Równocześnie z Wydziałem Rolniczym w ramach Uniwersytetu i Politechniki we Wrocławiu powstał Wydział Medycyny Weterynaryjnej. Niewątpliwie, do jego utworze-nia walnie przyczynił się fakt, że władze centralne nie zgodziły się na powstanie Studium Medycyny Weterynaryjnej przy Wydziale Rolnym na Uniwersytecie Jagiellońskim. Profe-sorowie lwowskiej Akademii Medycyny Weterynaryjnej zwrócili się zatem do Stanisława Kulczyńskiego z propozycją utworzenia Wydziału we Wrocławiu. Nie było to łatwe, bowiem niemiecka uczelnia w Breslau nie miała takiej jednostki organizacyjnej, a tylko Katedrę w przedwojennym Instytucie Rolniczym. Nie zrażając się jednak przeszkodami natury administracyjnej, latem 1945 r. rozpoczęto organizację Wydziału. Pod koniec czerwca do Wrocławia zawitało trzech asystentów z lwowskiej Akademii – Karol Buluk, Zbigniew Jara i Alfred Senze, którzy nawiązali kontakt z prof. Konopińskim28. Dzięki zaangażowaniu tej trójki, a także kolejnej grupy, pod kierownictwem prof. Andrzeja Klisieckiego, na początku listopada władze centralne wyraziły ostatecznie zgodę na utworzenie Wydziału Medycyny Weterynaryjnej. Jego pierwszym dziekanem został były rektor lwowskiej uczelni weteryna-ryjnej, sędziwy Zygmunt Markowski29.
25 Prace i działalność Oddziału Ogrodniczego Wydziału Rolniczego z listopada 1948 r., Archiwum Uniwersytetu Wrocławskiego, sygn. R-52 XXI, Wydział Rolniczy.
26 M. Trzebińska, Praca dydaktyczna i naukowo-badawcza Wydziału Melioracji Wodnych Wyższej Szkoły Rolniczej we Wrocławiu, Archiwum Akademii Rolniczej (dalej: AAR), Sekretariat Rektora.
27 W. Wrzesiński, op. cit., 121.
28 Uniwersytet..., s. 282; Z. Jara, Przyczynek do historii 1939–1945, Wrocław 2008, 221.
29 Moroz, P. Żuławiński, op. cit., 14. Straż Akademicka (1945)
N a s z e k o r z e n i e 53
Dzięki przybyciu kolejnej grupy naukowców ze Lwowa pod koniec roku Wydział stał się szybko najliczniejszym fakultetem Uniwersytetu i Politechniki we Wrocławiu. Pracowało na nim aż 8 samodzielnych pracowników (Antoni Bant, Bronisław Janowski, Andrzej Klisiecki, Zygmunt Markowski, Tadeusz Olbrycht, Gustaw Poluszyński, Kazimierz Szczudłowski i Aleksander Zakrzewski) i 29 pomocniczych. O sile naukowej Wydziału świadczy m.in. fakt, że już w 1946 r. przeprowadzono osiem przewodów doktorskich i dwa habilitacyjne. W większości kadra przetrwała pierwsze trudne lata i pozostała aż do momentu utworzenia WSR. Pod koniec roku akademickiego 1945/1946 Wydział liczył 18 katedr30, chociaż część z nich pozostawała nie w pełni obsadzona.
Już w listopadzie 1945 r. na Wydziale studiowały 141 lub 152 osoby. Warto też pod-kreślić, że kandydatów przyjmowano od razu na wszystkie cztery lata, chociaż początkowo wykłady objęły tylko studentów pierwszych i drugich lat. Pierwsze wykłady rozpoczęły się 26 listopada31.
Profesor Zbigniew Samborski tak wspominał pierwsze zajęcia: Pomimo ciężkiej zimy na przełomie 1945/1946 roku wykłady i ćwiczenia na Wydziale Lekarskim i Medycyny Weterynaryjnej odbywały się nieprzerwanie. Nie zważano na to, że większość sal wykładowych była nie opalana, nie oświetlona i pozbawiona szyb w oknach, że temperatura wewnątrz pomieszczeń wahała się w pobliżu zera. Wykładów słuchano, siedząc na prowizorycznych ławkach i krzesłach zwiezionych z różnych dzielnic Wrocławia do jednej zdatnej do użytku sali wykładowej przy ulicy C.K. Norwida, do której zresztą często nawiewał śnieg32. Już pół roku później uczyło się 308 osób.
