne czynności wykonywać

Metafora generatywna + czystka: pozbądź się pomysłów natychmiastowych, zgłoś te znane

i odrzuć je albo połącz z nową dziedziną (wojsko).

Metafora generatywna + figura i tło: typowe, jak dotąd, elementy nauczania pominąć,

a zwrócić uwagę na te zaniedbywane. Czy mogą to być jakieś niestandardowe metody szkoleniowe, jak na przykład techniki kolażu czy formy „wcielania się” w rolę systemu produkcyjnego?

Metafora generatywna + problem jako subproblem: zapobieganie nawrotom braków produkcyjnych jest częścią większej struktury i należy sformułować problem szerszy, który go zlikwiduje.

96 podczas przestoju, stojąc w kolejce? Jak reagować na opóźnienia rozpoczęcia pierwszego etapu produkcji, co robić, oczekując na szybkie i rzeczowe połączenie?

Do problemu doskonalenia systemu produkcyjnego przywołano analogie dotyczące eliminacji traconego czasu podczas produkcji. Można wyróżnić następujące analogie:

 spóźnianie się pociągów,

 dokręcanie kurka wody, żeby nie kapała,

 czekanie w kolejce do lekarza.

Wyeliminowanie opóźnień może być niemożliwe – ze względu na warunki atmosferyczne, nagłe lub nowe sytuacje, których idealnie nie sposób przewidzieć. Gdzie jeszcze w istniejącym systemie można dokręcić kurek, która część jest niewydajna i nie widać jej pełnej efektywności? Tak jak czekanie w kolejce do lekarza, przeorganizowanie systemu wymaga pracy ludzi, chęci do zmian i procedur adekwatnego zachowania się w takiej sytuacji.

5.4.4. Samorozwiązujący się problem

Jeżeli system produkcyjny zachowywałby się jak lekarz, sam by dokonywał diagnozy – potrafiłby określić, która część nieprawidłowo pracuje, wiedział, co należy wyleczyć, oraz rozumiał potrzebę regularnej profilaktyki, aby zapobiec nawrotom lub dalszym powikłaniom. Gdyby problem mógł się sam rozwiązać, wykonałby to za pomocą panelu operatorskiego, którego zadaniem jest interfejs między operatorem a maszyną, wspierając użytkownika przy obsłudze instalacji, oferując wysoką precyzję. Dzięki integracji wszystkich urządzeń pracujących na instalacji w jeden spójny system, łatwiej o poznanie przyczyn awarii i przestojów. Tabela 5.11 zawiera dane, jakie mogłyby mieścić się na panelu wraz z rozwijaną listą powodów, nazwą urządzeń/części linii, częścią obszarów automatycznych, wybieranych przez operatora ręcznie.

Tab. 5.11. Przykładowe dane do panelu operatorskiego

1 2 3 4 5 6 7 8

97

Podsumowanie

Doskonalenie systemu produkcyjnego wymaga na nowo przestudiowania powstałych inspiracji. Etapy pomocnicze miały za zadanie kierować na rozwiązanie podejmowanego tematu. W ten sposób można zbliżyć się do niego niestandardową drogą. Ostatnia z wykorzystanych metod określa pewien efekt końcowy zadania, co pozwala na kolejne eliminowanie problemów na drodze do realizacji założonego rozwiązania.