7. Podsumowanie i kierunki dalszych badań
7.2. Kierunki dalszych badań
Podsumowanie działalności badawczej nad pracą skierowało ku rozważaniom dalszych kierunków badań.
1. Aby system długofalowo spełniał swoją rolę, wymagać będzie aktualizacji o nowe studia przypadków, tym samym będzie rozbudowywany o nowe metody stymulowania. Dobrze rokującymi metodami, których praktyczne zastosowanie warto zweryfikować w przyszłości to:
a) metoda rozwiązania idealnego Nadlera – jako uzupełnienie filozofii Kaizen. Łączy je podobna idea. Metoda korzysta z dwóch podejść: diagnostycznego i prognostycznego. Sukcesywnie wiele metod twórczych zaczyna być dodatkiem 5 x dlaczego lub 5W1H.
b) metoda delficka - znana, ale wymagająca dużych nakładów finansowych ze względu na dostęp do wielu wąsko wyspecjalizowanych w swoich obszarach ekspertów. Przetwarzanie wielu informacji, często dziś niesprawdzonych, wymagać będzie zapotrzebowania na prognozowanie oparte na rzetelności i doświadczeniu.
c) algorytm wynalazku - zawiera bogaty wybór narzędzi, które można wykorzystać poza nią np. małe ludzki, WCK lub antynomie. Pozwalają one na wzrost oryginalnych pomysłów.
d) analiza semantyczna - analiza znaczenia słów w celu pogłębienia zrozumienia wielu złożonych problemów lub odkrycia zaskakującego związku między przedmiotami, a problemami i podproblemami.
e) przypadkowe słowo lub obraz - istnieje coraz większe zapotrzebowanie na myślenie wizualne oraz łączenie odległych dziedzin i zjawisk. Docenianie przypadkowości, jako źródło potencjalnych pomysłów.
2. System wykorzystywany w praktyce podlegać będzie obserwacji jego użytkowania. Uwzględnione zostaną ewentualne uwagi i spostrzeżenia osób pracujących z systemem. Zastosowanie systemu w przedsiębiorstwach pozwoli na jego walidację – sprawdzenie, czy rzeczywiście doprowadził do zaplanowanych działań.
156
S
ŁOWNIK WAŻNIEJSZYCH POJĘĆ1. Bariery blokujące kreatywność – bariery ograniczające proces twórczy. Aby świadomie, rozsądnie i w pełni korzystać z zalet metod heurystycznych i dzięki nim stymulować do innowacyjnych rozwiązań, inżynierowie powinni mieć na uwadze pewne ograniczenia i bariery.
2. Heurystyka – stanowi zbiór twórczych metod rozwiązywania problemów. Heurystyczny znaczy „sprzyjający odkryciu” rozwiązania. Heurystyka ma stosunkowo rozległy obszar zastosowań. Pojęciem jej pokrewnym są metody heurystyczne – metody, które łączy twórcze podejście do różnych zjawisk.
3. Innowacje techniczne – biorą się z powstania nowej potrzeby wynikającej z postępu technicznego i należeć do nich mogą ulepszone metody produkcji, nowy system organizacji, zmiany w wyposażeniu, zmiany w konstrukcji maszyn, środkach transportu, substancjach chemicznych.
4. Kreatywność zaawansowana – równa jest metodom twórczego rozwiązywania
problemów. Jej zaawansowanie wynika ze zwiększonych wymagań poznawczych dla odbiorcy, dzięki czemu ma ona prowadzić do tworzenia pomysłów nowych i użytecznych.
5. Metody bazujące na wyobraźni – metody pozwalające przeanalizować problem znacznie szerzej, bo z wielu różnych perspektyw. Wcielanie sie w określona rolę pozwala przyjąć odmienny punkt wiedzenia na wiele spraw.
6. Metody stymulowania – inaczej metody twórczego myślenia, metody kreatyw-nego rozwiązywania problemów, metody heurystyczne. Są one metodami aktywizującymi na różne sposoby, dzięki łączeniu wiedzy i doświadczenia oraz kształtowaniu zdolności człowieka.
7. Myślenie lateralne – myślenie poboczne, które odbiega od utartych schematów poznawczych. Twórcą pojęcia jest Edward de Bono, a metody je reprezentujące to m.in. prowokacje i metoda sześciu kapeluszy.
8. Proces twórczy – to niepowtarzalne zjawisko, które trudno ująć statystycznie. Polega on na sekwencyjności etapów myślenia konwergencyjnego i dywergen-cyjnego.
