DOSKONALENIE REGUŁ PROWADZENIA DZIAŁAŃ KRAJOWEGO SYSTEMU RATOWNICZO-GAŚNICZEGO...
Terroryzm stał się nieodłącznym negatywnym symptomem naszych czasów. Praktycznie codziennie środki masowego przekazu informują nas o przeprowadzonych zamachach, licz-bie ofi ar i osób poszkodowanych, dokonanych zniszczeniach, które są ich następstwem. Obecny terroryzm jest zjawiskiem bardzo dynamicznym, ugrupowania terrorystyczne są organizacjami coraz lepiej zorganizowanymi, sięgającymi po nowe narzędzia, nie zawsze eks-tremalne, ale coraz bardziej skuteczne. Terroryzm uzyskał zdolność dostosowywania się do zmieniających się warunków, potrzeb, żyjemy w rzeczywistości w której przestaliśmy się zastanawiać, czy będzie kolejny atak terrorystyczny. Zastanawiamy się raczej, gdzie i kiedy on nastąpi. Mimo ogromnego wysiłku, szczególnie państw Europy Zachodniej, które dobrze znają podłoże działalności terrorystycznej, trudno jest wyeliminować akty terrorystyczne, które uderzają w podstawy współczesnego ładu społecznego.
Terroryzm jest zjawiskiem rozwijającym się bardzo dynamicznie, niezmiernie trudnym do opanowania, terroryści są nieuchwytni i uderzają z pozycji, które trudno zlokalizować i zaata-kować. Obecnie używają nowych narzędzi do przeprowadzania aktów terrorystycznych, zamachy terrorystów samobójców, używanie środków transportu do aktów terroru stało się niemalże standardem przeprowadzanych zamachów.
Pomimo wysokiego poziomu istniejącego zagrożenia w Europie, Polska nie doświadczyła aktów zamachu terrorystycznego, co wcale nie znaczy, że nie jesteśmy w kręgu zainteresowań
organizacji terrorystycznych. Dlatego nasze działania winny być ukierunkowane na przygo-towanie się nie tylko do przeciwdziałania powstania takiego zdarzenia, ale również podjęcia skutecznych działań przez system ratowniczo-gaśniczy po dokonaniu aktów terrorystycznych. Ustawa o działaniach antyterrorystycznych376 defi niuje działania o charakterze antyterrory-stycznym jako działania organów administracji publicznej polegające na zapobieganiu zdarze-niom o charakterze terrorystycznym, przygotowaniu do przejmowania nad nimi kontroli w drodze zaplanowanych przedsięwzięć, reagowaniu w przypadku wystąpienia takich zdarzeń oraz usuwaniu ich skutków, w tym odtwarzaniu zasobów przeznaczonych do reagowania. Poważnym wyzwaniem dla podmiotów krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego będzie więc podjęcie działań ratowniczych po przeprowadzonym akcie terrorystycznym lub kilku takich przedsięwzięciach przeprowadzonych jednocześnie lub też w niewielkich odstępach czasowych.
Prowadzenie działań ratowniczych po aktach terroru różni się od prowadzonych na zasadzie rutynowych działań w sytuacji wypadków i katastrof o charakterze naturalnym lub też tech-nicznym. Następstwa skutków terroru różnią się od większości innych zdarzeń zarówno skalą, czyli dużą liczbą ofi ar występującą w krótkim czasie, jak i pośrednimi skutkami w postaci spa-raliżowania systemu łączności, chaosu informacyjnego i niewydolności systemu reagowania w relacji do istniejących potrzeb. Dodatkowo istotnym czynnikiem jest ryzyko wtórnych ata-ków, obecności środków niebezpiecznych lub też następstw w postaci pożaru, zadymienia i występowania substancji toksycznych, a także uszkodzeń strukturalnych budynków.377 Prowadzenie działań ratowniczych po wystąpieniu aktu terrorystycznego wymaga od ratow-ników dużego doświadczenia, gdyż czynnikiem w istotny sposób rzutującym na prowadze-nie akcji ratowniczej jest występowaprowadze-nie reakcji zbiorowych, w szczególności paniki. Istotnym czynnikiem jest także indywidualna reakcja na stres poszczególnych ratowników, ale również innych uczestników zdarzenia.
