Poniżej wskazano najważniejsze dokumenty strategiczne gminy, które są zbieżne z wizją i celami Programu Rewitalizacji. W tabelach zestawione zostały cele strategiczne i operacyjne dokumentów strategicznych wraz z celami Programu Rewitalizacji.
Strategia Rozwoju Gminy Radzymin na lata 2015-2024 z projekcją do 2030 roku
Strategia Rozwoju Gminy Radzymin zawiera pięć celów strategicznych, którym przypisane są cele operacyjne i działania. Cele wpisują się w pięć obszarów wyróżnionych podczas przeprowadzonej analizy potrzeb, tj. przestrzeń i transport, gospodarka, środowisko i energetyka, społeczeństwo, kultura i turystyka. Struktura ta jest również kompatybilna ze strukturą celów zawartą w Strategiach regionalnych: Strategią Rozwoju Województwa Mazowieckiego do 2030, Innowacyjne Mazowsze, Strategią Rozwoju ZIT WOF oraz Strategią Rozwoju Obszaru Metropolitalnego Warszawy. Podstawą do oceny zgodności Programu rewitalizacji ze Strategią Rozwoju Gminy Radzymin był rozdział III. Rozwój strategiczny w latach 2015-2024 z projekcją do 2030 roku obejmujący strony 150-159 zawarty w w/w dokumencie.
W Strategii Rozwoju Gminy Radzymin na lata 2015 – 2024 dostrzeżono potrzebę prowadzenia działań rewitalizacyjnych, w szczególności na obszarze miasta. Zarówno we wskazanym dokumencie, jak i we wcześniej obowiązującej Strategii w latach 2004 – 2015, podkreślono konieczność podjęcia działań naprawczych i ochronnych dla obiektów stanowiących dziedzictwo kulturowe, historyczne, przemysłowe w celu poprawy atrakcyjności turystycznej, a także podniesienia jakości życia mieszkańców. W dokumencie kilkakrotnie wymienione są działania oraz cel operacyjny w ramach celu strategicznego nr 4 („atrakcyjne zagospodarowanie oraz rewitalizacja przestrzeni publicznej w celu ożywienia społeczno-gospodarczego Gminy”) określające konieczność podjęcia działań rewitalizacyjnych. W kierunkach działań, w ramach celu strategicznego nr 1, wymieniono
„kompleksową rewitalizację oraz zagospodarowanie i odnowienie przestrzeni publicznych w gminie”, natomiast jednym z zadań, w ramach celu strategicznego 2, jest „Rewitalizacja zdegradowanych zasobów mieszkaniowych w celu poprawy warunków życia mieszkańców gminy”; w ramach celu strategicznego 4 wymieniono projekt „Wielokierunkowa, społeczno-gospodarcza rewitalizacja śródmieścia Radzymina w celu kształtowania nowoczesnego centrum miasta i wysokiej jakości przestrzeni publicznych” oraz „Rewitalizacja zdegradowanych terenów miejskich i poprzemysłowych na terenie Gminy Radzymin”.
Tabela 1. Powiązania celów strategicznych i operacyjnych Programu rewitalizacji gminy Radzymin na lata 2016-2023 i Strategii Rozwoju Gminy Radzymin na lata 2015-2024
Cele strategiczne i operacyjne Strategii Rozwoju Gminy Radzymin na lata 2015-2024
Cele strategiczne i operacyjne Programu rewitalizacji gminy Radzymin na lata 2016-2023 Cel strategiczny 1. Kreowanie gospodarki niskoemisyjnej
oraz poprawa bazy infrastrukturalnej obiektów publicznych, stanu infrastruktury sanitarnej i drogowej w celu zwiększenia dostępności i spójności terytorialnej regionu, bezpieczeństwa mieszkańców, turystów, przedsiębiorców przy jednoczesnym poszanowaniu środowiska naturalnego.
