Identyfikacja potrzeb rewitalizacyjnych – cele rewitalizacji i kierunki działań

Wizja określa stan obszarów rewitalizowanych w przyszłości. Osiągnięciu tej wizji pomagają cele rewitalizacyjne: operacyjne i strategiczne, które z kolei będą kierunkowały podejmowane działania na osiągnięcie zakładanych rezultatów. Poniżej prezentowana jest zakładana struktura elementów Programu Rewitalizacji:

Źródło: opracowanie własne

Interesariuszami Programu Rewitalizacji są:

 Mieszkańcy obszarów przeznaczonych do rewitalizacji,

 Podmioty realizujące projekty rewitalizacyjne, np. spółdzielnie mieszkaniowe, instytucje kultury, instytucje polityki społecznej, organizacje samorządu gospodarczego, fundacje i stowarzyszenia, lokalni przedsiębiorcy, parafie.

Cele rewitalizacji zostały zaprojektowane w taki sposób, by określić rezultaty rewitalizacji w długiej perspektywie czasu. Kierunkują je działania niezbędne w rozwoju gminy w kontekście rewitalizacji.

Cele pokazują, jakimi sposobami obszary do rewitalizacji można wyprowadzać z kryzysu. Zostały do nich przyporządkowane kierunki działań odpowiadające zidentyfikowanym potrzebom rewitalizacyjnym. Wypracowane kierunki działań przyczynią się do przeciwdziałania zidentyfikowanym negatywnym zjawiskom w analizowanych sferach.

Cele i kierunki działań wyznaczone w poszczególnych sferach zostały przedstawione w poniższej tabeli:

Tabela 58. Cele strategiczne i operacyjne Programu rewitalizacji gminy Radzymin na lata 2016-2023

Sfera Cele strategiczne Cele operacyjne

Społeczna 1. Wyższy stopień wykorzystania kapitału ludzkiego i społecznego na obszarze rewitalizacji

1.1. Aktywizacja i integracja społeczna mieszkańców, ze szczególnym uwzględnieniem osób zagrożonych wykluczeniem społecznym

1.2. Wzmacnianie poczucia tożsamości lokalnej

Przestrzenno-funkcjonalna

2. Atrakcyjna i funkcjonalna przestrzeń publiczna na terenie obszaru rewitalizacji

Gospodarcza 3. Wysoki poziom konkurencyjności i atrakcyjności gospodarczej obszaru rewitalizacji

3.1. Wzrost atrakcyjności gospodarczej obszaru rewitalizacji

Źródło: opracowanie własne

Tabela 59. Zjawiska kryzysowe i potrzeby rewitalizacyjne ZJAWISKO

KRYZYSOWE

POTRZEBY REWITALIZACYJNE - KIERUNKI DZIAŁAŃ CEL

Wykluczenie i marginalizacja

Wsparcie w zakładaniu podmiotów ekonomii społecznej w celu zwiększenia

aktywności zawodowej i szans na zatrudnienie

Przeciwdziałanie zjawisku dziedziczenia biedy i nieudolności

życiowej

3

Degradacja więzi społecznych

Organizacja miejsc spotkań, świetlic środowiskowych

Współpraca instytucji pomocowych

1 Degradacja przestrzeni

publicznej

Wysokiej jakości przestrzenie publiczne Zróżnicowana oferta spędzania czasu wolnego

2

Źródło: opracowanie własne

Sfera społeczna

Cel strategiczny 1: Wysoki poziom integracji społecznej mieszkańców obszarów rewitalizacji

Uzasadnienie: Rewitalizacja ma celu podniesienie jakości życia wszystkich mieszkańców na terenie gminy i miasta Radzymin, dlatego też działania w sferze społecznej na obszarach rewitalizacji można uznać za kluczowe. Wśród najważniejszych problemów występujących na obszarach zdegradowanych można wymienić między innymi małą aktywność mieszkańców w życiu publicznym i kulturalnym, brak podmiotów ekonomii społecznej, brak aktywności mieszkańców w życiu społecznym. Realizacja celów przyczyni się do rozwoju kapitału społecznego i integracji lokalnej społeczności oraz budowania poczucia tożsamości związanej z miejscem zamieszkania. Uszczegółowieniem celu operacyjnego są działania. Potencjalnymi beneficjentami działań rewitalizacyjnych będą instytucje publiczne z obszaru kultury, edukacji oraz pomocy społecznej, organizacje pozarządowe, a także przedsiębiorstwa (w tym podmioty ekonomii społecznej). Bardzo ważne jest, aby działania skierowane były zarówno do osób wykluczonych, bezrobotnych, ale także dla rodzin z dziećmi, młodzieży (w szczególności z rodzin wykluczonych społecznie) oraz seniorów.