9. Sesja twórcza – stanowi jeden ze sposobów na rozpatrywanie, dociekanie, wykrywanie nowych faktów i zbieranie informacji. Do podstawowych jej cech należą dostarczanie inspiracji i osiąganie nowych, być może lepszych wyników,
157 a także wspieranie wymiany doświadczeń pracowników, wzmacnianie współpracy, poprawy atmosfery w pracy.
10. Stopnie innowacyjności – poziomy w klasyfikacji metod, która wspomaga oraz docelowo skraca proces podejmowania decyzji, w którą z metod „zainwestować”. Klasyfikacja ujmuje metody, które pozwalają dążyć do uzyskania innowacyjnego pomysłu a także te, które nie są w stanie tego dokonać w tak wysokim stopniu. 11. Studium przypadku – jedna z wielu metod badania zagadnień twórczości.
Przedmiotem jej badań może być pojedynczy człowiek, grupa, instytucja, proces, program, zdarzenie. Może stanowić wstęp do badań właściwych, wstępnie rozpoznawać problem, sformułowanie pytań oraz hipotez badawczych. Do źródeł informacji należą m.in.: wywiad, obserwacja bezpośrednia, obserwacja uczestnicząca, dane archiwalne.
12. Stymulowanie – to pobudzanie. Inspirowanie, aktywizowanie i wyrabianie postawy twórczej powinno podlegać systematycznemu oddziaływaniu – stymulo-waniu. Stymulator myślenia twórczego to czynnik, który mobilizuje do działania, stanowi zachętę do samodzielnego myślenia, ale także tworzenia warunków do stawiania pytań i pobudzania zainteresowań.
158
L
ITERATURA[1] Aleksander M.: Microsoft Access 2013 PL: Biblia. Wydawnictwo Helion, Gliwice 2014.
[2] Altszuller H.: Algorytm wynalazku. Wiedza Powszechna, Warszawa 1972.
[3] Amabile T.: The social psychology of creativity. Springer-Verlag, New York 1983.
[4] Antoszkiewicz J.: Metody heurystyczne. Twórcze rozwiązywanie problemów. Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 1990.
[5] Antoszkiewicz J.: Innowacje w firmie. Poltext, Warszawa 2008.
[6] Bartosz B., Keplinger A., Straś-Romanowska M. (red.): Transgresje – innowacje
– twórczość. Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2011.
[7] Baruk I.: Zarządzanie wiedzą i innowacjami. Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2006.
[8] Bento C., Cardoso A.: Creative Systems. Knowledge-Based Systems 19 (2006) 447–448.
[9] Białoń L.: Zarządzanie działalnością innowacyjną. Wydawnictwo Placet, Warszawa 2010.
[10] Bieluga K.: Rozpoznawanie i stymulowanie cech inteligencji oraz myślenia
twórczego w domu i szkole. Wydawnictw Impuls, Kraków 2009.
[11] Birch P., Clegg B.: Techniki twórczego myślenia w biznesie. M&A Communi-cations, Polska Sp. z o.o., Montreal 1996.
[12] Boden M.A.: The Creative Mind: Myths and Mechanisms. Weidenfeld and Nicolson, London 1990.
[13] Boden M.A.: The constraints of knowledge, [w:] Ake E. Andersson, N.E. Sahlin (red.), The complexity of creativity. Kluwer Academic Publishers, vol. 258, 1–4, Netherlands 1997.
[14] Braun D.: Podręcznik rozwijania kreatywności. Jedność, Kielce 2009.
[15] Brennan A., Dooley L.: Networked creativity: a structured management
159 [16] Brown R.: Procesy grupowe. GWP, Gdańsk 2006.
[17] Brzeziński M.: Organizacja kreatywna. PWN, Warszawa 2009.
[18] Buchanan B.G., Barstow D., Bechtal R., Bennett J., Clancy W., Kulikowski T., Mitchell D., Waterman A.: Constructing an Ekspert System, [w:] Building an
Expert Systems. Addison-Wesley, Reading/Mass.: Addison-Wesley 1983, 127–
161.
[19] Buzan T.: How to Mind Map? The ultimate thinking tool that will change your
life. Thorsons, London 2002.
[20] Byrge C., Tang C.: Embodied creativity training: Effects on creative self-efficacy
and creative production. Thinking Skills and Creativity 16 (2015) 51–61.
[21] Capodagli B., Jackson L.: Metoda Disneya. K.E. Liber, Warszawa 2002.
