Instytut Architektury Krajobrazu istnieje od 1 września 2006 r. Powstał z prze-kształcenia Instytutu Budownictwa i Architektury Krajobrazu (IBiAK) w dwie jednostki organizacyjne: Instytut Architektury Krajobrazu oraz Katedrę Budownictwa i Infrastruktu-ry. W skład Instytutu weszli pracownicy byłego Zakładu Architektury Krajobrazu IBiAK (21 osób) oraz pracownicy Instytutu Kształtowania i Ochrony Środowiska (sześć osób). Od 1 stycznia 2010 r. skład osobowy został powiększony o pracowników rozwiązanych Katedry Rolniczych Podstaw Kształtowania Środowiska (siedem osób) i Wydziałowego Laboratorium Komputerowego (trzy osoby).
Dyrektorem Instytutu od powstania do 30 listopada 2010 r. był prof. dr hab. inż. Andrzej Drabiński, a od 1 grudnia 2010 r. dyrektorem jest dr hab. inż. arch. Irena Niedźwiecka-Fi-lipiak. Zastępcami dyrektora były: prof. dr hab. inż. arch. Zuzanna Borcz (2006−2009) oraz dr hab. inż. arch. Irena Niedźwiecka-Filipiak (od 2009–2010).
DZIEJE UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU
156
Obecnie w Instytucie pracuje 41 osób. Działają cztery zakłady: Zakład Inżynierii i Ochrony Krajobrazu (kierownik – prof. dr hab. inż. Andrzej Drabiński), Zakład Kompozycji Krajobrazu (kierownik – prof. dr hab. Franciszek Gospodarczyk 2006–2009, dr Anna Borcz 2009–2010), Zakład Przyrodniczych Podstaw Kształtowania Środowiska (kierownik – prof. dr hab. inż. Lech Nowak), Zakład Projektowania Krajobrazu (kierownik – prof. dr hab. inż. arch. Zuzanna Borcz 2006−2009, dr inż. arch. Jerzy Potyrała od 2009) oraz Pracownia Stu-dialno-Projektowa (kierownik – dr inż. arch. Justyna Zygmunt-Rubaszek).
Działalność naukowo-badawcza pracowników i doktorantów Instytutu dotyczy czterech dziedzin:
nauki techniczne, dyscyplina architektura i urbanistyka, w zakresie architektury krajobra-–
zu miejskiego i wiejskiego, w tym: transformacje miasto–wieś, wieś–miasto; przemiany krajobrazu małych miast; zachowanie dziedzictwa kulturowego i krajobrazu wsi, odnowa wsi; przemiany krajobrazu miejskiego i strefy podmiejskiej; rewaloryzacja historycznych zespołów inżynierskich, przemysłowych i fortyfikacyjnych w krajobrazie;
nauki rolnicze, dyscyplina kształtowanie środowiska, w zakresie inżynierii kształtowa-–
nia i ochrony krajobrazu, w tym: ekspertyzy krajobrazowe i dendrologiczne; inżynieria kształtowania i ochrony krajobrazu dolin rzecznych; krajobraz w planach ochrony, stu-diach i planach zagospodarowania przestrzennego; obiekty inżynierskie w krajobrazie; ocena wpływu planowanych inwestycji na krajobraz i środowisko; ochrona, percepcja i tożsamość krajobrazu; ochrona przyrody i plany ochrony obszarów chronionych; ochrona środowiska; przyrodnicze podstawy kształtowania środowiska; rekultywacja obszarów zdegradowanych; rewitalizacja parków miejskich i wiejskich; rewaloryzacja zabytkowych założeń ogrodowych; społeczne i prawne aspekty kształtowania i ochrony krajobrazu; sztuka ogrodowa; woda w krajobrazie; zagospodarowanie terenów rekreacyjnych, spor-towych i wystawowych; zarządzanie krajobrazem;
nauki biologiczne, dyscypliny biologia i ekologia, w zakresie szaty roślinnej; –
sztuki plastyczne, dyscyplina sztuki piękne, w zakresie malarstwa, rysunku i rzeźby. –
W okresie działalności Instytutu sześciu jego pracowników i doktorantów uzyskało stopień naukowy doktora (Ewa Kozłowska, Marcin Sobota, Anna Podolska, Magdalena Zienowicz, Iwona Orzechowska-Szajda, Łukasz Pardela), jedna osoba stopień doktora sztuki (Anna Borcz), a dwie osoby stopień naukowy doktora habilitowanego (Alicja Krzemińska i Irena Niedźwiecka-Filipiak).