Tabela 60. Szczegółowy opis celu operacyjnego 1.1

Cel strategiczny 1. Wyższy stopień wykorzystania kapitału ludzkiego i społecznego na obszarze rewitalizacji Cel operacyjny 1.1: Aktywizacja i integracja społeczna mieszkańców, ze szczególnym uwzględnieniem osób zagrożonych wykluczeniem społecznym

Powiązanie z problemami i potrzebami

rewitalizacyjnymi

 Niewielka aktywność mieszkańców w życiu publicznym

 Brak podmiotów ekonomii społecznej

 Niewystarczający poziom integracji społecznej między mieszkańcami

 Znaczna liczba osób korzystających z pomocy społecznej Powiązanie z potencjałami  Istniejące organizacje pozarządowe

 Realizacja budżetu obywatelskiego

 Wzrastająca świadomość społeczna – rozwój społeczeństwa obywatelskiego Działania  Utworzenie i wsparcie działania Klubu Integracji Społecznej oraz klubów,

świetlic środowiskowych, klubów integracji społecznej

 Utworzenie Klubu Seniora

 Wspieranie tworzenia i funkcjonowania organizacji pozarządowych

 Wsparcie funkcjonowania i promocja idei wolontariatu

 Realizacja i tworzenie warunków do realizacji projektów i działań z zakresu integracji społecznej

 Wsparcie tworzenia i działania podmiotów ekonomii społecznej

 Wdrażanie programów z zakresu integracji międzypokoleniowej Źródło: opracowanie własne

Tabela 61. Szczegółowy opis celu operacyjnego 1.2

Cel strategiczny 1. Wyższy stopień wykorzystania kapitału ludzkiego i społecznego na obszarze rewitalizacji Cel operacyjny 1.2: Wzmacnianie poczucia tożsamości lokalnej

Powiązanie z problemami i potrzebami

rewitalizacyjnymi

 Niski poziom kapitału społecznego,

 Brak świetlic socjoterapeutycznych,

 Brak podmiotów ekonomii społecznej,

 Niski poziom zainteresowania działaniami związanymi z budowaniem dobra wspólnego wśród mieszkańców

Powiązanie z potencjałami  Zabytkowe centrum miasta Radzymin

 Miejsca upamiętniające historię miasta

 Zabytkowy kompleks parkowy im. Eleonory Czartoryskiej

Działania  Realizacja i wspieranie projektów z zakresu wymiany doświadczeń między pokoleniami

 Wdrażanie programów z zakresu edukacji historycznej

 Kształtowanie lokalnego patriotyzmu Źródło: opracowanie własne

Sfera przestrzenno-funkcjonalna

Cel strategiczny 2. Wysoki poziom funkcjonalności przestrzeni publicznych na terenie obszarów rewitalizacji

Uzasadnienie: Planowane zmiany mają sprawić, by mieszkańcy żyli w funkcjonalnie zaprojektowanej przestrzeni. Celem realizacji projektowanych zmian jest poprawa jakości miejsca zamieszkania w sposób przyjazny i zachęcający do przebywania w przestrzeni publicznej. Ponadto wskazuje się na ogólnie niewystarczający stan infrastruktury społecznej, w tym placówek oświatowych. Plany

„ożywienia” centrum miasta prowadzone przez Urząd Gminy i Miasta Radzymin, zwłaszcza odnowa terenów przeznaczonych do rekreacji i wypoczynku, są kontynuacją całościowej wizji rozwoju Miasta i Gminy Radzymin. Zmiany w sferze przestrzenno-funkcjonalnej, podobnie jak zmiany w innych sferach, będą wspierać zachodzące równolegle zmiany społeczne, w kierunku poprawy jakości życia mieszkańców, sprzyjania nawiązywaniu kontaktów społecznych oraz stymulowania aktywności społecznej.