[22] Carayannis E.G., Coleman J.: Creative system design methodologies: the case of
complex technical systems. Technovation 25 (2005) 831–840.
[23] Carayannis E.G., Gonzalez E., Wetter J.J.: The nature and dynamics of
discon-tinuous and disruptive innovations from a learning and knowledge management perspective, [w:] L.V. Shavinnia (red.), The International Handbook of Innov-ation. Pergamon Press, Amsterdam 2003, 115–138.
[24] Carayannis E.G., Gonzalez G.: Creativity and innovation ¼ competitiveness?
When, how, and why, [w:] L.V. Shavinnia (red.), The International Handbook of Innovation. Pergamon Press, Amsterdam 2003, 587–606.
[25] Cempel C.: Inżynieria kreatywności w projektowaniu innowacji. Instytut Techno-logii Eksploatacji – PIB, Poznań 2013.
[26] Chybicka A.: Psychologia twórczości grupowej. Jak moderować zespoły twórcze
i zadaniowe. Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2006.
[27] Cilliers P.: Complexity & Postmodern: Understanding Complex Systems. Rout-ledge, London 1998.
[28] Clegg B., Birch P.: Crash Course in Creativity. Kogan-Page, London 2002. [29] Clegg B., Birch P.: Instant creativity. Kogan-Page, London 2007.
[30] Couger J.D.: Ensuring creative approaches in information system design. Mana-gerial and Decision Economics 11 (1990) 281–295.
160 [31] Cybulski J.L., Keller S., Nguyen L., Saundage D.: Computers in Human
Behavior, vol. 42, January 2015, 20–35.
[32] Dasgupta S.: Technology and Creativity. Oxford University Press, 1996.
[33] De Bono E.: Sześć butów, czyli sześć sposobów działania. Wydawnictwo Medium, Konstancin-Jeziorna 1997.
[34] De Bono E.: Naucz się myśleć kreatywnie. Prima, Warszawa 1998.
[35] De Bono E.: Myślenie lateralne. Idee na przekór schematom. One Press, War-szawa 2007.
[36] De Bono E.: Sześć myślowych kapeluszy. Wydawnictwo Helion, Gliwice 2007. [37] De Bono E.: Dziecko w szkole kreatywnego myślenia. Wydawnictwo Helion,
Gliwice 2010.
[38] Dessler G.: Management: Leading People and Organisations in the 21st Century. Prentice Hall, Englewood Cliffs, New York 1998.
[39] Dewey J.: Jak myślimy. PWN, Warszawa 1988.
[40] Dobrołowicz W.: Psychika i bariery. Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1993.
[41] Dobrołowicz W.: Psychologia twórczości technicznej. Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, Warszawa 1993.
[42] Dobrołowicz W.: Psychodydaktyka kreatywności. Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej, Warszawa 1995.
[43] Dorst K., Cross N.: Creativity in the design process: coevolution of
problem-solution. Design Studies 22 (5), 2001, 425–437.
[44] Drucker P.E.: Innowacje i przedsiębiorczość. PWE, Warszawa 1992.
[45] Durlik I.: Projektowanie technologiczno-organizacyjne zakładów przemysłowych. cz. 1, Wydawnictwo Politechniki Gdańskiej, Gdańsk 1992.
[46] Edwards-Schachter M.: Disentangling competences: Interrelationships on
creati-vity, innovation and entrepreneurships. Thinking Skills and Creativity 16 (2015)
27–39.
[47] Feldman D.H.: The development of creativity, [w:] R.J. Sternberg (red.), Hand-book of Creativity. Cambridge University Press, 1999, 169–189.
161 [48] Fisk P.: Geniusz biznesu. Kreatywne podejście do rozwoju firmy. Wolters Kluwer
Polska, Warszawa 2009.
[49] Gawlik W.: Warsztaty innowacyjności. Gliwice 2011. Materiały nieopublikowane.
[50] Gelb M. J.: Myśleć jak Leonardo da Vinci. Dom Wydawniczy Rebis, Poznań 1990.
[51] Geschka H.: Creativity techniques in Germany. Creativity and Innovation Management (June), 1996, 87–92.
[52] Giarratano J., Riley G.: Ekspert Systems. Principles and Programming. Thomson Learning, Boston 2005.
[53] Góralski A.: Zadanie. Metoda. Rozwiązanie. Techniki twórczego myślenia. Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, zbiór 1-1977, zbiór 2-1978, zbiór 3-1980, zbiór 4-1981, zbiór 5-1984, Warszawa.