W pierwszej fazie działania ratowniczego muszą zostać rozpoznane wszelkie możliwe zagro-żenia występujące w miejscu ataku. Należą one do dwóch głównych kategorii:
– zagrożenia związane z aktem terroru (obecność terrorystów, niewybuchy, niewypały oraz ładunki pułapki);
376 Ustawa z 10 czerwca 2016 r. o działaniach antyterrorystycznych, ( DzU 2016 r., poz. 904.), art. 2, pkt. 1.
– zagrożenia związane z miejscem incydentu (pożar, wyciek substancji niebezpiecznych lub paliwa).378
Zgodnie z uregulowaniami zawartymi w ustawie o działaniach antyterrorystycznych,379 kie-rującym działaniami antyterrorystycznymi podejmowanymi przez właściwe służby lub organy w ramach ich ustawowych zadań na miejscu zdarzenia o charakterze terrorystycz-nym, jest wyznaczony przez Komendanta Głównego Policji, a w przypadkach niecierpiących zwłoki przez właściwego miejscowo komendanta wojewódzkiego Policji funkcjonariusz Poli-cji, w szczególności w przypadku, gdy na miejscu zdarzenia o charakterze terrorystycznym są inne służby i organy. W przypadku gdyby zdarzenie o charakterze terrorystycznym miało miejsce na obszarach lub w obiektach należących do komórek i jednostek organizacyjnych podległych Ministrowi Obrony Narodowej lub przez niego nadzorowanych albo admini-strowanych, działaniami kieruje wyznaczony przez Ministra Obrony Narodowej, a w przy-padkach niecierpiących zwłoki przez Komendanta Głównego Żandarmerii Wojskowej żołnierz Żandarmerii Wojskowej. Zapisy zawarte w ustawie jednoznacznie regulują problem kierującego działaniami podczas wystąpienia aktów terrorystycznych.
Chcąc dokonać omówienia roli i możliwości KSRG podczas zdarzeń o charakterze terrory-stycznym, należy podkreślić, że jedną z funkcji państwa jest zapewnienie obywatelom ochrony przed wszelkimi niebezpieczeństwami, wynikającymi ze współczesnych zagrożeń, będących skutkiem działania sił przyrody, rozwoju cywilizacyjnego, jak również niewłaści-wego stosowania albo celoniewłaści-wego użycia substancji niebezpiecznych. Jednym z takich zagrożeń jest możliwość wystąpienia zdarzenia o charakterze terrorystycznym. Szczególnie niebez-pieczną cechą współczesnego terroryzmu jest groźba użycia broni masowego rażenia (che-micznej, biologicznej, radiologicznej lub nuklearnej) i wysoce efektywnych materiałów wybuchowych.380
Krajowy system ratowniczo-gaśniczy (KSRG) winien szybko i skutecznie reagować w przy-padku zaistnienia zdarzeń o charakterze terrorystycznym. Ponieważ jednym z obszarów reagowania jest szeroko pojęte ratownictwo, zachodzi niewątpliwie potrzeba doskonalenia jego organizacji tak, aby realizacja zadań podczas wystąpienia nagłego zagrożenia życia i zdrowia była skuteczna i umożliwiała optymalne wykorzystanie dostępnych sił i środków. Przede wszystkim należy założyć, że planowanie i organizowanie działań ratowniczych przy
378 P. Guła, P. Tarnawski, W. Zubrzycki, Terroryzm-zagrożenia i przeciwdziałanie, Kraków 2005, s. 39.
379 Ustawa z 10 czerwca 2016 r. o działaniach antyterrorystycznych, ( DzU 2016 r., poz. 904.), art. 18.
tego typu zdarzeniach nie może być nastawione na niewielką liczbę poszkodowanych, lecz na wystąpienie zdarzenia masowego lub katastrofy.381 Niewątpliwie powodzenie tych działań będzie w pierwszym rzędzie zależało od ścisłego i efektywnego współdziałania z zespołami ratownictwa medycznego, jak również innymi podmiotami służby zdrowia. Zapewnienie skutecznej organizacji działań ratowniczych uzyskamy poprzez skoordynowanie przedsię-wzięć, a przez to efektywne współdziałanie wielu służb i podmiotów, jak również organów władzy zarówno w fazie organizowania, jak i prowadzenia działań ratowniczych.