Tabela 62. Szczegółowy opis celu operacyjnego 2.1

Cel strategiczny 2. Wysoki poziom bezpieczeństwa i funkcjonalności przestrzeni publicznych na terenie obszarów rewitalizacji

Cel operacyjny 2.2. Wysoki poziom dostępności przestrzeni i obiektów publicznych Powiązanie z problemami

i potrzebami rewitalizacyjnymi

 Chaos reklamowy i architektoniczny negatywnie wpływający na przestrzeń

 Tereny przemysłowe, inwestycyjne i mieszkaniowe są w bliskim sąsiedztwie i powodują konflikty interesów

 Niedostatek infrastruktury sportowo-rekreacyjnej i przestrzeni publicznych

 Zły stan techniczny budynków użyteczności publicznej, zwłaszcza placówek oświatowych

 Zdegradowane tereny rekreacji i wypoczynku Powiązanie z potencjałami  Zabytkowe obiekty w centrum miasta

 Duża ilość niezagospodarowanych terenów

 Zagospodarowanie istniejących przestrzeni publicznych Działania  Ujednolicenie małej architektury, mebli miejskich

 Eliminacja konfliktów funkcji przestrzeni – inwestorzy i mieszkańcy

 Tworzenie nowych przestrzeni publicznych

 Modernizacja budynków użyteczności publicznej wraz z dostosowaniem do potrzeb osób niepełnosprawnych

 Budowa siłowni plenerowych, boisk wielofunkcyjnych, placów zabaw dla dzieci, itp.

 Zagospodarowanie nieużytków rolnych dla potrzeb rekreacji, wypoczynku, rozwoju kulturalnego, kultury fizycznej i sportu

Źródło: opracowanie własne

Sfera gospodarcza

Cel strategiczny 3: Wysoki poziom konkurencyjności i atrakcyjności gospodarczej gminy

Uzasadnienie: Koncepcja rewitalizacji, poza wymienionymi powyżej zmianami w sferach społecznej i przestrzenno-funkcjonalnej polega na pobudzeniu rozwoju gospodarczego, zwiększeniu atrakcyjności inwestycyjnej zdegradowanego obszaru, jak również pobudzeniu postaw pro- przedsiębiorczych wśród lokalnej społeczności. Na wyznaczonym terenie rewitalizacji zdiagnozowano niski poziom przedsiębiorczości mieszkańców, niewystarczający poziom współpracy z przedsiębiorcami, brak narzędzi ułatwiających zakładanie i prowadzenie własnej działalności

społecznym i marginalizacją na rynku pracy, poprawę kompetencji i umiejętności mieszkańców do podejmowania własnych inicjatyw gospodarczych, stymulowanie przedsiębiorczości, promowanie działań podejmowanych w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego, wspieranie podmiotów ekonomii społecznej. Wzrost aktywności gospodarczej, jak i atrakcyjności gospodarczej obszarów rewitalizowanych przyczyni się do zmniejszenia skali bezrobocia.

Tabela 63. Szczegółowy opis celu operacyjnego 3.1

Cel strategiczny 3. Wysoki poziom konkurencyjności i atrakcyjności gospodarczej obszarów rewitalizacji Cel operacyjny 3.1. Wzrost atrakcyjności gospodarczej obszarów rewitalizacji i gminy

Powiązanie z problemami i potrzebami

rewitalizacyjnymi

 Zdewastowany teren targowiska

 Niewykorzystane tereny poprzemysłowe

 Brak systemów motywacyjnych, preferencyjnych warunków do zakładania działalności gospodarczej

 Niewykorzystany potencjał turystyczny gminy

 Niski poziom przedsiębiorczości

Powiązanie z potencjałami  Funkcjonowanie dużych firm o stabilnej sytuacji rynkowej

 Położenie gminy – sąsiedztwo Warszawy sprzyja powstawaniu nowych usług

Działania  Renowacja i rewitalizacja zabudowy przemysłowej

 Rekultywacja gruntów przemysłowych

 Tworzenie preferencyjnych warunków do podejmowania działań gospodarczych (np. inkubatory przedsiębiorczości)

 Promocja i rozwój funkcji turystycznych gminy

 Utworzenie i promocja produktu turystycznego oraz marki miejsca

 Rozwój systemu parkingów P+R (Park&Ride) Źródło: opracowanie własne

W dokumencie Uchwała Nr 364/XXXII/2017 Rady Miejskiej w Radzyminie z dnia 30 stycznia 2017 r. (Stron 111-116)