[54] Góralski A.: Twórcze rozwiązywanie zadań. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1989.
[55] Góralski A.: Być nowatorem. Poradnik twórczego myślenia. Państwowe Wydaw-nictwo Naukowe, Warszawa 1990.
[56] Górniewicz J.: Rozwój i kształtowanie wyobraźni dziecka. Wydawnictwo Praksis, Inowrocław 1991.
[57] Green A.: Kreatywność w public relations. PWE, Warszawa 2004.
[58] Grzybowska B.: Innowacyjność przemysłu spożywczego w Polsce – ujęcie
regio-nalne. Wydawnictwo UMW, Olsztyn 2012.
[59] Guilford J.P.: Natura inteligencji człowieka. PWN, Warszawa 1978. [60] Henry J.: Creative Management. Sage, London 2001.
[61] Howard T.J., Culley S.J., Dekoninck E.: Describing the creative design process
by the integration of engineering design and cognitive psychology literature.
Design Studies 29 (2008) 160–180.
[62] Hsiao S.W., Chou J.R.: A creativity-based design process for innovative product
design. International Journal of Industrial Ergonomics 34 (2004) 421–443.
[63] Jackson P.: Introduction to Expert Systems. Addision Wesley – Logman, Harlow 1999.
162 [64] Jąder M.: Efektywne i atrakcyjne metody pracy z dziećmi. Oficyna Wydawnicza
Impuls, Kraków 2010.
[65] Jerzak W.: Organizatoryka inżynierska. Wydawnictwo Politechniki Częstochow-skiej, Częstochowa 1994.
[66] Jerzyk E., Leszczyński G., Mruk H.: Kreatywność w biznesie. Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań 2007.
[67] Jerzyk E.: Proces kreatywności i jego uwarunkowania w obszarze marketingu. Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, Poznań 2007.
[68] Karlińska B.: Evaluation of effectiveness of application of selected creative
methods the basic of a practical example. International Masaryk Conference for
Ph.D. Students and Young Researchers, December 12–16, 2011, Hradec Kralove, The Czech Republic, 1613–1621.
[69] Karlińska B., Knosala R.: Analiza technik kreatywnego rozwiązywania
problemów na wybranych przykładach praktycznych, [w:] R. Knosala (red.), Innowacje w zarządzaniu i inżynierii produkcji. Oficyna Wydawnicza Polskiego
Towarzystwa Zarządzania Produkcją, Opole 2012, 49–60.
[70] Karlińska B., Knosala R.: Model procesu twórczego a rozwój innowacji
procesowych. Zarządzanie Przedsiębiorstwem, nr 3/2012, 22–28.
[71] Karlińska B., Knosala R.: Metoda synektyczna wspomagania innowacyjnych
procesów w przedsiębiorstwie, [w:] M. Wirkus (red.), Zarządzanie projektami i procesami. Teoria i przypadki praktyczne. Wydawnictwo Difin, Warszawa 2013,
405–415.
[72] Karlińska B., Knosala R.: Sesja twórcza jako sposób kreatywnego rozwiązywania
problemów w przedsiębiorstwie. Zarządzanie Przedsiębiorstwem, 2/2013, 16–22.
[73] Karlińska B., Knosala R.: Zastosowanie technik bazujących na wyobraźni do
tworzenia innowacyjnych procesów, [w:] P. Łebkowski (red.), Zarządzanie a inżynieria produkcji. Wydawnictwo AGH, Kraków 2013, 13–20.
[74] Karpiński J., Koziński F.: Rozwijanie myślenia i wyobraźni w praktyce nauczania
zawodu. Instytut Kształcenia Nauczycieli, Warszawa 1982.
[75] Karwowski M.: Twórcze przewodzenie. Wydawnictwo Instytutu Przedsiębior-czości i Samorządności, Warszawa 2003.
163 [76] Karwowski M., Gralewski J., Lebuda I., Wiśniewska E.: Creative teaching of creativity teachers: Polish perspective. Thinking Skills and Creativity 2 (2007) 57–61.
[77] Karwowski M.: Klimat dla kreatywności. Difin, Warszawa 2009.
[78] Karwowski M. (red.): Identyfikacja potencjału twórczego. Teoria, metodologia,
diagnostyka. Wydawnictwo APS, Warszawa 2009.
[79] Kaufman J.C.: Kreatywność. Wydawnictwo APS. Warszawa 2009.