Niewątpliwie powodzenie działań ratowniczych będzie w znacznej mierze uzależnione od planowania wspólnych przedsięwzięć służb odpowiedzialnych za bezpieczeństwo i prowa-dzenie działań ratowniczych. Odpowiednie przygotowanie procedur ratowniczych oraz współdziałania sprawdzenie działania tych procedur w praktyce podczas ćwiczeń pozwoli na wyeliminowanie błędów podczas rzeczywistych działań. Prowadzenie szerokich analiz wcze-śniej prowadzonych działań ratowniczych w przypadku zdarzeń masowych i katastrof, ma na celu wyciąganie wniosków, które będą służyć poprawie procedur a co za tym idzie skutecz-ności działania podmiotów ratowniczych. Wprowadzenie jednocześnie odpowiednich stan-dardów sprzętowych a także jednolitej dokumentacji z działań umożliwi lepsze przygotowanie podmiotów ratowniczych do podjęcia skutecznej i efektywnej interwencji podczas aktów terrorystycznych, a także usprawni proces szkolenia poprzez przyjęcie ujed-noliconych standardów.
Większość z dokonanych dotychczas zamachów terrorystycznych przeprowadzona została w aglomeracjach miejskich lub w ich obrębie. Zdarzenia te, ze względu na duża liczbę uczest-ników, a także świadków, powodują natychmiastowe podjęcie informacji i jej przekazanie do centrów dyspozytorskich służb (112) lub zintegrowanych centrów zarządzania. Powoduje to praktycznie sparaliżowanie możliwości połączenia z numerami alarmowymi. Problemy wynikające z tak dużego przeciążenia linii alarmowych to głównie powielanie znanych już informacji i brak w kolejnych przekazach istotnych szczegółów zdarzenia.382
Blokowanie linii alarmowych prowadzi do stanu braku możliwości uzyskania połączenia alarmowego przez osoby wymagające pomocy. Istnieje także możliwość przekazywania błęd-nych informacji, np. w przypadku gdy zamachowcy zaatakowali w kilku miejscach, osoby przyjmujące zgłoszenia mogą potraktować wszystkie zgłoszenia jako dotyczące jednego zda-rzenia.
381 D. Marczyński…, op. cit., s. 41.
We wstępnej fazie działania ważna jest odpowiednia ocena i kwalifi kacja zdarzenia w celu jak najszybszego wdrożenia odpowiednich procedur związanych z zamachem terrorystycznym. Niemalże każdego tego typu zdarzenie powoduje, że przynajmniej w początkowej fazie dzia-łań zasoby ratownicze są za małe w stosunku do skali zdarzenia, a dodatkowe utrudnienia w organizacji akcji ratowniczej, w tym ewakuacji, wynikają z rodzaju wykorzystanego przez terrorystów obiektu, np.: metra, stadionu, budynku wysokiego lub wysokościowego, targo-wiska, domu handlowego, węzła komunikacyjnego lub innego obiektu użyteczności publicz-nej z tzw. zbiorowym przebywaniem ludzi.383
Ważnym elementem powodzenia akcji ratowniczej jest dysponowanie odpowiedniej liczby sił i środków służb ratowniczych. Zasadą ich dysponowania jest, aby dysponować więcej (120%) zapotrzebowania wynikającego z planów ratowniczych, bowiem zawsze można je wrócić do koszar, natomiast zbyt mała liczba w znaczny sposób utrudni nam działania ratow-nicze na odpowiednim poziomie. Zazwyczaj w początkowej fazie działań nigdy nie ma pew-ności, czy zdarzenie spowodowane działaniem terrorystów dotyczy jednego miejsca czy też kilku miejsc, stąd należy w planach ratowniczych przewidzieć możliwość dysponowania dodatkowych sił i środków ratowniczych oraz przemieszczania sił ratowniczych już zadyspo-nowanych, zwłaszcza w przypadku możliwości wybuchów wtórnych, mogących zniszczyć siły i środki użyte do prowadzenia działań. Stosowanie materiałów wybuchowych powoduje, że strefa zagrożenia obejmuje wielkoobszarowy teren, który w początkowej fazie działań ratowniczych jest trudny (wręcz niemożliwy) do szybkiego rozpoznania i całkowitego moni-torowania.