W latach 2006−2010 w Instytucie zrealizowano 50 projektów badawczych (promo-torskich, habilitacyjnych, własnych oraz na zlecenie jednostek gospodarczych).
Pracownicy i doktoranci Instytutu opublikowali ponad 150 prac, w tym 60 monografii i artykułów w czasopismach indeksowanych. W latach 2006−2009 Instytut był organiza-torem lub współorganizaorganiza-torem 5 konferencji naukowych i naukowo-technicznych, w tym współorganizatorem VI Europejskiego Kongresu Odnowy Wsi (2007) oraz organizatorem XII Ogólnopolskiego Forum Architektury Krajobrazu „Kształtowanie i ochrona krajobrazu dolin rzecznych” (2009).
Od 2000 r. w Instytucie redagowany jest kwartalnik „Architektura Krajobrazu – Land-scapes Architecture” wydawany przez Wydział.
Pracownicy Instytutu prowadzą zajęcia dydaktyczne na Wydziale Inżynierii Kształ-towania Środowiska i Geodezji na kierunkach: architektura krajobrazu, budownictwo, geodezja i kartografia, gospodarka przestrzenna, inżynieria środowiska oraz na Wydziale Przyrodniczo-Technologicznym na kierunku ochrona środowiska.
W y d z i a ł I n ż y n i e r i i K s z t a ł t o w a n i a Ś r o d o w i s k a i G e o d e z j i 157
Instytutu Budownictwa Rolniczego (1985)
inStytut Budownictwa
Instytut Budownictwa powstał 1 stycznia 2010 r. na bazie Katedry Budownictwa i Infrastruktury oraz Instytutu Inżynierii Środowiska. Katedra Budownictwa i Infrastruk-tury została utworzona po kolejnych przekształceniach Instytutu Budownictwa Rolniczego w Instytut Budownictwa i Architektury Krajobrazu.
Instytut Budownictwa Rolniczego utworzono z myślą organizacyjnego zabezpie-czenia zajęć na kierunku studiów budownictwo rolnicze, uruchomionym na Wydziale Melioracji Wodnych w roku akademickim 1972/1973. W jego skład weszły: Katedra Budownictwa Wiejskiego, Zespół Geometrii Wykreślnej Katedry Matematyki oraz Zespół Ekonomiki Melioracji Wodnych Katedry Planowania Urządzeń Rolnych. W koń-cu 1972 r. Instytut liczył łącznie 16 pracowników,
w tym 10 nauczycieli akademickich. Od 1 październi-ka 1973 r. do Instytutu włączono Zespół Zaopatrzenia w Wodę i Kanalizacji Osiedli Wiejskich Instytutu Budownictwa Wodnego i Ziemnego. W końcu 1973 r. Instytut liczył już łącznie 27 pracowników, w tym 17 nauczycieli akademickich: czterech docentów, trzech adiunktów oraz 10 starszych asystentów, asystentów i asystentów stażystów.
Po utworzeniu kierunku budow nictwo rolnicze, w związku ze wzrostem liczby pracowników i studen-tów, pogorszyły się warunki lokalowe na Wydziale. Poprawa tego stanu nastąpiła w roku 1975, gdy dzięki decyzji rektora Akademii Rolniczej we Wrocławiu prof. R. Badury Instytut otrzymał do zagospodaro-wania nowo wybudowany pawilon przy ul. Dicksteina 3a. W pawilonie siedzibę swą miała początkowo dy-rekcja Instytutu (do roku 1981), Zakład Zaopatrzenia w Wodę i Kanalizacji Wsi (przekształcony w roku 1991 w Zakład Techniki Sanitarnej Wsi), część Zakładu Budownictwa Inwentarskiego, Zespół Bu-downictwa Towarzyszącego oraz Biblioteka Instytutu. Ponadto na potrzeby dydaktyki przydzielono Wydzia-łowi trzy sale dydaktyczne.