[80] Kaufmann A., Fustier N., Drevet A.: Inwentyka. Metody poszukiwań twórczych
rozwiązań. Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, Warszawa 1975.
[81] Kelley T.: Sztuka innowacji. Wydawnictwo MT Biznes, Warszawa 2003.
[82] King N.: Innovation at work: the research literature, [w:] M.A. West, J. Farr (red.), Innovation and Creativity at Work. Wiley, Chichester 1990.
[83] Kirton J.M.: Adaptors and Innovators. Styles of Creativity and Problem Solving. Routledge, London 1994.
[84] Kletke M.G., Mackay J.M., Barr S.H.: Creativity in the organization: the role of
individual creative problem solving and computer suport. Int. J.
Human-Computer Studies 55, 2001, 217–237.
[85] Knosala R., Boratyńska-Sala A., Jurczyk-Bukowska M., Moczała A.: Zarządzanie
innowacjami. Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2013.
[86] Knosala R., Jagoda D., Karlińska B., Serafin R.: Psychologia kreatywności
wspierająca generowanie innowacyjnych procesów i produktów, [w:] R. Knosala (red.), Komputerowo Zintegrowane Zarządzanie, tom I. Oficyna Wydawnicza Polskiego Towarzystwa Zarządzania Produkcją, Opole 2011, 518–525.
[87] Kosieradzka A.: Zarządzanie produktywnością w przedsiębiorstwie. C.H. Beck, Warszawa 2012.
[88] Kosieradzka A.: Metody i techniki pobudzania kreatywności w organizacji
i zarządzaniu. Wydawnictwo edu-Libri, Kraków 2013.
[89] Kosslyn S.M.: Image and brain: the resolution of the imagery debate, MIT Press, Cambrige 1994.
164 [90] Kozielecki J.: Rozwiązywanie problemów. Państwowe Zakłady Wydawnictw
Szkolnych, Warszawa 1969.
[91] Kozielecki J.: Strategia psychologiczna. Wydawnictwo Nasza Księgarnia, War-szawa 1975.
[92] Kozielecki J.: Myślenie i rozwiązywanie problemów, [w:] T. Tomaszewski:
Psychologia ogólna. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1995.
[93] Kożusznik B.: Kluczowa rola psychologii we wspieraniu i stymulowaniu
innowacyjności, [w:] B. Kożusznik (red.), Psychologiczne uwarunkowania innowacyjności. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2010, 21–50.
[94] Krohe J.: Managing creativity. Across the Board (September), 1996, 16–22. [95] Lee M.R., Chen T.T.: Computers in Human Behavior, vol. 42, January 2015, 12–
19.
[96] Limont W.: Synektyka a zdolności twórcze. Eksperymentalne badania
stymu-lowania rozwoju zdolności twórczych z wykorzystaniem aktywności plastycznej.
Wydawnictwo UMK, Toruń 1994.
[97] Limont W.: Analiza wybranych mechanizmów wyobraźni twórczej. Badania
eksperymentalne. Wydawnictwo UMK, Toruń 1996.
[98] Limont W.: Uczeń zdolny. GWP, Gdańsk 2005.
[99] Lipka A., Król M., Winnicka-Wejs A.: Kreatywność i rutyna w działalności
personalnej. Granice HR-owego kreacjonizmu. Difin, Warszawa 2011.
[100] Lobert B.M., Dologite D.G.: Measuring creativity of information system ideas: an
exploratory investigation. System Sciences, vol. IV: Information Systems:
Collaboration Technology Organizational Systems and Technology, Proceedings of the Twenty-Seventh Hawaii International Conference Hawaii, 1994.
[101] López-Ortega O.: Computer-assisted creativity: Emulation of cognitive processes
on a multi-agent system. Expert Systems with Applications 40, 2013, 3459–3470.
[102] Lugt R.: Developing a graphic tool for creative problem solving in design groups. Design Studies 21 (5), 2000, 505–522.
[103] Łasiński G.: Rozwiązywanie problemów w organizacji. Moderacje w praktyce. Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne. Warszawa 2007.
165 [104] Macey-Burges C.: Carnival as inclusive education: exploring carnival arts in the
curriculum. Forum 43 (1) 2001.
[105] Magielska S.: Synektyka jako metoda rozwiązywania zadań, [w:] A. Góralski (red.), Zadania. Metoda. Rozwiązanie. Techniki twórczego myślenia, zbiór 1. Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, 1977.