Zazwyczaj w pierwszej fazie działania przy niedostatecznej liczbie sił i środków, gdy zdarze-nie ma charakter zdarzenia masowego czy też katastrofy, można odzdarze-nieść wrażezdarze-nie, że mamy do czynienia z chaosem, dlatego tak ważnym elementem prowadzenia działań ratowniczych jest, aby odpowiednia liczba sił i środków znalazła się na miejscu prowadzonych działań w jak najkrótszym czasie.384 Stworzenie odpowiednich procedur, wypracowanie zasad współ-działania, w końcu prowadzenie wspólnych ćwiczeń, powoduje, że czas trwania pierwszej fazy jest krótki, przez co szybko dochodzimy do odpowiedniego poziomu współdziałania. Do dalszych rozważań przyjmiemy, iż zdarzeniem masowym będziemy nazywać zdarzenie, w którym podczas segregacji poszkodowanych zapotrzebowanie na pierwszą pomoc czy też
383 D. Marczyński…, op. cit., s. 41.
kwalifi kowaną pierwszą pomoc, jak również medyczne czynności ratunkowe385, realizowane w trybie natychmiastowym, przekracza możliwości sił i środków ratowniczych obecnych na miejscu zdarzenia w danej fazie działań ratowniczych.
W zdarzeniu uznanym za masowe u osób bez wyczuwalnego tętna i oddechu, mimo udroż-nienia dróg oddechowych, nie wdraża się procedur resuscytacyjnych.
Katastrofą nazwiemy sytuację, w której siły i środki ratownicze uczestniczące w usuwaniu i likwidacji zagrożenia są niewystarczające, a zdarzenie powoduje ofi ary śmiertelne, poważne obrażenia poszkodowanych oraz zniszczenie środowiska i mienia w takim nasileniu, że liczba poszkodowanych, jak również rozmiar i stopień uszkodzenia środowiska i mienia powoduje zniszczenie infrastruktury i zaburzenie więzi społecznych w takim stopniu, że może unie-możliwić kontrolę przebiegu zdarzenia.
Dlatego należy zwrócić szczególną uwagę na konieczność przeprowadzenia rozpoznania przez służby ratownicze, ustalając zarówno liczby poszkodowanych, rodzaje odniesionych przez nich obrażeń, jak i określenie charakteru zagrożenia i miejsca zdarzenia. Pozyskane podczas rozpoznania informacje będą miały zasadniczy wpływ na pierwsze decyzje kierują-cego działaniem ratowniczym. Na etapie wstępnego rozpoznania trudno o pełną i precy-zyjną informację dotycząca licybz osób poszkodowanych czy też poniesionych przez nich obrażeń. Szczegółową informację w tym zakresie uzyskamy po przeprowadzonej segregacji medycznej. Ważnymi elementami pierwszej fazy akcji są: zadysponowanie odpowiedniej liczby zespołów ratownictwa medycznego na miejsce ataku, odpowiednie przygotowanie szpitali na przyjęcie dużej liczby osób poszkodowanych, uruchomienie, jeżeli jest taka potrzeba, modułów medycznych na miejscu zdarzenia oraz uruchomienie dodatkowych środków transportu dla lżej poszkodowanych.
Bardzo ważnym elementem rozpoznania, obok określenia liczby poszkodowanych i odnie-sionych przez nich obrażeń, jest charakter zdarzenia, z jakim mamy do czynienia, jak rów-nież miejsca zdarzenia.