Cele operacyjne:
Cel strategiczny 2. Wysoki poziom bezpieczeństwa i funkcjonalności przestrzeni publicznych na terenie gminy
Cel operacyjny 2.1. Wysoki poziom bezpieczeństwa mieszkańców, szczególnie w zakresie transportu Cel operacyjny 2.2. Wysoki poziom dostępności przestrzeni
publicznych
Cel strategiczny 4. Wysoki poziom warunków życia mieszkańców gminy
Cel operacyjny 4.1. Wysoka jakość środowiska naturalnego w gminie
poprawa stanu technicznego regionalnej infrastruktury drogowej, w tym również ścieżek i dróg rowerowych;
rozwój powiązań komunikacyjnych w regionie;
rozwój i poprawa jakości infrastruktury towarzyszącej przy odcinkach drogowych oraz dostosowanie do potrzeb osób niepełnosprawnych, osób starszych i matek z dziećmi;
obniżenie emisyjności gospodarki;
uporządkowanie systemu gospodarki wodno-ściekowej oraz kanalizacji deszczowej;
zwiększenie dostępności do obiektów użyteczności publicznej poprzez systematycznie
usuwanie barier architektonicznych;
zwiększenie liczby miejsc do parkowania oraz stworzenie systemu Parkuj i Jedź;
zmniejszenie zanieczyszczenia powietrza oraz środowiska glebowo-wodnego;
zwiększenie efektywności energetycznej obiektów użyteczności publicznej oraz budynków mieszkalnych;
zwiększenie wykorzystania technologii odnawialnych źródeł energii na terenie Gminy Radzymin;
poprawa dostępności oraz jakości do bazy zdrowotnej, sportowej, rekreacyjnej, turystycznej oraz kulturalnej;
zwiększenie gminnej, ogólnodostępnej bazy rekreacyjno - sportowej przeznaczonej dla dzieci, młodzieży oraz dorosłych: place zabaw, siłownie zewnętrzne, boiska itp.;
Cel operacyjny 4.2 Wysoki poziom infrastruktury technicznej
Cel strategiczny 2. Zwiększenie dostępności do opieki zdrowotnej i społecznej poprzez poprawę bazy infrastrukturalnej, rozwój profilaktyki zdrowotnej, programy kompleksowej aktywizacji dzieci, młodzieży, osób dorosłych, seniorów, niepełnosprawnych oraz wykluczonych społecznie.
Cele operacyjne:
rozwój systemowego wsparcia w zakresie rozwoju kompetencji zawodowych i aktywizacji osób bezrobotnych;
aktywizacja osób wykluczonych społecznie, głównie w obszarze społeczno- ekonomicznym;
zmniejszenie nierówności społecznych;
wzmocnienie współpracy w obszarze sektor publiczny a sektor organizacji pozarządowych;
rozwój i wsparcie ekonomii społecznej jako czynnika aktywizującego mieszkańców, w szczególności osób zagrożonym
Cel strategiczny 1. Wysoki poziom integracji społecznej mieszkańców
Cel operacyjny 1.1. Rozwinięte, dostępne różne formy aktywności i integracji społecznej mieszkańców Cel operacyjny 1.2 Wysoki poziom dostępności oferty
służącej rozwojowi różnych grup mieszkańców
Cel strategiczny 3. Podniesienie poziomu konkurencyjności społeczno-ekonomicznej Gminy Radzymin poprzez zintegrowane działania związanie z rozwojem i efektywnym wykorzystaniem potencjału obszaru do rozwoju przedsiębiorczości, rolnictwa, budowania wykwalifikowanych zasobów pracy oraz dywersyfikacji lokalnych działalności gospodarczych
Cele operacyjne:
podniesienie poziomu przedsiębiorczości w Gminie;
tworzenie nowych miejsc pracy;
zmniejszenie poziomu bezrobocia;
wzrost konkurencyjności i innowacyjności przedsiębiorstw w regionie;
promowanie i rozwój przedsiębiorczości, w szczególności poprzez ułatwianie gospodarczego wykorzystania nowych pomysłów oraz sprzyjaniu tworzeniu nowych firm;
wzmocnienie atrakcyjności gospodarczej Gminy poprzez stworzenie warunków do inwestowania dla obecnych i nowych przedsiębiorców przyczyniających się do wzrostu liczby nowych miejsc pracy i ograniczeniu bezrobocia;
Cel strategiczny 3. Wysoki poziom konkurencyjności i atrakcyjności gospodarczej gminy Cel operacyjny 3.1. Wzrost aktywności gospodarczej Cel operacyjny 3.2. Wzrost atrakcyjności gospodarczej
gminy
Cel strategiczny 4. Wielofunkcyjne wykorzystanie obszaru do rozwoju kultury, turystyki i rekreacji oraz promowanie dziedzictwa kulturowego, historycznego i przyrodniczego regionu jako elementu do budowania atrakcyjnego wizerunku Gminy i poprawy jakości życia mieszkańców.