W roku akademickim 1946/1947 r. na pierwszy rok Weterynarii zapisało się 276 osób i podobnie jak na Wydziale Rolniczym konieczne były egzaminy konkursowe, bowiem limit przyjęć wyznaczony przez ministerstwo wynosił 200 osób. Na II roku znalazło się 198 studentów, na III 60, a na IV 4033. W roku akademickim 1947/1948 Ministerstwo Oświaty zmniejszyło limit przyjęć na I rok do 100 osób, chociaż chęć studiowania zgłosiła 10 razy więcej osób34. W następnych latach, pomimo wprowadzenia egzaminów konkursowych (również z udziałem „czynnika społecznego”), liczba studentów stale wzrastała, osiągając w roku akademickim 1948/1949 liczbę 66235.
Władze miejskie i wojewódzkie były jednak zainteresowane rozwojem medycyny wete-rynaryjnej, toteż już we wrześniu 1946 r. przekazały folwark rolny wraz z zabudowaniami na Biskupinie, gdzie ulokowano niektóre zakłady Wydziału. W lutym 1947 r. objęto w posiadanie majątek ziemski Bukowiec o powierzchni 165 ha, położony w powiecie jeleniogórskim. Był to dość cenny nabytek, bowiem mieściła się tam niezniszczona ferma hodowlana, w której można było odbywać ćwiczenia praktyczne. W tym samym czasie Wydział, jako pierwszy w Polsce, zorganizował lecznicę dla zwierząt, będącą jednocześnie ośrodkiem praktycznego szkolenia weterynarzy rejonowych i kierowników lecznic powiatowych36.
30 Pismo Dziekanatu Wydziału Weterynaryjnego do JM Rektora z III 1986 r., AAR, Sekretariat Rektora; W. Golnik, P. Wyrost,
Pięćdziesiąt lat Wydziału Medycyny Weterynaryjnej we Wrocławiu, [w:]. Medycyna Weterynaryjna nr 51 (11) z 1995 r., s. 635;
P. Moroz, J. Żuławiński, op. cit., s. 15–16.
31 T. Sobiech, Rozwój nauk weterynaryjnych i ich wpływ na życie gospodarcze ziem zachodnich i północnych, AAR, Sekretariat Rektora; Moroz, Żuławiński, op. cit., 16, Golnik, Wyrost, op. cit., 636.
32 Cyt. za: ibidem.
33 Pismo Rektora ... z 22 I 1947, AUWr., sygn. R-34 Rekrutacje 1945–1951 [1955].
34 Szpalty..., 491; Wrzesiński, op. cit., 89.
35 P. Moroz, J. Żuławiński, op. cit., 16.
N a s z e K o r z e n i e 55
rektorzy
1951–1954Rektor prof. dr hab. Stanisław Tołpa
Prorektor ds. nauki prof. dr hab. Bolesław Świętochowski Prorektor ds. młodzieży prof. dr Alfred Senze
1954–1955
Rektor prof. dr Alfred Senze
Prorektor ds. nauki prof. dr hab. Aleksander Tychowski Prorektor ds. dydaktyki prof. dr hab. Adam Schmuck
1955–1959
Rektor prof. dr hab. Aleksander Tychowski
Prorektorzy ds. nauki prof. dr hab. Kazimierz Boratyński prof. dr hab. Gustaw Poluszyński Prorektorzy ds. nauczania prof. dr hab. Adam Schmuck
prof. dr Zbigniew Dziewoński
1959–1965
Rektor prof. dr Alfred Senze
Prorektorzy ds. nauki prof. dr hab. Adam Schmuck prof. dr hab. Marian Stangenberg prof. dr hab. Tadeusz Garbuliński Prorektorzy ds. nauczania prof. dr hab. Mieczysław Cena
prof. dr hab. Stanisław Kowaliński Prorektor ds. młodzieży prof. dr Marian Kocór
Stanisław Tołpa
Alfred Senze
DZIEJE UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU
58
1965–1969
Rektor prof. dr hab. Tadeusz Garbuliński
Prorektorzy ds. nauki prof. dr hab. Stanisław Kowaliński prof. dr hab. inż. Józef Dzieżyc Prorektor ds. nauczania prof. dr hab. Ryszard Badura Prorektorzy ds. studiów dla pracujących doc. dr hab. Jerzy Preś