Zastosowanie przez terrorystów materiałów wybuchowych lub też materiałów chemicznych powoduje, że strefa zagrożenia obejmuje znaczny obszar działania, co w początkowej fazie akcji ratowniczej, przy niewystarczającej liczbie sił i środków, będzie nastręczało trudności w efektywnym prowadzeniu działań.
Organizacja akcji ratowniczej będzie przebiegała w zależności od charakteru zdarzenia, jak też źródła i charakteru zagrożenia. W inny sposób będzie organizowana akcja, w której użyto klasycznych materiałów wybuchowych, inaczej potoczy się organizacja akcji w przypadku użycia niebezpiecznych materiałów chemicznych, radiologicznych czy też biologicznych. W zależności od tego, czy zdarzenie miało miejsce na przestrzeni otwartej czy też w obiekcie, bezwzględnie w tym drugim przypadku należy uwzględnić charakterystykę obiektu.
Aktualny poziom rozwoju oraz potencjał krajowego system ratowniczo-gaśniczego daje sze-rokie możliwości organizacji i prowadzenia działań ratowniczych w przypadku użycia mate-riałów i ładunków wybuchowych, niebezpiecznych matemate-riałów chemicznych oraz prowadzenie wstępnego rozpoznania i potwierdzenia użycia materiałów radiacyjnych.
Krajowy system ratowniczo-gaśniczy został również zobowiązany do współdziałania w ramach posiadanych sił i środków z właściwymi organami i podmiotami podczas zdarzeń nadzwyczajnych wywołanych zagrożeniem czynnikiem biologicznym, w tym podczas zda-rzeń o charakterze terrorystycznym.386
Rozporządzenie w sprawie organizacji krajowego systemu ratowniczo gaśniczego określa w rozdziale trzecim, jakie działania prowadzą podmioty systemu w związku z wybuchem, w zakresie działań ratownictwa chemicznego, ratownictwa technicznego, ratownictwa eko-logicznego oraz ratownictwa medycznego.387 Szczegółowy zapis wykonywanych zadań umoż-liwia podjęcie określonych czynności ratowniczych przez podmioty krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego, w tym w szczególności w zakresie wynikającym z planu ratowni-czego, z uwzględnieniem ich wyposażenia w sprzęt specjalistyczny i środki ochrony indywi-dualnej. W zakresie ratownictwa technicznego podmioty ratownicze wykonują zadania niezbędne do poszukiwania i dotarcia do zagrożonych lub poszkodowanych osób oraz zwie-rząt, a także zmniejszenia lub likwidacji zagrożenia dla życia, zdrowia, mienia lub środowi-ska. W przypadku działań w zakresie ratownictwa chemicznego obejmuje realizację z działań ratowniczych niezbędnych do zmniejszenia lub likwidacji bezpośrednich zagrożeń stwarza-nych przez substancje niebezpieczne dla ludzi, zwierząt, środowiska lub mienia.388
Działania w zakresie ratownictwa technicznego i chemicznego prowadzą podmioty krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego, w szczególności jednostki ratowniczo-gaśnicze Państwowej
386 Ustawa z 21 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej, ( DzU 2017 r., poz. 736.) art. 14 , ust. 1a.
387 Rozporządzenie z 18 lutego 2011 r. w sprawie szczegółowych zasad organizacji krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego (DZ.U. 2011r., poz. 239.) Rozdział 3.
388 Rozporządzenie z 18 lutego 2011 r. w sprawie szczegółowych zasad organizacji krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego (DZ.U. 2011r., poz. 239.) par. 16.1.
Straży Pożarnej, w zakresie podstawowym, z uwzględnieniem ich wyszkolenia oraz wyposa-żenia w sprzęt specjalistyczny i środki ochrony indywidualnej oraz w szczególności specjali-styczne grupy ratownictwa technicznego, a także grupy chemiczno-ekologiczne Państwowej Straży Pożarnej ( PSP) oraz inne podmioty KSRG będące jednostkami ochrony przeciwpo-żarowej.389
Nowym wyzwaniem dla podmiotów KSRG jest współpraca z właściwymi organami i pod-miotami podczas zdarzeń nadzwyczajnych wywołanych czynnikiem biologicznym, w tym podczas zdarzeń o charakterze terrorystycznym. Obecnie brak szczegółowych uregulowań w tym zakresie odnośnie określenia zadań i zakresu współpracy.