W roku 2000 w Instytucie Budownictwa Rolniczego zatrudnionych było 38 osób, w tym jeden profesor tytularny, czterech profesorów nadzwyczajnych, dwóch adiunktów ze stopniem naukowym doktora habilitowanego, 13 adiunktów, dwóch asystentów, trzech starszych wykładowców, jeden wykładowca, sześciu pracowników inżynieryjno-technicznych i 2 pracowników administracyjnych.
We wrześniu 2000 r. Instytut Budownictwa Rolniczego zmienił swoją nazwę na Instytut Budownictwa i Architektury Krajobrazu. Dyrektorem tego Instytut został dr hab. inż. Janusz Łomotowski a jego zastępcą dr hab. inż. Edward Hutnik, prof. nadzw. W skład Instytutu wchodziły cztery zakłady: Zakład Budownictwa Rolniczego, Zakład Architektury Krajobrazu, Zakład Konstrukcji Budowlanych, Zakład Techniki Sanitarnej Wsi.
Pracownicy Instytutu prowadzili zajęcia na Wydziale Inżynierii Kształtowania Śro-dowiska i Geodezji na kierunkach budownictwo, geodezja i kartografia, inżynieria śro Śro-dowiska i architektura krajobrazu oraz na Wydziale Rolniczym na kierunku inżynierii rolniczej oraz ochrona środowiska.
DZIEJE UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU
158
W roku 2006 nastąpiła reorganizacja Instytutu, w wyniku której powstały 2 jednostki or-ganizacyjne: Katedra Budownictwa i Infrastruktury oraz Instytut Architektury Krajobrazu. 1 stycznia 2010 r., w wyniku restrukturyzacji Wydziału, powstał Instytut Budow-nictwa na bazie Zakładu BudowBudow-nictwa Rolniczego Katedry BudowBudow-nictwa i Infrastruktury oraz Zakładu Mechaniki i Konstrukcji Inżynierskich Instytutu Inżynierii Środowiska. W Instytucie zatrudnionych jest 24 pracowników (pięciu profesorów tytularnych), w tym trzech na stanowisku profesora zwyczajnego, czterech na stanowisku profesora nadzwyczaj-nego, siedmiu na stanowisku adiunkta, sześciu na stanowisku starszego wykładowcy, czterech na stanowisku asystenta oraz cztery osoby na etatach administracyjnych lub inżynieryjno- -technicznych.
Pierwszym dyrektorem Instytutu Budownictwa Rolniczego był doc. dr hab. Czesław Wajdzik (1972–1973). W kolejnych latach, przy różnych nazwach jednostki, funkcję tę spra-wowali: prof. dr hab. Adam Szpindor (1973–1983 oraz 1987–1989), prof. dr hab. Czesław Opaliński (1983–1987), prof. dr hab. arch. Zdzisław Pogodziński (1989–1998), dr hab. Janusz Łomotowski, prof. nadzw. (1998–2006), prof. dr hab. inż. Edward Hutnik (2006–2009), a od 1 stycznia 2010 r. p.o. dyrektora Instytutu Budownictwa został prof. dr hab. inż. Jerzy Sobota, a jego zastępcą prof. dr hab. inż. Edward Hutnik. 1 grudnia 2010 r. funkcję dyrektora objął dr hab. inż. Zbigniew Mańko, prof. nadzw.
Na trwałe w historii Instytutu zapisali się nieżyjący już profesorowie: Czesław Wajdzik, Jacek Maria Fuliński, Zdzisław Pogodziński, Adam Szpindor i Czesław Opaliński.