Cele operacyjne:
efektywne wykorzystanie potencjału przyrodniczego do rozwoju atrakcyjności turystycznej Gminy Radzymin;
atrakcyjne zagospodarowanie oraz rewitalizacja przestrzeni publicznej w celu ożywienia społeczno-gospodarczego Gminy;
rozwój systemu ścieżek rowerowych;
efektywna i skuteczna promocja potencjału przyrodniczo-kulturalnego Gminy do kreowania marki, budowania większej rozpoznawalności w regionie i rozwoju gospodarczego obszaru;
rozwój współpracy międzygminnej w zakresie rozwoju kultury i turystyki;
aktywna promocja turystyczna i kulturalna regionu;
poprawa stanu technicznego oraz odnowienie wartości historycznej zabytkowych obiektów i
lokalnych miejsc pamięci oraz pomników przyrody;
zwiększanie świadomości historyczno-kulturalnej mieszkańców Gminy.
Cel strategiczny 1. Wysoki poziom integracji społecznej mieszkańców
Cel operacyjny 1.1. Rozwinięte, dostępne różne formy aktywności i integracji społecznej mieszkańców Cel operacyjny 1.2 Wysoki poziom dostępności oferty
służącej rozwojowi różnych grup mieszkańców Cel strategiczny 2. Wysoki poziom bezpieczeństwa i funkcjonalności przestrzeni publicznych na terenie gminy Cel operacyjny 2.2. Wysoki poziom dostępności przestrzeni
publicznych
Cel strategiczny 5. Zapewnienie odpowiednich warunków do rozwoju edukacji, sportu, kompetencji i umiejętności społeczeństwa w celu budowania kapitału społecznego oraz nowoczesnej gospodarki opartej na wiedzy i doświadczeniu.
Cele operacyjne:
rozwój kluczowych kompetencji wśród dzieci i młodzieży;
wzmacnianie kompetencji kadry dydaktycznej;
wzmocnienie i rozwój współpracy instytucjonalnej oraz wymiany młodzieży, organizacji
praktyk i realizacji wspólnych projektów edukacyjno-sportowych;
rozwój współpracy międzysektorowej;
kształtowanie obywatelskich postaw wśród dzieci i młodzieży;
rozwijanie tożsamości kulturalnej, historycznej wśród dzieci i młodzieży;
Cel strategiczny 1. Wysoki poziom integracji społecznej mieszkańców
Cel operacyjny 1.1. Rozwinięte, dostępne różne formy aktywności i integracji społecznej mieszkańców Cel operacyjny 1.2 Wysoki poziom dostępności oferty
służącej rozwojowi różnych grup mieszkańców
Źródło: opracowanie własne
Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych Gminy Radzymin na lata 2015-2020
Dokument określa problemy społeczne w gminie Radzymin oraz cele i kierunki działań służące ich rozwiązaniu. Misją jest wzmacnianie rodzin poprzez stwarzanie jej członkom możliwości rozwoju, przeciwdziałanie różnym formom marginalizacji i wykluczenia społecznego oraz podejmowanie działań na rzecz integracji społeczności lokalnej. Podstawą do opracowania spójności Programu rewitalizacji ze Strategią Rozwiązywania Problemów Społecznych Gminy Radzymin był rozdział III. Misja, cele i kierunki działań obejmujący zakres stron 80-87 w w/w dokumencie.
Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych jest zbieżna z założeniami Programu rewitalizacji, ponieważ opisuje cele i kierunki zmierzające do poprawy jakości życia społeczności lokalnej oraz wsparcia jej rozwoju m.in. poprzez doskonalenie lokalnego sektora pomocy społecznej oraz rozwijanie współpracy z organizacjami pozarządowymi (cel strategiczny 4). Przedsięwzięcia Programu Rewitalizacji szczególnie są zbieżne z projektami wymienionymi w Strategii, zwłaszcza Projekt 3
„Promocja i upowszechnienie ekonomii społecznej”
Tabela 2. Powiązania celów strategicznych i operacyjnych Programu rewitalizacji gminy Radzymin na lata 2016-2023 i Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych Gminy Radzymin na lata 2015-2020
Cele strategiczne i operacyjne Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych Gminy Radzymin na lata 2015-2020
Cele strategiczne i operacyjne Programu rewitalizacji gminy Radzymin na lata 2016-2023 Cel strategiczny 1. Wspieranie rodzin oraz zapewnienie dzieciom i
młodzieży odpowiednich warunków do rozwoju Cele operacyjne:
1. Pomoc rodzinom w wypełnianiu ich funkcji oraz zapewnienie dzieciom i młodzieży odpowiedniego dostępu do kształcenia i umożliwienie im wszechstronnego rozwoju.
2. Zapewnienie rodzinom bezpieczeństwa socjalnego, udzielanie pomocy poszukującym pracy oraz zagrożonym lub dotkniętym bezdomnością.
Cel strategiczny 1. Wysoki poziom integracji społecznej mieszkańców
Cel operacyjny 1.1. Rozwinięte, dostępne różne formy aktywności i integracji społecznej mieszkańców
Cel operacyjny 1.2 Wysoki poziom dostępności oferty służącej rozwojowi różnych grup mieszkańców
3. Wspieranie osób i rodzin dotkniętych problemami uzależnień i przemocy w rodzinie.
Cel strategiczny 2. Przeciwdziałanie marginalizacji i wykluczeniu społecznemu seniorów i osób niepełnosprawnych
Cele operacyjne:
1. Usprawnianie seniorów oraz poprawianie dostępności i jakości świadczonych im usług.
2. Tworzenie warunków do społecznej i zawodowej aktywności osób niepełnosprawnych.
Cel strategiczny 3. Zwiększenie dostępności opieki zdrowotnej oraz podniesienie poziomu bezpieczeństwa publicznego
Cele operacyjne:
1. Zaspokajanie potrzeb mieszkańców w zakresie ochrony zdrowia.
2. Przeciwdziałanie przestępczości, w tym wśród nieletnich.
Cel strategiczny 4. Doskonalenie lokalnego sektora pomocy społecznej oraz rozwijanie współpracy z organizacjami pozarządowymi
Cele operacyjne:
1. Wzmacnianie lokalnych służb społecznych.
2. Wspieranie organizacji należących do sektora pozarządowego oraz rozszerzanie z nimi współpracy.
Źródło: opracowanie własne
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Radzymin
Studium opisuje kierunki zagospodarowania przestrzennego gminy Radzymin oraz warunki, dzięki którym będzie możliwe jednolite zagospodarowanie przestrzeni. Podstawą do sporządzenia celów było zdefiniowanie atutów oraz barier, które pomogą w realizacji założonych celów rozwoju gminy.