Szczególnym wyzwaniem dla podmiotów KSRG było przygotowanie i zabezpieczenie Świa-towych Dni Młodzieży (ŚDM) które miały miejsce w lipcu 2016 r. To ogromne przedsię-wzięcie organizacyjne, które zgromadziło rzeszę pielgrzymów z całego świata było szczególnym wyzwaniem w zakresie planowania, przygotowania, zabezpieczenia logistycznego oraz reago-wania w przypadku powstania szczególnych zagrożeń, w tym o charakterze terrorystycznym. Niepokojące informacje, które zakładały przeprowadzenie ataku terrorystycznego podczas trwania ŚDM, zobowiązały wszystkie podmioty odpowiedzialne za bezpieczeństwo do współdziałania w zakresie jak najlepszego zapewnienia bezpieczeństwa, porządku publicz-nego oraz zabezpieczenia medyczpublicz-nego.390
W związku z możliwością wystąpienia określonych zagrożeń, w możliwych scenariuszach przeprowadzenia ataku terrorystycznego rozpatrywano użycie materiału lub urządzenia wybuchowego, w tym mogącego zawierać substancję lub czynnik chemiczny, biologiczny lub radiacyjny (E-CBRN). W tym celu zespół specjalistów opracował rekomendacje w zakre-sie podstawowych zasad postępowania służb w przypadku zdarzenia o charakterze terrory-stycznym z użyciem E-CBRN w celu minimalizacji przedmiotowego zdarzenia.
W ramach zabezpieczenia przed E-CBRN współdziałanie podjęły komórki oraz jednostki organizacyjne w zakresie działań minersko-pirotechnicznych (zespoły minersko-pirotech-niczne Policji, zespoły minersko-pirotechminersko-pirotech-niczne Biura Ochrony Rządu, nieetatowe grupy rozpoznania minersko-pirotechnicznego), natomiast w zakresie zagrożenia CBRN jednostki
389 Ibidem, par.16.3.
390 Ustawa z 18 marca 2016 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z organizacją wizyty Jego Świątobliwości Papieża Franciszka w Rzeczypospolitej Polskiej oraz Światowych Dni Młodzieży-Kraków 2016 ( DzU 2016 r., poz.393.) art.1., pkt.1.
ratowniczo-gaśnicze PSP, specjalistyczne grupy ratownictwa chemiczno-ekologicznego KSRG, komponent CBRN Biura Operacji Antyterrorystycznych Komendy Głównej Policji, w ramach wsparcia Sił Zbrojnych RP (Centralny Ośrodek Analiz Skażeń, Centrum Reago-wania Epidemiologicznego Sił Zbrojnych RP, Wojskowe Oddziały Medycyny Prewencyj-nej), Główna Inspekcja Sanitarna Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji (MSWiA).391
W przyjętej rekomendacji, którą zatwierdził dowódca operacji policyjnej, ustalono, iż dzia-łania zapewniające bezpieczeństwo i porządek publiczny realizować będą wyznaczone pod-oddziały Policji. Działania w zakresie ratowniczo-medycznym przyporządkowane zostały zespołom ratownictwa medycznego działającym w ramach systemu Państwowego Ratownic-twa Medycznego, jak również zespołowi medycznemu Biura Operacji Antyterrorystycznych KGP, wsparcie zapewnia Jednostka Wojskowa GROM.
