• Nie Znaleziono Wyników

Gaja Grzegorzewska Prozaiczka, felietonistka

Urodziła się 11 maja 1980 roku. Absolwentka VIII Liceum Ogólnokształcą-cego w Krakowie, w 2004 roku uzyskała stopień zawodowy magistra filmo-znawstwa na Uniwersytecie Jagiellońskim na podstawie pracy poświęconej serialowi Seks w wielkim mieście. Uprawia brazylijską sztukę walki — capo- ierę. Mieszka w Krakowie. Debiutowała powieścią kryminalną Żniwiarz w 2006 roku, która zapoczątkowała serię z oryginalną prywatną detektywką Julią Dobrowolską w roli głównej. Uchodziła wówczas za najmłodszą autorkę kryminałów w Polsce. Za napisaną wspólnie z Marcinem Świetlickim i Ir-kiem Grinem powieść Orchidea została nominowana w 2010 roku do Nagrody Wielkiego Kalibru. Była drugą kobietą, która otrzymała Nagrodę Wielkiego Kalibru przyznawaną za najlepszy kryminał wydany w roku poprzedzającym przyznanie wyróżnienia. Autorkę uhonorowano w 2011 roku za Topielicę. Za

27 J. Sobolewska: Tyłki, dragi i literatura. „Polityka”. http://www.polityka.pl/tygod nikpolityka/kultura/ksiazki/1589965,1,recenzja-ksiazki-gaja-grzegorzewska-betonowy-palac.read?utm_source=rss&utm_medium=rss&utm_campaign=rss (dostęp: 30.04.2016).

powieść tę była też nominowana do Literackiej Nagrody Warmii i Mazur Wawrzyn (2011). Jak deklarowała w wypowiedziach w mediach, część pienię-dzy z Nagrody Wielkiego Kalibru przeznaczyła na operację plastyczną nosa.

W trakcie gali żartowała: „Często myślałam sobie, że będę jak Martin Scorsese i pod koniec życia napiszę jakiś słaby, dwudziesty kryminał, za który dostanę tę nagrodę. Jestem wzruszona i zaskoczona, że nowym nosem będę się cieszyć trochę dłużej”28. Była trenerką w trakcie Kryminalnych Warsztatów Literac-kich organizowanych podczas Międzynarodowego Festiwalu Kryminału. Od 2012 roku prowadzi bloga „Sucha Krakoska” (suchakrakoska.blogspot.com), ostatnio rzadko jednak pojawiają się na nim nowe wpisy. Przewrotnie ob-śmiewa tam stereotypy dotyczące Krakowa. Odautorska charakterystyka tego miejsca brzmi następująco: „Wy myślicie, że my w tym Krakowie to nic tylko bawimy się każdej nocy, mamy nieskończoną ilość czasu w ciągu dnia na kawunię z ziomusiami i obiad na mieście, prowadzimy do białego rana niko-mu niepotrzebne dyskusje dotyczące pryncypiów, chlejemy i romansujemy, a każdy jest przedstawicielem wolnego zawodu. Czas nam przecieka przez palce wolno i przyjemnie. Nie mylicie się. Tak właśnie jest”. Pisarka recenzuje na blogu książki, wrzuca — potraktowane ironicznie, nazywane „niezjadliwy-mi” — przepisy kulinarne, a także prezentuje rodzaj antyankiety ze znanymi pisarzami pod tytułem „Kwestionariusz Proustaka” (czytelne nawiązanie do umieszczanego na łamach „Wysokich Obcasów” „Kwestionariusza Prousta”).

Portal Booklips.pl w 2014 roku ogłosił ranking najładniejszych polskich pisa-rek, wśród których znalazła się i Grzegorzewska. Publikowała felietony na portalu „polskamasens” oraz na „Portalu Kryminalnym”, jest także jedną z fe-lietonistek „Polityki” w ramach cyklu „Kawiarnia Literacka”. Jej opowiadania znalazły się w antologiach Miłość we Wrocławiu (Kraków 2011) i Zatrute pióro (Zakrzewo 2012). Prozę publikowała między innymi na łamach „Chimery”,

„Bluszczu”, tygodnika „Newsweek Polska”, miesięcznika „Playboy”.