Spójność Programu rewitalizacji ze Studium uwarunkowań została opisana na bazie zapisów zawartych w w/w dokumencie w rozdziale IV Kierunki zagospodarowania przestrzennego gminy na stronie 78.
W dokumencie studium w uzasadnieniu przyjętych rozwiązań zwrócono uwagę na konieczność rewitalizacji i rewaloryzacji zabudowy, co przyczyni się do zwiększenia jakości życia mieszkańców oraz uporządkowania i poprawę wizerunku miasta i gminy. Ponadto dostrzeżono konieczność
„rekompozycji struktury funkcjonalno-przestrzennej gminy pod kątem nadania jej rozpoznawalnych cech, harmonii krajobrazowej, ciągłości przestrzennej i charakteru miejskości”.
Cele strategiczne i operacyjne zostały przedstawione w poniższej tabeli.
Tabela 3. Powiązania celów strategicznych i operacyjnych Programu rewitalizacji gminy Radzymin na lata 2016-2023 i Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Radzymin
Cele strategiczne i operacyjne Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Radzymin
Cele strategiczne i operacyjne Programu Rewitalizacji
Cel strategiczny 1. Zwiększenie atrakcyjności Radzymina dla lokalizacji różnych form działalności gospodarczej, szeroko rozumianych usług
Cel strategiczny 3. Wysoki poziom konkurencyjności i atrakcyjności gospodarczej gminy
Cel strategiczny 2. Stworzenie przyjaznej i atrakcyjnej przestrzeni dla obecnych i przyszłych mieszkańców gminy
Cel strategiczny 2. Wysoki poziom bezpieczeństwa i funkcjonalności przestrzeni publicznych na terenie
gminy
Cel strategiczny 3. Rozwój ruchu turystycznego Cel strategiczny 3. Wysoki poziom konkurencyjności i atrakcyjności gospodarczej gminy Cel strategiczny 4. Zachowanie walorów przyrodniczych
i krajobrazowych gminy
Cel strategiczny 4. Wysoki poziom warunków życia mieszkańców gminy
Cel operacyjny 1. Usprawnienie gminnego systemu transportu i powiązanie go z układem zewnętrznym poprzez przebudowę istniejących i budowę projektowanych dróg
Cel operacyjny 2.1. Wysoki poziom bezpieczeństwa mieszkańców, szczególnie w zakresie transportu Cel operacyjny 2. Udostępnienie terenów dla lokalizacji
nowych terenów działalności gospodarczej
Cel operacyjny 3.2. Wzrost atrakcyjności gospodarczej gminy
Cel operacyjny 3. Ukształtowanie przestrzeni publicznych, w tym ukształtowanie funkcjonalnego centrum gminy poprzez rozbudowę nowych terenów budowlanych w rejonie Radzymin
Cel operacyjny 2.2. Wysoki poziom dostępności przestrzeni publicznych
Cel operacyjny 4. Stworzenie w rejonach najbardziej atrakcyjnych nowych zespołów mieszkaniowo
– turystycznych, zapewniających wysokie standardy zagospodarowania przestrzeni oraz wysokie nasycenie usługami z zakresu turystyki, rekreacji i sportu,
Cel operacyjny 2.2. Wysoki poziom dostępności przestrzeni publicznych
Cel operacyjny 5. Udostępnienie najbardziej atrakcyjnych pod względem przyrodniczym i krajobrazowym rejonów gminy poprzez rozwój systemu ścieżek rowerowych i zespołu parkingów
Cel operacyjny 2.1. Wysoki poziom bezpieczeństwa mieszkańców, szczególnie w zakresie transportu
Cel operacyjny 6. Rozbudowa systemów infrastruktury technicznej (dozbrojenie terenów)
Cel operacyjny 4.2 Wysoki poziom infrastruktury technicznej
Cel operacyjny 7. Utrzymanie i podkreślenie walorów przyrodniczych gminy
Cel operacyjny 4.1. Wysoka jakość środowiska naturalnego w gminie