[106] Martyniak Z.: Inwentyka przemysłowa. Wyd. Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych, Warszawa 1985.
[107] Martyniak Z.: Organizatoryka. Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, Warsza-wa 1987.
[108] Martyniak Z.: Wstęp do inwentyki. Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, Kra-ków 1997.
[109] Matusiak K. (red.): Słownik pojęć. Innowacje i transfer technologii. PARP, Warszawa 2005.
[110] McFadzean E.: Techniques to enhance creative thinking team. Performance Management 6 (3/4), 2000, 62–72.
[111] Mednick S.A.: The associative basis of the creative process. Psychological Review, 69, 1962.
[112] Mellor R.B.: Kreatywność, [w:] R.B. Mellor, G. Coulton, A. Chick, A. Bifulco, N. Mellor, A. Fisher, Przedsiębiorczość. PWE Warszawa 2011.
[113] Mikołajczyk Z.: Techniki organizatorskie w rozwiązywaniu problemów
zarzą-dzania. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1998.
[114] Miller D.: Zespoły. PWE, Warszawa 2010.
[115] Morgan G.: Wyobraźnia organizacyjna. PWN, Warszawa 2001.
[116] Nęcka E., Brocławik K.: O możliwościach wykorzystania synektyki w procesie
rozwiązywania zadań wynalazczych, [w:] A. Góralski (red.), Zadania. Metoda. Rozwiązanie. Techniki twórczego myślenia, zbiór 5. Wydawnictwo
Naukowo-Techniczne, 1984.
[117] Nęcka E.: Myślenie, [w:] M. Materska, T. Tyszka (red.), Psychologia i poznanie. PWN, Warszawa 1992.
166 [118] Nęcka, E.: Trop... Twórcze Rozwiązywanie Problemów. Oficyna Wydawnicza
Impuls, Kraków 1994.
[119] Nęcka E.: Proces twórczy i jego ograniczenia. Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 1995.
[120] Nęcka E.: Psychologia twórczości. GWP, Gdańsk 2001.
[121] Nęcka E.: Trening twórczości. GWP, Gdańsk 2005.
[122] Nęcka E., Orzechowski J., Szymura B.: Psychologia poznawcza. PWN, Warszawa 2007.
[123] Niedzielski P., Rychlik K.: Innowacje i kreatywność. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin 2006.
[124] Noelke M.: Techniki kreatywności. Jak wpadać na lepsze pomysły. Flashbook, Warszawa 2008.
[125] Nosal Cz.: Umysł menedżera: Problemy – decyzje – strategie. Wydawnictwo Przecinek, Wrocław 1993.
[126] Nowacki R.: Znaczenie innowacyjności w rozwoju przedsiębiorstwa, [w:] R. Nowacki, M. Staniewski (red.), Podejście innowacyjne w zarządzaniu
przedsię-biorstwem. Difin, Warszawa 2010, 23–28.
[127] Nystrom H.: Technological and Market Innovation: Strategies for Product and
Company Development. Wiley, Chichester 1990.
[128] Öberg Ch.: Competence integration in creative processes. Industrial Marketing Management 42, 2013, 113–124.
[129] Olczak A., Urbaniak M.: Marketing B2B w praktyce gospodarczej. Difin, Warszawa 2005.
[130] Olczak M.: Trening twórczości – współczesna i efektywna forma wychowania
przez sztukę. Wydawnictwo Impuls, Kraków 2009.
[131] Oldham G.R., Da Silva N.: Computers in Human Behavior, vol. 42, January 2015,
5–11.
[132] Osborn A.F.: Applied Imagination. Scribners. New York 1953.
167 [134] Parveen S.G., Nanua S.: Creativity and Innovation in Durable Product
Develop-ment. Computers ind. Engng vol. 35, Nos1-2, 1998, 5–8.
[135] Perry-Smith J.E., Shalley C.E.: The social side of creativity: A static and dynamic
social network perspective. Academy of Management Review, 28 (1), 2003, 89–
106.
[136] Piech K.: Krytyczna ocena i analiza, [w:] J. Antoszkiewicz (red.), Metody
rozwiązywania problemów w warunkach małego przedsiębiorstwa. Szkoła
Główna Handlowa – Oficyna Wydawnicza, Warszawa 1999, 107–115.
[137] Piech K.: Systematyka metod rozwiązywania problemów zarządzania, [w:] J. Antoszkiewicz (red.), Metody rozwiązywania problemów w warunkach małego
przedsiębiorstwa. Instytut Funkcjonowania Gospodarki Narodowej SGH,
War-szawa 1999, 38–62.