prof. dr inż. Roman Hlibowicki Prorektor ds. RZD prof. dr hab. inż. Józef Dzieżyc
1969–1981
Rektor prof. dr hab. Ryszard Badura
Prorektorzy ds. nauki prof. dr hab. inż. Józef Dzieżyc
prof. dr hab. inż. Stanisław Marcilonek prof. dr hab. inż. Zygmunt Hryncewicz Prorektorzy ds. studenckich i nauczania prof. dr hab. Zenon Wachnik
prof. dr hab. Henryk Balbierz Prorektor ds. współpracy z gospodarką
narodową prof. dr hab. Jerzy Preś
1981
Rektor prof. dr hab. inż. Józef Dzieżyc
Prorektor ds. nauki prof. dr hab. Eligiusz Roszyk Prorektor ds. dydaktyki doc. dr hab. Jerzy Sożyński Prorektor ds. współpracy z gospodarką
narodową doc. dr hab. Teodor Nietupski
Tadeusz Garbuliński
Ryszard Badura
N a s z e 6 0 l a t – 1 9 5 1–2 0 1 1 59
1982–1984
Rektor prof. dr hab. Henryk Balbierz
Prorektor ds. nauki prof. dr hab. Eligiusz Roszyk Prorektor ds. dydaktyki prof. dr hab. Michał Mazurkiewicz Prorektor ds. współpracy z gospodarką
narodową prof. dr hab. inż. Zofia Jasińska
1984–1986
Rektor prof. dr hab. inż. Bronisław Jabłoński
Prorektor ds. nauki prof. dr hab. Eligiusz Roszyk Prorektor ds. dydaktyki prof. dr hab. Michał Mazurkiewicz Prorektor ds. współpracy z gospodarką
narodową prof. dr hab. inż. Stanisław Rojek
1986–1987
Rektor prof. dr hab. Jerzy Juszczak
Prorektor ds. nauki prof. dr hab. Eligiusz Roszyk Prorektor ds. dydaktyki prof. dr hab. Michał Mazurkiewicz Prorektor ds. współpracy z gospodarką
narodową prof. dr hab. inż. Stanisław Rojek
1987–1990
Rektor prof. dr hab. Jerzy Juszczak
Prorektor ds. nauki prof. dr hab. inż. Jerzy Kowalski Prorektor ds. dydaktyki prof. dr hab. inż. Tadeusz Szulc Prorektor ds. współpracy z gospodarką
narodową prof. dr hab. inż. Stanisław Rojek
Henryk Balbierz
Bronisław Jabłoński
DZIEJE UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU
60
1990–1996
Rektor prof. dr hab. inż. Jerzy Kowalski
Prorektorzy ds. nauki prof. dr hab. Jerzy Fabiszewski
prof. dr hab. inż. Stanisław Krzywiecki Prorektorzy ds. dydaktyki prof. dr hab. inż. Wacław Leszczyński
dr hab. inż. Marian Rojek, prof. nadzw. Prorektorzy ds. współpracy z gospodarką
narodową prof. dr hab. inż. Jerzy Drozd prof. dr hab. Eugeniusz Kołota
1996–2002
Rektor prof. dr hab. inż. Tadeusz Szulc
Prorektor ds. nauki prof. dr hab. inż. Józef Szlachta Prorektor ds. studenckich i nauczania prof. dr hab. inż. Marian Rojek
prof. dr hab. inż. Leszek Pływaczyk Prorektor ds. współpracy z zagranicą
i rozwoju uczelni prof. dr hab. inż. Tadeusz Trziszka
2002–2008
Rektor prof. dr hab. Michał Mazurkiewicz
Prorektorzy ds. nauki prof. dr hab. inż. Andrzej Kotecki prof. dr hab. inż. Józef Szlachta Prorektorzy ds. studenckich i nauczania prof. dr hab. inż. Leszek Pływaczyk
prof. dr hab. Józefa Chrzanowska Prorektor ds. współpracy z zagranicą
i rozwoju uczelni prof. dr hab. Roman Kołacz
Jerzy Kowalski
Tadeusz Szulc
N a s z e 6 0 l a t – 1 9 5 1–2 0 1 1 61
2008–
Rektor prof. dr. hab. Roman Kołacz
Prorektor ds. nauki prof. dr hab. inż. Józef Szlachta Prorektor ds. studenckich i nauczania prof. dr hab. Józefa Chrzanowska Prorektor ds. rozwoju i informatyzacji
uczelni prof. dr hab. inż. Andrzej Drabiński Prorektor ds. współpracy z zagranicą
i regionem prof. dr hab. Alina Wieliczko
Roman Kołacz