Źródło: opracowanie własne
Polityka samorządu gminy jest zbieżna z nadrzędnymi dokumentami wojewódzkimi, tj. Strategią rozwoju województwa mazowieckiego do 2030 roku, Strategią polityki społecznej województwa mazowieckiego na lata 2014-2020, Planem zagospodarowania przestrzennego województwa mazowieckiego. Powyższe dokumenty wskazują na zrównoważony rozwój województwa m.in. poprzez poprawę jakości życia, wzrost konkurencyjności regionu, wykorzystanie potencjałów przyrody, kultury i dziedzictwa narodowego. Działania w sferze społecznej koncentrują się m.in. na aktywizacji zawodowej osób bezrobotnych i niepełnosprawnych, przeciwdziałanie ubóstwu oraz wykluczeniu społecznemu oraz rozwój usług wspierających samodzielność i aktywność osób starszych. W zakresie zagospodarowania przestrzennego znajdują się zapisy dotyczące rewitalizacji zdegradowanych obszarów miast a także rewitalizacji obiektów zabytkowych oraz ich adaptację na potrzeby turystyki
i kultury, rozwój infrastruktury liniowej oraz turystyki i przestrzeni publicznych będących miejscem koncentracji i aktywizacji społeczności lokalnych, które zbieżne są z celami Programu rewitalizacji.
Podsumowanie
Analiza dokumentów strategicznych gminy wykazała zbieżność Programu Rewitalziacji z kierunkami rozwoju gminy. Szczególnie Strategia Rozwoju Gminy Radzymin opisuje konieczność przeprowadzenia działań rewitalizacyjnych, ze szczególnym uwzględnieniem miasta Radzymin. Ponadto zapisy celów operacyjnych takich jak:
poprawa dostępności oraz jakości do bazy zdrowotnej, sportowej, rekreacyjnej, turystycznej oraz kulturalnej;
zwiększenie gminnej, ogólnodostępnej bazy rekreacyjno - sportowej przeznaczonej dla dzieci, młodzieży oraz dorosłych: place zabaw, siłownie zewnętrzne, boiska itp.;
rozwój systemowego wsparcia w zakresie rozwoju kompetencji zawodowych i aktywizacji osób bezrobotnych;
aktywizacja osób wykluczonych społecznie, głównie w obszarze społeczno- ekonomicznym;
zmniejszenie nierówności społecznych;
rozwój i wsparcie ekonomii społecznej jako czynnika aktywizującego mieszkańców, w szczególności osób zagrożonym wykluczeniem społecznym
podniesienie poziomu przedsiębiorczości w Gminie;
tworzenie nowych miejsc pracy;
atrakcyjne zagospodarowanie oraz rewitalizacja przestrzeni publicznej w celu ożywienia społeczno-gospodarczego Gminy
będą realizowane poprzez wdrożenie przedsięwzięć rewitalizacyjnych wpisanych do Programu Rewitalizacji. Zadania i cele wpisane w Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych zostały ujęte również w Programie Rewitalizacji, szczególnie zapis celu strategicznego nr 2. Przeciwdziałanie marginalizacji i wykluczeniu społecznemu seniorów i osób niepełnosprawnych będzie realizowany w Programie rewitalizacji poprzez jedno z podstawowych przedsięwzięć rewitalizacyjnych. Natomiast dwa cele startegiczne opisane w Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Radzymin: cel strategiczny 1. Zwiększenie atrakcyjności Radzymina dla lokalizacji różnych form działalności gospodarczej, szeroko rozumianych usług oraz cel strategiczny 2.
Stworzenie przyjaznej i atrakcyjnej przestrzeni dla obecnych i przyszłych mieszkańców gminy zostały ujęte w Programie rewitalizacji jako przedsięwzięcia uzupełniające.
3. Diagnoza czynników i zjawisk kryzysowych oraz skali i charakteru potrzeb