[138] Piech K.: Wprowadzenie do heurystyki. Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów SGH, 2003, z. 39, 83–98.
[139] Pietrasiński Z.: Myślenie twórcze. PZWS, Warszawa 1969.
[140] Piotrowski K.: Narzędzia pomiaru twórczości. Kraków 2011. Materiały nieopu-blikowane.
[141] Płóciennik E., Just M., Dobrakowska A., Woźniak J.: Metoda i wyobraźnia.
Podręcznik dla nauczyciela. Lekcje twórczości w klasie I. Wydawnictwo Difin,
Warszawa 2009.
[142] Podręcznik OSLO. Zasady gromadzenia i interpretacji danych dotyczących
innowacji. Zakład Wydawnictw Statystycznych, Warszawa 2008.
[143] Polya G.: Jak to rozwiązać. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2012. [144] Popek S. (red.): Twórczość w teorii i praktyce. Wydawnictwo UMCS, Lublin
2004.
[145] Proctor T.: Entrapment in product development. Creativity and Innovation Managment, 1993.
[146] Proctor T.: Twórcze rozwiązywanie problemów. GWP, Gdańsk 2002. [147] Regulamin Olimpiady Innowacji Technicznych i Wynalazczości,
168 [148] Reinartz T., Iglezakis I., Roth-Berghofer T.: Review and restore for case base
maintenance. Computational Intelligence: Special Issue on Maintaining CBR
Systems 2001.
[149] Ribot Th.: O wyobraźni twórczej. Studium psychologiczne. Głos, Warszawa 1900. [150] Robbins I., DeCenzo D.A.: Podstawy zarządzania, PWE, Warszawa 2002.
[151] Robinson K.: Oblicza umysłu. Ucząc się kreatywności. Element, Kraków 2010. [152] Rogers E.M.: Diffusion of innovations. Free Press, New York 1983.
[153] Runco M.A., Chand, I.: Cognition and creativity. Educational Psychology Review, 7, 1995.
[154] Runco M.A.: Creativity. Theories and Themes: Research, Development and
Practice. Academic Press, San Diego 2007.
[155] Runco M.A.: Commentary: Divergent thinking is not synonymous with creativity. Psychology of Aesthetics Creativity and the Arts, 2, 2008.
[156] Sawyer R.K.: Explaining creativity: The science of human innovation. Oxford University Press, New York 2006.
[157] Shneiderman B.: Creating creativity: User interfaces for supporting innovation. ACM Transactions on Computer-Human Interaction (TOCHI), 7 (1), 2000, 114– 138.
[158] Shneiderman B.: Leonardo’s Laptop. MA, MIT Press, Boston 2002.
[159] Sikora J.: Socjologia twórczości technicznej. Wprowadzenie. Akademia Ekono-miczna w Poznaniu, Poznań 1993.
[160] Sikorski C.: Relacje komunikacyjne, [w:] W. Błaszczyk (red.), Metody organizacji
i zarządzania. Kształtowanie relacji organizacyjnych. PWN, Warszawa 2006, 69–
76.
[161] Simonton D.K.: Cognitive, personal, developmental, and social aspects. American Psychologist, 1, 2000, 151–158.
[162] Sloane P.: Twórcze myślenie w zarządzaniu. GWP, Gdańsk 2005.
[163] Smith S.: Techniki pokonywania problemów. Wydawnictwo Helion, Gliwice 2004.
169 [164] Stasiakiewicz M.: Twórczość i interakcja. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu
im. A. Mickiewicza, Poznań 1999.
[165] Strykowska M. (red.): Współczesne organizacje – wyzwania i zagrożenia.
Perspektywa psychologiczna. Wydawnictwo Fundacji Humaniera, Poznań 2002.
[166] Supernat J.: Techniki decyzyjne i organizatorskie. Wydawnictwo Kolonia Limited, Wrocław 2003.
[167] Szmidt K.: Pedagogika twórczości. GWP, Gdańsk 2007.
[168] Szmidt K.: Trening kreatywności. Wydawnictwo Helion, Gliwice 2008.
[169] Tidd J., Blessant J., Pavitt K.: Managing Innovation: Integrating Technological,
Market and Organizational Change. Wiley, Chichester 1997.