W przypadku fi zycznego zwalczania terroryzmu (eliminacji terrorystów) podmiotami zaan-gażowanymi będą Biuro Operacji Antyterrorystycznych (BOA) KGP, Jednostka Wojskowa GROM, samodzielne pododdziały antyterrorystyczne Policji, Sekcje antyterrorystyczne Komendy Wojewódzkiej Policji.392
Rekomendacja wskazuje jednoznacznie, że w przypadku zdarzenia o charakterze terrory-stycznym, w przypadku użycia materiału lub urządzenia wybuchowego, które może zawierać substancję lub czynnik chemiczny, biologiczny bądź radiacyjny, organizatorem działań jest Policja. Na podstawie przeprowadzonego rozpoznania weryfi kuje zdarzenie z uwzględnie-niem swojego bezpieczeństwa, w wyniku posiadanych informacji, powiadamia dowodzącego działaniami policyjnymi o zaistniałym zdarzeniu. Następnie, na podstawie posiadanych informacji, ustala wstępną strefę niebezpieczną przy wsparciu Państwowej Straży Pożarnej, określa wstępne miejsce bezpieczne do ewakuacji osób poszkodowanych, również w tym zadaniu uczestniczy funkcjonariusz PSP. Kolejnym etapem jest przeprowadzenie ewakuacji doraźnej z wykorzystaniem służb zadysponowanych do zabezpieczenia imprezy masowej z uwzględnieniem posiadanych sił i środków, zgodnie z zasadą minimalizacji strat własnych. W dalszym etapie postępowania dowódca operacji ostrzega i alarmuje o zagrożeniu, infor-muje o zasadach zachowania się oraz dokonuje wstępnego zabezpieczenia miejsca zdarzenia
391 „Podstawowe zasady postępowania służb w przypadku zdarzenia o charakterze terrorystycznym spowodowanego użyciem materiału lub urządzenia wybuchowego w tym mogącego zawierać substancję lub czynnik chemiczny, biologiczny lub radiacyjny (E-CBRN)”-KG PSP Warszawa lipiec 2016, materiał niepublikowany.
– zadania te są wykonywane przy wsparciu PSP. Działania w zakresie identyfi kacji ewentual-nego zagrożenia CBRN podejmowane są przez jednostki PSP po uzgodnieniu z dowodzą-cym działaniami policyjnymi. W przypadku zidentyfi kowania zagrożenia CBRN dowódca specjalistycznej grupy ratownictwa chemiczno-ekologicznego przekazuje dowodzącemu działaniami Policji sugerowaną wielkość strefy bezpiecznej oraz dalsze zalecenia w zakresie organizacji działań. Działania ratowniczo-medyczne mogą być realizowane jedynie w strefi e bezpiecznej, w ramach zespołów Państwowego Ratownictwa Medycznego przy wsparciu zespołu medycznego BOA KGP oraz Jednostki Wojskowej GROM. Działania w strefi e nie-bezpiecznej prowadzone są przez zespoły minersko-pirotechniczne oraz wyspecjalizowane służby, za zgodą dowodzącego działaniami policyjnymi. Do czasu zakończenia działań minersko-pirotechnicznych, jak również specjalistycznych czynności w zakresie CBRN, całość strefy niebezpiecznej znajduje się pod nadzorem dowodzącego działaniami policyj-nymi. Kompetencje dowodzącego działaniami Policji zostały określone w zarządzeniu Komendanta Głównego Policji.393 W przyjętej rekomendacji występuje wiele podmiotów odpowiedzialnych za bezpieczeństwo podczas bardzo złożonej sytuacji, jaką jest zagrożenie wywołane atakiem E-CBRN realizują zadania w oparciu o swoje wewnętrzne procedury, przyjęte wytyczne oraz obowiązujące akty prawne.
Zabezpieczenie zdarzeń masowych oraz sytuacji nadzwyczajnych, jakie mogły wystąpić pod-czas Światowych Dni Młodzieży były dużym i złożonym wyzwaniem dla podmiotów krajo-wego systemu ratowniczo-gaśniczego. Zakładając, że plan zabezpieczenia ŚDM przewidywał tylko siły i środki zabezpieczające bezpośrednio miejsca uroczystości oraz rejony chronione przez dane jednostki ratowniczo-gaśnicze, należało zabezpieczyć odwód sił i środków prze-widzianych na wypadek wystąpienia zdarzenia masowego lub też katastrofy w przypadku : – wystąpienia aktu terrorystycznego z udziałem zagrożenia CBRN lub też innego;