Bibliografia

Powieści Gai Grzegorzewskiej (z wybranymi głosami krytyki) Żniwiarz. Kraków, EMG, 2006.

Recenzje: T.D. Dobek [bez tytułu]. „Portal Kryminalny”. http://www.portalkry minalny.pl/content/view/62/32/ (dostęp: 20.06.2016); MDV: Mały świat Bułkowic.

28 J. Antczak: Nagroda Wielkiego Kalibru dla Gai Grzegorzewskiej. „Gazeta Wrocławska”

z 27.11.2011.

„Gazeta Wyborcza. Kraków” 2006, nr 250; M. Patryas: Blondi na tropie. „Lampa”

2006, nr 11.

Noc z czwartku na niedzielę. Kraków, EMG, 2007.

Recenzje: M. Dorobińska: Dobrze przerysowane. „Lampa” 2007, nr 11; T.D. Dobek:

[bez tytułu]. „Portal Kryminalny”. http://portalkryminalny.pl/content/view/431/5/

(dostęp: 20.06.2016); M. Dvořák: Mordercy w krakowskich kamienicach. „Gazeta Wy-borcza. Kraków” 2007, nr 267.

Orchidea. Kraków, EMG, 2009 [współautorzy: Irek Grin, Marcin Świetlicki].

Recenzje: R. Ostaszewski: Tercet egzotyczny z Zabierzowa. „Polityka” 2009, nr 47;

M. Sendecki: Nowe przygody smoka. „Przekrój” z 3.11.2009; M. Stasiak [brak tytu-łu]. „Portal Kryminalny”. http://www.portalkryminalny.pl/content/view/2064/35/

(dostęp: 1.05.2016).

Topielica. Kraków, EMG, 2010.

Recenzje: B. Darska: Rejs i egzamin z uczuć. „A to książka właśnie!”. http://

bernadettadarska.blog.onet.pl/2010/07/22/rejs-i-egzamin-z-uczuc-g-grzegorzew ska-topielica/ (dostęp: 28.04.2016); [brak autora i brak tytułu] „Portal Kryminal-ny”. http://www.portalkryminalny.pl/content/view/2246/35/ (dostęp: 27.04.2016);

R. Ostaszewski: Mazurska wycieczka. „Polityka” 2010, nr 36; P. Pustkowiak: Żaglówki i trupy. „Dziennik. Gazeta Prawna” z 2.07.2010 (dodatek „Kultura”).

Grób. Kraków, EMG, 2012.

Recenzje: [brak autora] Kobieta z blizną. „Elle” 2013, nr 3; M. Długa: Śmierć panny Marple. Kryminał roku. „God save the book”. http://godsavethebook.blog-spot.com/2013/04/smierc-panny-marple-kryminal-roku.html (dostęp: 30.04.2016);

A. Lichnerowicz: Korzystaj z zimy, są kryminały. „Metro” z 11.03.2013; M. Mizuro:

Historia innego kalibru. „Zwierciadło”. http://zwierciadlo.pl/kultura/ksiazka/histo ria-innego-kalibru-gaja (dostęp: 30.04.2016); P. Pustkowiak: Coraz lepiej, coraz lepiej!.

„Lampa” 2013, nr 2; M. Szostak: Nowe śledztwo Julii. „Portal Kryminalny”. http://

www.portalkryminalny.pl/content/view/4606/35/ (dostęp: 30.04.2016).

Betonowy pałac. Kraków, Wydawnictwo Literackie, 2014.

Recenzje: J. Czechowicz: Nadmiar testosteronu. „Krytycznym okiem”. http://kry-tycznymokiem.blogspot.com/2014/08/betonowy-palac-gaja-grzegorzewska.html (dostęp: 1.05.2016); B. Darska: Osiedle pochłania wszystko. http://ksiazki.onet.pl/re cenzje/betonowy-palac-osiedle-pochlania-wszystkich/z172w (dostęp: 30.04.2016);

P. Kofta: Zły Kraków. „Wprost” z 1.09.2014; M. Makowska: Świetny powrót Grze-gorzewskiej. „Xiegarnia.pl”. https://xiegarnia.pl/recenzje/swietny-powrot-grzego rzewskiej/ (dostęp: 1.05.2016); Ł. Saturczak: Odrażający, brudni, źli. „Lampa” 2014, nr 5–6; J. Sobolewska: Tyłki, dragi i literatura. „Polityka” 2014, nr 35; J. Wakar: Pulp po polsku. „Dziennik. Gazeta Prawna” 2014, nr 167 (dodatek „Kultura”).