[170] Tokarz A.: Dynamika procesu twórczego. Wydawnictwo UJ, Kraków 2005. [171] Tomczak-Horyń K., Knosala R.: Dobór metody generowania innowacyjnego
produktu na przykładzie praktycznym, [w:] Knosala R. (red.), Innowacje w za-rządzaniu i inżynierii produkcji. Oficyna Wydawnicza Polskiego Towarzystwa
Zarządzania Produkcją, Opole 2013, 258–269.
[172] Trajer J., Paszek A., Iwan S.: Zarządzanie wiedzą. PWE, Warszawa 2012.
[173] Ujwary-Gil A.: Inwentyka, czyli kreatywność w biznesie. Wybrane zagadnienia. WSB-NLU, Nowy Sącz 2004.
[174] VanGundy A.B.: 101 Activities for Teaching Creativity and Problem Solving, Pfeiffer, San Francisco 2005.
[175] Wasilewska B., Knosala R.: Stimulating technical solutions using a heuristic
method. Technical Transactions. Mechanics, Wydawnictwo Politechniki Krakow-skiej, zeszyt 2-M (13), 75–83.
[176] Wasilewska B., Knosala R.: Proces twórczy w projektowaniu innowacyjnego
produktu, [w:] R. Knosala (red.), Innowacje w zarządzaniu i inżynierii produkcji,
tom 1. Oficyna PTZP, Opole 2014, 212–224.
[177] Wasilewska B., Knosala R.: Wdrożenie metod stymulujących kreatywność do
praktyki przemysłowej, [w:] P. Łebkowski (red.), Zarządzanie a inżynieria produkcji. Wydawnictwo AGH, Kraków 2014, 356–363.
170 [178] Wasilewska B., Knosala R.: Methods for stimulating creativity in production
engineering. Management and Production Engineering Review, vol. 5, number 4,
December 2014, 76–84.
[179] Wasilewska B., Knosala R.: Kreatywność zaawansowana jako warunek konieczny
w procesach innowacyjnych. Zarządzanie Przedsiębiorstwem, nr 1/2015, 33–38.
[180] Wasilewska B., Knosala R.: Metoda wspomagająca innowacyjny produkt na
przykładzie praktycznym, [w:] M. Wirkus (red.), Programy, projekty, procesy,
Gdańsk 2015 (przyjęto do druku).
[181] Wasilewska B., Knosala R.: Projekt systemu doboru metod stymulowania
rozwiązań technicznych. Zarządzanie Przedsiębiorstwem, nr 3/2015, 22–28.
[182] Wasilewska B., Knosala R.: Wspomaganie doboru metod do rozwiązania
problemu technicznego, [w:] P. Łebkowski (red.), Zarządzanie a inżynieria produkcji. Wydawnictwo AGH, Kraków 2015 (przyjęto do druku).
[183] Wasilewski L.: Kaizen. Tajemnica sukcesu Japonii. ZETOM, Warszawa 1997. [184] Watson W., Michaelsen L., Sharp W.: Member competence, group interaction,
and group decision making: A longitudinal study. Journal of Applied Psychology,
76 (6), 1991, 803–809.
[185] Wertheimer M.: Productive Thinking. Harper, New York, 1945.
[186] West M.A., Farr J.: Innovation and Creativity at Work. Wiley, Chichester 1990. [187] West M.A.: Rozwijanie kreatywności wewnątrz organizacji. Wydawnictwo
Naukowe PWN, Warszawa 2000.
[188] Wladawsky-Berger I.: Data science: From half-baked ideas to data-driven
insights. The Wall Street Journal, 11 (April), 2014.
[189] Wojtczuk-Turek A.: Rozwijanie kompetencji twórczych. Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2008.
[190] Wojtczuk-Turek A.: Znaczenie wiedzy jako istotnego komponentu kompetencji
twórczych w generowaniu innowacji, [w:] S. Popek, R. Bernacka, C. Domański,
B. Gawda, D. Turska, A. Zawadzka (red.), Psychologia twórczości. Nowe
171 [191] Young L.F.: Decision Support and Idea Processing Systems. Dubuque, IA: Wm.
C., Brown Publishers, 1989.
[192] Young L.F.: The metaphor machine: a database method for creativity support.
Decision Support Systems, 3, 1987, 309–317.
[193] Zalewska M.: Komunikowanie się jako podstawa relacji społecznych, [w:] W. Błaszczyk (red.), Metody organizacji i zarządzania. Kształtowanie relacji
organizacyjnych. PWN, Warszawa 2006, 156–172.
[194] Zwicky F.: Discovery, Invention, Research through the Morphological Analysis,