Pracownicy Instytutu Budownictwa Od lewej w I rzędzie: Jerzy Sobota, Zbigniew Mańko, Edward Hutnik, Sylwester Kobielak, Michał Zieliński; w II rzędzie: Kazimierz Szczepaniak, Barbara Zwierz, Edmund Mulica, Jan Dębicki, Jan Kempiński, Adam Balawejder; w III rzędzie: Wojciech Kilian, Włodzimierz Białas, Hanna Marszałek, Renata Nogaj, Czesław Banaś; w IV rzędzie: Jarosław Dąbrowski, Andrzej Surowiecki, Robert Świerzko, Edmund Solecki, Rafał Idzikowski, Robert Selmaj; w ostatnim rzędzie: Wacław Zakrzewski, Radosław Tatko,
Daniel Kałuziński (2010)
W y d z i a ł I n ż y n i e r i i K s z t a ł t o w a n i a Ś r o d o w i s k a i G e o d e z j i 159
W okresie działalności Instytutu 24 jego pracowników uzyskało stopień naukowy doktora, siedmiu stopień naukowy doktora habilitowanego, a sześciu tytuł profesora: Adam Szpindor (1976), Czesław Opaliński (1976), Jacek Fuliński (1985), Zdzisław Pogodziński (1992), Zuzanna Borcz (2000) i Edward Hutnik (2006).
W Instytucie prowadzono badania w zakresie budownictwa inwentarskiego, skła-dowego, mieszkaniowego, usługowego i zaplecza rolnictwa, kształtowania mikroklimatu w budynkach inwentarskich, procesów cieplno-wilgotnościowych w przegrodach budowla-nych, modernizacji i adaptacji budynków na cele produkcji zwierzęcej, zarządzania zasobami budowlanymi, prognozowania efektywności nakładów inwestycyjnych w budownictwie rolniczym, zasad kształtowania i architektury krajobrazu, waloryzacji terenów wiejskich pod kątem agroturystyki, infrastruktury technicznej terenów wiejskich, technicznych rozwiązań systemów zaopatrzenia w wodę oraz kanalizacji.
Pracownicy Instytutu prowadzą zajęcia na sześciu kierunkach studiów: budownictwie, architekturze krajobrazu, gospodarce przestrzennej, geodezji i kartografii, inżynierii środowi-ska i inżynierii bezpieczeństwa na Wydziale Inżynierii Kształtowania Środowiśrodowi-ska i Geodezji oraz na kierunku technika rolnicza i leśna na Wydziale Przyrodniczo-Technologicznym.
Instytut posiada dobre zaplecze laboratoryjne do prowadzenia prac badawczych na poziomie podstawowych badań naukowych w zakresie materiałów budowlanych, technologii betonów, wytrzymałość materiałów. Po przeprowadzonej w latach 2008–2009 przebudowie i modernizacji Laboratorium Materiałów Budowlanych oraz Laboratorium Technologii Betonu i Wytrzymałości Materiałów oraz po zakupie aparatury do wytrzymałościowych badań budowlanych elementów konstrukcyjnych belek, słupów i płyt; uniwersalnej maszyny wytrzymałościowej z dodatkowym wyposażeniem do badań wytrzymałości stali w zakresie wysokich temperatur; zestawu nowego usprzętowienia i aparatury stosownie do wymogów unijnych w zakresie badań materiałów budowlanych i elementów konstrukcyjnych, z uwzględ-nieniem posiadanego już zestawu nowoczesnych maszyn wytrzymałościowych sterowanych komputerowo stawia te laboratoria w czołówce krajowej zaplecza badawczego na potrzeby budownictwa. Laboratorium Technologii Betonu i Wytrzymałości Materiałów stale prowadzi badania podstawowe i stosowane na potrzeby jednostek gospodarki narodowej. Laboratorium to kierowane przez wiele lat przez dr. hab. inż. Stanisława Klina posiada niekwestionowaną renomę w południowo-zachodniej Polsce w zakresie receptur betonów hydrotechnicznych, a także w zakresie spoiw cementowych, gipsowych i wapiennych; technologii betonów i zapraw specjalnych; kontroli jakości betonowych konstrukcji hydrotechnicznych i budow-nictwa ogólnego.
Aktualnie wiodącymi strategicznymi kierunkami prac naukowych w Instytucie Budownictwa są badania z zakresu bezpieczeństwa i trwałości budowli oraz racjonalizacji budownictwa rolniczego.