Kamienna noc. Kraków, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2016.

Recenzje: B. Darska: Krok dalej. „Nowości książkowe — Blog Bernadetty Dar-skiej”. http://bernadettadarska.blogspot.com/2016/05/krok-dalej-g-grzegorzewska- kamienna-noc.html (dostęp: 6.06.2016); J. Grygiel: „Kamienna noc” ma szansę być jednym z najlepszych kryminałów tego roku. http://splay.pl/2016/05/09/kamienna-noc- gaja-grzegorzewska-recenzja/ (dostęp: 6.06.2016); K. Janczura: Aż tak dobry krymi-nał?. „Popmoderna” z 13.06.2016, http://popmoderna.pl/az-tak-dobry-kryminal-g- grzegorzewska-kamienna-noc/ (dostęp: 29.06.2016); J. Kurkiewicz: Nowość tygodnia:

miłość (zakazana) i śmierć (nieuchronna). „Gazeta Wyborcza. Magazyn Świąteczny”

2016, nr 100; T. Miecznikowski: „Kamienna noc” — kryminał psychodeliczny, „Dzika Banda”. http://www.dzikabanda.pl/literatura/ksiazki/kamienna-noc-kryminal-psy chodeliczny-recenzja (dostęp: 31.05.2016); R. Ostaszewski: Gaja w ciemności. „Książ-ki. Magazyn do Czytania” 2016, nr 2; K. Sulej: Mrok w wersji hardcore — czyli legenda o bazyliszku i siedem grzechów głównych we wszelkich odmianach. „Gazeta Wyborcza”

2016, nr 106 (dodatek „Wysokie Obcasy”).

Inne opracowania

J. Antczak: Nagroda Wielkiego Kalibru dla Gai Grzegorzewskiej. „Gazeta Wrocław-ska” z 27.11.2011; M. Bratkowska: Zabójcze blondynki 3. „Wprost” 2012, nr 18;

P. Bratkowski: Gaja Grzegorzewska. Kobiecy nos do kryminałów. „Newsweek Polska” 2011, nr 50; P. Bratkowski: Koniec świata w Bronowicach. „Newsweek Polska” 2013, nr 2; P. Bratkowski: Na dywanie z kebabów. „Newsweek Polska”

2014, nr 34; J. Chłosta-Zielonka: Do czego prowadzi androgyniczność? Obrazy transgresji płci w najnowszej prozie pisanej przez kobiety: Sylwię Chutnik i Gaję Grzegorzewską. W: Tożsamość kobiet — silne indywidualności w sztuce, literaturze i religii. Red. J. Posłuszna i B. Walęciuk-Dejneka. Kraków 2014; B. Darska:

Kobieta z blizną, czyli erotyczno-detektywistyczne perypetie Julii Dobrowolskiej.

W: Tejże: Śledztwo i płeć. O bohaterkach powieści kryminalnych. Gdańsk 2013;

Z. Miłoszewski: Detektyw? Nie, dziękuję. „Playboy” 2012, nr 2; J. Poświatowska:

Kryminalny trójkąt. Reprezentacje kobiecej i męskiej seksualności w powieściach Gai Grzegorzewskiej. W: Seksualność w najnowszej literaturze polskiej. Red. T. Dala-siński, A. Szwagrzyk, P. Tański. Toruń 2015; J. Poświatowska: Mroczne lektury królowej polskiego kryminału — Gaja Grzegorzewska w bibliotece. W: Czytanie.

Kobieta, biblioteka, lektura. Red. A. Zawiszewska, A. Galant. Szczecin 2015;

J. Sobolewska: Zbrodnicze siostrzyczki. „Polityka” 2012, nr 40; M. Wiatrak: Po-trójny kryminał interaktywny. „Gazeta Wyborcza” 2008, nr 89; P. Wilk: Zabójcze autorki. „Rzeczpospolita” 2014, nr 227.